အာဟာရျပည့္ဝလွ်င္ ေရာဂါစင္ ေပ်ာ္ရႊင္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာ
၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လတြင္ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီး ဌာနႏွင့္ UNICEF တုိ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သည့္ မိခင္ ႏွင့္ကေလးမ်ား ဦးစားေပးေသာ အာဟာရ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ရက္သတၱပတ္ ျဖစ္ပါသည္။ အနာဂတ္ အတြက္ အားတက္ဖြယ္ရာ မ်ဳိးဆက္သစ္ျဖစ္သည့္ လူငယ္လူရြယ္ လူသားအရင္းအျမစ္မ်ားကုိ ႏုိင္ငံအတြက္ အားသစ္ေလာင္း ေမြးထုတ္ႏုိင္ရန္ အလြန္ပင္ အေရးႀကီးလွသည္။
ဤအျဖစ္၊ အေျခအေနကုိ ႀကိဳတင္တြက္ဆ၊ ေတြးေခၚေမွ်ာ္ျမင္တတ္ၾကေသာ စက္ေခါင္းစက္႐ုံ အင္းစိန္ တြင္ တာဝန္ယူခဲ့ၾကသည့္ အေထြေထြမန္ေနဂ်ာမ်ားျဖစ္သည့္၊ ဦးစုိးဝင္း (အၿငိမ္းစား)၊ ဗုိလ္မွဴး လွရီ (အၿငိမ္းစား)၊ ဦးေစာဗယ္လင္တုိင္း (ေနျပည္ေတာ္) ဦးဝင္းဦး (လက္ရွိ) စသည့္ အေထြေထြမန္ ေနဂ်ာ အဆက္ဆက္သည္ လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္၍ “ျမန္မာ့မီးရထားစက္ေခါင္း႐ုံ၊ အင္းစိန္ကုိယ့္ အား ကုိယ္ကုိး မူႀကိဳေက်ာင္း” ကုိ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွစ၍ ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး၊ ကုိယ္ထူကုိယ္ထစနစ္ျဖင့္ ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးခဲ့ၾကသည္မွာ ယေန႔ထက္တုိင္ပင္ ရွင္သန္ဖြံ႕ၿဖိဳးလ်က္ရွိပါသည္။
မိမိဝန္ထမ္းဇနီးေမာင္ႏွံမ်ားသည္ မိခင္ႏုိ႔ရည္ကုိ ကုိယ္တုိင္တုိက္ေကၽြးခဲ့ၿပီး ကေလးငယ္မ်ားသြားလာ ႏုိင္သည့္အခ်ိန္တြင္ စိတ္ေအးလက္ေအးျဖင့္ စြမ္းအားျဖည့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေအာင္ မူႀကိဳေက်ာင္းကုိ ဖြင့္လွစ္ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။ မိဘမ်ားအလုပ္သြားအလုပ္ျပန္ စိတ္ခ်မ္းသာရသည့္ အျပင္ သားသမီးမ်ား၏ဂီတ၊ အႏုပညာ၊ လက္မႈပညာ၊ ပန္းခ်ီပညာ၊ က်န္းမာေရးတုိ႔အတြက္လည္း ျပည့္စုံစိတ္ခ်ရေပသည္။ မူႀကိဳေက်ာင္းကုိ အရာရွိမ်ားႏွင့္လက္ေထာက္႐ုံးအုပ္တစ္ဦးတုိ႔ျဖင့္ ေက်ာင္း ေကာ္မတီဝင္မ်ား ဖြဲ႕စည္းၿပီး ဥကၠ႒၊ အတြင္းေရးမွဴး၊ ဘ႑ာေရးမွဴးစသည္ျဖင့္ အဖြဲ႕ဝင္ငါးဦးျဖင့္ လုိ အပ္သည္မ်ားကုိ စီမံေဆာင္ရြက္ေစပါသည္။
