က်န္းမာေရးအက်ိဳးျပဳ သဘာ၀အစားအစာမ်ား
ႀကက္ဟင္းခါးသီး
ႀကက္ဟင္းခါးသီးမွာတတ္ႀကြတဲ႕ ဓါတုပစၥည္းအမ်ိဳးေပါင္း အနည္းဆံုး ၃၂ခုပါရိွပါတယ္။ သူ႕မွာ Betacarotene ပါ၀င္မႈဟာ အစိမ္းေရာင္ ပန္းေဂၚဖီ ထက္ႏွစ္ဆ၊ ကယ္လ္စီယမ္ပါ၀င္မႈဟာ ဟင္းႏုနယ္ရြက္ထက္ ႏွစ္ဆနဲ႕ ပိုတက္စီယမ္ပါ၀င္မႈဟာ ငွက္ေပ်ာသီးထက္ ႏွစ္ဆပိုမိုျပီး ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါ႕အျပင္ ဗီတာမင္ေအ၊ စီ၊ B1,B2,B3 သံဓါတ္ႏွင္႕ ေဖာ႕စ္ဖရပ္စ္တို႕လည္းပါ၀င္ပါတယ္။
ေရႊဖရံုသီး
ေရႊဖရံုသီးမွာ ပါ၀င္တဲက အမွ်င္ဓါတ္ဟာ အစာေျခလမ္းေႀကာင္း က်န္းမာေရးကို ေကာင္း မြန္ေစျပီး ႏွလံုးေရာဂါနဲ႕ အမ်ိဳးအစား(၂) ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခကို ေလွ်ာ႕နည္းေစႏိုင္ပါတယ္လို႕ Harvard တကၠသိုလ္ျပည္႕သူ႕က်န္းမာေရးဌာနက ထုတ္ေဖၚထားပါတယ္။ သူ႕မွာ အယ္လ္ဖာနဲ႕ ဘီတာကရိုတင္းေခၚတဲ႕ လိေမၼာ္ရင္႕ေရာင္ ေရာင္ျခယ္ပစၥည္းေတြလည္း အမ်ားအျပား ပါ၀င္ပါတယ္။ အဲဒီ႕ အေရာင္ျခယ္ပစၥည္း ေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ဗီတာမင္ေအအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားကာ အေရျပား မ်က္စိနဲ႕ ခုခံအား စနစ္က်န္းမာေရးေကာင္းဖို႕ အေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။
အစိမ္းေရာင္ပန္းေဂၚဖီ
သူ႕မွာပါ၀င္တဲ႕ Phytonutrients နဲ႕ Indoles Sulphorophane ဟာ ကင္ဆာကို တြန္းလွန္ႏိုင္တဲ႕ ဂုဏ္သတၱိရိွတယ္လို႕ ေလ႕လာမႈ အမ်ားအျပားအရ သိရပါတယ္။ Brocolliမွာ ခုခံအားစနစ္ ကို ေထာက္ပံ႕ေပးတဲ႕ ဗီတာမင္စီ၊ ေရာင္ရမ္းမႈကို တြန္းလွန္ႏိုင္တဲ႕ ဗီတာမင္ေက၊ ဓါတ္တိုးပစၥည္းေတြကို တိုက္ထုတ္ႏိုင္တဲ႕ ဗီတာမင္ေအ၊ ႏွလံုးက်န္းမာေရးေကာင္းေစတဲ႕ ေဖာလိတ္နဲ႕အမ်ွင္ဓါတ္ေတြ အမ်ားအျပားပါ၀င္ပါတယ္။ သူ႕မွာပါ၀င္တဲ႕ ကယ္လ္ဆီယမ္ဓါတ္ဟာလည္း အရိုးပါးေရာဂါ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္တာမို႕ သတ္သတ္လြတ္စား သူသုံးသူေတြ အျမဲစားသင္႕တဲ႕ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ပါ။
ေထာပတ္သီး
