FIFA World Cup
World Cup လို႔အတိုေကာက္ ေခၚၾကတဲ့ FIFA World Cup ကို Fédération Internationale de Football Association ကၾကီးမႈးၿပီး ေလးႏွစ္တစ္ၾကိမ္ က်င္းပ ပါတယ္။
ကမာၻ႔ဖလား World Cup ကၿမန္မာ ပရိသတ္ ေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးၿပီးသား အခ်ိန္ေပး ေစာင့္ၾကည့္ ေနတဲ့ ပြဲတစ္ ပြဲပါ။ အသင္းေပါင္း ၃၂သင္း ပါ၀င္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီးေတာ့ အိမ္ရွင္ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံမွာ တစ္လတာ က်င္းပ ေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီ world cup final ၃၂သင္း ထဲ၀င္ဖို႔ အတြက္ အရည္အခ်င္း စစ္တဲ့ ေၿခစစ္ပြဲ ေတြကိုေတာ့ ၃ႏွစ္နီးပါး က်င္းပေလ့ ရွိပါတယ္။ အခုထိ final ပြဲေပါင္း ၁၉ၾကိမ္ က်င္းပခဲ့ ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံ ၈ႏိုင္ငံက ဖလားေတြ ရယူထား ႏိုင္ပါတယ္။ ဘရာဇီး ႏိုင္ငံက ၅ၾကိမ္နဲ႔ အမ်ားဆံုး ဗိုလ္စြဲထားၿပီး သူ႔ေနာက္မွာ အီတလီက ၄ၾကိမ္၊ အေနာက္ ဂ်ာမနီက ၃ၾကိမ္၊ အာ ဂ်င္တီးနားနဲ႔ ဥရုေဂြးက ၂ၾကိမ္စီ၊ အဂၤလန္၊ ၿပင္သစ္နဲ႔ စပိန္တို႔က တစ္ၾကိမ္စီ ဖလားကို ရယူထား ပါတယ္။ လက္ရွိ ခ်န္ပီယံ ကေတာ့ စပိန္ အ သင္း ၿဖစ္ပါတယ္။
ဖီဖာ ကမာၻ႔ဖလားကို ၁၉၃၀ ၿပည့္ႏွစ္မွာ FIFA ရဲ႕ဥကၠ႒ Jules Rimet ကႏိုင္ငံေပါင္းစံု ပါ၀င္မယ့္ ေဘာ လံုးၿပိဳင္ပြဲ တစ္ခု က်င္းပဖို႔ အဆိုၿပဳ ရာက စတင္ က်င္းပၿဖစ္ ခဲ့ပါတယ္။ အိမ္ရွင္ အၿဖစ္ ဥရုေဂြး အသင္းက က်င္းပၿပီး ၁၃ႏိုင္ငံကိုပဲ ဖိတ္ၾကား ယွဥ္ၿပိဳင္ ေစခဲ့ပါတယ္။ ဒီပြဲက အစၿပဳလို႔ ဖီ ဖာက တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ ႏိုင္ငံေတြ ထပ္တိုး ဖိတ္ေခၚ ခဲ့ၿပီးေတာ့ အခုဆို တစ္ကမာၻလံုးက အသင္းေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္က ပါ၀င္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ပါတယ္။ ေၿခရည္စစ္ ပြဲေတြကို ၂ႏွစ္ေလာက္ထိ က်င္းပၿပီး ေနာက္ဆံုး ၃၂သင္းကို ေရြးခ်ယ္ပါ တယ္။ အရင္ကေတာ့ ေဘာလံုးပြဲ ေတြက Great Britain ၿပင္ပကို ေက်ာ္ၿပီး ေရာက္မလာ ပါဘူး။ ၁၈၇၂ ခုႏွစ္မွာ Scotland နဲ႔ England ႏိုင္ငံ ေတြက Glascow မွာပထမဦးဆံုး ႏိုင္ငံတကာ ေဘာ လံုးပြဲကို ကန္ခဲ့ၾက ပါတယ္။
၁၉၀၀ ၿပည့္ႏွစ္ေတြမွာ ေဘာလံုး ကစားနည္းက ပိုမိုခိုင္မာ လာၿပီး အားေပးမႈႏႈန္း ၿမင့္တက္ လာၿပီး ႏိုင္ငံ အလုိက္ ေဘာလံုး အသင္းေတြကို တည္ေထာင္ လာၾက ပါတယ္။ ၁၉၀၄ မွာေတာ့ ၿပင္သစ္ ႏိုင္ငံမွာ FIFA ေဘာလံုး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို တည္ေထာင္ လိုက္ၾက ပါတယ္။ ေဘာလံုး ကစား နည္းက ေအာင္ၿမင္ လာ တာနဲ႔ အမွ် IOC ကအသိအမွတ္ ၿပဳတဲ့ အိုလံပစ္ အားကစားနည္း တစ္ခုအၿဖစ္ သတ္မွတ္ ခံရၿပီး ၁၉၀၈နဲ႔ ၁၉၁၂ အိုလံ ပစ္ ၿပိဳင္ပြဲမွာ ထည့္သြင္း ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၁၄ မွာေတာ့ FIFA ကအိုလံပစ္ ေဘာလံုးပြဲကို "world football championship for amateurs" အၿဖစ္ သတ္မွတ္ ခဲ့ၿပီး ဒီၿပိဳင္ပြဲကို ဆက္က်င္းပဖို႔ လက္ေၿပာင္း တာ၀န္ ယူခဲ့ ပါတယ္။ ဒါက FIFA ကမာၻ႔ဖလား ဆိုၿပီး ၿပိဳင္ပြဲ တစ္ပြဲ သက္သက္ ခြဲထြက္ လာပါတယ္။
အစပိုင္း ကေတာ့ အသင္းေတြ သိပ္မရွိ ပါဘူး။ ႏိုင္ငံ အသင္းေတြက တိုက္ေတြကို ၿဖတ္သန္း ခရီးသြားၿပီး ၿပိဳင္ဖို႔အတြက္ အဆင္မေၿပ ၾကပါ ဘူး။ ၁၉၃၄နဲ႔ ၁၉၃၈ ၿပိဳင္ပြဲ ေတြကို ဥေရာပ တိုက္မွာ က်င္းပခဲ့ၿပီး ေတာင္အေမရိက တိုက္က ဘရာဇီး တစ္သင္းပဲ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၂နဲ႔ ၁၉၄၆ ၿပိဳင္ပြဲ ေတြ ကိုေတာ့ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ေၾကာင့္ မက်င္းပ ၿဖစ္ခဲ့ ပါဘူး။ ၁၉၅၀ ၿပိဳင္ပြဲကိုေတာ့ ဘရာဇီး ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပ ခဲ့ၿပီး ၿဗိတိသွ် အသင္းေတြက စစ္တိုက္ခဲ့ ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ အခ်င္းခ်င္း ဆိုေတာ့ ၀င္မၿပိဳင္ လိုၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၄၆မွာ ဖီဖာရဲ႕ ဖိတ္ေခၚခ်က္ေၾကာင့္ ၀င္ ၿပိဳင္ ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၈၂ မွာေတာ့ ၂၄သင္းထိ တိုးခဲ့ၿပီး ၁၉၉၈ မွာေတာ့ ၃၂သင္း ၿဖစ္လာပါတယ္။ အာရွ၊ အာဖရိက၊ ေတာင္အေမ ရိက တိုက္က ႏိုင္ငံ အသီးသီး ကပါ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ လာၾက ပါတယ္။ ေနာင္မွာ အသင္းေပါင္း ၄၀ အထိ ထပ္တိုးဖို႔ အစီ အစဥ္ ရွိပါတယ္။
အမ်ိဳးသား ေဘာလံုးပြဲ ေတြတင္မက အမ်ိဳးသမီး ေဘာလံုးပြဲ ေတြကိုလည္း ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ကစလို႔ က်င္းပခဲ့ ၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသား ပြဲေတြေလာက္ ၾကည့္ရႈမႈႏႈန္း မမ်ားေပမယ့္ တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ ၾကည့္ရႈသူ ဦးေရက ပိုမို တိုးတက္ လာပါတယ္။ လက္ရွိ ခ်န္ပီယံ အသင္းက ဂ်ပန္ ၿဖစ္ၿပီး အ ေအာင္ၿမင္ဆံုး အမ်ိဳး သမီး ေဘာလံုး အသင္းကေတာ့ ဂ်ာမနီနဲ႔ အေမရိကန္ ၿဖစ္ၿပီး ၂ၾကိမ္စီ ဗိုလ္စြဲ ထားပါတယ္။
Images from static.goal, revoseek, fifa, adcochrane,hublot. Source: wiki.
Author Arr Luu
ကမာၻ႔ဖလား World Cup ကၿမန္မာ ပရိသတ္ ေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးၿပီးသား အခ်ိန္ေပး ေစာင့္ၾကည့္ ေနတဲ့ ပြဲတစ္ ပြဲပါ။ အသင္းေပါင္း ၃၂သင္း ပါ၀င္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီးေတာ့ အိမ္ရွင္ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံမွာ တစ္လတာ က်င္းပ ေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီ world cup final ၃၂သင္း ထဲ၀င္ဖို႔ အတြက္ အရည္အခ်င္း စစ္တဲ့ ေၿခစစ္ပြဲ ေတြကိုေတာ့ ၃ႏွစ္နီးပါး က်င္းပေလ့ ရွိပါတယ္။ အခုထိ final ပြဲေပါင္း ၁၉ၾကိမ္ က်င္းပခဲ့ ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံ ၈ႏိုင္ငံက ဖလားေတြ ရယူထား ႏိုင္ပါတယ္။ ဘရာဇီး ႏိုင္ငံက ၅ၾကိမ္နဲ႔ အမ်ားဆံုး ဗိုလ္စြဲထားၿပီး သူ႔ေနာက္မွာ အီတလီက ၄ၾကိမ္၊ အေနာက္ ဂ်ာမနီက ၃ၾကိမ္၊ အာ ဂ်င္တီးနားနဲ႔ ဥရုေဂြးက ၂ၾကိမ္စီ၊ အဂၤလန္၊ ၿပင္သစ္နဲ႔ စပိန္တို႔က တစ္ၾကိမ္စီ ဖလားကို ရယူထား ပါတယ္။ လက္ရွိ ခ်န္ပီယံ ကေတာ့ စပိန္ အ သင္း ၿဖစ္ပါတယ္။
ဖီဖာ ကမာၻ႔ဖလားကို ၁၉၃၀ ၿပည့္ႏွစ္မွာ FIFA ရဲ႕ဥကၠ႒ Jules Rimet ကႏိုင္ငံေပါင္းစံု ပါ၀င္မယ့္ ေဘာ လံုးၿပိဳင္ပြဲ တစ္ခု က်င္းပဖို႔ အဆိုၿပဳ ရာက စတင္ က်င္းပၿဖစ္ ခဲ့ပါတယ္။ အိမ္ရွင္ အၿဖစ္ ဥရုေဂြး အသင္းက က်င္းပၿပီး ၁၃ႏိုင္ငံကိုပဲ ဖိတ္ၾကား ယွဥ္ၿပိဳင္ ေစခဲ့ပါတယ္။ ဒီပြဲက အစၿပဳလို႔ ဖီ ဖာက တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ ႏိုင္ငံေတြ ထပ္တိုး ဖိတ္ေခၚ ခဲ့ၿပီးေတာ့ အခုဆို တစ္ကမာၻလံုးက အသင္းေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္က ပါ၀င္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ပါတယ္။ ေၿခရည္စစ္ ပြဲေတြကို ၂ႏွစ္ေလာက္ထိ က်င္းပၿပီး ေနာက္ဆံုး ၃၂သင္းကို ေရြးခ်ယ္ပါ တယ္။ အရင္ကေတာ့ ေဘာလံုးပြဲ ေတြက Great Britain ၿပင္ပကို ေက်ာ္ၿပီး ေရာက္မလာ ပါဘူး။ ၁၈၇၂ ခုႏွစ္မွာ Scotland နဲ႔ England ႏိုင္ငံ ေတြက Glascow မွာပထမဦးဆံုး ႏိုင္ငံတကာ ေဘာ လံုးပြဲကို ကန္ခဲ့ၾက ပါတယ္။
၁၉၀၀ ၿပည့္ႏွစ္ေတြမွာ ေဘာလံုး ကစားနည္းက ပိုမိုခိုင္မာ လာၿပီး အားေပးမႈႏႈန္း ၿမင့္တက္ လာၿပီး ႏိုင္ငံ အလုိက္ ေဘာလံုး အသင္းေတြကို တည္ေထာင္ လာၾက ပါတယ္။ ၁၉၀၄ မွာေတာ့ ၿပင္သစ္ ႏိုင္ငံမွာ FIFA ေဘာလံုး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို တည္ေထာင္ လိုက္ၾက ပါတယ္။ ေဘာလံုး ကစား နည္းက ေအာင္ၿမင္ လာ တာနဲ႔ အမွ် IOC ကအသိအမွတ္ ၿပဳတဲ့ အိုလံပစ္ အားကစားနည္း တစ္ခုအၿဖစ္ သတ္မွတ္ ခံရၿပီး ၁၉၀၈နဲ႔ ၁၉၁၂ အိုလံ ပစ္ ၿပိဳင္ပြဲမွာ ထည့္သြင္း ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၁၄ မွာေတာ့ FIFA ကအိုလံပစ္ ေဘာလံုးပြဲကို "world football championship for amateurs" အၿဖစ္ သတ္မွတ္ ခဲ့ၿပီး ဒီၿပိဳင္ပြဲကို ဆက္က်င္းပဖို႔ လက္ေၿပာင္း တာ၀န္ ယူခဲ့ ပါတယ္။ ဒါက FIFA ကမာၻ႔ဖလား ဆိုၿပီး ၿပိဳင္ပြဲ တစ္ပြဲ သက္သက္ ခြဲထြက္ လာပါတယ္။
အစပိုင္း ကေတာ့ အသင္းေတြ သိပ္မရွိ ပါဘူး။ ႏိုင္ငံ အသင္းေတြက တိုက္ေတြကို ၿဖတ္သန္း ခရီးသြားၿပီး ၿပိဳင္ဖို႔အတြက္ အဆင္မေၿပ ၾကပါ ဘူး။ ၁၉၃၄နဲ႔ ၁၉၃၈ ၿပိဳင္ပြဲ ေတြကို ဥေရာပ တိုက္မွာ က်င္းပခဲ့ၿပီး ေတာင္အေမရိက တိုက္က ဘရာဇီး တစ္သင္းပဲ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၂နဲ႔ ၁၉၄၆ ၿပိဳင္ပြဲ ေတြ ကိုေတာ့ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ေၾကာင့္ မက်င္းပ ၿဖစ္ခဲ့ ပါဘူး။ ၁၉၅၀ ၿပိဳင္ပြဲကိုေတာ့ ဘရာဇီး ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပ ခဲ့ၿပီး ၿဗိတိသွ် အသင္းေတြက စစ္တိုက္ခဲ့ ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ အခ်င္းခ်င္း ဆိုေတာ့ ၀င္မၿပိဳင္ လိုၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၄၆မွာ ဖီဖာရဲ႕ ဖိတ္ေခၚခ်က္ေၾကာင့္ ၀င္ ၿပိဳင္ ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၈၂ မွာေတာ့ ၂၄သင္းထိ တိုးခဲ့ၿပီး ၁၉၉၈ မွာေတာ့ ၃၂သင္း ၿဖစ္လာပါတယ္။ အာရွ၊ အာဖရိက၊ ေတာင္အေမ ရိက တိုက္က ႏိုင္ငံ အသီးသီး ကပါ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ လာၾက ပါတယ္။ ေနာင္မွာ အသင္းေပါင္း ၄၀ အထိ ထပ္တိုးဖို႔ အစီ အစဥ္ ရွိပါတယ္။
အမ်ိဳးသား ေဘာလံုးပြဲ ေတြတင္မက အမ်ိဳးသမီး ေဘာလံုးပြဲ ေတြကိုလည္း ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ကစလို႔ က်င္းပခဲ့ ၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသား ပြဲေတြေလာက္ ၾကည့္ရႈမႈႏႈန္း မမ်ားေပမယ့္ တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ ၾကည့္ရႈသူ ဦးေရက ပိုမို တိုးတက္ လာပါတယ္။ လက္ရွိ ခ်န္ပီယံ အသင္းက ဂ်ပန္ ၿဖစ္ၿပီး အ ေအာင္ၿမင္ဆံုး အမ်ိဳး သမီး ေဘာလံုး အသင္းကေတာ့ ဂ်ာမနီနဲ႔ အေမရိကန္ ၿဖစ္ၿပီး ၂ၾကိမ္စီ ဗိုလ္စြဲ ထားပါတယ္။
Images from static.goal, revoseek, fifa, adcochrane,hublot. Source: wiki.
Author Arr Luu
MYMC
-------------------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)