ေခါင္းေဆာင္မႈႏွင့္ စိတ္စြမ္းအင္ (၂)

စိတ္စြမ္းအားျဖင့္ ဦးေဆာင္ျခင္း
ေခါင္းေဆာင္မႈဆိုတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြ အားလံုးထဲကို စိတ္ရဲ႕ အစြမ္းသတ္ၱိေတြ ထည့္သြင္းၿပီး ဦးေဆာင္တဲ့ အခါမွာ ေအာင္ျမင္မႈေတြဟာ အလြယ္တကူျဖစ္ ထြန္းလာေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကား တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ ႀကီးေတြ လုပ္ေဆာင္ၾကတဲ့ အခ်က္ႀကီး ႏွစ္ခ်က္ရွိပါတယ္။ ပထမအခ်က္ ကေတာ့ သူတို႔ ဘယ္ကို ဦးတည္သြားေနတယ္ ဆိုတာကို ျပတ္ျပတ္သားသား သိတယ္။ ေနာက္ တစ္ခ်က္ကေတာ့ သူတို႔ သြားေနတဲ့ ပန္းတိုင္ဆီကို အျခားသူေတြ ပါလာေအာင္ ဆြဲေဆာင္ေခၚယူႏိုင္ ၾကပါတယ္။

ဒါဟာေခါင္းေဆာင္မႈရဲ႕ အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္စဥ္ တစ္ခုပါပဲ။ ေခါင္းေဆာင္တိုင္းကလည္း ဒီႏွစ္ခ်က္ကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္ဘယ္ကို ဦးတည္ သြားေနမွန္းမသိရင္ ဦးေဆာင္ဖို႔မျဖစ္ႏိုင္သလို အျခား လူေတြပါလာေအာင္ မဆြဲေဆာင္ႏုိင္ရင္လည္း ဘယ္သူမွ ေနာက္ကလိုက္ ပါလာၾကမွာမဟုတ္ပါ ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္လုပ္သူဟာ ေအာင္ျမင္မႈပန္းတိုင္ကို သိရမယ္။ ကိုယ္တိုင္ေရာက္ေအာင္ လည္း သြားေနရမယ္။ အျခားသူေတြကိုလည္း ပါ၀င္လာေအာင္ လႊမ္းမိုးႏိုင္ရပါလိမ့္မယ္။

ဒီျဖစ္စဥ္ေတြအားလံုးကို လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ စိတ္ရဲ႕ စြမ္းအင္ကို အသံုးခ်တာ သိပ္အေရးပါပါတယ္။လက္ရွိလုပ္ငန္းခြင္မွာ ဦးေဆာင္ေနရတဲ့ ေခါင္းေဆာင္တိုင္းဟာလည္း ကိုယ့္စိတ္ရဲ႕ စြမ္းအင္ေတြကို ေလ့က်င့္ၿပီး ထုတ္သံုးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ထိေရာက္မႈဟာ အရင္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ရွိလာေစမွာ အမွန္ ပါပဲ။ ဒီလိုထုတ္သံုးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ သံုးေလ့ရွိတဲ့ စိတ္စြမ္းအင္ ပ်ိဳးေထာင္ေရး နည္းလမ္း ေတြကို တင္ျပပါမယ္။

မသိစိတ္က စြမ္းအားေတြ ထြက္ေပၚလာေအာင္ ေလ့က်င့္တာ၊ စိတ္ရဲ႕အလိုလို သိမႈကို အေလး ထားၿပီး ေဆာင္ရြက္တာနဲ႔ တစ္ေနရာထဲမွာ စိတ္အာ႐ံုေတြ စူးစိုက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္တာေတြဟာ စိတ္ရဲ႕စြမ္းအင္ ေတြကို အသံုး ခ်ေနတာျဖစ္ပါတယ္။

မိမိစိတ္စြမ္းအင္ကို ယံုၾကည္ပါ

စိတ္မွာ စြမ္းအင္၊ သတိ္ၱ၊ တန္ခိုးေတြ ရွိၿပီးသားပါ။ ကုိယ္ျဖစ္ခ်င္တဲ့ အရာကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္တဲ့ သတိ္ၱထူးက ရွိေနၿပီးသားပါ။ ဒါကိုယံုယံုၾကည္ၾကည္နဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳ႐ံုပါပဲ။ စိတ္ထဲမွာ ယံုၾကည္မႈကိုသာ အၿမဲ ေနရာ ေပးထားပါ။ သံသယကို လံုး၀အ၀င္မခံပါနဲ႔။ အရာအားလံုး လြယ္ကူေခ်ာေမြ႕ေအာင္စိတ္ရဲ႕ စြမ္းအင္ဟာ လုပ္ေဆာင္ေပးသြား လိမ့္မယ္လို႔ကို ယံုၾကည္ေနပါ။ ဘာနည္းလမ္းမွ မရွိဘူး၊ ဘာအရင္းအျမစ္မွ မရွိဘူး၊ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား ဆိုတာေတြ လံုး၀မေတြးပါနဲ႔။ ျဖစ္ႏိုင္မႈအေပၚမွာသာ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ ေတြးထားမယ္ ဆိုရင္ စိတ္ရဲ႕ စြမ္းအင္ဟာ အလိုလိုေအာင္ျမင္မႈဆီ ေခၚေဆာင္သြားပါလိမ့္မယ္။ ေန႔ စဥ္ေန႔တိုင္းမွာ "ငါ့ စိတ္စြမ္းအင္ေတြကို ငါအျပည့္အ၀ ယံုၾကည္တယ္" လို႔ အၿမဲေျပာေပးပါ။

