Varicocele (ေဗရီကိုဆီးလ္)
Sat, Aug 18, 2012 at 6:30 AM
ကြ်န္ေတာ္က ႏိုင္္ငံၿခားမွာ အလုပ္လုပ္ေနပါတယ္ ၿမန္မာၿပည္ကို ခြင့္တစ္လနဲ႔ၿပန္တုန္း Varicocele ေရာဂါေၾကာင့္ ခြဲစိတ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဘယ္ဘက္ေဝွးေစ့နာတာပါ။ ဆရာဝန္က ဘယ္ဘက္ဆီးခံုကို ခြဲေပးပါတယ္။ Varicocele ေရာဂါက အဲဒီလိုခြဲရတာလားဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။
ခြဲစိတ္ရင္အတြင္းကအေၾကာကို ၿဖတ္ဆက္တာပါလား။ ခြဲေၾကာင္းက ဘယ္ႏွစ္ရက္ေနမွ စိတ္ခ်ရပါသလဲ။ ယခုႏိုင္ငံၿခားမွာ အလုပ္ၿပန္လုပ္ေနပါၿပီ။ ခြဲၿပီးလို႔ တစ္လေက်ာ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ဘယ္ဘက္ေဝွးေစ့က ၿပန္နာလာလို႔ပါ အတြင္းက ၿဖတ္ဆက္ထားတဲ့ ေနရာ ၿပန္လြဲသြားၿပီလား စိုးရိမ္မိပါတယ္။ အဲဒီလို ၿဖစ္ရင္ ၿပန္ခြဲရမွာပါလား။ ခြဲၿပီးရက္ ၄ဝ အၾကာမွာ ရည္းစားနဲ႔ ကာမဆက္ဆံမိပါတယ္။ အရင္က မနာပဲ သုတ္ထြက္ေအာင္ လုပ္ၿပီးမွ နာလာတယ္လို႔ ခံစားရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင္႔ၿပန္နာတာလားဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။ ခြဲစိတ္ၿပီး ဘယ္ေလာက္ ၾကာမွ ဆက္ဆံလို႔ ရပါသလဲ။
ေမးခြန္းေမးသူရဲ႕ အသက္ နဲ႔ အိမ္ေထာင္ေရး မသိရပါ။ ဒီေရာဂါမွာ ကေလးရ-မရဆိုတာ အေရးၾကီးတယ္။ ျဖစ္ေနတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာ ထည့္ေရးမထားပါ။ လူနာဆီက အခ်က္အလက္မစံုဘဲ ေဆးစာေရးရတာ သိပ္မေကာင္းလွပါ။
Varicocele (ေဗရီကိုဆီးလ္) ဆိုတာ ေယာက္်ား ကပ္ပယ္အိတ္ထဲမွာရွိတဲ့ ေသြးျပန္ေၾကာေလးေတြ ေဖါင္းတြန္႔ေနတာ ျဖစ္တယ္။ ေသြးျပန္ေၾကာေတြ (နက္တ္ဝပ္ခ္) ျဖစ္ေနတာက ေခတ္စကားနဲ႔တူတယ္။ တခါတေလ နာတာနဲ႔ က်ား-အစိ ေသးငယ္သြားတာ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ဒီေရာဂါဟာ ကေလးမရေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြထဲက တခုျဖစ္တယ္။
ကုသနည္းေတြထဲမွာ -
1. Open surgery သမားရိုးက်ခြဲစိတ္ကုသနည္း၊
2. Laparoscopic surgery ဗိုက္ကေန ကရိယာသံုးျပီး ခြဲနည္း၊
3. Surgical microscope အႏုၾကည့္ ခြဲစိတ္သံုး မွန္ဘီလူး နဲ႔ Doppler ultrasound (အာလ္ထြာေဆာင္း) ကရိယာေတြသံုးျပီး ခြဲစိတ္နည္း နဲ႔
4. Percutaneous embolization ေဆးနဲ႔ေသြးေၾကာပိတ္နည္းေတြ ရွိတယ္။
ဘာမွ မခံစားရေသးရင္ ကုသဘို႔ မလိုပါ။ နာတာ၊ အစိေသးလာတာ၊ ကေလးမရမွာ စိုးရိမ္တာေတြအတြက္ ကုသမႈ ခံယူသင့္တယ္။ Surgery ခြဲစိတ္ကုသနည္း နဲ႔ Embolization ေဆးနဲ႔ေသြးေၾကာပိတ္နည္းေတြကို အမ်ားဆံုး သံုးတယ္။
