အခ်ိဳေလွ်ာ့လွ်င္ ေရာဂါစင္
အေနာ္ရထာလမ္းႏွင့္ ေရႊဘံုသာ လမ္းေထာင့္ရွိ မီးပိြဳင့္ႏွင့္ မ်ားစြာ မေဝးကြာလွေသာ အရပ္တြင္ ေလညိဳကုန္း လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္ ကေလး တည္ရွိ၏။
သာမန္လမ္းေဘး လက္ ဖက္ရည္ဆိုင္ကေလး ျဖစ္ေသာ္လည္း စာေပေလာကတြင္ ေက်ာ္ ၾကားလွ၏။
ထုိဆိုင္ကေလးတြင္ ႀကီးမားလွေသာ ထီးႀကီးမ်ား ဖြင့္လွစ္ကာ စားသံုးသူမ်ား မိုးမစိုေစရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပးထား၏။
ဓာတ္ခြဲမွဴးႀကီး ဦးဥာဏ္အုန္းသည္ လူနာတစ္ဦးအား ေသြးေဖာက္ၿပီးေနာက္ ေလညိဳကုန္းတြင္ ေခတၱထုိင္ကာ လက္ဖက္ ရည္ ေသာက္ေန၏။
အဝလြန္ေရာဂါရွိေနေသာ ထုိလူနာသည္ ၿမိဳ႕စြန္တစ္ေနရာတြင္ ေနထုိင္သူျဖစ္၍ ဦးဥာဏ္အုန္းက အပင္ပန္းခံကာ သြားေရာက္ ရျခင္း ျဖစ္၏။
ထုိစဥ္ ေဒါက္တာေက်ာ္ ေဆြသိန္း ေရာက္ရွိလာ၏
''ဟာ- ဆရာေက်ာ္ပါ လား၊ ၾကြပါဆရာ။ လက္ဖက္ရည္ သံုးေဆာင္ပါဦး''
''ေသာက္မယ္ ဦးဥာဏ္အုန္း၊ အခ်ဳိေပါ့မွာေပးပါ''
''ဆရာလည္း အခ်ဳိ ေလွ်ာ့ေနပါလား''
''ေလွ်ာ့ရမယ္ဗ်။ အခ်ဳိ မ်ားရင္ ေရာဂါရဖို႔ မ်ားတယ္''
''ဟုတ္တယ္ ဆရာ၊ ခု မနက္ ေသြးေဖာက္ခဲ့တဲ့လူနာက ကုိယ္အေလးခ်ိန္ ေပါင္ႏွစ္ရာေက်ာ္တယ္။ အခ်ဳိသိပ္စားတယ္။ အရင္က ပိန္ ပိန္ေလး။ အခ်ဳိေတြ အရမ္း စားၿပီး တရားလြန္ ဝလာတယ္။ အခု ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိ ျဖစ္ေနၿပီ''
''ဟုတ္တယ္၊ ကြၽန္ေတာ္လည္း ႀကံဳဖူးတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ေဆးခန္းမွာ အဝလြန္ရာကေန ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းတာတို႕၊ ေလျဖတ္တာ တို႔၊ ေသြးတိုးတာတို႔ စံုေန ေအာင္ ေတြ႕ဖူးတယ္''
''အခ်ဳိအစားမ်ားရင္ အဝလြန္မွာေပါ့ေနာ္''
''ဟုတ္တယ္။ အခ်ဳိ အစားမ်ားတာက တိုင္းျပည္အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ႀကံဳေနရတယ္။ ယူေကမွာဆိုရင္ သုေတသီေတြက စားသင့္တဲ့ သၾကားပမာဏကုိ ျပင္ ဆင္လိုက္ၿပီ။ အရင္က ေထာက္ခံ တင္ျပထားတဲ့ ပမာဏသတ္မွတ္ ခ်က္ကို တစ္ဝက္ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ၿပီ''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာ''
''ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ လမ္းညႊန္ခ်က္အရ ေျပာရရင္ ေန႔စဥ္ရရွိေနတဲ့ ကယ္လိုရီစုစုေပါင္းရဲ႕ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပဲ အခ်ဳိေတြက ရသင့္ တယ္တဲ့။ သေဘာက အခ်ဳိနည္းနည္းပဲစားေပါ့ဗ်ာ။ တျခား အစားအေသာက္ကေန ကယ္လိုရီ စုစုေပါင္းရဲ႕ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကုိ ရယူေစ ခ်င္တယ္တဲ့''
''Current Guideline ေတြအေၾကာင္း ရွင္းျပပါဦး ဆရာ''
''လက္ရွိက်င့္သံုးေနတဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြက ဒီလိုဗ်။ လူတစ္ဦးရဲ႕ ေန႔စဥ္အစားအစာက ရတဲ့ ကယ္လုိရီစုစုေပါင္းရဲ႕ ၁၁ ရာခုိင္ႏႈန္း ကုိပဲ ထပ္ျဖည့္တဲ့ သၾကားက ရယူပါတဲ့။ ၁၁ ရာခုိင္ႏႈန္းထက္ မပုိေစပါနဲ႔တဲ့။ ဒီအတိုင္းတြက္ရင္ အရြယ္ေရာက္ၿပီး ေယာက္်ား တစ္ဦး ဟာ ေန႔စဥ္ သၾကားခုနစ္ ဆယ္ဂရမ္ပဲ စားရမယ္။ အရြယ္ေရာက္ၿပီး မိန္းမတစ္ဦးဟာ ေန႔စဥ္ သၾကားငါးဆယ္ဂရမ္ပဲ စားရမယ္။ ဒါကုိ ပ်မ္းမွ်ျခင္းေပါ့ဗ်ာ။ လူတစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး နည္းနည္းစီေတာ့ ကြာမွာေပါ့''
''ကုိယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ ရွိ၊ မရွိေပၚမွာ မူတည္မယ္ထင္တယ္ ဆရာ''
''ဟုတ္တယ္ဗ်။ အဂၤလန္မွာ Scientific Advisory Committee on Nutrition ဆိုတာ ရွိတယ္။ အာဟာရဆိုင္ရာ သိပၸံနည္းက် အႀကံေပးေရး ေကာ္မတီေပါ့ဗ်ာ။ ဒီေကာ္မတီရဲ႕ ေနာက္ဆံုး ေထာက္ခံခ်က္အရ အရင္သတ္မွတ္ခ်က္ရဲ႕ တစ္ဝက္ကုိ အခုျပင္ဆင္ သတ္မွတ္ထားတယ္''
''ဒါဆို ၇ဝ ဂရမ္တို႕၊ ၅ဝ ဂရမ္တို႕က အရင္ကထက္ တစ္ ဝက္ေလွ်ာ့ၿပီးသားေပါ့ေနာ္''
''မွန္တယ္ဗ်။ ကုန္တိုက္ႀကီးေတြကဝယ္ရင္ အစားအေသာက္ အထုပ္ေတြမွာ Total Sugar ဆိုၿပီး ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ Total Sugar အတြက္ က်ေတာ့ UK Government Health Guideline တိတိက်က် မရွိေသးဘူး။ ခန္႔မွန္းေျခေျပာရရင္ Total Sugar အတြက္ ေန႔စဥ္ ၉ဝ ဂရမ္ဆိုရင္ သင့္ေလ်ာ္တယ္လို႕ ပညာရွင္ေတြက လမ္းညႊန္ထား တယ္''
''၉ဝ ဂရမ္က ဘယ္လို သိႏုိင္မလဲ ဆရာ''
''၉ဝ ဂရမ္ဆုိတာက လက္ဖက္ရည္ဇြန္းကေလး ႏွစ္ဆယ့္ႏွစ္ဇြန္းစာေပါ့ဗ်ာ။ လက္ဖက္ရည္ဇြန္းကေလး တစ္ဇြန္းကေလးဂရမ္နဲ႔ ညီမွ်တယ္ဗ်။ တခ်ဳိ႕ပစၥည္းေတြက တြက္ရလြယ္တယ္။ ဥပမာ - ၃၃ဝ မီလီမီတာပါတဲ့ Coca- Cola တစ္ဘူးမွာ ၃၅ ဂရမ္ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေတြ႕သမွ် အစားအစာအားလံုးကုိ အေသး စိတ္ တြက္ခ်က္ဖို႕ကေတာ့ မလြယ္ လွဘူး''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာ''
