ကေလးမ်ားနဲ႔ အင္တာနက္ အႏၲရာယ္
ပန္းခ်ီ သ႐ုပ္ေဖာ္ပုံ အာကာ
အင္တာနက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ ကေလးမ်ား အတြက္ စာတပုဒ္ေလာက္ေတာ့ ေရးဦးမွပဲလို႔ က်မ ေတြးမိတာ ၾကာပါၿပီ။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ ကေလးေတြကို အင္တာနက္ ေပးသံုး တဲ့ အခါမွာ မိဘရဲ႕ လမ္းၫႊန္မႈနဲ႔ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ ေရွာက္မႈ လိုအပ္တယ္ ဆိုတာကို က်မတို႔ႏိုင္ငံက တခ်ိဳ႕မိဘမ်ား အေနနဲ႔ သိပ္မသိၾက ေသးပါဘူး။
အင္တာနက္ ဆိုတာက ကြန္ပ်ဴတာမွာ၊ ဖုန္းမွာ ေပၚေနတဲ့ အရာမို႔ လူကို တိုက္႐ိုက္ မထိခိုက္ႏိုင္ဘူးလို႔ ထင္တတ္ၾက ပါတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕ သားသမီးေတြက ကိုယ့္ရဲ႕ အိမ္ထဲမွာပဲ လံုလံုၿခံဳၿခံဳနဲ႔ အင္တာနက္ကို ထိုင္ သံုးေနၾကတာမို႔ အင္တာနက္ သံုးတာ အႏၲရာယ္ ကင္းတယ္ လို႔ေတာင္မွ ထင္တတ္ၾက ပါေသးတယ္။
အင္တာနက္လို႔ ေျပာလိုက္ရင္ပဲ က်မတို႔ဆီမွာ ကေလး၊ လူႀကီး အမ်ားဆံုး သံုးၾကတာက အင္တာနက္ ဂိမ္းမ်ားနဲ႔ Facebook တို႔ပါပဲ။ အင္တာနက္ဆိုင္မ်ားမွာ အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ ဂိမ္းကစားေနၾကတဲ့ ကေလးေတြ ကို က်မတို႔ ျမင္ေတြ႔ေန ၾကရပါတယ္။ ေက်ာင္းက ဆင္း တာနဲ႔ အိမ္မျပန္ဘဲ၊ က်ဴရွင္ မသြားဘဲနဲ႔ အင္တာ နက္ဆိုင္မွာ ဂိမ္းဝင္ကစား ေနတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ ကေလးေတြ၊ ဟိုဘက္ ဒီဘက္ အုပ္စုလိုက္ ဂိမ္းကစားၾကတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ ေလာင္းကစား ေၾကးနဲ႔ ဂိမ္းကစားေနတဲ့ ဆယ့္သံုးေလးႏွစ္ အရြယ္ ကေလးေတြကို က်မ ျမင္ေတြ႔ရတိုင္း ဒါကို တိုးတက္မႈတခု အေနနဲ႔ ဘယ္လိုမွ ျမင္ၾကည့္လို႔ မရပါဘူး။
အိမ္မွာ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ၿပီးေတာ့ သံုးႏိုင္တဲ့ မိဘမ်ားက်ျပန္ေတာ့လည္း ကိုယ့္ရဲ႕ကေလးက ကိုယ့္မ်က္စိ ေရွ႕တင္ (အိမ္ထဲမွာ ရွိေနတာမို႔) အႏၲရာယ္ မရွိႏိုင္ဘူး ထင္ၿပီးေတာ့ လႊတ္ထားၾက ျပန္ပါ တယ္။
ကိုယ့္ရဲ႕ကေလးက ဘာဂိမ္းကို ဘယ္သူေတြနဲ႔ ကစားေနတာလဲ၊ ကိုယ့္ကေလးရဲ႕ တေန႔တာအခ်ိန္ေတြ ထဲမွာ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ မ်ားမ်ားကို အင္တာနက္ ဂိမ္းသံုးၿပီးေတာ့ ေနေနသလဲ ဆိုတာကို မိဘမ်ား အေနနဲ႔ သတိျပဳသိထားဖို႔ လိုပါတယ္။ မိသားစုနဲ႔ စကား မေျပာႏိုင္ေလာက္တဲ့ အထိ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား ေလ့က်င့္ခန္း ဘာဆိုဘာမွ မလုပ္ႏိုင္တဲ့အထိ ကြန္ပ်ဴတာ ဖန္သားျပင္၊ တယ္လီ ဖုန္း ဖန္သားျပင္ ေပၚမွာပဲ မ်က္ႏွာအပ္ မေနဖို႔ကိုလည္း မိဘမ်ား သတိျပဳေပးရပါမယ္။
ကိုယ့္ရဲ႕ ကေလး ကစားေနတဲ့ အင္တာနက္ ဂိမ္းေတြဟာ သူတို႔အရြယ္အတြက္ မသင့္ေလ်ာ္တဲ့၊ မကစား သင့္တဲ့ ဂိမ္းေတြလား၊ ကေလးနဲ႔ အတူတူ ကစားေနတဲ့ ကစားေဖာ္ေတြကေရာ ဘယ္သူေတြလဲ၊ ဘယ္ သူေတြနဲ႔ ဘယ္လို ကစားေနၾကသလဲ ဆိုတာကို လည္း မိဘမ်ား အေနနဲ႔ သိထားဖို႔ လိုပါတယ္။
