Penorit ေဆးဆိုတာဘာလဲ
Penorit (Norethisterone Acetate + Ethinyloestradiol) ဆိုတဲ့ ေဆးအေၾကာင္းႏွင့္ ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆုိးက်ိဳးမ်ားကုိ သိလုိပါသည္ရွင့္။
• Penorit Tablets ေဆးမွာ Norethisterone Acetate 10mg နဲ႔ Ethinyloestradiol 0.02mg ေတြ ပါတယ္။
• ရာသီမလာသူေတြကို ေပးႏိုင္တယ္။ Secondary amenorrhoea ေခၚတဲ့ အရင္တံုးက ရာသီ လာျပီးေနာက္မွ မလာတဲ့အမ်ိဳးအစားအတြက္ သံုးရတယ္။ ၈ ပတ္အထိ မလာေသးသူေတြကို မသံုးသင့္ဘူး။ အနည္းဆံုး ၂ လ ထိန္ေနျပီး ကိုယ္ဝန္လဲမရွိသူေတြကိုသာ ေပးတယ္။
• Penorit ေဆး ၁ ျပားကို ၂ ရက္ဆက္ေသာက္ပါ။ ေရေသာက္တာ မမ်ားေစနဲ႔။ ေဆးေသာက္ျပီး ၃-၆ ရက္မွာ ေသြးဆင္းမယ္။ အလြန္ဆံုး ၁၅ ရက္ေစာင့္ရမယ္။ ေသြးမဆင္းရင္ ေဆးစစ္ရမယ္။
• ကေလးႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္ မသံုးတာေကာင္းတယ္။ အသားဝါတာ၊ ႏို႔ၾကီးလာတာျဖစ္တတ္တယ္။
• Rifampin (တီဘီေဆး) Phenylbutazone, Phenytoin sodium (အိပ္ေဆး၊ အတက္ရပ္ေဆး)၊ Griseofulvin (ေပြး-မိႈေဆး)၊ Ampicillin and Tetracyclines (ပဋိဇီဝေဆး) ေဆးေတြ ေပးေနသူေတြ သတိထားရမယ္။
• Thrombophlebitis ေသြးခဲေရာဂါရွိေနသူ၊ Deep vein thrombophlebitis အတြင္းေသြးျပန္ေၾကာ ပိတ္ဘူးသူ၊ Cerebral vascular, Coronary artery disease ဦးေႏွာက္ -ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေနသူ၊ Carcinoma of the breast ရင္သား-ကင္ဆာ ရွိေနသူ၊ Carcinoma of the endometrium သားအိမ္-ကင္ဆာရွိသူ၊ Estrogen-dependent neoplasia (အီစထိုဂ်င္) ေဟာ္မုန္းနဲ႔ ဆက္စပ္ရွိတဲ့ ကင္ဆာရွိေနသူ၊ Undiagnosed abnormal genital bleeding ေမြးလမ္းကေန အေၾကာင္း မေသျခာဘဲ ေသြးဆင္းေနသူ၊ Hepatic adenomas or carcinomas အသဲ အက်ိတ္၊ အသဲ-ကင္ဆာရွိ သူေတြကို ဒီေဆး မေပးရဘူး။
• ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ ေခါင္းကိုက္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေျပာင္းလဲ (ပိန္-ဝ)၊ ဆံပင္ပါး၊ ရင္သားတင္းမယ္။ ေသြးဆင္းမ်ားမယ္၊ ဖ်ားမယ္၊ စိတ္အေနအထားေျပာင္းမယ္၊ အအိပ္ပ်က္မယ္၊ ေမြးလမ္း ပိုးဝင္မယ္ဆိုရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။
• Thrombophlebitis ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္ျခင္း၊ Arterial thromboembolism ေသြးလႊတ္ေၾကာပိတ္ျခင္း၊ Pulmonary embolism အဆုပ္သြားေသြးေၾကာပိတ္ျခင္း၊ Myocardial infarction ႏွလံုးေသြးေၾကာ ပိတ္ျခင္း၊ Cerebral hemorrhage ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေပါက္ျခင္း၊ Cerebral thrombosis ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္ျခင္း၊ Hypertension ေသြးတိုး၊ Gallbladder disease သည္းေျခအိတ္ေရာဂါ၊ Carcinomas or Benign liver tumors အသဲ အက်ိတ္-ကင္ဆာျဖစ္လာႏိုင္တယ္။
Penorit ေဆးမွာ Norethisterone Acetate 10mg နဲ႔ Ethinyloestradiol 0.02mg ေတြ ပါတယ္။ ပံုမွန္ အမ်ားသံုး ၂၁ (၂၈) လံုးပါ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲ တားေဆးေတြနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ ေဟာ္မုန္းပါတာ ၁ဝ ဆ ကေန အဆ ၂ဝ အထိ ကြာတယ္။
- Brevicon® = 0.5 mg Norethindrone + 0.035 mg Ethinylestradiol
- Norinyl®1+35 = 1 mg Norethindrone + 0.035 mg Ethinylestradiol
- Norinyl®1+50 = 1 mg Norethindrone + 0.05 mg Mestranol
- Alesse® 28 = 0.10 mg Levonorgestrel + 0.02 mg Ethinylestradiol
- Mala-D and Mala-N = Levonorgestrel-0.15 mg + Ethinyl oestradiol- 0.03mg
ဒီေဆးေတြထဲက Norethisterone (Norethindrone) နဲ႔ Levonorgestrel ဆိုတာ Progestogen (ပရိုဂ်င္တိုဂ်င္) ေဟာ္မုန္းျဖစ္တယ္။ အဲဒါကို ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲ တားေဆး၊ ေဟာ္မုန္း ၁ မ်ိဳးတည္း တားေဆး အျပင္ အေရးေပၚ တားေဆးမွာပါ သံုးတယ္။ အေရးေပၚတားေဆးအအေနနဲ႔ Levonorgestrel 1.5 mg ကို တခါတည္း ေသာက္ႏိုင္သလို၊ Levonorgestrel .75 mg ကို ၁၂ နာရီျခား ၂ ခါ ေသာက္ႏိုင္တယ္။ အကာအကြယ္မပါလဲ ဆက္ဆံမႈျပဳျပီး ၇၂ နာရီအတြင္း ေသာက္ရင္ ကိုယ္ဝန္မရေစဘူး။
Penorit ေဆးဟာ ေဟာ္မုန္းေတြ ပါေနေပမဲ့ ပံုမွန္တားေဆးလဲ မဟုတ္၊ အေရးေပၚ တားေဆးလဲ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္ဝန္မရွိဘဲ ရာသီမလာတာအတြက္ သံုးရတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၂ဝ-၈-၂ဝ၁ဝ
-------------------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)