ဝမ္းေရး Vs ဂုဏ္သိကၡာ - ျမန္မာအိမ္အကူ
ဝမ္းေရးႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာ မည္သည့္အရာက ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး အိမ္အကူမ်ားအတြက္ အေရးႀကီးပါသ နည္း။ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး အိမ္အကူမ်ားကို ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားသို႔ တရားဝင္ ေစလႊတ္သျဖင့္ ျပစ္တင္ေျပာဆို ခံေနရၿပီး တစ္ဖက္တြင္လည္း အိမ္အကူအျဖစ္ တရားဝင္ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳရန္ တရားဝင္ ေတာင္း ဆိုေနသည့္ အစြန္းႏွစ္ခုၾကားတြင္ လြန္ဆြဲေနရေၾကာင္း အလုပ္သမား ညႊန္ၾကားေရး ဦးစီးဌာနက ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးမ်ဳိးေအာင္က ေျပာၾကားသည္။
ယင္းလြန္ဆြဲမႈမ်ား အၾကားတြင္ပင္ ေဟာင္ေကာင္သို႔ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး အိမ္အကူ ဒုတိယအသုတ္ ၃၈ ဦးကို ထပ္မံေစလႊတ္ရန္ ျပင္ဆင္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
“မူအရေတာ့ လႊတ္ရမယ္။ လုံၿခံဳမႈကိုေတာ့ သူတို႔က (ေစလႊတ္ခြင့္ရ ေအဂ်င္စီ) အျပည့္အဝ တာဝန္ယူၿပီး သား” ဟု ဦးမ်ဳိးေအာင္က ေျပာဆိုသည္။
မလုံၿခံဳမႈ၊ ႏွိပ္စက္ခံရမႈ၊ ဂုဏ္သိကၡာ က်ဆင္းမႈ စသည့္တို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာလူထု လက္သင့္ခံမႈ နည္းပါးေသာ္ လည္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွ စတင္ကာ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားကို စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ အိမ္အကူအျဖစ္ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး ေနာက္ထပ္ ေျခလွမ္းသစ္အျဖစ္ ယခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္း တြင္ ေဟာင္ေကာင္သို႔ စတင္ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံသို႔ အိမ္အကူ ေစလႊတ္ရန္ စတင္ခြင့္ျပဳခဲ့သူ အလုပ္သမား၊ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ လူမႈဖူလုံေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးေဟာင္း ဦးေမာင္ျမင့္က ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာဆိုဖူးသည္။
“အရင္က အိမ္အကူ၊ Sex Worker၊ ေဖ်ာ္ေျဖေရး လုပ္ငန္းေတြကို မူဝါဒ ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ တရားဝင္ ခြင့္ျပဳတာ မရွိတဲ့အတြက္ အကာအကြယ္ မေပးႏိုင္ခဲ့ဘူး။ Domestic Support Worker (အိမ္အကူ) က ေဘးထြက္ ဆိုးက်ဳိး နည္းတယ္လို႔ ယူဆလို႔ ခြင့္ျပဳတာ”
လႊတ္သင့္ မလႊတ္သင့္
ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားသို႔ အိမ္အကူအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ရန္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ေစလႊတ္သင့္လား မသင့္လား စသည့္ အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ေဝဖန္မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိေနၾကသည္။
အိမ္အကူမ်ားကို တရားဝင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေစလႊတ္ပါက အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္သျဖင့္ ေကာင္းမြန္သည့္ လုပ္ရပ္ဟု ေျပာဆိုသူက စင္ကာပူႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ Humanitarian Organization for Migration Economics (HOME) မွ ဒါ႐ိုက္တာ တစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာသိန္းသန္းဝင္း ျဖစ္သည္။ ယခင္က အိမ္အကူမ်ားကို ျပည္ပသို႔ ေစလႊတ္မႈအတြက္ တရားဝင္ ခြင့္ျပဳျခင္း မရွိေသာ္လည္း အလည္အပတ္ ဗီဇာမ်ားျဖင့္ တရားမဝင္ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၾကၿပီး တရားဝင္ မဟုတ္သျဖင့္ အကာအကြယ္ မဲ့ေနခဲ့ေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။ သို႔ေသာ္လည္း တရားဝင္ ခြင့္ျပဳပါက အိမ္အကူမ်ားကို လုပ္ငန္းခြင္ အႀကဳိသင္တန္း ေပးရမည္ျဖစ္ၿပီး အိမ္အကူ ေစလႊတ္သည့္ ႏိုင္ငံႏွင့္ လက္ခံသည့္ ႏိုင္ငံ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား အလုပ္အကိုင္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ လုပ္ေဆာင္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အိမ္အကူ ေစလႊတ္ခြင့္ရ ေအဂ်င္စီမ်ားက လုံေလာက္သည့္ သင္တန္းေပးရန္ႏွင့္၊ ရသင့္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို သိရွိနားလည္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္မွာလည္း အေရးႀကီးေၾကာင္း ေဒါက္တာ သိန္းသန္းဝင္းက ဆိုသည္။
