ေရႀကီးေရလွ်ံျခင္းရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ား
 |
| သ႐ုပ္ေဖာ္ပုံ အာကာ |
မိုးရြာတိုင္း ေရေတြ စီးဆင္းမသြားေတာ့ ေရႀကီးလာတယ္။ ခဏတျဖဳတ္ လွ်ံၿပီးရင္ ျပန္ဆင္းသြားတာ မ်ိဳးရွိသလို ဒီေရတက္တဲ့ ရက္ေတြ ႀကံဳရင္ေတာ့ ပိုလို႔ ၾကာျမင့္ၿပီး တအိအိျမဳပ္ေနေတာ့ တာေပါ့။ ေရျမဳပ္ေနတဲ့ လမ္းေတြ၊ အိမ္ေတြ အတြက္ ႀကံဳေတြ႔ရ ႏိုင္တဲ့ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြ ကလည္း မ်ားျပားလြန္းပါတယ္။
ေရႀကီးေနစဥ္နဲ႔ ေရႀကီး ၿပီးတဲ့အခါ ေတြမွာ တကိုယ္ေရ က်န္းမာေရးနဲ႔ လံုၿခံဳ စိတ္ခ်ရမႈ ဆိုင္ရာေတြက ဦးစားေပး စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာတာပါပဲ။ အထူးသျဖင့္ ေရာဂါကူးစက္မႈ ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ကာကြယ္ေရးေတြက အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။
ေရႀကီးခ်ိန္မွာ ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါေတြ
ေရႀကီးတဲ့ အခါ ပံုမွန္သံုးေနတဲ့ ေရမွာ ေရာဂါပိုးေတြ ဝင္ေရာက္လာတတ္ ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အစာနဲ႔ ေရေၾကာင့္ ကူးစက္တဲ့ ဝမ္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါေတြကေတာ့ အေတြ႔ရမ်ားတတ္ပါတယ္။
ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါမ်ား
ဝမ္းပ်က္ေရာဂါ အမ်ားစုက ေရာဂါပိုးဝင္ၿပီး ၁ ရက္ ကေန ၁ ပတ္အတြင္း လကၡဏာျပေတာ့တာ ပါပဲ။ ေသြးဝမ္း သြားတာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ျဖစ္တတ္တဲ့ ေရာဂါပိုးေတြ ကလည္း အမည္စံုဆိုေတာ့ တိတိက်က် သိေအာင္ ဝမ္းကို ဓာတ္ခြဲစစ္ေဆးၿပီး ကုသသင့္ ေပမယ့္ အေျခအေန မေပးေတာ့လည္း သင့္ေလ်ာ္ရာ ပိုးသတ္ေဆးနဲ႔ ကုသေန ၾကရတာပါပဲ။
အသည္းေရာင္အသားဝါ (ေအ)
အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ အစားအေသာက္ ကိုင္တြယ္သူရဲ႕ လက္မသန္႔တာ၊ ေသာက္သံုးေရေတြ မသန္႔ တာကေန ကူးစက္ တာပါ။
ကပ္ပါးပိုးမ်ား
ကပ္ပါးပိုးေတြကေတာ့ သန္ေကာင္နဲ႔ ႏႊယ္ဆက္ေနတာ မ်ားပါတယ္။ နာတာရွည္ ဝမ္းပ်က္တတ္ပါတယ္။
Leptospirous
