Progesterone (ပရိုဂ်က္စတီရုန္း)
2. ဆရာ သမီးက ႕႕႕႕႕ ျမိ့ဳကပါ။ အခုေဆးဘဲ ေပးလိုက္ပါတယ္။ ကေလးျမဲေဆးပါတဲ့။ ဒီေဆးနဲ႔ ေလာေလာဆယ္ အဆင္ေျပလား သိခ်င္ပါတယ္။
susten 100 ေဆးလံုး အျဖဴေလးေတြပါ။ ၂ ပတ္ေသာက္ခိုင္း ပါတယ္ရွင့္။
တျခားသူေတြေျပာတာ သားအိမ္ခိုင္ေဆး ထိုးေပးတယ္တဲ့။ ဆရာမက စားေဆးပဲေပးတယ္။
လံုေလာက္ ပါသလားဆရာ။ သမီး TV စေလာင္းမွာ Home heath လိုင္းမွာဆို သားဖြားဆရာဝန္ေတြက လူနာကိုျဖစ္စဥ္ အက်ိဳးအေႀကာင္း ရွင္းျပတင္ပင္တယ္။ ဒီမွာက
အားကိုးလို႔ OG နဲ႔ျပမွ ပိုဆိုးတယ္။ ျမန္ျမန္ျပျပီး ျပန္ထြက္လာရတယ္။
သေဘာေလာက္ဘဲ သိရေတာ့ ဘဝင္မက်ဘူး သမီးရဲ႕ စစ္ခ်က္ေတြကိုလဲ
ပို႔ေပးျပီးေမးပါရေစ။ မေန႔ကဆို ေဆးဆိုင္ေရာက္မွ 100 အားလား 200 အားလားေမးျပီး ေဆးဝယ္ရတယ္။ အရင္ေဆး စာေရးထဲကမပါဘူး။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆရာ။
Utrogestan ေဆးေရာ Susten ေဆးဟာ Progesterone (ပရိုဂ်က္စတီရုန္း) ျဖစ္တယ္။ ဒီထိုးေဆးကို ရာသီမလာတဲ့၊ ရာသီမမွန္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ သံုးတယ္။ ကိုယ္ဝန္အတြက္လဲသံုးတယ္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနတံုး ေသြးနည္းနည္းဆင္းတာလဲ ေပးတယ္။ ကေလးရေစေအာင္လဲေပးတယ္ သားအိမ္အတြင္းဆံုးအလႊာေအာက္မွာရွိေနတဲ့ အက်ိတ္ေရာဂါနဲ႔ သားအိမ္ကင္ဆာအတြက္လဲသံုးတယ္ ထိုးေဆး၊ စားေဆးအျပင္ ေမြးလမ္ေၾကာင္းထဲ ထည့္ေဆးအေနနဲ႔လဲလာတယ္။
ရာသီမလာသူေတြကို Progesterone 5-10 mg ကို ၆-၈ ရက္ဆက္ထိုးေပးတယ္။ မ်ိဳးဥအိမ္ကေဆးကို တုန္႔ျပန္မႈ ရွိသူေတြမွာ ေဆးထိုးျပီး ၂-၃ ရက္ေနရင္ ေသြးဆင္းမယ္။ ေနာက္လေတြမွာ ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္ႏိုင္ တယ္။
ရာသီမမွန္သူေတြ (ရာသီၾကားရက္ဆင္းသူေတြ) ကို 5-10 mg ကို ၆ ရက္ဆက္ ထိုးေပးတယ္။ ၆ ရက္အတြင္း ေသြးဆင္းမယ္။
(ပရိုဂ်င္စတီရုန္း) က အမ်ိဳးသမီးေဟာ္မုန္္းတမ်ိဳးျဖစ္ျပီး ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေဟာ္မုန္းလို႔ေခၚႏိုင္တယ္။ (IVF) လို႔ ကိုယ္ဝန္ ေအာင္ျမင္ေစေအာင္ အေထာက္အကူေပးနည္းေတြမွာလဲ သံုးတယ္။ တေန႔ ၁ ခါ တင္ပါးမွာ ထိုးတယ္။ အဆီနဲ႔ လုပ္ထားတယ္။ အပ္ရွည္သံုးတာ ေကာင္းတယ္။
