ပံုရိပ္လႊာမ်ား ရိုက္ကူးျခင္း - Portrait Photography
စကားဦး
Portrait Photography နွင့္ပတ္သက္၍ ကၽြန္ေတာ္သည္ ဓါတ္ပံုဆိုင္ရာ မွတ္စုမ်ား စတင္ ေရးသားသည့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္း အပိုင္း(၁) မွ (၄) အထိ ေရးခဲ့ပါသည္။
အဆိုပါအခ်ိန္က ေရးလုိေဇာႏွင့္သာ ေရးခဲ့ေသာ္လည္း သင့္ေလွ်ာ္မည္ထင္သည့္ ေဆာင္းပါး တစ္ခုျခင္းကို လံုးေကာက္ သေဘာမ်ိဳး ဘာသာျပန္ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ ယခု ျပန္ဖတ္ ၾကည့္ရာတြင္ Portrait ရိုက္ကူးျခင္း ႏွင့္ပတ္သက္၍ အစီအစဥ္တက် ၊ စနစ္တက် မရွိဘဲ ေတာင္တစ္ခု ေျမာက္တစ္ခု ဆိုသကဲ့သို႕ ကစင့္ကရဲ ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႕ ရပါသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ အဆိုပါမွတ္စုမ်ားကို အေျချပဳကာ စုစုစည္းစည္းလည္းျဖစ္ ၊ စနစ္တက်လည္း ျဖစ္ေစရန္ အတြက္ အျခားေသာ Portrait ဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးမ်ားကိုပါ ထပ္မံ ျဖည့္စြက္ ဘာသာျပန္ကာ ဤ မွတ္စု ကို ျပန္လည္ ေရးသားရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
Portrait Photography ရိုက္ကူးျခင္း။
Portrait Photography ရိုက္ကူးျခင္း ကို ကင္မရာ Setting သေဘာ အလိုက္ Focusing, Aperture, Shutter Speed စသည္ တို႕ ကို အေျခ ခံ ကာ အပိုင္းလိုက္ ေဖၚျပသြားပါမည္။ အဓိကအားျဖင့္ Portrait Photography ေဆာင္းပါးရွင္ Darren Rowse ၏ Portrait Photography ဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါး မ်ားကို ပင္မအျဖစ္ အေျခတည္ကာ အျခားေသာ အခ်က္မ်ား ျဖင့္ ေပါင္းစပ္ ရးသားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
Focusing ( Setting)
Portrait Photography သည္ လူ ရုပ္ပံု ကို ရိုက္ ျခင္း သာ မဟုတ္ ဘဲ ၊ တိရိစၦာန္ ၊ ရုပ္ထု စသည့္ Subject မ်ား အား ၄င္း တို႕ ၏ ရုပ္ပံု ကို အထူးျပဳ ရိုက္ ကူးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
1. စတူဒီယိုအတြင္း အေျခအေန အားလံုးကို စိတ္ၾကိဳက္ ဖန္တည္း၍ ရိုက္ျခင္း၊
2. Out-door ျပင္ပတြင္ တတ္နိုင္သမွ် လိုအပ္သည့္ အေျခအေနမ်ားကို ဖန္တည္းကာ ရိုက္ျခင္း၊
3. လွဳပ္ ရွားေနသည့္ Subject ကို ရိုက္ျခင္းဟူ၍ အၾကမ္း ဖ်ဥ္း (၃) မ်ိဳး ေဖၚျပ သြားပါမည္။
1. စတူဒီယို အတြင္း Indoor ရိုက္ကူးျခင္း
