အိႏၵိယအမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ မုဒိမ္းမႈမွ ကာကြယ္ေပးမည့္ ေသနတ္
အိႏၵိယႏိုင္ငံဟာ လတ္တေလာကာလအတြင္း အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ လက္ကိုင္ေသနတ္ အသစ္ကို စတင္ထုတ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီေသနတ္ရဲ႕ နာမည္ကိုေတာ့ ၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာလက ေဒလီမွာ အုပ္စုဖြဲ႔ မုဒိမ္းက်င့္ခံရၿပီး ေသဆံုးသြား တဲ့ ေက်ာင္းသူရဲ႕အမည္ကို အစြဲျပဳၿပီး မွည့္ေခၚထားပါတယ္။
ခုေတာ့ ဒီေသနတ္ကို အမ်ိဳးသမီးေတြကို လိင္အၾကမ္းဖက္မႈကေန ကာကြယ္ဖို႔ ေစ်းကြက္တင္ ေရာင္းခ်ေန ပါတယ္။
ႏိုင္ငံပိုင္ ေသနတ္ထုတ္စက္ရံု အိႏၵိယ ေအာ္ဒီနန္႔စ္စက္ရံုရဲ႕ အေထြေထြမန္ေနဂ်ာ အဗၺဒူလ္ ဟာမိဒ္က “ဒါက ေပါ့ေပါ့ပါးပါးေလးပါပဲ။ ၅၀၀ ဂရမ္ပဲ ေလးၿပီး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကလည္း သိပ္လြယ္ပါတယ္။ ၾကာရွည္သံုးလို႔ ရၿပီးေတာ့ ေျပာင္း၀ကိုလည္း သိပ္မထိခိုက္ဘဲ က်ည္ဆန္ ၅၀၀ ေလာက္ထိကို ပစ္ႏိုင္ပါ တယ္။ ဒါေလးကို အမ်ိဳးသမီးေတြ ဘယ္ေနရာကိုမဆို သယ္သြားလို႔ ရပါတယ္။ ဒါေလးကို ပိုက္ဆံအိတ္ ထဲေတာင္ ထည့္လို႔ရတဲ့ အေနေတာ္ေလာက္ကို အရြယ္အစား ငယ္ပါတယ္” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ဒီေသနတ္ကို နီယာဘ္ဟိက္ သို႔မဟုတ္ မေၾကာက္မလန္႔လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ နီယာဘ္ဟိက္ရဲ႕ အဓိပၸာယ္တူ စကားလံုးဟာ ၂၀၁၂ က ေသဆံုးသြားတဲ့ ေဒလီက အုပ္စုဖြဲ႔ မုဒိမ္းက်င့္ခံရသူကို အိႏၵိယ စာနယ္ဇင္းက ေပးထားတဲ့ အမည္ေျပာင္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ တႏိုင္ငံလံုးက ျပည္သူေတြရဲ႕ ေဒါသကို ဆြေပးလိုက္သလို ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေသနတ္ဟာ အဲဒီမိန္းကေလးကို ဂုဏ္ျပဳတာပါလို႔ ဟာမိဒ္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔က အဲဒါကို တခုခုလုပ္ေပးဖို႔လည္း စဥ္းစားခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ စက္ရံုက ၀န္ထမ္းေတြ ဆီကေန ေ၀ဖန္ အႀကံျပဳခ်က္ေတြလည္း ရွာခဲ့ပါတယ္။ အႀကံေပးခ်က္ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရပါ တယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ နီယာဘ္ဟိက္ ဆိုတဲ့ နာမည္အေပၚ သေဘာတူသြားၾကတယ္။ ခုေတာ့ ဒီေသနတ္ကို ေဆာင္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေဘးကင္း လံုၿခံဳတယ္လို႔ ခံစားရမွာျဖစ္ၿပီး ဘယ္သူ႔ကိုမွ လည္း မေၾကာက္ရေတာ့ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါ ေသခ်ာတယ္။”
ေသနတ္ကို ေဒၚလာ ၂ ေထာင္နဲ႔ ေရာင္းခ်တာ ျဖစ္ၿပီး အဲဒီေငြေၾကးတန္ဖိုးဟာ တိုင္းျပည္မွာ ႏွစ္စဥ္ ပ်မ္းမွ်၀င္ေငြရဲ႕ ၂ ဆ နီးပါးေလာက္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ခုထိ ေသနတ္ ၂ ဒါဇင္ေက်ာ္ ေရာင္းခ်ခဲ့ရ တာေၾကာင့္ တံု႔ျပန္မႈက ေကာင္းမြန္ၿပီး စံုစမ္းေမးျမန္းမႈ ၁၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ လက္ခံေျဖၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ႀကိဳတင္စာရင္းေပးသြင္းထားတဲ့ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္း က အမ်ိဳးသမီးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