ျပည္ပသို႔ အိမ္အကူ ေစလႊတ္မႈအတြက္ တရားဝင္ ခြင့္ျပဳျခင္းကို ေကာင္းမြန္သည္ဟု ေျပာဆိုသူမ်ား ရွိသကဲ့သို႔ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း အိမ္အကူ လႊတ္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံ၏ ဂုဏ္သိကၡာ က်ဆင္းေစၿပီး ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား ကိုလည္း ဖ်က္ဆီးရာ က်သည္ဟု ႐ႈျမင္သူမ်ားလည္း ရွိသည္။
အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ႏိုင္ငံတြင္း ေနထိုင္ေသာ္လည္း အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း နည္းပါးမႈ၊ လုပ္ခလစာ နိမ့္ပါးမႈတို႔ေၾကာင့္ ေငြအတြက္ လမ္းမွား ေရာက္သြားႏိုင္ပါက ယင္းထက္ဆိုးေသာ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ပြားႏိုင္သည္ကို ေထာက္ခ်င့္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုေနမႈမ်ားလည္း ရွိသည္။
အလုပ္နားရက္ ျဖစ္သည့္ တနဂၤေႏြေန႔မ်ဳိးတြင္ လူအမ်ားအျပား သြားလာသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ျမန္မာ အိမ္အကူမ်ားသည္ အဝတ္အစား မေတာ္မေလ်ာ္ ဝတ္ဆင္ကာ ေနထိုင္ျခင္းမ်ိဳးကဲ့သို႔ အေနအထိုင္ မတတ္မႈ တို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အရွက္ရစရာ ျဖစ္ေနေၾကာင္း စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ အင္ဂ်င္နီယာ အျဖစ္ ေျခာက္ႏွစ္ၾကာ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိတြင္လည္း စင္ကာပူသို႔ မၾကာခဏ သြားလာေနသူ တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ အိမ္အကူအလုပ္ကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေၾကာင္း စင္ကာပူႏိုင္ငံ အေနႏွင့္ မွတ္ယူသြားပါက ျမန္မာဆိုလွ်င္ ေနာင္တြင္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံကဲ့သို႔ အိမ္ေဖာ္ တင္ပို႔သည့္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္မည္ကို စိုးရိမ္ေၾကာင္း၊ အိမ္အကူမ်ား ရရွိသည့္ လုပ္ခမွာလည္း မိသားစု ထမင္းမငတ္ ႐ုံသာ ေထာက္ပံ့ႏိုင္မည္ ျဖစ္ၿပီး ယင္းေငြေၾကးႏွင့္ ျမန္မာဂုဏ္သိကၡာကို မက်ဆင္းေစလိုေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
“ႏွစ္သိန္းေလာက္ မျပည့္တဲ့ (မိသားစုကို ေထာက္ပံ့မႈ) ပိုက္ဆံနဲ႔ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး တစ္ရပ္လုံး အိမ္ေဖာ္ ဆိုတဲ့နာမည္ အတပ္ခံရမွာ။ ဒါကို ႏိုင္ငံေတာ္က တာဝန္ရွိသူေတြက သတိမူမိဖို႔ လိုတယ္” ဟု အဆိုပါ အင္ဂ်င္နီယာက ေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာဆိုပါက စင္ကာပူႏိုင္ငံသို႔ အင္ဂ်င္နီယာကဲ့သို႔ ကြၽမ္းက်င္အဆင့္ ရွိသူမ်ားသာ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယခုေနရာတိုင္းတြင္ အိမ္အကူမ်ားကို ေတြ႔ျမင္လာရေၾကာင္း ၎က ထပ္မံေျပာၾကားသည္။
အိမ္အကူသည္ စင္ကာပူတြင္ အနိမ့္ဆုံး လူတန္းစားျဖစ္ၿပီး စင္ကာပူ သက္ႀကီးလူမ်ားသည္ အိမ္အကူမ်ားကို လက္မထပ္ဘဲ တနဂၤေႏြ (အားလပ္ရက္) ဇနီးသည္အျဖစ္ ေပါင္းသင္းေနထိုင္ျခင္း၊ ဝင္ေငြေကာင္း ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကလည္း အိမ္အကူ မိန္းကေလးမ်ားကို တနဂၤေႏြရည္းစား လုပ္ၾကေၾကာင္း ဧၿပီလ ၃ ရက္ေန႔ထုတ္ The Voice Daily ပါ ေဆာင္းပါးရွင္ ေဇာ္ေအာင္ ေရးသားသည့္ “ႏွစ္ဆခြဲခန္႔ မ်ားျပားလာေသာ ၂၀၁၄ စင္ကာပူ ျမန္မာမ်ားအေၾကာင္း” ေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပထားရွိသည္။
တရားမဝင္ နည္းလမ္းျဖင့္ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္သူမ်ားသည္ အလုပ္ရရွိရန္ ပြဲစားကို လုပ္အားခ ေျခာက္လ စာမွ ရွစ္လစာ (စင္ကာပူေဒၚလာ ၂၄၀၀ မွ ၃၂၀၀) အထိ ေပးရၿပီး အလုပ္ အဆင္မေျပ၍ ေနာက္အလုပ္ တစ္ခု ထပ္ေျပာင္းပါက ႏွစ္လစာ ထပ္ေပးရေၾကာင္း၊ အားလပ္ရက္တြင္ မနားရသည့္ အျပင္ လုပ္အားခ မရဘဲ အလုပ္လုပ္ေပးရျခင္း အျပင္ ႐ိုက္ႏွက္ခံရမႈ၊ အျခားေနအိမ္တြင္ပါ ခိုင္းေစခံရမႈ၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ ရာ ေစာ္ကားမႈ၊ ဆဲဆိုခံရမႈ စသည့္ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာအိမ္အကူမ်ား အမ်ားဆုံး ခံစားရေၾကာင္း ေဒါက္တာသိန္းသန္းဝင္းက ဆိုသည္။ အလုပ္ရွာေပးသူသည္ စင္ကာပူ ဥပေဒအရ လုပ္သားထံမွ အမ်ားဆုံး ႏွစ္လစာသာ ယူခြင့္ရွိသည္။
ေနာက္ေက်ာလုံေရး
ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်မႈမ်ား ရွိေသာ္လည္း ပကတိအေျခအေနတြင္ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး အိမ္အကူမ်ားမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္သိန္းခန္႔၊ စင္ကာပူတြင္ သုံးေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံ အခ်ဳိ႕တြင္လည္း ေရာက္ရွိလ်က္ ရွိသည္။ ယင္းအိမ္အကူမ်ား လုံၿခံဳမႈႏွင့္၊ အခြင့္အေရး အျပည့္အဝ ရရွိကာ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေရးမွာ လြန္စြာ အေရးႀကီးသည္။ အိမ္အကူမ်ားအတြက္ ႀကံဳေတြ႔ရေလ့ ရွိသည့္ အိမ္တြင္း အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ ျဖစ္သည့္ မုဒိမ္းမႈ၊ ႐ိုက္ႏွက္ခံမႈမ်ား၊ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရမႈ၊ သူခိုးယူ စြပ္စြဲမႈ စသည့္ ျပႆနာမ်ားကလည္း ဒုႏွင့္ေဒးပင္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းက ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ကရင္မိန္းကေလးငယ္ တစ္ဦးကို အိမ္ရွင္က ေခြးေလွာင္အိမ္ထဲ ထည့္ကာ ေရေႏြးပူေလာင္း ႏွိပ္စက္ခဲ့သျဖင့္ အေရျပား၊ ႂကြက္သားမ်ား ပ်က္စီးျခင္း၊ အေရးျပားတြဲဆက္ကာ လက္ႏွစ္ဖက္လုံး ေၿမႇာက္မရသည့္အထိ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္ကလည္း ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာအိမ္အကူမ်ား အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ အႏၲရာယ္ကို မီးေမွာင္းထိုးျပခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ အိမ္ေဖာ္မ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရသည့္ ႏိုင္ငံမ်ဳိးဆိုပါက ပိုမိုသတိထားရမည္ ျဖစ္သည္။
“သူတို႔က တံခါးပိတ္ၿပီး ေနရတာ။ အထဲမွာ ဘာျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာကို ဘယ္သူမွ မသိဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံ သံ႐ုံးေတြက မ်က္ျခည္မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ္” ဟု ဖြံ႔ၿဖဳိးေရး ဘာသာရပ္ကို ေလ့လာ သူတစ္ဦးက အႀကံဳျပဳသည္။
စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာအိမ္အကူမ်ားသည္ ဘာသာစကား အားနည္းမႈ၊ အိမ္တြင္း အေထာက္အကူျပဳ သင္တန္းမ်ား ေပးထားျခင္း မရွိမႈတို႔ေၾကာင့္ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံတို႔မွ အိမ္အကူမ်ားထက္ လုပ္ခနည္းသည့္အျပင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားလည္း ႀကဳိက္ႏွစ္သက္မႈ နည္းေၾကာင္း၊ လုပ္ခလစာမရမႈ၊ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈ၊ ႏွိပ္စက္ခံရမႈတို႔ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးႏႈန္းကလည္း ျမင့္တက္ေနေၾကာင္း စင္ကာပူသတင္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပၾကသည္။
စင္ကာပူတြင္ အလုပ္ရွင္က ႏွိပ္နင္းခိုင္းျခင္း၊ အထပ္ျမင့္တိုက္မ်ားတြင္ ျပတင္းမွန္မ်ား သုတ္ခိုင္းျခင္း၊ အျခားေသာ အိမ္၊ ဆိုင္၊ ႐ုံးတို႔တြင္ ခိုင္းေစျခင္း မျပဳရဟု ဥပေဒအရ တိတိက်က် သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္အခ်ဳိ႕က ခ်ဳိးေဖာက္သျဖင့္ အိမ္အကူမ်ား ဒုကၡေရာက္ေနေၾကာင္း ေဒါက္တာသိန္းသန္းဝင္းက ဆိုသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္လည္း အိမ္အကူမ်ားသည္ အလုပ္သမား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဥပေဒျဖင့္ အက်ံဳးမဝင္သျဖင့္ အနည္းဆုံး လုပ္အားခ၊ တစ္ရက္ ရွစ္နာရီ အလုပ္ခ်ိန္ စသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို မရရွိေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ အခြင့္အေရးကြန္ရက္ (MWRN) မွ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးစိန္ေဌးက ဆိုသည္။
“အလုပ္ရွင္နဲ႔ အဆင္ေျပတဲ့သူ ဆိုရင္ အလုပ္အဆင္ေျပတယ္။ မေျပတဲ့သူဆိုရင္ ပင္ပင္ပန္းပန္း လုပ္ရတယ္” ဟု ၎က ရွင္းျပသည္။
ေဟာင္ေကာင္သို႔ ပို႔လိုက္သည့္ ျမန္မာအိမ္အကူ ၁၉ ဦးအနက္ ၂ ဦးမွာ က်န္းမာေရး မေကာင္း၍ ျပန္လာ ခဲ့ရသည္မွအပ အိမ္အကူ တရားဝင္ ေစလႊတ္မႈေၾကာင့္ ျပႆနာ တစ္စုံတစ္ရာ ျဖစ္ပြားျခင္း မရွိေသးသည့္ အျပင္ စင္ကာပူႏိုင္ငံသို႔ တရားဝင္ ေစလႊတ္ထားသည့္ အိမ္အကူ တစ္ရာေက်ာ္မွာလည္း ျပႆနာ တစ္စုံ တစ္ရာ ျဖစ္ပြားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း အလုပ္သမား ညႊန္ၾကားေရး ဦးစီးဌာနက ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးမ်ဳိးေအာင္က ဆိုသည္။
အိမ္အကူလႊတ္ေတာ့ ဘာရမွာလဲ