Indoor ရိုက္ရာ တြင္ သာမန္ အားျဖင့္ ျပင္ပ ထက္ အလင္းေရာင္ နည္း နိုင္ေျခ ရွိပါ သည္။ ျပတ္သားေသာ ပံု ရရန္ အတြက္ လက္ရွိ Setting လုပ္ထားေသာ Aperture နွင့္ တဲြ ထားသည့္ Exposure Speed သည္ 1/60 ေအာက္ ေရာက္ေနပါလွ်င္ Exposure Speed ကို Compensate လုပ္ရန္အတြက္ ISO ကို တင္ေပး ရန္ လိုပါသည္။
Indoor Portrait ရိုက္ရာ တြင္ 50mm, f-1.8 ႏွင့္ 85mm, f-1.8 ကဲ့ သို႕ေသာ Lens မ်ားသည္ မ်ားစြာ ေကာင္းမြန္သည့္ Lens မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ Aperture ကို က်ယ္က်ယ္ ဖြင့္နိုင္သည့္အတြက္ ISO ကို မ်ားမ်ား တင္ရန္မလိုပါ။ အလင္းေရာင္ အလြန္ လံုေလာက ္ ေလာက္ စြာရွိေသာ အခန္း မဟုတ္ဘဲ အလင္းေရာင္ သာမန္ သာရွိသည့္ အခန္း ဆိုပါက ISO 400 မွ် အထိ တင္ရန္ လိုပါမည္။
Aperture အလြန္က်ယ္သည့္ Lens မ်ားကို Aperture က်ယ္က်ယ္ဖြင့္ကာ ရိုက္မည ္ဆိုပါက Depth of Field အလြန္ ပါးသည့္ Shallow Depth of Field ျဖစ္လာ ေသာၾကာင့္ Focus အလြန္ တိက် ရန္ လိုပါမည္။
Indoor Portrait ရိုက္ရာတြင္ သာမန္အားျဖင့္ အလင္းေရာင္ နည္းခ်ိန္၌ ကင္မရာလွဳပ္ ရွားမွဳ ကို ထိန္းသည့္ အေနႏွင့္ ISO 400 အနည္းဆံုး ႏွင့္ Exposure ( Shutter) Speed ကို အနည္းဆံုး 1/60 ေအာက္ မေလွ်ာ့ ဘဲ ထိုထက္ ျမန္ သည့္ Exposure Speed ကိုသာ ေရြး သင့္ပါသည္။
ျငိမ္ေနသည့္ ရုပ္ပံုကို ရိုက္ျခင္း။
အထက္ပါ ပံုကဲ့သို႕ ျငိမ္ေနသည့္ ရုပ္ပံုကို ရိုက္ရာ၌ -
- Auto-Focus Mode ကို လွဳပ္ရွားမွဳ မရွိဘဲ ျငိမ္သက္ေနသည့္ Subject မ်ားအား Focus လုပ္ ေသာ Nikon အေခၚ AF-S, ( Single Servo – AF )
- ႏွင့္ AF- Area Mode ကိုေရြးခ်ယ္ ရာတြင္မူ တစ္ေနရာ ထည္းကိုသာ အေလးေပး Focus လုပ္သည့္ Single Point- AF ကိုေရြးကာ AF-S ႏွင့္ တဲြ သုံုးသင့္ပါသည္။
2. ျပင္ပတြင္ Outdoor ရိုက္ကူးျခင္း။
သမားရိုက် Portrait ရိုက္ရာ တြင္ အမ်ားအားျဖင့္ ေနာက္ခံ အေနွာက္ အရွက္ ( Distraction ) မရွိဘဲ Subject ကိုသာ အာရံု ေရာက္ေစရန္ Shallow Depth of Field ျဖစ္လာေစသည့္ Wide Aperture မ်ားျဖင့္ သာ ရိုက္ေလ့ ရွိၾကပါသည္။
Standard Zoom Lens ကို သံုးမည္ ဆိုပါက -
- Focal Length ကို 50mm ႏွင့္ 100mm ၾကား ထား သင့္ပါသည္။ Portrait ရိုက္ရာ တြင္ Focal Length ကို 50mm ထက္ မေလွ်ာ့ ေစသင့္ပါ။ ထိုထက္ Focal Length တုိသြားပါက Subject အခ်ိဳး အစား မမွန္ ျဖစ္သြား နိုင္ပါ သည္။
Nikon 18-200mm, f-3.5-5.6, Standard zoom Lens.