အင္တာနက္ရဲ႕ အႏၲရာယ္ထဲမွာ အိမ္ထဲမွာေနတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ကေလးတို႔ အိမ္ျပင္ မထြက္ရ ဘဲနဲ႔ အႏၲရာယ္ က်ေရာက္ ေစႏိုင္တဲ့ အရာတခုကေတာ့ ဆိုရွယ္မီဒီယာ တခုျဖစ္တဲ့ Facebook ပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။ Facebook ကို က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ကို ခ်င္းနင္းဝင္ေရာက္ခါစ အရြယ္ ဆယ္ႏွစ္၊ ဆယ့္တႏွစ္ကေလး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စသံုးစ ျပဳလာၾကပါၿပီ။ ဒီအရြယ္ ဒီကာလ ကေလး မ်ားဟာ နဂိုမူလအားျဖင့္ စိတ္ကူးယဥ္တတ္ၾက၊ စိတ္ကစားတတ္ၾကတဲ့ အရြယ္မ်ားပါ။ ဘာကိုမွလည္း သိပ္မသိၾက၊ နားမလည္ တတ္ၾကပါဘူး။
Facebook Account စဖြင့္ေပးေတာ့မယ္ ဆိုတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္တည္း မိဘတို႔ အေနနဲ႔ Facebook နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သိသင့္၊ သင္သင့္တဲ့အရာ မွန္သမွ်ကို ကိုယ့္ရဲ႕ကေလးကို သင္ျပေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဆိုရွယ္မီဒီယာ တခုျဖစ္တဲ့ Facebook ကို မသမာတဲ့ နည္းနဲ႔ အသံုးျပဳေနၾတတဲ့ သူေတြ အမ်ားႀကီးပဲ ရွိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ မိဘမ်ားအေနနဲ႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ ကေလးတို႔ကို Facebook Account ဖြင့္ေပးတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ ကိုယ့္ရဲ႕ အိမ္ လိပ္စာ အမွန္၊ တယ္လီဖုန္း နံပါတ္ အမွန္အတိုင္း ထည့္မေရးေပးဖို႔ လိုပါတယ္။
ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ ကေလးတို႔ရဲ႕ Facebook မိတ္ေဆြ
ေဖ့စ္ဘုတ္ခ္ မိတ္ေဆြ (Facebook Friends) ကို ကေလးတို႔ လက္ခံၾကတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ အျပင္မွာ ကိုယ္သိ ထားတဲ့၊ အေၾကာင္းသိၿပီး သား လူမ်ားကိုသာ လက္ခံဖို႔ ကေလးကို ေျပာထားရပါမယ္။ ဘယ္ကမွန္း၊ ဘာလုပ္မွန္း မသိတဲ့ လူမ်ားကို လက္မခံဖို႔ ေျပာထားပါ။ Facebook မွာက နာမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ မိတ္ဖြဲ႔လာတတ္တဲ့ မသမာသူမ်ားလည္း ရွိေနတတ္တာမို႔ အထူးသတိျပဳဖို႔ လိုပါတယ္။
ေနာက္တခုကေတာ့ ကေလးတို႔ အသံုးျပဳေနတဲ့ Facebook Account ရဲ႕ Password နံပါတ္ပါ။ ဒီနံပါတ္ ကို မိဘတို႔ သိထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ကေလးတို႔ ဘယ္သူနဲ႔ စကားေျပာေန တယ္။ ဘာေတြကို ေျပာေနတယ္ ဆိုတာကို သိထားရပါမယ္။
ဓာတ္ပံုေတြ တင္တဲ့အခါ
Facebook မွာ ဓာတ္ပံုေတြ ႐ိုက္ၿပီးေတာ့ တင္ၾကတာမ်ိဳး၊ ကိုယ့္ခံစားခ်က္ေတြကို ေရးၿပီးေတာ့ တင္ၾက တာမ်ိဳးေတြဟာ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြၾကားထဲမွာ အေတာ္ေခတ္စား ပါတယ္။ ခ်စ္သူရည္းစားရတာ၊ ခ်စ္သူ ရည္းစားပ်က္တာ စသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေရးၾက တင္ၾက နဲ႔ပါ။ ကိုယ့္ရဲ႕ စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ကိုယ္ေရးခ်င္တာကို ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ေရးတင္တယ္ ဆိုေပမယ့္လည္း မေရးသင့္၊ မေရးထိုက္ တဲ့ အေၾကာင္းေတြကို မေရး ဖို႔ ကေလးကို သင္ၾကားေပးထားရပါမယ္။ ကေလးတို႔ တင္လိုက္တဲ့ စာတေၾကာင္း၊ ပံုတပံုဟာ လူေတြ အမ်ားႀကီးဆီကို ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားေစတာမို႔ ဘာကိုပဲ ေရးေရး၊ ဘာကိုပဲ တင္တင္ ကလစ္တခ်က္ မႏွိပ္ခင္မွာ စဥ္း စားတတ္ဖို႔ သင္ၾကားေပး ထားရပါမယ္။
ကြန္ပ်ဴတာကို သံုးတဲ့အခါ
ကေလးရဲ႕ အခန္းထဲမွာ ကေလးတေယာက္တည္း ကြန္ပ်ဴတာကို သံုးခြင့္ ေပးမထားရပါဘူး။ မိသားစုအား လံုး ျမင္ရတဲ့ ဧည့္ခန္းလို ေနရာမ်ိဳးမွာပဲ ကြန္ပ်ဴတာကို ေပးသံုးရပါမယ္။ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္ မွာ ကိုယ့္ရဲ႕ကေလးဟာ သူ႔အရြယ္နဲ႔ မသင့္ေလ်ာ္တဲ့ ဝက္ဘ္ဆိုက္ေတြကို ဝင္ၾကည့္ေနသလား၊ ဘာေတြ ကို ဝင္ဖတ္ေနသလဲ၊ ဘယ္ပံုေတြကိုမ်ား ဝင္ၾကည့္ေနသလဲ ဆိုတာကို မိဘ တို႔ အေနနဲ႔ သတိႀကီးႀကီး ထားၿပီးေတာ့ သိဖို႔လိုပါတယ္။
ကိုယ့္ကေလးရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြဟာ ဘယ္သူလဲ၊ ဘယ္သူေတြနဲ႔ ဘာအေၾကာင္းကို ေျပာေနသလဲ ဆိုတာ ကိုလည္း မိဘမ်ားအေနနဲ႔ မ်က္ျခည္ မျပတ္ သိထား ၾကည့္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ကိုယ္မသိလိုက္တဲ့ အခ်ိန္ မွာ ကိုယ့္ရဲ႕ကေလးဟာ သူတို႔ မသိတဲ့ လူတေယာက္ ေယာက္ကို မိတ္ေဆြအျဖစ္ လက္ခံခ်င္ လက္ခံ ထားတတ္ ပါတယ္။
ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ ကေလးမ်ားကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ နဲ႔ ပစ္မွတ္ထားတတ္တဲ့ အြန္လိုင္းမုဆိုး တေယာက္ေယာက္နဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕ ကေလး မိတ္ေဆြ ျဖစ္မသြားဘူးလို႔ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ မိဘမ်ားအေနနဲ႔ ကေလးရဲ႕ အြန္လိုင္းေပၚက မိတ္ေဆြတိုင္းကို သိထားဖို႔ လိုပါတယ္။
အင္တာနက္ဆိုတာ
တကယ္ေတာ့ အင္တာနက္ဆိုတာ ဂိမ္း ကစား႐ံု၊ Facebook သံုး႐ံုပဲ မဟုတ္ပါဘူး။ အသံုးျပဳတတ္ရင္ ျပဳတတ္ သေလာက္ အက်ိဳးရွိ ပါတယ္။ ကိုယ္သိခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းရာေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သိေစဖို႔ အင္တာနက္ ကေနတဆင့္ ရွာေဖြၾကည့္႐ႈလို႔ ရပါတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕ကေလးဟာ Facebook ေပၚမွာ ဂိမ္းေတြ အေပၚမွာပဲ အခ်ိန္ မကုန္ေစဘဲနဲ႔ အက်ိဳးရွိတဲ့ အသံုးျပဳနည္းနဲ႔ အင္တာနက္ကို အသံုးျပဳတတ္ေအာင္လို႔ မိဘမ်ားက သင္ၾကားျပသထားဖို႔ လိုပါတယ္။
ကေလးနဲ႔အတူတူ အင္တာနက္သံုးပါ
မိဘမ်ားအေနနဲ႔ ကေလးတို႔ သိခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးေတြကို ကေလးနဲ႔အတူတူ အင္တာနက္မွာ ရွာေဖြၾကည့္႐ႈပါ။ သိခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ၊ ဖတ္ခ်င္တဲ့ စာေတြကို ဘယ္လို ရွာေဖြရမယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကို သင္ၾကားေပးထားရ ပါမယ္။ Facebook တို႔၊ အင္တာနက္ဂိမ္းတို႔မွာ အခ်ိန္မ်ားစြာ အကုန္ခံ မယ့္အစား ကိုယ္သိခ်င္တဲ့၊ ကိုယ္ဖတ္ခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို အြန္လိုင္းေပၚမွာ ဖတ္လို႔ ရတယ္ဆို တဲ့ အေၾကာင္းကေလးကို သင္ၾကားေပးထားရပါမယ္။