''အာဟာရေဗဒပညာရွင္ Katharine Jenner ကလည္း ေျပာတယ္။ ထပ္ျဖည့္သၾကားပမာဏကို ေန႔စဥ္ အတိအက် တြက္ ခ်က္ဖို႔ မလြယ္လွပါဘူးတဲ့။ ဒါေပမယ့္ ပညာရွင္ေတြကေတာ့ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနၾကတယ္။ ယူ ေကမွာ National Diet and Nutrition Survey ဆိုတဲ့ ကြင္းဆင္းေလ့လာခ်က္တစ္ခု လုပ္ထားတယ္။ ဒီေလ့လာခ်က္ကုိ အတို ေကာက္ NDNS လို႔ ေခၚတယ္။ NDNS ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေပၚ အစီရင္ခံစာအရ အသက္အရြယ္ အုပ္စုအားလံုးဟာ ထပ္ျဖည့္သၾကားကုိ လိုတာထက္ ပုိစားေနၾကတယ္တဲ့။ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ၁၁ ရာခိုင္ႏႈန္း ထက္ ပိုေနတယ္တဲ့။ အထူးသျဖင့္ ၁၁ ႏွစ္နဲ႔ ၁၈ ႏွစ္ၾကားအုပ္စုက ပုိစားတယ္တဲ့။ အဲဒီအုပ္စု စားေနတာက ၁၅ ရာခုိင္ႏႈန္းထက္ မ်ား ေနတယ္ဆိုပဲ''
''၁၅ ရာခုိင္ႏႈန္းထက္မ်ားေနတာ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆရာ''
''Soft Drink ေတြ အေသာက္မ်ားလို႕ဗ်။ သူတို႔ဆီမွာ အခ်ဳိရည္ဘူးမ်ဳိးစံုရွိတာကိုး။ ၿပီးေတာ့ ကေလးေတြက သၾကားလံုး ေတြ၊ ေခ်ာ ကလက္ေတြ၊ ယိုေတြ အစားမ်ားတယ္။ ကေလးေတြက အခ်ဳိအစားမ်ားၿပီး ကာယေလ့ က်င့္ခန္းလုပ္တာ နည္းတယ္တဲ့။ အဲဒီေတာ့ ကေလး ဘဝမွာတင္ အဝလြန္တာေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္ တဲ့''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာ''
''အခ်ဳိအစားမ်ားလို႔ အဂၤလိပ္ကေလးေတြဟာ သြားပိုးစားေရာဂါ အျဖစ္မ်ားတယ္တဲ့။ အဂၤလန္က ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာဌာနက အာဟာရေဗဒ ပညာရွင္မ်ားရဲ႕ အုပ္စုအႀကီးအကဲ ျဖစ္တဲ့ Dr . Alison Tedstone က ေျပာတယ္။ အခ်ဳိဘူးေတြဟာ သၾကားပမာဏ စားသံုးမႈ မ်ားေစတဲ့ အဓိကတရားခံပါပဲတဲ့''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာ''
''Scientific Advisory Committee on Nutrition ကလည္း အရင္ကလုပ္ခဲ့တဲ့ သုေတသနေပါင္း ေျခာက္ရာကို ျပန္ၿပီး အေသး စိတ္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၿပီး ေလ့လာထားတယ္။ သူတုိ႔ေတြ႔တာက အခ်ဳိရည္ဘူးေတြ အေသာက္မ်ားတာနဲ႔ အမွတ္ႏွစ္ အမ်ဳိးအစား ဆီးခ်ဳိေရာဂါနဲ႔႔ ဆက္ စပ္မႈ ရွိတယ္တဲ့''
