ဓါတ္ပံု ဖဲြ႕စည္းမွဳဆိုင္ရာ ဥပေဒသမ်ားႏွင့္ ယင္းတို႕ကို ခ်ိဳးေဖါက္ျခင္း

Breaking the Rules

ဓါတ္ပံု တစ္ပံု၏ Frame အတြင္း ရွိ Subject မ်ား အထားအသုိလ္ ဖဲြ႔စည္း မွဳ ႏွင့္ ပတ္သက္ သည့္ Composition ဆိုင္ရာ နည္း စနစ္ မ်ား ကို ေယဘူယ် အားျဖင့္ Rule ( ဥပေဒသ ) ဟူ၍ ေခၚၾကပါသည္။ အဆိုပါ ဥပေဒသ မ်ားကို အပိုင္း(၁) တြင္ ကၽြန္ေတာ္ လက္လွမ္း မွီ သေရြ႕ ေရးခဲ့ ျပီး ျဖစ္ပါသည္။။

အဆိုပါ Rule ( ဥပေဒသ ) မ်ားသည္ အေသ ခ်ည္ေႏွာင္ ထားသည့္ အေဘာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ သေဘာ မွ်သာ ျဖစ္သည္ကို သတိျပဳ ရပါ မည္။

ယင္း Rule ( ဥပေဒသ ) မ်ားေပၚလာရသည္မွာလည္း Artists မ်ား Designers မ်ား သည္ ၄င္းတို႕ ၏ အနုပညာ ဖန္တည္း မွဳ မ်ား ေဆာင္ရြက္ ရင္း ၾကည့္သူ ၏ အာရံု ကို အျခားသာ ေနရာ မ်ားထက္ ပို၍ ဖမ္းစားနိုင္သည့္ ေနရာ ႏွင့္ အေနအထား မ်ားကို သတိျပဳ မိလာရာၾကပါသည္။ ထိုမွ တစ္ဆင့္ တစ္ျဖည္းျဖည္း ယင္းတို႕ကို Composition လမ္း ညႊန္မ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ လာၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ကာလ ၾကာလာေသာ အခါ တြင္ အဆိုပါ Composition ဆိုင္ရာ လမ္း ညႊန္ ခ်က္ မ်ား ကို Rule ( ဥပေဒသ ) သဘြယ္ သံုးလာၾကပါသည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ မည္သို႕ ေသာ Rule ( ဥပေဒသ ) သည္မွ် အေသ စည္းေႏွာင္ ထားေသာ ( Hard and Fast Rule ) မ်ား အျဖစ္ မွတ္ယူ၍ မရ ဟု ဆိုရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

သို႕ ရာ တြင္ အဆိုပါ “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ မ်ားကို လည္း လံုး၀ မ်က္ ကြယ္ျပဳ၍ လည္းမရပါ။ ယင္းေနရာမ်ားသည္ မိမိတင္ျပလိုသည့္ အရာကို ၾကည့္သူ၏ အာရံု စူးေရာက္လာေစေရး အတြက္ အေထာက္အကူျပဳ ေသာ ေနရာ မ်ားလည္း ျဖစ္သည္ ကိုလည္း လက္ခံ ထားရပါမည္။

အဆိုပါ “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ တို႕ သည္ မိမိ၏ အနုပညာ ဖန္ထည္း မွဳ တစ္ခု ကို ထုဆစ္ဖန္ဆင္း ရာတြင္ လက္နက္ ကိရိယာ ( Tool ) အျဖစ္ လိုအပ္သလုိ သံုး ရ မည့္ အရာ မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။