တရားဝင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေစလႊတ္ပါက အကာအကြယ္မ်ား ေပးႏိုင္မည္ ဆိုေသာ္လည္း မျဖစ္မေန ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမည့္ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ခုက အိမ္အကူ ေစလႊတ္ပါက မည္သည့္ အက်ဳိးရွိမည္နည္း ဆိုသည့္ ေမးခြန္းပင္။ ေနာက္ထပ္ စဥ္းစားရမည့္ အခ်က္က အၾကမ္းဖက္မႈ အႏၲရာယ္ႏွင့္ရင္း၍ လုပ္ကိုင္ရမည္ျဖစ္ရာ ျပန္ရသည္ကား ထိုက္တန္မည့္ကား ဆိုသည့္ အခ်က္ပင္။
အိမ္အကူဆိုသည့္ အလုပ္အကိုင္မ်ဳိးမွာ ေငြရ႐ုံ တစ္ခုတည္းအတြက္ လုပ္ကိုင္ရသည့္ အလုပ္ျဖစ္ၿပီး အတတ္ပညာႏွင့္ မိခင္ႏိုင္ငံ ျပန္လာပါက ျပန္လည္ အသုံးခ်ႏိုင္သည့္ အတတ္ပညာႏွင့္ ကြၽမ္းက်င္မႈ ရရွိသည့္ လုပ္ငန္းမ်ဳိး မဟုတ္ေပ။
“ျပည္ပကို သြားတယ္ဆိုတာက ပညာ၊ အေတြ႔အႀကံဳ မရဘူးဆိုရင္ မထူးဘူး။ အေတြ႔အႀကံဳနဲ႔ ပညာရတဲ့ လုပ္ငန္းဆိုရင္ ေကာင္းတယ္” ဟု ဖြံၿဖဳိးေရး ဘာသာရပ္ကို ေလ့လာသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
ယင္းအေၾကာင္းအရာမ်ားေၾကာင့္ အိမ္အကူမ်ားသည္ အခ်ိန္ကာလ တစ္ခုထိသာ လုပ္ကိုင္သင့္ၿပီး ရရွိသည့္ လုပ္အားချဖင့္ မိသားစုကို ေထာက္ပံ့သည့္အျပင္ ေနရပ္ျပန္လာပါက လုပ္ငန္းတစ္ခု အေကာင္အ ထည္ ေဖာ္ႏိုင္ရန္ အရင္းအႏွီးကို စနစ္တက် စုေဆာင္းထားသင့္ေၾကာင္း ၎က အႀကံဳျပဳသည္။
“ႏွစ္အၾကာႀကီးက်ေတာ့ မေကာင္းဘူး။ ဘယ္ေလာက္အတြင္း ျပန္လာမယ္ဆိုတဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ဖို႔ လိုတယ္” ဟု အဆိုပါ ပုဂၢဳိလ္က ေျပာဆိုသည္။
အျမစ္တြယ္အနာ
အိမ္အကူ လုပ္ငန္းသည္ မိခင္ႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လာပါက ျပန္လည္ အသုံးခ်ႏိုင္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ဳိး မဟုတ္သျဖင့္ ကာယကံရွင္ႏွင့္ ႏိုင္ငံအတြက္ပါ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားမည့္ လုပ္ငန္းမ်ဳိး မဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္လည္း အိမ္အကူအျဖစ္ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ လမ္းေၾကာင္း ပိတ္ပင္လိုက္မည္ ဆိုပါကလည္း ျပည္တြင္း တြင္ အလုပ္အကိုင္ မဖန္တီးေပးႏိုင္ေသးသျဖင့္ တရားမဝင္ လမ္းေၾကာင္းမွာ ဆက္လက္ ပန္းပန္ေန ဆဲ ျဖစ္ေနမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေရးရာ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။
ျပည္ပသို႔ ဦးေႏွာက္ယိုစီးမႈ ရပ္ဆိုင္းသြားၿပီး ျပည္တြင္းသို႔ ျပန္ေျပာင္းစီးလာေရးအတြက္ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္မွာ ျပည္တြင္းတြင္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္းတီးေပးေရး ျဖစ္သည္။ အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးေရးမွာ စီးပြားဖြံၿဖဳိးေရးႏွင့္ တိုက္႐ိုက္အခ်ဳိးက်ေနၿပီး စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး လုပ္ေဆာင္ ရာတြင္ လုပ္သားအမ်ားစုကို အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးေပးသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို အဓိထား လုပ္ေဆာင္ရ မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖဳိးေရး ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ၾကသည္။
လုပ္အားခ ကြာဟမႈ၊ ျပည္တြင္းတြင္ အလုပ္အကိုင္ မဖန္တီးေပးႏိုင္မႈ စသည္တို႔ေၾကာင့္ အိမ္အကူ အပါအဝင္ လူသားအရင္းအျမစ္မ်ားသည္ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေနၾက၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လုပ္သားအင္အား ရွားပါးလာသျဖင့္ လယ္ယာက႑မွ စက္မႈက႑ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးသို႔ ကူးေျပာင္းရာတြင္ ျဖစ္ေစ၊ စက္မႈက႑ တိုးတက္ေရးတြင္ ျဖစ္ေစ၊ လယ္ယာက႑ တိုးတက္ေရး တြင္ ျဖစ္ေစ အခက္အခဲ ရွိလာႏိုင္ေၾကာင္း စီပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာေအာင္ကိုကိုက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။ အျခားႏိုင္ငံမ်ားက ျပည္ပသို႔ ဆရာဝန္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ အိုင္တီစသည့္ ပညာရွင္မ်ား တင္ပို႔ႏိုင္မႈသည့္ ယင္းႏိုင္ငံမ်ား၏ လူသားအရင္းအျမစ္ မည္မွ် လုပ္ေဆာင္ေနသည္ကို ေဖာ္ျပေနၿပီး စီးပြာေရးပို႔ကုန္ တင္ပို႔ရာတြင္လည္း တန္ဖိုးျမႇင့္ ထုတ္ကုန္မ်ား ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားသာ ခ်မ္းသာ ႂကြယ္ ဝၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ တင္ပို႔ရသည့္ အေျခအေနတြင္သာ ရွိေနေသးေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