''ပညာရွင္ေတြရဲ႕ လမ္း ညႊန္ခ်က္ကေရာ ဆရာ''
''University of Oxford က ပညာရွင္ Professor Susan Jebb က ေျပာတယ္။ သၾကားေလွ်ာ့စားရမယ္တဲ့။ ၿပီးေတာ့ အသီးအႏွံနဲ႔ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ကုိ မ်ားမ်ားစားရမယ္တဲ့။ အမွ်င္ပါတဲ့ ကစီဓာတ္ အစားအစာ စားေပးရမယ္။ ေကာက္ႏွံပါတဲ့ အစားအစာ စားေပး ရမယ္။ Scientific Advisory Committee on Nutrition ကလည္း ေျပာတယ္။ ေန႔စဥ္ အမွ်င္ဓာတ္ စားသံုးမႈဟာ လူႀကီး တစ္ဦး အတြက္ ၃ဝ ဂရမ္ ရွိသင့္ပါ တယ္တဲ့''
''သူတို႕ အဂၤလိပ္အစား အစာမွာ ေန႕စဥ္စားဖို႕ လမ္းညႊန္ ခ်က္ေရာ ရွိလား ဆရာ''
''ရွိတယ္ဗ်။ တစ္ေန႔ကုိ အသီးအႏွံနဲ႔ ဟင္းသီးဟင္းရြက္က Five Protion စားရမယ္တဲ့။ Wholemeal Bread က ႏွစ္ခ်ပ္ စားရမယ္ တဲ့။ ၿပီးေတာ့ အမွ်င္ဓာတ္မ်ားမ်ားပါတဲ့ နံနက္ေစာေစာ စားဖို႔ Cereal ပါရမယ္တဲ့။ ဖုတ္ထားတဲ့ အာလူးက တစ္လံုးတဲ့။ Whole Wheat Pasta က One Protion ပါရမယ္တဲ့။ ဒါက ပ်မ္းမွ် ျခင္းလမ္းညႊန္ေပါ့ဗ်ာ''
''ဒါဆိုရင္ အခ်ဳိဓာတ္ နည္းသြားၿပီေပါ့''
''ဟုတ္တယ္။ ဒါက အဂၤလိပ္လူမ်ဳိးေတြအတြက္ေပါ့ဗ်ာ။ အာရွသားေတြနဲ႕ေတာ့မတူဘူး။ သူတုိ႔က ဂ်ဳံစားတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အာရွ သားေတြက ဆန္စားတယ္။ စားပံုေသာက္ပံုလည္း မတူဘူး။ ခႏၶာကုိယ္အရြယ္အစားလည္း ကြာတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံ လည္း ကြာတယ္။ နမူနာအျဖစ္ ေလ့လာေပါ့ဗ်ာ။ ပံုတူကူးခ်ဖို႕ေတာ့ မဟုတ္ဘူးဗ်''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာ''
''ခုေခတ္မွာ အခ်ဳိရည္ဘူးေတြ ေခတ္စားလာတယ္။ အသင့္စားအစားအစာေတြ၊ အျမန္စားအစားအစာေတြ ေပၚလာတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ ငယ္ငယ္က မရွိဘူးဗ်''
''ဟုတ္တယ္ဆရာ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ငယ္ငယ္က မုန္႔ကြၽဲသည္းတို႔၊ မုန္႔ဗုိင္းေတာင့္တို႔၊ မုန္႔စိမ္းေပါင္းတို႔၊ ေကာက္ညႇင္းေပါင္းတို႔ စားခဲ့ ၾကတာ။ ခုေခတ္မွာ အဲဒီမုန္႔ေတြေရာင္းတဲ့ လမ္းေဘးေစ်းသည္ ေတြေတာင္ မေတြ႕တာၾကာၿပီ''
''မွန္တယ္ဗ်။ ၾကာရင္ ရွားပါး တိရစၧာန္ေတြ မ်ဳိးတံုးသလုိ တံုးသြား မွာေတာင္ စိုးရိမ္ရတယ္''
