Composition- Part (3)
ဓါတ္ပံု၏ ဖဲြ႕စည္းမွဳ ဆိုင္ရာ ဥပေဒသ
Photo Composition Rules
Photo as a Story
ဓါတ္ ပံု တစ္ပံုသည္လည္း ပံုျပင္ တစ္ခုလိုပင္ျဖစ္သည္။ ပံုျပင္သည္ စာေၾကာင္းမ်ားကို စီိကာပတ္ကုန္း သီကုန္း ထားသကဲ့သို႕ ဓါတ္ပံု တစ္ပံုသည္လည္း အလားတူပင္ ပံု တစ္ပံု ရိုက္ကူး ရံုမွ် ႏွင့္မျပီး။ ပံု တစ္ပံုကို ပံု ျပင္ တစ္ခုလို စီကာပတ္ကုန္း အျဖစ္ျမင္ေတြ႕ နိုင္ရန္မွာ ပံု၏ အခ်ိဳူးက် သည့္ Composition ႏွင့္ Balance တို႕ရွိမွသာ ျဖစ္သည္။ ပံု တစ္ပံု အေနႏွင့္ ျပသလိုသည္ ကို ထိေရာက္စြာ ျပသနိုင္ရန္မွာ ဖဲြ႕စည္းမွဳဆိုင္ရာ ဥပေဒသ Composition Rules မ်ားအတိုင္း Subject ကို Point of Interest တြင္ေနရာ ခ်ေပး ရန္ လိုသည္။
Rule of Thirds
The Rule of Thirds ၏ အေျခခံ အခ်က္မွာ လူ တုိ႕ ၏ မ်က္လံုးသည္ ျမင္ကြင္း တစ္ခု ၏ သံုခ်ိဳး ႏွစ္ခ်ိဳး ကို အစဥ္ၾကည့္ေလ့ရွိသည္ဟူေသာ အခ်က္ကို အေျခခံထားျခင္း ျဖစ္သည္။ အဓိက ျပသလိုသည့္ Subject ကို ပံု၏အလယ္ တည့္တည့္တြင္ ထားမည့္ အစား ေအာက္ပါ ပံုတြင္ ဆဲြထားသည့္ မ်ဥ္း မ်ား၏ ဆံုရပ္ (၄) ခုအနက္ တစ္ေနရာရာ ျဖစ္သည့္ Position of Interest ေနရာမ်ား သို႕ ေရာက္ေအာင္ ပို႕ထားရန္ျဖစ္ သည္။ ေအာက္ပါ ပံုတြင္ သေဘၤာ ထားသည့္ ေနရာကို ၾကည့္ပါ။
ဤသို႕ Rule of Thirds ကို လိုက္နာျခင္း ျဖင့္ ရွဳခင္း ပံု တစ္ပံုသည္ ပို၍ အာရံု အစိုက္ခံ ရမွဳ ရွိလာ မည္။
အကယ္၍ Area of Interest သည္ ေရ သို႕ မဟုတ္ Horizon ျဖစ္ေနပါက Horizon Line ကို ပံု ေအာက္ သံုးပံု တစ္ပံု တြင္ထား၍ ေကာင္းကင္ ကို သံုးပံု ႏွစ္ပံု တြင္ ထားပါ။ အေလး ေပးလို႕ ေနရာ ( ေကာင္းကင္ သို႕ မဟုတ္ ေျမျပင္ ) ေပၚ မူ တည္ ၍ အားသာသည့္ အပိုင္း ကို ပံု ၏ ဧရိယာ အမ်ားစု ေနရာတြင္ ထားပါ။ Horizon Line ကို မည္သည့္ အခါ မွ် ပံု၏ အလယ္ တြင္ မထားပါရန္။
ေကာင္းကင္သည္ အားနည္းသည့္ အတြက္ ပံုတစ္ခု လံုး၏ သံုးပံု တစ္ပံု တြင္သာ ရွိသည္။
ေကာင္းကင္ သည္ အားေကာင္း သည့္ အတြက္ ပံု တစ္ခုလံုး၏ သံုးပံု ႏွစ္ပံုေနရာကို ယူထားရွိသည္။
Golden Section Rule