ႏိုင္ငံတကာက ျပည္ပသို႔ ဆရာဝန္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ အိုင္တီပညာရွင္မ်ား တင္ပို႔ေနခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အိမ္အကူ တင္ပို႔ေနရသည့္ အဆင့္တြင္ ရွိေနျခင္းကို ေဒါက္တာေအာင္ကိုကိုက ေအာက္ပါအတိုင္း မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“အိမ္ေဖာ္ပို႔တယ္ ဆိုတာက ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး မ်က္ႏွာစာ တစ္ခုအေနနဲ႔ ေဖာ္ျပ လိုက္တာေပါ့”။
The Voice Weekly
ယင္းလြန္ဆြဲမႈမ်ား အၾကားတြင္ပင္ ေဟာင္ေကာင္သို႔ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး အိမ္အကူ ဒုတိယအသုတ္ ၃၈ ဦးကို ထပ္မံေစလႊတ္ရန္ ျပင္ဆင္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
“မူအရေတာ့ လႊတ္ရမယ္။ လုံၿခံဳမႈကိုေတာ့ သူတို႔က (ေစလႊတ္ခြင့္ရ ေအဂ်င္စီ) အျပည့္အဝ တာဝန္ယူၿပီး သား” ဟု ဦးမ်ဳိးေအာင္က ေျပာဆိုသည္။
မလုံၿခံဳမႈ၊ ႏွိပ္စက္ခံရမႈ၊ ဂုဏ္သိကၡာ က်ဆင္းမႈ စသည့္တို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာလူထု လက္သင့္ခံမႈ နည္းပါးေသာ္ လည္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွ စတင္ကာ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားကို စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ အိမ္အကူအျဖစ္ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး ေနာက္ထပ္ ေျခလွမ္းသစ္အျဖစ္ ယခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္း တြင္ ေဟာင္ေကာင္သို႔ စတင္ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံသို႔ အိမ္အကူ ေစလႊတ္ရန္ စတင္ခြင့္ျပဳခဲ့သူ အလုပ္သမား၊ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ လူမႈဖူလုံေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးေဟာင္း ဦးေမာင္ျမင့္က ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာဆိုဖူးသည္။
“အရင္က အိမ္အကူ၊ Sex Worker၊ ေဖ်ာ္ေျဖေရး လုပ္ငန္းေတြကို မူဝါဒ ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ တရားဝင္ ခြင့္ျပဳတာ မရွိတဲ့အတြက္ အကာအကြယ္ မေပးႏိုင္ခဲ့ဘူး။ Domestic Support Worker (အိမ္အကူ) က ေဘးထြက္ ဆိုးက်ဳိး နည္းတယ္လို႔ ယူဆလို႔ ခြင့္ျပဳတာ”
လႊတ္သင့္ မလႊတ္သင့္
ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားသို႔ အိမ္အကူအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ရန္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ေစလႊတ္သင့္လား မသင့္လား စသည့္ အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ေဝဖန္မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိေနၾကသည္။
အိမ္အကူမ်ားကို တရားဝင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေစလႊတ္ပါက အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္သျဖင့္ ေကာင္းမြန္သည့္ လုပ္ရပ္ဟု ေျပာဆိုသူက စင္ကာပူႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ Humanitarian Organization for Migration Economics (HOME) မွ ဒါ႐ိုက္တာ တစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာသိန္းသန္းဝင္း ျဖစ္သည္။ ယခင္က အိမ္အကူမ်ားကို ျပည္ပသို႔ ေစလႊတ္မႈအတြက္ တရားဝင္ ခြင့္ျပဳျခင္း မရွိေသာ္လည္း အလည္အပတ္ ဗီဇာမ်ားျဖင့္ တရားမဝင္ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၾကၿပီး တရားဝင္ မဟုတ္သျဖင့္ အကာအကြယ္ မဲ့ေနခဲ့ေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။ သို႔ေသာ္လည္း တရားဝင္ ခြင့္ျပဳပါက အိမ္အကူမ်ားကို လုပ္ငန္းခြင္ အႀကဳိသင္တန္း ေပးရမည္ျဖစ္ၿပီး အိမ္အကူ ေစလႊတ္သည့္ ႏိုင္ငံႏွင့္ လက္ခံသည့္ ႏိုင္ငံ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား အလုပ္အကိုင္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ လုပ္ေဆာင္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အိမ္အကူ ေစလႊတ္ခြင့္ရ ေအဂ်င္စီမ်ားက လုံေလာက္သည့္ သင္တန္းေပးရန္ႏွင့္၊ ရသင့္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို သိရွိနားလည္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္မွာလည္း အေရးႀကီးေၾကာင္း ေဒါက္တာ သိန္းသန္းဝင္းက ဆိုသည္။
ျပည္ပသို႔ အိမ္အကူ ေစလႊတ္မႈအတြက္ တရားဝင္ ခြင့္ျပဳျခင္းကို ေကာင္းမြန္သည္ဟု ေျပာဆိုသူမ်ား ရွိသကဲ့သို႔ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း အိမ္အကူ လႊတ္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံ၏ ဂုဏ္သိကၡာ က်ဆင္းေစၿပီး ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား ကိုလည္း ဖ်က္ဆီးရာ က်သည္ဟု ႐ႈျမင္သူမ်ားလည္း ရွိသည္။
အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ႏိုင္ငံတြင္း ေနထိုင္ေသာ္လည္း အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း နည္းပါးမႈ၊ လုပ္ခလစာ နိမ့္ပါးမႈတို႔ေၾကာင့္ ေငြအတြက္ လမ္းမွား ေရာက္သြားႏိုင္ပါက ယင္းထက္ဆိုးေသာ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ပြားႏိုင္သည္ကို ေထာက္ခ်င့္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုေနမႈမ်ားလည္း ရွိသည္။
အလုပ္နားရက္ ျဖစ္သည့္ တနဂၤေႏြေန႔မ်ဳိးတြင္ လူအမ်ားအျပား သြားလာသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ျမန္မာ အိမ္အကူမ်ားသည္ အဝတ္အစား မေတာ္မေလ်ာ္ ဝတ္ဆင္ကာ ေနထိုင္ျခင္းမ်ိဳးကဲ့သို႔ အေနအထိုင္ မတတ္မႈ တို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အရွက္ရစရာ ျဖစ္ေနေၾကာင္း စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ အင္ဂ်င္နီယာ အျဖစ္ ေျခာက္ႏွစ္ၾကာ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိတြင္လည္း စင္ကာပူသို႔ မၾကာခဏ သြားလာေနသူ တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ အိမ္အကူအလုပ္ကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေၾကာင္း စင္ကာပူႏိုင္ငံ အေနႏွင့္ မွတ္ယူသြားပါက ျမန္မာဆိုလွ်င္ ေနာင္တြင္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံကဲ့သို႔ အိမ္ေဖာ္ တင္ပို႔သည့္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္မည္ကို စိုးရိမ္ေၾကာင္း၊ အိမ္အကူမ်ား ရရွိသည့္ လုပ္ခမွာလည္း မိသားစု ထမင္းမငတ္ ႐ုံသာ ေထာက္ပံ့ႏိုင္မည္ ျဖစ္ၿပီး ယင္းေငြေၾကးႏွင့္ ျမန္မာဂုဏ္သိကၡာကို မက်ဆင္းေစလိုေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
“ႏွစ္သိန္းေလာက္ မျပည့္တဲ့ (မိသားစုကို ေထာက္ပံ့မႈ) ပိုက္ဆံနဲ႔ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး တစ္ရပ္လုံး အိမ္ေဖာ္ ဆိုတဲ့နာမည္ အတပ္ခံရမွာ။ ဒါကို ႏိုင္ငံေတာ္က တာဝန္ရွိသူေတြက သတိမူမိဖို႔ လိုတယ္” ဟု အဆိုပါ အင္ဂ်င္နီယာက ေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာဆိုပါက စင္ကာပူႏိုင္ငံသို႔ အင္ဂ်င္နီယာကဲ့သို႔ ကြၽမ္းက်င္အဆင့္ ရွိသူမ်ားသာ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယခုေနရာတိုင္းတြင္ အိမ္အကူမ်ားကို ေတြ႔ျမင္လာရေၾကာင္း ၎က ထပ္မံေျပာၾကားသည္။
အိမ္အကူသည္ စင္ကာပူတြင္ အနိမ့္ဆုံး လူတန္းစားျဖစ္ၿပီး စင္ကာပူ သက္ႀကီးလူမ်ားသည္ အိမ္အကူမ်ားကို လက္မထပ္ဘဲ တနဂၤေႏြ (အားလပ္ရက္) ဇနီးသည္အျဖစ္ ေပါင္းသင္းေနထိုင္ျခင္း၊ ဝင္ေငြေကာင္း ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကလည္း အိမ္အကူ မိန္းကေလးမ်ားကို တနဂၤေႏြရည္းစား လုပ္ၾကေၾကာင္း ဧၿပီလ ၃ ရက္ေန႔ထုတ္ The Voice Daily ပါ ေဆာင္းပါးရွင္ ေဇာ္ေအာင္ ေရးသားသည့္ “ႏွစ္ဆခြဲခန္႔ မ်ားျပားလာေသာ ၂၀၁၄ စင္ကာပူ ျမန္မာမ်ားအေၾကာင္း” ေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပထားရွိသည္။
တရားမဝင္ နည္းလမ္းျဖင့္ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္သူမ်ားသည္ အလုပ္ရရွိရန္ ပြဲစားကို လုပ္အားခ ေျခာက္လ စာမွ ရွစ္လစာ (စင္ကာပူေဒၚလာ ၂၄၀၀ မွ ၃၂၀၀) အထိ ေပးရၿပီး အလုပ္ အဆင္မေျပ၍ ေနာက္အလုပ္ တစ္ခု ထပ္ေျပာင္းပါက ႏွစ္လစာ ထပ္ေပးရေၾကာင္း၊ အားလပ္ရက္တြင္ မနားရသည့္ အျပင္ လုပ္အားခ မရဘဲ အလုပ္လုပ္ေပးရျခင္း အျပင္ ႐ိုက္ႏွက္ခံရမႈ၊ အျခားေနအိမ္တြင္ပါ ခိုင္းေစခံရမႈ၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ ရာ ေစာ္ကားမႈ၊ ဆဲဆိုခံရမႈ စသည့္ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာအိမ္အကူမ်ား အမ်ားဆုံး ခံစားရေၾကာင္း ေဒါက္တာသိန္းသန္းဝင္းက ဆိုသည္။ အလုပ္ရွာေပးသူသည္ စင္ကာပူ ဥပေဒအရ လုပ္သားထံမွ အမ်ားဆုံး ႏွစ္လစာသာ ယူခြင့္ရွိသည္။
ေနာက္ေက်ာလုံေရး
ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်မႈမ်ား ရွိေသာ္လည္း ပကတိအေျခအေနတြင္ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး အိမ္အကူမ်ားမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္သိန္းခန္႔၊ စင္ကာပူတြင္ သုံးေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံ အခ်ဳိ႕တြင္လည္း ေရာက္ရွိလ်က္ ရွိသည္။ ယင္းအိမ္အကူမ်ား လုံၿခံဳမႈႏွင့္၊ အခြင့္အေရး အျပည့္အဝ ရရွိကာ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေရးမွာ လြန္စြာ အေရးႀကီးသည္။ အိမ္အကူမ်ားအတြက္ ႀကံဳေတြ႔ရေလ့ ရွိသည့္ အိမ္တြင္း အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ ျဖစ္သည့္ မုဒိမ္းမႈ၊ ႐ိုက္ႏွက္ခံမႈမ်ား၊ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရမႈ၊ သူခိုးယူ စြပ္စြဲမႈ စသည့္ ျပႆနာမ်ားကလည္း ဒုႏွင့္ေဒးပင္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းက ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ကရင္မိန္းကေလးငယ္ တစ္ဦးကို အိမ္ရွင္က ေခြးေလွာင္အိမ္ထဲ ထည့္ကာ ေရေႏြးပူေလာင္း ႏွိပ္စက္ခဲ့သျဖင့္ အေရျပား၊ ႂကြက္သားမ်ား ပ်က္စီးျခင္း၊ အေရးျပားတြဲဆက္ကာ လက္ႏွစ္ဖက္လုံး ေၿမႇာက္မရသည့္အထိ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္ကလည္း ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာအိမ္အကူမ်ား အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ အႏၲရာယ္ကို မီးေမွာင္းထိုးျပခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ အိမ္ေဖာ္မ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရသည့္ ႏိုင္ငံမ်ဳိးဆိုပါက ပိုမိုသတိထားရမည္ ျဖစ္သည္။
“သူတို႔က တံခါးပိတ္ၿပီး ေနရတာ။ အထဲမွာ ဘာျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာကို ဘယ္သူမွ မသိဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံ သံ႐ုံးေတြက မ်က္ျခည္မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ္” ဟု ဖြံ႔ၿဖဳိးေရး ဘာသာရပ္ကို ေလ့လာ သူတစ္ဦးက အႀကံဳျပဳသည္။
စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာအိမ္အကူမ်ားသည္ ဘာသာစကား အားနည္းမႈ၊ အိမ္တြင္း အေထာက္အကူျပဳ သင္တန္းမ်ား ေပးထားျခင္း မရွိမႈတို႔ေၾကာင့္ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံတို႔မွ အိမ္အကူမ်ားထက္ လုပ္ခနည္းသည့္အျပင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားလည္း ႀကဳိက္ႏွစ္သက္မႈ နည္းေၾကာင္း၊ လုပ္ခလစာမရမႈ၊ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈ၊ ႏွိပ္စက္ခံရမႈတို႔ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးႏႈန္းကလည္း ျမင့္တက္ေနေၾကာင္း စင္ကာပူသတင္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပၾကသည္။
စင္ကာပူတြင္ အလုပ္ရွင္က ႏွိပ္နင္းခိုင္းျခင္း၊ အထပ္ျမင့္တိုက္မ်ားတြင္ ျပတင္းမွန္မ်ား သုတ္ခိုင္းျခင္း၊ အျခားေသာ အိမ္၊ ဆိုင္၊ ႐ုံးတို႔တြင္ ခိုင္းေစျခင္း မျပဳရဟု ဥပေဒအရ တိတိက်က် သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္အခ်ဳိ႕က ခ်ဳိးေဖာက္သျဖင့္ အိမ္အကူမ်ား ဒုကၡေရာက္ေနေၾကာင္း ေဒါက္တာသိန္းသန္းဝင္းက ဆိုသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္လည္း အိမ္အကူမ်ားသည္ အလုပ္သမား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဥပေဒျဖင့္ အက်ံဳးမဝင္သျဖင့္ အနည္းဆုံး လုပ္အားခ၊ တစ္ရက္ ရွစ္နာရီ အလုပ္ခ်ိန္ စသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို မရရွိေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ အခြင့္အေရးကြန္ရက္ (MWRN) မွ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးစိန္ေဌးက ဆိုသည္။
“အလုပ္ရွင္နဲ႔ အဆင္ေျပတဲ့သူ ဆိုရင္ အလုပ္အဆင္ေျပတယ္။ မေျပတဲ့သူဆိုရင္ ပင္ပင္ပန္းပန္း လုပ္ရတယ္” ဟု ၎က ရွင္းျပသည္။
ေဟာင္ေကာင္သို႔ ပို႔လိုက္သည့္ ျမန္မာအိမ္အကူ ၁၉ ဦးအနက္ ၂ ဦးမွာ က်န္းမာေရး မေကာင္း၍ ျပန္လာ ခဲ့ရသည္မွအပ အိမ္အကူ တရားဝင္ ေစလႊတ္မႈေၾကာင့္ ျပႆနာ တစ္စုံတစ္ရာ ျဖစ္ပြားျခင္း မရွိေသးသည့္ အျပင္ စင္ကာပူႏိုင္ငံသို႔ တရားဝင္ ေစလႊတ္ထားသည့္ အိမ္အကူ တစ္ရာေက်ာ္မွာလည္း ျပႆနာ တစ္စုံ တစ္ရာ ျဖစ္ပြားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း အလုပ္သမား ညႊန္ၾကားေရး ဦးစီးဌာနက ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးမ်ဳိးေအာင္က ဆိုသည္။
အိမ္အကူလႊတ္ေတာ့ ဘာရမွာလဲ
တရားဝင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေစလႊတ္ပါက အကာအကြယ္မ်ား ေပးႏိုင္မည္ ဆိုေသာ္လည္း မျဖစ္မေန ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမည့္ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ခုက အိမ္အကူ ေစလႊတ္ပါက မည္သည့္ အက်ဳိးရွိမည္နည္း ဆိုသည့္ ေမးခြန္းပင္။ ေနာက္ထပ္ စဥ္းစားရမည့္ အခ်က္က အၾကမ္းဖက္မႈ အႏၲရာယ္ႏွင့္ရင္း၍ လုပ္ကိုင္ရမည္ျဖစ္ရာ ျပန္ရသည္ကား ထိုက္တန္မည့္ကား ဆိုသည့္ အခ်က္ပင္။
