Choking First aid ‘ခ်ုဳပ္’ ရရင္ ဘာလုပ္ရမလဲ
၇-၂-၂ဝ၁၄ ေန႔က ‘ေဟာလီဝုုဒ္’ ကလာတဲ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ေဆးပညာ သတင္းတခုရွိတယ္။ နာမည္ၾကီး မင္းသားၾကီး ‘ကလင့္အိစ္ဝုဒ္’ ကေန နယူးေယာ့မွာလုပ္တဲ့ ‘ထရီဘက္ကာ’ ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္မွာ ‘ခ်ုဳပ္’ ရတဲ့ ဒါရိုက္တာ ‘စတိဖ္ဂြ်န္’ ရဲ႕ အသက္ကို ေရွးဦးသူနာျပဳစုနည္းနဲ႔ ကယ္လိုက္ပါသတဲ့။ မေန႔ကတင္ ‘ဇရာအို လူပိုမဟုတ္’ ဆိုျပီး ေရးမိေသးတယ္။ ‘ကလင့္အိစ္ဝုဒ္’ (၈၃ ႏွစ္) ရွိပါျပီ။
ကြ်န္ေတာ့္ Medical Writings ေဆးပညာစာမ်ား (ဘေလာ့) မ်က္ႏွာဖံုးမွာလဲ ပံုေလးနဲ႔ တင္ေပးထားတာရွိပါတယ္။ Choking ခ်ဳပ္ရတယ္ဆိုတာ စားရင္းေသာက္ရင္း ခ်က္ခ်င္းျဖစ္ျပီး အသက္ေသႏိုင္တယ္။ စားလိုက္တဲ့ အစားမာတခုကေန အစာလမ္းနဲ႔ အသက္ရွဴလမ္းအဆံုမွာ တစ္ဆို႔ေနမယ္။ လူဟာ စကားမေျပာႏိုင္၊ အသက္မရွဴႏိုင္၊ ျမိဳမခ်ႏိုင္ျဖစ္ေနမယ္။ ကေလးေတြဆိုရင္ ကစားစရာတခုခုကေန အဲလိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ျဖစ္လာရင္ ေခ်ာင္းဆိုးခိုင္းလို႔ အင္နဲ႔အားနဲ႔မဆိုးႏိုင္ဘူး။ အသက္ရွဴသံ ဆူညံေနမယ္။ မ်က္ႏွာ-ေျခသည္း-လက္သည္းေတြျပာႏွမ္းလာမယ္။ သတိလစ္လာမယ္။
ေရွးဦးသူနာျပဳနည္းကြဲေလးေတြရွိတယ္။ (၁) ျဖစ္ေနသူေနာက္မွာ ရပ္လိုက္ပါ။ သူ႔ကို ေနာက္ကေန ကိုယ့္လက္ႏွစ္ဖက္သံုးျပီး ဖက္ပါ။ သူ႔ကို ေရွ႕နဲနဲ ကုန္းေအာင္ ျပဳျပင္ေပးပါ။ ကိုယ့္လက္တဖက္က လက္သီးဆုပ္ျပီး၊ က်န္တဖက္က အဲဒီလက္ကိုဆုပ္ကိုင္ပါ။ ကိုယ္လက္ေတြက လူနာရဲ႕ ခ်က္အထက္နားမွာ ထားပါ။ လူနာရဲ႕ ဝမ္းဗိုက္ကို ကိုယ့္လက္ကအထက္ဆီ ဦးတည္ျပီး၊ ဆြဲညႇစ္သလို ခပ္ျမန္ျမန္လုပ္ပါ။ တနည္းေျပာရရင္ လူနာကို မ, ခ်ီသလိုေနမယ္။ တစ္ဆို႔ေနတာ ထြက္မလာမျခင္း အဲလို ၅ ခါစီ လုပ္ပါ။
(၂) ျဖစ္ေနသူရဲ႕ ေနာက္ေက်ာ လက္ျပင္ႏွစ္ခုၾကားမွာ လက္ဖေနာင့္နဲ႔ ၅ ခ်က္ထိုးပါ။ ေနာက္ ဝမ္းဗိုက္ကိုလဲ အဲလို ၅ ခ်က္ထိုးပါ။ မရေသးရင္ ဒီနည္းအတိုင္း ထပ္လုပ္ပါ။ Heimlich maneuver နည္းလို႔ေခၚတယ္။ အေမရိကန္ ႏွလံုးေရာဂါ အသင္းကေတာ့ ေနာက္ကေနထိုးတာကို မလုပ္ခိုင္းဘဲ ဝမ္းဗိုက္ကေနသာထိုးဘို႔ အၾကံေပးပါတယ္။
ကိုယ္တေယာက္ထဲ အဲလို ခ်ဳပ္ရေနရင္ - မတ္တတ္ရပ္ေနပါ။ ေနာက္ဖက္ကမာတာ ဥပမာ နံရံ၊ ကုလားထိုင္ရွိပါေစ။ ကိုယ့္ဝမ္းဗိုက္ ခ်က္အထိကနားမွာ ေျပာခဲ့တဲ့နည္းအတိုင္း လက္ႏွစ္ဖက္ကိုဆုပ္ထားနည္းအတိုင္း လက္သီးဆုပ္တင္ပါ။ လက္ဆုပ္ကို အတြင္းဖက္နဲ႔ အထက္ဆီပင့္တင္နည္းလုပ္ပါ။
လူနာက သိပ္ဝရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ျဖစ္ရင္ - လုပ္ေပးသူရဲ႕လက္ဆုပ္ကို အထက္နားနဲနဲမွာ (ရင္ေခါင္းေနရာ) တင္ထားျပီး လုပ္ပါ။
မရေသးဘဲ လူနာက သတိလစ္ေနျပီဆိုရင္ လူနာကို မာတဲ့ၾကမ္းျပင္မွာ ပလက္အိပ္ေစျပီး ရင္ပတ္ဖိနည္း CPR လုပ္ပါ။ ဆရာဝန္ေခၚပါ။ အေရးေပၚနံပါတ္ေခၚပါ။
သတိလစ္ေနသူရဲ႕ အသက္ရွဴလမ္းရွင္းနည္း
မာတဲ့ၾကမ္းျပင္မွာ လွဲခ်လိုက္ပါ။ ျမင္ႏိုင္တဲ့ အရာမွန္သမွ် ႏွာေခါင္းနဲ႔ ပါးစပ္ကေန ဖယ္ရွားပါ။ ပါးစပ္ထဲမွာရွိေနတာကို လက္ေခ်ာင္းသံုးျပီးဖယ္ရွားပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ လက္အိတ္သံုးပါ။ ထုတ္ဘို႔ၾကိဳးစားတာက အထဲသြင္းရာ မေရာက္ေအာင္ သတိထားပါ။ လူနာရဲ႕ ေခါင္းကို တဖက္ဖက္ (ဘယ္ဘက္) ေစာင္းထားပါ။ အန္ရင္လဲ အဲလို ေစာင္းထားပါ။ အန္ဖတ္ အထဲမဝင္ေစဘို႔ျဖစ္တယ္။
http://www.contactmusic.com/story/clint-eastwood-saves-choking-man-s-life-at-golf-gala_4056572
CPR ႏွလံုး-အဆုပ္ ျပန္လည္အလုပ္လုပ္ေစရန္ျပဳစုနည္း http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2009/12/cpr.html
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၉-၂-၂ဝ၁၄