Undescended testicle ေယာက္်ားေလးမွာ အစိတဖက္မပါ

1. ဆရာက်ေနာ္ အသက္က၂၉ ပါ ေဝွးေစ့တစ္လံုး မပါဘူးဆရာ အိမ္ေထာင္ျပဳရင္ ကေလးမရဘူးဆို ဘယ္လို လုပ္ရမလဲ အၾကံျပဳေစခ်င္ပါတယ္ ။
2. မဂၤလာပါဆရာ။ ကြ်န္မရဲ့သားေလးက အခုသုံးနွစ္ ေက်ာ္ပါရွင့္။ သူကေမြးကတ့ဲက ဥႏွစ္လုံးမွာ တလုံးက ေမြးကတည္းက မပါတာပါရွင့္။ အဲဒါဘယ္လိုလုပ္ရင္ ေကာင္းမလည္း ဆိုတာေလး ကိုလည္း အၾကံေပးပါရွင့္။

ေယာက္်ားေလးမွာ ဥေခၚတဲ့အစိ တဖက္မပါတာကို က်ားအစိ ေအာက္မက်ျခင္း Undescended testicle နဲ႔ Cryptorchidism လို႔ ေခၚတယ္။ ေယာက္်ားေတြမွာ Testes (တက္စ္တိစ္) ဥႏွစ္လံုးက သူရွိရမဲ့ Scrotum ကပ္ပယ္အိတ္ တဖက္စီထဲအထိ က်ဆင္း မလာတာဟာ ေန႔ေစ့လေစ့ ေမြးလာသူေတြထဲက ၄% နဲ႔ ေစာေမြးတဲ့ ကေလးေတြထဲက ၃ဝ% မွာျဖစ္တယ္။ ၃ ပံု ၂ ပံုက တဖက္တည္းမွာ မရွိျဖစ္ေနတယ္။

ဥေခၚတဲ့ အစိဟာ သေႏၶသား ဘဝတံုးက ဗုိက္ထဲမွာ စျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၉ ျပည့္ရင္ အစိႏွစ္ဖက္လံုးက ေအာက္ဆင္းလာျပီး သူ႔ေနရာမွာသူ ေရာက္ေနျပီးသားျဖစ္ရမယ္။ တဝက္ေလာက္က ၆ လသားရွိမွ ေအာက္က် လာတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေလးေတြမွာ Retractile testes တက္လိုက္-က်လိုက္ ေနတာလဲ ျဖစ္တယ္။

အစိက ကပ္ပယ္အိတ္မွာ ရွာမေတြ႔ရင္ -
- သူ႔လာရာလမ္း တေနရာရာမွာ ရွိႏိုင္တယ္။ ဗိုက္ထဲ ဗိုက္ဖံုးအလႊာေနာက္မွာ ေက်ာက္ကပ္ ေအာက္နားကေန ေအာက္ဘက္ ေပါင္ျခံဆီ ဆင္းလာရာလမ္းမွာ ရွိေနမယ္၊
- (အင္ဂြိဳင္နယ္-ကင္နယ္လ္) ေခၚတဲ့ ေပါင္ျခံကေနရာ ၇ဝ-၉ဝ%၊
- သူ႔လမ္းမွာ မဟုတ္ဘဲ တျခားတေနရာရာ ဥပမာ အေရျပားေအာက္၊ ေပါင္၊ စတဲ့ေနရာ၊
- ဖြံ႔ထြားမႈ မမွန္ျဖစ္ေနမယ္၊
- လံုးဝမရွိတာ ျဖစ္မယ္။

အစိက သူ႔ေနရာမွာ မရွိေပမဲ့ ကေလးမွာ ဘာမွခံစားရတာ မရွိပါ။ တႏွစ္သားမွာ ဒီလိုျဖစ္တာ ရွိေန-မေန သိဘို႔လိုတယ္။ လူပ်ိဳေပါက္မွာ သူ႔ေနရာသူ ေရာက္ေနရင္ေတာ့ ခြဲစိတ္ကုသစရာ မလိုပါ။ တကယ္ဘဲ သူ႔ေနရာ အထိ က်မေနရင္ ေစာေစာ ခြဲစိတ္ကုသတာ ပိုေကာင္းတယ္။

