ငေမာက္ ဘယ္ေပ်ာက္ေနသလဲ
ျမန္မာျပည္ဟာ အဖိုးတန္ သယံဇာတေတြ တြင္းထြက္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြနဲ႔ ျပည္႔ႏွက္ေနတဲ့ ေရႊႏိုင္ငံေလး တစ္ႏုိင္ငံအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက ရပ္တည္ လာခဲ့သလို ကမၻာေက်ာ္ေစခဲ့တဲ့ အဖိုးတန္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ ေၾကာင့္လည္း ကမၻာ့အလည္မွာ နာမည္ဂုဏ္သတင္း ေက်ာ္ေစာခဲ့ပါ တယ္။ ျပီးေတာ့ ျမန္မာ့ နန္းတြင္းေက်ာက္မ်က္ ရတနာေတြ ဆိုတာကလည္း ၾကားရံုၾကားဖူးခဲ့ျပီး ျမင္ေတြ႔ ခြင့္ မရခဲ့ေပမယ့္ ေလးစားအားက် ခဲ့ရတဲ့ သမိုင္းဝင္ ရတနာေတြျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ရတနာပံုေရႊတိုက္ေတာ္ စာရင္းအရ ျမန္မာ့နန္းစဥ္ ပတၱျမားေတြကေတာ့...
၁။ သကၠရာဇ္ ၁၀၃၂ (ေအဒီ ၁၆၆၁) ေလာက္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ အေလးခ်ိန္ ရတီ ကိုးဆယ္ေက်ာ္ရွိတဲ့ ငေမာက္ပတၱျမားၾကီး
၂။ ဗဒံုမင္း လက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ ရတီခ်ိန္ ႏွစ္ဆယ္ခန္႔ရွိတဲ့ ေလွာ္ကားတင္ကေလး လို႔ေခၚတဲ့ ပတၱျမား
၃။ သကၠရာဇ္ ၁၁၉၉ (ေအဒီ၁၈၃၇) ခုႏွစ္ ေရႊဘိုမင္း လက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ ရတီခ်ိန္ ေလးဆယ္ ေက်ာ္ ေလွာ္ကားတင္ၾကီး လို႔ေခၚတဲ့ ပတၱျမား
၄။ အေလးခ်ိန္ ဆယ္ရတီရွိ ဆင္မေတာလို႔ေခၚတဲ့ ပတၱျမား
၅။ စံထားအသံုးျပဳရတဲ့ အခ်ိန္ေျခာက္ရတီရွိတဲ့ စံေက်ာက္ေတာ္လို႔ေခၚတဲ့ ပတၱျမား တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို အဂၤလိပ္ေတြ ေနာက္ဆံုးသိမ္းခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကတည္းက နန္းစဥ္ပတၱျမားၾကီးေတြ ေပ်ာက္ ဆံုးျခင္းမလွ ေပ်ာက္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္ရံႈးခ်ိန္မွာ မႏၱေလးၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ စစ္သိမ္းပစၥည္းေကာ္မတီက ထုခြဲေရာင္းခ် တဲ့ အထဲမွာလည္း နန္းစဥ္ ပတၱျမားေက်ာက္ေတာ္မ်ား မပါခဲ့ပါ။ သေဘၤာနဲ႔ အဂၤလန္ကို ေပးပို႔ခဲ့တဲ့ ရတနာ ေသတၱာ သံုးလံုးမွာလဲ ပတၱျမားေက်ာက္ေတာ္မ်ား မပါခဲ့ပါ။ ရတနာမ်ားကို အကဲျဖတ္ရေသာ ပေရာ္ ဖက္ဆာ မက္စကဲလင္းရဲ့ အစီရင္ခံစာမွာလည္း စတာလင္ေပါင္ ၃၀၀ ေက်ာ္တန္ ပတၱျမား တစ္လံုးသာ ပါေၾကာင္း ေတြ႔ရပါတယ္။
အဲဒီပတၱျမားေတြထဲက နာမည္ေက်ာ္ ပတၱျမားငေမာက္ရဲ့ ရာဇဝင္နဲ႔ ေပ်ာက္ျခင္းမလွ ေပ်ာက္ေနခဲ့တဲ့ သတင္းကို စာအုပ္တအုပ္ထဲမွာ ဖတ္ခဲ့ရပါတယ္။ စိတ္ဝင္တစားနဲ႔ လိုက္ျပီး ေလ့လာခဲ့သလို ဆက္ျပီး သိခြင့္ရခဲ့တဲ့ ပတၱျမားငေမာက္ရဲ႔ ေနာက္ဆက္တြဲ အျဖစ္အပ်က္ေလးေတြကလဲ ဆန္းၾကယ္လွသလို စိတ္ ဝင္စားစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ ပတၱျမားငေမာက္ရဲ႔ သမိုင္းေၾကာင္းက အျငင္းပြားစရာ တခ်ိဳ႔ရွိေနခဲ့ တာမို႔ သမိုင္းအေထာက္အထား ခိုင္လံုစြာနဲ႔ ကိုးကားေျပာဆိုခဲ့ၾကသလို အမ်ိဳးမ်ိဳး ဆန္းစစ္ေဝဖန္ခဲ့ၾကတဲ့ မွတ္ တမ္းမွတ္ရာေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ပထမ အျငင္းပြားၾကတာကေတာ့ ပတၱျမားငေမာက္ဟာ ေညာင္ရမ္း မင္းဆက္ ၅ဆက္ေျမာက္ျဖစ္တဲ့ ျပည္မင္း ( ၁၆၆၁-၇၂) လက္ထက္တုန္းက ခ်င္းတြင္းရြာသား ငေမာက္ က ဆက္သခဲ့တာမို႔ ငေမာက္ပတၱျမားလို႔ ထင္ရွားလာတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဆန္းစစ္ေဝဖန္ သံုးသပ္ခ်က္ေတြအရ ဒီပတၱျမားဟာ ေညာင္ရမ္းမင္းဆက္က မျဖစ္ႏိုင္ပါ ကုန္ေဘာင္မင္းဆက္ ဗဒံုမင္းလက္ထက္မွာ ဆက္သရရွိခဲ့တာလို႔ အခိုင္အမာ ေျပာဆို အတည္ျပဳၾကပါ တယ္။ ပတၱျမားငေမာက္ရဲ႔ ပါးစပ္ရာဇဝင္ကိုေတာ့ ဒီလိုေလးေတြ႔ရွိ မွတ္သားရပါတယ္။ အမည္မသိ ျမန္မာ မင္းတပါးလက္ထက္က ေက်ာက္တလံုးရြာသား တစ္ေယာက္က မိုင္းလံုသြားတဲ့ လမ္းမၾကီးေပၚမွာ ႀကီးမားတဲ့ ပတၱျမားေက်ာက္တံုးႀကီးကို ေကာက္ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ အသိဥာဏ္ပညာ နည္းပါးတဲ့ ေက်းေတာ သားျဖစ္တာမို႔ ေက်ာက္တံုးႀကီးကို ခြဲလိုက္မိတာ သံုးပိုင္းတိတိ ကြဲသြားခဲ့ပါတယ္။ တစ္တံုးကိုေတာ့ ခိုးသူ ေတြက ေတြ႔သြားပါတယ္။ ဒုတိယ တစ္တံုးကေတာ့ ရတီရွစ္ဆယ္ေလာက္ရွိပါတယ္ အဲဒီပတၱျမားကိုေတာ့ ပေလာင္အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္က ေကာက္ရသြားပါတယ္။ တတိယ ပတၱျမားကေတာ့ ကာလကတၱားကို ေရာက္သြားပါတယ္။ ပေလာင္အမ်ိဳးသမီး ရခဲ့တဲ့ ပတၱျမားကေတာ့ အင္မတန္ အရည္အေသြးေကာင္းပါ တယ္။
အေရာင္အဝါ ေတာက္ပလြန္းတာမို႔ ညအခ်ိန္မွာေတာင္ ပတၱျမားက ထြက္တဲ့ အလင္းေရာင္နဲ႔ ပေလာင္ အမ်ိဳးသမီးဟာ ခ်ည္ငင္ဗိုင္းငင္ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးက နားမလည္ပဲ ပတၱျမားၾကီးကို ငပိ ဆီ စတဲ့ စားကုန္ေတြနဲ႔ လဲလိုက္တာ ခ်င္းတြင္းက ကုန္သည္တစ္ေယာက္ဆီကို ေရာက္သြားျပန္ပါ တယ္။ အဲဒီကုန္သည္ ဆီကေနတဆင့္ ပတၱျမားၾကီးဟာ ငေမာက္ၾကီးထံကို ေရာက္ျပန္ပါ တယ္ ငေမာက္ၾကီးကေတာ့ ပတၱျမားၾကီးကို ဗဒံုမင္းထံ ဆက္သလိုက္ပါတယ္။ ငေမာက္ႀကီးလဲ ၿမိဳ႕စား အျဖစ္ ခ်ီးေျမာက္ခံရပါတယ္။ ငေမာက္ႀကီးဆက္တဲ့ ပတၱျမားျဖစ္လို႔ ငေမာက္ပတၱျမားလို႔ အမည္ေပးခဲ့ ပါတယ္။ ဗဒံုမင္းကလည္း ငေမာက္ပတၱျမားႀကီးရဲ့ သတင္းကို ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ စံုစမ္းပါတယ္။ ေျခရာ ထပ္ေကာက္ပါတယ္။
