Flight medicine အျမင့္ပ်ံ က်န္းမာေရး
ေမးခြန္း (ဘာသာျပန္)
ေဒါက္တာရွင့္ က်မက ျမန္မာ့ေလေၾကာင္းရဲတပ္ဖြဲ႔က အရာရွိတဦးပါ။ တေန႔မွာ အနည္းဆံုး ၁၂ နာရီ ေလယာဥ္နဲ႔ လိုက္ပါေနရပါတယ္။ ေဆးစစ္ရတာမ်ိဳးလဲ မရွိပါ။ က်မသိခ်င္တာက ကမာၻေျမဆြဲအားဆန္႔က်င္ျပီး သြားရသူေတြအတြက္ လုပ္သင့္တာေတြနဲ႔ မလုပ္သင့္တာေတြကိုပါ။ က်မတို႔မွာ အဲလိုသာပ်ံသန္းေနရေပမဲ့ က်န္းမာေရး ေထာက္ကူမႈဆိုတာ ဘာမွမရွိပါရွင့္။
• (Aviation medicine) (Aerospace medicine) ေလေၾကာင္းေဆးပညာဆိုတာ ရွိတယ္။
• ေလယာဥ္ခရီးမွာ Aircrews ေလယာဥ္အမႈထမ္းေတြက က်န္းမာေရး ထိခိုက္တာကို အခံရဆံုးျဖစ္တယ္။ ေမးတဲ့သူလို တာဝန္အရလိုက္ေနရသူေတြလဲ အတူတူပါဘဲ။
• Atmospheric physics ေလေၾကာင္းရူပေဗဒအရ ေလယာဥ္မွာ လိုက္ပါသူ ဘယ္သူမဆိုဟာ အျမင့္ 9100–18,300 m (30,000–40,000 ft) ေရာက္တာနဲ႔ အပူခ်ိန္က်လာမယ္။ 2°C (3.6°F) per 305 m (1000 ft) ႏွဳန္းနဲ႔က်တယ္။ ေျမျပင္အပူခ်ိန္ဟာ 16°C (60°F) ရွိခ်ိန္မွာ ေလယာဥ္က အျမင့္ 10,700 m (35,000 ft) ေရာက္ရင္ −57°C (−70°F) သာ ရွိမယ္။
• Pressure ဖိအားနဲ႔ Humidity စိုထိုင္းမႈလဲေျပာင္းလာတယ္။ Radiation ဓါတ္ေရာင္ျခည္၊ Vibration တုန္ခါမႈ နဲ႔ Acceleration forces (G forces) အရွိန္အားေတြရဲ႕ဒဏ္ေတြကိုပါ ရင္ဆိုင္ၾကရတယ္။
• Aircraft life support systems ေလယာဥ္အသက္ကယ္ ေထာက္ပို႔စနစ္ကေန Oxygen ေအာက္စီဂ်င္၊ Heat အပူနဲ႔ Pressurization ဖိအားေတြလုပ္ေပးပါတယ္။
• အဆင့္ျမင့္ေလယာဥ္ေတြကေနေတာ့ G-suits ေပးျပီး အရွိန္နဲ႔ ဖိအားသံုး အသက္ရွဴစနစ္ကို လုပ္ေပးတာရွိတယ္။
• ေလယာဥ္ထဲက Cabin pressure ဖိအားဟာ Atmospheric pressure ပတ္ဝန္းက်င္ဖိအားနဲ႔ အတူမဟုတ္ပါ။ သက္ေတာင့္သက္သာရွိေစေအာင္ တမင္ဖန္တီးေပးထားပါတယ္။ ဖိအားသက္ေရာက္မႈေၾကာင့္ ေရပုလင္းေတြကို ၾကည့္ရင္ ရွံဳ႕သြားတာေတြ႔ရပါမယ္။
• အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ဒီလို ဖိအားအေျပာင္းအလဲမ်ားေပမဲ့ မ်ိဳးပြါးႏိုင္စြမ္းမွာ သက္ေရာက္မႈမရွိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အားမနာတမ္း ေျပာပါရေစ။ တာရွည္ (၂ဝ-၂၅ ႏွစ္) တာဝန္ထမ္းရသူအမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ဗဂ်ိဳင္းနား ၾကြက္သားေတြဟာ ေပ်ာ့တြဲမႈျဖစ္ေစပါတယ္။ ျဖစ္လာရင္လဲ သက္သာေအာင္ Vagina-muscle toning ေလ့က်င့္ခန္းနဲ႔ ေကာင္းႏိုင္ပါတယ္။
• ေနာက္ျပႆနာတခုက ေျခေထာက္မွာျဖစ္တယ္။ ေလထဲကေန ျပန္ဆင္းလာလာခ်င္း ေရေႏြးနဲ႔ ေရမခ်ိဳးပါနဲ႔။ ေျခေထာက္ပိုင္းကို ကိုယ့္ႏွလံုးအထက္မွာထားျပီး နားေနလိုက္ပါ။
• Air-conditioned (အဲယားကြန္း) မွာၾကာခဲ့လို႔ Over-drying of skin အေရျပားေတြပိုေျခာက္ေသြ႔ေနမယ္။ လွခ်င္သူေတြအတြက္ မ်က္ႏွာက ပိုျပီး အုိစာေစတယ္။ Moisturize စနစ္နတက်သံုးပါ။
• ေျခာက္လို႔ အေနရခက္လာရင္ ေလယာဥ္ထဲမွာဘဲ Mineral water mist ကို Full make-up ေပၚမွာလိမ္းပါ။
• ေလထဲမွာ ျမင့္ျမင့္ပ်ံသန္းရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက ကိုယ္ဝန္ရဘို႔ ပိုလြယ္တာလဲ သိလာရတယ္။ ေရာဂါရတာလဲ နည္းေသးပါသတဲ့။
• အၾကံျပဳခ်က္ (၅) ခ်က္
(၁) လတ္ဆပ္တဲ့အစားအေသာက္ တတ္ႏိုင္သေလာက္သယ္လာပါ။
(၂) ေရေသာက္မနည္းပါေစနဲ႔။
(၃) လက္ကို မၾကာမၾကာ ေဆးေၾကာပါ။
(၄) အေအးမိေနတံုး ေလယာဥ္ခရီးသြားတာ ေရွာင္ပါ။
(၅) ေလယာဥ္းစီးေနစဥ္မွာ (အက္တစ္) ျဖစ္ေနပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၆-၂-၂ဝ၁၄