အိမ္အကူဆိုသည့္ အလုပ္အကိုင္မ်ဳိးမွာ ေငြရ႐ုံ တစ္ခုတည္းအတြက္ လုပ္ကိုင္ရသည့္ အလုပ္ျဖစ္ၿပီး အတတ္ပညာႏွင့္ မိခင္ႏိုင္ငံ ျပန္လာပါက ျပန္လည္ အသုံးခ်ႏိုင္သည့္ အတတ္ပညာႏွင့္ ကြၽမ္းက်င္မႈ ရရွိသည့္ လုပ္ငန္းမ်ဳိး မဟုတ္ေပ။
“ျပည္ပကို သြားတယ္ဆိုတာက ပညာ၊ အေတြ႔အႀကံဳ မရဘူးဆိုရင္ မထူးဘူး။ အေတြ႔အႀကံဳနဲ႔ ပညာရတဲ့ လုပ္ငန္းဆိုရင္ ေကာင္းတယ္” ဟု ဖြံၿဖဳိးေရး ဘာသာရပ္ကို ေလ့လာသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
ယင္းအေၾကာင္းအရာမ်ားေၾကာင့္ အိမ္အကူမ်ားသည္ အခ်ိန္ကာလ တစ္ခုထိသာ လုပ္ကိုင္သင့္ၿပီး ရရွိသည့္ လုပ္အားချဖင့္ မိသားစုကို ေထာက္ပံ့သည့္အျပင္ ေနရပ္ျပန္လာပါက လုပ္ငန္းတစ္ခု အေကာင္အ ထည္ ေဖာ္ႏိုင္ရန္ အရင္းအႏွီးကို စနစ္တက် စုေဆာင္းထားသင့္ေၾကာင္း ၎က အႀကံဳျပဳသည္။
“ႏွစ္အၾကာႀကီးက်ေတာ့ မေကာင္းဘူး။ ဘယ္ေလာက္အတြင္း ျပန္လာမယ္ဆိုတဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ဖို႔ လိုတယ္” ဟု အဆိုပါ ပုဂၢဳိလ္က ေျပာဆိုသည္။
အျမစ္တြယ္အနာ
အိမ္အကူ လုပ္ငန္းသည္ မိခင္ႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လာပါက ျပန္လည္ အသုံးခ်ႏိုင္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ဳိး မဟုတ္သျဖင့္ ကာယကံရွင္ႏွင့္ ႏိုင္ငံအတြက္ပါ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားမည့္ လုပ္ငန္းမ်ဳိး မဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္လည္း အိမ္အကူအျဖစ္ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ လမ္းေၾကာင္း ပိတ္ပင္လိုက္မည္ ဆိုပါကလည္း ျပည္တြင္း တြင္ အလုပ္အကိုင္ မဖန္တီးေပးႏိုင္ေသးသျဖင့္ တရားမဝင္ လမ္းေၾကာင္းမွာ ဆက္လက္ ပန္းပန္ေန ဆဲ ျဖစ္ေနမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေရးရာ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။
ျပည္ပသို႔ ဦးေႏွာက္ယိုစီးမႈ ရပ္ဆိုင္းသြားၿပီး ျပည္တြင္းသို႔ ျပန္ေျပာင္းစီးလာေရးအတြက္ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္မွာ ျပည္တြင္းတြင္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္းတီးေပးေရး ျဖစ္သည္။ အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးေရးမွာ စီးပြားဖြံၿဖဳိးေရးႏွင့္ တိုက္႐ိုက္အခ်ဳိးက်ေနၿပီး စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး လုပ္ေဆာင္ ရာတြင္ လုပ္သားအမ်ားစုကို အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးေပးသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို အဓိထား လုပ္ေဆာင္ရ မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖဳိးေရး ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ၾကသည္။
လုပ္အားခ ကြာဟမႈ၊ ျပည္တြင္းတြင္ အလုပ္အကိုင္ မဖန္တီးေပးႏိုင္မႈ စသည္တို႔ေၾကာင့္ အိမ္အကူ အပါအဝင္ လူသားအရင္းအျမစ္မ်ားသည္ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေနၾက၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လုပ္သားအင္အား ရွားပါးလာသျဖင့္ လယ္ယာက႑မွ စက္မႈက႑ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးသို႔ ကူးေျပာင္းရာတြင္ ျဖစ္ေစ၊ စက္မႈက႑ တိုးတက္ေရးတြင္ ျဖစ္ေစ၊ လယ္ယာက႑ တိုးတက္ေရး တြင္ ျဖစ္ေစ အခက္အခဲ ရွိလာႏိုင္ေၾကာင္း စီပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာေအာင္ကိုကိုက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။ အျခားႏိုင္ငံမ်ားက ျပည္ပသို႔ ဆရာဝန္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ အိုင္တီစသည့္ ပညာရွင္မ်ား တင္ပို႔ႏိုင္မႈသည့္ ယင္းႏိုင္ငံမ်ား၏ လူသားအရင္းအျမစ္ မည္မွ် လုပ္ေဆာင္ေနသည္ကို ေဖာ္ျပေနၿပီး စီးပြာေရးပို႔ကုန္ တင္ပို႔ရာတြင္လည္း တန္ဖိုးျမႇင့္ ထုတ္ကုန္မ်ား ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားသာ ခ်မ္းသာ ႂကြယ္ ဝၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ တင္ပို႔ရသည့္ အေျခအေနတြင္သာ ရွိေနေသးေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
ႏိုင္ငံတကာက ျပည္ပသို႔ ဆရာဝန္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ အိုင္တီပညာရွင္မ်ား တင္ပို႔ေနခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အိမ္အကူ တင္ပို႔ေနရသည့္ အဆင့္တြင္ ရွိေနျခင္းကို ေဒါက္တာေအာင္ကိုကိုက ေအာက္ပါအတိုင္း မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“အိမ္ေဖာ္ပို႔တယ္ ဆိုတာက ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး မ်က္ႏွာစာ တစ္ခုအေနနဲ႔ ေဖာ္ျပ လိုက္တာေပါ့”။
The Voice Weekly