မည္သည့္အခ်ိန္ မ်ိဳးတြင္ ခ်ိဳးေဖါက္ မည္နည္း။

အဆိုပါ “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ မ်ားကို ပံု တစ္ပံု ဖဲြ႕ စည္းရာ တြင္ သံုးရ သည္ အေျခ အေန မ်ား ရွိသကဲ့ သို႕ အခ်ိဳ႕ ေသာေနရာ မ်ား တြင္လည္း အဆိုပါ “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ ကိုပင္ မိမိ စိတ္ကူး ကြန္းျမဴး နိုင္ ကဲ့သို႕ ျပင္ဆင္ ( Modify ) သံုးစဲြ ရကာ တစ္ခါ တစ္ရံ တြင္လည္း လံုး၀ မ်က္ ကြယ္ ျပဳ ရမည္ အခါ မ်ိဳးလည္း ရွိပါသည္။

သို႕ ရာ တြင္ မည္သည့္ အေနအထားမ်ိဳး တြင္ “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ (Rules) မ်ားကို ျပင္ဆင္ ( Modify ) သံုးစဲြ ရမည္၊ မည္သည့္ အေျခအေနမ်ိဳး တြင္ ( Ignore ) မ်က္ကြယ္ျပဳ ရမည္ ဆို သည္တို႕ ကို သိရန္ မွာ မူ အေတြ႕ အၾကံဳ အေတာ္ ရွိ ရန္ လိုပါသည္။ ျမန္မာ စကားတြင္ ရွိေသာ “ ၀ိနည္း တတ္ မွ ၾကက္ သတ္ လို႕ ရတယ္ “ ဆိုေသာ စကား အတိုင္း ျဖစ္ပါသည္။

ဓါတ္ပံု အနုပညာ ဖန္တည္းမွဳ တစ္ခုကို ထုဆစ္ ရာ၌ အထက္တြင္ ေဖၚျပ ခဲ့ သကဲ့သို႕ ပန္းပု ရုပ္ ထုရာ၌ ရံႊ႕ ေစး ( Clay) ကို စိတ္ အလွ်င္ ကြန္႕ ျမဴး နိုင္သမွ် ကိုင္တြယ္ ထုဆစ္ ၾကသကဲ့ သို႕ “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ ကို လည္း ဓါတ္ပံု ကို ထုဆစ္ ဖန္ တည္းရာ တြင္ စူးေဆာက္ သဘြယ္ သံုးကာ ၄င္းတို႕ ၏ လို အပ္ သလို အသံုးျပဳ ထုဆစ္ၾကပါသည္။

ယင္းကဲ့သို႕ အနုပညာ ရွင္ တိို႕သည္ “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ ကိုေသြဖည္ ကာ နည္း သစ္ ဖန္တည္းၾကေစကာမူ အရမ္းကာေရာ အလြတ္သေဘာ မဟုတ္ၾကဘဲ “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ မ်ားကို ၄င္းတို႕ ၏ အသိပညာ အေတြ႕ အၾကံဳ တို႕ ႏွင့္ ေပါင္းစပ္ကာ ရွိရင္းစဲြ Rules, မ်ား မွ ေဖါက္ထြက္၍ အံ့ မခန္း အဆန္း တက်ယ္ နည္း သစ္ မ်ား ကို ဖန္ တည္း ၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤ သည္မ်ားမွာ လည္း “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ အသစ္မ်ားဟု မဆိုေစကာမူ ဓါတ္ပံု ဖဲြ႕စည္းမွဳ ( Composition ) ဆိုင္ရာ လမ္း သစ္ တစ္သြယ္ ျဖစ္ပါသည္

အဆုိပါ Rules, “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ တို႕ ကို ေဖါက္ထြက္ကာ ဖဲြ႕စည္း ရိုက္ကူးထားသည့္ ပံု အခ်ိဳ႕ကို ခ်ိဳးေဖါက္ထားသည့္ ဥပေဒသမ်ားအလိုက္ ေအာက္ တြင္ နမူနာအျဖစ္ျပထား ပါသည္။ အဆိုပါပံု မ်ားသည္ ထိပ္တန္း အဆင့္မ်ား မဟုတ္ ေစကာမူ ဖဲြ႕စည္းပံု ( Composition ) အရ မ်ားစြာေကာင္းမြန္ ပံုမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။

