ခုံးတံတားေအာက္က ေက်ာင္းဆရာမ်ား
အိႏၵိယသည္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟခ်က္ အလြန္ႀကီးမားေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ၿမဳိ႕ေတာ္ေဒလီသည္ အိႏၵိယ အထက္တန္းလႊာမ်ား ေနထိုင္သည့္ ေနရာျဖစ္သကဲ့သို႔ ၿမဳိ႕ျပေန လူဆင္းရဲမ်ားလည္း အလြန္ ထူေျပာသည့္ ေနရာျဖစ္သည္။ ၿမဳိ႕ျပေန လူဆင္းရဲမ်ား၏ ဘဝသည္ ေတာသူေတာင္သား လူဆင္းရဲမ်ား ထက္ မနိမ့္ေသာ ဒုကၡဆင္းရဲကို ခံစားၾကရသည္။ သူတို႔ သားသမီးမ်ားကို ေက်ာင္းပညာသင္ေပးဖို႔ေဝးစြ ေန႔စဥ္ မိသားစု ထမင္းဝေအာင္ပင္ မနည္းႀကဳိးစား႐ုန္းကန္ ၾကရသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုကေလးမ်ား ႀကီးျပင္းလာလွ်င္ ယင္းသို႔ပင္ ၿမဳိ႕ျပလမ္းေဘးေန လူဆင္းရဲေလးမ်ားပင္ ျဖစ္သြားၿပီး ပညာမတတ္ ေသာ ေၾကာင့္ ဆင္းရဲတြင္းထဲက ထြက္ဖို႔ ပို၍ပင္ အလွမ္းေဝးၾကရသည္။ နယူးေဒလီၿမဳိ႕က ေက်ာင္းဆရာတစ္ဦး က ယင္းျပႆနာႀကီးကို သူႏိုင္သည့္နည္းျဖင့္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းက ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကဳိးစားေနသည္။ ခုံးေက်ာ္ရ ထား လမ္းတံတားႀကီးေအာက္တြင္ သူကအခမဲ့ပညာေရး ေက်ာင္းေလးဖြင့္ကာ လက္လုပ္လက္စား ဆင္းရဲသား ကေလးမ်ားကို စာသင္ေပးေနသည္။
ေန႔စဥ္ ေက်ာင္းသားကေလးမ်ား ၃၀ ဦးေလာက္ကို မစၥတာ ရာဂ်က္ရွ္ကူးမားရွာမာက စာသင္ေပးေနလ်က္ ရွိသည္။ ကေလးအမ်ားစုမွာ နယူးေဒလီ ၿမဳိ႕စြန္ ေက်းရြာမ်ားမွ ဆင္းရဲသားကေလးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထို အစီအစဥ္ကို စလုပ္ျဖစ္တုန္းက ရာဂ်က္ရွ္ကူးမားသည္ ရွာကာပူေဒသ စတိုးဆိုင္တစ္ဆိုင္မွာ အလုပ္လုပ္ ေနသူ ျဖစ္သည္။ စေန၊ တနဂၤေႏြတိုင္း အလုပ္ထဲမွ ထြက္လာကာ ႏွစ္နာရီၾကာ ကေလးမ်ားကို စာလာ သင္ေပးသည္။ သူ႔ညီအစ္ကို ေတာ္စပ္သူက သူကေလးေတြကို စာသြားသင္ေနစဥ္ သူ႔အလုပ္ထဲကို ဝင္ကူ ေပးသည္။
ရွာမာသည္ အသက္ ၄၀ အရြယ္ ကေလးသုံးေယာက္ ဖခင္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ေကာလိပ္ေက်ာင္းတြင္ တတိယႏွစ္က ေငြေၾကး မေျပလည္ေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းထြက္လိုက္ခဲ့ရသူ ျဖစ္သည္။ ကေလးေတြ ပညာေရး တစ္ပိုင္းတစ္စ ျဖစ္ကုန္တာကို ၾကည့္ၿပီး သူစိတ္မေကာင္း။ ကိုယ္ခ်င္းလည္း စာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုကေလးေတြကို စာေတာ့ တတ္ေအာင္သင္မည္ဟု သူဆုံးျဖတ္လိုက္ပါသည္။
