Love Syndrome...
Love Syndrome တဲ့။ အခ်စ္ရဲ႕ ေရာဂါ လကၡဏာ ေတြက ဘာေတြလဲ။ ဘယ္လို ကုစားၾက ရမလဲ။ ဘယ္လို ကာကြယ္ ၾကမလဲ။ အခ်စ္ဆိုတဲ့ အရာကို သိပၸံနည္းက် ခ်ဥ္းကပ္ၾကည့္ ရေအာင္။
Ethiology (စတင္ ျဖစ္ပြားပံု) : မသိရွိရေသး
Age of Onset (ျဖစ္ပြားႏိုင္ေသာ အသက္အရြယ္) : လူငယ္ပိုင္းတြင္ အမ်ားဆံုးေတြ႕ ရပါသည္။ ျပီးခဲ့ေသာ ေလ့လာမႈမ်ား အရ အရြယ္ မေရြး ျဖစ္ပြား ႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရ။
Risk factors :
၁။ အသက္ အရြယ္က အမ်ားဆံုး အႏၱရာယ္ ရွိတဲ့ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ပါ။ တျခား ဟာေတြက
(a)ပညာ တြဲဖက္ သင္ၾကားျခင္း
(b) Cell Phone မ်ား
(c) ရုပ္ရွင္မ်ား
(d) Internet တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
" ဖုန္းကေန တဆင့္ ကူးစက္ ႏိုင္တာကို မွတ္ထား သင့္ပါတယ္။"
Pathology:
ကိုယ္တြင္း အဂၤါ အစိတ္ အပိုင္း အားလံုး ကို ပ်ံႏွံ႕ ထိခိုက္ ေစပါသည္။
Clinical Features
Symptoms:
A) အမ်ားဆံုး ေတြ႕ရတာက ႏွလံုး ဆီက နာက်င္မႈကို လူနာက အရမ္း အရသာရွိတဲ့ နာက်င္မႈလို႔ ထင္မွတ္ ေနတာပါ။
B) အစား အေသာက္ ပ်က္ျခင္း
C) အိပ္စက္မႈ ေလ်ာ့က်ျခင္း
D) စိတ္ကူးယဥ္ျခင္း
E) အလုပ္မ်ားကို စိတ္မ၀င္စား ေတာ့ျခင္းနဲ႔ အဲ့ဒီက မွတဆင့္ လူနာကို ကဗ်ာ ဆရာ အသြင္ ေျပာင္းသြား ေစတဲ႔ အႏၱရာယ္ ရွိပါသည္။
Signs:
A) မ်က္လံုး သူငယ္အိမ္ အလြန္ ျပဴးက်ယ္ လာျခင္း
B) ပါးမ်ား နီျမန္း လာျခင္း (အမ်ိဳး သမီး မ်ားတြင္ အမ်ားဆံုး ေတြ႕ရ).
C) နားၾကပ္ျဖင့္ စမ္းသပ္ သည့္အခါ : ပထမဆံုး ႏွလံုး ခုန္သံသည္ LUB ဟုျမည္ရမဲ့ အစား Love လို႔ ျမည္ေနျခင္း
D) တစ္ေယာက္ထဲ ျပံဳးေနျခင္းမ်ား ပဲျဖစ္ပါသည္။
Pathogenesis and Clinical Course:
The Disease is gradual in onset.
ဒီေရာဂါက ေျဖးေျဖးခ်င္း ျဖစ္ပြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူနာမွာ အစာ စားလိုစိတ္ ေလ်ာ့က်ျခင္း၊ အိပ္ေရး ပ်က္ျခင္း ေတြကို စတင္ ေတြ႔ရပါမည္။ အခ်ိန္ ၾကာလာ တဲ့အမွ် တစ္ကိုယ္လံုးကို ပ်ံႏွံ႔ သြားျပီး တျခားေသာ ေရာဂါ လကဏာၡ ေတြ စတင္ ျဖစ္ေပၚ ပါတယ္။ အထူး သျဖင့္ လူနာက ႏွ လံုးသား အျပင္ဘက္ကို ေရႊ႕သြားတယ္လို႔ ထင္ျမင္ ေနပါမယ္။ လူနာရဲ႕ ႏွလံုးသား ဟုထင္ျမင္ ထားသူ ေရွ႕မွာ မ်က္လံုး သူငယ္အိမ္မွ အမွ်င္ ေၾကာ radial fibres of the iris muscle ေတြ က်ံဳ႔သြား တာမို႔ သူငယ္အိမ္က ျပဴးက်ယ္ ေနတာ ျဖစ္ပြား ပါတယ္။ မ်က္လံုးက ပြင့္ေနျပီး မ်က္ ေတာင္ ခတ္ဖို႔ ခဲယဥ္း ေနပါမယ္။ Zygomaticus major muscle ေတြ အလိုလို က်ံဳ႕သြားမို႔ လူနာ ဟာ အစဥ္ျပံဳး ေနပါမယ္။ ဒါကို Smile at Sight Phenomenon လို႔ေခၚ ပါတယ္။ ထို႔အျပင္ လူနာဟာ သူရဲ႕ခ်စ္သူရွိရာ ေရာက္တဲ့ အခါ action potentials ေတြအလုပ္လုပ္လို႔ ႏွလံုး ခုန္ ႏွဳန္းေတြ မတည္မျငိမ္ ျဖစ္ကာ ပံုမွန္ႏွလံုး ခုန္ႏႈန္းေတြ ေပ်ာက္ဆံုး ေနပါမယ္။ ႏွလံုး ၾကြက္သား ေတြကို Microscopic examinationနဲ႔ၾကည့္ တဲ့ အခါ pacemaker tissue ေတြက ပံုမွန္ မဟုတ္ပဲ ROMANTIC SPOTS ေတြနဲ႔ ျပည့္ေနျပီး ဒါက ႏွလံုး ခုန္သံ မမွန္တာရဲ႕ အေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ လူနာက ခံစား လြယ္လာျပီး ႏွလံုးမွာ ထိုးထိုး ေအာင့္တဲ့ နာက်င္မႈကို ခံစား ရေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီနာက်င္တဲ့ ခံစားခ်က္ဟာ ကာလ ၾကာတာနဲ႔ အမွ် တုိးလာပါမယ္။ ေနာက္ဆံုး အဆင့္မွာ ဦးေႏွာက္ ကိုျပန္႔ႏွ႔ံျပီး ကုသမႈ မခံယူရင္ လူနာ အတြက္ ပိုမို ဆိုး၀ါးတဲ့ အေျခ အေနကို ေရာက္ရွိ ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Treatment (ကုသမႈ):
လက္ထပ္ျခင္း ဆိုင္ရာ ကုထံုး ကေတာ့ ရာႏႈန္းျပည့္ ေပ်ာက္ကင္းတဲ့ နည္းလမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီကုထံုးက အသက္ ၂၂ ႏွစ္နဲ႔ အထက္ မ်ားမွာပဲ သင့္ေလွ်ာ္ျပီး အဲ့ဒီ အရြယ္ထက္ ငယ္သူမ်ားမွာ သံုးမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ မလိုလား အပ္တဲ့ ဆိုးက်ိဳး (adverse effect) ရွိႏိုင္ ပါတယ္။
Preventive Measures ( ကာကြယ္ ႏိုင္မဲ့ နည္းလမ္းမ်ား) :
ဒီေရာဂါကို နည္းလမ္း အမ်ိဳးမ်ိဴးနဲ႔ ကာကြယ္ ဖို႔ၾကိဳးစား ေနဆဲပါ။ WLO (World Love Organization) မွ ကြ်မ္းက်င္ သူမ်ားရဲ႕ အဆိုအရ ဒီ ေရာဂါက အသက္ အရြယ္ အပိုင္း အျခား တစ္ခုမွာ ျဖစ္ကို ျဖစ္ပြား တတ္ျပီး ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းကိုေတာ့ ေယဘုယ် အားျဖင့္ ကာကြယ္ ႏိုင္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ သေလာက္ ပါပဲ။ ေရာဂါ ျဖစ္ပြား လာရင္ ပိုဆိုး မလာေအာင္ ကာကြယ္ဖုိ႕ နည္းလမ္း ေတြသံုးတဲ့ အခါ ေရာဂါက ပိုဆိုးလာတာ မ်ိဳး ရွိပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ interventional measures ေတြကို မသံုးဖုိ႔ အထူး တားျမစ္ ထားပါတယ္။
Complication:
love syndrome ရဲ႕ Complication ေတြက အေပ်ာ္ လြန္ျခင္း၊ ေငြေၾကး အက်ပ္ အတည္း ျဖစ္ျခင္း၊ ရူးေၾကာင္ေၾကာင္ အသြင္ ေပါက္လာျခင္း၊ အစား ပ်က္ျခင္း နဲ႔ အအိပ္ ပ်က္ျခင္း တုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ Acute romantic failure က ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသ ေစမႈကို ျဖစ္ေစ ပါတယ္။ အသက္ရွင္ သြားရင္ တစ္သက္တာလံုး အတြက္ ေရာဂါ ကာကြယ္ ႏိုင္တဲ့ ကိုယ္ခံ စြမ္းအား ရရွိသြားပါတယ္။ :P
Images from ievolve, profmpiya, woordup, psychologies. Source: medicalhumour.wordpress.com
Author Mai Shine
Myanmar Youth Media Club