ေလသင္တုန္းအႏၱရာယ္ သတိျပဳဆင္ျခင္ဖြယ္

ေလျဖတ္တယ္ဆိုတဲ့ စကားကို မိမိပတ္၀န္းက်င္မွာ ၾကားဖူးျမင္ဖူး ၾကသလို၊ တခ်ိဳ ့လည္း ကိုယ္တိုင္ ခံစားၾကရေပမယ့္ “ ေလဘာေၾကာင့္ ျဖတ္ရသလဲ ” ဆိုတာ ကိုေတာ့ ဂဃနဏ သိသူနည္း ပါးပါလိမ့္ မယ္။ ေလျဖတ္တယ္ဆိုတာ အဓိကအေၾကာင္းရင္း ၂-မ်ိဳး ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမ တစ္မ်ိဳးက ဦးေႏွာက္ထဲ မွာရွိတဲ့ ေသြးေၾကာငယ္ေတြ ေပါက္ ထြက္သြား ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္္ ပါတယ္။ ဒုတိယ တစ္မ်ိဳးကေတာ့ ဦးေႏွာက္ ေသြးေၾကာနံရံမွာ ဆီျဖစ္တည္မႈမ်ား၍ ေသြးေၾကာ က်ဥ္းပိတ္ ဆို ့သြားျခင္း(သို ့မဟုတ္)ခႏၶာ ကိုယ္ တျခားတစ္ေနရာမွ အဆီအစိုင္အခဲမ်ား ျပဳတ္က်လာျပီး ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာမွာ လာေရာက္ ပိတ္ဆို ့ျခင္းတို ့ေၾကာင့္ ျဖစ္ ပါတယ္။

ေလျဖတ္ခံရသူေတြဟာ အသက္ဆံုးရႈံးရင္ ဆံူရႈံး၊ မဆံုးရံႈးေသာ္ျငား စကားမေျပာနိုင္ေတာ့ တာမ်ိဳး၊ လမ္း မေလွ်ာက္နိုင္ဘဲ အိပ္ယာထဲလဲေနတာမ်ိဳး၊ လမ္းေလွ်ာက္နိုင္ေသာ္လည္း တရြတ္ဆြဲေနတာမ်ိဳး၊ မ်က္ႏွာ တျခမ္းေစာင္း၊ ပါးစပ္ရြဲ ့၊ စကားေျပာမပီ အာေလးလွ်ာေလး စသည္ျဖင့္ ဒုကၡိတ ဘ၀ ေရာက္ၾကရ ပါတယ္။ ယခင္လို အေကာင္းအပတိျပန္ျဖစ္ဖို ့က အခြင့္အေရးလြန္စြာ နည္း ပါးျပီး၊ ကံေကာင္း၍ အေကာင္းပကတိျဖစ္သည့္တိုင္ ေနာက္ထပ္ တစ္ဖန္ ေလျပန္ျဖတ္လာ နိုင္ ပါေသးတယ္။ အသက္ၾကီး လာတာ နဲ ့အမွ် ေလျဖတ္ႏႈန္းက တျဖည္းျဖည္းျမင့္တက္လာျပီး၊ ပ်မ္းမွ် အသက္ ၄၅ ႏွစ္မွ ၈၅ ႏွစ္ အတြင္း အသက္ ၁၀-ႏွစ္တိုးသြားတိုင္း ေလျဖတ္ ဖို ့ အခြင့္ အလမ္း ၂-ဆ တိုးလာနိုင္ပါတယ္။

ေအာက္ပါ ေဆာင္ရန္/ေရွာင္ရန္ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေလသင္တုန္း အႏၱရာယ္မွ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ ထားသင့္ ပါေၾကာင္း အၾကံျပဳ လို္က္ပါရေစ။

(၁) ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။

ေဆးလိပ္ေသာက္သူဟာ ေဆးလိပ္(လံုး၀)မေသာက္သူထက္ ေလျဖတ္နိုင္ေျခအလားအလာ ၂-ဆမွ ၄-ဆ အထိပိုမ်ားပါတယ္။ ေဆးလိပ္ျဖတ္လိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ေနာင္လာမည့္ ၂- ႏွစ္မွ ၅-ႏွစ္အတြင္း ေလျဖတ္ခံရမည့္္ႏႈနး္ ေလ်ာ့က်သြားနိုင္ပါျပီ။