ခရင္မ္နဲ႕ေထာပတ္အရသာရိွျပီး အေစ႕တစ္ေစ႕သာရိွတဲ႕ ေထာပတ္သီးရဲ႕ အသားမွာ မက္ကူလာ ပ်က္စီးယိုယြင္းမႈရဲ႕ အတြင္းတိမ္ေရာဂါလိုမ်ိဳး အသက္အရြယ္ေႀကာင္႕ျဖစ္တဲ႕ မ်က္စိေရာဂါေတြကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ႕ ဓါတ္တိုးဆန္႕က်င္ပစၥည္း မ်ားစြာပါ၀င္ပါတယ္။ သူ႕မွာ မျပည္႕၀ဆီ ပါ၀င္တာ လည္းမ်ား တာေႀကာင္႕ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ မေကာင္းတဲ႕ ကိုလက္စထေရာအဆင့္ကို ေလွ်ာ႕ ခ်ႏိုင္ျပီး ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာအဆင့္ကို ျမင့္တင္ေပးႏုိင္ပါတယ္။
ႀကက္သြန္နီ
တစ္ပတ္ကို ႀကက္သြန္နီ အနည္းငယ္စားေပးတာေႀကာင္႕ တခ်ိဳ႕ကင္ဆာေရာဂါရဲ႕ ျဖစ္ႏိုင္ေျခကို ေလွ်ာ႕ ခ်ႏိုင္တာဟာ သူ႕မွာပါ၀င္တဲ႕ Flavonoids နဲ႕ Allicins ပါ၀င္တဲ႕ ဆာလဖာျဒပ္ေပါင္းေတြ ေပါင္းစပ္ထား တာေႀကာင္႕ပါ။ ႀကက္သြန္နီနဲ႕ ႀကက္သြန္ျဖဴကို ခ်က္ျပဳတ္ရင္ က်န္းမာေရးကို ဘက္ေပါင္းစံုမွ အေထာက္အကူျပဳေနတဲ႕ ဆာလဖာျဒပ္ေပါင္းေတြ အမ်ားႀကီးထြက္လာပါတယ္။ ဒါေပမဲ႕ မိနစ္၃၀ ထက္ပိုႀကာျပီး ခ်က္ျပဳတ္လိုက္ရင္ေတာ႕ အက်ိဳးျပဳျဒပ္ေပါင္း အမ်ားစုဟာ ပ်က္စီးသြားႏုိင္တာကိုေတာ႕ သိထားရပါမယ္။
ေဂၚဖီထုတ္
Curciferous အမ်ိဳးအစား ဟင္းသီးဟင္းရြက္ျဖစ္ျပီး ကင္ဆာကိုတြန္းလွန္ႏိုင္တဲ႕စြမ္းအားရိွေႀကာင္း လူသိမ်ားႀကပါတယ္။ ေလ႕လာမႈ ေတြအရ ေဂၚဖီထုတ္ဟာ ကင္ဆာျဖစ္ႏႈန္း ေႏွးေကြးႏိုင္တယ္လို႕ သိရပါတယ္။ အထူးသျဖင္႕ အူမႀကီး၊ အဆုတ္၊ အစာအိမ္နဲ႕ ဆီးႀကိတ္ကင္ဆာပါ။
ငရုတ္သီး
အနီေရာင္ငရုတ္ပြသီးဟာ အစိမ္းေရာင္ငရုတ္ပြသီးထက္ Nutrients ပမာဏ သိသိသာသာပိုမ်ား တယ္လို႕ ေလ႕လာမႈေတြအရ သိ္ရပါတယ္။ အနီေရာင္ငရုတ္ပြသီးမွာ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႕ကင္ဆာကို ကာကြယ္ႏိုင္တဲ႕ လိုင္ကိုပင္းေတြပါ၀င္ပါတယ္။ သူတို႕မွာပါ၀င္တဲ႕ ဗီတာမင္စီနဲ႕ Beta Carotene ေႀကာင္႕ အတြင္းတိမ္ေရာဂါမျဖစ္ေအာင္လည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
ကညႊတ္
ကညႊတ္ဟာ Phytochemicals အုပ္စုထဲက Saponin ပါ၀င္တဲ႕ ဟင္းသီးဟင္းရြက္တစ္မ်ိဳးပါ။ Saponin ဟာ ကိုလက္စထေရာက်ဆင္းေစျပီး ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခကိုလည္း ေလွ်ာ႕ခ်ႏိုင္ပါတယ္။ ကညႊတ္မွာ ဘီတာကရိုတင္း၊သြပ္၊ ဆီလီနီယမ္၊ ဗီတာမင္ေကနဲ႕ေဖာလိတ္တို႕လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
ဂရိတ္ဖရုသီး