သင္ၾကားေပးေသာ ဆရာမမ်ားကုိလည္း ျပင္ပမွာ ငွားရမ္းစရာမလုိဘဲ၊ မိမိဝန္ထမ္းမ်ားထဲက ဘြဲ႕ရ၊ ၁၀ တန္း၊ ၉ တန္းေအာင္တုိ႔ျဖင့္ သင္ၾကားမႈအစုစုတုိ႔ကုိ ဆရာမမ်ားအျဖစ္ ႀကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္သင္ ၾကားေစ ခဲ့ပါသည္။ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူကေလးငယ္မ်ားလက္ရွိ၊ က်ား ၃၁၊ မ ၁၉ ဦးခန္႔ရွိၿပီး ဆက္လက္၍ လည္း လက္ခံေဆာင္ရြက္သင္ၾကားေပးလ်က္ရွိပါသည္။
ကေလးငယ္မ်ားကုိ မုန္႔စားခ်ိန္၊ သင္ၾကားခ်ိန္၊ ထမင္းစားခ်ိန္၊ အိပ္ခ်ိန္၊ ကစားခ်ိန္မ်ားကုိ စနစ္တက် သတ္မွတ္ၿပီး စည္းကမ္းတက်ေဆာင္ရြက္ေပးပါသည္။ ေန႔စဥ္စားသုံးေသာ အစားအေသာက္တြင္ ခႏၶာ ကုိယ္အတြက္ လုိအပ္ေသာ အဟာရမ်ားအခ်ဳိးညီညီပါဝင္ေရးတို႔ ေဆာင္ရြက္ၿပီး တစ္ပတ္လွ်င္ အနည္း ဆုံးတစ္ႀကိမ္ႏွင့္အထက္ အရာထမ္း၊ အမႈထမ္းမ်ားႏွင့္ ျပင္ပအလွဴရွင္မ်ားက အုိဗာတင္း၊ ႏြားႏုိ႔၊ ဆန္ ျပဳတ္၊ သာကူ၊ ၾကာဆံခ်က္ စသည့္အာဟာရဒါနမ်ားကုိလည္း ကေလးမ်ားခႏၶာကုိယ္၊ စိတ္ဓာတ္၊ အ ေတြးအေခၚ မ်ား သြက္လက္ေစေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေအာင္ အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီတုိက္ ေကၽြးလွဴဒါန္းလ်က္ ရွိပါသည္။
အေထြေထြမန္ေနဂ်ာ အရာထမ္းႏွင့္ အမႈထမ္းမ်ားသည္ ထုတ္လုပ္မႈစီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ မအားလပ္သည့္ ၾကားကပင္ ဝန္ထမ္းသားသမီးမ်ား “ပန္းေကာင္းအညႊန္႔ခ်ဳိး” မျဖစ္ေစေရး “ကံခၽြန္လွ်င္ လူခၽြန္၊ လူမြန္” ျဖစ္ေရး “ကုိယ့္ဒူးကုိယ္ခၽြန္” ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေရးတုိ႔ကုိ ေမွ်ာ္ေတြးၾကည့္ျမင္ၿပီး “ႏုႏုနယ္နယ္ခ်စ္စဖြယ္” ေလးမ်ားကုိ အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးစြာ ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
“သစ္တစ္ပင္ေကာင္း၊ ငွက္တစ္ေသာင္းနားႏုိင္” ေစရန္ သားသမီးမ်ားကုိ မ်ဳိးဆက္သစ္ျဖစ္ေစရန္ ေဖာ္ထုတ္ ပ်ဳိးေထာင္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ျမန္မာ့မီးရထား စက္ေခါင္းစက္႐ုံ အင္းစိန္ကုိယ့္အား ကုိယ္ကုိး မူႀကိဳေက်ာင္းသည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္လာသည္ႏွင့္အမွ် “တုိင္းဦးစီးဌာန႐ုံး၊ လူမႈဝန္ထမ္းဦးစီးဌာ န ေရႊဂုံတုိင္” တြင္ ဖြင့္လွစ္ေသာ “ေရွးဦးကေလးငယ္ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရး” (ECCD) သင္တန္းသုိ႔ ဆရာမမ်ားအား အလွည့္က်ေစလႊတ္၍ ေလ့လာမႈျပဳေစခဲ့ၿပီး