ျမန္မာ့ပညာေရး ဘယ္ကိုလဲ (ျမန္မာ့ပညာေရး ဘယ္လိုလဲ)
Written by ေက်ာ္လွဝင္း (ပညာေရး)
ႏိုင္ငံတကာ ပညာေရး စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္အညီ ေခတ္မီဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေစေရးဟူေသာ အလြန္ႀကီးက်ယ္ ျမင့္မားသည့္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားျဖင့္ ျမန္မာ့ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အခင္းအက်င္း တစ္ခုကို ေဖာ္ေဆာင္လ်က္ ရွိပါသည္။ လက္ေတြ႕က်ေသာ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္း ဗဟိုဌာနတြင္၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ၅ ရက္၊ ၆ ရက္ေန႔မ်ား၌ ႏွစ္ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့ပါသည္။
ႏိုင္ငံတကာ ပညာေရး စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္အညီ ေခတ္မီဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေစေရးဟူေသာ အလြန္ႀကီးက်ယ္ ျမင့္မားသည့္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားျဖင့္ ျမန္မာ့ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အခင္းအက်င္း တစ္ခုကို ေဖာ္ေဆာင္လ်က္ ရွိပါသည္။ လက္ေတြ႕က်ေသာ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္း ဗဟိုဌာနတြင္၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ၅ ရက္၊ ၆ ရက္ေန႔မ်ား၌ ႏွစ္ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့ပါသည္။
အဆိုပါေဆြးေႏြးပြဲ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားကို ေထရဝါဒ ဗုဒၶတကၠသိုလ္၊ ဗုဒၶဘာသာ ပညာေရးစင္တာႏွင့္ ပရဟိတ ေက်ာင္းမ်ားမွ ဆရာေတာ္မ်ား၊ ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီးမ်ား၊ ဒုတိယဝန္ႀကီးမ်ား၊ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕ ဝန္ႀကီးမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈလုပ္ငန္း ေကာ္မတီႏွင့္ ပညာေရးဆိုင္ရာ အသင္းအဖြဲ႕မ်ား၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမိတ္ဖက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ျပည္သူအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ကြန္ရက္တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဌာနဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲမ်ား၊ ပါေမာကၡခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးမ်ား၊ ပညာေရးမွဴးမ်ား၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမိဘမ်ား၊ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား၊ ပုဂၢလိက ေက်ာင္းမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ဖိတ္ၾကားထားသူမ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္ဟု ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲဟု ဆိုေသာေၾကာင့္ အဓိကအားျဖင့္ ပညာေရး လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္သည့္အတြက္ ပညာေရး အရည္အေသြး ျပည့္ဝေသာ၊ ပညာေရးလုပ္ငန္း အေတြ႕အႀကံဳ ရင့္က်က္ေသာ၊ ပညာေရးကို အမွန္တကယ္ စိတ္ဝင္စားေသာ ပညာေရး ပညာရွင္မ်ား ပါဝင္ေဆြးေႏြးခြင့္ ရသင့္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ပညာေရး ပညာရွင္မ်ား တက္ေရာက္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားျခင္းကို မေတြ႕ရသည္မွာ မ်ားစြာဝမ္းနည္းဖြယ္ ေကာင္းလွပါသည္။ ပညာေရး ပညာရွင္မ်ား အေနႏွင့္ အသိအမွတ္ျပဳ မခံရ၍ေလာ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ မည္သို႔ေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္မည္နည္း ဆိုသည္ကို စဥ္းစားဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။ ေဖာ္ျပထားသည့္ တက္ေရာက္သူမ်ား စာရင္းတြင္ ရာထူးအရ၊ လုပ္ေဆာင္မႈ အခြင့္အာဏာအရ ေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္ ရွိသူမ်ားသာ တက္ေရာက္ႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ဳိး ဖန္တီးစီစဥ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ျမန္မာ့ပညာေရး အမွန္တကယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေစလိုေသာ ဆႏၵရွိမည္ဆိုလွ်င္ သတိျပဳ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ မည္သူ႔ကိုမွ် ပုဂၢိဳလ္ေရး သက္သက္ျဖင့္ ႐ႈျမင္ျခင္း မဟုတ္ေသာ္လည္း အမ်ားစုေသာ ဌာနဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲမ်ားမွာ ျမန္မာ့ပညာေရးကို စိတ္ဝင္စားမႈ ရွိသည့္တိုင္ေအာင္ ပညာေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ကြၽမ္းက်င္သူ၊ အေတြ႕အႀကံဳ ရင့္က်က္ျပည့္ဝသူမ်ား မဟုတ္ၾကျခင္းဆိုသည့္ အမွန္တရားကိုမူ လက္ခံၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