စိတ္ရဲ႕ စြမ္းအင္ကို အားကိုးျပဳပါ

လူေတြရဲ႕ စိတ္စြမ္းအင္ေတြဟာ မထင္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ထြက္ေပၚလာ တတ္ပါတယ္။ အခက္အခဲ၊ အက်ပ္အတည္းေတြ ႀကံဳေတြ႕ေနရ တဲ့အခါမွာ ေပၚထြက္လာတတ္ပါတယ္။ စိတ္ေဇာေတြ ထက္သန္လာ တဲ့အခါမွာလည္း ထြက္ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုထြက္ေပၚလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ လူက လုပ္ေဆာင္တာမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ဘဲ စြမ္းအင္ကသာ လုပ္ေဆာင္သြားတာျဖစ္ပါတယ္။ သာမန္အခ်ိန္မွာ လူတစ္ေယာက္အေန နဲ႔ လံုး၀ မသယ္ႏိုင္တဲ့ ႀကီးမားတဲ့ အရာေတြကို မီးေလာင္တဲ့အခါမွာ သယ္ေျပး ႏိုင္တဲ့ျဖစ္ရပ္ဟာ စိတ္ရဲ႕ စြမ္းအင္ကသာ လုပ္ေဆာင္သြားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ကိစၥတစ္ခုခု မေဆာင္ရြက္ခင္မွာ စိတ္စြမ္းအင္ကို အားကိုးျပဳပါ။ ဥပမာ ကိုယ္က ပရိသတ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရဲ႕ေရွ႕မွာ စကားေဟာေျပာရ ေတာ့မယ္ဆိုပါစို႔။ ဒီအခ်ိန္ခဏမွာ စိတ္ရဲ႕စႊမ္းအားေတြ အားလံုးကို စိတ္ကူး နဲ႔ စုစည္းလိုက္ပါ။ ခြန္အားေတြ အမ်ားႀကီး ရွိလာတယ္လို႔လည္း စိတ္ကခံစားပါ။ ခႏၶာကိုယ္မွာ စြမ္းအင္ ေတြအျပည့္ ျဖစ္ထြန္းလာတာကိုလည္း စိတ္ကသိေနေပးပါ။ စြမ္းအင္အ၀န္းအ၀ိုင္းႀကီး ကိုယ့္မွာ ျဖစ္ တည္လာတာကိုလည္း ျမင္ေယာင္ပါ။

ဒီအခ်ိန္ စိတ္မွာစြမ္းအင္ေတြ အျပည့္ေရာက္ရွိေနပါလိမ့္မယ္။ ဒီစြမ္းအင္ေတြကို မေပ်ာက္ပ်က္ေစပါနဲ႔။ ထိန္းသိမ္းထားပါ။ ၿပီးရင္ ဒီစြမ္းအင္ေတြကို အားကိုးျပဳၿပီး စင္ေပၚတက္ကာ ၿပီးဆုံးသည္အထိ ေဟာေျပာ ပါ။ ထူးဆန္းတာက ကိုယ္ကေျပာေနတယ္လို႔ မခံစားရဘဲ စိတ္ရဲ႕စြမ္းအင္ေတြက သူ႔အလိုလို ေဟာေျပာ သြားတယ္လို႔ ခံစားရတာပါပဲ။ ဒါဟာ ကၽြန္ေတာ့္ကိုယ္ေတြ႕ပါ။

အခုလိုစာေရးေနတဲ့ အခါမွာလည္း သာမန္ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္ျဖစ္ရင္ ျပီးေရာ ေရးသားတာနဲ႔ စိတ္စြမ္း အင္ထည့္ၿပီးေရးသားတာ လံုး၀မတူပါဘူး။ လူကစာ ကိုေရးေနေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ စိတ္ရဲ႕ စြမ္းအင္ ကသာ ဦးေဆာင္သြားတာပါ။ စိတ္စြမ္းအင္က အသိသာဆံုး ဦးေဆာင္သြားတဲ့ အခါမ်ားဆိုရင္ ကိုယ္ေရး တယ္လို႔မထင္ရေလာက္ေအာင္ စိတ္ကူးစိတ္သန္း အသစ္ေတြ စီး၀င္လာၿပီး စာအုပ္တစ္အုပ္လံုး စာျဖစ္ သြားေတာ့တာပါပဲ။ ဒါကိုစ်ာန္၀င္သြားတယ္ (Mood ၀င္သြားတယ္) လို႔တခ်ိဳ႕ကလည္း ေခၚၾကပါတယ္။ စာေရးသူလည္း စိတ္စြမ္းအင္ကို ေလ့က်င့္တဲ့အေနနဲ႔ စာမေရးခင္မွာ စြမ္းအင္စုစည္းတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းကို ျပဳလုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ စိတ္စြမ္းအင္ကို အားကိုးျပဳၿပီး ကိစၥအ၀၀ကို လုပ္ေဆာင္တာပါပဲ။