ဒီေရာဂါကေတာ့ အျပင္းဖ်ား၊ ေခါင္းကိုက္၊ ခ်မ္းတုန္၊ ႂကြက္သားေတြ ကိုက္ခဲ နာက်င္၊ ေအာ့အန္၊ ဗိုက္နာ၊ ဝမ္းပ်က္တာ ေတြနဲ႔ အသားဝါတာပါ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႂကြက္လို တိရစၦာန္ေတြရဲ႕ ဆီးနဲ႔ ထိေတြ႔ထားတဲ့ အစား အေသာက္ေတြ ကေန ကူးစက္တာမ်ိဳးပါ။
ေရဝင္တဲ့ အေဆာက္အအံုေတြမွာ ေတြ႔ရတတ္တဲ့ ျပႆနာေတြ
လူေနထိုင္ရာ၊ အလုပ္လုပ္ရာ အေဆာက္အအံုေတြ ေရဝင္ၿပီ ဆိုကတည္းက ျပႆနာက အမ်ားႀကီးပါ။ ေနေရး ထိုင္ေရး ဒုကၡေလာက္က သိပ္မဆိုးလွေသး ပါဘူး။ ကိုယ့္အိမ္ထဲမွာ ေရာဂါပိုးမႊားေတြ ေပါက္ပြား တာ၊ ေရတြင္း ေရကန္လို အသံုးျပဳေနတဲ့ ေရေတြပါ ေရလႊမ္းခံရတာက ေၾကာက္စရာ ေနာက္ဆက္ တြဲေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ ေဘးအႏၲရာယ္ လံုၿခံဳ စိတ္ခ်ေရးကို ထိပါးလာမယ့္ အႏၲရာယ္ေတြ ရွိလာ ပါတယ္။
ေရႀကီးၿပီးတဲ့ေနာက္ မသန္႔ရွင္းတဲ့ ေရစိုစြတ္မႈ ေတြေၾကာင့္ မိႈတက္၊ ေရညႇိတက္ျခင္း ေတြကေန ေရာဂါ ရႏိုင္ပါတယ္။ ေရႀကီးၿပီးတာနဲ႔ ေဆးေၾကာ ေျခာက္ေသြ႔ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ရင္ ျပႆနာပါ။ အထူးသျဖင့္ ေကာ္ေဇာေတြ၊ အိပ္ရာခင္း ေတြ၊ နံရံေတြ၊ ၾကမ္းခင္းေတြ အားလံုး မိႈတက္လာႏိုင္တာေပါ့။ အဲဒီကေန ဓာတ္မတည့္ လကၡဏာေတြ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ ေတြ၊ ႏွာေခ်တာေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။
ေရႀကီးခ်ိန္မွာ ေရနဲ႔ထိေတြ႔ စိုစြတ္ခဲ့တဲ့ အဝတ္အစား၊ အသံုးအေဆာင္ ေတြကို ခြ်တ္ေဆး (Bleach) ပါ သံုးၿပီး ေလွ်ာ္ဖြတ္ သန္႔စင္ သင့္ပါတယ္။ ဒါမွ မဟုတ္ ေရေႏြးနဲ႔ ဆပ္ျပာသံုးၿပီး ေလွ်ာ္ဖြပ္တာက စိတ္ခ်ရ ပါတယ္။ ၿပီးရင္လည္း ေသေသခ်ာခ်ာ ေျခာက္ေသြ႔ေအာင္ လုပ္ရပါ မယ္။ ေရျမွဳပ္ပါတဲ့ အိပ္ရာခင္းေတြ၊ ၾကမ္း ခင္းေတြ၊ ေကာ္ေဇာနဲ႔ တျခား အသံုးအေဆာင္ ေတြကေတာ့ ေရႀကီး ၿပီးရင္ စြန္႔ပစ္လိုက္တာသာ အေကာင္းဆံုးလို႔ ဆိုပါတယ္။
ေရႀကီးေနတဲ့ အိမ္ထဲမွာ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ ကာကြယ္ေပးတဲ့ အဝတ္အစားေတြ ဝတ္ႏိုင္ရင္ ေကာင္းပါ တယ္။ ဘြတ္ဖိနပ္ စီးတာ၊ လက္အိတ္သံုး တာ၊ ႏွာေခါင္းဖံုး အုပ္ထားတာေတြက အသက္႐ႉ လမ္းေၾကာင္း ကို ေလနဲ႔ ေရက ဝင္ေရာက္လာမယ့္ အမႈန္အမႊားနဲ႔ ေရာဂါပိုးေတြကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ တုပ္ေကြးနဲ႔ မိႈစြဲေရာဂါမ်ိဳးေတြ ေပါ့။