(က) ကိုယ္ဝန္မေဆာင္မီသံုးျခင္း
လလယ္ရက္မွာ မ်ိဳးဥထြက္ျပီးတာနဲ႔ (ပရိုဂ်င္စတီရုန္း) ထြက္လာရမယ္။ မ်ိဳးဥအိမ္ကေန သဘာဝအတိုင္း ထုတ္ေပးေနတဲ့ ေဟာ္မုန္း နည္းေနရင္။ ဒါမွမဟုတ္ လံုးဝထုတ္မေပးရင္လဲ (ပရိုဂ်င္စတီရုန္း) ကိုေပး ရတယ္။ သူရွိမွသာ သားအိမ္ အတြင္းဆံုးလႊာက ေကာင္းမယ္။
(ခ) ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္သံုးျခင္း
(ပရိုဂ်င္စတီရုန္း) ကေန သေႏၡသားဖြံ႔ထြားေစဘို႔ကူညီတယ္။ သေႏၡသားက သားအိမ္အတြင္းလႊာမွာ လာကပ္ျပီးတာနဲ႔ ဆက္ျပီးတည္ျမဲေနေစဘို႔ လိုအပ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၈-၁ဝ ပါတ္ေနာက္မွာ အခ်င္းျဖစ္ လာျပီး (ပရိုဂ်င္စတီရုန္း) ထုတ္ေပးဘို႔ တာဝန္ယူလာတယ္။
(ပရိုဂ်င္စတီရုန္း) အမ်ိဳးမ်ိဳး
၁။ Vaginal gel ဗဂ်ိဳင္းနားထည့္ရတဲ့ ဂ်ဲလ္ကို တေန႔ ၁ ခါထည့္ရတယ္။ မ်ိဳးဥအလွဴခံတဲ့နည္းကိုယ္ဝန္နဲ႔ ေအးခဲထားတဲ့ သေႏၡကို ေျပာင္းပို႔တာမ်ိဳးအတြက္ ကိုယ္ဝန္ ၁၂ ပါတ္အထိ ထည့္ေစတယ္။
၂။ Vaginal suppositories ဗဂ်ိဳင္းနားထဲထည့္ေဆး
တေန႔မွာ ၂-၃ ခါထည့္ႏိုင္တယ္။
၃။ Vaginal inserts ဗဂ်ိဳင္းနားထဲထည့္ေဆး
အသက္ ၃၅ ႏွစ္ေအာက္ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုသံုးတာမ်ားတယ္။ တေန႔မွာ ၂-၃ ခါထည့္ႏိုင္တယ္။
၄။ Progesterone oral capsules ေသာက္ေဆး
တေန႔မွာ ၃ ခါထည့္ႏိုင္တယ္။ ေမြးလမ္းထဲထည့္ဘို႔ မညႊန္းပါ။
ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ေသြးဆင္းတာ အမ်ိဳးမ်ိဳး (ၾကားရက္ဆင္းတာ၊ အစက္ကေလးသာဆင္းတာ အရင္ကနဲ႔ မတူတာ)၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေျပာင္း (ပိန္-ဝ) တာ၊ ကိုယ္ေရာင္တာ၊ သားအိမ္ဝက အျဖဴဆင္းတာ၊ အသားဝါ၊ ရင္သား တင္းနာတာ၊ ေဆးထိုးတဲ့ေနရာ နာတာ-ယားတာ၊ ဝက္ျခံထြက္တာ အေမႊးထူတာ၊ စိတ္က်တာ၊ ကိုယ္ပူတာ၊ အိပ္မေပ်ာ္တာ၊ ပ်ိဳ႕တာေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္။
ဘယ္လိုအမ်ိဳးသမီးေတြကို ဒီေဆးမေပးသင့္သလဲ
ေသြးျပန္ေၾကာေရာင္သူ၊ အသဲမေကာင္းသူ၊ ရင္သားနဲ႔ မ်ိဳးပြါးလမ္း ကင္ဆာရွိသူ၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္းကေန အေၾကာင္းမွန္ မသိရဘဲ ေသြးဆင္းေနသူ၊ Missed abortion ကိုယ္ဝန္ပ်က္သူ။
အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ မ်ိဳးဥအိမ္က (ေဖၚလီကယ္) ကေန ေန မ်ိဳးဥထြက္ျပီးတဲ့က်န္တာကို (ေကာပတ္စ္ လူတီယမ္) ေခၚတယ္။ သူကေန (ပရိုဂ်က္စတီရုန္း) ေဟာ္မုန္း ၁၂-၁၆ ရက္ၾကာ ထုတ္ေပးတယ္။ သားအိမ္ကို သေႏၶျဖစ္လာရင္ လာျပီး တြယ္ကပ္ေစဘို႔ ျပင္ဆင္ေပးတာျဖစ္တယ္။ မ်ိဳးဥနဲ႔ သုက္ပိုးေတြဆံု-ေပါင္းစပ္ မႈျဖစ္ျပီးၾကရင္လဲ အဲဒီကေန (ပရိုဂ်က္စတီရုန္း) ေဟာ္မုန္းကို ကိုယ္ဝန္ ၁ဝ ပါတ္အထိ ဆက္ ထုတ္ေပးေနအံုးမယ္။
(ပရိုဂ်က္စတီရုန္း) ဟာကိုယ္ဝန္အတြက္ အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။ (ေကာပတ္စ္ လူတီယမ္) ကေန လံုေလာက္ေအာင္ ထုတ္မေပးႏိုင္ရင္ ကိုယ္ဝန္ျမဲပါ။ သူကေန ခုခံမႈစနစ္ကို တားေပးမယ္၊ (ပရိုစတက္ ဂလင္ဒင္) နည္းေစမယ္၊ သားအိမ္ အခ်ိန္မတန္ဘဲ ညွစ္မွာကို တားထားမယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိ-မရွိစမ္းတဲ့ hCG အခ်င္းေဟာ္မုန္းနဲ႔အတူ (ပရိုဂ်က္စတီရုန္း) ေဟာ္မုန္းတို႔ဟာ ပံုမွန္ကိုယ္ဝန္ဟုတ္-မဟုတ္ကို တိုင္းတာ စရာေတြတယ္။
(ပရိုဂ်က္စတီရုန္း) ကေတာ့ ၂-၃ ရက္မွာ 1-3 mg/ml တိုးတိုးလာရမယ္။
• ကိုယ္ဝန္ ႏုကာစမွာ 10 mg/ml အနည္းဆံုးရွိေနသင့္တယ္။
• ကိုယ္ဝန္ ၅-၆ ပါတ္မွာ 12-20 mg/ml ရွိေနသင့္တယ္။
• ကိုယ္ဝန္ ပဌမ ၃ လ = 9-47 mg/ml (11.2-90.0 mg/mL)
• ကိုယ္ဝန္ ဒုတိယ ၃ လ = 17-147 mg/ml (25.6-89.4 mg/mL)
• ကိုယ္ဝန္ တတိယ ၃ လ = 55-200 mg/ml (49-300 mg/ml)
• ရာသီစက္ဝန္းထဲမွာလဲ ေျပာင္းေနတယ္။
• ရာသီရက္ ၁-၁၄ ရက္ = >1 to 1.5 mg/ml
• ရာသီရက္ ၁၅-၂၈ ရက္ = 2-28 mg/ml (5 to 20 mg/mL)
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
--------------------------------------ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)