Uterine Fibroid (1) သားအိမ္အလံုး (၁) (18+)
(၁) Pressure ဖိအားသက္ေရာက္ျခင္း၊ တခ်ိဳ႕မွာ အထဲမွာ ရွိေနေပမဲ့ ရွိလို႔ရွိမွန္းမသိဘူး။ တခ်ိဳ႕မွာ အလံုးကေန ဖိေနလို႔ ခံစားရတာေတြ ရွိႏိုင္တယ္။ ဆီးအိမ္ကို ဖိေနရင္ ဆီးခဏခဏ သြားခ်င္ေနမယ္။ အစာေဟာင္းအိမ္ကို ဖိေနရင္ ဝမ္းခ်ဳပ္တာ၊ အဲဒီေနရာက နာတာေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ခါးနာႏိုင္တယ္။ သိပ္ၾကီးလာရင္ အစာအိမ္ကိုဖိမယ္။
ရာသီလာခ်ိန္မ်ာ သူမ်ားထက္ပိုနာသူေတြ ဒီေရာဂါ ၂ ခုထဲက တခုရွိေနႏိုင္တယ္။ Endometriosis ဆိုတာ သားအိမ္ရဲ႕ အတြင္းဆံုးအလႊာက (တစ္ရွဴး) ေတြ တျခားေနရာေတြမွာ ေရာက္ေနတာကို ေခၚတယ္။ ပံုထဲမွာ သားအိမ္ အျပင္ဘက္မွာ နဲ႔ ဆီးအိမ္မွာ ေရာက္ေနတာျဖစ္တယ္။
ဆရာဝန္ေတြ မသိၾကပါ။ Estrogen (အီစထိုဂ်င္) နဲ႔ Progesterone (ပရိုဂ်က္စတီရုန္း) ေဟာ္မုန္းေတြကိုဘဲ ထင္ေၾကးေပးတယ္။ အပ်ိဳျဖစ္ေစာသူေတြ အျဖစ္မ်ားတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ ကိုယ္ေတြေလ့လာမႈမွာ အပ်ိဳၾကီးေတြ၊ အိမ္ေထာင္က်ေပမဲ့ ကေလး မရေသးသူေတြမွာ ပိုျဖစ္တာကို အေမရိကန္ ဆရာဝန္ေတြက ေထာက္ျပမထားတာ ေတြ႔ရတယ္။
- Intramural fibroids အမ်ားဆံုးေတြ႔ရတယ္။ သားအိမ္နံရံထဲမွာျဖစ္တယ္။ ၾကီးတာမ်ားတယ္။
- Subserosal fibroids သားအိမ္အဖံုးလႊာ ေအာက္နားမွာ ျဖစ္တယ္။ ၾကီးလာရင္ ေဘးအဂၤါေတြကိုဖိတာ ခံစားရမယ္။ ရာသီကို မမ်ားေစဘူး။
- Submucosal fibroids သားအိမ္အတြင္းဆံုးလႊာ ေအာက္နားမွာျဖစ္တယ္။ ရာသီမ်ားမယ္။
- Pedunculated fibroids သားအိမ္အျပင္ဘက္မွာ အညွာလိုရွိေနတာမ်ိဳး။
- အသက္ ၃ဝ-၄ဝ ၾကားအျဖစ္မ်ားတယ္။
- အသားမဲေတြက အျဖဴမေတြထက္အျဖစ္မ်ားတယ္။
- အသက္ငယ္တံုးျဖစ္ရင္ အလံုးၾကီးလာတာျမန္တယ္။
- မိသားစု-ေဆြမ်ိဳးတဲမွာ တေယာက္မက ျဖစ္တတ္တယ္။
ဒီေရာဂါရွိေနေပမဲ့ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္တာကို သက္ေရာက္မႈမရွိပါ။ ဒါေပမဲ့ သတိထားစရာေတြရွိတယ္။ ကိုယ္ဝန္ယူမလား၊ ေမြးလမ္းကေနေမြးလို႔ ရသလား၊ ကိုယ္ဝန္မေဆာင္ခင္ ခြဲမလား၊ တေယာက္နဲ႔တေယာက္မွာ အေျခအေနျခင္း မတူပါ။