စိုစြတ္ေနတဲ့ ဧရိယာမွာ လွ်ပ္စစ္နဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့ ပစၥည္းကိရိယာေတြ ကိုင္တြယ္တာကလည္း အႏၲရာယ္ ပါပဲ။ ထိေတြ႔မယ့္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းတိုင္းကို ေျခာက္ေသြ႔ေနေစဖို႔ သတိျပဳပါ။ လက္ႏွိပ္ဓာတ္မီးလိုမ်ိဳး အႏၲရာယ္ကင္းတာကိုသာ အသံုးျပဳပါ။ တသက္လံုး ပ်က္ေနတဲ့မီးက အဲဒီအခ်ိန္က်မွ ထလာခ်င္လာ ေနဦးမွာ မဟုတ္လား။
အိမ္ထဲမွာ သိုေလွာင္ထားတဲ့ ေသာက္သံုးေရ၊ ေသာက္သံုးတဲ့ ေရတြင္းေရကန္ေတြကို ေရလႊမ္းမိုး တာကလည္း ႀကံဳရတတ္တဲ့ အေျခအေနပါ။ အဲဒီ အခါမ်ိဳးမွာ ေရကို က်ိဳခ်က္ေသာက္ဖို႔ ကလည္း အေရးႀကီး တာပါပဲ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ေရသန္႔ဘူးေတြ ေသာက္သင့္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္လည္း အခု ကပ္ေဘးက် ေရာက္ခ်ိန္မွာ ေရကို သန္႔စင္ေပးႏိုင္တဲ့ ေဆးလံုးေတြ၊ ေဆးရည္ေတြ ရွိေနပါၿပီ။ အဲဒါေတြ ကလည္း ေရထဲက ေရာဂါပိုးေတြကို သန္႔စင္ေပးပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရတြင္းေရကန္ေတြကို ေရလႊမ္းၿပီး တဲ့အခါမွာ ေဆးခတ္ဖို႔ မျဖစ္မေန လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါတြင္မက စားေသာက္ရာမွာ သံုးတဲ့ ပန္းကန္၊ ခြက္ေယာက္ကအစ ပိုးသတ္ သန္႔စင္ထားတဲ့ ေရနဲ႔ ေဆးေၾကာမွ စိတ္ခ်ရမွာပါ။
အိမ္ေရွ႕ အိမ္ေနာက္က ရွိသမွ်အညစ္အေၾကး အမိႈက္သ႐ိုက္ေတြ ဝင္လာမယ့္ အႏၲရာယ္ကလည္း ရွိတတ္ေလေတာ့ ေရႀကီးၿပီးတာနဲ႔ ေရညစ္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ခဲ့သမွ် ၾကမ္းခင္း၊ နံရံ၊ ပရိေဘာဂ အားလံုးကို ပိုးသန္႔စင္တဲ့ေဆး ဒါမွမဟုတ္ ဆပ္ျပာ လိႈင္လိႈင္သံုးလို႔ သန္႔စင္ရမွာပါ။
ေရႀကီးၿပီးခ်ိန္မွာ ျခင္ေတြ ေပါက္ပြားတာကလည္း အလြန္သိသာတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ေရႀကီးရာက တင္က်န္ ခဲ့တဲ့ ေရကြက္၊ ေရအိုင္ေတြက ျခင္ေတြ အတြက္ ဥခ်၊ သားေပါက္ဖို႔ အေျခအေနေတြ ဖန္တီးေပးတာ ကိုး။ ဒီေတာ့ ေရႂကြင္းက်န္မယ့္ ေနရာ အားလံုးကို ဖယ္ရွားသန္႔ရွင္းဖို႔ အလုပ္က ပိုလာျပန္ပါတယ္။