(၂) ေသြးက်ေဆး မွီ၀ဲပါ။

ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ၁၆၀/၉၅ ရွိသူဟာ ေသြးေပါင္ပံုမွန္ရွိသူထက္ ေလျဖတ္ခံရဖို ့ ၄-ဆ ပိုမ်ားပါတယ္။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ၁၄၀/၉၀ ရွိသူေတြကေတာ့ သာမန္လူထက္စာရင္ ၂-ဆပိုျပီး ေလျဖတ္ခံ ရဖြယ္ရွိပါတယ္။ အေပၚေသြးေပါင္ခ်ိန္တစ္ခုတည္း သီးျခားတက္တဲ့ ေသြးတိုးေရာဂါတစ္မ်ိဳးက ေလျဖတ္ျခင္းနဲ ့တိုက္ရိုက္ ပတ္သက္ေနလို ့ မေပါ့ဆသင့္ပါဘူး။ ေသြးတိုးေရာဂါအခံရွိတဲ့ သူဟာလည္း ေလျဖတ္နိုင္ဖို ့အလား အလာ မ်ားပါတယ္။ ေသြးတိုးက်ေဆးေတြက ေလျဖတ္မည့္ အႏၱရာယ္ကို ၄-ပံု ၁-ပံုမွ် ေလ်ာ့နည္း ေပးနိုင္လို ့ေဖာ္ျပပါ ေသြးေပါင္ခ်ိန္မမွန္သူမ်ား အေနျဖင့္ ေသြြးက်ေဆး မွန္မွန္မွီ၀ဲေပးပါ။

(၃) ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလ်ာ့ခ်ပါ။

အစားၾကဴးသူမ်ား ႏွင့္ အဆီအအိမ့္ အခ်ိဳမ်ားမ်ားစားသူေတြ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ နည္းတဲ့အခါ၊ အ၀ လြန္လာ တတ္ပါတယ္။ အ၀လြန္ျခင္းက ေသြးတိုး၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း၊ ဆီးခ်ိဴ၊ ေသြးထဲတြင္ ကိုလက္ စထေရာမ်ားျခင္း စတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါမ်ား ျဖစ္လာျပီး ေလျဖတ္ျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အ၀မလြန္ေအာင္ အစားဆင္ျခင္ရင္း သင့္တင့္တဲ့ ေလ့က်င့္ခဏ္း မွန္မွန္ လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။

(၄) အရက္ေလ်ာ့ေသာက္ပါ။

ယမကာ အသင့္အတင့္မွီ၀ဲျခင္းက ေသြးလည္ပတ္မႈ အားေကာင္းေစတာ မွန္ေသာ္လည္း၊ အရက္ကို အတိုင္းအဆမရွိ ေသာက္သံုး ျခင္းက ေလျဖတ္မည့္ အလားအလာ လြန္စြာနီးစပ္ေနပါျပီ။ အကယ္၍ ေဆးလိပ္ ႏွင့္ အရက္ တြဲလိုက္တဲ့အခါ၊ ေလျဖတ္မည့္ႏႈန္းက အဆမတန္ ျမင့္တက္သြား တာေၾကာင့္ သတိႏွင့္ဆင္ျခင္ပါ။

(၅) သေႏၶတားေဆးမ်ား သတိထား။

အက္ထရိုဂ်င္ပါတဲ့ ပဋိသေႏၶတားေဆးလံုးေတြ သံုးစြဲေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားဟာ ေလျဖတ္ျခင္း အႏၱရာယ္ကို စိုးရမ္းရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အသက္ ၄၀ ႏွစ္အထက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ ေသြးတိုး ေရာဂါသည္မ်ား၊ ေခါင္း တျခမ္းကိုက္ေလ့ရွိသူမ်ား အဖို ့ အက္ထရိုဂ်င္ပါတဲ့ ပဋိသေႏၶတား ေဆးလံုးေတြ မသံုးစြဲသင့္ပါဘူး။ ဆရာ၀န္ႏွင့္ တိုင္ပင္ျပီး တျခားသားဆက္ျခားနည္းျဖင့္ ကာကြယ္ပါ။

