Adobe Lightroom အေျခခံ အသံုးျပဳနည္း (၁)
ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ရန္ကုန္ေရာက္ေနပါတယ္…။ Lady Black ကေတာ့ အားလံုးသိၾကတဲ့ အတိုင္းပဲ က်န္းမာေရး အေျခအေနေၾကာင့္ သူ႕ မိဘႏွစ္ပါးနဲ႕အတူ ျပင္ဦးလြင္မွာပဲ က်န္ခဲ့ပါတယ္…။ ကြ်န္ေတာ့္ရဲ႕ ရန္ကုန္ခရီးစဥ္ေတြထဲမွာ အထီးက်န္အဆန္ဆံုး ခရီးတစ္ခုပါပဲ….။
ဒီေန႕….။ မိတ္ေဆြေတြနဲ႕ ဓာတ္ပံုရိုက္ခ်င္ေပမယ့္…။ မိသားစု အလုပ္အတြက္ အဓိကလာတာျဖစ္တဲ့ အတြက္..။ အလုပ္ေတြမျပတ္ပဲ..။ မရိုက္ျဖစ္ႏိုင္တာကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ေတာင္းပန္ပါ တယ္… ။ ေသာၾကာေန႕ေလာက္ အထိ ရွိဖို႕မ်ားတဲ့အတြက္..။ တစ္ရက္ မဟုတ္ တစ္ရက္ ေတာ့ ေသ ခ်ာေပါက္ ဆံုျဖစ္ၾကမွာပါ…။
ကဲပါဗ်ာ..။ ဒါေတြထားလိုက္ပါ…။ ဒီေန႕ ကြ်န္ေတာ္ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းေလးကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိခ်င္ေနၾကတဲ့ Lightroom အသံုးျပဳနည္း ေလးပဲ ျဖစ္ပါတယ္…။
ဒီေနရာမွာ ပထမဆံုး ေမးခြန္းတစ္ခုျဖစ္လာမွာကေတာ့ …။ Lightroom ဆိုတာဘာလဲ…? Lightroom နဲ႕ Photoshop ဘာကြာသြားလို႕လဲ…? အမ်ားႀကီး ကြာတယ္လို႕ပဲ ဆိုပါရေစ…။ အမ်ားႀကီးကြာတယ္ ဆိုတာထက္..။ ဒီ Software ႏွစ္ခုရဲ႕ ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ ဦးတည္ခ်က္ကလည္း မတူပါဘူး..။ Photoshop ကေတာ့ ဓာတ္ပံု သီးသန္႕အတြက္ ထုတ္လုပ္ထားတာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ..။ Design အတြက္ပါ သူ႕ရဲ႕ အသံုးဝင္ပံုက အက်ံဳးဝင္ပါတယ္…။ Lighroom ကေတာ့ Photography တစ္ခုထဲ အတြက္ သီးသန္႕ ျဖစ္ ပါတယ္…။
ထံုးစံအတိုင္း အားနည္းခ်က္..။ အားသာခ်က္ေလးေတြ ရွိပါတယ္…။ Lightroom က Photography အတြက္ သီးသန္႕ျဖစ္တဲ့အတြက္..။ Photoshop ထဲမွာလို Layer ေတြခြဲတာတို႕….။ Brush သံုးတာတို႕…။ စသျဖင့္..။ Design ခပ္လန္းလန္းေတြလုပ္လို႕မရေတာ့ပါဘူး…။ ဒါက အားနည္းခ်က္ပါ…။ အားသာ ခ်က္ကေတာ့ သူက Photography အတြက္ သီးသန္႕ ရည္ရြယ္ၿပီးထုတ္လုပ္ထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္..။ Post Processing လုပ္တဲ့ ေနရာမွာ ေတာ့..။ Photoshop ထက္ပိုၿပီး ဓာတ္ပံုကို အေသးစိတ္ ျပဳျပင္ႏိုင္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
ဥပမာ..။ Photoshop Vibrance မွာ အေရာင္တင္လိုက္ရင္..။ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ အေရာင္ေတြေရာ မလိုခ်င္တဲ့အေရာင္ေတြေရာ Color ေတြ စြတ္တက္ ကုန္ပါတယ္..။ အဲ့လို အကုန္လံုး Color ေတြ မတက္ခ်င္ဘူးဆိုရင္ မျဖစ္မေန Layer ေတြ ခြဲရပါေတာ့မယ္..။ Layer ခြဲၿပီဆိုကတည္းက Layer ႏွစ္ ခု ျဖစ္သြားၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ Save လုပ္တဲ့အခါၾကရင္ EXIF Information ေတြ ပ်က္ကုန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
တကယ္လို႕ မိတ္ေဆြက အဲ့ဒီ့ပံုကို ၿပိဳင္ပြဲဝင္ဖို႕ရည္ရြယ္ထားတယ္ဆိုရင္ေတာ့…။ အေျခအေနက အဆိုးဆံုးကို ေရာက္သြားပါၿပီ..။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့..။ ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ..။ ပြဲတိုင္းက Soft Copy ေတာင္းပါတယ္..။ အဲ့ဒီ့ Soft Copy ထဲက EXIF Information ေတြနဲ႕ ပံုရဲ႕ ပကတိ အေျခအေနကို တိုက္ဆိုင္ စစ္ေဆးၾကည့္ၿပီး..။ လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ အေျခအေနရွိမွ…။ Qualify ျဖစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္…။ တကယ္လို႕ မိတ္ေဆြေပးလိုက္တဲ့ Soft Copy က EXIF Information မပါဘူးဆိုတာနဲ႕ အလိုလို Reject ျဖစ္သြားမွာ ေသခ်ာပါတယ္…။
ဒီလိုေနရာမ်ိဳးမွာ Lighroom ရဲ႕ အေရးပါမွဳက သိသိသာသာျဖစ္သြားပါတယ္..။
ဥပမာ ပံုထဲမွာ အေရာင္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိတဲ့ၾကားထဲကမွ..။ ကိုယ္က အဝါေရာင္ေလးကိုပဲ High Light လုပ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ အဝါေလးကိုပဲေရြးၿပီး တင္ေပးလို႕ရပါတယ္..။ ဒါမွ မဟုတ္ အနီဆိုလည္း အနီ..။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ အေရာင္တစ္ခုထဲကိုေရြးၿပီး …။ အျခားအေရာင္ေတြကို ထိခိုက္စရာမလိုပဲ…။ ျပဳျပင္ႏိုင္ပါ တယ္…။ Layer ခြဲၿပီး Edit လုပ္စရာ မလိုပဲ ျပဳျပင္ႏိုင္တဲ့အတြက္ EXIF Information ေတြလည္း မပ်က္ေတာ့ပါဘူး…။
ဒါကေတာ့ Photoshop နဲ႕ Lightroom ကြဲလြဲခ်က္ရဲ႕ အေျခခံအက်ဆံုးေလးကုိ ဥပမာအေနနဲ႕ ေရြး ခ်ယ္ၿပီး ေရွးဦးစြာ ေဖာ္ျပေပးျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္..။
အခုေနာက္ဆံုးထြက္ထားတာ Version 4 ျဖစ္ပါတယ္..။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ မအားေသးတဲ့အတြက္ အသစ္မတင္ႏိုင္ေသးပဲ Version 3 နဲ႕ပဲ ဆက္သံုးေနပါတယ္..။ အေျခခံလုပ္ေဆာင္ ခ်က္ေတြနဲ႕ Interface ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္..။
ကဲ အခု ကြ်န္ေတာ္တို႕ စၿပီး Lightroom Software တစ္ခုထဲ ဝင္ၾကည့္ရေအာင္ဗ်ာ…။
ပံု (၁)