( Standard Zoom Lens ၏ အတိုဆံုး Focal Length သည္ 50mm ေအာက္တြင္ ရွိပါသည္။ )
- Aperture Priority ထားသင့္ပါသည္။
- Standard Zoom Lens တြင္ ယင္း၏ ရ နိုင္သမွ် အက်ယ္ ဆံုး Aperture မ်ားျဖစ္သည့္ f-3.5, f-5.6 စသည္တို႕ တြင္ Set လုပ္ထား သင့္ပါသည္။
- Subject ၏ လွဳပ္ ရွားမွဳ ႏွင့္ ကင္မရာ တုန္ခါ မွု မ်ားကို Freeze လုပ္ နိုင္ရန္အတြက္ Shutter Speed ကို 1/125 ထက္ မေလွ်ာ့ ေအာင္ သတိျပဳ ရပါမည္။
- Auto Focus Mode ကို Single Point-AF တြင္ ထား ကာ ေအာက္တြင္ နမူ နာျပထားသည့္ ပံု အတိုင္း Subject ၏ မ်က္လံုးကို Focus ဖမ္း ရပါမည္။
အထက္ပါ ပံုမွာ Outdoor Portrait နမူနာပံု တစ္ပံုျဖစ္ပါသည္။ Single Point Focus ျဖင့္ Subject ၏ မ်က္လံုး တြင္ Focus ဖမ္းထားပါသည္။
- White Balance ကိုမူ ေနရာ ေဒသ ၏ အေရာင္ အေျခအေနကို လိုက္ ကာ Set လုပ္ရန္ လိုပါသည္။
- Play With Backgrounds
Portrait ရိုက္ရာ တြင္ Subject ကို အာရံု စုျပံဳ က်လာေစရန္ ေအာက္ပါ ပံု ကဲ့သို႕ ေနာက္ခံ Background အား တတ္နိုင္သမွ် ေျဖာက္ ၾကသည္ က မ်ားပါသည္။
သို႕ ရာ တြင္ တစ္ခါ တစ္ရံတြင္ ေအာက္ပါ ပံု ကဲ့သို႕ ေနာက္ခံ က Subject ကို ပို၍ ေပၚလာေစရန္ အား ပို ေပးသည့္ အေနအထားမ်ိဳးလည္း ရွိပါသည္။
Unfocused Shots
ဓါတ္ပံု၏ အသက္ သည္ ၾကည္လင္္ ျပတ္သား ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႕ ရာ တြင္ ေအာက္ပါ ပံုကဲ့သို႕ တစ္ခါ တစ္ရံ ၌ စိတ္၀င္စားဘြယ္ရာ မွဳန္ရည္ မွဳန္၀ါး Unfocused Shot မ်ားသည္ လည္း အာရံု ကို ဖမ္းစား နိုင္ပါ သည္။
ဤ ကဲ့သို႕ ပံု ကို Narrow Depth of Field ရရန္ Aperture က်ယ္က်ယ္ ထားျပီး Subject ကို Focus မဖမ္း ဘဲ Subject ၏ ေရွ႕ တြင္ေသာ္လည္းေကာင္း ေနာက္တြင္ ေသာ္လည္း ေကာင္း Focus ဖမ္း ထားျခင္း ျဖစ္ ပါသည္။
Subject Expressions ကို ဖမ္းပါ။
အခ်ိဳ႕ ေသာ Portrait ပံု မ်ား ၏ အသက္သည္ Subjection ၏ မ်က္ႏွာ ဟန္ပန္ အေနအထား ( Expression) ျဖစ္ပါသည္။ Subject ကို Expression အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစေပၚ လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကည့္ ပါ။ ေပၚလာသည့္ Expression, Emotion ကို ဖမ္းယူပါ။
3. လွဳပ္ရွားေနသည့္ ရုပ္ပံုကို ရိုက္ျခင္း။
အထက္ပါ လွဳပ္ရွားေနသည့္ Subject ကို Freeze လုပ္ရာ တြင္-
- Subject လွဳပ္ ရွားေနသည့္ ေနာက္သို႕ လိုက္ကာ Focus လုပ္မည့္ Focus Tracking Mode ကို သံုး ရန္ လိုပါသည္။ အဆိုပါ Auto-Focus Mode မ်ားကို Canon တြင္ AI Servo AF ဟုေခၚကာ Nikon တြင္ မူ AF-C ဟု ေခၚပါသည္။ ကင္မရာမ်ား အလိုက္ အေခၚ အေ၀ၚ မ်ား မတူၾကပါ။ ထို႕ ေၾကာင့္ ရွင္းလင္း ေစရန္ အတြက္ Nikon စနစ္ ကိုသာလွ်င္ အေျခခံကာ ေရးသား သြားပါမည္ ။
ထို႕ေၾကာင့္ Moving Subject ကိုရိုက္ရာ တြင္ -
- Auto Focus Mode- ( AF-C - Continuous Srevo-AF ) ကို
- Focus Area Mode ( AF- Area Mode) မွ Dynamic Area AF, Auto-Area AF, 3D Tracking စသည့္ Mode မ်ားႏွင့္ တဲြ သံုး ရပါမည္။
AF-C ( Continuous Tracking ) စံနစ္တြင္ ကင္မရာ သည္ Subject ေရႊ႕ သည့္ေနရာ ကို လိုက္၍ ဆင့္ကဲ ဆင့္ကဲ ထပ္ကာ Focus လုပ္သည့္ နည္း ျဖစ္ပါသည္။ အထက္ပါ ပံုကဲ့သို႕ Subject ၾကီး ၾကီး ကို Freeze လုပ္နိုင္ရန္ သာမန္ လံုေလာက္ သည့္ Lighting Situation တြင္ Exposure speed 1/1000 အထက္ လိုပါမည္။ အလြန္တိုေတာင္း သည့္ အခ်ိန္တြင္း ရိုက္ရသည္ ျဖစ္ေသာၾကာင့္ Setting ျပန္လုပ္ခ်ိန္ မရ နိုင္ပါ။ ထို႕ ေၾကာင့္ Shutter Speed Priority ထားကာ ရိုက္သင့္ပါသည္။ အၾကမ္းဖ်ဥ္း Setting ကို ခန္႕မွန္း နိုင္လွ်င္လည္း Manual ရိုက္ နိုင္ပါသည္။
ISO ကို လို အပ္သလို အေလွ်ာ့ အတင္း လုပ္ရန္ လိုပါမည္။ ISO ထိန္း နိုင္သည့္ ကင္မရာ မ်ား အေနႏွင့္ မူ အလင္းေရာင္ လံုေလာက္မွဳ မရွိသည့္ေနရာ မ်ား တြင္ Exposure speed ကိုလိုအပ္ သေလာက္တင္ နိုင္ရန္ ISO 400 မွ 800 အထိ တင္ကာ ရိုက္ သင့္ပါသည္။
အတန္အသင့္ လွဳပ္ရွားနိုင္ေျခရွိသည့္ Subject ကို ရိုက္ျခင္း။
အထက္ပါ ပံုကဲ့ သို႕ အ နည္းငယ္ လွဳပ္ရွား နိုင္သည့္ Subject ကို ရိုက္ရာတြင္မူ
- Auto Focus Mode ကိုေရြးရာ တြင္ ျငိမ္ေနလွ်င္ ျငိမ္ေနသည့္ အေလွ်ာက္၊ အနည္းငယ္ လွဳပ္ရွားလွ်င္ လွဳပ္ ရွားသည့္ အေလွ်ာက္ အလိုအေလွ်ာက္ လိုက္၍ ေျပာင္းကာ Focus လုပ္ေပးသည့္ AF-A ( Auto – Servo AF ) ႏွင့္ ၊
- AF Area Mode ကိုမူ ကင္မရာ Firmware က ဧရိယာ အားလံုး ကို ေရြးခ်ယ္ကာ လိုက္၍ခ်ိန္ေပးေသာ Auto-Area AF တို႕ တဲြ သံုးရန္ သင့္ပါသည္။
- လံုး ၀ လွဳပ္ ရွားျခင္း မရွိဘဲ ျငိမ္ေနပါလွ်င္ AF Area Mode အတြင္းရွိ Single Point – AF ႏွင့္ လည္း တဲြ သံုး နိုင္ပါသည္။
ဓါတ္ပံု သည္ အနုပညာ ဖန္တည္း မွဳ တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္ စေနစ္ ၊ ဥပေဒသ ကို မွ် ပံုေသ မယူ နိုင္ပါ။ စိတ္တိုင္းက် ဖန္တည္း နိုင္သည္ ကို သတိျပဳသင့္ပါသည္။
Aperture
Aperture သည္ Portrait ရိုက္ရာ တြင္ အလြန္ အေရးပါသည့္ ေနရာ တြင္ ရွိပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ Portrait ရိုက္ရာတြင္ အမ်ားစုသည္ Aperture Priority ျဖင့္ ရိုက္ေလ့ ရွိၾကပါ သည္။ အေၾကာင္း မွာ Aperture သည္ Portrait ၏ အသက္ေသြးေၾကာ သဘြယ္ ျဖစ္သည့္ Depth of Field ကို တိုက္ရိုက္ ထိန္းခ်ဳပ္ထား သည့္ အတြက္ ျဖစ္ပါသည္။