“ကြၽန္ေတာ္ဒီနားကို ျဖတ္လာတိုင္း သတိထားမိတယ္။ ကေလးေတြက ကစားလိုက္၊ လယ္ထဲဆင္းလိုက္ပဲ အခ်ိန္ကုန္ေနၾကတာခင္ဗ်” လို႔ ခုံးတံတား ေက်ာင္းဆရာႀကီးက ေျပာျပသည္။ ပထမဆုံး သူလုပ္ရသည္ က ဆင္းရဲသား အလုပ္သမားမ်ား၊ လယ္သမားမ်ားကို ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး သူတို႔ကေလးေတြကို လႊတ္ေပးပါရန္ စည္း႐ုံးရသည္။ ကေလးေတြကို ေခၚသာေခၚရသည္။ သူတို႔ လုပ္အားခေတြကလည္း မိသားစု ရပ္တည္ ေရးအတြက္ အလြန္အေရးပါလွသည္။ ဒီကေလးေတြ စာတတ္မွ ဆင္းရဲတြင္းကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရင္းျဖင့္ လိုက္လံစည္း႐ုံးရသည္။
“သူတို႔ဒီကို ခုဆို ပုံမွန္လာၾကပါတယ္။ သူတို႔ ေက်ာင္းတက္ခြင့္ရခဲ့ရင္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေစမယ့္ သင္႐ိုးမ်ဳိးနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ျပင္ဆင္ေပးတယ္” ဟု ရွာမာက ေျပာျပသည္။ အစိုးရေက်ာင္း သြားတက္ဖို႔ ငယ္ေသးသည့္ ကေလးမ်ားကိုလည္း လက္ခံေပးကာ ေက်ာင္းေပ်ာ္ ပုံစံမ်ဳိး သင္ၾကားေပးေသးသည္။
အေျခခံအေရး၊ အဖတ္၊ အတြက္ႏွင့္ အစိုးရ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ရေရးအတြက္ ႀကဳိတင္ ျပင္ဆင္မႈမ်ားကို သင္ၾကားေပးသည့္ သူ႔ရထားလမ္းေအာက္ ေက်ာင္းသည္ ၂၀၁၁ ေလာက္က ေက်ာင္းသား ၁၄၀ ေလာက္ႏွင့္ စခဲ့ၿပီး ယခုဆိုလွ်င္ ေက်ာင္းသား ၇၀ ေလာက္ကို အစိုးရေက်ာင္းသို႔ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ပို႔ေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ “ဆရာက သင္ေပးထားတယ္။ ဆင္းရဲမႈက ဒုကၡေပးလာၿပီဆိုရင္၊ စိတ္ကို ဖြင့္ ထားရမယ္ၿပီးေတာ့ ပညာကို ႀကဳိးစားသင္ယူျခင္းနည္းနဲ႔ ေက်ာ္လႊားႏိုင္မယ္တဲ့” ဟု အသက္ ၁၅ ႏွစ္ အ႐ြယ္ ေရာက္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ ရာဂ်က္ရွ္ကူမားရွာမာ၏ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က ျပန္ေျပာျပသည္။
ေနာက္ပိုင္း စာသင္သည့္ ပရဟိတအလုပ္ အရွိန္ရ ကြၽမ္းက်င္လာေသာအခါ ၿမဳိ႕ေတာ္ေဒလီ၏ အျခားေဒ သမ်ားမွ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွ၍ ပညာေရးႏွင့္ ေဝးေနသူမ်ားဆီအထိ သြားကာ စာသင္ၾကားေပးခဲ့ ပါသည္။“လုပ္ငန္းခြင္တစ္ခုကေန တစ္ခု ေျပာင္းလုပ္ေနၾကတဲ့ ပ်ံက်အလုပ္သမားေတြရဲ႕ သားသမီးေတြ ကို စာလိုက္သင္ေပးရတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ေနာက္ကို လိုက္ေနရတာက နည္းနည္းေတာ့ ခက္တယ္ခင္ ဗ်ာ” ဟု ရာဂ်က္ရွ္ကူးမားရွာမာက ေျပာျပသည္။
မစၥတာ ရာဂ်က္ရွ္ကူးမားရွာမာ၏ ေက်ာင္းကေလးကို အျခားေစတနာ့ဝန္ထမ္း ပရဟိတစိတ္ဓာတ္ရွိ သူေတြလည္း လာၿပီးစာလာသင္ေပးၾကသည္။ လက္စ္မီခ်န္ျဒာသည္ သိပၸံမဟာဘြဲ႕ရ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး သူလည္း စာလာလာသင္ေပးသည္။ “ကြၽန္ေတာ္တို႔က ကေလးေတြကို အတန္းတက္စာရင္း မေကာက္ပါ ဘူး။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က ေပ်ာ္လို႔လာတာပါ။ စာသင္ခန္းလိုမ်ဳိး အကန္႔အသတ္ေတြ မရွိဘူးေလ။ ကြၽန္ေတာ္ က ဒီလို အဝန္းအဝိုင္းကို ဆက္ထိန္းထားၿပီး ဒီလိုပဲ ဆက္သင္ေနေစခ်င္တယ္” ဟု ခ်န္ျဒာက ေျပာျပပါ သည္။
အေျခခံ စာေရးစာဖတ္အတြက္ သင္တန္းေလး လုပ္ရျခင္း၏ အဓိက ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ မိဘမ်ား၏ ပညာေရး အေပၚထားသည့္ အျမင္ကို ေျပာင္းသြားေအာင္ လုပ္လိုျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ရွာမာက ေျပာျပပါ သည္။ ခုဆိုလွ်င္ ကေလးေတြကို စာသင္ၾကားေပးသင့္ေၾကာင္း မိဘေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လက္ခံလာၾက ေပၿပီ။ ကေလးေတြကိုလည္း ေက်ာင္းသြားဖို႔ တိုက္တြန္းလာၾကသည္။
“ေတာ႐ြာေတြက ကေလးေတြေတာင္ ေက်ာင္းပုံမွန္ ေနႏိုင္တာ ၿမဳိ႕ေတာ္ႀကီးက ကေလးေတြက ဘာျဖစ္ လို႔ ေက်ာင္းမေနႏိုင္ရမွာလဲ” ဟု ရာဂ်က္ရွ္ကူးမား ရွာမာက ေျပာသည္။
စတိုးဆိုင္ လုပ္သားတစ္ဦး၏ အခ်ိန္ပိုင္း အားထုတ္ခ်က္မွသည္ ကေလးအေရအတြက္မည္မွ် ဘဝအဆင့္ အတန္း ေျပာင္းလဲသြားမည္ကို မသိႏိုင္ပါေသာ္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ တစ္စုံတစ္ရာေတာ့ ေပၚထြန္းလာႏိုင္ သည္ မဟုတ္ပါေလာ။ အခ်ိန္မရွိသျဖင့္၊ ေငြမရွိသျဖင့္ဟုဆိုကာ သူတစ္ပါးအတြက္ အေစခံေပးရန္ ျငင္း ဆန္ၾကျခင္းသည္ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္းကို တံတားေအာက္မွ ေက်ာင္းဆရာမ်ားက အလုပ္ျဖင့္ ျပန္လည္ တုံ႔ျပန္ျပျခင္းဟုလည္း ဆိုႏိုင္ေပမည္။ ကေလးမ်ား ေလလြင့္ေနမည့္ အခ်ိန္မ်ား လည္း အက်ဳိးရွိ၊ ၎တို႔၏ အားလပ္ခ်ိန္မ်ားလည္း ပိုမိုအဓိပၸာယ္ ရွိသြားသည့္ ထိုပရဟိတ လုပ္ရပ္သည္ ဂုဏ္ျပဳမွတ္တမ္း တင္အပ္သည့္ လူသားခ်င္းေဖးမမႈ တစ္ရပ္ဟု ဆိုထိုက္သည္။
ေနာက္ပိုင္း စာသင္သည့္ ပရဟိတအလုပ္ အရွိန္ရ ကြၽမ္းက်င္လာေသာအခါ ၿမဳိ႕ေတာ္ေဒလီ၏ အျခားေဒ သမ်ားမွ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွ၍ ပညာေရးႏွင့္ ေဝးေနသူမ်ားဆီအထိ သြားကာ စာသင္ၾကားေပးခဲ့ ပါသည္။“လုပ္ငန္းခြင္တစ္ခုကေန တစ္ခု ေျပာင္းလုပ္ေနၾကတဲ့ ပ်ံက်အလုပ္သမားေတြရဲ႕ သားသမီးေတြ ကို စာလိုက္သင္ေပးရတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ေနာက္ကို လိုက္ေနရတာက နည္းနည္းေတာ့ ခက္တယ္ခင္ ဗ်ာ” ဟု ရာဂ်က္ရွ္ကူးမားရွာမာက ေျပာျပသည္။
မစၥတာ ရာဂ်က္ရွ္ကူးမားရွာမာ၏ ေက်ာင္းကေလးကို အျခားေစတနာ့ဝန္ထမ္း ပရဟိတစိတ္ဓာတ္ရွိ သူေတြလည္း လာၿပီးစာလာသင္ေပးၾကသည္။ လက္စ္မီခ်န္ျဒာသည္ သိပၸံမဟာဘြဲ႕ရ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး သူလည္း စာလာလာသင္ေပးသည္။ “ကြၽန္ေတာ္တို႔က ကေလးေတြကို အတန္းတက္စာရင္း မေကာက္ပါ ဘူး။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က ေပ်ာ္လို႔လာတာပါ။ စာသင္ခန္းလိုမ်ဳိး အကန္႔အသတ္ေတြ မရွိဘူးေလ။ ကြၽန္ေတာ္ က ဒီလို အဝန္းအဝိုင္းကို ဆက္ထိန္းထားၿပီး ဒီလိုပဲ ဆက္သင္ေနေစခ်င္တယ္” ဟု ခ်န္ျဒာက ေျပာျပပါ သည္။
အေျခခံ စာေရးစာဖတ္အတြက္ သင္တန္းေလး လုပ္ရျခင္း၏ အဓိက ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ မိဘမ်ား၏ ပညာေရး အေပၚထားသည့္ အျမင္ကို ေျပာင္းသြားေအာင္ လုပ္လိုျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ရွာမာက ေျပာျပပါ သည္။ ခုဆိုလွ်င္ ကေလးေတြကို စာသင္ၾကားေပးသင့္ေၾကာင္း မိဘေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လက္ခံလာၾက ေပၿပီ။ ကေလးေတြကိုလည္း ေက်ာင္းသြားဖို႔ တိုက္တြန္းလာၾကသည္။
“ေတာ႐ြာေတြက ကေလးေတြေတာင္ ေက်ာင္းပုံမွန္ ေနႏိုင္တာ ၿမဳိ႕ေတာ္ႀကီးက ကေလးေတြက ဘာျဖစ္ လို႔ ေက်ာင္းမေနႏိုင္ရမွာလဲ” ဟု ရာဂ်က္ရွ္ကူးမား ရွာမာက ေျပာသည္။
စတိုးဆိုင္ လုပ္သားတစ္ဦး၏ အခ်ိန္ပိုင္း အားထုတ္ခ်က္မွသည္ ကေလးအေရအတြက္မည္မွ် ဘဝအဆင့္ အတန္း ေျပာင္းလဲသြားမည္ကို မသိႏိုင္ပါေသာ္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ တစ္စုံတစ္ရာေတာ့ ေပၚထြန္းလာႏိုင္ သည္ မဟုတ္ပါေလာ။ အခ်ိန္မရွိသျဖင့္၊ ေငြမရွိသျဖင့္ဟုဆိုကာ သူတစ္ပါးအတြက္ အေစခံေပးရန္ ျငင္း ဆန္ၾကျခင္းသည္ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္းကို တံတားေအာက္မွ ေက်ာင္းဆရာမ်ားက အလုပ္ျဖင့္ ျပန္လည္ တုံ႔ျပန္ျပျခင္းဟုလည္း ဆိုႏိုင္ေပမည္။ ကေလးမ်ား ေလလြင့္ေနမည့္ အခ်ိန္မ်ား လည္း အက်ဳိးရွိ၊ ၎တို႔၏ အားလပ္ခ်ိန္မ်ားလည္း ပိုမိုအဓိပၸာယ္ ရွိသြားသည့္ ထိုပရဟိတ လုပ္ရပ္သည္ ဂုဏ္ျပဳမွတ္တမ္း တင္အပ္သည့္ လူသားခ်င္းေဖးမမႈ တစ္ရပ္ဟု ဆိုထိုက္သည္။
သန္႔ဇင္စိုး
The Voice Journal
-------------------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)