ဒါကေတာ့ Lightroom Software ကို စဖြင့္ဖြင့္ျခင္းေတြ႕ရမယ့္ Screen အေနအထားပဲ ျဖစ္ပါတယ္…။ အဲ့ဒီ့ေနရာကို Library လို႕ေခၚပါတယ္..။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျပဳျပင္မယ့္ပံုေတြကို အဲ့ဒီ့ေနရာမွာ Import လုပ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္…။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ တစ္ပံုေလာက္ စမ္းၿပီး Import လုပ္ၾကည့္ရေအာင္..။
File > Import Photos ကိို ေရြးေပးႏိုင္သလို..။ ထံုးစံအတိုင္း Drag & Drop လုပ္ၿပီးဆြဲထည့္လုိ႕လဲ ရပါတယ္…။ ဒီေနရာမွာ သတိထားဖို႕တစ္ခုက Software Screen က Library မွာ ျဖစ္ေနဖို႕လိုပါတယ္..။ Develop ေနရာမွာေရာက္ေနရင္ ပံုကို Import လုပ္လို႕မရပါဘူး..။ ဘာပံုမွ ထည့္မထားတဲ့ ေနရာမွာ Screen Display က ခပ္ဆင္ဆင္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္…။ “ဟ ဘာလို႕ထည့္လို႕ မရလဲ ဟဆိုၿပီး..။” အာရံုေတြ စားကုန္မွာစိုးလို႕ ႀကိဳ ေျပာျပထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္…။
OK..! ကြ်န္ေတာ္ပံုေလး တစ္ပံု Import လုပ္လိုက္ပါမယ္…။
ပံု (၂)
ကိုယ္ေရြးလိုက္တဲ့ပံုတစ္ပံုထဲသာ မက ..။ အဲ့ဒီ့ Folder ထဲမွာရွိတဲ့ ပံုေတြ အားလံုုးေပၚလာတာကိုေတြ႕ရ ပါလိမ့္မယ္..။ အဲ့ဒီ့မွာမွ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ပံုတစ္ခုထဲကို ေရြးၿပီး Select ေပးလို႕ရသလို Select All လုပ္ၿပီးေတာ့လဲ ပံုေတြအားလံုးကို တစ္ၿပိဳင္ထဲ Import လုပ္လို႕ရပါတယ္..။ ဒီ Tutorial ေလးကေတာ့ အေျခခံျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြ်န္ေတာ္ တစ္ပံုထဲကိုပဲ နမူနာအျဖစ္ ေရြးၿပီး Import လုပ္လိုက္ပါတယ္..။ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ပံုေလးကို ေရြးၿပီးသြားၿပီဆိုရင္ Import ကို ႏွိပ္လိုက္ပါ…။
ပံု (၃) မွာ ျပထားတဲ့အတိုင္း Thumbnail အေသးေလးနဲ႕ ျမင္ရပါလိမ့္မယ္…။ တစ္ကယ္လို႕ပံုက ရိုက္တုန္း က Landscape မျဖစ္ပဲ Portrait ျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္..။ အဲ့ဒီ့ Thumbnail ေလးကိုေထာက္လိုက္တာနဲ႕…။ Clockwise လွည့္မလား Counter-Clockwise လွည့္မလားဆိုတာေလး ေပၚလာပါလိမ့္မယ္..။ အဲဒီ့မွာ တစ္ခါထဲ လွည့္ေပးလိုက္ႏိုင္ပါတယ္…။
ပံု (၃) (Imported Thumbnail View)
Double Click ႏွိပ္လိုက္ပါ..။ ပံု (၄) မွာ ျပထားတဲ့အတိုင္း အႀကီးျမင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
ပံု (၄)
ဒါဆိုရင္ Import လုပ္တဲ့တိုင္းၿပီးပါၿပီ…။ ညာဘက္ေဘး..။ အေပၚဆံုးမွာ ပံုရဲ႕ Histogram ကို ျပေပးေန ပါလိမ့္မယ္..။ အဲ့ဒီ့ေအာက္မွာ Quick Develop ဆိုတာ ရွိပါတယ္…။ ဒီေကာင္က ပံုတစ္ပံုကို လြယ္လြယ္ ကူကူ အေပၚယံ ျပင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ျပင္လို႕ရေအာင္ပါ…။ အဲ့ဒီ့မွာ Auto Tone ဆိုတာလည္း ပါ သလို..။ အေျခခံ Exposure အတိုးအေလ်ာ့လုပ္တာ…။ Vibrance အတိုးအေလ်ာ့လုပ္တာနဲ႕…။ Clarity အတိုးအေလ်ာ့လုပ္တာေတြပါ ပါတယ္…။ ပံုကဘာမွ သိပ္ျပင္စရာမလိုဘူး နဲနဲပါးပါး ညွိရံုေလာက္ပဲ ဆိုရင္ ေနာက္တစ္ဆင့္မွာ ကြ်န္ေတာ္ ဆက္ေဖာ္ျပမယ့္ Develop ထဲအထိ သြားစရာမလိုပဲ ..။ ဒီေနရာမွာတင္ ၿပီးသြားႏိုင္ပါတယ္…။
အဲ့ဒီ့ Quick Develop ရဲ႕ေအာက္မွာ Keywording, Keyword List, Metadata, Comments စတာေတြ ကိုေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္…။ အဲ့ဒီ့ေကာင္ေတြက အမွန္တကယ္ဆိုေတာ္ေတာ္ေလး အေရးႀကီးပါတယ္…။
ကိုယ္ Import လုပ္လုိက္တဲ့ပံုတစ္ပံုကို..။ Copyright ထည့္တာေတြ…။ Tag လုပ္တာေတြ..။ Rating ေပးၿပီးေတာ့မွတ္ထားတာေတြ…။ စသျဖင့္ ဓာတ္ပံု တစ္ပံုရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္အလက္ေတြကို ထည့္သြင္းႏိုင္ပါတယ္…။ Copyright ထည့္ေပးလိုက္ေတာ့…။ Right Click လုပ္ၿပီး Properties/Info ၾကည့္တဲ့အခါ မိတ္ေဆြထည့္ထားတဲ့ Copyright ပါလာတာေပါ့ဗ်ာ..။ သူမ်ားခိုးလို႕ဘယ္လိုမွ မရေတာ့ဘူးေပါ့…။
ကြ်န္ေတာ္ Networking Diploma ယူတုန္းက မွတ္သားခဲ့ရတဲ့ စကားတစ္ခြန္းေတာ့ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ..။ Network သမားေတြရဲ႕ လက္သံုးစကားေပါ့..။ ဘာလဲဆိုေတာ့ Nothing Is Secure ေပါ့..။ ဆိုလိုတာက လြယ္လြယ္ကူကူခိုးလို႕မရေတာ့ဘူးလို႕ဆိုလိုတာပါ…။ ဒီ Copyright ေတြကို ဖ်က္ၿပီး သူတို႕ဘာသာ သူတို႕ ျပန္ထည့္ႏိုင္တဲ့ Software မ်ိဳးလည္း ရွိေကာင္းေတာ့ ရွိႏိုင္ပါတယ္..။ ဒါေပမယ့္ ပံုကို Copy Paste လုပ္သြားရံုနဲ႕ေတာ့ မိတ္ေဆြ တကူးတက ရိုက္ထားတဲ့ ပံုကို သူရိုက္ထားတာပါလို႕ လုပ္လို႕မရေတာ့ ဘူးေပါ့…။ ဒါက Copyright Information ထည့္တာပါ…။
Tag လုပ္တာၾကေတာ့ မိတ္ေဆြရိုက္တဲ့ Photo အမ်ိဳးအစားေတြကို Adobe ရဲ႕ Database ထဲမွာ တစ္ခါထဲမွတ္ထားလိုက္တာပါ..။ ဥပမာ ဒီပံုကေတာ့ Landscape ျဖစ္တယ္..။ ဒီပံုကေတာ့ Wild Life, Macro … စသျဖင့္ ပံုေတြကို Import လုပ္တဲ့ေနရာမွာ Tag (Keyword) လုပ္လိုက္တာပါ..။ ေနာက္ပိုင္း ပံုေတြ အရမ္းမ်ားလာလို႕ရွာဖို႕ မလြယ္ေတာ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ လြယ္လြယ္ကူကူရွာလိုက္ႏိုင္တဲ့ သေဘာပါ…။
