ရာသီအေျပာင္းအလဲနဲ႔ ဓာတ္မတည့္သူေတြ
ပန္းခ်ီ သ႐ုပ္ေဖာ္ အာကာ
အေျပာင္းအလဲဆိုတာက ေလာကသဘာဝ တခုပါပဲ။ လူေတြလုပ္လို႔ ေျပာင္းလဲရတဲ့ အရာေတြ ရွိသလို သဘာဝတရားအရ ေျပာင္း လဲတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ရာသီဥတု အေျပာင္းအလဲဆိုတာက သဘာ ဝတရားေပမို႔ ျပဳျပင္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ အေျပာင္းအလဲနဲ႔ ေနသားက်ေအာင္၊ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ ျဖစ္လာမယ့္အေျခအေနေတြကို ခံႏိုင္ရည္ရွိေအာင္၊ ကာကြယ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ယူၾကရပါတယ္။
လူေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ အေျပာင္းအလဲက ျပင္ဆင္ဖို႔လြယ္တယ္ ထင္ရေပမယ့္ အဲဒါက ပိုခက္တာေတြ႔ရ မွာပါ။ လူဆိုတာကလည္း အေျပာင္းအလဲ တခုမွာ တသားတည္း တူညီတဲ့ ခံစားမႈ မရွိႏိုင္ေပဘူး။ ကိုယ့္အတြက္ အဆင္ေျပ သက္ေသာင့္သက္သာ ရွိတဲ့အေန အထားကေန ေျပာင္းလဲရမွာကို လက္မခံခ်င္ဘူး မဟုတ္ လား။ အဲဒီေတာ့ အေျပာင္းအလဲနဲ႔ဓာတ္မတည့္တဲ့ လကၡဏာေတြနဲ ပဋိပကၡ ေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ဘာပဲ ေျပာေျပာ ရာသီဥတု အေျပာင္းအလဲနဲ႔ ဓာတ္မတည့္တာကလည္း လူသားအတြက္ သဘာဝ ေဘး ဒဏ္လိုပါပဲ။ အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္မႈ မရွိေတာင္မွ ေအာင္သီးေအာင့္သက္နဲ႔ အခံရခက္လွေပတာ ကိုး။
ပူေလာင္လွတဲ့ ေႏြအပူဒဏ္ကို ေက်ာေကာ့ခံခဲ့ ၾကရာကေန မိုးကေလးဖြဲဖြဲေစြေတာ့ စိတ္ေျဖရာ ရၿပီရယ္ လို႔ ေက်နပ္မိၾကတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္လည္း မိုးနဲ႔အတူ တြဲၿပီးပါလာတဲ့ ဟပ္ခ်ိဳးအသံေတြ၊ ႏွာေခါင္း တ႐ံႈ႕႐ံႈ႕ ႏွာရည္ တရႊဲရႊဲ၊ ေခ်ာင္းတဟြတ္ဟြတ္ ေတြကလည္း အနီးဝန္းက်င္မွာ ျမင္လာၾကားလာရျပန္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ရာသီ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္တိုင္းမွာ ဒီလို ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ ႏွာေခ်၊ ႏွာမႊန္၊ ႏွာရည္ယိုတာေတြက ရာသီအေျပာင္းအလဲနဲ႔ ဓာတ္မတည့္လို႔ ျဖစ္ရတဲ့ လကၡဏာေတြပါ။ ဒီ လကၡဏာ ေတြကိုပဲ ႏွစ္စဥ္ျဖစ္ေနက် အခ်ိန္မွာ ျဖစ္တတ္ၿပီ ဆိုရင္ျဖင့္ ႐ိုး႐ိုး ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုး မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ရာသီအေျပာင္းအလဲနဲ႔ ဓာတ္ မတည့္တာ (Seasonal Allergies or Hay Fever) လို႔ပဲ သတ္မွတ္ေခၚဆိုပါတယ္။
ဒီေရာဂါက လူတိုင္းမွာျဖစ္ႏိုင္သလို အခ်ိန္မေရြးလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ မတူပါဘူး။ တခ်ိဳ႕က မိုးနဲ႔ ေဆာင္း အေျပာင္း၊ တခ်ိဳ႕က ေဆာင္းနဲ႔ ေႏြ၊ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေႏြနဲ႔မိုး အကူး အေျပာင္းတခုခုမွာ ဓာတ္မတည့္ျခင္း ျဖစ္တာပါ။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ရာသီဥတု ေျပာင္းတိုင္း ျဖစ္ေန တတ္ျပန္ပါေရာ။
ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရသလဲ
တကယ္ေတာ့ ဒီဓာတ္မတည့္ တံု႔ျပန္မႈက ရာသီေျပာင္းခ်ိန္မွာ ေလထုထဲ ေရာက္လာတဲ့မိႈ ေပါက္ပြားမယ့္ မ်ိဳးမႈန္ေတြ၊ သစ္ပင္၊ ျမက္ နဲ႔ ေပါင္းပင္ေတြရဲ႕ ဝတ္မႈန္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ အဲဒီအရာေတြကို ခႏၶာကိုယ္က တံု႔ျပန္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ပါ။ မ်ိဳးမႈန္၊ ဝတ္ဆံေတြက ေသြး ထဲမွာ ဓာတ္မတည့္ျခင္း ျဖစ္တတ္တဲ့ Histamine လို ဓာတုပစၥည္း ထြက္လာေစလို႔ အဲဒါကို တံု႔ျပန္ရာက ဓာတ္မတည့္ျခင္း လကၡဏာ ေတြ ေပၚေပါက္လာရတာပါ။
တခ်ိဳ႕က တမ်ိဳးတည္းကို ဓာတ္မတည့္မႈ ျဖစ္တတ္သလို တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း တမ်ိဳးထက္ပိုၿပီး ျဖစ္ၾကပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ရာသီ အေျပာင္းအလဲ အလိုက္ မ်ိဳးပြားမယ့္ ဝတ္ဆံေတြ ရွိေနသမွ် ဓာတ္မ တည့္ျခင္း ကလည္း တႏွစ္ပတ္လံုးျဖစ္ဖို႔ ရွိေနေတာ့တာပါပဲ။ တခါမွ မျဖစ္ဖူးပါဘူး ဆိုသူေတြေတာင္ တႀကိမ္ႀကိမ္ေတာ့ ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို ကေလးအရြယ္ ၁၀ ႏွစ္သားေလာက္မွာ စတင္ျဖစ္ တတ္ၿပီး အသက္ ၂၀ ေလာက္ ေရာက္ရင္ အရမ္းခံစားရ တတ္ကာ ႀကီးလာေတာ့လည္း ျပန္ၿပီး ေပ်ာက္ ကင္းသြား ၾကတာ ရွိပါတယ္။
သာမန္အားျဖင့္ေတာ့ ဓာတ္မတည့္ျခင္း လကၡဏာေတြက ခႏၶာကိုယ္ကို ႀကီးႀကီးမားမား ထိခိုက္ေစ တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ တျခား ဓာတ္မတည့္မႈနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ေရာဂါေတြကေတာ့ နာတာရွည္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ရင္က်ပ္ပန္းနာလို၊ ႏွင္းခူလို ေရာဂါမ်ိဳးေတြေပါ့။ မိသားစုမွာ ေရာဂါရွိသူ တေယာက္ ရွိေနရင္ တျခားသူေတြလည္း ျဖစ္ဖို႔ အခြင့္အလမ္း ပိုမ်ားလာပါေတာ့တယ္။
ေတြ႔ရတတ္တဲ့ လကၡဏာေတြ
ႏွစ္စဥ္ ျဖစ္ေနက် အခ်ိန္မွာ ဒီလကၡဏာေတြ ခံစားရၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ ရာသီအေျပာင္းအလဲနဲ႔ ဓာတ္ မတည့္တာပဲလို႔ သတ္မွတ္ လို႔ ရပါတယ္။ လကၡဏာေတြက ႐ုတ္တရက္ ေပၚေပါက္လာတတ္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ -
• ႏွာေခ်တာ
• ႏွာေခါင္း၊ မ်က္စိ၊ လည္ေခ်ာင္းနဲ႔ အာေခါင္ေတြ ယားယံတာ
• ႏွာပိတ္တာ၊ သို႔မဟုတ္ ႏွာရည္ယိုတာ
• ေခ်ာင္းဆိုးတာ
• ႏွာေခါင္းပိတ္လို႔ ျဖစ္လာတဲ့ ေခါင္းကိုက္တာေတြပါပဲ။
ဒါေတြတင္မကဘဲ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ မ်က္စိနာတာ၊ မ်က္လံုးေတြ ယား၊ မ်က္ေခ်းေတြ ထြက္ၿပီး မ်က္စိ နီရဲ လာတာမ်ိဳး၊ ရင္က်ပ္ ပန္းနာ၊ အသက္႐ႉက်ပ္ၿပီး တရႊီရႊီ ျမည္ေနတာမ်ိဳးေတြလည္း ျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။
ဒီလကၡဏာေတြေၾကာင့္ ေနရထိုင္ရ ခက္ၿပီး အာ႐ံုစူးစိုက္ဖို႔ ခက္ခဲတာ၊ ေကာင္းေကာင္း အိပ္မေပ်ာ္ တာေတြပါ ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ ဒီလကၡဏာေတြက တႏွစ္ပတ္လံုး လိုလို ခံစားေနရတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အိမ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ ဖုန္ေတြ၊ အိမ္ေမြး တိရစၧာန္ေတြရဲ႕ အေမြးအမွင္ေတြ၊ အိမ္မွာ တက္ေနတဲ့ မိႈေတြေၾကာင့္ ဓာတ္မတည့္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္တာကိုလည္း စဥ္းစားရပါလိမ့္မယ္။
