လူမိုက္ႏွင့္ေငြ အတူမေန
ကမၻာေပၚမွာ ထီ သန္းခ်ီေပါက္တဲ့ သူေတြ လစဥ္လတိုင္း ထြက္ေပၚေနပါတယ္။ ထီေပါက္ျခင္းဟာ ႀကီးမား တဲ့ ေငြ၀င္မႈႀကီး တစ္ခုပါပဲ။ ဒီလို ႀကီးမားတဲ့ ေငြ၀င္မႈႀကီးေၾကာင့္ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ခ်မ္းသာလာတဲ့ သူေတြ လည္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဒံုရင္းဘ၀ကို ျပန္လည္ေရာက္ရွိ သြားၾကတဲ့သူေတြ အေၾကာင္းလည္း ၾကားဖူးၾကမွာပါ။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ ေငြေၾကးသံုးစြဲရာမွာ မိုက္မဲတဲ့လူနဲ႔အတူ ေငြေတြ ဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ၾကာၾကာေနမွာ မဟုတ္လို႔ပါပဲ။
ေငြေၾကးအရ ေအာင္ျမင္မႈမွာ ေငြေတြဘယ္ေလာက္ ရသလဲဆိုတာ အဓိက မဟုတ္ပါဘူး။ လက္ထဲမွာ ေငြေတြ“ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား ထိန္းသိမ္းထားႏုိင္သလဲ” ၊ “ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ၿမဲသလဲ” ဆိုတာ သာအဓိကပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားလံုးဟာေငြကို အလုပ္အကိုင္နည္းလမ္းမ်ိဳး စံုနဲ႔ ရွာေဖြတတ္ၾကပါတယ္။ ၀င္ေငြလစာနည္းတဲ့ သူေတြရွိသလို အလုပ္အကိုင္ေကာင္းၿပီး ၀င္ေငြေတြေကာင္းေနတဲ့ သူေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ မတူၾကေပမယ့္ လက္ထဲမွာ “ေငြပို ေငြလွ်ံမရွိျခင္း” ကေတာ့ အားလံုးလိုလို တူေလ့ရွိၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ၀င္ေငြ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း ေငြပိုေငြလွ်ံမရိွၾကသလို၊ လစာဘယ္ေလာက္ တိုးတိုး သံုးလို႔ကို မေလာက္တဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္ေန ၾကရပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ရသလဲဆိုတာ အေၾကာင္းရင္းႏွစ္ခ်က္ေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ “ပထမ အေၾကာင္း ရင္း” ကေတာ့ ရသမွ်ေငြအားလံုးကို အကုန္သံုး ပစ္လိုက္လို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ၀င္လာသမွ် ေငြေတြဟာ ကိုယ့္ရဲ႕ အသံုးစရိတ္ကေနပဲ အားလံုးထြက္ခြာသြားမယ္ဆိုရင္ ဘယ္မွာ ေငြပိုေငြလွ်ံ ရွိလာေတာ့မလဲ။ ရသမွ်ေငြေတြကို အကုန္သံုးပစ္တဲ့ အေလ့အထ (Spending Habit) ဟာ ေငြေၾကးအရ မိုက္မဲသူေတြပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ေငြမထိန္းသိမ္း ထားႏုိင္ျခင္း၊ ေငြမစုေဆာင္းႏုိင္ျခင္း၊ ေငြေတြ ကိုယ္နဲ႔အတူ မေနျခင္းနဲ႔ လက္ထဲမွာ ေငြပိုေငြလွ်ံမရွိျခင္းရဲ႕ အဓိက အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို မိုက္မဲစြာေငြကို ေရလိုသံုးေနရင္ေတာ့ ပိုက္ဆံအိတ္ထဲမွာ တစ္ျပားမွ ကပ္က်န္ခဲ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာမွ စုမိေဆာင္းမိလည္း ရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေငြေၾကးတိုးပြားခ်င္ရင္ ေငြဂ႐ုတစိုက္ ထိန္းသိမ္းစီမံရမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ “သင္က ေငြေၾကးကို ဂ႐ုမစိုက္ရင္ ေငြေၾကးကလည္း သင့္ကို ဂ႐ုစိုက္မွာမဟုတ္ပါဘူး”(If you Don't Care your Money, Money Don't Care You!) ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အၿမဲသတိထား သင့္ပါ တယ္။
ေငြကိုဂ႐ုတစိုက္ ထိန္းသိမ္းစုေဆာင္းျခင္းဟာ လူလိမၼာေတြရဲ႕ အေလ့ အထတစ္ခုျဖစ္သလို ေငြေၾကးမ်ား ေရွ႕ဆက္တိုးပြားေစဖို႔အတြက္ အေၾကာင္းရင္း တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ လက္ထဲမွာ ေငြေတြ ၿမဲေနေစဖို႔ ေငြေၾကးကို စနစ္တက် ထိန္းသိမ္းစုေဆာင္းႏိုင္ဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ေငြစုတာဟာ ေကာင္းတယ္၊ အက်ိဳးရွိတယ္ဆိုတဲ့ အသိေလးေတြ လူတိုင္း ကိုယ္စီမွာရွိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြဟာ ေငြကို ေသေသခ်ာခ်ာ မစုေဆာင္းႏုိင္ၾကပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ ေငြကိုမထိန္းသိမ္း၊ မစုေဆာင္းႏိုင္ရတဲ့ “ဒုတိယအ ေၾကာင္းရင္း” ဟာ ေငြစုေဆာင္းမယ္ဆိုတဲ့ ခံယူခ်က္ (သႏိ္ၷ႒ာန္) မခိုင္မာျခင္း၊ စိတ္ဆႏၵမျပင္းျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေငြစုေဆာင္းထားသင့္တာ ပဲဆိုတဲ့ စိတ္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ေငြစုျခင္းကို စတင္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစပိုင္း ခဏေလာက္ ပါပဲ။ အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဆက္လက္ မစုေဆာင္းျဖစ္ေတာ့ဘဲ ေငြစုျခင္း အေလ့အထ (Saving Habit) ကို ရပ္တန္႔ လိုက္ၾကပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ကိုယ္စုေဆာင္းထားတဲ့ေငြေၾကးပမာဏေလး အနည္းငယ္မ်ား လာတာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ “ပထမ အေၾကာင္းရင္း” ျဖစ္တဲ့ သံုးစြဲျခင္း အေလ့အထ (Spending Habit) က လႊမ္းမိုးလာၿပီး စုေငြေတြ အားလံုးကို အကုန္သံုးစြဲ ပစ္ လိုက္ျပန္ေရာ။ ဒီလို စိတ္ခံယူခ်က္ မခိုင္မာတဲ့ အေၾကာင္းခ်က္ကလည္း ေငြ မစုေဆာင္းျဖစ္တဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူမိုက္နဲ႔ ေငြ အတူမေနျခင္းရဲ႕ အခ်က္လည္းျဖစ္ပါတယ္။
“ေငြဟာ ရွာရခက္သေလာက္ - သံုးတာကေတာ့လြယ္လိုက္တာကြာ” လို႔ လူအမ်ားစုက ေျပာၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ “ေငြရွာရတာကသိပ္မခက္ပါဘူး ။ ေငြကို ၿမဲေအာင္ထိန္းထားရတာကပိုခက္ပါတယ္” ။ ေငြဆိုတာမ်ိဳးက ၀င္လာ တာနဲ႔ ထြက္ဖို႔အၿမဲတမ္းၾကံေနတဲ့အရာပါ။ တခါတေလဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရဲ႕ေငြဟာ မ၀င္လာခင္ကတည္းက ထြက္ဖို႔ျပင္ ေနတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေငြကျဖင့္ မ၀င္လာေသး ဘူး... ထြက္စရာေတြက တန္းစီေနတာ အမွန္ပါပဲ။
ဒါဆို... ဒီလို အၿမဲတမ္းထြက္ဖို႔ျပင္ေနတဲ့ေငြ၊ ထိန္းရခက္တဲ့ေငြကို ၿမဲေအာင္ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ထိန္းသိမ္း စုေဆာင္းမလဲ။ ေငြထက္ ထိန္းရခက္ တဲ့အရာကို ႏိုင္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေငြထက္ ထိန္းရခက္တဲ့ အရာ ကေတာ့ ““မိမိရဲ႕စိတ္”” ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေငြေၾကးအရ မိုက္မဲသူေတြဟာ ေငြရလာ တာနဲ႔ ေငြကို သံုးျဖဳန္းခ်င္တဲ့ မိမိစိတ္ကို မထိန္းသိမ္းႏိုင္ပါဘူး။ ေငြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ မိမိရဲ႕ စိတ္အလိုကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္းဟာ ေငြကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္းနဲ႔ တူပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို ဥာဏ္ရွိရွိနဲ႔ ထိန္းႏုိင္ရင္ ေငြဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ အၿမဲအတူတူ ေန ပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ လူမိုက္နဲ႔ေငြအတူ မေနဆိုတဲ့ အတိုင္း တစ္ျပားမွ ရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ေငြမရခင္ ႀကိဳတင္ မသံုးပါနဲ႔
မနက္ျဖန္၀င္ေငြကို ဒီေန႔မသံုးပါနဲ႔ (Don't Spend Tomorrow's Income Today) လို႔ ေငြေၾကးပညာရွင္ Ric Edelman က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေငြရဖို႔လမ္း တစ္ခုခုရွိေနရင္ ႀကိဳတင္သံုးစြဲခ်င္တဲ့ စိတ္ေလးေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ရွိၾကပါ တယ္။ ေငြရမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ႀကိဳတင္မသံုးပါနဲ႔၊ အေႂကြးမယူထားပါနဲ႔။ ဒီစိတ္ကို ႏိုင္ေအာင္ထိန္းထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေငြရလာရင္လည္း အကုန္မသံုးပစ္ပါနဲ႔
၀င္လာသမွ်ေငြကို အကုန္သံုးစြဲပစ္ရင္လည္း လက္ထဲမွာ ေငြပိုေငြလ်ံ ရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ေငြကို ေရလို သံုးတတ္တဲ့ စိတ္ကို ထိန္းသိမ္းျခင္းဟာ ေငြကို ထိန္းသိမ္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အရင္ဆံုးေပးပါ
လစဥ္ ေငြ၀င္လာရင္ သံုးစရာေတြ၊ ၀ယ္စရာေတြ၊ ေပးစရာေတြ ကေတာ့ ရွိမွာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ တျခားအရာ ေတြအတြက္ မေပးခင္ ကိုယ့္ ကိုယ္ကိုယ္ အရင္ေပးရပါမယ္။ ေငြေၾကးတျဖည္းျဖည္းနဲ႔ တိုးပြားမ်ားျပား လာတာကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္အရင္ေပးျခင္း (Pay yourself first) ကို ျပဳလုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
သင့္တင့္တဲ့ ေငြပမာဏကို က်န္တာေတြအတြက္ မေပးမီ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အရင္ဆံုးေပးထားလိုက္ပါ။ ကိုယ့္အတြက္ ကိုယ္ေပးၿပီးမွ က်န္တဲ့ ေငြကို အျခားအရာေတြ အတြက္ေပးပါ။ ေဘဘီလံုက သူႂကြယ္ႀကီး အာခတ္ကိုယ္တိုင္ ကလည္း “ကိုယ့္၀င္ေငြရဲ႕ ဆယ္ပံုတစ္ပံုကို မျဖစ္မေန ဖယ္ထားၿပီးစုေဆာင္းပါ” လို႔ အႀကံျပဳထားပါတယ္။ ဥပမာ ကိုယ္က ေငြတစ္သိန္း ရတယ္ဆိုရင္တစ္ေသာင္းကို ကိုယ့္အတြက္ အရင္ ဆံုး ေပးထားၿပီး က်န္ေငြကိုးေသာင္းကို သံုးစြဲပါ။ ဒါဟာ ႐ိုးရွင္းတဲ့ ေငြစုနည္း တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေငြေၾကးစုေဆာင္းပါ
စား၀တ္ေနေရး အသံုးစရိတ္မ်ားမွ အလြတ္ျဖစ္တဲ့ ကိုယ့္စုေငြ ဆယ္ပံုတစ္ပံုဟာ ကုိယ့္ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္၀င္ေငြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိုယ္ပိုင္ ၀င္ေငြ ျဖစ္တဲ့ စုေဆာင္းေငြေတြကို အနာဂတ္အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ဖို႔၊ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ အေသအခ်ာ စုေဆာင္းထားေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီစုေငြေလးေတြဟာ အနာဂတ္ ဘ၀မွာ ေငြေၾကးႂကြယ္၀ လာေစဖို႔အတြက္ မ်ိဳးေစ့ေလးေတြ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အနာဂတ္မွာ ခ်မ္းသာႂကြယ္၀တဲ့ ဘ၀ကို ပိုင္ဆိုင္လိုသူမ်ားဟာ ေငြေၾကးကို ပ်ားမ်ားကဲ့သို႔ လိမၼာစြာ စုေဆာင္းထားၾကရ မွာျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ သမၼတႀကီး ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ကလည္း “ေငြေၾကးစုေဆာင္း ျခင္း ျပဳသူမ်ားသည္ လူခ်မ္းသာမ်ားျဖစ္လာ၍ ေငြေၾကးစုေဆာင္းျခင္း မျပဳ သူမ်ားသည္ ဆင္းရဲသား မ်ားျဖစ္လာၾကသည္”ဟု ဆိုခဲ့ပါတယ္။
“ေငြစုျခင္းအက်င့္ဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ထိန္းေက်ာင္းကြပ္ကဲတဲ့ စည္း ကမ္းေသ၀ပ္မႈ တစ္ခုျဖစ္တယ္” လို႔ ကမၻာေက်ာ္ သံမဏိသူေဌးႀကီး အင္ဒ႐ူး ကာနက္ဂ်ီ ကလည္း ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္သူမဆို ကိုယ့္ ၀င္ေငြ ထဲမွ ေငြပမာဏ အနည္းငယ္ေလာက္ကို စုေဆာင္းျခင္း အေလ့အက်င့္ ရရွိ လာေစဖို႔ မွန္မွန္ျပဳ လုပ္ သင့္ပါတယ္။ ပထမ အေလ့အက်င့္ကို ကိုယ္က တမင္ လုပ္ေဆာင္ရပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ အေလ့ အက်င့္က ကိုယ့္ကို ပံုမွန္လုပ္ေဆာင္ သြားေစပါတယ္။
မိုင္ေပါင္းေထာင္ခ်ီတဲ့ ခရီးကို ေျခတစ္လွမ္းကပဲ စတင္ရပါတယ္။ ျမင့္မားတဲ့ တိုက္တာ အေဆာက္အဦ ႀကီးေတြကို အုတ္တစ္တံုး ကေနစတင္ တည္ေဆာက္ ရပါတယ္။ ေရစက္ေရေပါက္ေတြ တစ္စက္ခ်င္း က်လာရင္း နဲ႔ပဲ ေရအိုးႀကီးတစ္အိုး လံုးကို ျပည့္သြားေစႏိုင္ပါတယ္။ အနာဂတ္မွာ ေငြေၾကးအရ စိတ္ခ်လံုျခံဳမႈရွိတဲ့ ဘ၀ကို ပိုင္ဆိုင္ၿပီး ေငြကို လိမၼာစြာနဲ႔ ထိန္းသိန္းထားႏိုင္ဖို႔အတြက္ အခ်ိန္ကစၿပီး ႀကိဳးစား အားထုတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။
Let's Fly Together!
ဖူးေက်ာ္ဇင္ (Future Wave)
JOB Seekers Journal vol.3,no.4
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)