''ခုေခတ္ကေလးေတြ ဒီ မုန္႔နာမည္ေတာင္ မၾကားဖူးၾကဘူး''
''သူတုိ႔က ကိုကာကုိ လာတို႔၊ ကြၽဲ႐ိုင္းတုိ႔ပဲ သိေတာ့တယ္။ ခု ကေလးဘဝမွာထဲက အဝလြန္ေရာဂါျဖစ္ႏႈန္းေတြ မ်ားလာေနၿပီ။ သူတို႔ တစ္ေတြ ႀကီး လာရင္ ဆီးခ်ဳိေတြ၊ ေသြးတိုးေတြ၊ ႏွလံုးေရာဂါေတြ ျဖစ္ကုန္မွာပဲ''
''ဒါဆို ခုကတည္းက ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ လုပ္သင့္ၿပီ ဆရာ''
''မွန္တာေပါ့ဗ်ာ။ ကေလးဘဝကတည္းက မွန္ကန္ တဲ့ အသိ၊ မွန္ကန္တဲ့ အယူအဆ ေတြ သင္ၾကားပုိ႕ခ်ေပးရမယ္ဗ်''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာ''
''ကေလးေတြနဲ႕ ပတ္ သက္လာရင္ မိဘေတြ၊ ေက်ာင္း ဆရာေတြက အေရးပါတယ္။ သူတို႕ကုိယ္တုိင္က သိေနရမယ္ဗ်''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာ''
ထိုစဥ္ ေဒါက္တာပြင့္ သက္တင္ ေရာက္ရွိလာ၏။
''ဟာ- ပြင့္ပါလား၊ လာ ေလ၊ ထုိင္။ လက္ဖက္ရည္ ေသာက္ ပါလား''
''မေသာက္ေတာ့ဘူး။ အခ်ဳိေလွ်ာ့ေနတယ္။ ေရေႏြး ၾကမ္းပဲ ေသာက္ေတာ့မယ္''
''ဟာ- ပြင့္က ကြၽန္ေတာ့္ ထက္ေတာင္ အခ်ဳိေလွ်ာ့ေနပါ လား''
''မေလွ်ာ့လို႔လည္း မျဖစ္ ဘူး။ ဝေနၿပီ''
''ဟုတ္တယ္၊ ဦးဥာဏ္ အုန္းေရ။ ပြင့္က ငယ္ငယ္က ပိန္ ပိန္ေလး၊ ေဆးေက်ာင္းမွာတုန္းက Queen ဗ်။ သိပ္ေခ်ာတာ''
''ခုမေခ်ာဘူးေပါ့ေလ''
''ဟဲ ဟဲ- ေခ်ာတုန္းပါပဲ။ ပိန္ပိန္ပါးပါး မဟုတ္ေပမယ့္ ကစ္ ကစ္ကေလးနဲ႕ လွေနတယ္''
''ဆရာေက်ာ္က ႀကံႀကံ ဖန္ဖန္ ေျပာတတ္တယ္။ ဆရာ ေက်ာ္ဆီက E-Mail ရလို႔ ႏုိင္ငံျခားက ဆရာႀကီးနဲ႔ Contact ရၿပီ''
''ဟာ- ေကာင္းတာေပါ့။ လက္ေဆာင္ေတြ ဘာေတြ ပုိ႕မွာ ေပါ့''
''ဆရာႀကီးက တပည့္ ေတြကို အၿမဲသတိရပါတယ္တဲ့။ နီဂ႐ိုးပီေကေတြ အထုပ္လိုက္ ပုိ႕ လိုက္တယ္''
''ပီေကစားရင္ ဝလိမ့္ မယ္။ ကဲ- ပြင့္ေရ၊ ကြၽန္ေတာ့္ ကုိသာ စြန္႕ႀကဲလိုက္ေတာ့''
''ဆရာေက်ာ္ ဝလာမွာ ေပါ့''
''ပြင့္ပိန္ဖို႕အတြက္ ကြၽန္ ေတာ္ ဝရင္ဝပါေစ။ ကိုယ္အေလး ခ်ိန္ အတက္ခံၿပီး ပီေကစားေပး ပါ့မယ္။ ဟဲ ဟဲ''
ေဒါက္တာေက်ာ္ေဆြသိန္း ၏ စကားေၾကာင့္ ေဒါက္တာပြင့္ သက္တင္ ငါးသလဲထုိးၿပံဳးေလး ၿပံဳးလိုက္ေလေတာ့၏။
ရည္ညႊန္းခ်က္ ။ ။ BBC News မွ "How much sugar do we eat?" ေဆးပညာေဆာင္းပါးကုိ မွီျငမ္းကုိးကားပါသည္။
ေအာင္ (ေဆး -၁)
ေစ်းကြက္ဂ်ာနယ္
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook