ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္ ပတဲေကာႀကီးပင္
Item Name --------- Greater Galangal (ပတဲေကာႀကီးပင္)
Category ------------ Raw Material
Botany Term -------- Alpinia galangal Willd A, conchigera Griff
Species Family ----- Zingiberaceae
ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အႏွံ႕ အျပား တြင္ သဘာ၀ အေလ်ာက္ ေပါက္ေရာက္သည္။သဘာ၀ ေပါက္ပင္ ျဖစ္သည္။
♥ အပင္
အၿမဲစိမ္း အပင္ငယ္ မ်ိဳးျဖစ္သည္။ အျမင့္ ၅-၈ ေပ အထိ ျမင့္သည္။႐ြက္ေယာင္ ပင္စည္ ျဖစ္ၿပီး ေထာင္မတ္၍ ေပါက္သည္။ ပင္စည္ လံုးမာ ၍ ေခ်ာေမြ႕ သည္။
♥ အ႐ြက္
ပင္စည္ လံုး အား ပတ္၍ ႐ြက္လႊဲ ထြက္သည္။အလ်ား ၁-၂ ေပ အထိ ႐ွိ၏။ ႐ြက္ျပား က်ဥ္း၏။ ႐ြက္ရင္း၀ိုင္း သို႕မဟုတ္ သြယ္ၿပီး ႐ြက္ထိပ္သို႕ ခၽြန္သြယ္ သြားသည္။ဂံုမင္း ႐ြက္ႏွင့္ တူသည္။႐ြက္ညွာ တိုသည္။႐ြက္လယ္ေၾကာ ထင္႐ွား၍ ေျမာင္းပါသည္။ အ႐ြက္ မ်က္ႏွာျပင္ ႏွစ္ဖက္လံုး ေခ်ာေမြ႕ၿပီး ႐ြက္နားညီသည္။
♥ အပြင့္
ေသးငယ္ၿပီး အျဖဴ ေရာင္တြင္ နီညိဳ စင္းကေလး မ်ား ႐ွိသည္။
♥ အျမစ္ဥ
ဥပံုသဏၭာန္ ျဖစ္ၿပီး နႏြင္း တက္ႏွင့္ တူသည္။ အေျမွး ဖတ္မ်ားျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားသည္။ ျမစ္ျမႊာ နည္းသည္။
► အသံုး၀င္ပံု
ဥတက္။
♥ အာနိသင္
ျမန္မာ ေဆးက်မ္း မ်ား အလိုအရ ပတဲေကာ ျမစ္သည္ ပူ ၊ စပ္၊ ခါး ေသာ အရသာ ႐ွိ၏။ ပူ၍ ထက္ျမက္ေသာ ဂုဏ္သတၱိ ႐ွိ၏။ ေသြး ၊ သလိပ္ကို ေၾကေစ၍ အဆိပ္ ကုိ လည္းေကာင္း ၊ ေရာင္ရမ္း ေသာ အနာ ကုိ လည္းေကာင္း ႏုိင္ေသာ သတၱိ ႐ွိ၏။ ၀မ္းမီးကို ေတာက္ေစသည္။ ႏွလံုး ကုိ အက်ိဳး ျပဳသည္။ ႏႈတ္ကုိ ၿမိန္ေစသည္။
► ဥတက္အသံုးျပဳပံု
၁။ပတဲေကာႀကီး ကုိ ၀မ္းကုိက္ ေရာဂါ၊ ေသြး၀မ္းက် ေရာဂါ၊ ပန္းနာေရာဂါ၊ ႏွလံုး ေရာဂါ ေပ်ာက္ ေဆးမ်ား အျဖစ္ ေဖာ္စပ္ အသံုးျပဳ၏။
၂။ဆီးခဲလွ်င္ ပတဲေကာ ကုိ ဆန္ေဆးရည္ ႏွင့္ ေသြးေသာက္က ဆီး႐ႊင္ေစ၏။
၃။ပတဲေကာႀကီး ျမစ္ကုိ ခ်င္းစိမ္းအရည္၊ ပ်ားရည္ႏွင့္ လ်က္ေပးက ေခ်ာင္းဆုိး ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
၄။ပတဲေကာႀကီး ႏွင့္ စမုန္ျဖဴ၊ ဆားမီးဖုတ္ တုိ႕ကုိ အမႈန္႕ ျပဳ၍ အနည္းငယ္မွ် လ်က္ေပး ေသာ္ ရင္နာ၊ ၀မ္းနာ ေပ်ာက္၏။
၅။ဆီးအိမ္တြင္ ဆီး႐ွိလ်က္ ဆီးေအာင့္ ဆီးခ်ဳပ္ေနမူ ပတဲေကာႀကီး ျမစ္ကုိ ေရႏွင့္ ေသြးေသာက္ ေသာ္ ေပ်ာက္၏။
၆။အဖ်ား ေရာဂါ မ်ား အတြက္ အဖ်ားကို ႏိုင္ေစ ေသာ ငန္းေဆးႏွင့္ ပတဲေကာႀကီး ျပဳတ္ရည္ တိုက္ပါက လ်င္ျမန္စြာ ေပ်ာက္ကင္း၏။
၇။ပတဲေကာႀကီး၊ ခ်င္းေျခာက္၊ သိေႏၶာဆား တို႕ကုိ ဆတူ စပ္၍ အမႈန္႕ျပဳ ေသာက္ေသာ္ အစာ မေၾက ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္း၏။
ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ား
ေသးငယ္ၿပီး အျဖဴ ေရာင္တြင္ နီညိဳ စင္းကေလး မ်ား ႐ွိသည္။
♥ အျမစ္ဥ
ဥပံုသဏၭာန္ ျဖစ္ၿပီး နႏြင္း တက္ႏွင့္ တူသည္။ အေျမွး ဖတ္မ်ားျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားသည္။ ျမစ္ျမႊာ နည္းသည္။
► အသံုး၀င္ပံု
ဥတက္။
♥ အာနိသင္
ျမန္မာ ေဆးက်မ္း မ်ား အလိုအရ ပတဲေကာ ျမစ္သည္ ပူ ၊ စပ္၊ ခါး ေသာ အရသာ ႐ွိ၏။ ပူ၍ ထက္ျမက္ေသာ ဂုဏ္သတၱိ ႐ွိ၏။ ေသြး ၊ သလိပ္ကို ေၾကေစ၍ အဆိပ္ ကုိ လည္းေကာင္း ၊ ေရာင္ရမ္း ေသာ အနာ ကုိ လည္းေကာင္း ႏုိင္ေသာ သတၱိ ႐ွိ၏။ ၀မ္းမီးကို ေတာက္ေစသည္။ ႏွလံုး ကုိ အက်ိဳး ျပဳသည္။ ႏႈတ္ကုိ ၿမိန္ေစသည္။
► ဥတက္အသံုးျပဳပံု
၁။ပတဲေကာႀကီး ကုိ ၀မ္းကုိက္ ေရာဂါ၊ ေသြး၀မ္းက် ေရာဂါ၊ ပန္းနာေရာဂါ၊ ႏွလံုး ေရာဂါ ေပ်ာက္ ေဆးမ်ား အျဖစ္ ေဖာ္စပ္ အသံုးျပဳ၏။
၂။ဆီးခဲလွ်င္ ပတဲေကာ ကုိ ဆန္ေဆးရည္ ႏွင့္ ေသြးေသာက္က ဆီး႐ႊင္ေစ၏။
၃။ပတဲေကာႀကီး ျမစ္ကုိ ခ်င္းစိမ္းအရည္၊ ပ်ားရည္ႏွင့္ လ်က္ေပးက ေခ်ာင္းဆုိး ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
၄။ပတဲေကာႀကီး ႏွင့္ စမုန္ျဖဴ၊ ဆားမီးဖုတ္ တုိ႕ကုိ အမႈန္႕ ျပဳ၍ အနည္းငယ္မွ် လ်က္ေပး ေသာ္ ရင္နာ၊ ၀မ္းနာ ေပ်ာက္၏။
၅။ဆီးအိမ္တြင္ ဆီး႐ွိလ်က္ ဆီးေအာင့္ ဆီးခ်ဳပ္ေနမူ ပတဲေကာႀကီး ျမစ္ကုိ ေရႏွင့္ ေသြးေသာက္ ေသာ္ ေပ်ာက္၏။
၆။အဖ်ား ေရာဂါ မ်ား အတြက္ အဖ်ားကို ႏိုင္ေစ ေသာ ငန္းေဆးႏွင့္ ပတဲေကာႀကီး ျပဳတ္ရည္ တိုက္ပါက လ်င္ျမန္စြာ ေပ်ာက္ကင္း၏။
၇။ပတဲေကာႀကီး၊ ခ်င္းေျခာက္၊ သိေႏၶာဆား တို႕ကုိ ဆတူ စပ္၍ အမႈန္႕ျပဳ ေသာက္ေသာ္ အစာ မေၾက ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္း၏။
ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ား