ဗီတာမင္စီ အမ်ားအျပားပါ၀င္တဲ႕အျပင္ သူ႕ရဲ႕ လိေမၼာ္နီေရာင္အသားမွာပါ၀င္တဲ႕ Bioactive ျဒပ္ေပါင္းဟာ ဓါတ္တိုးဆန္႕က်င္ပစၥည္း အစြမ္းကို ပိုမိုထက္ျမက္ေစပါတယ္။ ဂရိတ္ဖရုသီးဟာ ေသြးတြင္းအဆီပမာဏ မ်ားေနသူေတြကို ကုိလက္စထေရာပမာဏ ေလ်ွာ႕ခ်ႏိုင္တယ္လို႕ သုေတသနျပဳလုပ္ခ်က္ေတြအရ သိရပါတယ္။
ခရမ္းခ်ဥ္သီး
ခရမ္းခ်ဥ္သီးကို အနီေရာင္ျဖစ္ေစတဲ႕ Carotanoid ေခၚတဲ႕ Lycopene ပါ၀င္မႈမ်ား တာေႀကာင္႕ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႕ ကင္ဆာေရာဂါ (အူမႀကီးနဲ႕ သားျမတ္ကင္ဆာအပါအ၀င္)ေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္တယ္လို႕ ေလ႕လာမႈမ်ားအရ ေတြ႕ရိွထားပါတယ္။ Lycopene ဟာ ေထာပတ္သီး၊ သံလြင္ဆီ ဒါမွမဟုတ္ အခြံမာသီးေတြလို အဆီပါ၀င္မႈ မ်ားတဲက အစာနဲ႕တြဲစားရင္ အလုပ္ပိုလုပ္ႏိုင္တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ Carotanoid ေတြဟာ အဆီမွာ ေပ်ာ္၀င္ႏိုင္တာမို႕ အဆီနဲ႕အတူ ခႏၶာကိုယ္ အတြင္းသို႕ စုပ္ယူႏိုင္တယ္လို႕သိရပါတယ္။
မာလကာသီး
မာလကာသီးဟာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ႕ခ်လိုသူေတြအတြက္ အလြန္အသံုး၀င္တဲ႕ သစ္သီးပါ။ သူ႕မွာ အမွ်င္ဓါတ္အမ်ားအျပား ပါ၀င္ျပီး အဆီလံုး၀မပါ၀င္တာမို႕ မာလကာသီးဟာ အဆာေျပေစျပီး စိ္တ္ေက်နပ္မႈ ရရိွေစတဲ႕ အဆာေျပအစာအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ႕အျပင္ ဗီတာမင္စီလည္း အမ်ားအျပားပါ၀င္ပါတယ္။ မာလကာသီးစားျပီးရင္ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ အမွ်င္အမ်ား အျပားစားျပီး ေရဓါတ္လံုလံုေလာက္ေလာက္မရရိွရင္ ၀မ္းခ်ဳပ္ႏိုင္လို႕ပါ။
ဆီးသီး
ဆီးသီးမွာပါ၀င္တဲ႕ မ်ားျပားစြာေသာ အမ်ွင္ဓါတ္နဲ႕ ဓါတ္တိုးဆန္႕က်င္ပစၥည္းေတြေႀကာင္႕ အူမႀကီးေရာဂါ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဆီးသီးမွာ သံဓါတ္နဲ႕ ဗီတာမင္စီလည္း အမ်ားအျပားပါ၀င္တာမို႕ အလြယ္တကူေမာပန္းတတ္သူေတြအေနနဲ႕ ဆီးသီးကို စားေပးသင္႕ပါတယ္။ ဆီးသီးဟာ ခႏၶာကိုယ္တြင္း သံဓါတ္စုပ္ယူမႈကို အားေပးလို႕ပါ။ ဆီးသီးမွာ ပိုတတ္စီယမ္လည္း ပါ၀င္မႈမ်ားတာမို႕ ေဥြးတို႕ေရာဂါကုသဖို႕ အတြက္ ကူညီႏိုင္ျပီး ႏွလံုးက်န္းမာေရးအတြက္ လည္းေကာင္း မြန္ေစႏိုင္ပါတယ္။
friendsmyanmar