(၆) ႏွလံုး က်န္းမာေနပါေစ။

ဘယ္ဘက္ျခမ္း ႏွလံုးအခန္းထဲမွာ အဆီရွိသူမ်ား၊ သိုင္းရြိဳက္အကိ်တ္မမွန္တာေၾကာင့္ ႏွလံုးခုန္ ရင္တုန္ သူမ်ား၊ ႏွလံုးအဆို ့ရွင္ မေကာင္း၍ အဆို ့ရွင္အတုလဲလွယ္ထားသူ မ်ား၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ပိတ္၍ ႏွလံုး ေရွ ့မ်က္ႏွာျပင္ပိုင္း ၾကြက္သားပုပ္သူမ်ား၊ ဦး ေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္ဖူးတဲ့ ေ၀ဒနာရွင္မ်ား ႏွင့္ လည္ပင္းရွိ Carotid ေသြးလႊတ္ေၾကာက်ဥ္းေျမာင္းသူမ်ားဟာ ေလျဖတ္ခံရမည့္ အႏၱရာယ္အတြက္ စိုးရိမ္စရာပါဘဲ။ ႏွလံုးခုန္စည္းခ်က္ မမွန္သူမ်ားဟာ သာမန္လူေတြႏွ င့္ ႏိႈင္း ယွဥ္ရင္ ေလျဖတ္ခံရဖို ့ ၅-ဆ ပိုမ်ားပါတယ္။ ေလးဖက္နာႏွလံုးေရာဂါ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားဟာလည္း သာမန္လူေတြႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ ေလျဖတ္ခံရဖို ့ ၁၇-ဆ ပိုမ်ားပါတယ္။

(၇) ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ သတိထား။

ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးခ်ိဳ ေရာဂါသည္မ်ားဟာ သာမန္လူေတြထက္ႏိႈင္းယွဥ္တဲ့အခါ၊ ေလျဖတ္နိုင္ျခင္း အလားအလာ ၃-ဆမွ် ပိုမ်ားေနပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၄င္းေ၀ဒနာရွင္မ်ားအေနျဖင့္ ဆရာ၀န္ျဖင့္ ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ ေဆး၀ါး ကုသမႈ ခံယူဖို ့ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။

(၈) ခဏတာေလျဖန္းသူမ်ား သတိထား။

အဆီ အစိုင္အခဲေလးေတြ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာမွာ ရုတ္တရက္ပိတ္ဆို ့သြားျခင္းေၾကာင့္ ရံဖန္ရံခါမွာ လက္တစ္ဖက္ ထံုက်င္၍ လႈပ္မရျခင္း၊ မ်က္စိတစ္ဖက္ ရုတ္တရက္မျမင္ရျခင္း၊ ကိုယ္တျခမ္း ေလးလံ သြားျခင္း စတာမ်ိဳးေတြ ခံစားရျပီး ၂၄-နာရီအတြင္း ပံုမွန္ျပန္ေကာင္း သြားတာမ်ိဳးကို “ ခဏတာ ေလျဖန္းျခင္း ” လို ့ေခၚပါတယ္။ ထိုအေတြ ့အၾကံဳ ရွိသူမ်ားအဖို ့ သာမန္လူေတြထက္ ေလျဖတ္နိုင္ျခင္း အလားအလာ ၁၀-ဆမွ အဆ ၂၀ ထိ ပိုမ်ားေနလို ့ သတိျပဳပါေလ။

(၉) အျခားေရာဂါမ်ား သတိထား။


Migrain(ေခၚ) နာတာရွည္ ေခါင္းကိုက္ေလ့ရွိသူမ်ား၊ ဦးေႏွာက္အတြင္း ေသြးေၾကာ ေရာင္ရမ္းေနသူမ်ား၊ Sickle Cell Anaemia (ေခၚ) ေသြးအားနည္း ေရာဂါတစ္မ်ိဳး ခံစားရသူမ်ားအေနျဖင့္ ေလျဖတ္ျခင္း အႏၱရာယ္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနတာမို ့ သတိထားသင့္ပါတယ္။


(ေဆာင္းပါးရွင္…ေပါက္ေပါက္…မွ်ေ၀သည္)
--
promise.pauk

------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် အကြောင်းအရာများ...