ကေလးတို႔ ဖုန္းမွာ အင္တာနက္ ခ်ိတ္မေပးပါနဲ႔
ဖုန္းနဲ႔ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ၿပီးေတာ့သံုးရတာဟာ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာေတာ့ ေတာ္႐ံုလူ မသံုးႏိုင္ၾကပါဘူး။ ေစ်းႀကီးလို႔ပါ။ က်မတို႔ ဆီမွာေတာ့ ဖုန္းကတ္တကတ္ ဝယ္ျဖည့္ထားရင္ အင္တာနက္သံုးခက ေတာ္ေတာ္ ေစ်းသက္သာတာမို႔ သူသူ ကိုယ္ကိုယ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဖုန္းနဲ႔ အင္တာနက္ သံုးၾကပါတယ္။
ဖုန္းေတြကလည္း အရင္ကထက္ စာရင္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို သက္သက္သာသာနဲ႔ ရလာၾကတာမို႔ တခ်ိဳ႕ မိဘေတြက ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္တင္ မဟုတ္ဘဲ ဆယ္ေက်ာ္သက္ထက္ ငယ္တဲ့ ကေလးေတြ ကိုေတာင္မွ ဖုန္းေလးေတြ ေပးကိုင္ထားတတ္ၾကပါတယ္။ ဖုန္းမွာ အင္တာနက္လည္း ခ်ိတ္ေပးထား လိုက္ပါေသးတယ္။ ဒါဟာ ကေလးတို႔ အတြက္ အင္မတန္မွ အႏၲရာယ္ႀကီးတဲ့ ကိစၥရပ္ႀကီးပါ။ ဖုန္းကို ေပး သံုးမယ္ ဆိုရင္ေတာင္မွ ကေလးရဲ႕ဖုန္းမွာ အင္တာနက္ မခ်ိတ္ ေပးထားပါနဲ႔။
ကေလး အင္တာနက္ သံုးခ်င္ရင္ အိမ္မွာပဲ ကိုယ့္ရဲ႕ ဖုန္းကေန ဝိုင္ဖိုင္ (Wi-Fi) လႊတ္ၿပီးေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာ နဲ႔ သံုးခိုင္းတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။
တိုးတက္လာတဲ့ ေခတ္ေပမို႔ တက္ဘလက္၊ အိုင္ပက္၊ ကြန္ပ်ဴတာ၊ အင္တာနက္ စတာေတြကို က်မတို႔က ဘယ္လိုမွ ေရွာင္လႊဲလို႔ မရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်မတို႔ရဲ႕ ကေလးမ်ား အႏၲရာယ္ ကင္းစြာနဲ႔ ေဘးကင္း လံုၿခံဳေစဖို႔ အတြက္ေတာ့ က်မတို႔ သတိထား ရမွာပါ။
ဒီေခတ္က ေယာက်ာ္းေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းကေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ အႏၲရာယ္ရွိႏိုင္တဲ့ ေခတ္ပါ။ လိင္အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ၊ အယံုသြင္း ဆြဲေဆာင္မႈေတြက အစ ေငြေၾကးမ်ားစြာကို လိမ္လည္လွည့္ျဖားယူၾကတဲ့အထိ မသမာ သူမ်ားက ဆိုရွယ္မီဒီယာကို အသံုးျပဳလာၾကပါၿပီ။
ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အႏၲရာယ္ကင္းစြာနဲ႔ အင္တာနက္ကို အက်ိဳးရွိရွိ သံုးတတ္ေစဖို႔အတြက္ မိဘမ်ားအေနနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕ ကေလးမ်ားကို သင္ၾကား ေလ့က်င့္ေပးဖို႔ လိုေနပါၿပီ။ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးၾကပါဦး။ ။
The post ကေလးမ်ားနဲ႔ အင္တာနက္ အႏၲရာယ္ appeared first on ဧရာ၀တီ.
-------------------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)