အသက္ ၃၀ အရြယ္ အမ်ဳိးသမီး ရႈိ႕ဟက “အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ဒီလို လက္နက္မ်ိဳးကို ရေအာင္ လုပ္ေပးတာ အေရးႀကီးပါတယ္။ ခုဆို အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ဒီပစၥည္းေတြကို လိုက္ေလ်ာညီေထြ သံုးတတ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ထားရပါမယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဘာေတြ ဘယ္လိုႀကံဳရမယ္ဆိုတာ တကယ္ မသိၾကတဲ့အခါ ဒီပစၥည္းေတြက ကိုယ့္အတြက္ အခ်ိန္မီ အလိုအပ္ဆံုးပစၥည္း ျဖစ္လာတာေပါ့။ အမ်ိဳးသမီး တေယာက္အတြက္ အခ်ိန္မေရြး တခုခု ျဖစ္တတ္တယ္ေလ” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အသက္ ၂၃ ႏွစ္အရြယ္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ ဒီးပါအတြက္ကေတာ့ ဒါဟာ တျခား ျပႆနာေတြကို ဖန္တီးလာႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ဒါကို တရား၀င္ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ ျပဳလိုက္ၿပီဆိုရင္၊ တလြဲသံုးတာေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္လာေတာ့မွာပါ။ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ တျခားသူေတြအေပၚ ပုဂၢိဳလ္ေရး ကလဲ့စားေခ်တာေတြ လုပ္လာေတာ့မွာပါ။ က်မ သိပ္ေတာ့ အေသခ်ာႀကီး မေျပာႏိုင္ပါဘူး။”
လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ေသနတ္ထုတ္လုပ္ ျဖန္႔ျဖဴးလိုက္တဲ့အေပၚ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ၾကပါတယ္။
ဒါဟာ ေလးနက္ျပင္းထန္တဲ့ လူမႈေရးျပႆနာေတြကို ေစ်းကြက္တင္ဖို႔ ထြင္လံုးအေနနဲ႔ သံုးစြဲၾကတယ္ လို႔ ေ၀ဖန္သူေတြက ေျပာပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေသနတ္ေဘးမွ ရွင္သန္သူမ်ား ကြန္ရက္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဘီနာလက္ရွ္မီး နီပရမ္က “ဒီေသနတ္ မ၀ယ္ႏိုင္ရင္ေကာ နီယာဘာယာက အသက္ရွင္ေနဦးမွာလား။ က်မတို႔လို မိသားစုေတြ ဒီေလာက္ဆင္းရဲေနၾကတာကို။ ေစ်းႏႈန္းေတြကလည္း နီယာဘာယာမိသားစုရဲ႕ ၁ ႏွစ္စာ ၀င္ေငြ ထက္ေတာင္ ပိုမ်ားေနေသးတယ္။ ဒါ သူ႔ကို အမွတ္ရေနတာေတြအတြက္ ေစာ္ကားမႈတခုပဲ” လုိ႔ ေျပာပါ တယ္။
လက္နက္တခု ပို္င္ဆိုင္ထားျခင္းဟာ ရန္လိုေနတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္မွာ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ကို လုပ္ပိုင္ ခြင့္ ေပးထားတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ သူက ယူဆပါတယ္။
“ေသနတ္တလက္ ရွိေနတာဟာ ရွင့္ကို တကယ္ပဲ လံုၿခံဳမႈ ေပးထားတာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သုေတသန က ျပေနပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ရွင့္မွာ ေသနတ္တလက္ ရွိတယ္ဆိုရင္ ရွင္ အေသပစ္သတ္ခံရမယ့္ အေရးက ရွင့္မွာ ေသနတ္မရွိတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ႏႈိင္းၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ၁၂ ႀကိမ္ေက်ာ္ေလာက္ေတာင္ ရွိေနတာေလ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အၾကမ္းဖက္မႈေတြကလည္း အမ်ားႀကီး ျမင့္တက္ လာေနတာ အဲဒါကေန သူ႔ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ဘက္ေတာင္ ျပန္လွည့္သြားႏို္င္တယ္။”
