Social phobia လူေတာ တိုးရမွာ ေၾကာက္ျခင္း

ကြ်န္ေတာ့္အသက္ ၂၂ ပါဆရာ။ ကြ်န္ေတာ္ လူၾကားထဲ သြားရင္ ေနရတာ မေကာင္းဘူး။ လူေတြကိုလည္း မ်က္ႏွာခ်င္း ဆိုင္ျပီး မၾကည့္ရဲဘူး။ အဲလိုၾကည့္ မိရင္ လည္း ရင္ထဲမွာ မေကာင္းသလို မ်ိဳးျဖစ္တယ္။ လူၾကား ထဲ သြားရင္လည္း လူေတြနဲ႕မ်က္နွာခ်င္း ဆိုင္ေတြ႔ရင္ မ်က္လံုးေတြက မ်က္ရည္ပဲ ထြက္ခ်င္သလိုလို ျဖစ္တယ္။ ရင္ေတြ တုန္သလိုလိုနဲ႔ ေျခလွမ္းေတြလည္း မမွန္ေတာ့ဘူး။ ဘယ္လိုျဖစ္ေနမွန္း ကိုမသိဘူး။ အဲဒါ စိတ္ေရာဂါလား ဆရာ။ စိတ္ေရာဂါကု ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသင့္ပါသလား။

• လူေတာ တိုးရမွာေၾကာက္တဲ့ စိတ္အေျခအေနကို Social anxiety disorder (SAD) လို႔လဲေခၚတယ္။
• အျဖစ္ မနည္းပါ။ ယူအက္စ္မွာ ၂-၇%၊ ယူေကမွာ ဝ႕၄%၊ ၾသစေတးလ်မွာ ၁-၂%၊ ဘရာဇီးလ္မွာ ၄႕၉-၇႕၉% ဒီစိတ္အေျခအေန ခံစားေနရတယ္။ အျမဲျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ေပမဲ့ ဘဝတေတြ႔မွာ ေတြ႔ရသူ အေမရိကန္ေတြထဲမွာ ၁၂% ရွိတယ္။
• အဲလိုလူေတြနဲ႔ ေရာရမွာကို စိုးရိမ္စိတ္ရွိေနလို႔ အဆင္မေျပတာေတြ ျဖစ္လာရတယ္။ လြန္ကဲမႈ မတူပါ။ ဘာကို ေၾကာက္သလဲ ဆိုတာလဲ မတူၾကပါ။
• ငယ္ရြယ္စဥ္မွာ ပိုျဖစ္ၾကတယ္။ အသက္ ၁၁ ႏွစ္မွာ ၅ဝ% နဲ႔ အသက္ ၂ဝ မွာ ၈ဝ% ျဖစ္တယ္။ ငယ္တံုးျဖစ္ရလို႔ အရက္ေသစာနဲ႔ မူးယစ္ေဆးဘက္ကို တိမ္းညြတ္ေစႏိုင္တယ္။
• ေၾကာက္စိတ္ ဝင္လာရင္ မ်က္ႏွာေတြနီျမန္းမယ္၊ ေခြ်းျပန္မယ္၊ ရင္တုန္မယ္၊ လက္တုန္မယ္၊ ပ်ိဳ႕အန္မယ္။ စကားေျပာတာမွာပါ ထစ္အအျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။ သိပ္ဆိုးခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ေဆာက္တည္ရာ မရလုပ္တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ တယ္။
• စိတ္အထူးကုဆရာဝန္ေတြက အေကာင္းဆံုးလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ Cognitive behavioral therapy ေခၚတဲ့ စိတ္ကုသနည္းဟာ ပဌမဆံုးလုပ္သင့္တဲ့ ကုသနည္းျဖစ္တယ္။ စဥ္းစားနည္း ပံုစံကိုျပင္ေပးမယ္။ ျဖစ္လာရင္ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ တုန္႔ျပန္မႈ ဘယ္လို လုပ္သင့္သလဲကို သင္ေပးမယ္။
• လိုအပ္သူေတြကို Medications ေဆးေပးမယ္။ Selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) အုပ္စုဝင္ ေဆးေတြကိုေပးတယ္။ Serotonin-norepinephrine reuptake inhibitors (SNRIs) နဲ႔ Monoamine oxidase inhibitors (MAOIs) ေတြကိုလဲ သံုးပါတယ္။ Beta blockers ေဆးမ်ိဳးနဲ႔ Benzodiazepines ေဆးေတြကိုလဲ အလြယ္ ေပးႏိုင္တယ္။


ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၈-၉-၂ဝ၁၄
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် အကြောင်းအရာများ...