ပံု (၅) မွာၾကည့္လိုက္ပါ..။ ဒီပံုမွာဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္က Kyiet Htee Yoe, Golden Rock, Landscape, Myanmar စသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္ Keyword ေလးေတြ ထည့္ၿပီး Tag လုပ္ထားလိုက္ပါတယ္..။ ေနာက္ ပိုင္း ျပန္ရွာခ်င္တဲ့အခ်ိန္ၾကရင္ Tag ေလးရိုက္ထည့္ၿပီးရွာလိုက္တာနဲ႕ ပံုေတြကို လြယ္လြယ္ ကူကူေရြးလို႕ ရသြားမွာျဖစ္ပါတယ္…။
ပံု (၅)
ဒီ Metadata ထည့္နည္းကိုေတာ့ ေနာက္တစ္ခါ က်မွ ကြ်န္ေတာ္ အေသးစိတ္ ထပ္ေျပာေပးပါ့မယ္…။
ေကာင္းၿပီ…။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ပံုတစ္ပံု Import လုပ္ၿပီးသြားၿပီ..။ စၿပီး ျပင္ၾကပါမယ္..။ ဒီလိုျပင္ဖို႕အတြက္..။ အေပၚ မွာရွိတဲ့ Library ဆိုတာရဲ႕ ေဘးက Develop ဆိုတာကို ႏွိပ္လိုက္ပါ…။ အမွတ္တမဲ့ၾကည့္ရင္ ဘာမွ ေျပာင္းမသြားဘူးလို႕ထင္ရပါတယ္…။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ဘက္မွာရွိတဲ့ Left Panel နဲ႕ ညာဘက္က Right Panel တို႕ကိုၾကည့္လိုက္ပါ..။ ေျပာင္းသြားပါၿပီ…။
ဘယ္ဘက္မွာဆိုရင္ ေစာေစာကလို မိတ္ေဆြ Computer ရဲ႕ Disk Location ေတြကို ျပေနတာမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ပဲ Preset ေတြကိုေတြကို ျပေနမွာ ျဖစ္ၿပီး..။ ကြ်န္ေတာ္အခုျပထားတဲ့ Screenshot က ပံုထဲမွာေတာ့ Preset ေတြ အမ်ားႀကီးကိုေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္..။ မိတ္ေဆြ အခုမွ အသစ္ Install လုပ္ထားတဲ့ Lighroom ထဲမွာေတာ့ Preset ေတြ ျမင္ရမွာမဟုတ္ပါဘူး..။ အေၾကာင္းက ဒီ Preset ေတြဟာ ကြ်န္ေတာ္ Install လုပ္ထားတဲ့အတြက္ျဖစ္ပါတယ္…။
မိမိစိတ္ႀကိဳက္ ျပဳျပင္ထားတဲ့ Step ေတြကို Photoshop မွာ Action လုပ္သလိုမ်ိဳး..။ Lightroom မွာလည္း Preset အေနနဲ႕ Save လုပ္ထားလို႕ရပါတယ္..။ ထို႕အတူ သူမ်ားလုပ္ၿပီးသား Preset ေတြကိုလည္း အလြယ္တကူ Import လုပ္ၿပီး Install လုပ္ႏိုင္ပါတယ္..။ တစ္ခ်ိုဳ႕ Preset ေတြကေတာ့ Free ေပးပါတယ္…။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေရာင္းၾကပါတယ္…။ Lighroom မွာ Default Preset အမ်ိဳး ၂၀ ေလာက္ ပါၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္…။
ညာဘက္မွာဆိုရင္ Basic, Tone Curve, HSL/Color/B&W, Split Toning, Detail, Lens Corrections, Effects, Camera Calibration စသျဖင့္ ျပေပးေနမွာျဖစ္ပါတယ္…။ တစ္ခုခ်င္းစီရဲ႕ အေသးစိတ္ေလးေတြေပၚ ခ်င္ရင္..။ အဲ့ဒီ့ စာသားေလးေတြရဲ႕ေဘးမွာ ရွိတဲ့ Arrow ေလးကို ႏွိပ္ေပးရ မွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
Library Screen နဲ႕ Develop Screen ဒီေလာက္ပဲ ကြာပါတယ္…။ အျမင္ပိုင္းကိုေျပာတာပါ…။ အေသး စိတ္ပိုင္းမဟုတ္ပါဘူး..။ ဒီ Post ေလးက အေျခခံျဖစ္ပါတယ္..။ Lighroom အေၾကာင္း အေသးစိတ္ေရး မယ္ဆိုရင္ စာမ်က္ႏွာေပါင္း ရာနဲ႕ ခ်ီသြားမွာျဖစ္ပါတယ္…။ ဒီေတာ့ လိုရင္းေရာက္မယ့္ ဟာေလးေတြပဲ ကြ်န္ေတာ္ ခ်ံဳ႕ ၿပီးေတာ့ ေျပာသြားေပးပါ့မယ္..။ ေနာက္ပိုင္း အခ်ိန္ရတဲ့အခါ တေျဖးေျဖးခ်င္း အေသးစိတ္ေလးေရး သြားေပးပါ့မယ္…။ ဒီေန႕အဖို႕ကေတာ့ ပံုတစ္ပံုကို အေျခခံျပင္တာနဲ႕ သိမ္းတာေလာ ကိုပဲ ဦးစားေပးၿပီး ကြ်န္ေတာ္ရွင္းျပေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
ပထမဆံုး..။ Basic ဆိုတဲ့ စာလံုးေလး ေဘးက Arrow ေလး ႏွိပ္လိုက္ပါ..။ Basic မွာ ျပင္လို႕ရမယ့္ Functions ေတြ က်လာပါလိမ့္မယ္..။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျပင္ၾကည့္ရေအာင္…။
အေပၚဆံုးမွာျပထားတဲ့ Color Temperature နဲ႕ White Balance ကြ်န္ေတာ္ မျပင္ပါဘူး..။ ကြ်န္ေတာ့္ ပံုက ျပင္စရာမလိုတဲ့အတြက္ပါ…။ Exposure ..။ ဒါလည္း ကြ်န္ေတာ္ မျပင္ပါဘူး..။ ဘာလို႕ မတင္တာလဲ..? ေစတီက Under ျဖစ္ေနတယ္ေလ…။ မျပင္တာ အေၾကာင္းရွိပါတယ္..။ တကယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္ Exposure တင္လိုက္ရင္ Under ျဖစ္ေနတဲ့ ေစတီေတာ္က မွန္သြားမွာျဖစ္ေပမယ့္..။ အေနာက္က Exposure မွန္ၿပီးသားျဖစ္ေနတဲ့ Sunset Background ကေတာ့ Over Expose ျဖစ္ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္..။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ Exposure ကို မကစားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္…။
ဒီေနရာမွာ ဘာလုပ္မလဲဆိုေတာ့…။ Exposure ေအာက္က Fill Light ကို ကြ်န္ေတာ္သံုးမွာ ျဖစ္ပါတယ္..။ Fill Light ကို ကြ်န္ေတာ္ တင္ခ်င္သလို စြတ္တင္တာမဟုတ္ပါဘူး..။ ပံု (၅) က Histogram ကို ၾကည့္လိုက္ပါ..။ ဘယ္ဘက္ကို Clipping ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္..။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ Fill Light ကို တင္တဲ့ေနရာမွာ ဇယားကေန Clipping လြတ္တဲ့အထိပဲ တင္ေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္..။
Clipping မလြတ္ရင္ Histogram ရဲ႕ အေပၚေထာင့္ႏွစ္ခုမွာ အေပၚေထာင္ၿပီး ျပေနတဲ့ မွ်ားေလး ႏွစ္ခုက အေရာင္နဲ႕ ျပေနပါလိ့မ္မယ္..။ ဘယ္ဘက္ကို Clipping ျဖစ္ေနရင္ ဘယ္ဘက္က မွ်ားေလးက အေရာင္နဲ႕ ျပပါလိမ့္မယ္..။ ညာဘက္က အေရာင္နဲ႕ ျပေနရင္ ညာဘက္က Clipping ျဖစ္ေနၿပီဆိုတဲ့ သေဘာပါ…။ ဘက္ဘယ္က Clipping ျဖစ္ေနျခင္းဟာ Under ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာျဖစ္ၿပီး..။ ညာဘက္ Clipping ျဖစ္ေနျခင္းဟာ Over ဆိုတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္..။ ႏွစ္ဘက္စလံုးက Clipping လြတ္သြားရင္ေတာ့ ပံု (၆) မွာ ျမင္ရမယ့္အတိုင္း အၿဖဴေရာင္ မွ်ားေလးေတြ ျပေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္..။
ဒီေနရာမွာ ကြ်န္ေတာ္ေရးခဲ့ဖူးတဲ့ Histogram အေၾကာင္းဖတ္ဖူးတဲ့သူေတြ သေဘာေပါက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္..။ မဖတ္ရေသးတဲ့သူေတြကို သြားၿပီး ဖတ္ၾကည့္ဖို႕ ကြ်န္ေတာ္တိုက္တြန္းလိုပါတယ္…။ Histogram ကို ၾကည့္ၿပီးဓာတ္ပံုမရိုက္ရင္ေနပါ…။ ဒီေနရာမွာ Histogram ရဲ႕ သေဘာကို မသိရင္ေတာ့ Post Processing လုပ္ရမွာ အဆင္မေျပႏိုင္ေတာ့ပါဘူး..။ ထင္ရာ ျမင္ရာ စြတ္လုပ္ရင္..။ ထင္ရာ ျမင္ရာ ပံုပဲရမွာပါ..။ ပံုေကာင္းမရႏိုင္ ပါဘူး…။ ဥပမာ ေစာေစာက ကြ်န္ေတာ္ေျပာသလို..။ Fill In လုပ္ရမယ္..။ ဘယ္ေလာက္ အထိ လုပ္ရမလဲ…။ Over ျဖစ္ေနတယ္ ဘယ္ေလာက္အထိ ခ်ရမလဲ…။ ဒါကို လက္ေတြ႕က်က်သိႏိုင္ဖို႕ အတြက္ Histogram ကို သိကို သိရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
Fill In ၿပီးတဲ့အေနာက္မွာေတာ့ လက္ရွိျဖစ္သြားတဲ့ Exposure နဲ႕ ကိုက္ညီမယ့္ Black, Vibrance နဲ႕ Saturation ေလး ကြ်န္ေတာ္နဲနဲ ညွိေပးလိုက္ပါတယ္…။ တကယ္ အျပင္မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ မ်က္စိနဲ႕ ျမင္ခဲ့ ရတဲ့အတိုင္း..။ လွပတဲ့ က်ိဳက္ထီးရိုးရဲ႕ Sunset ေလးက Under ျဖစ္ျခင္း Burn ျခင္းမရွိပဲ ေသေသ သပ္သပ္ေလးနဲ႕ ထြက္လာပါတယ္..။ ကြ်န္ေတာ္ ဘာေတြကို ျပင္လိုက္တယ္ဆိုတာ ပံု (၆) မွာ ျမင္ႏိုင္ ပါတယ္…။
ေစတီေတာ္ဟာလဲ Correct Exposure ျဖစ္သြားသလို.. Background ဟာလည္း မလိုအပ္ပဲ Over Expose ျဖစ္သြားတာမ်ိဳး မရွိေတာ့တာကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္..။
ပံု (၆)
ေနာက္တစ္ခုက အခုကြ်န္ေတာ္ Import လုပ္ၿပီး Edit လုပ္လိုက္တဲ့ပံုကိုၾကည့္ပါ..။ ကြ်န္ေတာ္ ဘယ္ေလာက္ပဲ Edit လုပ္လိုက္လုပ္လိုက္..။ Noise ထ မလာပါဘူး..။ အထူးသျဖင့္ မူလပံုက Under ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာကေန Fill In လုပ္ၿပီး..။ ပံုကို ဆြဲတင္လိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ..။ အေရာင္ေတြက တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ပဲ ပါလာပါတယ္..။ ဖြာထြက္မသြားပါဘူး..။ ဘာေၾကာင့္လဲ…?
ကြ်န္ေတာ္ RAW နဲ႕ ရိုက္ထားလို႕ ျဖစ္ပါတယ္..။ JPEG ဆိုရင္ အဲ့ဒီ့ေလာက္ ဆယ္လို႕မရေတာ့ပါဘူး..။ မယံုရင္ ယွဥ္ၿပီး Edit လုပ္ၾကည့္လိုက္ပါ..။ အရမ္း သိသာပါတယ္…။
ဒီအေၾကာင္းကို အေသးစိတ္သိခ်င္ရင္ ကြ်န္ေတာ္ ေရးခဲ့ဖူးတဲ့ Histogram နဲ႕ RAW, JPEG အေၾကာင္းေတြကို ျပန္ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္..။
ဒါဟာ ကြ်န္ေတာ္ Basic တစ္ခုထဲကိုပဲ သံုးၿပီး Edit လုပ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္…။ Edit လုပ္ၿပီးသြားရင္ File > Export လုပ္လိုက္ပါ..။ သိမ္းမယ့္ေနရာနဲ႕ ပံုရဲ႕ Quality ကို ေရြးခ်ယ္ေပးဖို႕အတြက္ Box တစ္ခုက်လာ ပါလိမ့္မယ္..။ မိမိသိမ္းခ်င္တဲ့ေနရာနဲ႕ ပံုရဲ႕ Quality ကို ေရြးၿပီး Export လုပ္လိုက္ရံုပါပဲ…။ Quality ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ပံုရဲ႕ Quality ေရာ DPI ပါ ေရြးေပးလုိ႕ရပါတယ္..။ ၿပိဳင္ပြဲဝင္ဖို႕ရည္ရြယ္ရင္ေတာ့ 300 DPI ေရြးေပးဖို႕လိုအပ္ပါတယ္..။ Watermark ထည့္ခ်င္ရင္လည္း ထည့္လို႕ရပါတယ္..။
တစ္ခုသတိထားရမွာကေတာ့ Water Mark ထည့္မယ္ဆိုရင္ ႏွစ္ပံုထားဖို႕ပါ..။ ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ Watermark ပါတဲ့ပံုေတြ ၿပိဳင္လို႕မရပါဘူး…။ အဲ့ဒီ့အတြက္ Watermark ပါတာ တစ္ပံု..။ မပါတာ တစ္ပံုသိမ္းထားဖို႕ လိုပါတယ္…။
ဒီေန႕အဖို႕ေတာ့ ဒီ Basic အပိုင္းေလးန႕ဲပဲ နိဂံုုးခ်ဳပ္ခြင့္ျပဳပါ…။ ဒီတစ္ပိုင္းထဲေရးတာေတာင္ Post က ေတာ္ေတာ္ရွည္သြားပါၿပီ..။ ေနာက္ေန႕ေတြမွာ တေျဖးေျဖးနဲ႕ ပိုၿပီးအေရးပါတဲ့..။ ပိုၿပီးအသံုးဝင္တဲ့ Function ေတြ အေၾကာင္း ဆက္ၿပီးေရးေပးသြားမွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း…။
ေလ့လာရင္းရိုက္…။ ရိုက္ရင္းေလ့လာ..။ စိတ္ဓာတ္မက်ဖို႕…။ အားမငယ္ဖို႕..။ ထပ္ေလာင္း မွာၾကားပါရေစခင္ဗ်ာ…။
ပံု (၇)
ေလးစားစြာျဖင့္
Black Dream
http://www.blackdream21.com
Original Blog Post Link: http://blog.aperture21.com/2012/08/06/lightroom/
P.S- ကြ်န္ေတာ္ေရးတာ ဖတ္လို႕အားမရဘူး…။ ဆက္ဖတ္ခ်င္တယ္..။ ဒါမွမဟုတ္..။ သေဘာမေတြ႕ဘူး…။ နားမလည္ဘူးဆိုရင္…။ Lightroom အေၾကာင္းကေတာ့ Photography လိုမဟုတ္ပဲ…။ ျမန္မာလိုေရး သားထားတဲ့ စာအုပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိမယ္ထင္ပါတယ္..။ ဝယ္ယူ ဖတ္ရွဳႏိုင္ပါတယ္..။ သို႕ေသာ္..။ Photographer တစ္ေယာက္ရဲ႕ အျမင္မ်ိဳးေတာ့ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္..။ Designer တစ္ေယာက္ရဲ႕ အျမင္မ်ိဳး..။ Software ကြ်မ္းက်င္သူတစ္ဦးရဲ႕ အျမင္မ်ိဳးေတာ့ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္…။
