Kidneys ေက်ာက္ကပ္ကို ကိုယ္တိုင္ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း

(၁) ဆရာ ေက်းဇူးျပဳၿပီး ေက်ာက္ကပ္ အေၾကာင္းေလး တင္ေပးပါခင္ဗ်ာ။
(၂) ေက်ာက္ကပ္ အေၾကာင္းေလး သိခ်င္လုိ႔ ပါဆရာ။ သူ႔ေက်ာက္ကပ္က efficiency က်ေနၿပီး၊ ဆရာဝန္က ေက်ာက္ကပ္ သက္တမ္းက ေနာက္ ၁ဝ ႏွစ္ေလာက္ထိပဲ ရေတာ့မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ သူကေတာ့ စိတ္ဓါတ္က်ၿပီၤး အိမ္လည္း မေျပာဘူး၊ ေဆးလည္း မကုဘူး ဒီတိုင္းပဲေပေန ပါတယ္။ အသက္က ၃ဝ ေက်ာ္ ေယာက္က်ားေလးပါ။ အစားထိုး ကုဖို႔မလြယ္ဘူး၊ ကုလည္း မကုခ်င္ဘူး ေျပာပါတယ္။ တစ္ျခား ဘယ္လိုနည္းလမ္း မ်ားရွိမလဲ သိခ်င္ပါတယ္။ ေဆးေသာက္ယံုနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ အခ်ိန္တိုတို အတြင္းမွာ ပ်က္စီး မသြားေအာင္ေရာ ထိန္းလို႔ရပါသလား။ ဘာေတြစားၿပီး ဘယ္လို ေနထိုင္ စားေသာက္ရမလဲ သိခ်င္ပါတယ္ ဆရာ။

လူေတြမွာရွိတဲ့ ေကာင္းေနတဲ့ ေက်ာက္ကပ္ႏွစ္လံုးက စစ္ထုတ္ေပး ေနတာ ဟာ အသက္ ၃ဝ-၄ဝ ေက်ာ္လာတာနဲ႔ ေလ်ာ့နည္း က်ဆင္းလာတယ္။ ေနာက္ထပ္ ၁ဝ ႏွစ္ရွိတိုင္း ၁ဝ% က်ေလ်ာ့ လာတယ္။ အဲဒီဇရာျဖစ္စဥ္ကို ကိုယ္တိုင္ ဆင္ျခင္ျပီး ေက်ာက္ကပ္ကို ေရာဂါေတြ မရေစေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ၾကပါတယ္။

၁။ Manage diabetes, high blood pressure and heart disease ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးတိုးနဲ႔ ႏွလံုးေရာဂါေတြ ရွိေနရင္ စနစ္တက် ေဆးဝါး + အစားအေသာက္ + လူေနမႈပံုစံ ျပဳျပင္ေနပါ။ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ အမ်ား စုဟာ မူရင္းေရာဂါ တခုခု ဥပမာ ဆီးခ်ိဳ၊ ႏွလံုးေရာဂါ နဲ႔ ေသြးတိုးကေန ဆက္ျဖစ္တယ္။ ထိန္းရမွာေတြ ကေတ့ သၾကားဓါတ္၊ (ကိုလက္စေထာ) နဲ႔ ဆားျဖစ္တယ္။ ေရာဂါ ရွိေနရင္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာေဆးေတြ ကိုလဲ ပံုမွန္ေသာက္ေန ရမယ္။

၂။ Reduce the intake of salt ဆား (ဆိုဒီယမ္) ေလ်ာ့ပါ။ ေသြးတိုးတက္ေစတယ္။ ေက်ာက္ျဖစ္ဘို႔ အလားအလာ ရွိတယ္။

၃။ Drink lots of water every day ေရကိုေန႔တိုင္ ေသာက္ႏိုင္သမွ်ေသာက္ေပးပါ။ ကိုယ္ထဲက အဆိပ္အေတာက္ေတြကို ဆီးထဲစြန္႔ထုတ္ေပးတဲ့ အလုပ္ကို အေထာက္အကူ ရေစမယ္။ ေသြးထုထည္ ကိုလဲ မနည္းေစဘဲ၊ ေသြးေစးပ်စ္တာကိုလဲ ကာကြယ္ရာက်တယ္။ အစာေခ်တာကိုလဲ ကူညီမယ္။ ကိုယ္အပူခ်ိန္လဲ ထိန္းထားေပးမယ္။ တေန႔ ေရ (၁ဝ) ခြက္ ေသာက္ပါ။

