မီးမမွန္ေပမယ့္ ဓာတ္လိုက္တတ္တယ္ သတိထား

By
သ႐ုပ္ေဖာ္ အာကာ

ဓာတ္လိုက္တဲ့ သတင္းေတြ ေခတ္စားလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ လွ်ပ္စစ္ရဲ႕ အႏၲရာယ္အေၾကာင္း သိေကာင္းေစသင့္ၿပီ ထင္ပါရဲ႕။ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ ဆိုတာက လူသားရဲ႕ အိပ္မက္ေတြကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးတဲ့ စြမ္းအင္ တခုပါပဲ။ လူေတြ ႐ူးသြပ္ၾကတဲ့၊ ေတာင့္တၾကတဲ့ စြမ္းအင္ေပါ့။ လံုေလာက္တဲ့ ပမာဏနဲ႔ သတိထားဆင္ျခင္ သံုးစြဲရင္ေတာ့ အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားလွပါတယ္။ အခ်ိန္ကုန္၊ လူပန္းသက္သာသလို ေလာင္စာ ဆီေတြထက္ ေငြကုန္ ေၾကးက်လည္း သက္သာႏိုင္ တာကိုး။ ဒါေပမယ့္လည္း ေလာကသဘာဝက တခုေပးမွ တခုရသလို အက်ိဳးေနာက္မွာ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးက ကပ္ပါလာစၿမဲ ေပါ့။

လွ်ပ္စစ္ ကေနေပးတဲ့ အႏၲရာယ္ေတြကလည္း အသြယ္သြယ္ပါပဲ။ အေျခခံ အႏၲရာယ္ေတြ စာရင္းခ် ၾကည့္ရင္ ဓာတ္လိုက္တာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္တာ၊ ခႏၶာကိုယ္မွာ ေလာင္ကြ်မ္းတာ၊ အာ႐ံုေၾကာေတြ ထိခိုက္တာ ကအစ ႏွလံုးထိခိုက္ၿပီး ေသဆံုးတာ အထိ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ရဲ႕ အႏၲရာယ္နဲ႔ သိသင့္တာေလးေတြ သိထားၿပီး သတိမူ ႏိုင္ရင္ေတာ့ ေကာင္းမွာပါ။ ေစ်းဝယ္သြားတုန္း ေစ်းထဲ ဓာတ္ႀကိဳး ျပတ္က်တာမ်ိဳး မဟုတ္ရင္ေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ အသိနဲ႔ ဆင္ျခင္ကာကြယ္လို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။

လွ်ပ္စစ္အႏၲရာယ္ အသြယ္သြယ္

လွ်ပ္စစ္ အႏၲရာယ္မွာက တိုက္႐ိုက္နဲ႔ တဆင့္ခံ ဆိုၿပီး ခြဲလို႔ ရပါတယ္။ တိုက္႐ိုက္ကေတာ့ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္က လူရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ကို တိုက္႐ိုက္ထိေတြ႔မိလို႔ အသက္႐ႉရပ္တာ၊ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းေတြ မမွန္တာ၊ ခႏၶာကိုယ္ကို ေလာင္ကြ်မ္းတာ မ်ိဳးေတြ ျဖစ္ၿပီး တဆင့္ခံ အေနနဲ႔က လွ်ပ္စစ္ေရွာ့ခ္ (Shock) ျဖစ္ရာက လဲက်တာ၊ ေပါက္ကြဲတာ၊ မီးေလာင္တာေတြ ကို ဆိုလို တာပါ။

လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ရဲ႕ ဘယ္လိုအား ပမာဏမဆို လူကိုအႏၲရာယ္ျဖစ္ေစ တယ္ဆိုတာ သတိျပဳပါ။ လူေတြ၊ တိရစၦာန္ေတြ ရဲ႕ ႂကြက္သားေတြ၊ အာ႐ံုေၾကာေတြက လွ်ပ္စစ္ဗို႔အား နည္း နည္းေလးနဲ႔ ကိုပဲ ေရွာ့ခ္ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ အထိလဲ ဆိုရင္ ၁ မီလီအမ္ပီယာ (1 mA) ကိုပဲ လူက ခံစား သိရွိႏိုင္ၿပီး ၈၀ မီလီ အမ္ပီ ယာ (80 mA) ဆိုရင္ ႏွလံုး ႂကြက္သားေတြ ရပ္တန္႔သြားေစပါသတဲ့။ လွ်ပ္စစ္စီးဝင္တာက ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕တစ္႐ႉးေတြ ထိခိုက္ပ်က္ယြင္းေစ သလို ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းေတြလည္း မမွန္ဘဲ ေျပာင္းလဲ သြားေစၿပီး အသက္ ဆံုး႐ံႈးေစပါတယ္။

စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ

ဓာတ္လိုက္ခ်ိန္မွာ စိတ္ထဲမွာ ေၾကာက္ရြံ႕ ထိတ္လန္႔ျခင္း ခံစားရတာ ကေတာ့ ေျပာစရာ မလိုေအာင္ပါပဲ။ ခံႏိုင္ရည္ အနည္းအမ်ား၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ရဲ႕ ဗို႔အားေတြေပၚ မူတည္ၿပီး စိတ္ခံစားမႈ ပံုစံေတာ့ ကြာဟတာ ရွိမွာပါ။

ေလာင္ကြ်မ္းမႈ

လွ်ပ္စစ္ အႏၲရာယ္ထဲမွာ ခႏၶာကိုယ္ကို ေလာင္ကြ်မ္းေစတာကလည္း ေရွ႕ဆံုးက ပါဝင္ ပါတယ္။ ၅၀ဝ ကေန ၁၀ဝ၀ ေလာက္အထိ ျပင္းထန္တဲ့ ဗို႔အားေတြနဲ႔ ေရွာ့ခ္ရမယ္ဆိုရင္ အတြင္း အဂၤါေတြကိုပါ ေလာင္ကြ်မ္းေစပါ တယ္။ လွ်ပ္စီး ေၾကာင္းက ကိုယ္တြင္းအဂၤါေတြရဲ႕ တစ္႐ႉးေတြ ကို အပူခ်ိန္တက္ေစလို႔ပါပဲ။ ရံဖန္ရံခါေတာ့ ၁၆ ဗို႔ ေလာက္နဲ႔ကိုပဲ ႏွလံုးကို ေလာင္ကြ်မ္းေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အာ႐ံုေၾကာဆိုင္ရာ

ဓာတ္လိုက္တဲ့ အခါ အာ႐ံုေၾကာစနစ္ကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အဆုတ္နဲ႔ ႏွလံုးကို ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ အာ႐ံုေၾကာ ေတြ ပိုၿပီး ထိခိုက္တာပါ။ မၾကာခဏ ဓာတ္လိုက္တာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ျပင္းထန္တဲ့ ဓာတ္လိုက္မႈ တခါေလာက္ ျဖစ္တာက အာ႐ံုေၾကာေတြ ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ အား အသင့္အတင့္ ျပင္းတဲ့ ဓာတ္လိုက္ျခင္းက ဦးေခါင္းမွာ တိုက္႐ိုက္ထိရင္ သတိလစ္ ေမ့ေျမာ သြားတတ္ပါတယ္။

ဓာတ္လိုက္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတဲ့ အႏၲရာယ္ေတြကို ကာကြယ္လို႔ ရႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအင္ ဆိုတာကလည္း နိစၥဓူဝ မွီခို ေနရသလို ေန႔စဥ္နဲ႔ အမွ်လည္း အႏၲရာယ္နဲ႔ အတူ ေနရသလိုပါပဲ။ လွ်ပ္စစ္ ဆိုတဲ့ အရာက ျမင္ႏိုင္တဲ့၊ အနံ႔အသက္ရတဲ့ ပစၥည္း မဟုတ္ေလေတာ့ ျဖစ္လာမွသာ ေၾကာက္ၾကၿပီး ဂ႐ုမျပဳၾကတာ ကလည္း အမ်ားသား မဟုတ္လား။ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ ဆိုတာ သတိေမ့ လဲက်ေစမယ့္ အရာ၊ အသားေတြ ေလာင္ ကြ်မ္းေစ တတ္ၿပီး အသက္႐ႉရပ္၊ ႏွလံုးခုန္ရပ္ၿပီး ေသတတ္တဲ့ အရာဆိုတာ စြဲၿမဲမွတ္သားၿပီး သတိထား သံုးစြဲ ထိေတြ႔ရင္ေတာ့ အက်ိဳးအျမတ္ မ်ားတဲ့ အရာ ျဖစ္မွာပါ။

သတိျပဳရမယ့္ အခ်က္ေလးေတြ

အိမ္မွာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ စီးဝင္လာမယ့္ ပလပ္ေပါက္ေတြကို လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ တပ္ဆင္ပါ။ ကေလးသူငယ္ ေတြ အဲဒီအေပါက္ေတြထဲ ထိုးသြင္းေဆာ့ကစားႏိုင္တဲ့ ဝက္အူလွည့္၊ သံေခ်ာင္း၊ သတၱဳေခ်ာင္း စတဲ့ ပစၥည္းေတြကို ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ ေဝးေဝးထားပါ။

ေရဒီယိုနဲ႔ ဆံပင္အေျခာက္ခံ မႈတ္စက္လို ပစၥည္းေတြကို ေရခ်ိဳးခန္းထဲမွာ မသံုးမိပါေစနဲ႔။

စိုေနတဲ့လက္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေရစိုထဲ ရပ္ေနရင္းက လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းကို မထိေတြ႔၊ မကိုင္တြယ္ပါနဲ႔။