ဒါေၾကာင့္ အလြယ္တကူ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ျဖစ္ထြန္းခ်င္ရင္ စိတ္ရဲ႕ စြမ္းအင္ကို အားကိုးျပဳပါ။ လူတိုင္း အသံုးခ်လို႔ရပါတယ္။ အေရာင္းသမားတစ္ေယာက္ ပစၥည္းေရာင္းခ်တဲ့ျဖစ္စဥ္မွာ၊ ေက်ာင္းသား တစ္ ေယာက္ စာေမးပြဲေျဖဆိုတဲ့ျဖစ္စဥ္မွာ၊ အဆိုေတာ္တစ္ေယာက္ သီခ်င္းသီဆို ေဖ်ာ္ေျဖတဲ့ျဖစ္စဥ္မွာ စသျဖင့္ ေန႔ စဥ္လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား လုပ္ေဆာင္တိုင္းမွာ အသံုးခ်ၾကည့္ပါ။ ထူးျခားလာတာကို ေတြ႕ ရမွာ မလြဲပါပဲ။

ဒီလိုပါပဲ။ စိတ္စြမ္းအင္ကို အားကိုးျပဳတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈဟာ အင္မတန္အစြမ္း ထက္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေသာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြဟာ စြမ္းအင္အ၀န္းအ၀ိုင္းႀကီးကို ထိန္းသိမ္းၿပီး အသံုးခ်ႏိုင္တာဟာ ေခါင္းေဆာင္မႈ ျဖစ္စဥ္တစ္ေလွ်ာက္လံုးပါပဲ။ လူအမ်ားအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးတဲ့အခါမွာ၊ ျပႆနာေျဖရွင္းတဲ့အခါမွာ၊ ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ေတြခ်တဲ့အခါမွာ၊ စီမံကိန္းေတြ၊ မဟာဗ်ဴဟာေတြ ခ်မွတ္တဲ့အခါမွာ အၿမဲပဲစိတ္ႏွစ္ၿပီး စြမ္းအင္ကို အား ကိုးျပဳေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ဒီေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ အဖြဲ႕အစည္းကို စူးစူးစိုက္စိုက္စ်ာန္ ၀င္စား ကာ ေခါင္းေဆာင္မႈ ေပးေလ့ရွိၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ စ်ာန္၀င္ စားျခင္းဟာ စိတ္စြမ္းအင္ရဲ႕ ေသာ့ ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မႈရဲ႕ အႏွစ္သာရတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ားရဲ႕ စိတ္စြမ္းအင္ေတြကို ထြက္ေပၚလာေစပါ

စိတ္စြမ္းအင္ရဲ႕အေရးပါပံုကို သိရွိၿပီး အသံုးခ်ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ ထိေရာက္မလဲဆိုတာ သိၿပီးျဖစ္မွာပါ။ ထက္ျမက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ စိတ္စြမ္းအင္ကို ကိုယ္တိုင္လည္း အသံုးခ်သလို တျခားလူေတြ ဆီကပါ ထြက္ေပၚလာေစ ၿပီးအသံုးခ်တတ္ပါတယ္။ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္လံုး စြမ္းအင္ေတြ ျပည့္၀ေနေအာင္ ဖန္တီးလႈံ႕ေဆာ္ႏိုင္မႈဟာ ေခါင္းေဆာင္မႈရဲ႕ စြမ္းရည္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ စြမ္းအင္ေတြ ျပည့္၀ ေနမွလည္း စြမ္းအားေတြ ထြက္ေပၚေနမွာျဖစ္ပါတယ္။

အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု ေအာင္ျမင္တယ္ဆိုတာ အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းက လူေတြ စြမ္းရည္ျပည့္၀လို႔ပါ။ လူေတြ စြမ္းရည္ျပည့္၀တယ္ဆိုတာလည္း ဒီလူေတြရဲ႕ အတြင္းက စိတ္ေတြ စြမ္းအင္ ထြက္ေပၚလာလို႔ပါ။ "စြမ္း အင္" မထြက္သေရြ႕ "စြမ္းရည္" မျပည့္၀ပါ။ "စြမ္းအင္" ထြက္ေအာင္ "စြမ္းအား" ထုတ္မွ "စြမ္းရည္" ျပည့္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စြမ္းအင္ေတြ၊ စြမ္းအားေတြ၊ စြမ္းရည္ေတြျပည့္၀တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းႀကီးကို ဖန္တီး တည္ေဆာက္ႏိုင္ၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈဟာ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ရရွိလာမွာ လံုး၀ အေသအခ်ာ ပါပဲ။

Let's Fly Together!

ဖူးေက်ာ္ဇင္ (Future Wave)

JOB Seekers Journal vol.2,no.38 
-------------------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် အကြောင်းအရာများ...