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+
ဒီေန႕….။ မိတ္ေဆြေတြနဲ႕ ဓာတ္ပံုရိုက္ခ်င္ေပမယ့္…။ မိသားစု အလုပ္အတြက္ အဓိကလာတာျဖစ္တဲ့ အတြက္..။ အလုပ္ေတြမျပတ္ပဲ..။ မရိုက္ျဖစ္ႏိုင္တာကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ေတာင္းပန္ပါ တယ္… ။ ေသာၾကာေန႕ေလာက္ အထိ ရွိဖို႕မ်ားတဲ့အတြက္..။ တစ္ရက္ မဟုတ္ တစ္ရက္ ေတာ့ ေသ ခ်ာေပါက္ ဆံုျဖစ္ၾကမွာပါ…။
ကဲပါဗ်ာ..။ ဒါေတြထားလိုက္ပါ…။ ဒီေန႕ ကြ်န္ေတာ္ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းေလးကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိခ်င္ေနၾကတဲ့ Lightroom အသံုးျပဳနည္း ေလးပဲ ျဖစ္ပါတယ္…။
ဒီေနရာမွာ ပထမဆံုး ေမးခြန္းတစ္ခုျဖစ္လာမွာကေတာ့ …။ Lightroom ဆိုတာဘာလဲ…? Lightroom နဲ႕ Photoshop ဘာကြာသြားလို႕လဲ…? အမ်ားႀကီး ကြာတယ္လို႕ပဲ ဆိုပါရေစ…။ အမ်ားႀကီးကြာတယ္ ဆိုတာထက္..။ ဒီ Software ႏွစ္ခုရဲ႕ ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ ဦးတည္ခ်က္ကလည္း မတူပါဘူး..။ Photoshop ကေတာ့ ဓာတ္ပံု သီးသန္႕အတြက္ ထုတ္လုပ္ထားတာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ..။ Design အတြက္ပါ သူ႕ရဲ႕ အသံုးဝင္ပံုက အက်ံဳးဝင္ပါတယ္…။ Lighroom ကေတာ့ Photography တစ္ခုထဲ အတြက္ သီးသန္႕ ျဖစ္ ပါတယ္…။
ထံုးစံအတိုင္း အားနည္းခ်က္..။ အားသာခ်က္ေလးေတြ ရွိပါတယ္…။ Lightroom က Photography အတြက္ သီးသန္႕ျဖစ္တဲ့အတြက္..။ Photoshop ထဲမွာလို Layer ေတြခြဲတာတို႕….။ Brush သံုးတာတို႕…။ စသျဖင့္..။ Design ခပ္လန္းလန္းေတြလုပ္လို႕မရေတာ့ပါဘူး…။ ဒါက အားနည္းခ်က္ပါ…။ အားသာ ခ်က္ကေတာ့ သူက Photography အတြက္ သီးသန္႕ ရည္ရြယ္ၿပီးထုတ္လုပ္ထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္..။ Post Processing လုပ္တဲ့ ေနရာမွာ ေတာ့..။ Photoshop ထက္ပိုၿပီး ဓာတ္ပံုကို အေသးစိတ္ ျပဳျပင္ႏိုင္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
ဥပမာ..။ Photoshop Vibrance မွာ အေရာင္တင္လိုက္ရင္..။ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ အေရာင္ေတြေရာ မလိုခ်င္တဲ့အေရာင္ေတြေရာ Color ေတြ စြတ္တက္ ကုန္ပါတယ္..။ အဲ့လို အကုန္လံုး Color ေတြ မတက္ခ်င္ဘူးဆိုရင္ မျဖစ္မေန Layer ေတြ ခြဲရပါေတာ့မယ္..။ Layer ခြဲၿပီဆိုကတည္းက Layer ႏွစ္ ခု ျဖစ္သြားၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ Save လုပ္တဲ့အခါၾကရင္ EXIF Information ေတြ ပ်က္ကုန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
တကယ္လို႕ မိတ္ေဆြက အဲ့ဒီ့ပံုကို ၿပိဳင္ပြဲဝင္ဖို႕ရည္ရြယ္ထားတယ္ဆိုရင္ေတာ့…။ အေျခအေနက အဆိုးဆံုးကို ေရာက္သြားပါၿပီ..။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့..။ ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ..။ ပြဲတိုင္းက Soft Copy ေတာင္းပါတယ္..။ အဲ့ဒီ့ Soft Copy ထဲက EXIF Information ေတြနဲ႕ ပံုရဲ႕ ပကတိ အေျခအေနကို တိုက္ဆိုင္ စစ္ေဆးၾကည့္ၿပီး..။ လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ အေျခအေနရွိမွ…။ Qualify ျဖစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္…။ တကယ္လို႕ မိတ္ေဆြေပးလိုက္တဲ့ Soft Copy က EXIF Information မပါဘူးဆိုတာနဲ႕ အလိုလို Reject ျဖစ္သြားမွာ ေသခ်ာပါတယ္…။
ဒီလိုေနရာမ်ိဳးမွာ Lighroom ရဲ႕ အေရးပါမွဳက သိသိသာသာျဖစ္သြားပါတယ္..။
ဥပမာ ပံုထဲမွာ အေရာင္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိတဲ့ၾကားထဲကမွ..။ ကိုယ္က အဝါေရာင္ေလးကိုပဲ High Light လုပ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ အဝါေလးကိုပဲေရြးၿပီး တင္ေပးလို႕ရပါတယ္..။ ဒါမွ မဟုတ္ အနီဆိုလည္း အနီ..။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ အေရာင္တစ္ခုထဲကိုေရြးၿပီး …။ အျခားအေရာင္ေတြကို ထိခိုက္စရာမလိုပဲ…။ ျပဳျပင္ႏိုင္ပါ တယ္…။ Layer ခြဲၿပီး Edit လုပ္စရာ မလိုပဲ ျပဳျပင္ႏိုင္တဲ့အတြက္ EXIF Information ေတြလည္း မပ်က္ေတာ့ပါဘူး…။
ဒါကေတာ့ Photoshop နဲ႕ Lightroom ကြဲလြဲခ်က္ရဲ႕ အေျခခံအက်ဆံုးေလးကုိ ဥပမာအေနနဲ႕ ေရြး ခ်ယ္ၿပီး ေရွးဦးစြာ ေဖာ္ျပေပးျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္..။
အခုေနာက္ဆံုးထြက္ထားတာ Version 4 ျဖစ္ပါတယ္..။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ မအားေသးတဲ့အတြက္ အသစ္မတင္ႏိုင္ေသးပဲ Version 3 နဲ႕ပဲ ဆက္သံုးေနပါတယ္..။ အေျခခံလုပ္ေဆာင္ ခ်က္ေတြနဲ႕ Interface ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္..။
ကဲ အခု ကြ်န္ေတာ္တို႕ စၿပီး Lightroom Software တစ္ခုထဲ ဝင္ၾကည့္ရေအာင္ဗ်ာ…။
ပံု (၁)
ဒါကေတာ့ Lightroom Software ကို စဖြင့္ဖြင့္ျခင္းေတြ႕ရမယ့္ Screen အေနအထားပဲ ျဖစ္ပါတယ္…။ အဲ့ဒီ့ေနရာကို Library လို႕ေခၚပါတယ္..။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျပဳျပင္မယ့္ပံုေတြကို အဲ့ဒီ့ေနရာမွာ Import လုပ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္…။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ တစ္ပံုေလာက္ စမ္းၿပီး Import လုပ္ၾကည့္ရေအာင္..။