၄။ Don’t resist the urge to urinate ဆီးသြားခ်င္လာရင္ ေအာင့္မထားပါနဲ႔။ ေသြးကိုစစ္ထုတ္မႈ လုပ္ရာ ကေန ဆီး ျဖစ္လာတယ္။ ျဖစ္လာတဲ့ဆီးကို ဆီးအိမ္ထဲမွာသိုေလွာင္ထားတယ္။ ဆီးအိမ္တင္းလာရင္ ဆီးသြားခ်င္လာမယ္။ ဆီးအိမ္က ဆီေတြအမ်ားၾကီးဆန္႔ေပမဲ့ ၁၂ဝ-၁၅ဝ စီစီရွိလာတာနဲ႔ ဆီးသြားခ်င္စိတ္ ျဖစ္လာမယ္။ အဲဒီအခါ ဆီးသြားလိုက္ပါ။

၅။ Eat right အစားအေသာက္မွန္ကန္ပါေစ။ ျပဳျပင္စီမံထားတဲ့၊ ဆိုင္မွာအလြယ္ရ အစားအေသာက္ေတြ၊ Junk food ေခၚ ေခတ္ေပၚ အစားအေသာက္ေတြ၊ ပိုးသတ္ေဆး၊ ေဟာ္မုန္းေဆးသံုးျပီး စိုက္ထား၊ ေမြးထားတဲ့ အသားနဲ႔ အသီးအရြက္ေတြဟာ က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီညြတ္ပါ။ ငါး၊ ကညြတ္၊ အေစ့အဆံေတြ၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ စတာေတြသင့္တယ္။

၆။ Drink healthy beverages ေသာက္စရာေရြးပါ။ လတ္ဆတ္တဲ့ အသီးေဖ်ာ္ရည္ေတြ ေသာက္ပါ။ ေကာ္ဖီ၊ အရက္၊ ေကဖင္းပါေဖ်ာ္ရည္ေတြ ေရွာင္ပါ။ (ေအာက္ဇဲလစ္အက္စစ္) ပါတာမ်ာတဲ့ ဟင္းႏုႏြယ္ ရြက္၊ မရမ္းေရာင္ မံုလာဥ၊ မသင့္ပါ။ ေက်ာက္ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ အုန္းရည္ေကာင္းတယ္။

၇။ Avoid alcohol and smoking အရက္နဲ႔ ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။ အရက္ကေန ဓါတ္ဆားအခ်ိဳးအဆကို ေျပာင္းေစတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ကို သက္ေရာက္ေစမဲ့ ေဟာ္မုန္းကိုလဲ ေျပာင္းလဲေစတယ္။ ေဆးလိပ္ ကေန ေက်ာက္ကပ္ကို တိုက္ရိုက္ မသက္ေရာက္ေပမဲ့ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္ကို ေႏွးေစတယ္။ တျခားေရာဂါ ရလာရင္ ပိုဆိုးေစမယ္။

၈။ Exercise daily ကိုယ္လက္လႈတ္ရွားမႈ ပံုမွန္ (ေန႔စဥ္ ဒါမွမဟုတ္ တပါတ္မွာ ၅ ရက္) လုပ္ပါ။ ကိုယ္ အေလးခ်ိန္မ်ားတာ ေက်ာက္ကပ္အတြက္လဲ မေကာင္းေစပါ။

၉။ Avoid self medication ေဆးကို ကိုယ္ၾကိဳက္သလိုေသာက္တာ မလုပ္ပါနဲ႔။ ေဆးေတြကို မ်ားေသာ အားျဖင့္ ေက်ာက္ကပ္ကေန စစ္ထုတ္ေပးေနတယ္။ ေဆးအဆ (အေလးခ်ိန္)၊ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ေသာက္မယ္ဆိုတာကို စနစ္တက် သိထားျပီး လိုက္နာပါ။

၁ဝ။ Think before you take supplements and herbal medicine အားေဆးတို႔ ဟာဗယ္ေဆးတို႔ သံုးခ်င္ရင္ ႏွစ္ခါျပန္ စဥ္းစားပါ။ ဗီတာမင္ မ်ားတာကအစ မသင့္ပါ။ 

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် အကြောင်းအရာများ...