Rule of Thirds ကိုခ်ိဳးေဖါက္ျခင္း။

The Rule of Thirds သည္ ဓါတ္ပံု တစ္ပံု ၏ ဖဲြ႕စည္း မွဳ Composition တြင္ အေျခ ခံ အက်ဆံုး၊ အထိေရာက္ဆံုး ႏွင့္ ဓါတ္ပံု သမား အမ်ားစု လိုက္နာ က်င့္သံုးၾကသည့္ Rule တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ Composition ကို စတင္ ေလ့ လာသည္ႏွင့္ Rule of Thirds ကို စတင္ ေလ့လာ ၾကေလ့ ရွိပါသည္။

သို႕ ရာတြင္ ေအာက္ပါ ပံု ကဲ့သို႕ လမ္းကို ပံု ၏ အလယ္ တည့္ တည့္ ထားကာ Foreground မွ Background အဆံုး အထိ ဆဲြ ထုတ္ သြားျခင္း သည္ စင္စစ္ အားျဖင့္ Rule of Thirds ကို ေဖါက္ဖ်က္ ကာ လမ္းသစ္ထြင္လိုက္သည့္ နည္း ပင္ျဖစ္ပါသည္။

သို႕ ရာတြင္ ဤကဲ့သို႕ ခ်ိဳးေဖါက္ လိုက္ျခင္း ျဖင့္ အလြန္ အားေကာင္းသည့္ ပံု တစ္နည္းအားျဖင့္ ၾကည့္ေသာသူအား စူးစူး ရဲရဲ ၾကည့္ ရေလာက္ေအာင္ ရွိလာ သည့္ ဖဲြ႕ စည္းမွဳ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေပၚလာ ပါသည္။

ဥပမာ အားျဖင့္ Portrait Subject တစ္ခု က သစ္သား စည္ပိုင္း တစ္ခု ကို ေခါင္း စိုက္ ၾကည့္ေနသည့္ပံု မ်ိဳးသည္ Rule of Thirds အတိုင္း လိုက္နာဖဲြ႕ စည္း ျခင္း မဟုတ္ေစကာမူ တစ္မိ်ဳး တစ္ဖံု အားေကာင္း သည့္ ဖဲြ႕စည္းမွဳ တစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္သည္။

ေအာက္ပါ ပံုမ်ား မွာလည္း Rule of Thirds ကို ခ်ိဳးေဖါက္ထား သည့္ နမူနာ ပံု မ်ား ျဖစ္ပါသည္။

သို႕ေသာ္ Rule of Thirds ကို ခ်ိဳးေဖါက္ရန္မွာ မူ မိမိ ကိုယ္ တိုင္က Rule of Thirds သည္ မည္သည့္ အတြက္ ေၾကာင့္ Center of Interest ျဖစ္ရသည္ ကို ေကာင္းစြာ သေဘာေပါက္ရန္လိုသည္။ သို႕ မွသာ ၄င္း၏ Loophole ကို လည္းသိနိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

Rule of Thirds ကို မသိဘဲ အဆိုပါ ဥပေဒသ ကို ခ်ိဳးေဖါက္ ထားသည့္ ပံု တစ္ပံုသည္ ကံေကာင္း ေထာက္မစြာ တစ္ပံုေကာင္း Accidental ရနိုင္ ေကာင္း ရနိုင္မည္။ အျမဲ တမ္း ေမွ်ာ္လင့္ ၍ မရနိုင္။ Rule ကို သိ၍ ေသျခာစြာ တြက္ဆ ခ်ိဳးေဖါက္ထားသည့္ ပံုမွာ အမ်ားစု မွာ မူ အားေကာင္း သည့္ Composition မ်ား ျဖစ္ လာ နိုင္ပါ သည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ “ ၀ိနည္း တတ္မွ ၾကက္ သတ္ နိုင္လိမ့္ မည္ “ ဟု ဆိုရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

မိမိ အျပင္ ထြက္ ဓါတ္ပံု ရိုက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ကိုယ္တိုင္ Rule of Thirds အတိုင္း တစ္ပံု ႏွင့္ အဆိုပါ ပံုကိုပင္ Rule of Thirds ကို ေဖါက္ဖ်က္၍ တစ္ပံု ရိုက္ စမ္းသပ္ၾကည့္ပါ။ မည္သည္ က ျမင္ရိုး ျမင္စဥ္ ထက္ ပို၍ တစ္ဆန္း သစ္ လာ သည့္ပံု ျဖစ္သည္ကို ဆန္းစစ္ ၾကည့္ပါ။ မိမိ ဘ၀င္ က်သည့္ ပံု ကို သံုးပါ။

ေအာက္တြင္ အျခားေသာ Rules, “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ မ်ား ကို ခ်ိဳးေဖါက္ ျခင္းမ်ား ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဖၚျပထားပါသည္။ ေခါင္းစဥ္ငယ္ ကေလး မ်ားကို ဘာသာ ျပန္လွ်င္ ရွဳပ္ေထြးကုန္နိုင္သျဖင့္ မူရင္း အဂၤလိပ္ ဘာသာ ျဖင့္ပင္ ေဖၚျပထားပါသည္။ သို႕ ရာ တြင္ ရွင္းလင္း ခ်က္မ်ား တြင္ မူ ဘာသာ ျပန္ ကာ ရွင္းလင္း ထားပါသည္။

Guideline: Don't Center the Subject

ဓါတ္ပံု ဆိုင္ရာ Rules, “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ မ်ား တြင္ Subject ကို Frame ၏ အလယ္ တြင္ မထား ပါႏွင့္ ( Don't Center the Subject ) ဟု ဆိုထားပါသည္။ သို႕ရာ တြင္ သဘာရင့္ Subject အထားအသိုလ္ ကၽြမ္းက်င္ သည့္ ပညာရွင္ အခ်ိဳ႕ ကမူ မ်က္ေစ့ တည့္တည့္ ၾကည့္ ျခင္း ျဖင့္ ထူးျခား စြာ ကြက္ကြက္ ကြင္းကြင္း ျမင္ေအာင္ Subject ကို Frame ၏ အလယ္ တြင္ ထားကာ ျပေလ့ ရွိသည္။

အထက္ပါ ပံု တြင္ ငွက္ ကေလး အား Rules, “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ မ်ားကို ဆန္႕ က်င္ကာ ပံု ၏ အလယ္ တြင္ ထား ပါသည္။ သို႕ ရာ တြင္ ငွက္ ကေလး ကို ၾကည့္ လွ်င္ Subject ထံသို႕ အာရံု ေရာက္ေစရန္ ေရဂယက္ ကေလး မ်ား ၀ိုင္း ေနသည္ကို ေတြ႕ နိုင္ပါသည္။ ငွက္ကေလး ၏ မ်က္လံုးက ၾကည့္ သူကို ျပန္ ၾကည့္ ေနျခင္း သည္ Subject ႏွင့္ ၾကည့္သူ တို႕ ၏ Contact ကို ေပး သည့္အတြက္ လည္း ပံုကို ပို၍ အားရွိ လာေစပါသည္။

ဤ သည္မွာ ဓါတ္ပံု အနုပညာ ရွင္ ၏ စိတ္ကူး ကြန္႕ျမဴး မွဳ ဟု ဆိုရပါမည္။ ငွက္ ငယ္ ကို လက္လြတ္ စပါယ္ အလယ္တြင္ထားျခင္း မဟုတ္ဘဲ စိတ္ကူးျဖင့္ တြက္ခ်က္ကာ ေနရာခ်ထား ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤသည္မွာ ပံု မွန္ သိထားး ၾကသည့္ Rules, “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ မ်ားကို ေဖါက္ထြက္ လိုက္သည့္ ဥပမာ တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ဤ ကဲ့ သို႕ အေနအထားမ်ိဳးကို အမည္ တပ္ ရပါလွ်င္ “ Classic bull's-eye composition “ ဟု ဆိုရပါမည္။

ဓါတ္ပံု Composition တြင္ Rules, “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ မ်ားကို ခ်ိဳးေဖါက္ ၍ Subject ကို Frame ၏ အလယ္ တြင္ ထားသည့္ နမူနာ ပံု မ်ား ကို ေဖၚျပရပါလွ်င္ မိုုးကုတ္ စက္၀ိုင္း အထိ တစ္ေမွ်ာ္ တစ္ေခၚ ထိုး တက္ သြား ေသာ လမ္းမၾကီးကဲ့သို႕ လမ္း မ ၾကီးမ်ား ၊ လမ္း သြယ္ကေလးမ်ား၏ ပံုမ်ား ျဖစ္ပါ သည္။ ေအာက္ တြင္ နမုနာ ျပထားသည့္ ပံု သေဘာ မ်ိဳး ျဖစ္ ပါသည္။

အဆုိပါ ပံုမ်ိဴး မွာ Rule of Thirds ကို ခ်ိဳးေဖါက္သည္ဟု ဆိုေစကာမူ ႏွစ္ဘက္ ညီ အခ်ိဳးက်ေသာ Rule of Symmetry ႏွင့္ အက်ံဳး ၀င္ ေနသည္ဟု ဆိုနိုင္ ျပန္ပါသည္။

အလားတူ ဥပမာ မ်ားမွာ ညစာစားသည့္ စာပဲြ ရွည္ၾကီး မ်ားေပၚတြင္ ပန္းကန္ မ်ား ဖန္ကြက္ မ်ား စီကာခ်ထား သည္ကို Symmetry သေဘာ မ်ိဳး ျဖင့္ ရိုက္ သည့္ ပံု မ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။

စက္ေလွကား ( Escalators) ၊ ေလွခါးထစ္ ( Steps ) ဆိပ္ခံ တံတား မရွိသည့္ ( Piers ) ႏွင့္ လွိဳင္ ဂူ ( Tunnels ) စသည့္ ပံု မ်ား သည္လည္း ၄င္းတို႕ ၏ ရွည္လွ်ားသည့္ ေနအထားကို Center of the Frame တြင္ထားကာ အဓိက အေလးေပး ရိုက္ ကူး ျခင္းျဖင့္ အဆံုး မရွိသည့္ အတိုင္း အတာ တစ္ရပ္ကို ခံစားမွဳ ရေစ နိုင္သည့္ ပံု မ်ိဳး ျဖစ္လာေစပါသည္။

Guideline: Subject Should Face the Camera

Wildlife Photography ၏ Rules, “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ မ်ား တြင္ Subject သည္ ၾကည့္ သူကို မ်က္ႏွာျပဳေနသင့္သည္ ဟု ဆိုထားရမည္ ၊ ေၾကာ ေပး မေန သင့္ ဟု ဆိုထားပါသည္။

သို႕ ရာတြင္ အထက္ပါပံု တြင္ ယံု ကေလးသည္ ၾကည့္သူကို ေၾကာေပးေနပါသည္။ Wildlife Photography တြင္ မ်ားစြာ လက္ခံ က်င့္ သံုးလွ်က္ရွိေနသည့္ Rules, “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ မ်ား ကို ခ်ိဳးေဖါက္ ထားသည့္ပံု ျဖစ္ပါသည္။