အလားတူပင္ ပညာေရးမွဴးမ်ား၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအေနႏွင့္ မည္ကဲ့သို႔ေသာ အရည္အေသြး ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခြင့္ ရရွိႏိုင္ေၾကာင္း စူးစမ္းဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလႏွင့္ ႏိုဝင္ဘာလက ပညာေရးျမႇင့္တင္မႈ ဌာနတြင္း ေဆြးေႏြးပြဲ ႏွစ္ႀကိမ္ တက္ခြင့္ရခဲ့ပါသည္။ ပညာေရးဌာနအတြင္း အဆင့္ျမင့္ရာထူး ရယူၿပီး ထိေရာက္စြာ မေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုအတြင္း အၿငိမ္းစားယူခဲ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား ဦးေဆာင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ျပေဆြးေႏြးႏိုင္သည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ၎၏ အလိုက် ရာထူးအလိုက္ အမည္ေခၚ၍ ေဆြးေႏြးေစခဲ့ၿပီး အျခားသူမ်ား၏ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကိုမူ အခ်ိန္ အကန္႔အသတ္ေၾကာင့္ဟု ဆိုၿပီး ရပ္တန္႔ ေစခဲ့သည္ကို ကိုယ္ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရဖူးပါသည္။ ပညာေရးဌာန အတြင္းဝယ္ ပညာေရးကို အမွန္တကယ္ စိတ္ဝင္စားေသာ အမွန္တကယ္ လုပ္ငန္းကြၽမ္းက်င္ေသာ အမွန္တကယ္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေသာ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၊ ပညာေရး အရာရွိမ်ားမွာ ကန္႔သတ္ ဖိတ္ၾကားမႈေၾကာင့္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခြင့္၊ တက္ေရာက္ခြင့္ မရျခင္းတို႔မွာ ပကတိ အမွန္တရား ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူ အသီးသီး၏ အလိုက်သူ မ်ားကိုသာ ပါဝင္ ေဆြးေႏြးခြင့္ျပဳျခင္း၊ ပညာေရး လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ထဲထဲဝင္ဝင္ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ား၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးမည့္ ပညာေရး ပညာရွင္မ်ားကို ခ်န္လွပ္ျခင္း၊ ဟန္ျပ လုပ္ေဆာင္ လိုသူမ်ားႏွင့္သာ ေဆာင္ရြက္ၿပီး ေထာက္ခံမႈအင္အား ျပသျခင္းတည္းဟူေသာ ေကာလာဟလ ေဝဖန္ခ်က္မ်ားမွာ သတိျပဳစရာ ျဖစ္လာပါသည္။
တစ္ဖန္ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ကြန္ရက္တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ေလ့လာသိရွိရသည္မွာ ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈ ေကာ္မတီ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက တစ္ပတ္ခန္႔ ႀကိဳတင္ၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ပါရန္ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါသည္။ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ရန္ သြားလာေရး၊ ေနထိုင္ေရး၊ စားေသာက္ေရးတို႔ကို အစစ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ႏွစ္ရက္ခန္႔ အလိုတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ခြင့္ အစီအစဥ္ ပ်က္ျပယ္ေၾကာင္း ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈ ေကာ္မတီဝင္တစ္ဦးက ဖုန္းျဖင့္ ထပ္မံအေၾကာင္း ၾကားခဲ့ျပန္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲ မက်င္းပမီ နာရီပိုင္းအလိုတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ခြင့္ျပဳေၾကာင္း ျပန္လည္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ျပင္ဆင္ခ်ိန္ နည္းပါးသည့္အတြက္ မတက္ေရာက္ႏိုင္ေၾကာင္း ပညာေရးကြန္ရက္က အေၾကာင္းျပန္ခဲ့ပါသည္။ ပကတိျဖစ္ရပ္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ျဖစ္စဥ္ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား ကြဲလြဲေနျခင္းသည္ ျမန္မာ့ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ခရီးစဥ္အတြက္ ရင္ေလးစရာ ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ဒုတိယသမၼတ တစ္ဦးကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ခ်ီးျမႇင့္ေသာ အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ဖိတ္ၾကားစာႏွင့္တကြ ဖိတ္ၾကား သင့္ေသာ္လည္း တယ္လီဖုန္းျဖင့္သာ ဆက္သြယ္ အေၾကာင္းၾကားမႈ ျပဳျခင္းသည္ ႏွိမ့္ခ် ဆက္ဆံလိုေသာ သေဘာ၊ အသိအမွတ္ မျပဳလိုေသာသေဘာ၊ ဝတ္ေက် တန္းေက် ေဆာင္ရြက္လိုေသာ သေဘာ၊ ႐ိုးသားပြင့္လင္းမႈ ကင္းမဲ့ေသာ သေဘာမ်ား ထင္ဟပ္ သက္ဝင္ေနသည္ဟု ဆင္ျခင္စဥ္းစား တတ္သူတိုင္း