မားကက္တင္းဆုိတာ ဘာလဲ
လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေရာင္းတာ၊ ေၾကာ္ျငာတာေလာက္ကိုပဲ မားကက္တင္းလို႔ ထင္ၾကတယ္။ ဒီလို ထင္တာကလည္း သိပ္ေတာ့ အံ့ၾသစရာ မရွိပါဘူး။ ေန႔တိုင္းလိုလိုပဲ လူေတြဟာ ေၾကာ္ျငာေတြ၊ အေရာင္း အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ တရစပ္ ထိေတြ႕ေနရတာ မဟုတ္လား။ တစ္ေယာက္မဟုတ္ တစ္ေယာက္က ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တစ္ေတြကို တစ္ခုခုေရာင္းဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ (အုိနာေသေဘးရယ္၊ အခြန္ရယ္၊ အေရာင္းရယ္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရွာင္လႊဲလို႔မရ)
Telling and Selling
တကယ္ေတာ့ ေရာင္းျခင္း၊ ေၾကာ္ျငာျခင္း Selling and advertising ဆုိတာ ေမ်ာေနတဲ့ မားကက္တင္း ေရခဲတံုးႀကီးရဲ႕ ထိပ္ဖ်ားေလးပါပဲ။ ဒီႏွစ္ခုဟာ အေရးႀကီးေပမဲ့ မားကက္တင္း အလုပ္စဥ္ႀကီးရဲ႕ အစိတ္အ ပိုင္းေတြပါ။ (ဒါေပမဲ့ အေရးအႀကီးဆံုးေတြေတာ့မဟုတ္) ဒီကေန႔ ေခတ္မွာက်ေတာ့ မားကက္တင္းဆိုတာ ေရာင္း႐ံု (telling and selling) မဟုတ္ေတာ့။ ဒါက အယူအဆ ေဟာင္းႀကီးျဖစ္သြားၿပီ။ ေဖာက္သည္ရဲ႕ အလိုကို ျဖည့္ဆည္းေပးရမယ္ဆိုတဲ့ အျမင္နဲ႔ မားကက္တင္းကို ၾကည့္ရမယ္။ စားသံုးသူရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို တကယ္သိမယ္၊ သူတို႔ေတြအတြက္ အက်ိဳးရွိမယ့္ ပစၥည္းေတြထုတ္မယ္၊ ေစ်းႏႈန္းသင့္တင့္ ျဖန္႔ျဖဴးမႈ ေကာင္းၿပီး အေရာင္းျမႇင့္တင္ေရးထိ ေရာက္မယ္ဆိုရင္ ပစၥည္းတစ္ခုဟာ အလြယ္တကူနဲ႔ ေရာင္းခ်ႏိုင္ လိမ့္မယ္။
မားကက္တင္းဆိုတာ
Chartered Institute of Marketing က မားကတ္တင္းကို “အျမတ္ယူၿပီး စားသံုးသူေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ ကို ျဖည့္ဆည္းေပးတာ” လို႔ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ခဲ့တယ္။ ဆုိလုိတာကေတာ့ မားကက္တင္းဆိုတာ Management Function တစ္ခုျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဖာက္သည္ေတြရဲ႕ အႀကိဳက္ကိုသိေအာင္လုပ္၊ အဲဒီအႀကိဳက္ကို ေဆာင္ေပးႏိုင္ရင္ လုပ္ငန္းေရာ ေဖာက္သည္ပါ အက်ိဳးအျမတ္ရမယ္။
အကန္႔အသတ္မရွိတဲ့ လိုအင္မ်ား
လူေတြမွာ ျမားေျမာင္ေထြျပားတဲ့ လုိအင္ေတြရွိၾကတယ္။ စားဝတ္ေနေရးဆိုတဲ့ အေျခခံဇီဝကမၼ လိုအင္ ေတြရွိသလို စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လိုအင္ေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒီလိုအင္ဆႏၵေတြကို မားကက္တင္းသမားေတြ က ဖန္တီးထားတာမဟုတ္။ လုိအင္တစ္ခုရွိလာရင္ လူတစ္ေယာက္ဟာ ဒီလိုအင္ကို ပတ္သက္ဖို႔ႀကိဳးစား မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ဒီလုိအင္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မယ့္ အရာကိုလုိက္ရွာမယ္။ လူေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ လုိအင္ ဆႏၵေတြကို Products ေတြနဲ႔ ျဖည့္ဆည္းၾကတယ္။ လူေတြရဲ႕ လိုအင္ဆႏၵေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္တဲ့ အရာေတြကို Products လို႔ေခၚတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ Products ဆိုတာ ကားလို၊ တီဗီလို၊ ဆပ္ျပာခဲ လို ျဒပ္ရပစၥည္းေတြကို ေခၚတာ။ ဒါေပမဲ့ Products ဆိုတဲ့စကားလံုးက ျဒပ္ရွိပစၥည္းေတြတင္ မကဘူး၊ လူေတြရဲ႕ လုိအင္ဆႏၵကို ျဖည့္ေပးႏုိင္တဲ့ အရာမွန္သမွ်ဟာ Products ျဖစ္တယ္။ မားကက္တင္းသမား ေတြက ျဒပ္ရွိနဲ႔ ျဒပ္မဲ့ပစၥည္းေတြကို ခြဲျခားဖို႔ ကုန္စည္ (goods) နဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈ (Services) ဆိုၿပီး သံုးႏႈန္းၾကတယ္။ ဒီ goods ေတြ Service ေတြအျပင္ လူေတြရဲ႕ လုိအင္ဆႏၵေတြက တျခားအရာေတြ ကလည္း ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္တယ္။ အဲဒါေတြက တီဗီမွာ ဘယ္သ႐ုပ္ေဆာင္ကို ၾကည့္မလဲ။ အားလပ္ ရက္မွာ ဘယ္ေနရာကိုသြားမလဲ။ ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းကို ေထာက္ခံမလဲ၊ ပံ့ပိုးမလဲ။ ဘယ္အိုင္ဒီယာကို က်င့္သံုးမလဲ။ ဒါေၾကာင့္ product ဆိုရင္ လူေတြရဲ႕ လိုအင္ဆႏၵက ျဖည့္ဆည္းႏိုင္မယ့္ ျဒပ္ရွိပစၥည္းေတြ၊ ျဒပ္မဲ့ျဖစ္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ၊ အျခားအရာေတြ ပါပါတယ္။
မွန္းခ်က္နဲ႔ ႏွမ္းထြက္
ေဖာက္သည္တစ္ေယာက္ရဲ႕ စိတ္ေက်နပ္မႈဟာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ (expectation) နဲ႔ အျမင္သေဘာထား (perception) ေပၚမွာ မူတည္တယ္။ ႏွမ္းထြက္ (expectation) ဟာ မွန္းခ်က္ (perception) အတုိင္းျဖစ္ ခဲ့ရင္ ေဖာက္သည္တစ္ေယာက္ဟာ စိတ္ေက်နပ္မွာျဖစ္ၿပီး ပိုခဲ့ရင္ေတာ့ ေပ်ာ္ရႊင္ႏွစ္ေထာင္း အားရျဖစ္ မယ္၊ ေလ်ာ့ခဲ့ရင္ေတာ့ စိတ္ေက်နပ္မႈရမွာ မဟုတ္ေတာ့။ တြင္းေရေလာက္သာ ေသာက္ဖူးတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ လုိ လူတစ္ေယာက္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕ကထုတ္တဲ့ ေရသန္႔ဘူးေလးကို ေသာက္ရရင္ စိတ္ခ်မ္းသာ တာပဲ။ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ expectation က ပုလင္းထဲကို ေရထည့္ၿပီး တံဆိပ္ကပ္လုိက္ရင္ ေရသန္႔လို႔ျမင္ထား တယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားတစ္ေယာက္ကေတာ့ အဲဒီေရသန္႔ကို မေသာက္ဘူးဗ်။ ကြာလတီ မေကာင္း လုိ႔တဲ့။ ရာႏႈန္းျပည့္ ေရသန္႔မဟုတ္လုိ႔တဲ့။ သူ႔ရဲ႕အျမင္ (expectation) က သိပ္ျမင့္ေနတာကိုး။
တီက်ဴအမ္
ေဖာက္သည္ေတြ စိတ္ေက်နပ္မႈဟာ ကြာလတီနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လုပ္ငန္းအေတာ္မ်ားမ်ား က အလံုးစံုအ ရည္အေသြးစီမံခန္႔ခြဲမႈ (Total Quality Management -TQM) ကို သံုးလာၾကတယ္။ တီက်ဴအမ္ဆုိတာ Product တစ္ခုရဲ႕ ကြာလတီကို စဥ္ဆက္မျပတ္ အရည္အေသြး ေကာင္းေအာင္လုပ္တဲ့ ပ႐ိုဂရမ္တစ္ခုပါပဲ။ ကြာလတီဟာ Product တစ္ခုရဲ႕ ပါေဖာင္းမန္႔အေပၚ တိုက္႐ိုက္ သက္ေရာက္မႈ ရွိ တယ္။ ဆိုလုိတာက ကြာလတီေကာင္းရင္ ပါေဖာင္းမန္႔ ေကာင္းမယ္။ ပါေဖာင္းမန္႔ေကာင္းရင္ ေဖာက္ သည္ေတြ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္၊ လုပ္ငန္းလည္း အျမတ္ရမယ္။
မားကက္တင္းဘယ္မွာသံုး
မားကက္တင္းကို ကုန္စည္ေတြ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်တဲ့ လုုပ္ငန္းေတြကသာ သံုးၾကတာမဟုတ္။ ဘ႑ာ ေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ဆံပင္ညႇပ္ဆုိင္ေတြ၊ စာရင္းကိုင္လုပ္ငန္းေတြလို ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ တကၠသိုလ္ေတြ၊ ပရဟိတလုပ္ငန္းေတြ၊ ေဆး႐ံုေတြ၊ စစ္တပ္ေတြလုိ အျမတ္ကို ေရွးမ႐ႈတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ေတြကလည္း မားကတ္တင္း လုပ္ၾကတယ္။
By HR Journal
ေမာင္စိုင္း
-------------------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)