• ခြဲစိတ္ကုသနည္းကို Varicocelectomy လို႔ ေခၚတယ္။
- (၁) Inguinal/Groin ေပါင္ျခံ၊
- (၂) Eetroperitoneal/Abdominal ဗိုက္ နဲ႔
- (၃) Infrainguinal/Subinguinal ေပါင္ျခံေအာက္ ဆိုျပီး ေနရာ သံုးခုမွာ ခြဲႏိုင္တယ္။
• ခြဲျပီးေနာက္မွာ ၂၄ နာရီၾကာ ေရခဲတင္ေပးရမယ္။ ကုသမႈခံယူျပီးသူဟာ ၁-၂ ရက္ နားေနဘို႔ လိုတယ္။
• ခြဲစိတ္နည္းမွာ ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္တတ္တာေတြ ရွိပါမယ္။ ျဖစ္ေနၾက သာမန္ ေနာက္ဆက္တြဲေတြအျပင္ Hydrocele မုတ္ေရာဂါျဖစ္လာတာ နဲ႔ Testicle အစိတဖက္ ဆံုးရံႈးတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Hematoma အထဲမွာေသြးယိုတာ၊ Infection ပိုးဝင္တာ နဲ႔ ကပ္ပယ္အိတ္ (တစ္ရွဴး) ေတြကို ထိခိုက္မွာလဲ သတိထားရမယ္။ က်ား-အစိကိုသြားတဲ့ ေသြးလႊတ္ေၾကာ ထိခိုက္တာလဲ ျဖစ္တတ္တယ္။
• Embolization နည္းမွာ ဝိုင္ယာ ေသးေသးေလးတခုကို ဗိုက္ထဲက က်ား-အစိနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ေသြးျပန္ေၾကာထဲ သြင္းမယ္။ Flexible catheter သံုးျပီး ေသြးျပန္ေၾကာကို ပိတ္သြားေစမဲ့ေဆး သြင္းမယ္။ ခြဲစိတ္သလို ဒါးရာ မလိုဘူး။ ထိေရာက္မႈ တူတယ္။ ဓါတ္မွန္အကူနဲ႔ လုပ္ရတယ္။
• ခြဲျပီး အလုပ္ျပန္လုပ္ႏိုင္တာမွာ ခြဲရသူက အခ်ိန္ပိုယူတယ္။
• Embolization နည္းနဲ႔ ကုသသူေတြထဲက ၅-၁၁% ျပန္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ခြဲရမယ္။ ခြဲတဲ့သူေတြထဲကလဲ ျပန္ျဖစ္တာ ရွိေသးတယ္။ ခြဲျပီးျပန္ျဖစ္သူကို Embolization နည္းနဲ႔လဲ လုပ္ႏိုင္တယ္။
• Medical treatment ေဆးေပးကုသနည္းမွာ L-carnitine ကိုသံုးတယ္။ သုက္ပိုးမ်ားလာတာ ေကာင္းေပမဲ့ ခြဲစိတ္နည္းေလာက္ေတာ့ ထိေရာက္မႈ မရွိလွဘူး။
• Micronised purified flavonoid fractions (MPFF) ေဆးနည္းက နာတာကို သိသိသာသာ သက္သာေစတယ္။
• ကုသမႈခံလိုက္ျပီးရင္ သုက္ပိုးအေရအတြက္ သိသိသာသာ တက္လာတာ ေတြ႔ရတယ္။ Sperm quality သုက္ပိုး အရည္အေသြး ၅၇% တိုးတက္တာေတြ႔ရတယ္။ ကေလးရႏိုင္စြမ္း ၃ဝ-၅ဝ% တိုးတက္တယ္။
• ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ Sexual function လိင္ဆက္ဆံေရးကို မထိခိုက္ေစပါ။
• ခြဲစိတ္ကုသျပီးေနာက္ ၁-၂ ပတ္ေနရင္ လင္-မယားအတူေနလို႔ ရတယ္။
• Semen analysis သုက္ပိုးစစ္ေဆးဘို႔ အတြက္ေတာ့ ၃-၄ လ ေစာင့္သင့္တယ္။
• နာတာေရာင္တာအတြက္ သံုးေနၾက Paracetamol, Ibuprofen အနာသက္သာေဆးေတြ သံုးႏိုင္တယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၈-၈-၂ဝ၁၂