လက္ခံၾကလိမ့္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ဆက္စပ္ စဥ္းစားႏိုင္ပါရန္ ျဖစ္ရပ္ အေျခအေနမွန္ တစ္ခုကို ေဖာ္ျပလိုပါသည္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအတြက္ အသက္တမွ် အေရးႀကီးေသာ ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒ ေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အႀကိမ္ႀကိမ္ က်င္းပခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားသို႔ ရာထူး သတ္မွတ္ခ်က္အရ တက္ေရာက္ခြင့္ ရခဲ့ေသာ ဆရာႀကီးမ်ား ေျပာၾကားခဲ့သည့္ “သူတို႔ေျပာတာကို နားေထာင္တယ္၊ သေဘာတူေၾကာင္း လက္မွတ္ထိုးတယ္၊ ေပးတာယူတယ္၊ အျပန္ခိုင္းေတာ့ ျပန္လာခဲ့တယ္” ဆိုေသာ စကားမ်ားကို ျပန္လည္ ၾကားေယာင္မိပါသည္။ အလားတူပင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ၉၂ ဒသမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ေထာက္ခံသည္ဟု ဆိုၿပီး အတည္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ေထာက္ခံသည္ဟု ဆိုသူမ်ားအနက္ အမ်ားစုမွာ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို အသာထား၊ စာအုပ္ကိုပင္ မေတြ႕ဖူး မျမင္ဖူးသူမ်ား ျဖစ္ေနၾကသည္မွာ အမ်ားအသိပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ မိမိႏွင့္ လက္္လွမ္းမီသေလာက္ ပညာေရးဌာန အဆင့္ျမင့္ အရာရွိႀကီးမ်ား ဖတ္ဖူးသည္၊ မဖတ္ဖူးသည္ကို တတ္အပ္ေသခ်ာစြာ မသိႏိုင္ေသာ္လည္း ဦးစီးဌာနတစ္ခု၏ ႐ံုးစာၾကည့္တိုက္တြင္ အဆိုပါ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ စာအုပ္အား ရွာမေတြ႕ခဲ့ရသည္ကို ကိုယ္ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို သာဓကတစ္ခု အေနႏွင့္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ မိမိေျပာလိုသည္မွာ အမ်ဳိးသားပညာေရး ဥပေဒႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ အလားတူျဖစ္ရပ္ အေျခအေနမ်ဳိး ထပ္မံ မျဖစ္ေစလိုေသာ ဆႏၵသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။ သနားစရာေကာင္းေသာ မ်ဳိးဆက္သစ္ ကေလးမ်ားမွာ အစမ္းသပ္ခံ ပညာေရး၏ သားေကာင္မ်ား ျဖစ္မည္ကို အထူးပင္ စိုးရိမ္မိပါသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ၄ ရက္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမံုသတင္းစာ၊ စာမ်က္ႏွာ ၆ ေဆာင္းပါး ‘ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ေကာ္မတီ အမ်ဳိးသားအဆင့္ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပမည္’ တြင္ ‘အမ်ဳိးသား ပညာေရးအတြက္ တစ္မ်ဳိးသားလံုး ပါဝင္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား၊ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းအဖြဲ႕ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္အဆင့္ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားမွ ရရွိလာေသာ Stakeholder မ်ား၏ ေထာက္ခံ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားမွ သေဘာတူညီသည့္ အခ်က္မ်ား၊ ဆက္လက္ညႇိႏိႈင္း ေဆြးေႏြးရမည့္ အခ်က္မ်ားကို စုစည္းလ်က္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တင္သြင္းမည့္ အစီရင္ခံ စာမူၾကမ္းကို ျပဳစုၿပီးျဖစ္ရာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ၅ ရက္ႏွင့္ ၆ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ က်င္းပမည့္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တင္ျပေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း’ ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ေကာ္မတီက ေရးသားထားပါသည္။ ထူးျခားသည္မွာ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲဟု ဆိုထားလင့္ကစား မည္သူတို႔ကို ဖိတ္ၾကားမည္၊ မည္သူတို႔ တက္ေရာက္ႏိုင္သည္၊ စိတ္ဝင္စားသူမ်ား မည္သို႔ ဆက္သြယ္ စံုစမ္းႏိုင္သည္ ဆိုျခင္းကို ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပမႈ မျပဳျခင္းမွာ ႐ိုးသားပြင့္လင္းမႈ မရွိျခင္း၏ လကၡဏာတစ္ရပ္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ဆက္လက္ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးရမည့္ အခ်က္မ်ားဟု ထည့္သြင္းထားသျဖင့္ အႀကံျပဳစာ ေပးပို႔တင္ျပထားသည့္ ပညာရွင္မ်ားကို မလြဲမေသြ ဖိတ္ၾကားရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
“၃၁-၁-၂၀၁၄ ရက္ေန႔အထိ ေတာင္းခံ စုစည္းရရွိေသာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား အားလံုးတို႔ကို ေပါင္းစပ္ၿပီး လုပ္ငန္းအဖြဲ႕အလိုက္ ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္အတူ မူဝါဒႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ညႇိႏိႈင္းရရွိမႈ အေျခအေန တင္ျပခ်က္ အစီရင္ခံစာကိုလည္း ျပဳစုၿပီး ျဖစ္ပါသည္” ဟု ေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ လုပ္ငန္းအဖြဲ႕လိုက္ ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို မည္သူတို႔က ေပါင္းစပ္ၾကသနည္း။ ကြဲလြဲခ်က္မ်ားကို မည္သို႔ ေဆာင္ရြက္သနည္း၊ မည္မွ်အထိ ကိုးစားႏိုင္မႈ ရွိပါသနည္း၊ အႀကံျပဳစာမ်ားကို မည္မွ်အထိ အသိအမွတ္ ျပဳပါသနည္းဆိုေသာ ေစာဒကတက္ဖြယ္ ေမးခြန္းမ်ား အစီအရီ ေပၚေပါက္ လာႏိုင္ပါသည္။
အႀကံျပဳစာမ်ားအနက္ အခ်ဳိ႕ကို တင္ျပလိုပါသည္။ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အစီအစဥ္မ်ားသည္ ပညာေရး ဝန္ႀကီးဌာန တစ္ခုတည္းအတြက္သာ မဟုတ္ပါ။ တစ္ႏိုင္ငံလံုး၊ တစ္မ်ဳိးသားလံုး၊ လူတိုင္းအတြက္ အေရးပါေသာ လုပ္ငန္းရပ္မ်ား ျဖစ္သျဖင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိေစေရး၊ ထိေရာက္ မွန္ကန္မႈ ရွိေစေရးအတြက္ ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈလုပ္ငန္း ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီမ်ား၏ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားမွ လ်ာထား အစီအစဥ္မ်ားကို ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ အျပည့္အစံု ေဖာ္ျပေပးပါရန္ ေဆြးေႏြး အႀကံျပဳစာ ေပးပို႔ႏိုင္ေရး အခ်ိန္ကာလကို လံုေလာက္စြာ ရႏိုင္ေရး စဥ္းစားေပးပါရန္၊ ေဆြးေႏြးအႀကံျပဳစာ မ်ားကိုလည္း စိန္ရတုခန္းမတြင္ ေဆြးေႏြးလ်က္ရွိေသာ လုပ္ငန္း ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီဝင္မ်ား မပါဝင္ေသာ သီးျခားအဖဲြ႕ျဖင့္ လက္ခံေပးပါရန္ ႀကိဳတင္လ်ာထား သတ္မွတ္ အစီအစဥ္ႏွင့္ အႀကံျပဳစာမ်ားကို ေပါင္းစပ္ညိႇႏႈိင္းၿပီး သီးျခားပညာရွင္မ်ားက မူဝါဒ သတ္မွတ္ေပးပါရန္၊ အတည္ျပဳ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ထပ္မံေဖာ္ျပေပးပါရန္ အႀကံျပဳစာ တစ္ေစာင္ကို ၂.၁.၂၀၁၄ က တင္ျပခဲ့ပါသည္။ ၁၀.၁.၂၀၁၄ တြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ၃၁.၁.၂၀၁၄ တြင္ တစ္ႀကိမ္ အႀကံျပဳစာ ၂ ေစာင္ကို ထပ္မံတင္ျပခဲ့ပါသည္။ ေပးပို႔ေသာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ ေဆာင္ရြက္သည္ကို မသိရေသာ္လည္း ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာ မ်ားတြင္လည္း လုပ္ငန္းစသည္ တစ္ခုခ်င္းအလိုက္ မေတြ႕ရေသးပါ။ အႀကံျပဳ စာတမ္းရွင္ ထံသို႔လည္း မည္သို႔မွ် အေၾကာင္းမျပန္ပါ။ အေျခခံအဆင့္တြင္ အေၾကအလည္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြး အေျဖမထြက္ေသးဘဲ အမ်ဳိးသားအဆင့္သို႔ တင္ျပခ်က္ အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းျခင္းသည္ ျမန္မာ့ပညာေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ ခိုင္လံုမႈ၊ ကိုးစားႏိုင္မႈ အားေပ်ာ့ေစႏိုင္သည္ကို သတိျပဳရပါ မည္။ ေဆြးေႏြးပဲြသို႔လည္း ဖိတ္ၾကားမႈ မျပဳခဲ့ပါ။
ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ျပ႒ာန္းသည့္ ပညာေရး စီမံကိန္းတို႔တြင္ အႀကံေပးရန္၊ အေကာင္အထည္ေပၚရန္ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ လႈံ႕ေဆာ္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္၊ ဆရာမ်ား၏ အဆင့္အတန္းကို ျမႇင့္တင္ေပးရန္၊ ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရး အဆင့္အတန္း ျမင့္မားေအာင္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္၊ အလုပ္သမား အဖဲြ႕အစည္း ဥပေဒ (၂၀၁၁)၊ နည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ တကၠသိုလ္မ်ားဆရာ၊ ဆရာမအသင္းမ်ားကို ဖဲြ႕စည္းထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ အေျခခံဆရာ၊ ဆရာမမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းဆရာမ်ား အသင္းခ်ဳပ္ကို ဖဲြ႕စည္းရန္ ဆက္သြယ္စည္း႐ံုး ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိပါသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၊ အျခားေသာ အစိုးရ မဟုတ္ေသာ ပညာေရး အဖဲြ႕အစည္းမ်ား အေနႏွင့္ တက္ေရာက္ခြင့္ ရခဲ့သည္ ဆိုလွ်င္ တကၠသိုလ္ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အသင္းမ်ားကိုလည္း ပညာေရး ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားသို႔ တက္ေရာက္ခြင့္ ျပဳသင့္ပါသည္။
ပညာေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ဦးစီးဌာနမ်ားသည္ ပညာေရးလုပ္ငန္း အသီးသီးကို အကြၽမ္းတဝင္ နားလည္ သိရွိထားရန္ လိုအပ္ေသာေၾကာင့္ ပညာေရး ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားသို႔ ဦးစီးဌာနမွ ပညာေရးဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အား တက္ေရာက္ခြင့္ ျပဳႏိုင္ပါရန္၊ ရာထူးခြဲျခားမႈ မျပဳဘဲ ပညာေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္မႈကို အသိအမွတ္ ျပဳႏိုင္ပါရန္ တင္ျပအႀကံျပဳခ်က္ မ်ားမွာလည္း မည္သို႔မွ် တံု႔ျပန္မႈျပဳျခင္း မခံရပါ။ အႀကံျပဳ တင္ျပခ်က္မ်ားအနက္မွ သိသာထင္ရွားသည့္ အခ်က္မ်ားကို ေကာက္ႏုတ္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။
လက္ေတြ႕က်ေသာ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာ၌ ပညာေရးက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရာတြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းရန္ အခြင့္အလမ္း ဖြင့္ေပးၿပီး အမ်ဳိးသား ပညာေရးတြင္ တစ္မ်ဳိးသားလံုး ပါဝင္ ေဆြးေႏြးခြင့္ရေအာင္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ပါသည္ဟု ဆိုေသာ္ျငားလည္း လက္ေတြ႕တြင္မူ အကန္႔အသတ္မ်ား ရွိေနေသးျခင္းသည္ ျမန္မာ့ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လမ္းေၾကာင္းအတြက္ မႈန္ရီေဝဝါးေနေစမည္သာ ျဖစ္သျဖင့္ ပညာရွင္မ်ားပီပီ ဆင္ျခင္တံုတရား ျပည့္ဝစြာျဖင့္ မွန္ကန္ေသာ လမ္းေၾကာင္းကို ေလွ်ာက္လွမ္းႏိုင္ပါေစရန္ ဆႏၵျပဳအပ္ ပါသည္။
ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲဟု ဆိုေသာေၾကာင့္ အဓိကအားျဖင့္ ပညာေရး လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္သည့္အတြက္ ပညာေရး အရည္အေသြး ျပည့္ဝေသာ၊ ပညာေရးလုပ္ငန္း အေတြ႕အႀကံဳ ရင့္က်က္ေသာ၊ ပညာေရးကို အမွန္တကယ္ စိတ္ဝင္စားေသာ ပညာေရး ပညာရွင္မ်ား ပါဝင္ေဆြးေႏြးခြင့္ ရသင့္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ပညာေရး ပညာရွင္မ်ား တက္ေရာက္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားျခင္းကို မေတြ႕ရသည္မွာ မ်ားစြာဝမ္းနည္းဖြယ္ ေကာင္းလွပါသည္။ ပညာေရး ပညာရွင္မ်ား အေနႏွင့္ အသိအမွတ္ျပဳ မခံရ၍ေလာ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ မည္သို႔ေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္မည္နည္း ဆိုသည္ကို စဥ္းစားဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။ ေဖာ္ျပထားသည့္ တက္ေရာက္သူမ်ား စာရင္းတြင္ ရာထူးအရ၊ လုပ္ေဆာင္မႈ အခြင့္အာဏာအရ ေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္ ရွိသူမ်ားသာ တက္ေရာက္ႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ဳိး ဖန္တီးစီစဥ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ျမန္မာ့ပညာေရး အမွန္တကယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေစလိုေသာ ဆႏၵရွိမည္ဆိုလွ်င္ သတိျပဳ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ မည္သူ႔ကိုမွ် ပုဂၢိဳလ္ေရး သက္သက္ျဖင့္ ႐ႈျမင္ျခင္း မဟုတ္ေသာ္လည္း အမ်ားစုေသာ ဌာနဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲမ်ားမွာ ျမန္မာ့ပညာေရးကို စိတ္ဝင္စားမႈ ရွိသည့္တိုင္ေအာင္ ပညာေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ကြၽမ္းက်င္သူ၊ အေတြ႕အႀကံဳ ရင့္က်က္ျပည့္ဝသူမ်ား မဟုတ္ၾကျခင္းဆိုသည့္ အမွန္တရားကိုမူ လက္ခံၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
အလားတူပင္ ပညာေရးမွဴးမ်ား၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအေနႏွင့္ မည္ကဲ့သို႔ေသာ အရည္အေသြး ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခြင့္ ရရွိႏိုင္ေၾကာင္း စူးစမ္းဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလႏွင့္ ႏိုဝင္ဘာလက ပညာေရးျမႇင့္တင္မႈ ဌာနတြင္း ေဆြးေႏြးပြဲ ႏွစ္ႀကိမ္ တက္ခြင့္ရခဲ့ပါသည္။ ပညာေရးဌာနအတြင္း အဆင့္ျမင့္ရာထူး ရယူၿပီး ထိေရာက္စြာ မေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုအတြင္း အၿငိမ္းစားယူခဲ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား ဦးေဆာင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ျပေဆြးေႏြးႏိုင္သည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ၎၏ အလိုက် ရာထူးအလိုက္ အမည္ေခၚ၍ ေဆြးေႏြးေစခဲ့ၿပီး အျခားသူမ်ား၏ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကိုမူ အခ်ိန္ အကန္႔အသတ္ေၾကာင့္ဟု ဆိုၿပီး ရပ္တန္႔ ေစခဲ့သည္ကို ကိုယ္ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရဖူးပါသည္။ ပညာေရးဌာန အတြင္းဝယ္ ပညာေရးကို အမွန္တကယ္ စိတ္ဝင္စားေသာ အမွန္တကယ္ လုပ္ငန္းကြၽမ္းက်င္ေသာ အမွန္တကယ္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေသာ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၊ ပညာေရး အရာရွိမ်ားမွာ ကန္႔သတ္ ဖိတ္ၾကားမႈေၾကာင့္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခြင့္၊ တက္ေရာက္ခြင့္ မရျခင္းတို႔မွာ ပကတိ အမွန္တရား ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူ အသီးသီး၏ အလိုက်သူ မ်ားကိုသာ ပါဝင္ ေဆြးေႏြးခြင့္ျပဳျခင္း၊ ပညာေရး လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ထဲထဲဝင္ဝင္ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ား၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးမည့္ ပညာေရး ပညာရွင္မ်ားကို ခ်န္လွပ္ျခင္း၊ ဟန္ျပ လုပ္ေဆာင္ လိုသူမ်ားႏွင့္သာ ေဆာင္ရြက္ၿပီး ေထာက္ခံမႈအင္အား ျပသျခင္းတည္းဟူေသာ ေကာလာဟလ ေဝဖန္ခ်က္မ်ားမွာ သတိျပဳစရာ ျဖစ္လာပါသည္။
တစ္ဖန္ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ကြန္ရက္တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ေလ့လာသိရွိရသည္မွာ ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈ ေကာ္မတီ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက တစ္ပတ္ခန္႔ ႀကိဳတင္ၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ပါရန္ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါသည္။ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ရန္ သြားလာေရး၊ ေနထိုင္ေရး၊ စားေသာက္ေရးတို႔ကို အစစ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ႏွစ္ရက္ခန္႔ အလိုတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ခြင့္ အစီအစဥ္ ပ်က္ျပယ္ေၾကာင္း ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈ ေကာ္မတီဝင္တစ္ဦးက ဖုန္းျဖင့္ ထပ္မံအေၾကာင္း ၾကားခဲ့ျပန္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲ မက်င္းပမီ နာရီပိုင္းအလိုတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ခြင့္ျပဳေၾကာင္း ျပန္လည္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ျပင္ဆင္ခ်ိန္ နည္းပါးသည့္အတြက္ မတက္ေရာက္ႏိုင္ေၾကာင္း ပညာေရးကြန္ရက္က အေၾကာင္းျပန္ခဲ့ပါသည္။ ပကတိျဖစ္ရပ္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ျဖစ္စဥ္ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား ကြဲလြဲေနျခင္းသည္ ျမန္မာ့ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ခရီးစဥ္အတြက္ ရင္ေလးစရာ ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ဒုတိယသမၼတ တစ္ဦးကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ခ်ီးျမႇင့္ေသာ အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ဖိတ္ၾကားစာႏွင့္တကြ ဖိတ္ၾကား သင့္ေသာ္လည္း တယ္လီဖုန္းျဖင့္သာ ဆက္သြယ္ အေၾကာင္းၾကားမႈ ျပဳျခင္းသည္ ႏွိမ့္ခ် ဆက္ဆံလိုေသာ သေဘာ၊ အသိအမွတ္ မျပဳလိုေသာသေဘာ၊ ဝတ္ေက် တန္းေက် ေဆာင္ရြက္လိုေသာ သေဘာ၊ ႐ိုးသားပြင့္လင္းမႈ ကင္းမဲ့ေသာ သေဘာမ်ား ထင္ဟပ္ သက္ဝင္ေနသည္ဟု ဆင္ျခင္စဥ္းစား တတ္သူတိုင္း လက္ခံၾကလိမ့္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ဆက္စပ္ စဥ္းစားႏိုင္ပါရန္ ျဖစ္ရပ္ အေျခအေနမွန္ တစ္ခုကို ေဖာ္ျပလိုပါသည္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအတြက္ အသက္တမွ် အေရးႀကီးေသာ ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒ ေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အႀကိမ္ႀကိမ္ က်င္းပခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားသို႔ ရာထူး သတ္မွတ္ခ်က္အရ တက္ေရာက္ခြင့္ ရခဲ့ေသာ ဆရာႀကီးမ်ား ေျပာၾကားခဲ့သည့္ “သူတို႔ေျပာတာကို နားေထာင္တယ္၊ သေဘာတူေၾကာင္း လက္မွတ္ထိုးတယ္၊ ေပးတာယူတယ္၊ အျပန္ခိုင္းေတာ့ ျပန္လာခဲ့တယ္” ဆိုေသာ စကားမ်ားကို ျပန္လည္ ၾကားေယာင္မိပါသည္။ အလားတူပင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ၉၂ ဒသမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ေထာက္ခံသည္ဟု ဆိုၿပီး အတည္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ေထာက္ခံသည္ဟု ဆိုသူမ်ားအနက္ အမ်ားစုမွာ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို အသာထား၊ စာအုပ္ကိုပင္ မေတြ႕ဖူး မျမင္ဖူးသူမ်ား ျဖစ္ေနၾကသည္မွာ အမ်ားအသိပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ မိမိႏွင့္ လက္္လွမ္းမီသေလာက္ ပညာေရးဌာန အဆင့္ျမင့္ အရာရွိႀကီးမ်ား ဖတ္ဖူးသည္၊ မဖတ္ဖူးသည္ကို တတ္အပ္ေသခ်ာစြာ မသိႏိုင္ေသာ္လည္း ဦးစီးဌာနတစ္ခု၏ ႐ံုးစာၾကည့္တိုက္တြင္ အဆိုပါ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ စာအုပ္အား ရွာမေတြ႕ခဲ့ရသည္ကို ကိုယ္ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို သာဓကတစ္ခု အေနႏွင့္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ မိမိေျပာလိုသည္မွာ အမ်ဳိးသားပညာေရး ဥပေဒႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ အလားတူျဖစ္ရပ္ အေျခအေနမ်ဳိး ထပ္မံ မျဖစ္ေစလိုေသာ ဆႏၵသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။ သနားစရာေကာင္းေသာ မ်ဳိးဆက္သစ္ ကေလးမ်ားမွာ အစမ္းသပ္ခံ ပညာေရး၏ သားေကာင္မ်ား ျဖစ္မည္ကို အထူးပင္ စိုးရိမ္မိပါသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ၄ ရက္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမံုသတင္းစာ၊ စာမ်က္ႏွာ ၆ ေဆာင္းပါး ‘ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ေကာ္မတီ အမ်ဳိးသားအဆင့္ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပမည္’ တြင္ ‘အမ်ဳိးသား ပညာေရးအတြက္ တစ္မ်ဳိးသားလံုး ပါဝင္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား၊ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းအဖြဲ႕ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္အဆင့္ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားမွ ရရွိလာေသာ Stakeholder မ်ား၏ ေထာက္ခံ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားမွ သေဘာတူညီသည့္ အခ်က္မ်ား၊ ဆက္လက္ညႇိႏိႈင္း ေဆြးေႏြးရမည့္ အခ်က္မ်ားကို စုစည္းလ်က္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တင္သြင္းမည့္ အစီရင္ခံ စာမူၾကမ္းကို ျပဳစုၿပီးျဖစ္ရာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ၅ ရက္ႏွင့္ ၆ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ က်င္းပမည့္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တင္ျပေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း’ ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ေကာ္မတီက ေရးသားထားပါသည္။ ထူးျခားသည္မွာ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲဟု ဆိုထားလင့္ကစား မည္သူတို႔ကို ဖိတ္ၾကားမည္၊ မည္သူတို႔ တက္ေရာက္ႏိုင္သည္၊ စိတ္ဝင္စားသူမ်ား မည္သို႔ ဆက္သြယ္ စံုစမ္းႏိုင္သည္ ဆိုျခင္းကို ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပမႈ မျပဳျခင္းမွာ ႐ိုးသားပြင့္လင္းမႈ မရွိျခင္း၏ လကၡဏာတစ္ရပ္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ဆက္လက္ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးရမည့္ အခ်က္မ်ားဟု ထည့္သြင္းထားသျဖင့္ အႀကံျပဳစာ ေပးပို႔တင္ျပထားသည့္ ပညာရွင္မ်ားကို မလြဲမေသြ ဖိတ္ၾကားရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
“၃၁-၁-၂၀၁၄ ရက္ေန႔အထိ ေတာင္းခံ စုစည္းရရွိေသာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား အားလံုးတို႔ကို ေပါင္းစပ္ၿပီး လုပ္ငန္းအဖြဲ႕အလိုက္ ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္အတူ မူဝါဒႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ညႇိႏိႈင္းရရွိမႈ အေျခအေန တင္ျပခ်က္ အစီရင္ခံစာကိုလည္း ျပဳစုၿပီး ျဖစ္ပါသည္” ဟု ေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ လုပ္ငန္းအဖြဲ႕လိုက္ ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို မည္သူတို႔က ေပါင္းစပ္ၾကသနည္း။ ကြဲလြဲခ်က္မ်ားကို မည္သို႔ ေဆာင္ရြက္သနည္း၊ မည္မွ်အထိ ကိုးစားႏိုင္မႈ ရွိပါသနည္း၊ အႀကံျပဳစာမ်ားကို မည္မွ်အထိ အသိအမွတ္ ျပဳပါသနည္းဆိုေသာ ေစာဒကတက္ဖြယ္ ေမးခြန္းမ်ား အစီအရီ ေပၚေပါက္ လာႏိုင္ပါသည္။
အႀကံျပဳစာမ်ားအနက္ အခ်ဳိ႕ကို တင္ျပလိုပါသည္။ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အစီအစဥ္မ်ားသည္ ပညာေရး ဝန္ႀကီးဌာန တစ္ခုတည္းအတြက္သာ မဟုတ္ပါ။ တစ္ႏိုင္ငံလံုး၊ တစ္မ်ဳိးသားလံုး၊ လူတိုင္းအတြက္ အေရးပါေသာ လုပ္ငန္းရပ္မ်ား ျဖစ္သျဖင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိေစေရး၊ ထိေရာက္ မွန္ကန္မႈ ရွိေစေရးအတြက္ ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈလုပ္ငန္း ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီမ်ား၏ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားမွ လ်ာထား အစီအစဥ္မ်ားကို ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ အျပည့္အစံု ေဖာ္ျပေပးပါရန္ ေဆြးေႏြး အႀကံျပဳစာ ေပးပို႔ႏိုင္ေရး အခ်ိန္ကာလကို လံုေလာက္စြာ ရႏိုင္ေရး စဥ္းစားေပးပါရန္၊ ေဆြးေႏြးအႀကံျပဳစာ မ်ားကိုလည္း စိန္ရတုခန္းမတြင္ ေဆြးေႏြးလ်က္ရွိေသာ လုပ္ငန္း ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီဝင္မ်ား မပါဝင္ေသာ သီးျခားအဖဲြ႕ျဖင့္ လက္ခံေပးပါရန္ ႀကိဳတင္လ်ာထား သတ္မွတ္ အစီအစဥ္ႏွင့္ အႀကံျပဳစာမ်ားကို ေပါင္းစပ္ညိႇႏႈိင္းၿပီး သီးျခားပညာရွင္မ်ားက မူဝါဒ သတ္မွတ္ေပးပါရန္၊ အတည္ျပဳ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ထပ္မံေဖာ္ျပေပးပါရန္ အႀကံျပဳစာ တစ္ေစာင္ကို ၂.၁.၂၀၁၄ က တင္ျပခဲ့ပါသည္။ ၁၀.၁.၂၀၁၄ တြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ၃၁.၁.၂၀၁၄ တြင္ တစ္ႀကိမ္ အႀကံျပဳစာ ၂ ေစာင္ကို ထပ္မံတင္ျပခဲ့ပါသည္။ ေပးပို႔ေသာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ ေဆာင္ရြက္သည္ကို မသိရေသာ္လည္း ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာ မ်ားတြင္လည္း လုပ္ငန္းစသည္ တစ္ခုခ်င္းအလိုက္ မေတြ႕ရေသးပါ။ အႀကံျပဳ စာတမ္းရွင္ ထံသို႔လည္း မည္သို႔မွ် အေၾကာင္းမျပန္ပါ။ အေျခခံအဆင့္တြင္ အေၾကအလည္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြး အေျဖမထြက္ေသးဘဲ အမ်ဳိးသားအဆင့္သို႔ တင္ျပခ်က္ အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းျခင္းသည္ ျမန္မာ့ပညာေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ ခိုင္လံုမႈ၊ ကိုးစားႏိုင္မႈ အားေပ်ာ့ေစႏိုင္သည္ကို သတိျပဳရပါ မည္။ ေဆြးေႏြးပဲြသို႔လည္း ဖိတ္ၾကားမႈ မျပဳခဲ့ပါ။
ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ျပ႒ာန္းသည့္ ပညာေရး စီမံကိန္းတို႔တြင္ အႀကံေပးရန္၊ အေကာင္အထည္ေပၚရန္ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ လႈံ႕ေဆာ္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္၊ ဆရာမ်ား၏ အဆင့္အတန္းကို ျမႇင့္တင္ေပးရန္၊ ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရး အဆင့္အတန္း ျမင့္မားေအာင္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္၊ အလုပ္သမား အဖဲြ႕အစည္း ဥပေဒ (၂၀၁၁)၊ နည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ တကၠသိုလ္မ်ားဆရာ၊ ဆရာမအသင္းမ်ားကို ဖဲြ႕စည္းထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ အေျခခံဆရာ၊ ဆရာမမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းဆရာမ်ား အသင္းခ်ဳပ္ကို ဖဲြ႕စည္းရန္ ဆက္သြယ္စည္း႐ံုး ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိပါသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၊ အျခားေသာ အစိုးရ မဟုတ္ေသာ ပညာေရး အဖဲြ႕အစည္းမ်ား အေနႏွင့္ တက္ေရာက္ခြင့္ ရခဲ့သည္ ဆိုလွ်င္ တကၠသိုလ္ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အသင္းမ်ားကိုလည္း ပညာေရး ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားသို႔ တက္ေရာက္ခြင့္ ျပဳသင့္ပါသည္။
ပညာေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ဦးစီးဌာနမ်ားသည္ ပညာေရးလုပ္ငန္း အသီးသီးကို အကြၽမ္းတဝင္ နားလည္ သိရွိထားရန္ လိုအပ္ေသာေၾကာင့္ ပညာေရး ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားသို႔ ဦးစီးဌာနမွ ပညာေရးဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အား တက္ေရာက္ခြင့္ ျပဳႏိုင္ပါရန္၊ ရာထူးခြဲျခားမႈ မျပဳဘဲ ပညာေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္မႈကို အသိအမွတ္ ျပဳႏိုင္ပါရန္ တင္ျပအႀကံျပဳခ်က္ မ်ားမွာလည္း မည္သို႔မွ် တံု႔ျပန္မႈျပဳျခင္း မခံရပါ။ အႀကံျပဳ တင္ျပခ်က္မ်ားအနက္မွ သိသာထင္ရွားသည့္ အခ်က္မ်ားကို ေကာက္ႏုတ္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။
လက္ေတြ႕က်ေသာ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာ၌ ပညာေရးက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရာတြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းရန္ အခြင့္အလမ္း ဖြင့္ေပးၿပီး အမ်ဳိးသား ပညာေရးတြင္ တစ္မ်ဳိးသားလံုး ပါဝင္ ေဆြးေႏြးခြင့္ရေအာင္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ပါသည္ဟု ဆိုေသာ္ျငားလည္း လက္ေတြ႕တြင္မူ အကန္႔အသတ္မ်ား ရွိေနေသးျခင္းသည္ ျမန္မာ့ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လမ္းေၾကာင္းအတြက္ မႈန္ရီေဝဝါးေနေစမည္သာ ျဖစ္သျဖင့္ ပညာရွင္မ်ားပီပီ ဆင္ျခင္တံုတရား ျပည့္ဝစြာျဖင့္ မွန္ကန္ေသာ လမ္းေၾကာင္းကို ေလွ်ာက္လွမ္းႏိုင္ပါေစရန္ ဆႏၵျပဳအပ္ ပါသည္။
The Voice Journal
Wednesday, 14 May 2014 08:46
-------------------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)