File > Import Photos ကိို ေရြးေပးႏိုင္သလို..။ ထံုးစံအတိုင္း Drag & Drop လုပ္ၿပီးဆြဲထည့္လုိ႕လဲ ရပါတယ္…။ ဒီေနရာမွာ သတိထားဖို႕တစ္ခုက Software Screen က Library မွာ ျဖစ္ေနဖို႕လိုပါတယ္..။ Develop ေနရာမွာေရာက္ေနရင္ ပံုကို Import လုပ္လို႕မရပါဘူး..။ ဘာပံုမွ ထည့္မထားတဲ့ ေနရာမွာ Screen Display က ခပ္ဆင္ဆင္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္…။ “ဟ ဘာလို႕ထည့္လို႕ မရလဲ ဟဆိုၿပီး..။” အာရံုေတြ စားကုန္မွာစိုးလို႕ ႀကိဳ ေျပာျပထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္…။
OK..! ကြ်န္ေတာ္ပံုေလး တစ္ပံု Import လုပ္လိုက္ပါမယ္…။
ပံု (၂)
ကိုယ္ေရြးလိုက္တဲ့ပံုတစ္ပံုထဲသာ မက ..။ အဲ့ဒီ့ Folder ထဲမွာရွိတဲ့ ပံုေတြ အားလံုုးေပၚလာတာကိုေတြ႕ရ ပါလိမ့္မယ္..။ အဲ့ဒီ့မွာမွ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ပံုတစ္ခုထဲကို ေရြးၿပီး Select ေပးလို႕ရသလို Select All လုပ္ၿပီးေတာ့လဲ ပံုေတြအားလံုးကို တစ္ၿပိဳင္ထဲ Import လုပ္လို႕ရပါတယ္..။ ဒီ Tutorial ေလးကေတာ့ အေျခခံျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြ်န္ေတာ္ တစ္ပံုထဲကိုပဲ နမူနာအျဖစ္ ေရြးၿပီး Import လုပ္လိုက္ပါတယ္..။ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ပံုေလးကို ေရြးၿပီးသြားၿပီဆိုရင္ Import ကို ႏွိပ္လိုက္ပါ…။
ပံု (၃) မွာ ျပထားတဲ့အတိုင္း Thumbnail အေသးေလးနဲ႕ ျမင္ရပါလိမ့္မယ္…။ တစ္ကယ္လို႕ပံုက ရိုက္တုန္း က Landscape မျဖစ္ပဲ Portrait ျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္..။ အဲ့ဒီ့ Thumbnail ေလးကိုေထာက္လိုက္တာနဲ႕…။ Clockwise လွည့္မလား Counter-Clockwise လွည့္မလားဆိုတာေလး ေပၚလာပါလိမ့္မယ္..။ အဲဒီ့မွာ တစ္ခါထဲ လွည့္ေပးလိုက္ႏိုင္ပါတယ္…။
ပံု (၃) (Imported Thumbnail View)
Double Click ႏွိပ္လိုက္ပါ..။ ပံု (၄) မွာ ျပထားတဲ့အတိုင္း အႀကီးျမင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
ပံု (၄)
ဒါဆိုရင္ Import လုပ္တဲ့တိုင္းၿပီးပါၿပီ…။ ညာဘက္ေဘး..။ အေပၚဆံုးမွာ ပံုရဲ႕ Histogram ကို ျပေပးေန ပါလိမ့္မယ္..။ အဲ့ဒီ့ေအာက္မွာ Quick Develop ဆိုတာ ရွိပါတယ္…။ ဒီေကာင္က ပံုတစ္ပံုကို လြယ္လြယ္ ကူကူ အေပၚယံ ျပင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ျပင္လို႕ရေအာင္ပါ…။ အဲ့ဒီ့မွာ Auto Tone ဆိုတာလည္း ပါ သလို..။ အေျခခံ Exposure အတိုးအေလ်ာ့လုပ္တာ…။ Vibrance အတိုးအေလ်ာ့လုပ္တာနဲ႕…။ Clarity အတိုးအေလ်ာ့လုပ္တာေတြပါ ပါတယ္…။ ပံုကဘာမွ သိပ္ျပင္စရာမလိုဘူး နဲနဲပါးပါး ညွိရံုေလာက္ပဲ ဆိုရင္ ေနာက္တစ္ဆင့္မွာ ကြ်န္ေတာ္ ဆက္ေဖာ္ျပမယ့္ Develop ထဲအထိ သြားစရာမလိုပဲ ..။ ဒီေနရာမွာတင္ ၿပီးသြားႏိုင္ပါတယ္…။
အဲ့ဒီ့ Quick Develop ရဲ႕ေအာက္မွာ Keywording, Keyword List, Metadata, Comments စတာေတြ ကိုေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္…။ အဲ့ဒီ့ေကာင္ေတြက အမွန္တကယ္ဆိုေတာ္ေတာ္ေလး အေရးႀကီးပါတယ္…။
ကိုယ္ Import လုပ္လုိက္တဲ့ပံုတစ္ပံုကို..။ Copyright ထည့္တာေတြ…။ Tag လုပ္တာေတြ..။ Rating ေပးၿပီးေတာ့မွတ္ထားတာေတြ…။ စသျဖင့္ ဓာတ္ပံု တစ္ပံုရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္အလက္ေတြကို ထည့္သြင္းႏိုင္ပါတယ္…။ Copyright ထည့္ေပးလိုက္ေတာ့…။ Right Click လုပ္ၿပီး Properties/Info ၾကည့္တဲ့အခါ မိတ္ေဆြထည့္ထားတဲ့ Copyright ပါလာတာေပါ့ဗ်ာ..။ သူမ်ားခိုးလို႕ဘယ္လိုမွ မရေတာ့ဘူးေပါ့…။
ကြ်န္ေတာ္ Networking Diploma ယူတုန္းက မွတ္သားခဲ့ရတဲ့ စကားတစ္ခြန္းေတာ့ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ..။ Network သမားေတြရဲ႕ လက္သံုးစကားေပါ့..။ ဘာလဲဆိုေတာ့ Nothing Is Secure ေပါ့..။ ဆိုလိုတာက လြယ္လြယ္ကူကူခိုးလို႕မရေတာ့ဘူးလို႕ဆိုလိုတာပါ…။ ဒီ Copyright ေတြကို ဖ်က္ၿပီး သူတို႕ဘာသာ သူတို႕ ျပန္ထည့္ႏိုင္တဲ့ Software မ်ိဳးလည္း ရွိေကာင္းေတာ့ ရွိႏိုင္ပါတယ္..။ ဒါေပမယ့္ ပံုကို Copy Paste လုပ္သြားရံုနဲ႕ေတာ့ မိတ္ေဆြ တကူးတက ရိုက္ထားတဲ့ ပံုကို သူရိုက္ထားတာပါလို႕ လုပ္လို႕မရေတာ့ ဘူးေပါ့…။ ဒါက Copyright Information ထည့္တာပါ…။
Tag လုပ္တာၾကေတာ့ မိတ္ေဆြရိုက္တဲ့ Photo အမ်ိဳးအစားေတြကို Adobe ရဲ႕ Database ထဲမွာ တစ္ခါထဲမွတ္ထားလိုက္တာပါ..။ ဥပမာ ဒီပံုကေတာ့ Landscape ျဖစ္တယ္..။ ဒီပံုကေတာ့ Wild Life, Macro … စသျဖင့္ ပံုေတြကို Import လုပ္တဲ့ေနရာမွာ Tag (Keyword) လုပ္လိုက္တာပါ..။ ေနာက္ပိုင္း ပံုေတြ အရမ္းမ်ားလာလို႕ရွာဖို႕ မလြယ္ေတာ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ လြယ္လြယ္ကူကူရွာလိုက္ႏိုင္တဲ့ သေဘာပါ…။
ပံု (၅) မွာၾကည့္လိုက္ပါ..။ ဒီပံုမွာဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္က Kyiet Htee Yoe, Golden Rock, Landscape, Myanmar စသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္ Keyword ေလးေတြ ထည့္ၿပီး Tag လုပ္ထားလိုက္ပါတယ္..။ ေနာက္ ပိုင္း ျပန္ရွာခ်င္တဲ့အခ်ိန္ၾကရင္ Tag ေလးရိုက္ထည့္ၿပီးရွာလိုက္တာနဲ႕ ပံုေတြကို လြယ္လြယ္ ကူကူေရြးလို႕ ရသြားမွာျဖစ္ပါတယ္…။