အာရွေဒသ သတင္းေဆာင္းပါးအတြက္ သတင္းေထာက္ ဘစၥမီလာ ဂီလာနီက နယူးေဒလီကေန သတင္းေပးပို႔ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
DVB News
ဒီေသနတ္ရဲ႕ နာမည္ကိုေတာ့ ၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာလက ေဒလီမွာ အုပ္စုဖြဲ႔ မုဒိမ္းက်င့္ခံရၿပီး ေသဆံုးသြား တဲ့ ေက်ာင္းသူရဲ႕အမည္ကို အစြဲျပဳၿပီး မွည့္ေခၚထားပါတယ္။
ခုေတာ့ ဒီေသနတ္ကို အမ်ိဳးသမီးေတြကို လိင္အၾကမ္းဖက္မႈကေန ကာကြယ္ဖို႔ ေစ်းကြက္တင္ ေရာင္းခ်ေန ပါတယ္။
ႏိုင္ငံပိုင္ ေသနတ္ထုတ္စက္ရံု အိႏၵိယ ေအာ္ဒီနန္႔စ္စက္ရံုရဲ႕ အေထြေထြမန္ေနဂ်ာ အဗၺဒူလ္ ဟာမိဒ္က “ဒါက ေပါ့ေပါ့ပါးပါးေလးပါပဲ။ ၅၀၀ ဂရမ္ပဲ ေလးၿပီး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကလည္း သိပ္လြယ္ပါတယ္။ ၾကာရွည္သံုးလို႔ ရၿပီးေတာ့ ေျပာင္း၀ကိုလည္း သိပ္မထိခိုက္ဘဲ က်ည္ဆန္ ၅၀၀ ေလာက္ထိကို ပစ္ႏိုင္ပါ တယ္။ ဒါေလးကို အမ်ိဳးသမီးေတြ ဘယ္ေနရာကိုမဆို သယ္သြားလို႔ ရပါတယ္။ ဒါေလးကို ပိုက္ဆံအိတ္ ထဲေတာင္ ထည့္လို႔ရတဲ့ အေနေတာ္ေလာက္ကို အရြယ္အစား ငယ္ပါတယ္” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ဒီေသနတ္ကို နီယာဘ္ဟိက္ သို႔မဟုတ္ မေၾကာက္မလန္႔လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ နီယာဘ္ဟိက္ရဲ႕ အဓိပၸာယ္တူ စကားလံုးဟာ ၂၀၁၂ က ေသဆံုးသြားတဲ့ ေဒလီက အုပ္စုဖြဲ႔ မုဒိမ္းက်င့္ခံရသူကို အိႏၵိယ စာနယ္ဇင္းက ေပးထားတဲ့ အမည္ေျပာင္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ တႏိုင္ငံလံုးက ျပည္သူေတြရဲ႕ ေဒါသကို ဆြေပးလိုက္သလို ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေသနတ္ဟာ အဲဒီမိန္းကေလးကို ဂုဏ္ျပဳတာပါလို႔ ဟာမိဒ္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔က အဲဒါကို တခုခုလုပ္ေပးဖို႔လည္း စဥ္းစားခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ စက္ရံုက ၀န္ထမ္းေတြ ဆီကေန ေ၀ဖန္ အႀကံျပဳခ်က္ေတြလည္း ရွာခဲ့ပါတယ္။ အႀကံေပးခ်က္ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရပါ တယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ နီယာဘ္ဟိက္ ဆိုတဲ့ နာမည္အေပၚ သေဘာတူသြားၾကတယ္။ ခုေတာ့ ဒီေသနတ္ကို ေဆာင္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေဘးကင္း လံုၿခံဳတယ္လို႔ ခံစားရမွာျဖစ္ၿပီး ဘယ္သူ႔ကိုမွ လည္း မေၾကာက္ရေတာ့ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါ ေသခ်ာတယ္။”
ေသနတ္ကို ေဒၚလာ ၂ ေထာင္နဲ႔ ေရာင္းခ်တာ ျဖစ္ၿပီး အဲဒီေငြေၾကးတန္ဖိုးဟာ တိုင္းျပည္မွာ ႏွစ္စဥ္ ပ်မ္းမွ်၀င္ေငြရဲ႕ ၂ ဆ နီးပါးေလာက္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ခုထိ ေသနတ္ ၂ ဒါဇင္ေက်ာ္ ေရာင္းခ်ခဲ့ရ တာေၾကာင့္ တံု႔ျပန္မႈက ေကာင္းမြန္ၿပီး စံုစမ္းေမးျမန္းမႈ ၁၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ လက္ခံေျဖၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ႀကိဳတင္စာရင္းေပးသြင္းထားတဲ့ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္း က အမ်ိဳးသမီးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