လူမႈဝန္ထမ္းအဖြဲ႕မွ အသိအမွတ္ျပဳလက္ မွတ္မ်ား အသီးသီးရရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ အျခားစက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံ၊ ကုမၸဏီတမ်ားပင္လွ်င္ ကုန္ထုတ္စြမ္း အားျမႇင့္တင္ႏုိင္ေရးအတြက္ႏွင့္ မိသားစုစိတ္ခ်မ္းေျမ့ေစေရးအတြက္ အတုယူစရာစံျပမူႀကိဳေက်ာင္း ျဖစ္ေနပါသည္။
“ျမန္မာ့မီးရထား စက္ေခါင္းစက္႐ုံ အင္းစိန္ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး မူႀကိဳေက်ာင္း” တြင္ ခုိလႈံခဲ့ၾကေသာ အရာထမ္း၊ အမႈထမ္းတုိ႔၏ ရင္ေသြးငယ္မ်ားသည္ ယခုအခါ ဆရာဝန္၊ စစ္ဗုိလ္၊ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမ မ်ားႏွင့္ အင္ဂ်င္နီယာအျဖစ္ တုိင္းျပည္တာဝန္ကုိ မ်ဳိးဆက္သစ္ထမ္းေဆာင္ၾကရန္ တာဆူ လ်က္အဆင့္ သင့္ျဖစ္ေနၾကပါသည္။ အၿငိမ္းစားယူသြားၿပီးျဖစ္ေသာ အေထြေထြမန္ေနဂ်ာႏွင့္ အရာ ထမ္း၊ အမႈထမ္း တို႔သည္ မိမိတို႔ကုိယ္တုိင္ ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့ေသာ မူႀကိဳေက်ာင္းေလးကုိ ျပန္လည္လွည့္ ၾကည့္လုိက္ေသာအခါ ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ေပ်ာ္ရႊင္၊ က်န္းမာ၊ စိတ္ခ်မ္းသာ လ်က္ “ငြားငြားစြင့္စြင့္” ျဖင့္ ရွင္သန္ထေျမာက္ေနသည္ကုိ အားရဝမ္းေျမာက္ဖြယ္ရာ ေတြ႕ျမင္လုိက္ၾက ရပါသည္။ (အာဟာရ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ရက္သတၱပတ္ကုိ ရည္ရြယ္လ်က္)
ေၾကးမုံသတင္းစာ
ၾသဂုတ္ (၇) ရက္၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္
ဤအျဖစ္၊ အေျခအေနကုိ ႀကိဳတင္တြက္ဆ၊ ေတြးေခၚေမွ်ာ္ျမင္တတ္ၾကေသာ စက္ေခါင္းစက္႐ုံ အင္းစိန္ တြင္ တာဝန္ယူခဲ့ၾကသည့္ အေထြေထြမန္ေနဂ်ာမ်ားျဖစ္သည့္၊ ဦးစုိးဝင္း (အၿငိမ္းစား)၊ ဗုိလ္မွဴး လွရီ (အၿငိမ္းစား)၊ ဦးေစာဗယ္လင္တုိင္း (ေနျပည္ေတာ္) ဦးဝင္းဦး (လက္ရွိ) စသည့္ အေထြေထြမန္ ေနဂ်ာ အဆက္ဆက္သည္ လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္၍ “ျမန္မာ့မီးရထားစက္ေခါင္း႐ုံ၊ အင္းစိန္ကုိယ့္ အား ကုိယ္ကုိး မူႀကိဳေက်ာင္း” ကုိ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွစ၍ ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး၊ ကုိယ္ထူကုိယ္ထစနစ္ျဖင့္ ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးခဲ့ၾကသည္မွာ ယေန႔ထက္တုိင္ပင္ ရွင္သန္ဖြံ႕ၿဖိဳးလ်က္ရွိပါသည္။
