အိုင္အို (Io) ျဂိဳဟ္ရံလ (သို႔) မီးေတာင္မ်ားရွင္
အိုင္အို ဆိုတာကေတာ့ ဂ်ဴပီတာ (ခ) ၾကာသပေတးျဂိဳဟ္ၾကီးရဲ႔ ေျမာက္မ်ား လွစြာေသာ ျဂိဳဟ္ရံလမ်ားထဲမွ တတိယေျမာက္ အၾကီးဆံုးလျဖစ္ျပီး ေနအဖြဲ႔ အစည္းမွာေတာ့ စတုထၴေျမာက္ အၾကီးဆံုး ျဂိဳဟ္ရံလျဖစ္ ပါတယ္။
အခ်င္း ၃၆၄၂ ကီလိုမီတာ (၂၂၆၃ မိုင္) ရွည္လွ်ားျပီး အျခားျဂိဳဟ္ရံ လမ်ားထက္ အတြင္းပိုင္း က်ေသာ (ဂ်ဴပီတာႏွင့္ ပိုမို နီးကပ္ေသာ) ေနရာမွာ တည္ရွိပါတယ္။
အိုင္အိုမွာ မီးေတာင္ရွင္ေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္ရွိပါတယ္။ ေနအဖြဲ႔အစည္း မွာေတာ့ လွဳပ္ရွားတုန္ခါမွဳ အမ်ားဆံုး ျဂိဳဟ္ရံလ တစ္ခုပါဘဲ။ အခ်ိဳ႔ေသာ မီးေတာင္မ်ားမွ ဆာလဖာ ႏွင့္ ဆာလဖာဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ဓါတ္ေငြ႔မ်ား၊ အရည္မ်ားဟာ မ်က္ႏွာျပင္မွ ကီလိုမီတာ ၅၀၀ ခန္႔အထိ ပန္းထြက္လို႔ေနပါတယ္။
မီးေတာင္မ်ား ေပါက္ကြဲျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေတာင္ပူစာေပါင္းကလည္း ၁၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိပါတယ္။ အခ်ိဳ႔ေတာင္မ်ားဟာ ကမၻာေပၚက ဧ၀ရတ္ေတာင္ ထက္ေတာင္ ျမင့္မားၾကပါတယ္။ အျခားျဂိဳဟ္ေတြလို သူ႔မွာ ေရတို႔ ေရခဲတို႔ မရွိပါဘူး။ သံရည္ပူမ်ားနဲ႔ ေခ်ာ္ရည္မ်ားသာ ျပည့္နက္လို႔ေန ပါတယ္။
ဆာလဖာ၊ ေခ်ာ္ရည္မ်ားစီးဆင္းျခင္းေၾကာင့္ အိုင္အိုရဲ႔ အေရာင္ဟာ အ၀ါ၊ အနီ၊ အျဖဴ၊ အနက္ နဲ႔ အစိမ္းေရာင္မ်ား ေရာလွ်က္ေနကာ ေဆးေရာင္ ျခယ္ထားသလို ျဖစ္လို႔ေနပါတယ္။
အိုင္အိုကို သိပၸံပညာရွင္ ဂယ္လီလီယိုမွ ၁၆၁၀ ခုႏွစ္မွာ စတင္ေတြ႔ရွိ ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္နဲ႔ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မ်ားမွာေတာ့ ဂယ္လီလီယိုလို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ အာကာသယာဥ္ဟာ အိုင္အိုအနီးကို ျဖတ္သန္းလို႔ မွတ္တမ္းမ်ား ရယူႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ref;အာကာသႏွင့္ စၾက၀ဠာ