ပေလာင္အမ်ိဳး သမီးနဲ႔ သူမရဲ့ရြာအေၾကာင္းကို သိရေတာ့ တစ္ရြာလံုးကို မီးေလာင္တိုက္ သြင္းခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီရြာကလဲ အေလာင္းစင္ဆိုၿပီး နာမည္တြင္ က်န္ရစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ခိုးသူတို႔ရသြားတဲ့ ပတၱျမားကိုလည္း ျပန္ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီပတၱျမားကိုေတာ့ သူခိုးလက္ရ ျပန္ရတာမို႔ ေစာရသူခိုးလို႔ အမည္ ေပးပါတယ္။
ေစာရသူခိုးကေတာ့ ငေမာက္ေလာက္ အရြယ္အစား ရွိတယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ အေလးခ်ိန္ကိုေတာ့ တိတိက်က် မေတြ႔ရပါဘူး။ ကလကတၱား ေရာက္သြားတဲ့ ပတၱျမားကိုလည္း နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ စံုစမ္းေထာက္ လွမ္းခဲ့ပါတယ္။ တတိယ ပတၱျမားကို ခက္ခက္ခဲခဲ ျပန္လည္ရွာေဖြၿပီး ျပန္ရတာမို႔လဲ ကုလားျပန္လို႔ ဘြဲ႔နာ မည္ တပ္ခဲ့ပါတယ္။ နာမည္ေက်ာ္ ဒီငေမာက္ ပတၱျမားကိုေတာ့ ဗဒံုမင္း လက္ထက္ကစလို႔ နန္းစဥ္ရတ နာအျဖစ္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္း လာခဲ့တာ သီေပါမင္း ပါေတာ္မူခ်ိန္အထိ မေပ်ာက္မပ်က္ခဲ့ပါဘူး။
သီေပါမင္း ပါေတာ္မူျပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ ပတၱျမားငေမာက္ဟာ သီေပါမင္းလက္ထဲပဲ ပါသြား သ ေယာင္ေယာင္ အဂၤလိပ္ေတြကပဲ ယူသြား သေယာင္ေယာင္နဲ႔ သူ႔ရဲ႔ သတင္းပါ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့ပါတယ္။
ပတၱျမား ငေမာက္နဲ႔ အဖိုးတန္ရတနာေတြ အေၾကာင္း သိခဲ့သူေတြက လိုက္လံ စံုစမ္းရွာေဖြခဲ့ပါ တယ္။သီေပါမင္းပါေတာ္မူျပီး စစ္သိမ္းပစၥည္းေတြ ထုခြဲေရာင္းခ်တဲ့ စာရင္းထဲမွာလည္း ရွာလို႔မေတြ႔ခဲ့ပါဘူး။
အဂၤလိပ္ေတြ ေပးလာတဲ့ စာရင္းအရ အဂၤလန္ကို တင္ပို႔လိုက္တဲ့ ရတနာ ပစၥည္းေတြ စာရင္းထဲမွာလည္း ငေမာက္က ေပ်ာက္ေနျပန္ပါတယ္။ နန္းစဥ္ရတနာေတြရဲ႔ အေၾကာင္းကို သိေနတဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အတြင္းဝန္ၾကီး ကိုယ္တိုင္ ျမန္မာ့နန္းတြင္းကို ေရာက္ခဲ့ဖူးသူ ႏွံစပ္ခဲ့ဖူးသူေတြ ျဖစ္တဲ့ ဆာအက္ရွလီဒီဒင္၊ ကာနယ္ယူးလ္ စတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ေခၚယူျပီး ေတာ့ ရတနာေတြရဲ့ သတင္းကို စံုစမ္းေဆြးေႏြးခဲ့ပါေသး တယ္။ ဒါေပမယ့္ သတင္း တိတိက်က် မရခဲ့ပါဘူး။ သီေပါမင္း နဲ႔ ကာနယ္စေလဒင္ တို႔ၾကား ေပ်ာက္ေန တယ္လို႔ ပဲ မွတ္ယူခဲ့ၾကပါတယ္။
The Express Times
-------------------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)