ခြဲစိတ္တာကို Orchiopexy နည္းလို႔ေခၚတယ္။ သူ႔ေနရာသူမရွိတဲ့အတြက္ -
- Reduced fertility အစိဖြံျဖိဳးမႈကို ထိခိုက္မယ္၊
- Infertility သုက္ပိုးထုတ္တာကို ထိခိုက္လို႔ ကေလးမရျဖစ္မယ္၊
- Psychological problems စိတ္ကိုသက္ေရာက္မယ္၊
- Testicular germ cell tumors ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခ သူမ်ားထက္မ်ားမယ္၊
- Inguinal Hernia အူက်ေရာဂါျဖစ္မယ္။
- Testicular torsion အေၾကာလိမ္တာျဖစ္ႏိုင္တယ္။

တဖက္တည္း မက်သူေတြက ကေလးမရတာ အျဖစ္နည္းတယ္။ Testicular Cancer ကင္ဆာျဖစ္ဘို႔ အခြင့္ အလမ္း ပိုမ်ားတယ္ဆိုလို႔ ေၾကာက္စိတ္ သိပ္မဝင္ေစခ်င္ပါ။ ၁ဝဝဝ ကေန ၂၅ဝဝ မွာ ၁ ေယာက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ားအစိ ပံုမွန္သမားေတြကေတာ့ ၁ သိန္းမွာ ၁ ေယာက္ျဖစ္တယ္။

မခြဲစိတ္ခင္ တခါတေလ B-HCG or Testosterone ေဟာ္မုန္းေဆး ထိုးေပးတယ္။ သုေတသနတခ်ိဳ႕အရ GnRH ေဟာ္မုန္းက ပိုထိေရာက္တာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကားမွာ hCG IM ေဟာ္မုန္းကိုသာ သံုးတယ္။ 1,500 to 2,500 Unit ကို တပတ္မွာ ၂ ၾကိမ္၊ စုစုေပါင္း ၄ ပတ္ ထိုးေပးတယ္။ ၅ ပတ္အတြင္းမွာ ၁ဝ ခါ ထိုးတာ မ်ားတယ္။ ေဆးတန္ခိုးနဲ႔ ေဘးထြက္ အက်ိဳးလဲရႏိုင္တယ္။ ပန္းတံပိုၾကီးမယ္၊ အစိပိုၾကီးမယ္။ ဆီးစပ္ေမႊးေပါက္မယ္။ စိတ္က ၾကမ္းတမ္းမယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေကာင္းလာပါမယ္။

Orchiopexy ခြဲစိတ္နည္းလုပ္ရင္ သတိထားစရာေတြ ရွိတယ္။ Testicular atrophy အစိေသးတာ ျဖစ္မွာကို သတိထားရတယ္။ ခြဲစိတ္တဲ့အခါမွာ တကယ္လို႔ အစိသြားေသြးေၾကာေတြက နည္းေနတာ၊ ဆန္႔မရတာျဖစ္ေနရင္ ခက္မယ္။ တကယ္လို႔ အစိက ဗိုက္ထဲမွာသာ ရွိေနေသးရင္ အဆင့္နဲ႔ခြဲရမယ္။ အရင္ဆံုး ေနရာရွာျပီး ေသြးေၾကာ စနစ္ ျပဳျပင္ေပးရမယ္။

Infertility ကေလးမရတတ္တာကိုေတာ့ သတိထားရမယ္။ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ျပီးေနာက္လဲ ရွိေနႏိုင္တယ္။ ေယာက္်ား ဦးေရရဲ႕ ၆% မွာ ကေလးမရႏိုင္ေသးတာျဖစ္ေပမဲ့ အစိတဖက္မက်သူေတြထဲမွာ ၁ဝ% ရွိတယ္။ ႏွစ္ဖက္လံုး မက်လို႔ ခြဲစိတ္ရသူေတြမွာ သာမန္လူေတြထက္ ၆ ဆပိုတယ္။

ေမြးလာေတာ့ အစိေနရာမက်တဲ့ ေယာက္်ားေလးေတြဟာ ၾကီးလာတဲ့အခါ Gender-disordered, Effeminate, Prehomosexual လိင္ပိုင္းျပႆနာေတြ မျဖစ္ၾကပါ။ Low self-esteem စိတ္ပိုင္းသက္ေရာက္မႈမျဖစ္ေအာင္ မိသားစုနဲ႔ အသိုင္းအဝိုင္ကေန ပံ့ပိုေပးရမယ္။ ကုသမႈကို စနစ္တက်ခံယူရင္ အားလံုးေကာင္းသြားမယ္ဆိုတာ သိထားရမယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် အကြောင်းအရာများ...