တျခား ဆိုးရြားတဲ့ အေျခအေနမရွိဘဲ ဒီလကၡဏာေတြ သက္သက္ဆိုရင္သာ ရာသီေျပာင္းလို႔ ဓာတ္မ တည့္ျခင္း အျဖစ္ သတ္မွတ္ တာကို သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။ အေျခအေနေတြက ပိုဆိုးလာတယ္၊ ပံုမွန္ သက္သာ ေပ်ာက္ကင္းရမယ့္ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ မသက္သာ ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသဖို႔ လိုအပ္ပါ တယ္။
ဘယ္လို သက္သာေအာင္ လုပ္မလဲ
ကိုယ္ျဖစ္ေနက် အခ်ိန္၊ ျဖစ္ေနက် လကၡဏာကို ခံစားရတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ အျပင္သိပ္မထြက္ဘဲေနတာ၊ အမႈန္အမႊားေတြနဲ႔ မထိေတြ႔ေအာင္ ေနတာမ်ိဳးကို လုပ္ႏိုင္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။ တျခား အိမ္သံုးေဆး ဝါးေလးေတြ ေဆာင္ထားတာရွိရင္လည္း ေဆးအၫႊန္း တိက်စြာ ေသာက္ၿပီး သက္သာရာ ရႏိုင္ပါတယ္။
Histamine ဆန္႔က်င္ေဆးေတြ ျဖစ္တဲ့၊ အိပ္မငိုက္ေစတဲ့ Loratadine, Cetrizine ေတြ ေသာက္သံုးႏိုင္ သလို ႏွာေခါင္းထဲဖ်န္းတဲ့ ေဆး၊ မ်က္စဥ္းေဆးရည္ အစရွိတာေတြ သံုးလို႔ရ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရာဂါ လကၡဏာအေပၚ မူတည္လို႔ရယ္၊ ေဆးရဲ႕ ေဘးထြက္ ဆိုး က်ိဳးေတြ ခ်ိန္ဆဖို႔ရယ္၊ တတ္ကြ်မ္းတဲ့ ဆရာဝန္နဲ႔ တိုင္ပင္လို႔သာ ကုသမႈ ခံယူသင့္ပါတယ္။
တျခား ကာကြယ္လို႔ ရႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကေတာ့
• ဓာတ္မတည့္မႈ ျဖစ္တဲ့ ရာသီမ်ိဳးမွာ တံခါးေတြ ပိတ္ထားဖို႔
• ဝတ္မႈန္ေတြ အထြက္မ်ားတဲ့ နံနက္ေစာေစာနဲ႔ ညေန ၄ နာရီ ပတ္ဝန္းက်င္ေတြမွာ ျမက္ခင္းေတြ၊ ပန္းၿခံေတြနဲ႔ ေဝးေဝးေနဖို႔
• ေနကာမ်က္မွန္လိုမ်ိဳး တပ္ဆင္ၿပီး မ်က္စိထဲ အမႈန္အမႊား မဝင္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔
• အျပင္က ျပန္လာတိုင္း ေရခ်ိဳး၊ ေခါင္းေလွ်ာ္ လုပ္ဖို႔
• အိပ္ရာခင္းေတြ၊ အဝတ္အစားေတြကို ျမက္ခင္းေတြ၊ သစ္ပင္ေတြ အနီးမွာ ေလွ်ာ္တာ၊ လွန္းတာ ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔
• ႏွာေခါင္းဝမွာ ပ႐ုတ္ဆီေလး သုတ္ထားတာမ်ိဳး၊ သနပ္ခါးလို အကာတခုခု ကိုယ္မွာ လိမ္းတာမ်ိဳး၊ အစရွိတဲ့ နည္းလမ္းေတြနဲ႔လည္း အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ့ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ အခုအခ်ိန္ဟာ ရာသီေျပာင္းၿပီမို႔ သတိျပဳၾကဖို႔ပါ။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ရာသီေျပာင္းမွ ေန ထိုင္ေကာင္းတတ္သလို ရာသီေဟာင္း မွာပဲ ေကာင္းေနသူေတြကလည္း အေျပာင္းအလဲကို မႏွစ္လို ျဖစ္ၾကေပမေပါ့။ ဒါေပမယ့္လည္း သဘာဝတရားရဲ႕ ျဖစ္ စဥ္ကို လြန္ဆန္မရတဲ့ ဓမၼတာမို႔ ေျပာင္းလဲတဲ့ ရာသီမွာ ျဖစ္လာမယ့္ ဓာတ္မတည့္ ေဝဒနာေတြကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ ေနတတ္ထိုင္ တတ္ေအာင္ သိစရာ မွတ္စရာ မွ်ေဝေပး လိုက္ပါတယ္။ ။