သို႕ ရာ တြင္ ရိုက္ထားသည့္ ဓါတ္ပံု အနုပညာ ရွင္ သည္ အလႊတ္မဲ့ လုပ္ထားသည္ မဟုတ္ပါ။ ေသျခာစြာ ၾကည့္ပါက ယံု ငယ္၏ မ်က္လံုးတြင္ ေတာက္ပေနသည့္ ေရာင္ျပန္ ကေလး ကိုေတြ႕ ရပါမည္။ ထိုအေရာင္ ေလးသည္ ယံု ငယ္ကေလး၏ Sweet, childlike, innocence and youth တို႕ ကို ေဖၚေဆာင္ ေပးသည့္ အရာ ျဖစ္ပါသည္။ Wildlife Photography တြင္လည္း တိရိစၦာန္ ကေလး မ်ား၏ မ်က္လံုးသည္ Expression ကိုေပးသည့္ အတြက္ ထို အခ်က္ကို ဖမ္း ရန္ လိုပါ သည္။

Guideline: Leave more room in front than behind

Subject ၏ မ်က္ႏွာ မူရာ ေနရာ ( Space ) ကို ေနရာ မ်ားမ်ား ေပးကာ ၄င္း၏ ေနာက္ဘက္ တြင္ Space ကို ေနရာေလွ်ာ့ ထား ရမည္ ဆိုေသာ “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ ရွိပါသည္။ ဥပမာ အားျဖင့္ သစ္ကိုင္းေပၚ တြင္ နားေနသည့္ ငွက္ တစ္ေကာင္ကို ရိုက္ပါက Compose လုပ္ရာ ၌ ငွက္သည္ Frame ၏ ညာ ဘက္ အစြန္ တြင္ ရွိျပီး ညာ ဘက္ကို သာ မ်က္ ႏွာျပဳေနပါက ၊ ငွက္ သည္ မည္သည့္ အရာ ကို ၾကည့္ ေနသည္ ကို မျပနိုင္သည့္ အတြက္ ၾကည့္သူ ၏ အာရံု ကို Frame အတြင္း မွ ဆဲြ ထုတ္ သြားသကဲ့ သို႕ ျဖစ္ေနမည္ ဟု “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ က ဆိုပါသည္။

ေအာက္ပါ ပံုတြင္မူ လိပ္ျပာ ကေလးသည္ Frame ၏ ညာ ဘက္အစြန္း တြင္ ရွိနေစကာမူ ညာ ဘက္ ကိုသာ ၾကည့္ေနသည္ ကိုေတြ႕ ရပါမည္။

“ Guide Line “ လမ္းညႊန္ ကို ခ်ိဳးေဖါက္ထားသည့္ ပံု ျဖစ္ပါသည္။ သို႕ ေသာ္ ဤ ပံု ကို အဓိက ဖမ္းထား သည့္ အခ်က္ မွာ ပံု အထက္ ညာ ဘက္ ေဒါင့္ ရွိ Light Space ျဖစ္ပါသည္။ ပံု အတြင္း အစိမ္းေရာင္ အရြက္မ်ား ၏အနီးကပ္ ျမင္ကြင္း ႏွင့္ပံု အတြင္း၏ က်န္ေနရာ မ်ားရွိ အေမွာင္ ေနရာ မ်ားကို အဆိုပါ ပံု အထက္ ညာ ဘက္ ေဒါင့္ ရွိ Light Space က Contrast အျဖစ္ ျဖည့္ ေပးထား ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ပိတ္ေန သည့္ Confined Space မွ ေန၍ Wide Open Space အျဖစ္ ဆဲြ ထုတ္ လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

Guideline: Get the Whole Subject in the Frame

Wildlife ရိုက္သည့္အခ်ိန္တြင္ Subject ကို Frame ျပည့္ နိုင္သမွ် ျပည့္ေအာင္ ရိုက္ရမည္ ဆိုသည့္ “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ ရွိပါသည္။ Crop မလုပ္ဘဲ ရိုက္စဥ္ ထည္းက Frame ကို ျပည့္နိုင္သမွ် ျပည့္ ေအာင္ ရိုက္ရန္ ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္သည္။ Crop လုပ္ရာတြင္ လည္း Subject ကိုယ္ခႏၵာ ၏ မည္သည့္ အပိုင္း ကိုမွ် ျဖတ္ေတာက္ မ ပစ္ရန္ လည္း အေရး ၾကီးပါသည္။ ဤ သို႕ ျဖင့္ Subject ၏ တစ္ကိုယ္လံုး ကို ေသျခာ စြာ ျမင္နိုင္ မည္ ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုပါသည္။