အသက္ ၃၀ အရြယ္ အမ်ဳိးသမီး ရႈိ႕ဟက “အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ဒီလို လက္နက္မ်ိဳးကို ရေအာင္ လုပ္ေပးတာ အေရးႀကီးပါတယ္။ ခုဆို အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ဒီပစၥည္းေတြကို လိုက္ေလ်ာညီေထြ သံုးတတ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ထားရပါမယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဘာေတြ ဘယ္လိုႀကံဳရမယ္ဆိုတာ တကယ္ မသိၾကတဲ့အခါ ဒီပစၥည္းေတြက ကိုယ့္အတြက္ အခ်ိန္မီ အလိုအပ္ဆံုးပစၥည္း ျဖစ္လာတာေပါ့။ အမ်ိဳးသမီး တေယာက္အတြက္ အခ်ိန္မေရြး တခုခု ျဖစ္တတ္တယ္ေလ” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အသက္ ၂၃ ႏွစ္အရြယ္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ ဒီးပါအတြက္ကေတာ့ ဒါဟာ တျခား ျပႆနာေတြကို ဖန္တီးလာႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ဒါကို တရား၀င္ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ ျပဳလိုက္ၿပီဆိုရင္၊ တလြဲသံုးတာေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္လာေတာ့မွာပါ။ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ တျခားသူေတြအေပၚ ပုဂၢိဳလ္ေရး ကလဲ့စားေခ်တာေတြ လုပ္လာေတာ့မွာပါ။ က်မ သိပ္ေတာ့ အေသခ်ာႀကီး မေျပာႏိုင္ပါဘူး။”
လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ေသနတ္ထုတ္လုပ္ ျဖန္႔ျဖဴးလိုက္တဲ့အေပၚ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ၾကပါတယ္။
ဒါဟာ ေလးနက္ျပင္းထန္တဲ့ လူမႈေရးျပႆနာေတြကို ေစ်းကြက္တင္ဖို႔ ထြင္လံုးအေနနဲ႔ သံုးစြဲၾကတယ္ လို႔ ေ၀ဖန္သူေတြက ေျပာပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေသနတ္ေဘးမွ ရွင္သန္သူမ်ား ကြန္ရက္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဘီနာလက္ရွ္မီး နီပရမ္က “ဒီေသနတ္ မ၀ယ္ႏိုင္ရင္ေကာ နီယာဘာယာက အသက္ရွင္ေနဦးမွာလား။ က်မတို႔လို မိသားစုေတြ ဒီေလာက္ဆင္းရဲေနၾကတာကို။ ေစ်းႏႈန္းေတြကလည္း နီယာဘာယာမိသားစုရဲ႕ ၁ ႏွစ္စာ ၀င္ေငြ ထက္ေတာင္ ပိုမ်ားေနေသးတယ္။ ဒါ သူ႔ကို အမွတ္ရေနတာေတြအတြက္ ေစာ္ကားမႈတခုပဲ” လုိ႔ ေျပာပါ တယ္။
လက္နက္တခု ပို္င္ဆိုင္ထားျခင္းဟာ ရန္လိုေနတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္မွာ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ကို လုပ္ပိုင္ ခြင့္ ေပးထားတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ သူက ယူဆပါတယ္။
“ေသနတ္တလက္ ရွိေနတာဟာ ရွင့္ကို တကယ္ပဲ လံုၿခံဳမႈ ေပးထားတာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သုေတသန က ျပေနပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ရွင့္မွာ ေသနတ္တလက္ ရွိတယ္ဆိုရင္ ရွင္ အေသပစ္သတ္ခံရမယ့္ အေရးက ရွင့္မွာ ေသနတ္မရွိတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ႏႈိင္းၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ၁၂ ႀကိမ္ေက်ာ္ေလာက္ေတာင္ ရွိေနတာေလ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အၾကမ္းဖက္မႈေတြကလည္း အမ်ားႀကီး ျမင့္တက္ လာေနတာ အဲဒါကေန သူ႔ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ဘက္ေတာင္ ျပန္လွည့္သြားႏို္င္တယ္။”
အာရွေဒသ သတင္းေဆာင္းပါးအတြက္ သတင္းေထာက္ ဘစၥမီလာ ဂီလာနီက နယူးေဒလီကေန သတင္းေပးပို႔ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
DVB News