ပံုမ်ား၏ ဖဲြ႕စည္းမွဳ တြင္ အခ်ိဳ႕ ေသာ ေနရာ မ်ားက ၾကည့္ေသာသူမ်ားကို အလိုအေလွ်ာက္ ဆဲြေဆာင္ သည္မ်ားလည္း ရွိသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ သီျခား ျပင္ဆင္ ဖဲြ႕စည္းရန္မလိုဘဲ အလုိအေလွ်ာက္ ဆဲြ ေဆာင္မွဳ ရွိေနသည့္ ေနရာ Points မ်ား ကို ဆိုလိုသည္။ ပံုတစ္ပံု အတြင္းရွိ အခ်ိဳ႕ေသာ သဘာ၀ ပစၥည္းမ်ား ႏွင့္ လူ လုပ္ ပစၥည္း မ်ား သည္ ကံအားေလွ်ာ္စြာ ဆဲြေဆာင္မွဳ ရွိတတ္သည္။ Leonardo da Vinci က အဆိုပါ Beauty and Harmony ျဖစ္ေနသည့္ အခ်က္ ကို ေတြ႕ ရွိခဲ့ျပီး ယင္းကို Golden Section ဟုေခၚ ခဲ့သည္။ ယင္းမတိုင္မွီ Babylonian, Egyptian, ႏွင့္ ေရွး ေခတ္ Greek ဗိသုကာ ပညာရွင္မ်ားလည္း အဆိုပါ Golden Section Rule ကို သံုးခဲ့ၾကသည္။
Golden Composition points မွာ ပံု တစ္ပံု ကို စိတ္ကူးျဖင့္ အပိုင္း ၉ ပိုင္းရရန္ မ်ဥ္း ၄ ခု ျဖင့္ ပိုင္းၾကည့္ပါ။ ေအာက္ပါပံု တြင္ မ်ဥ္း ဆံုရပ္ ၄ ေနရာစလံုး တြင္ Center of Interest မ်ား ရွိေန သည္ ကို ေတြ႕ ရမည္။ အဆိုပါ ေနရာမ်ားကို Golden Points ဟု ေခၚသည္။
အထက္ပါ ပံု၏ Golden Point မ်ား အားလံုးတြင္ ဤ ရွဳခင္းပံု၏ အေရးပါသည့္ Subject မ်ား ရွိေနသည္ ကို ေတြ႕ နိုင္သည္။ Rule of Thirds သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ Rule of Thirds က Subject တစ္ခု ကိုသာ Point of Interest တြင္ ေနရာခ် ျပီး Golden Point ကမူ ဆံုရပ္ေလးခု စလံုးတြင္ ေနရာယူ ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေထာင့္ျဖတ္မ်ဥ္း ဥပေဒသ
Diagonal Rule
ေအာက္ပါ ပံု မ်ားတြင္ ပံုကို ေထာင့္ ျဖတ္မ်ဥ္း ႏွင့္ ထက္၀က္ခဲြ ကာ ေထာင့္ျဖတ္မ်ဥ္း၏ ေဘး တစ္ဘက္ တစ္ခ်က္ စီတြင္ မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္း ထပ္ဆဲြ ၍ သံုးပိုင္းထပ္ ခဲြ ထားသည္။ ပံု ၏ အေရး ၾကီးသည့္ Subject မ်ားကို ေထာင့္ျဖတ္မ်ဥ္း တစ္ဘက္တစ္ခ်က္ ရွိ ယင္း ႏွင့္ ကပ္လွ်က္ရွိေသာ မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္း အတြင္း ၌ သာ ထားရန္ ျဖစ္သည္။ ေအာက္ပါပံုတြင္ အျမင္ မရွဳပ္ေစရန္အတြက္ အတြင္းမ်ဥ္းကို ေျဖာက္ထား ကာ ေထာင့္ ျဖတ္မ်ဥ္း၏တစ္ဘက္ တစ္ခ်က္စီတြင္ ကပ္ေနသည့္ မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္းကို သာျပထားသည္။
အေျဖာင့္ လိုင္း မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ လမ္း ၊ ေရျပင္ ၊ ျခံစည္းရိုး စသည္တို႕အား အေျဖာင့္အတိုင္း ထားျခင္း ထက္ ေထာင့္ ျဖတ္ အျဖစ္ထား ျခင္းက ပံု ကို အသက္ ပို၍၀င္ေစသည္။
Credit: ဆရာဦးစုိးလႈိင္ (Country Road)
Photo Composition Rules
Photo as a Story
ဓါတ္ ပံု တစ္ပံုသည္လည္း ပံုျပင္ တစ္ခုလိုပင္ျဖစ္သည္။ ပံုျပင္သည္ စာေၾကာင္းမ်ားကို စီိကာပတ္ကုန္း သီကုန္း ထားသကဲ့သို႕ ဓါတ္ပံု တစ္ပံုသည္လည္း အလားတူပင္ ပံု တစ္ပံု ရိုက္ကူး ရံုမွ် ႏွင့္မျပီး။ ပံု တစ္ပံုကို ပံု ျပင္ တစ္ခုလို စီကာပတ္ကုန္း အျဖစ္ျမင္ေတြ႕ နိုင္ရန္မွာ ပံု၏ အခ်ိဳူးက် သည့္ Composition ႏွင့္ Balance တို႕ရွိမွသာ ျဖစ္သည္။ ပံု တစ္ပံု အေနႏွင့္ ျပသလိုသည္ ကို ထိေရာက္စြာ ျပသနိုင္ရန္မွာ ဖဲြ႕စည္းမွဳဆိုင္ရာ ဥပေဒသ Composition Rules မ်ားအတိုင္း Subject ကို Point of Interest တြင္ေနရာ ခ်ေပး ရန္ လိုသည္။
Rule of Thirds
The Rule of Thirds ၏ အေျခခံ အခ်က္မွာ လူ တုိ႕ ၏ မ်က္လံုးသည္ ျမင္ကြင္း တစ္ခု ၏ သံုခ်ိဳး ႏွစ္ခ်ိဳး ကို အစဥ္ၾကည့္ေလ့ရွိသည္ဟူေသာ အခ်က္ကို အေျခခံထားျခင္း ျဖစ္သည္။ အဓိက ျပသလိုသည့္ Subject ကို ပံု၏အလယ္ တည့္တည့္တြင္ ထားမည့္ အစား ေအာက္ပါ ပံုတြင္ ဆဲြထားသည့္ မ်ဥ္း မ်ား၏ ဆံုရပ္ (၄) ခုအနက္ တစ္ေနရာရာ ျဖစ္သည့္ Position of Interest ေနရာမ်ား သို႕ ေရာက္ေအာင္ ပို႕ထားရန္ျဖစ္ သည္။ ေအာက္ပါ ပံုတြင္ သေဘၤာ ထားသည့္ ေနရာကို ၾကည့္ပါ။
ဤသို႕ Rule of Thirds ကို လိုက္နာျခင္း ျဖင့္ ရွဳခင္း ပံု တစ္ပံုသည္ ပို၍ အာရံု အစိုက္ခံ ရမွဳ ရွိလာ မည္။
အကယ္၍ Area of Interest သည္ ေရ သို႕ မဟုတ္ Horizon ျဖစ္ေနပါက Horizon Line ကို ပံု ေအာက္ သံုးပံု တစ္ပံု တြင္ထား၍ ေကာင္းကင္ ကို သံုးပံု ႏွစ္ပံု တြင္ ထားပါ။ အေလး ေပးလို႕ ေနရာ ( ေကာင္းကင္ သို႕ မဟုတ္ ေျမျပင္ ) ေပၚ မူ တည္ ၍ အားသာသည့္ အပိုင္း ကို ပံု ၏ ဧရိယာ အမ်ားစု ေနရာတြင္ ထားပါ။ Horizon Line ကို မည္သည့္ အခါ မွ် ပံု၏ အလယ္ တြင္ မထားပါရန္။
ေကာင္းကင္သည္ အားနည္းသည့္ အတြက္ ပံုတစ္ခု လံုး၏ သံုးပံု တစ္ပံု တြင္သာ ရွိသည္။
ေကာင္းကင္ သည္ အားေကာင္း သည့္ အတြက္ ပံု တစ္ခုလံုး၏ သံုးပံု ႏွစ္ပံုေနရာကို ယူထားရွိသည္။
Golden Section Rule