ပံု (၅)ဒီ Metadata ထည့္နည္းကိုေတာ့ ေနာက္တစ္ခါ က်မွ ကြ်န္ေတာ္ အေသးစိတ္ ထပ္ေျပာေပးပါ့မယ္…။
ေကာင္းၿပီ…။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ပံုတစ္ပံု Import လုပ္ၿပီးသြားၿပီ..။ စၿပီး ျပင္ၾကပါမယ္..။ ဒီလိုျပင္ဖို႕အတြက္..။ အေပၚ မွာရွိတဲ့ Library ဆိုတာရဲ႕ ေဘးက Develop ဆိုတာကို ႏွိပ္လိုက္ပါ…။ အမွတ္တမဲ့ၾကည့္ရင္ ဘာမွ ေျပာင္းမသြားဘူးလို႕ထင္ရပါတယ္…။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ဘက္မွာရွိတဲ့ Left Panel နဲ႕ ညာဘက္က Right Panel တို႕ကိုၾကည့္လိုက္ပါ..။ ေျပာင္းသြားပါၿပီ…။
ဘယ္ဘက္မွာဆိုရင္ ေစာေစာကလို မိတ္ေဆြ Computer ရဲ႕ Disk Location ေတြကို ျပေနတာမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ပဲ Preset ေတြကိုေတြကို ျပေနမွာ ျဖစ္ၿပီး..။ ကြ်န္ေတာ္အခုျပထားတဲ့ Screenshot က ပံုထဲမွာေတာ့ Preset ေတြ အမ်ားႀကီးကိုေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္..။ မိတ္ေဆြ အခုမွ အသစ္ Install လုပ္ထားတဲ့ Lighroom ထဲမွာေတာ့ Preset ေတြ ျမင္ရမွာမဟုတ္ပါဘူး..။ အေၾကာင္းက ဒီ Preset ေတြဟာ ကြ်န္ေတာ္ Install လုပ္ထားတဲ့အတြက္ျဖစ္ပါတယ္…။
မိမိစိတ္ႀကိဳက္ ျပဳျပင္ထားတဲ့ Step ေတြကို Photoshop မွာ Action လုပ္သလိုမ်ိဳး..။ Lightroom မွာလည္း Preset အေနနဲ႕ Save လုပ္ထားလို႕ရပါတယ္..။ ထို႕အတူ သူမ်ားလုပ္ၿပီးသား Preset ေတြကိုလည္း အလြယ္တကူ Import လုပ္ၿပီး Install လုပ္ႏိုင္ပါတယ္..။ တစ္ခ်ိုဳ႕ Preset ေတြကေတာ့ Free ေပးပါတယ္…။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေရာင္းၾကပါတယ္…။ Lighroom မွာ Default Preset အမ်ိဳး ၂၀ ေလာက္ ပါၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္…။
ညာဘက္မွာဆိုရင္ Basic, Tone Curve, HSL/Color/B&W, Split Toning, Detail, Lens Corrections, Effects, Camera Calibration စသျဖင့္ ျပေပးေနမွာျဖစ္ပါတယ္…။ တစ္ခုခ်င္းစီရဲ႕ အေသးစိတ္ေလးေတြေပၚ ခ်င္ရင္..။ အဲ့ဒီ့ စာသားေလးေတြရဲ႕ေဘးမွာ ရွိတဲ့ Arrow ေလးကို ႏွိပ္ေပးရ မွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
Library Screen နဲ႕ Develop Screen ဒီေလာက္ပဲ ကြာပါတယ္…။ အျမင္ပိုင္းကိုေျပာတာပါ…။ အေသး စိတ္ပိုင္းမဟုတ္ပါဘူး..။ ဒီ Post ေလးက အေျခခံျဖစ္ပါတယ္..။ Lighroom အေၾကာင္း အေသးစိတ္ေရး မယ္ဆိုရင္ စာမ်က္ႏွာေပါင္း ရာနဲ႕ ခ်ီသြားမွာျဖစ္ပါတယ္…။ ဒီေတာ့ လိုရင္းေရာက္မယ့္ ဟာေလးေတြပဲ ကြ်န္ေတာ္ ခ်ံဳ႕ ၿပီးေတာ့ ေျပာသြားေပးပါ့မယ္..။ ေနာက္ပိုင္း အခ်ိန္ရတဲ့အခါ တေျဖးေျဖးခ်င္း အေသးစိတ္ေလးေရး သြားေပးပါ့မယ္…။ ဒီေန႕အဖို႕ကေတာ့ ပံုတစ္ပံုကို အေျခခံျပင္တာနဲ႕ သိမ္းတာေလာ ကိုပဲ ဦးစားေပးၿပီး ကြ်န္ေတာ္ရွင္းျပေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
ပထမဆံုး..။ Basic ဆိုတဲ့ စာလံုးေလး ေဘးက Arrow ေလး ႏွိပ္လိုက္ပါ..။ Basic မွာ ျပင္လို႕ရမယ့္ Functions ေတြ က်လာပါလိမ့္မယ္..။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျပင္ၾကည့္ရေအာင္…။
အေပၚဆံုးမွာျပထားတဲ့ Color Temperature နဲ႕ White Balance ကြ်န္ေတာ္ မျပင္ပါဘူး..။ ကြ်န္ေတာ့္ ပံုက ျပင္စရာမလိုတဲ့အတြက္ပါ…။ Exposure ..။ ဒါလည္း ကြ်န္ေတာ္ မျပင္ပါဘူး..။ ဘာလို႕ မတင္တာလဲ..? ေစတီက Under ျဖစ္ေနတယ္ေလ…။ မျပင္တာ အေၾကာင္းရွိပါတယ္..။ တကယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္ Exposure တင္လိုက္ရင္ Under ျဖစ္ေနတဲ့ ေစတီေတာ္က မွန္သြားမွာျဖစ္ေပမယ့္..။ အေနာက္က Exposure မွန္ၿပီးသားျဖစ္ေနတဲ့ Sunset Background ကေတာ့ Over Expose ျဖစ္ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္..။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ Exposure ကို မကစားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္…။
ဒီေနရာမွာ ဘာလုပ္မလဲဆိုေတာ့…။ Exposure ေအာက္က Fill Light ကို ကြ်န္ေတာ္သံုးမွာ ျဖစ္ပါတယ္..။ Fill Light ကို ကြ်န္ေတာ္ တင္ခ်င္သလို စြတ္တင္တာမဟုတ္ပါဘူး..။ ပံု (၅) က Histogram ကို ၾကည့္လိုက္ပါ..။ ဘယ္ဘက္ကို Clipping ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္..။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ Fill Light ကို တင္တဲ့ေနရာမွာ ဇယားကေန Clipping လြတ္တဲ့အထိပဲ တင္ေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္..။
Clipping မလြတ္ရင္ Histogram ရဲ႕ အေပၚေထာင့္ႏွစ္ခုမွာ အေပၚေထာင္ၿပီး ျပေနတဲ့ မွ်ားေလး ႏွစ္ခုက အေရာင္နဲ႕ ျပေနပါလိ့မ္မယ္..။ ဘယ္ဘက္ကို Clipping ျဖစ္ေနရင္ ဘယ္ဘက္က မွ်ားေလးက အေရာင္နဲ႕ ျပပါလိမ့္မယ္..။ ညာဘက္က အေရာင္နဲ႕ ျပေနရင္ ညာဘက္က Clipping ျဖစ္ေနၿပီဆိုတဲ့ သေဘာပါ…။ ဘက္ဘယ္က Clipping ျဖစ္ေနျခင္းဟာ Under ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာျဖစ္ၿပီး..။ ညာဘက္ Clipping ျဖစ္ေနျခင္းဟာ Over ဆိုတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္..။ ႏွစ္ဘက္စလံုးက Clipping လြတ္သြားရင္ေတာ့ ပံု (၆) မွာ ျမင္ရမယ့္အတိုင္း အၿဖဴေရာင္ မွ်ားေလးေတြ ျပေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္..။