ဗိုက္ကိုလက္နဲ႔ စမ္းရင္ တခ်ိဳ႕အလံုးကို စမ္းလို႔ရတယ္။ Ultrasound ရိုက္ရင္ေသျခာတယ္။
အနည္းအက်ဥ္းနဲ႔ အေတာ္အသင့္ ခံစားရသူေတြကို လုပ္ေပးႏိုင္တယ္။ သားအိမ္ေသြးလႊတ္ေၾကာထဲ ပိုက္ကေလး သြင္းျပီး Plastic or Gelatin ေသးေသးေလးေတြ ထိုးေပးတယ္။
Myomectomy အမ်ားဆံုးသံုးနဲ႔ အေကာင္းဆံုးနည္းျဖစ္တယ္။ အလံုးၾကီးရင္ ဗိုက္ခြဲျပီး ထုတ္တယ္။ ေသးရင္ ကရိယာနဲ႔ ထုတ္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ျပန္ျဖစ္တယ္။ ခြဲစိတ္လို႔ ကေလးမရတာ မျဖစ္တတ္ပါ။ အသက္အရ သားအိမ္ပါ ထုတ္ျပစ္ႏိုင္တယ္။
Ultrasound (အာလ္ထြာေဆာင္း) ဆိုတာ အသံလိႈင္းထုတ္ေပးတဲ့ စက္ပါဘဲ။ လူ႔နား မၾကားႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အသံလိႈင္းက ျမင့္တယ္။ လူတေယာက္နဲ႔ တေယာက္ အသံတခုကို ၾကားႏိုင္စြမ္း နဲနဲစီကြဲေပမဲ့ ပ်မ္းမွ် 20,000 Hz ကို ၾကားႏိုင္စြမ္းရွိတယ္။ ေဆးကုနည္းအေနနဲ႔ သံုးတာကို High-Intensity Focused Ultrasound (HIFU) ေခၚတယ္။ ေရာဂါရွာေဖြတာအတြက္ 1 to 5 MHz သံုးျပီး၊ Therapeutic ultrasound ကုသတာအတြက္ 0.7 to 3.3 MHz သံုးတယ္။ Lithotripsy ေက်ာက္ကပ္-ေက်ာက္၊ သည္းေျခ-ေက်ာက္၊ Targeted ultrasound drug delivery ေဆးထည့္ေပးျခင္း၊ Ultrasound hemostasis ေသြးတိတ္ေစျခင္း၊ Ultrasound assisted thrombolysis ေသြးခဲဖ်က္ေပးျခင္း ေတြအတြက္ သံုးေလ့ရွိတယ္။ Fibroids ကိုလဲသံုးႏိုင္တယ္။ ေရရွည္အက်ိဳး စမ္းေနတံုးဘဲ။ မေသျခာလို႔ ကိုယ္ဝန္ လိုခ်င္ေသးသူေတြကို မသံုးဘူး။
Anemia ေသြးအားနည္းႏိုင္တယ္။ ရာသီဆင္းတာ သူမ်ားထက္မ်ားလို႔ ၾကာေတာ့ ေသြးအာနည္းလာမယ္။ အဆိုးၾကီး မဟုတ္ပါ။ သားအိမ္အလံုးရွိလို႔ ရာသီဆင္းတာ မ်ားသူေတြမွာ ေသြးအားနည္းလာမယ္။ လူက ေမာပန္းျပီး ျဖဴဖတ္ျဖဴေရာ္ ျဖစ္ေနမယ္။ အသက္ရွဴမဝျဖစ္မယ္။ အသား-ငါး၊ စိုစိမ္းတဲ့ အသီးအရြက္ေတြ စားေပးသင့္တယ္။ သံဓါတ္အားေဆး အျမဲေသာက္ေနရမယ္။
ပံုမွန္ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေနသူေတြမွာ သားအိမ္အလံုး အျဖစ္နည္းတယ္။ လူကဝေနရင္လဲ ပိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၁၉-၇-၂ဝ၁၂
၁၉-၇-၂ဝ၁၂