ပံုမ်ား၏ ဖဲြ႕စည္းမွဳ တြင္ အခ်ိဳ႕ ေသာ ေနရာ မ်ားက ၾကည့္ေသာသူမ်ားကို အလိုအေလွ်ာက္ ဆဲြေဆာင္ သည္မ်ားလည္း ရွိသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ သီျခား ျပင္ဆင္ ဖဲြ႕စည္းရန္မလိုဘဲ အလုိအေလွ်ာက္ ဆဲြ ေဆာင္မွဳ ရွိေနသည့္ ေနရာ Points မ်ား ကို ဆိုလိုသည္။ ပံုတစ္ပံု အတြင္းရွိ အခ်ိဳ႕ေသာ သဘာ၀ ပစၥည္းမ်ား ႏွင့္ လူ လုပ္ ပစၥည္း မ်ား သည္ ကံအားေလွ်ာ္စြာ ဆဲြေဆာင္မွဳ ရွိတတ္သည္။ Leonardo da Vinci က အဆိုပါ Beauty and Harmony ျဖစ္ေနသည့္ အခ်က္ ကို ေတြ႕ ရွိခဲ့ျပီး ယင္းကို Golden Section ဟုေခၚ ခဲ့သည္။ ယင္းမတိုင္မွီ Babylonian, Egyptian, ႏွင့္ ေရွး ေခတ္ Greek ဗိသုကာ ပညာရွင္မ်ားလည္း အဆိုပါ Golden Section Rule ကို သံုးခဲ့ၾကသည္။
Golden Composition points မွာ ပံု တစ္ပံု ကို စိတ္ကူးျဖင့္ အပိုင္း ၉ ပိုင္းရရန္ မ်ဥ္း ၄ ခု ျဖင့္ ပိုင္းၾကည့္ပါ။ ေအာက္ပါပံု တြင္ မ်ဥ္း ဆံုရပ္ ၄ ေနရာစလံုး တြင္ Center of Interest မ်ား ရွိေန သည္ ကို ေတြ႕ ရမည္။ အဆိုပါ ေနရာမ်ားကို Golden Points ဟု ေခၚသည္။
အထက္ပါ ပံု၏ Golden Point မ်ား အားလံုးတြင္ ဤ ရွဳခင္းပံု၏ အေရးပါသည့္ Subject မ်ား ရွိေနသည္ ကို ေတြ႕ နိုင္သည္။ Rule of Thirds သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ Rule of Thirds က Subject တစ္ခု ကိုသာ Point of Interest တြင္ ေနရာခ် ျပီး Golden Point ကမူ ဆံုရပ္ေလးခု စလံုးတြင္ ေနရာယူ ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေထာင့္ျဖတ္မ်ဥ္း ဥပေဒသ
Diagonal Rule
ေအာက္ပါ ပံု မ်ားတြင္ ပံုကို ေထာင့္ ျဖတ္မ်ဥ္း ႏွင့္ ထက္၀က္ခဲြ ကာ ေထာင့္ျဖတ္မ်ဥ္း၏ ေဘး တစ္ဘက္ တစ္ခ်က္ စီတြင္ မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္း ထပ္ဆဲြ ၍ သံုးပိုင္းထပ္ ခဲြ ထားသည္။ ပံု ၏ အေရး ၾကီးသည့္ Subject မ်ားကို ေထာင့္ျဖတ္မ်ဥ္း တစ္ဘက္တစ္ခ်က္ ရွိ ယင္း ႏွင့္ ကပ္လွ်က္ရွိေသာ မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္း အတြင္း ၌ သာ ထားရန္ ျဖစ္သည္။ ေအာက္ပါပံုတြင္ အျမင္ မရွဳပ္ေစရန္အတြက္ အတြင္းမ်ဥ္းကို ေျဖာက္ထား ကာ ေထာင့္ ျဖတ္မ်ဥ္း၏တစ္ဘက္ တစ္ခ်က္စီတြင္ ကပ္ေနသည့္ မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္းကို သာျပထားသည္။
အေျဖာင့္ လိုင္း မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ လမ္း ၊ ေရျပင္ ၊ ျခံစည္းရိုး စသည္တို႕အား အေျဖာင့္အတိုင္း ထားျခင္း ထက္ ေထာင့္ ျဖတ္ အျဖစ္ထား ျခင္းက ပံု ကို အသက္ ပို၍၀င္ေစသည္။
Credit: ဆရာဦးစုိးလႈိင္ (Country Road)