အထက္ ပါ ပံု ကိုၾကည့္လွ်င္ ငွက္ ပံု မွာ Crop လုပ္ထားသည့္ ပံု ျဖစ္ပါသည္။ Crop လုပ္ရာ တြင္ အျမီး အနည္း ငယ္ ျပတ္ေနသည္ကို ေတြ႕ နိုင္ပါသည္။ ဤ ကဲ့ သို႕ ျဖစ္ရ ျခင္း မွာ တမင္ Crop လုပ္ ထားရ ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အေၾကာင္း မွာ ငွက္ ၏အျမီး ပိုင္း ရွိ ေရာင္စံု သစ္ရြက္မ်ား မွာ Backlit အလင္းေရာင္ေၾကာင့္ ေတာက္ပ ေနကာ ၾကည့္သူ၏ အာရံု ကို ဆဲြ ေခၚ သြားနိုင္သည့္ အတြက္ Main Subject ျဖစ္သည့္ ငွက္ အေပၚ အာရံု မ ေလွ်ာ့ ေစရန္ ဤ ကဲ့သို႕ ေတာက္ပေနသည့္ ေရာင္စံု သစ္ရြက္ မ်ားကို ျဖတ္ထုတ္လိုက္ရာ တြင္ ၄င္း ႏွင့္ေရာ ေနသည့္ ငွက္အျမီး ပါ ပါ သြားရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ငွက္ အျမီး ျပတ္ ေန ျခင္း ျဖင့္ ပံု အား မ်ားစြာ ထိခိုက္မွဳ မရွိေစကာမူ Center of Interest သည္ ငွက္အေပၚ ေရာက္သြားမွဳ ၏ အက်ိဳး က ပို၍ မ်ားပါသည္။ ဤ သည္မွာ လည္း “ Guide Line “ လမ္းညႊန္ ကို ခ်ိဳးေဖါက္ရန္ လိုအပ္ လာသည့္ အတြက္ ခ်ိဳးေဖါက္ လိုက္ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

အထက္တြင္ ေဖၚျပခဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ Rules မ်ား အားလံုး ကို ခ်ိဳးေဖါက္ ရမည္ဟု မဆိုလိုပါ။ Rule အားလံုး ကို တသမတ္ထည္း လိုက္နာရမည္ ဟု လည္း ဆို၍မရပါ။ အေျခ အေန ကို လိုက္ကာ Rule မ်ား အတိုင္း လိုက္ ကာ ေဆာင္ရြက္မည္ေလာ၊ Rule မ်ားကို ခ်ိဳးေဖါက္ကာ လမ္း သစ္ဘဲ ထြင္မည္လားဆို သည္မွာ မူ ယကံ ရွင္၏ ဆံုး ျဖတ္ခ်က္ ကာ ျဖစ္ပါသည္။

Guideline: Work Wonky

ရွဳ ခင္း ပံု မ်ား ရိုက္လွ်င္ ပံုသည္ ေရျပင္ညီက် ေနရမည္ဟူေသာ Composition ဆိုင္ရာ ဥပေဒသ ရွိပါသည္။ သို႕ ရာ တြင္ အခ်ိဳ႕ ေသာ Subject မ်ားကို ေစာင္း၍ ရိုက္လွ်င္ ၾကည့္သူ၏ အာရံု ကို ပို၍ ဆဲြေဆာင္ နိုင္ျခင္း မ်ိဳးလည္း ရွိပါသည္။

သို႕ရာတြင္ ေသျခာစြာ တြက္ခ်က္ ကာ ကင္မရာ ကို ေစာင္းေပးရန္လိုပါသည္။ သို႕ မဟုတ္ပါက မွားယြင္းစြာ ကင္မရာ Angle ယူ မိသည့္ပံု ကဲ့ သို႕ ျဖစ္သြားတတ္ ပါသည္။

Guideline: Don’t Split Your Image In Two

ပံု တစ္ပံုကို ေအာက္တြင္ နမူနာ ျပထားသည့္ ပံု ကဲ့ သို႕ အထက္ေအာက္ ညီမွ် စြာ ထက္၀က္ မပိုင္းပါ ႏွင့္ ဟူေသာ Composition Rule တစ္ခု ရွိပါသည္။

အထက္ပါပံု တြင္ ေရျပင္ ႏွင့္ ေကာင္းကင္ ကုိ အညီိ အမွ် ထက္၀က္ ပိုင္း ထားသည့္ အတြက္ ၾကည့္သူ အေနႏွင့္ မည္သည့္ အပိုင္း ကို အေလးထား ၾကည့္ ရမည္ကို မသိ ျဖစ္တတ္ သည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ အားသာသည့္ အပိုင္းကို အေလး ထားကာ ပို၍ ေနရာ ေပးျပီး အားနားသည့္ အပိုင္း ကို ေလွ်ာ့ ထားရမည္ ဟု ဆိုထားပါသည္။

သို႕ ေသာ္ ေအာက္ပါ ပံု ကဲ့ သို႕ Rule ကို ခ်ိဳးေဖါက္ခါ Colour Impact ၾကီးသည့္ ေက်ာက္တံုး ၾကီး ကို ပံု ၏ အလယ္ တြင္ ထား ၍ ေကာင္း ကင္ ႏွင့္ ေျမျပင္ ကို ထက္ပိုင္း ခဲြ လိုက္ေစကာမူ Abstract အားေကာင္းသည့္ ပံု တစ္ပံု ျဖစ္လာပါသည္။

အထက္ပါ ပံုသည္ Subject ကို အလယ္ တြင္ မထားပါႏွင့္ ( Don't Center the Subject ) ဟူေသာ Rule ႏွင့္ ပံု ကို အထက္ေအာက္ အညီအမွ် ထက္ပိုင္း မခဲြ ပါႏွင့္ ( Don’t Split Your Image In Two ) ဟူ ေသာ Rule ႏွစ္ခု ကို ခ်ိဳးေဖါက္ ထားသည့္ နမူနာ ပံု ျဖစ္ပါသည္။

စင္စစ္အားျဖင့္ Rules မ်ား သည္ ပံု တစ္ပံု အေပၚ ၾကည့္သူ အာရံု စူးေရာက္ ေစေရး အတြက္ အေထာက္အကူ ျပဳေသာ အရာ မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ Rule တို႕ Guide Line တို႕သည္ ပံု တစ္ပံု ၏ Composition အတြက္ Silent Instructor ျဖစ္ပါသည္။ သိမ္ေမြ႕ စြာ လမ္းညႊန္ ေပးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သို႕ ရာ တြင္ မိမိ၏ Photography ကိုမူ လြမ္းမိုး ေစမွဳ မရွိေစသင့္ ပါ။

Photographic Rule မ်ားကို ခ်ိဳးေဖါက္ထားသည့္ နမူနာ ပံုအခ်ိဳ႕။

ေအာက္ပါ ပံု မ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ ျမင္ေနၾက Composition မ်ိဳး မွ တစ္နည္း မဟုတ္ တစ္နည္း ကဲြျပားေနသည္ကို ေတြ႕ နိုင္ပါသည္။ မိမိ၏ အၾကိဳက္ႏွင့္ တိုက္ ဆိုင္သည္ မ်ားကို နမူ နာယူ နိုင္ရန္ ေဖၚျပထား ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။