မစားသင့္ေသာ အစာ/ေဆး စားမိေသာအခါ အဆိပ္ေျပေအာင္ ျပဳလုပ္နည္း

Saturday, May 31, 2014

အဆိပ္ေျဖေဆး

အဆိပ္ေျဖေဆး ဆိုတာ မစားသင့္တဲ့ အစာကို စားမိတဲ့ အခါ အန္ေအာင္ လုပ္ျခင္း၊

ဓာတ္ျပယ္ေအာင္ လုပ္ျခင္း၊ ထိုး ေဆးအဆိပ္ လြန္ပါက ခ်က္ခ်င္း ေျဖေဆး ထိုးသြင္းျခင္း စသည့္ အဆိပ္ျပယ္ ေဆးမ်ားကို ဆိုလို ပါတယ္။ တိရစၧာန္၊ ေျမြနဲ႔ အင္းဆက္မ်ားရဲ႕ အဆိပ္ မဟုတ္ေၾကာင္း ႀကိဳတင္ ဆိုထား ပါရေစ။

ေဆးအဆိပ္ ျဖစ္ျခင္း

ေဆးအဆိပ္ ျဖစ္ျခင္းမွာ ေဆးေပးလြန္ျခင္း၊ မွားယြင္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ-အစာအိမ္ေရာဂါ ရွိမွန္း မသိဘဲ၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး အစားလြန္ကာ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း၊ ေသြးစထြက္ျခင္း၊ အက္စစ္ အခ်ဥ္ရည္ ပါျခင္း၊ ဆိုးရြားလာပါက ဝမ္းတြင္း ေသြးပါျခင္း၊ ေသြးအန္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အဲဒီအခါ ထိေရာက္တဲ့ စားေဆး ဥပမာ-အစာအိမ္ေဆး၊ အန္ေဆးမ်ား ေပးသင့္တယ္။

အမ်ားအားျဖင့္ အစာပိုက္မွ ဆားရည္ထည့္ ေဆးျခင္း၊ မုန္ညင္းေစ့ အဆီ၊ ပိုတက္စီယမ္ ပါမင္ဂနိတ္ အရည္၊ ဓာတ္ဆားရည္တို႔ ထည့္ျခင္းျဖင့္ ကုသ ႏိုင္တယ္။

အစာအိမ္ ေဆးေၾကာျခင္း

အစာအိမ္ ေဆးေၾကာတာ ႏွစ္ႀကိမ္ ရွိရင္ စင္ၾကယ္သြားၿပီ ျဖစ္လို႔ ပံုမွန္ အရည္ ေသာက္ေပး ႏိုင္ပါၿပီ။ ဗိုက္ေအာင့္ ေသးပါက အစာအိမ္ နံရံမ်ား ေသြးေၾကာ ထိခိုက္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆး သင့္တယ္။ အစာအိမ္ လမ္းေၾကာင္းရွိ မွန္ေျပာင္းျဖင့္ ၾကည့္ၿပီး ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ အနာျဖစ္ပါက အိပ္ခ်္ပိုလိုရီ စားေဆး၊ အေမာက္ စလင္ ၅ဝဝ မီလီဂရမ္၊ မက္ထ႐ို၊ ရီနယ္ဘီဒင္၊ ဘစ္တယ္ေအာက္ဆိုဒ္ သို႔မဟုတ္ အင္တာ ဆစ္ဖလပ္ ေလးမ်ဳိး သံုးႀကိမ္ တစ္ပတ္ေပးၿပီး ျပန္ စစ္ေဆး သင့္တယ္။ ဘီယာေသာက္ျခင္း၊ ေဆး လိပ္ေသာက္ျခင္း ျဖတ္ရ ပါမယ္။

ဝမ္းတြင္းသို႔ ေသာက္ေဆး မဟုတ္တဲ့ ေဆးမ်ားေၾကာင့္ အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းမွာ အေရးေပၚ ကုသမႈ ရရွိဖို႔ ေဆး႐ံုတက္ေနရတဲ့ လူနာ မ်ားျပား လွပါတယ္။ ေသေၾကာင္းႀကံလိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ နဲ႔ ေသာက္သူမ်ား အဖို႔ အသက္ရွင္စဥ္ မသိရဘဲ ေသြးေၾကာ ေပါက္ၿပဲၿပီး အသက္ မရွိေတာ့မွ ေတြ႕ရတတ္ သလို အခ်ဳိ႕ ေသြးထြက္ လြန္ၿပီး ေသဆံုးရတာမ်ဳိး ေတြ႕ရပါတယ္။

အဆိပ္ေျဖေဆး

အဆိပ္ ေျဖေဆးမွာ နယ္လိုဆုမ္း (Naloxone) အင္တီႏုတ္ အေၾကာင္း မပါမျဖစ္ ပါရမယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ မူးယစ္ေဆး စြဲသူမ်ားဟာ ကိုယ္ ေသာက္သံုးသင့္တဲ့ ပမာဏထက္ ပိုမို ေသာက္သံုးတတ္လို႔ ေရွာ့ခ္ျဖစ္ လို႔ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္း ေရာက္လာတတ္တယ္။ သူ႔ရဲ႕အေၾကာင္း သိသူေတြပါလို႔ မူးယစ္ေဆးဝါး အသံုးမ်ား လွ်င္ နယ္လိုဆုမ္း အေၾကာထဲ ထည့္ေပးရင္ အခ်ိန္မီ ျပန္ေကာင္း သြားတယ္။

အခ်ဳိ႕ပါးစပ္ကေန ဆားေရ အတင္း တိုက္တာ၊ ဂလူးကို႔စ္ ထုိးေပးတာတို႔က အေတာ္အသင့္ ေဆးမ်ား တဲ့ ေဆးသမားေတြ ေျဖရွင္းေနက် ျဖစ္တယ္။ အခ်ဳိ႕ ေဆးေရာလို႔ ဓာတ္မတည့္ဘဲ ပင္နယ္စလင္၊ ဘားပလက္ မတည့္ဘဲ ေရာက္လာ တတ္တယ္။ ဘာမီတြန္၊ အထ႐ိုပိန္း၊ ဆူလူေကာ့ ထိုးေဆးမ်ား၊ ဒရစ္ ခ်ဳိငန္စသျဖင့္ လူနာရဲ႕ အေျခအေနကို ၾကည့္ၿပီး ကုသ သြားရတာ မ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။ ။

ေဒါက္တာ လြင္သန္႔ (ေဆး-၂)
-------------------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)

မစားသင့္ေသာ အစာ/ေဆး စားမိေသာအခါ အဆိပ္ေျပေအာင္ ျပဳလုပ္နည္း

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် အကြောင်းအရာများ...