ဝိုင္ယာႀကိဳးေခြ (extension cord) ကို ဖ်ာ၊ ေကာ္ဇာလို ၾကမ္းခင္းေတြေအာက္မွာ မထားမိ ပါေစနဲ႔။ နင္းေလွ်ာက္ ခ်ိန္နဲ႔ ေပါက္ၿပဲေနတာႀကံဳရင္ ဓာတ္လိုက္တာ၊ မီးေလာင္တာ ႀကံဳရႏိုင္ပါတယ္။

မီးေခ်ာင္း၊ မီးသီး အသစ္ လဲတာမ်ိဳး၊ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္း တပ္ဆင္၊ ျပင္ဆင္တာမ်ိဳး လုပ္ေနခ်ိန္မွာ ခလုတ္ ပိတ္ထားဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔။

မိုးေတြခ်ဳန္း လွ်ပ္စီးေတြ တဝင္းဝင္း လက္ေန ခ်ိန္မ်ိဳးမွာ တယ္လီဖုန္း ႀကိဳးေတြ၊ ေရပိုက္ေတြ ကေန လွ်ပ္စစ္ စီးဝင္ တတ္တာ သတိျပဳပါ။ (ႀကိဳးမပါတဲ့ ဖုန္းေလး ပြတ္ေနတာ ကေတာ့ အႏၲရာယ္ကင္းတန္ ေကာင္းပါရဲ ့)

တစံုတေယာက္ ဓာတ္လိုက္ေနတာ ေတြ႔ရင္ လူသားဆန္စြာ အနစ္နာခံၿပီး အတင္း ဝင္မဆြဲပါနဲ႔။ ႏွစ္ေယာက္စလံုး ေသမွာမို႔ပါ။ အေရးႀကီးဆံုးက လွ်ပ္စစ္ဓာတ္လာေနတဲ့ လိုင္းကို ပိတ္ခ်၊ သတၱဳ မဟုတ္တဲ့ အရာ တခုခုနဲ႔ တြန္းၿပီး ေနရာေရႊ႕ဖို႔ အရင္လုပ္ေပးပါ။

အမႈမဲ့ အမွတ္မဲ့ သတိမဲ့ ေနတတ္ ထိုင္တတ္တဲ့ အေလ့အထ ကလည္း လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းတခုခု သံုးစြဲ ရာမွာ အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။ အိမ္ျပင္ထြက္ခ်ိန္ မီးမပိတ္ခဲ့တာ၊ ထမင္းအိုးတန္းလန္းနဲ႔ မီးပ်က္သြားလို႔ အိမ္ပိတ္ၿပီး အျပင္ ထြက္သြားရာက အိမ္မွာ လူမရွိခ်ိန္ မီးျပန္လာတာမ်ိဳးေတြ ကလည္း ဒုကၡေပး ႏိုင္တာေတြပါပဲ။

လွ်ပ္စစ္ရဲ႕ အႏၲရာယ္နဲ႔ ကာကြယ္နည္းေတြကို သိထားတာက ဓာတ္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ခံစားရမယ့္ ကာယ၊ စိတၲ ဒုကၡ ေတြအတြက္ အေထာက္အကူ ေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ့္ဘက္ကေတာ့ အသိတရားနဲ႔ သတိထားေပမယ့္ တာဝန္ရွိ သူေတြဘက္က လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ေပးေနတဲ့ စက္ကိရိယာ ေတြကို ပံုမွန္ စစ္ေဆးတာမ်ိဳး၊ သြယ္ထားတဲ့ ဓာတ္ႀကိဳးေတြ အေျခအေနကို စစ္ေဆးတာမ်ိဳး မလုပ္ခဲ့ရင္လည္း လွ်ပ္စစ္ အႏၲရာယ္ကေတာ့ ကင္းမွာ မဟုတ္ပါ ဘူး။

ဓာတ္လိုက္တာ ကိုလည္း ျပည္သူ႔ က်န္းမာေရး ျပႆနာတခုလို ႐ႈျမင္လို႔ ျပည္သူေတြကလည္း ဂ႐ုတစိုက္ ရွိၿပီး၊ ျပည္သူ႔အထက္မွာ ဓာတ္ႀကိဳးပမာ ေနသူေတြကလည္း `ျဖစ္လာမွ တိုင္ထူၿပီး တက္ျပ၊ သစ္ပင္ေတြ ခုတ္ ရွင္းလင္းျပ ေနတာမ်ိဳး၊ ပညာေတြ ထေပးေနတာမ်ိဳး´ မဟုတ္ဘဲ အၿမဲမျပတ္ ေစတနာထား ေဆာင္ရြက္ ေပးၾက ရင္ျဖင့္ ဓာတ္လိုက္ ျခင္းက အလြန္႔ အလြန္ ကံဆိုးတယ္လို႔ ဆိုရမယ့္ အေနအထားမ်ိဳး က်မွသာ ႀကံဳရမယ့္ မေတာ္တဆမႈတခု ျဖစ္မယ္ မဟုတ္ပါလား။ 

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် အကြောင်းအရာများ...