ဒီေနရာမွာ ကြ်န္ေတာ္ေရးခဲ့ဖူးတဲ့ Histogram အေၾကာင္းဖတ္ဖူးတဲ့သူေတြ သေဘာေပါက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္..။ မဖတ္ရေသးတဲ့သူေတြကို သြားၿပီး ဖတ္ၾကည့္ဖို႕ ကြ်န္ေတာ္တိုက္တြန္းလိုပါတယ္…။ Histogram ကို ၾကည့္ၿပီးဓာတ္ပံုမရိုက္ရင္ေနပါ…။ ဒီေနရာမွာ Histogram ရဲ႕ သေဘာကို မသိရင္ေတာ့ Post Processing လုပ္ရမွာ အဆင္မေျပႏိုင္ေတာ့ပါဘူး..။ ထင္ရာ ျမင္ရာ စြတ္လုပ္ရင္..။ ထင္ရာ ျမင္ရာ ပံုပဲရမွာပါ..။ ပံုေကာင္းမရႏိုင္ ပါဘူး…။ ဥပမာ ေစာေစာက ကြ်န္ေတာ္ေျပာသလို..။ Fill In လုပ္ရမယ္..။ ဘယ္ေလာက္ အထိ လုပ္ရမလဲ…။ Over ျဖစ္ေနတယ္ ဘယ္ေလာက္အထိ ခ်ရမလဲ…။ ဒါကို လက္ေတြ႕က်က်သိႏိုင္ဖို႕ အတြက္ Histogram ကို သိကို သိရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္…။
Fill In ၿပီးတဲ့အေနာက္မွာေတာ့ လက္ရွိျဖစ္သြားတဲ့ Exposure နဲ႕ ကိုက္ညီမယ့္ Black, Vibrance နဲ႕ Saturation ေလး ကြ်န္ေတာ္နဲနဲ ညွိေပးလိုက္ပါတယ္…။ တကယ္ အျပင္မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ မ်က္စိနဲ႕ ျမင္ခဲ့ ရတဲ့အတိုင္း..။ လွပတဲ့ က်ိဳက္ထီးရိုးရဲ႕ Sunset ေလးက Under ျဖစ္ျခင္း Burn ျခင္းမရွိပဲ ေသေသ သပ္သပ္ေလးနဲ႕ ထြက္လာပါတယ္..။ ကြ်န္ေတာ္ ဘာေတြကို ျပင္လိုက္တယ္ဆိုတာ ပံု (၆) မွာ ျမင္ႏိုင္ ပါတယ္…။
ေစတီေတာ္ဟာလဲ Correct Exposure ျဖစ္သြားသလို.. Background ဟာလည္း မလိုအပ္ပဲ Over Expose ျဖစ္သြားတာမ်ိဳး မရွိေတာ့တာကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္..။
ပံု (၆)ေနာက္တစ္ခုက အခုကြ်န္ေတာ္ Import လုပ္ၿပီး Edit လုပ္လိုက္တဲ့ပံုကိုၾကည့္ပါ..။ ကြ်န္ေတာ္ ဘယ္ေလာက္ပဲ Edit လုပ္လိုက္လုပ္လိုက္..။ Noise ထ မလာပါဘူး..။ အထူးသျဖင့္ မူလပံုက Under ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာကေန Fill In လုပ္ၿပီး..။ ပံုကို ဆြဲတင္လိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ..။ အေရာင္ေတြက တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ပဲ ပါလာပါတယ္..။ ဖြာထြက္မသြားပါဘူး..။ ဘာေၾကာင့္လဲ…?
ကြ်န္ေတာ္ RAW နဲ႕ ရိုက္ထားလို႕ ျဖစ္ပါတယ္..။ JPEG ဆိုရင္ အဲ့ဒီ့ေလာက္ ဆယ္လို႕မရေတာ့ပါဘူး..။ မယံုရင္ ယွဥ္ၿပီး Edit လုပ္ၾကည့္လိုက္ပါ..။ အရမ္း သိသာပါတယ္…။
ဒီအေၾကာင္းကို အေသးစိတ္သိခ်င္ရင္ ကြ်န္ေတာ္ ေရးခဲ့ဖူးတဲ့ Histogram နဲ႕ RAW, JPEG အေၾကာင္းေတြကို ျပန္ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္..။
ဒါဟာ ကြ်န္ေတာ္ Basic တစ္ခုထဲကိုပဲ သံုးၿပီး Edit လုပ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္…။ Edit လုပ္ၿပီးသြားရင္ File > Export လုပ္လိုက္ပါ..။ သိမ္းမယ့္ေနရာနဲ႕ ပံုရဲ႕ Quality ကို ေရြးခ်ယ္ေပးဖို႕အတြက္ Box တစ္ခုက်လာ ပါလိမ့္မယ္..။ မိမိသိမ္းခ်င္တဲ့ေနရာနဲ႕ ပံုရဲ႕ Quality ကို ေရြးၿပီး Export လုပ္လိုက္ရံုပါပဲ…။ Quality ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ပံုရဲ႕ Quality ေရာ DPI ပါ ေရြးေပးလုိ႕ရပါတယ္..။ ၿပိဳင္ပြဲဝင္ဖို႕ရည္ရြယ္ရင္ေတာ့ 300 DPI ေရြးေပးဖို႕လိုအပ္ပါတယ္..။ Watermark ထည့္ခ်င္ရင္လည္း ထည့္လို႕ရပါတယ္..။
တစ္ခုသတိထားရမွာကေတာ့ Water Mark ထည့္မယ္ဆိုရင္ ႏွစ္ပံုထားဖို႕ပါ..။ ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ Watermark ပါတဲ့ပံုေတြ ၿပိဳင္လို႕မရပါဘူး…။ အဲ့ဒီ့အတြက္ Watermark ပါတာ တစ္ပံု..။ မပါတာ တစ္ပံုသိမ္းထားဖို႕ လိုပါတယ္…။
ဒီေန႕အဖို႕ေတာ့ ဒီ Basic အပိုင္းေလးန႕ဲပဲ နိဂံုုးခ်ဳပ္ခြင့္ျပဳပါ…။ ဒီတစ္ပိုင္းထဲေရးတာေတာင္ Post က ေတာ္ေတာ္ရွည္သြားပါၿပီ..။ ေနာက္ေန႕ေတြမွာ တေျဖးေျဖးနဲ႕ ပိုၿပီးအေရးပါတဲ့..။ ပိုၿပီးအသံုးဝင္တဲ့ Function ေတြ အေၾကာင္း ဆက္ၿပီးေရးေပးသြားမွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း…။
ေလ့လာရင္းရိုက္…။ ရိုက္ရင္းေလ့လာ..။ စိတ္ဓာတ္မက်ဖို႕…။ အားမငယ္ဖို႕..။ ထပ္ေလာင္း မွာၾကားပါရေစခင္ဗ်ာ…။
ပံု (၇)
ေလးစားစြာျဖင့္
Black Dream
http://www.blackdream21.com
Original Blog Post Link: http://blog.aperture21.com/2012/08/06/lightroom/
P.S- ကြ်န္ေတာ္ေရးတာ ဖတ္လို႕အားမရဘူး…။ ဆက္ဖတ္ခ်င္တယ္..။ ဒါမွမဟုတ္..။ သေဘာမေတြ႕ဘူး…။ နားမလည္ဘူးဆိုရင္…။ Lightroom အေၾကာင္းကေတာ့ Photography လိုမဟုတ္ပဲ…။ ျမန္မာလိုေရး သားထားတဲ့ စာအုပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိမယ္ထင္ပါတယ္..။ ဝယ္ယူ ဖတ္ရွဳႏိုင္ပါတယ္..။ သို႕ေသာ္..။ Photographer တစ္ေယာက္ရဲ႕ အျမင္မ်ိဳးေတာ့ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္..။ Designer တစ္ေယာက္ရဲ႕ အျမင္မ်ိဳး..။ Software ကြ်မ္းက်င္သူတစ္ဦးရဲ႕ အျမင္မ်ိဳးေတာ့ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္…။
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+