တျခား ေရာဂါပိုးသယ္ေဆာင္တဲ့ ႂကြက္လို ပိုးမႊားေတြ ကလည္း သူတို႔ အသိုက္အၿမံဳေတြ ေရျမဳပ္ရာက အိမ္ေပၚ ေရာက္လာၾကမွာ ပါ။ ပ်ားလို အင္းဆက္ေတြဆိုရင္ အဲဒီအခါမ်ိဳးမွာ ပိုၿပီး ေဒါသေတြ ထြက္ေန တတ္ တာမို႔ ပ်ားတုပ္ခံရ တာေတြလည္း ရွိပါသတဲ့။ ေက်းလက္ ေဒသေတြမွာဆို ေျမြေတြပါ အိမ္ေပၚ ေရာက္လာတာမို႔ ေရႀကီးရာက ေျမြေပါက္ခံရ တာမ်ိဳးေတြေတာင္ ရွိတတ္ပါေလရဲ႕။ ေရႀကီးၿပီးခ်ိန္ အိမ္ကို သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ေတာ့မယ္ ဆိုရင္ အဲဒီ သတၱဝါေတြလည္း ခိုေအာင္းေန တတ္တာကို မေမ့ဖို႔ လိုပါ တယ္။ ဒါတင္မက ေရႀကီးတဲ့ အခါ တိရစၧာန္အေသေတြ ေမ်ာပါ ဝင္ေရာက္လာတတ္ ပါေသးတယ္။ အဲဒါေတြကို လက္အိတ္နဲ႔ အေသအခ်ာ ကိုင္တြယ္ၿပီး ေျမေအာက္ကို အနည္းဆံုး ၃ ေပ အနက္ ရွိေအာင္ ျမႇဳပ္ႏွံမွ စိတ္ခ်ရပါတယ္။
ေရႀကီး ေရျမဳပ္ၿပီး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ျပတ္ေတာက္ခဲ့ရင္ ျပင္ပက အစားအေသာက္ေတြ ေရနဲ႔ ထိေတြ႔တဲ့ ျပႆနာ အျပင္ ေရခဲေသတၱာထဲက အစားအေသာက္ေတြပါ ျပႆနာ ရွိလာျပန္ပါတယ္။ ေရခဲေသတၱာမွာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ ၂ နာရီ အထက္ ျပတ္ေတာက္ထားတဲ့ သားငါးေတြ၊ ဥေတြ၊ ႏို႔ထြက္ ပစၥည္းျဖစ္တဲ့ စားေသာက္ စရာ (ဒိန္ခဲလိုမ်ိဳး) ေတြကို စြန္႔ပစ္တာက အေကာင္းဆံုးလို႔ ဆိုပါတယ္။
ေရႀကီးရင္ ႀကံဳရမယ့္ စိတ္ အေႏွာင့္အယွက္၊ သြားလာရခက္၊ အလုပ္ပ်က္အကိုင္ပ်က္တာေတြ သာမက ေရႀကီးခ်ိန္၊ ေရႀကီးၿပီးခ်ိန္ ေတြမွာ ႀကံဳရမယ့္ အႏၲရာယ္ေတြ၊ က်န္းမာေရး မထိခိုက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ရမယ့္ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြက အလြန္ကို မ်ားျပားလွပါတယ္။ ေရႀကီးတာကို ျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို တာဝန္ ရွိသူေတြက လ်စ္လ်ဴ႐ႈေနသမွ်၊ ေရႀကီးၿပီးခ်ိန္ လုပ္ေဆာင္ရမွာေတြ အတြက္ လည္း ပ်က္ကြက္ေနသမွ် အက်င့္ပ်က္ စနစ္ရဲ႕ သားေကာင္ေတြ ထံုးစံအတိုင္း ကိုယ့္အသက္ ကိုယ္ ကင္းေစာင့္ၾကဖို႔ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သမွ် ေလးေတြ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကဖို႔ ႀကံဳတတ္တာေတြကို သတိေပး လိုက္ရပါတယ္။ ။
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook
ကိုမ်ဳိး(lwanmapyay.blogspot.com) လြမ္းမေျပ သုတရပ္၀န္း | Facebook