မိမိဝန္ထမ္းဇနီးေမာင္ႏွံမ်ားသည္ မိခင္ႏုိ႔ရည္ကုိ ကုိယ္တုိင္တုိက္ေကၽြးခဲ့ၿပီး ကေလးငယ္မ်ားသြားလာ ႏုိင္သည့္အခ်ိန္တြင္ စိတ္ေအးလက္ေအးျဖင့္ စြမ္းအားျဖည့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေအာင္ မူႀကိဳေက်ာင္းကုိ ဖြင့္လွစ္ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။ မိဘမ်ားအလုပ္သြားအလုပ္ျပန္ စိတ္ခ်မ္းသာရသည့္ အျပင္ သားသမီးမ်ား၏ဂီတ၊ အႏုပညာ၊ လက္မႈပညာ၊ ပန္းခ်ီပညာ၊ က်န္းမာေရးတုိ႔အတြက္လည္း ျပည့္စုံစိတ္ခ်ရေပသည္။ မူႀကိဳေက်ာင္းကုိ အရာရွိမ်ားႏွင့္လက္ေထာက္႐ုံးအုပ္တစ္ဦးတုိ႔ျဖင့္ ေက်ာင္း ေကာ္မတီဝင္မ်ား ဖြဲ႕စည္းၿပီး ဥကၠ႒၊ အတြင္းေရးမွဴး၊ ဘ႑ာေရးမွဴးစသည္ျဖင့္ အဖြဲ႕ဝင္ငါးဦးျဖင့္ လုိ အပ္သည္မ်ားကုိ စီမံေဆာင္ရြက္ေစပါသည္။
သင္ၾကားေပးေသာ ဆရာမမ်ားကုိလည္း ျပင္ပမွာ ငွားရမ္းစရာမလုိဘဲ၊ မိမိဝန္ထမ္းမ်ားထဲက ဘြဲ႕ရ၊ ၁၀ တန္း၊ ၉ တန္းေအာင္တုိ႔ျဖင့္ သင္ၾကားမႈအစုစုတုိ႔ကုိ ဆရာမမ်ားအျဖစ္ ႀကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္သင္ ၾကားေစ ခဲ့ပါသည္။ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူကေလးငယ္မ်ားလက္ရွိ၊ က်ား ၃၁၊ မ ၁၉ ဦးခန္႔ရွိၿပီး ဆက္လက္၍ လည္း လက္ခံေဆာင္ရြက္သင္ၾကားေပးလ်က္ရွိပါသည္။
ကေလးငယ္မ်ားကုိ မုန္႔စားခ်ိန္၊ သင္ၾကားခ်ိန္၊ ထမင္းစားခ်ိန္၊ အိပ္ခ်ိန္၊ ကစားခ်ိန္မ်ားကုိ စနစ္တက် သတ္မွတ္ၿပီး စည္းကမ္းတက်ေဆာင္ရြက္ေပးပါသည္။ ေန႔စဥ္စားသုံးေသာ အစားအေသာက္တြင္ ခႏၶာ ကုိယ္အတြက္ လုိအပ္ေသာ အဟာရမ်ားအခ်ဳိးညီညီပါဝင္ေရးတို႔ ေဆာင္ရြက္ၿပီး တစ္ပတ္လွ်င္ အနည္း ဆုံးတစ္ႀကိမ္ႏွင့္အထက္ အရာထမ္း၊ အမႈထမ္းမ်ားႏွင့္ ျပင္ပအလွဴရွင္မ်ားက အုိဗာတင္း၊ ႏြားႏုိ႔၊ ဆန္ ျပဳတ္၊ သာကူ၊ ၾကာဆံခ်က္ စသည့္အာဟာရဒါနမ်ားကုိလည္း ကေလးမ်ားခႏၶာကုိယ္၊ စိတ္ဓာတ္၊ အ ေတြးအေခၚ မ်ား သြက္လက္ေစေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေအာင္ အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီတုိက္ ေကၽြးလွဴဒါန္းလ်က္ ရွိပါသည္။
အေထြေထြမန္ေနဂ်ာ အရာထမ္းႏွင့္ အမႈထမ္းမ်ားသည္ ထုတ္လုပ္မႈစီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ မအားလပ္သည့္ ၾကားကပင္ ဝန္ထမ္းသားသမီးမ်ား “ပန္းေကာင္းအညႊန္႔ခ်ဳိး” မျဖစ္ေစေရး “ကံခၽြန္လွ်င္ လူခၽြန္၊ လူမြန္” ျဖစ္ေရး “ကုိယ့္ဒူးကုိယ္ခၽြန္” ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေရးတုိ႔ကုိ ေမွ်ာ္ေတြးၾကည့္ျမင္ၿပီး “ႏုႏုနယ္နယ္ခ်စ္စဖြယ္” ေလးမ်ားကုိ အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးစြာ ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
“သစ္တစ္ပင္ေကာင္း၊ ငွက္တစ္ေသာင္းနားႏုိင္” ေစရန္ သားသမီးမ်ားကုိ မ်ဳိးဆက္သစ္ျဖစ္ေစရန္ ေဖာ္ထုတ္ ပ်ဳိးေထာင္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ျမန္မာ့မီးရထား စက္ေခါင္းစက္႐ုံ အင္းစိန္ကုိယ့္အား ကုိယ္ကုိး မူႀကိဳေက်ာင္းသည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္လာသည္ႏွင့္အမွ် “တုိင္းဦးစီးဌာန႐ုံး၊ လူမႈဝန္ထမ္းဦးစီးဌာ န ေရႊဂုံတုိင္” တြင္ ဖြင့္လွစ္ေသာ “ေရွးဦးကေလးငယ္ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရး” (ECCD) သင္တန္းသုိ႔ ဆရာမမ်ားအား အလွည့္က်ေစလႊတ္၍ ေလ့လာမႈျပဳေစခဲ့ၿပီး လူမႈဝန္ထမ္းအဖြဲ႕မွ အသိအမွတ္ျပဳလက္ မွတ္မ်ား အသီးသီးရရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ အျခားစက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံ၊ ကုမၸဏီတမ်ားပင္လွ်င္ ကုန္ထုတ္စြမ္း အားျမႇင့္တင္ႏုိင္ေရးအတြက္ႏွင့္ မိသားစုစိတ္ခ်မ္းေျမ့ေစေရးအတြက္ အတုယူစရာစံျပမူႀကိဳေက်ာင္း ျဖစ္ေနပါသည္။
“ျမန္မာ့မီးရထား စက္ေခါင္းစက္႐ုံ အင္းစိန္ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး မူႀကိဳေက်ာင္း” တြင္ ခုိလႈံခဲ့ၾကေသာ အရာထမ္း၊ အမႈထမ္းတုိ႔၏ ရင္ေသြးငယ္မ်ားသည္ ယခုအခါ ဆရာဝန္၊ စစ္ဗုိလ္၊ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမ မ်ားႏွင့္ အင္ဂ်င္နီယာအျဖစ္ တုိင္းျပည္တာဝန္ကုိ မ်ဳိးဆက္သစ္ထမ္းေဆာင္ၾကရန္ တာဆူ လ်က္အဆင့္ သင့္ျဖစ္ေနၾကပါသည္။ အၿငိမ္းစားယူသြားၿပီးျဖစ္ေသာ အေထြေထြမန္ေနဂ်ာႏွင့္ အရာ ထမ္း၊ အမႈထမ္း တို႔သည္ မိမိတို႔ကုိယ္တုိင္ ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့ေသာ မူႀကိဳေက်ာင္းေလးကုိ ျပန္လည္လွည့္ ၾကည့္လုိက္ေသာအခါ ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ေပ်ာ္ရႊင္၊ က်န္းမာ၊ စိတ္ခ်မ္းသာ လ်က္ “ငြားငြားစြင့္စြင့္” ျဖင့္ ရွင္သန္ထေျမာက္ေနသည္ကုိ အားရဝမ္းေျမာက္ဖြယ္ရာ ေတြ႕ျမင္လုိက္ၾက ရပါသည္။ (အာဟာရ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ရက္သတၱပတ္ကုိ ရည္ရြယ္လ်က္)
ေၾကးမုံသတင္းစာ
ၾသဂုတ္ (၇) ရက္၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook