သတိျပဳဖြယ္ ကြမ္းအႏၲရာယ္
ေႏြေန႔လယ္ခင္းျဖစ္၍ ရာ သီဥတုပူျပင္းေန၏။
ေဒါက္တာေက်ာ္ေရႊသိန္း သည္ Royal Jade ဆုိင္ေလးသုိ႔ ေရာက္ရွိေန၏။
ထုိဆုိင္ေလးသည္ ပုဇြန္ ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေရေက်ာ္လမ္းမ၊ ပုဇြန္ေတာင္ ABC Mart ႏွင့္ မ်က္ ႏွာခ်င္းဆုိင္တြင္ တည္ရွိ၏။
ထုိဆုိင္သုိ႔ ဧည့္သည္မ်ား လာမည္ျဖစ္၍ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေန၏။
မၾကာမီ ေဒါက္တာပြင့္ သက္တင္၊ ေဒါက္တာ ယုစႏၵာ၊ ေဒါက္တာ တင္တင္ဦးႏွင့္ ေဒါက္ တာျမျမေအးတုိ႔ေရာက္ရွိလာ၏။
''ပြင့္တုိ႔ေရာက္ၿပီပဲ။ ဆရာ ေဆြေနာက္က်ေနၿပီ''
ေဒါက္တာ တင္ေမာင္ေဆြ တစ္ဦးတည္းသာ မေရာက္ေသး ေပ။
''ဆရာေက်ာ္၊ဘာေတြရ လဲ ေျပာပါဦး''
''ျမန္မာ့႐ုိးရာ ဟင္းလ်ာ ေတြရတယ္။ ထုိင္းစာ၊ တ႐ုတ္စာ လည္းရတယ္။ သဘာဝ သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္မ်ဳိးစုံလည္းရတယ္''
''နာမည္ႀကီးတာ တစ္ခု ႏွစ္ခုေလာက္ေျပာျပပါလား''
''ပုစြန္ကင္ ထုိ္င္းေဆာ့စ္က နာမည္ႀကီးပဲ၊ ဒီဟင္းလ်ာမွာ ပု စြန္၊ပ်ားရည္၊ င႐ုတ္သီးစိမ္း၊ နံနံ ပင္၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ဆလတ္ရြက္ ေတြနဲ႔ စီမံထားတယ္။ ခ်က္ပုံခ်က္ နည္းက အရင္ဆုံး ပုစြန္ကုိဆီပူ ထုိးတယ္၊ ၿပီးေတာ့ပ်ားရည္ေလာင္း တယ္၊ ၿပီးမွ င႐ုတ္ႏွစ္နဲ႔ေရာတယ္၊ အရသာက ခ်ဳိစပ္အရာသာပဲ၊ ပုစြန္စားလုိက္တာနဲ႔ ပ်ားရည္ အနံ႔ ေမႊးေမႊးေလးနဲ႔ င႐ုတ္သီးအစပ္ အရသာေလးကုိ ခံစားရမွာျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီဟင္းကုိ ထမင္းနဲ႔ တြဲစား လည္းရပါတယ္''
''ဒါဆုိ ပုစြန္ကင္ထုိင္း ေဆာ့စ္မွာေပးပါ''
''ရပါတယ္၊ မွာေပးမယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ၾကက္ေတာခ်က္ ဟင္းခ်ဳိပါ၊ ခဝဲသီး၊ေျပာင္းဖူး၊ ထုိင္း ပင္စိမ္း၊ ၾကက္ေပါင္၊ သံပုရာသီး ေတြသုံးၿပီးခ်က္တာ၊ စစခ်င္း ၾကက္ ေပါင္ကုိ ၾကက္သြန္ျဖဴနဲ႔ ဆီပူ တုိက္လုိက္တယ္၊ ၿပီးမွအသီးအ ရြက္ေတြထည့္တယ္၊ အခ်ဳိမႈန္႔နည္း နည္းထည့္သုံးတယ္၊ အဓိကက ၾကက္သားမႈန္႔သုံးတယ္၊ အရသာ က ခ်ဥ္ငန္ စပ္အရသာ၊ ဟင္းအ ရည္မွာ ထုိင္းပင္စိမ္းပါလို႔ အနံ႔ေမႊး တယ္၊ အရသာကလည္း တစ္မ်ဳိး ထူးျခားတယ္''
''ဒါဆုိ ၾကက္ေတာခ်က္ ဟင္းခ်ဳိလည္းမွာေပးပါ''
''ရပါတယ္။ ပြင့္တုိ႔ထမင္း ပါတြဲစားရေအာင္ ထမင္းျဖဴလည္း မွာထားပါတယ္''
''ဟုတ္ၿပီ၊ သဘာဝသစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးလည္းမွာေပး ပါ''
''ရပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ေဗဒင္ ဆရာႀကီးအလႅကပၸဆရာမဲ ဘယ္ လုိေနေသးလဲ''
''မသက္သာပါဘူး၊ ခုဆရာေဆြ အဲဒီေရာက္ေနတယ္၊ ဆရာမဲေရာဂါက ခံတြင္းကင္ဆာ ပဲ၊ ကင္ဆာက်ိတ္ကပါးကုိ ေဖာက္ ထြက္ေန တယ္၊ ႐ုပ္ကေၾကာက္စ ရာႀကီးျဖစ္ေနတယ္၊ သြားေတြျမင္ ေနရတယ္၊ လူကလည္း အ႐ုိးေပၚ အေရတင္ျဖစ္ေနၿပီ''
''ဆရာမဲက ကြမ္းသိပ္စား တယ္၊ ခံတြင္းကင္ဆာက ကြမ္းနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္''
''ဆရာေက်ာ္က ဗဟုသုတ စုံတယ္၊ ရွင္းျပပါဦး''
''တစ္ကမၻာလုံးမွာ ကြမ္းစားတဲ့ လူကမနည္းဘူး၊ ကမၻာ့လူဦးေရ စုစုေပါင္းရဲ႕ ဆယ္ပုံတစ္ပုံက ကြမ္းစားေနၾကတယ္၊ ကြမ္း က ေကာ္ဖီ လုိ၊ နစ္ကုိတင္းတုိ႔လုိ စြဲလမ္း ေစတယ္၊ အထူးသျဖင့္ လုပ္ငန္း ခြင္က လုပ္သားေတြစားၾကတယ္၊ အေဝးေျပးကားေမာင္းရင္း စားရင္ ႏုိးၾကားေနေစတယ္၊ ၾကာလာေတာ့ ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ေစတယ္''
''ေၾကာက္စရာႀကီးပါလား''
''လူေတြက က်န္းမာေရး ဗဟုသုတနည္းေတာ့ မေၾကာက္ၾက ဘူး၊ Taiwan မွာဆုိရင္ အေတာ္စား ၾကတယ္တဲ့၊ Taiwan's Chewing Gum လုိ႔ ေတာင္တင္စားေခၚေဝၚ ၾကတယ္။ ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ၾက လြန္းလုိ႔ ထုိင္ဝမ္အစုိးရက က်န္း မာေရးပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ ဖိဖိ စီးစီး လုပ္ေနရတယ္တဲ့''
''လုပ္သင့္ပါတယ္''
''ကြမ္းမွာက ႐ုိးရာဓေလ့ ကုိလုိက္ၿပီး တစ္တုိင္းျပည္နဲ႔ တစ္ တုိင္းျပည္ ကြာျခားတာရွိတယ္၊ ပါ ေလ့ပါထရွိတာက ထုံးရယ္၊ ကြမ္း ရြက္ရယ္ Cardamon ရယ္၊ Cinnamon ရယ္ Tobacco ရယ္ ပါ တတ္တယ္''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာေက်ာ္''
''International Agency for Research on Cancer ဆုိတဲ့ သုေတသနအဖြဲ႔ႀကီးကေလ့လာ ထားတာရွိတယ္၊ ကြမ္းမွာ ကင္ဆာ ျဖစ္ေစတဲ့ Carcinogen ေခၚတဲ့ ဓာ တုျဒပ္ေပါင္းေတြပါတတ္တဲ့''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာေက်ာ္''
''ထုံးကလည္း အေရးပါတဲ့ ေနရာမွာရွိတယ္။ခံတြင္းထဲမွာ ပြန္း ပဲ့ရွနာဒဏ္ရာ ေသးေသးကေလး ေတြ ျဖစ္ေစတယ္။ ဒီဒဏ္ရာေတြ ကေန ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ ျဒပ္ ေပါင္းေတြက ကုိယ္ထဲဝင္သြား တာတဲ့။ ထုံးကလည္း အႏၲရာယ္ရွိ တယ္''
''စားတဲ့လူေတြက ဒါကုိမ သိၾကဘူးေနာ္''
''ဟုတ္တယ္၊ မသိၾကဘူး။ Professor Hahn Ling Jiunn ဆို တာက ကင္ဆာပါရဂူပဲ၊ သူက National Taiwan University Hospital က ပါေမာကၡႀကီး။ သူက ေျပာတယ္၊ ကြမ္းစားတဲ့ လူတစ္ရာ မွာ ငါးဆယ္ေလာက္က ကြမ္းဟာ ကင္ဆာျဖစ္ေစတယ္ ဆုိတာ မသိ ၾကဘူးတဲ့၊ မသိၾကလို႔လည္း စား ေနၾကတယ္တဲ့၊ ကမၻာေပၚမွာ ခံ တြင္း ကင္ဆာျဖစ္ႏႈန္းဟာ Taiwan က အမ်ားဆုံး စာရင္းထဲမွာ ပါေန တယ္တဲ့။ Top two or three in the world တဲ့''။
''ဒီမွာလည္း မသိၾကေသး ဘူးေနာ္''
''ဟုတ္တယ္၊ မသိၾကေသး ဘူး။ Qiu Zhen Huang ဆုိတဲ့ ကင္ဆာလူနာ အေၾကာင္း ေျပာျပမယ္၊ သူက ကြမ္းစားတယ္၊ ခံတြင္း ကင္ဆာ ျဖစ္လာတယ္၊ သူ ကဆယ္ႏွစ္ ေလာက္ကြမ္းစားခဲ့တယ္၊ သူက လုပ္ငန္းခြင္မွာ သူ မ်ားစားေတာ့ လုိက္စားတယ္။ ႏွစ္ ေပါင္း မ်ားစြာၾကာေတာ့ ကင္ဆာ ျဖစ္လာတယ္''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာေက်ာ္''
''သူရဲ႕ ဘယ္ဘက္ပါးမွာ အေပါက္ျဖစ္လာတယ္၊ ကင္ဆာ က်ိတ္က ေဂါက္သီးေဘာ္လုံး ေလာက္ႀကီးလာတယ္။ စားသမွ် အဲဒီ အေပါက္ကေနျပန္ထြက္ တယ္။ Mr Qiu ဟာ အေတာ္ခံစား ရတယ္''
''သနားစရာပဲ''
''သူဟာ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္း ပ်က္ျဖစ္ေနတယ္၊ ရွက္လုိ႔ လူၾကားထဲ မထြက္ရဲဘူး၊ သူ႔လုိ လူနာေတြလည္း Taiwan မွာ အမ်ားႀကီးပဲ၊ တစ္ႏွစ္ တစ္ႏွစ္မွာ ခံတြင္းကင္ဆာ လူနာသစ္ ငါးေထာင္ေက်ာ္ရွိ တယ္။ အဲဒီလူနာေတြထဲမွာ ၈ဝ%ကေန ၉ဝ% ေလာက္က ကြမ္းစားတယ္''
''ဟုတ္ကဲ့ဆရာေက်ာ္''
''စစခ်င္းေတာ့ ပါးစပ္ထဲမွာ အဖုေသးေသးကေလးစျဖစ္တယ္၊ တခ်ဳိ႕က အျဖဴေရာင္၊ အခ်ဳိ႕က အနီေရာင္၊ ေနာက္ေတာ့ ႀကီးလာတယ္၊ အသားေကာင္း ေတြ စားသြားတယ္၊ ပါးေပါက္ထြက္ တယ္၊ Grotesque Flesh Eating Tumour ျဖစ္လာတယ္''
''အေတာ္ဆုိးတဲ့ ေရာဂါပါ လား''
''ဟုတ္တယ္ဆုိးတယ္၊ လူနာေတြဟာ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ျဖစ္သြားတယ္၊ ခႏၶာကုိယ္ပ်က္စီးသလုိ စိတ္ဓာတ္လည္း ထိခုိက္တယ္၊ စိတ္က်ေရာဂါျဖစ္လာတယ္၊ အ ေတာ္ဆုိးတဲ့ ေရာဂါပဲဗ်''
''ကုလုိက္ရင္ေရာ''
''ကုၿပီးရင္ေတာင္ နဂုိအ ေျခအေနျပန္မရဘူး။ Professor Hahn ကေျပာတယ္၊ ကုၿပီးရင္ လည္းလူနာဟာ မၿပဳံးႏုိင္ မရယ္ ႏုိင္ဘူးတဲ့။ Basic Function ေတြမလုပ္ႏုိင္ဘူးတဲ့။ ေရာဂါအေျခအ ေနကုိလုိက္ၿပီ ေအာက္ေမး႐ုိးကုိ ျဖတ္ပစ္ရလုိ႔တဲ့။ ႐ုပ္ဆင္း အဂၤါခ်ဳိ႕ ယြင္းသြား ပါတယ္တဲ့''
''ဆုိးလုိက္တာေနာ္''
''ဟုတ္တယ္ဆုိးတယ္။ Mr Qiu က ကံေကာင္းတယ္၊ ကင္ဆာ ကုိ ခြဲစိတ္ကုသႏုိင္တယ္၊ ပါးကုိ လည္း Reconstructive Surgery လုပ္ ၿပီး ျပဳျပင္ႏုိင္ခဲ့တယ္၊ ဒါေပ မယ့္ ကင္ဆာလူနာအမ်ားစုက ကံမေကာင္းရွာဘူး။နဂုိလုိျပန္မ ျဖစ္ဘူး''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာေက်ာ္''
'' Taiwan အစုိးရက ကင္ဆာျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ႀကိဳးစား ေနတယ္၊ ေရာဂါက ႏုတုန္းကုရင္ လြယ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ႏုစဥ္မွာသိ ရေအာင္ ႀကိဳတင္ စစ္ေဆးေရးေတြ ကို အခမဲ့လုပ္ေပးေနတယ္၊ မသကၤာစရာ ေရာဂါလကၡဏာ ေတြ႕ရင္ အခမဲ့စစ္ႏုိင္တယ္''
''ေကာင္းတယ္ ဆရာ ေက်ာ္''
''ၿပီးေတာ့ လူေတြကြမ္း ျဖတ္ခ်င္ရင္ ျဖတ္လုိ႔ရေအာင္ စီ စဥ္ေပးတယ္၊ ကြမ္းကေဆးလိပ္လုိ ပဲ၊ စြဲတတ္တယ္၊ အလြယ္နဲ႔ျဖတ္ လုိ႔ မရဘူး။အကူအညီလုိတယ္၊ သူ တုိ႔ဆီမွာကြမ္းျဖတ္ခ်င္ရင္ ကူညီ တယ္''
''ေကာင္းတယ္ ဆရာ ေက်ာ္
''သူတုိ႔ အစီအစဥ္ေတြ ေအာင္ျမင္တယ္။ ၂ဝ၁၃မွာ ကြမ္း စြဲသူ လူေတြအားလုံးမွာ တစ္ဝက္ က ကြမ္းျပတ္သြားတယ္၊ ဒါေပ မယ့္ လြယ္လြယ္နဲ႔မေအာင္ျမင္ဘူး၊ အတုိက္အခံေတြရွိတယ္၊ အခက္ အခဲေတြရွိတယ္''
''တစ္ဝက္ျပတ္လည္း မ ဆုိးဘူးေပါ့''
''ၿပီးေတာ့ ကြမ္းစုိက္တဲ့ စုိက္ပ်ဳိးေရးသမားေတြကုိ ကူညီ တယ္၊ ကြမ္းအစား တျခားအပင္ စုိက္ခုိင္းတယ္၊ စုိက္ခ်င္ေအာင္ မက္လုံးေပးတယ္၊ ကြမ္းပင္ မရွိရင္ ကြမ္းမရဘူး၊ ဒါလည္းကြမ္းျပတ္ ေအာင္ တစ္နည္းတစ္လမ္းလုပ္ တာပဲ''
''နည္းယူစရာပဲေနာ္''
''ထုိင္ဝမ္လိုပဲ အိႏိၵယနဲ႔ ယုိးဒယားမွာလည္းလုပ္ေနတယ္၊ ကြမ္းစြဲတဲ့လူေတြ ကြမ္းျပတ္ေအာင္ ေပါ့''
''လုပ္သင့္ပါတယ္''
''တစ္ဦးခ်င္းႀကိဳးစားျဖတ္ သင့္သလုိ ႏုိင္ငံအစုိးရကလည္း ပ့ံ ပုိးသင့္တယ္၊ ကြမ္းျဖတ္ျခင္းဟာ ကင္ဆာေရာဂါကုိ ႀကိဳတင္ကာ ကြယ္တာပါပဲ''
''ဆရာမဲသာ ကြမ္းမစားခဲ့ ရင္ ကင္ဆာျဖစ္မ်ားမွာ မဟုတ္ ဘူး''
''ဟုတ္တာေပါ့့။ ကင္ဆာမ ျဖစ္ဘဲ က်န္းမာေနမွာပဲ''
ထုိစဥ္ ထိုင္းစားေသာက္ ဖြယ္ရာမ်ား ေရာက္ရွိလာ၏။
''ကဲ-သုံးေဆာင္ၾကဦး။ စား စရာေတြစုံေနၿပီ။ သဘာဝသစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္ေတြလည္းပါတယ္''
ထုိစဥ္ ေဒါက္တာလင္း ႏုိင္ထြန္းဦးေဆာင္ေသာ ဧည့္သည္ တစ္စု ေရာက္ရွိလာျပန္၏။
''ဟာ-ဆရာလင္းၾကြပါ။ အေတာ္ပဲ ဆရာလင္းက မႏၲေလး တုန္းက ဧည့္ဝတ္ေက်ထားတယ္။ ခုဧည့္ခံပါရေစ''
''ဟာ-ဟန္က်တယ္ဗ်ာ၊ ပုစြန္ကင္ထုိင္းေဆာ့စ္နဲ႔ ၾကက္ ေတာ့ခ်က္ဟင္းခ်ဳိနာမည္ႀကီးလုိ႔ ဒီ ဆုိင္လာတာဗ်''
''ဟုတ္တယ္ဆရာလင္း၊ အဲဒီႏွစ္မ်ဳိးက နာမည္ႀကီးတယ္။ ကြၽန္ေတာ္မွာေပးမယ္ ထုိင္ၾကပါ''
''ေက်းဇူးပဲ ဆရာေက်ာ္''
ေဒါက္တာ လင္းႏိုင္ထြန္း ႏွင့္အတူ ေဒါက္တာျမျမဝင္း၊ ေဒါက္တာ သီတာမုိးၾကည္၊ ေဒါက္ တာ ဝင္းနီလာႏွင့္ ေဒါက္တာ မုိး မုိးခင္တုိ႔ပါလာ၏။
ထုိစဥ္ ေဒါက္တာပြင့္သက္ တင္က အနားကပ္၍ တုိးတုိးက ေလးေျပာလုိက္၏။
''ဆရာေက်ာ္၊ Bill ရွင္းဖုိ႔ အဆင္ေျပပါမလား''
''ရပါတယ္ ပြင့္ရယ္ မပူပါနဲ႔''
ဟန္ကုိယ္ဖုိ႔လုပ္၍ ဧည့္သည္မ်ားေရွ႕တြင္ ေငြအလုံအ ေလာက္ပါသေယာင္ ေျပာလုိက္ေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ ပထမဝုိင္း အတြက္ သာ ပါလာ၏။ ဒုတိယဝုိင္း အတြက္ မလုံေလာက္ေပ။
ထုိစဥ္ ကယ္တင္ရွင္ ေရာက္လာ၏။
ကယ္တင္ရွင္က ရာဟု ေမာင္ေမာင္။
သူက ဆိုင္မန္ေနဂ်ာကုိ တစ္စုံတစ္ရာေျပာလုိက္၏။
စားေသာက္၍ ၿပီးစီးသည္ အထိ Bill ေရာက္မလာေတာ့ေပ။
စားေသာက္ၿပီးစီးေသာအ ခါ တစ္အုပ္စုလုံး ခပ္သြက္သြက္ ထျပန္ခဲ့ၾကေလေတာ့၏။
ေအာင္ (ေဆး-၁)
ရည္ၫႊန္းခ်က္။ ။ BBC News မွ "Asia's Deadly Secret:The scourge of the betel" Nut ေဆးပညာေဆာင္းပါးကုိ မွီျငမ္း ကုိးကားပါသည္။
ေဒါက္တာေက်ာ္ေရႊသိန္း သည္ Royal Jade ဆုိင္ေလးသုိ႔ ေရာက္ရွိေန၏။
ထုိဆုိင္ေလးသည္ ပုဇြန္ ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေရေက်ာ္လမ္းမ၊ ပုဇြန္ေတာင္ ABC Mart ႏွင့္ မ်က္ ႏွာခ်င္းဆုိင္တြင္ တည္ရွိ၏။
ထုိဆုိင္သုိ႔ ဧည့္သည္မ်ား လာမည္ျဖစ္၍ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေန၏။
မၾကာမီ ေဒါက္တာပြင့္ သက္တင္၊ ေဒါက္တာ ယုစႏၵာ၊ ေဒါက္တာ တင္တင္ဦးႏွင့္ ေဒါက္ တာျမျမေအးတုိ႔ေရာက္ရွိလာ၏။
''ပြင့္တုိ႔ေရာက္ၿပီပဲ။ ဆရာ ေဆြေနာက္က်ေနၿပီ''
ေဒါက္တာ တင္ေမာင္ေဆြ တစ္ဦးတည္းသာ မေရာက္ေသး ေပ။
''ဆရာေက်ာ္၊ဘာေတြရ လဲ ေျပာပါဦး''
''ျမန္မာ့႐ုိးရာ ဟင္းလ်ာ ေတြရတယ္။ ထုိင္းစာ၊ တ႐ုတ္စာ လည္းရတယ္။ သဘာဝ သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္မ်ဳိးစုံလည္းရတယ္''
''နာမည္ႀကီးတာ တစ္ခု ႏွစ္ခုေလာက္ေျပာျပပါလား''
''ပုစြန္ကင္ ထုိ္င္းေဆာ့စ္က နာမည္ႀကီးပဲ၊ ဒီဟင္းလ်ာမွာ ပု စြန္၊ပ်ားရည္၊ င႐ုတ္သီးစိမ္း၊ နံနံ ပင္၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ဆလတ္ရြက္ ေတြနဲ႔ စီမံထားတယ္။ ခ်က္ပုံခ်က္ နည္းက အရင္ဆုံး ပုစြန္ကုိဆီပူ ထုိးတယ္၊ ၿပီးေတာ့ပ်ားရည္ေလာင္း တယ္၊ ၿပီးမွ င႐ုတ္ႏွစ္နဲ႔ေရာတယ္၊ အရသာက ခ်ဳိစပ္အရာသာပဲ၊ ပုစြန္စားလုိက္တာနဲ႔ ပ်ားရည္ အနံ႔ ေမႊးေမႊးေလးနဲ႔ င႐ုတ္သီးအစပ္ အရသာေလးကုိ ခံစားရမွာျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီဟင္းကုိ ထမင္းနဲ႔ တြဲစား လည္းရပါတယ္''
''ဒါဆုိ ပုစြန္ကင္ထုိင္း ေဆာ့စ္မွာေပးပါ''
''ရပါတယ္၊ မွာေပးမယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ၾကက္ေတာခ်က္ ဟင္းခ်ဳိပါ၊ ခဝဲသီး၊ေျပာင္းဖူး၊ ထုိင္း ပင္စိမ္း၊ ၾကက္ေပါင္၊ သံပုရာသီး ေတြသုံးၿပီးခ်က္တာ၊ စစခ်င္း ၾကက္ ေပါင္ကုိ ၾကက္သြန္ျဖဴနဲ႔ ဆီပူ တုိက္လုိက္တယ္၊ ၿပီးမွအသီးအ ရြက္ေတြထည့္တယ္၊ အခ်ဳိမႈန္႔နည္း နည္းထည့္သုံးတယ္၊ အဓိကက ၾကက္သားမႈန္႔သုံးတယ္၊ အရသာ က ခ်ဥ္ငန္ စပ္အရသာ၊ ဟင္းအ ရည္မွာ ထုိင္းပင္စိမ္းပါလို႔ အနံ႔ေမႊး တယ္၊ အရသာကလည္း တစ္မ်ဳိး ထူးျခားတယ္''
''ဒါဆုိ ၾကက္ေတာခ်က္ ဟင္းခ်ဳိလည္းမွာေပးပါ''
''ရပါတယ္။ ပြင့္တုိ႔ထမင္း ပါတြဲစားရေအာင္ ထမင္းျဖဴလည္း မွာထားပါတယ္''
''ဟုတ္ၿပီ၊ သဘာဝသစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးလည္းမွာေပး ပါ''
''ရပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ေဗဒင္ ဆရာႀကီးအလႅကပၸဆရာမဲ ဘယ္ လုိေနေသးလဲ''
''မသက္သာပါဘူး၊ ခုဆရာေဆြ အဲဒီေရာက္ေနတယ္၊ ဆရာမဲေရာဂါက ခံတြင္းကင္ဆာ ပဲ၊ ကင္ဆာက်ိတ္ကပါးကုိ ေဖာက္ ထြက္ေန တယ္၊ ႐ုပ္ကေၾကာက္စ ရာႀကီးျဖစ္ေနတယ္၊ သြားေတြျမင္ ေနရတယ္၊ လူကလည္း အ႐ုိးေပၚ အေရတင္ျဖစ္ေနၿပီ''
''ဆရာမဲက ကြမ္းသိပ္စား တယ္၊ ခံတြင္းကင္ဆာက ကြမ္းနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္''
''ဆရာေက်ာ္က ဗဟုသုတ စုံတယ္၊ ရွင္းျပပါဦး''
''တစ္ကမၻာလုံးမွာ ကြမ္းစားတဲ့ လူကမနည္းဘူး၊ ကမၻာ့လူဦးေရ စုစုေပါင္းရဲ႕ ဆယ္ပုံတစ္ပုံက ကြမ္းစားေနၾကတယ္၊ ကြမ္း က ေကာ္ဖီ လုိ၊ နစ္ကုိတင္းတုိ႔လုိ စြဲလမ္း ေစတယ္၊ အထူးသျဖင့္ လုပ္ငန္း ခြင္က လုပ္သားေတြစားၾကတယ္၊ အေဝးေျပးကားေမာင္းရင္း စားရင္ ႏုိးၾကားေနေစတယ္၊ ၾကာလာေတာ့ ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ေစတယ္''
''ေၾကာက္စရာႀကီးပါလား''
''လူေတြက က်န္းမာေရး ဗဟုသုတနည္းေတာ့ မေၾကာက္ၾက ဘူး၊ Taiwan မွာဆုိရင္ အေတာ္စား ၾကတယ္တဲ့၊ Taiwan's Chewing Gum လုိ႔ ေတာင္တင္စားေခၚေဝၚ ၾကတယ္။ ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ၾက လြန္းလုိ႔ ထုိင္ဝမ္အစုိးရက က်န္း မာေရးပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ ဖိဖိ စီးစီး လုပ္ေနရတယ္တဲ့''
''လုပ္သင့္ပါတယ္''
''ကြမ္းမွာက ႐ုိးရာဓေလ့ ကုိလုိက္ၿပီး တစ္တုိင္းျပည္နဲ႔ တစ္ တုိင္းျပည္ ကြာျခားတာရွိတယ္၊ ပါ ေလ့ပါထရွိတာက ထုံးရယ္၊ ကြမ္း ရြက္ရယ္ Cardamon ရယ္၊ Cinnamon ရယ္ Tobacco ရယ္ ပါ တတ္တယ္''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာေက်ာ္''
''International Agency for Research on Cancer ဆုိတဲ့ သုေတသနအဖြဲ႔ႀကီးကေလ့လာ ထားတာရွိတယ္၊ ကြမ္းမွာ ကင္ဆာ ျဖစ္ေစတဲ့ Carcinogen ေခၚတဲ့ ဓာ တုျဒပ္ေပါင္းေတြပါတတ္တဲ့''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာေက်ာ္''
''ထုံးကလည္း အေရးပါတဲ့ ေနရာမွာရွိတယ္။ခံတြင္းထဲမွာ ပြန္း ပဲ့ရွနာဒဏ္ရာ ေသးေသးကေလး ေတြ ျဖစ္ေစတယ္။ ဒီဒဏ္ရာေတြ ကေန ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ ျဒပ္ ေပါင္းေတြက ကုိယ္ထဲဝင္သြား တာတဲ့။ ထုံးကလည္း အႏၲရာယ္ရွိ တယ္''
''စားတဲ့လူေတြက ဒါကုိမ သိၾကဘူးေနာ္''
''ဟုတ္တယ္၊ မသိၾကဘူး။ Professor Hahn Ling Jiunn ဆို တာက ကင္ဆာပါရဂူပဲ၊ သူက National Taiwan University Hospital က ပါေမာကၡႀကီး။ သူက ေျပာတယ္၊ ကြမ္းစားတဲ့ လူတစ္ရာ မွာ ငါးဆယ္ေလာက္က ကြမ္းဟာ ကင္ဆာျဖစ္ေစတယ္ ဆုိတာ မသိ ၾကဘူးတဲ့၊ မသိၾကလို႔လည္း စား ေနၾကတယ္တဲ့၊ ကမၻာေပၚမွာ ခံ တြင္း ကင္ဆာျဖစ္ႏႈန္းဟာ Taiwan က အမ်ားဆုံး စာရင္းထဲမွာ ပါေန တယ္တဲ့။ Top two or three in the world တဲ့''။
''ဒီမွာလည္း မသိၾကေသး ဘူးေနာ္''
''ဟုတ္တယ္၊ မသိၾကေသး ဘူး။ Qiu Zhen Huang ဆုိတဲ့ ကင္ဆာလူနာ အေၾကာင္း ေျပာျပမယ္၊ သူက ကြမ္းစားတယ္၊ ခံတြင္း ကင္ဆာ ျဖစ္လာတယ္၊ သူ ကဆယ္ႏွစ္ ေလာက္ကြမ္းစားခဲ့တယ္၊ သူက လုပ္ငန္းခြင္မွာ သူ မ်ားစားေတာ့ လုိက္စားတယ္။ ႏွစ္ ေပါင္း မ်ားစြာၾကာေတာ့ ကင္ဆာ ျဖစ္လာတယ္''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာေက်ာ္''
''သူရဲ႕ ဘယ္ဘက္ပါးမွာ အေပါက္ျဖစ္လာတယ္၊ ကင္ဆာ က်ိတ္က ေဂါက္သီးေဘာ္လုံး ေလာက္ႀကီးလာတယ္။ စားသမွ် အဲဒီ အေပါက္ကေနျပန္ထြက္ တယ္။ Mr Qiu ဟာ အေတာ္ခံစား ရတယ္''
''သနားစရာပဲ''
''သူဟာ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္း ပ်က္ျဖစ္ေနတယ္၊ ရွက္လုိ႔ လူၾကားထဲ မထြက္ရဲဘူး၊ သူ႔လုိ လူနာေတြလည္း Taiwan မွာ အမ်ားႀကီးပဲ၊ တစ္ႏွစ္ တစ္ႏွစ္မွာ ခံတြင္းကင္ဆာ လူနာသစ္ ငါးေထာင္ေက်ာ္ရွိ တယ္။ အဲဒီလူနာေတြထဲမွာ ၈ဝ%ကေန ၉ဝ% ေလာက္က ကြမ္းစားတယ္''
''ဟုတ္ကဲ့ဆရာေက်ာ္''
''စစခ်င္းေတာ့ ပါးစပ္ထဲမွာ အဖုေသးေသးကေလးစျဖစ္တယ္၊ တခ်ဳိ႕က အျဖဴေရာင္၊ အခ်ဳိ႕က အနီေရာင္၊ ေနာက္ေတာ့ ႀကီးလာတယ္၊ အသားေကာင္း ေတြ စားသြားတယ္၊ ပါးေပါက္ထြက္ တယ္၊ Grotesque Flesh Eating Tumour ျဖစ္လာတယ္''
''အေတာ္ဆုိးတဲ့ ေရာဂါပါ လား''
''ဟုတ္တယ္ဆုိးတယ္၊ လူနာေတြဟာ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ျဖစ္သြားတယ္၊ ခႏၶာကုိယ္ပ်က္စီးသလုိ စိတ္ဓာတ္လည္း ထိခုိက္တယ္၊ စိတ္က်ေရာဂါျဖစ္လာတယ္၊ အ ေတာ္ဆုိးတဲ့ ေရာဂါပဲဗ်''
''ကုလုိက္ရင္ေရာ''
''ကုၿပီးရင္ေတာင္ နဂုိအ ေျခအေနျပန္မရဘူး။ Professor Hahn ကေျပာတယ္၊ ကုၿပီးရင္ လည္းလူနာဟာ မၿပဳံးႏုိင္ မရယ္ ႏုိင္ဘူးတဲ့။ Basic Function ေတြမလုပ္ႏုိင္ဘူးတဲ့။ ေရာဂါအေျခအ ေနကုိလုိက္ၿပီ ေအာက္ေမး႐ုိးကုိ ျဖတ္ပစ္ရလုိ႔တဲ့။ ႐ုပ္ဆင္း အဂၤါခ်ဳိ႕ ယြင္းသြား ပါတယ္တဲ့''
''ဆုိးလုိက္တာေနာ္''
''ဟုတ္တယ္ဆုိးတယ္။ Mr Qiu က ကံေကာင္းတယ္၊ ကင္ဆာ ကုိ ခြဲစိတ္ကုသႏုိင္တယ္၊ ပါးကုိ လည္း Reconstructive Surgery လုပ္ ၿပီး ျပဳျပင္ႏုိင္ခဲ့တယ္၊ ဒါေပ မယ့္ ကင္ဆာလူနာအမ်ားစုက ကံမေကာင္းရွာဘူး။နဂုိလုိျပန္မ ျဖစ္ဘူး''
''ဟုတ္ကဲ့ ဆရာေက်ာ္''
'' Taiwan အစုိးရက ကင္ဆာျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ႀကိဳးစား ေနတယ္၊ ေရာဂါက ႏုတုန္းကုရင္ လြယ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ႏုစဥ္မွာသိ ရေအာင္ ႀကိဳတင္ စစ္ေဆးေရးေတြ ကို အခမဲ့လုပ္ေပးေနတယ္၊ မသကၤာစရာ ေရာဂါလကၡဏာ ေတြ႕ရင္ အခမဲ့စစ္ႏုိင္တယ္''
''ေကာင္းတယ္ ဆရာ ေက်ာ္''
''ၿပီးေတာ့ လူေတြကြမ္း ျဖတ္ခ်င္ရင္ ျဖတ္လုိ႔ရေအာင္ စီ စဥ္ေပးတယ္၊ ကြမ္းကေဆးလိပ္လုိ ပဲ၊ စြဲတတ္တယ္၊ အလြယ္နဲ႔ျဖတ္ လုိ႔ မရဘူး။အကူအညီလုိတယ္၊ သူ တုိ႔ဆီမွာကြမ္းျဖတ္ခ်င္ရင္ ကူညီ တယ္''
''ေကာင္းတယ္ ဆရာ ေက်ာ္
''သူတုိ႔ အစီအစဥ္ေတြ ေအာင္ျမင္တယ္။ ၂ဝ၁၃မွာ ကြမ္း စြဲသူ လူေတြအားလုံးမွာ တစ္ဝက္ က ကြမ္းျပတ္သြားတယ္၊ ဒါေပ မယ့္ လြယ္လြယ္နဲ႔မေအာင္ျမင္ဘူး၊ အတုိက္အခံေတြရွိတယ္၊ အခက္ အခဲေတြရွိတယ္''
''တစ္ဝက္ျပတ္လည္း မ ဆုိးဘူးေပါ့''
''ၿပီးေတာ့ ကြမ္းစုိက္တဲ့ စုိက္ပ်ဳိးေရးသမားေတြကုိ ကူညီ တယ္၊ ကြမ္းအစား တျခားအပင္ စုိက္ခုိင္းတယ္၊ စုိက္ခ်င္ေအာင္ မက္လုံးေပးတယ္၊ ကြမ္းပင္ မရွိရင္ ကြမ္းမရဘူး၊ ဒါလည္းကြမ္းျပတ္ ေအာင္ တစ္နည္းတစ္လမ္းလုပ္ တာပဲ''
''နည္းယူစရာပဲေနာ္''
''ထုိင္ဝမ္လိုပဲ အိႏိၵယနဲ႔ ယုိးဒယားမွာလည္းလုပ္ေနတယ္၊ ကြမ္းစြဲတဲ့လူေတြ ကြမ္းျပတ္ေအာင္ ေပါ့''
''လုပ္သင့္ပါတယ္''
''တစ္ဦးခ်င္းႀကိဳးစားျဖတ္ သင့္သလုိ ႏုိင္ငံအစုိးရကလည္း ပ့ံ ပုိးသင့္တယ္၊ ကြမ္းျဖတ္ျခင္းဟာ ကင္ဆာေရာဂါကုိ ႀကိဳတင္ကာ ကြယ္တာပါပဲ''
''ဆရာမဲသာ ကြမ္းမစားခဲ့ ရင္ ကင္ဆာျဖစ္မ်ားမွာ မဟုတ္ ဘူး''
''ဟုတ္တာေပါ့့။ ကင္ဆာမ ျဖစ္ဘဲ က်န္းမာေနမွာပဲ''
ထုိစဥ္ ထိုင္းစားေသာက္ ဖြယ္ရာမ်ား ေရာက္ရွိလာ၏။
''ကဲ-သုံးေဆာင္ၾကဦး။ စား စရာေတြစုံေနၿပီ။ သဘာဝသစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္ေတြလည္းပါတယ္''
ထုိစဥ္ ေဒါက္တာလင္း ႏုိင္ထြန္းဦးေဆာင္ေသာ ဧည့္သည္ တစ္စု ေရာက္ရွိလာျပန္၏။
''ဟာ-ဆရာလင္းၾကြပါ။ အေတာ္ပဲ ဆရာလင္းက မႏၲေလး တုန္းက ဧည့္ဝတ္ေက်ထားတယ္။ ခုဧည့္ခံပါရေစ''
''ဟာ-ဟန္က်တယ္ဗ်ာ၊ ပုစြန္ကင္ထုိင္းေဆာ့စ္နဲ႔ ၾကက္ ေတာ့ခ်က္ဟင္းခ်ဳိနာမည္ႀကီးလုိ႔ ဒီ ဆုိင္လာတာဗ်''
''ဟုတ္တယ္ဆရာလင္း၊ အဲဒီႏွစ္မ်ဳိးက နာမည္ႀကီးတယ္။ ကြၽန္ေတာ္မွာေပးမယ္ ထုိင္ၾကပါ''
''ေက်းဇူးပဲ ဆရာေက်ာ္''
ေဒါက္တာ လင္းႏိုင္ထြန္း ႏွင့္အတူ ေဒါက္တာျမျမဝင္း၊ ေဒါက္တာ သီတာမုိးၾကည္၊ ေဒါက္ တာ ဝင္းနီလာႏွင့္ ေဒါက္တာ မုိး မုိးခင္တုိ႔ပါလာ၏။
ထုိစဥ္ ေဒါက္တာပြင့္သက္ တင္က အနားကပ္၍ တုိးတုိးက ေလးေျပာလုိက္၏။
''ဆရာေက်ာ္၊ Bill ရွင္းဖုိ႔ အဆင္ေျပပါမလား''
''ရပါတယ္ ပြင့္ရယ္ မပူပါနဲ႔''
ဟန္ကုိယ္ဖုိ႔လုပ္၍ ဧည့္သည္မ်ားေရွ႕တြင္ ေငြအလုံအ ေလာက္ပါသေယာင္ ေျပာလုိက္ေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ ပထမဝုိင္း အတြက္ သာ ပါလာ၏။ ဒုတိယဝုိင္း အတြက္ မလုံေလာက္ေပ။
ထုိစဥ္ ကယ္တင္ရွင္ ေရာက္လာ၏။
ကယ္တင္ရွင္က ရာဟု ေမာင္ေမာင္။
သူက ဆိုင္မန္ေနဂ်ာကုိ တစ္စုံတစ္ရာေျပာလုိက္၏။
စားေသာက္၍ ၿပီးစီးသည္ အထိ Bill ေရာက္မလာေတာ့ေပ။
စားေသာက္ၿပီးစီးေသာအ ခါ တစ္အုပ္စုလုံး ခပ္သြက္သြက္ ထျပန္ခဲ့ၾကေလေတာ့၏။
ေအာင္ (ေဆး-၁)
ရည္ၫႊန္းခ်က္။ ။ BBC News မွ "Asia's Deadly Secret:The scourge of the betel" Nut ေဆးပညာေဆာင္းပါးကုိ မွီျငမ္း ကုိးကားပါသည္။
http://www.zaygwet.com/healthy.php?id=293
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+