Portrait ရိုက္ရာ တြင္ f-11, f-8, f5.6, f-2 စသည္ျဖင့္ မည္သည့္ကို Set လုပ္ရမည္ကို ၀ါရင့္ ဓါတ္ပံု ဆရာမ်ား ပံု ေသ သတ္မွတ္ ျခင္း မရွိၾကပါ။ ၄င္း တို႕ ေဆြြးေႏြးခ်က္မ်ားကို ဖတ္ၾကည့္လွ်င္ သိနိုင္ပါသည္။ မိမိ အေနႏွင့္ မည္သည့္ Effect ကို အေလးေပး ရိုက္မည္ နည္း ဆို သည့္ အခ်က္ ေပၚ တြင္ တည္ပါသည္။
မိမိ သည္ Subject ၏ ေနာက္ ခံ Background ကို လံုး၀ Distraction အျဖစ္မခံ ဘဲ မွဳန္ ၀ါးေနသည့္ Bokeh လုပ္ေတာ့ မည္ဆိုလွ်င္ Wide Aperture ျဖစ္သည့္ f-2.8, f-2 စသည္ျဖင့္ Aperture ကို က်ယ္ က်ယ္ ဖြင့္ေပးရန္ လိုပါမည္။ Potrait ဓါတ္ပံု ပညာရွင္ အမ်ားစုသည္ ေနာက္ခံ Distraction ကင္းေစသည့္ Bokeh ရ နိုင္ေစရန္ Aperture က်ယ္က်ယ္ ႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း Focal Lenth ရွည္ေသာ Lens မ်ား ႏွင့္ ေသာ္လည္း ေကာင္း ရိုက္ေလ့ ရွိၾကပါသည္။
Lens မ်ား တြင္ Sweet Spot ဆိုသည့္ အျပတ္သားဆံုး Aperture ရွိ သည္။ မ်ားေသာ အား ျဖင့္ အဆိုပါ Sweet Spot သည္ အက်ယ္ ဆံုး Aperture မွ ေန၍ တစ္ဆင့္ မွ သံုးဆင့္ အတြင္းက်ဥ္းလိုက္သည့္ ( between One-Stop and Three-Stop down ) ေလာက္ ၏ၾကား တြင္ ရွိေလ့ ရွိသည္။ ဥပမာ အားျဖင့္ 50mm, f-1.4 Lens ၏ Sweet Spot သည္ အၾကမ္း အားျဖင့္ f-2.8 ျဖစ္ သည္။
ေအာက္ပါပံု မွာ Nikon 50mm, f-1.8 ၏ Sweet spot ကို စမ္း ထားသည့္ ပံု ျဖစ္သည္။
အဆိုပါပံုကို ၾကည့္လွ်င္ Nikon 50mm, f-1.8 ၏ Sweet Spot သည္ အက်ယ္ဆံုးေသာ Aperture f-1.8 ၏ ေအာက္ ရွိ တစ္ဆင့္ မွ သံုးဆင့္ ( between One-Stop and Three-Stop ) အတြင္း ျဖစ္ေသာ f- 2.5 ႏွင့္ f-7.1 တို႕ ျဖစ္သည္ ကို ေတြ႕ ရသည္။
Aperture ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ယခင္ မွတ္စု မ်ားတြင္ ေရးခဲ့ ျပီးခဲ့ ေသာ္လည္း ယခု မွတ္စုေရး ရာတြင္လည္း တိုက္ရိုက္ သက္ဆိုင္သည့္ ပိုင္းမ်ားကို ပို၍ ရွင္းလင္းေစရန္ ျပန္လည္ ေဖၚျပ ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
Aperture Range.
၄င္းအျပင္ Head and Shoulder ႏွင့္ ¾ Length ပံုမ်ား အတြက္ f-2.8, f-3.5 တို႕ သည္ အျပတ္သားဆံုး ရေသာ Aperture မ်ား ဟု အခ်ိဳ႕ ေသာ ဓါတ္ပံု ဆရာမ်ားက ဆိုၾကသည္။
Aperture ကို မ်ားစြာ က်ယ္က်ယ္ ဖြင့္ ျပန္လွ်င္လည္း DOF အလြန္ပါးျခင္း ႏွင့္ ျပတ္သားမွဳ ဧရိယာ အလြန္က်ဥ္း သြားျခင္း မ်ိဳး ရွိနိုင္ပါသည္။ ဥပမာ ေအာက္ပါ ပံု ကဲ့ သို႕ အနည္း ငယ္ ေမာ့ ေနသည့္ ဦးေခါင္း ကို ရိုက္လွ်င္ ကင္မရာ ႏွင့္ အနီးဆံုးေနရာ ျဖစ္သည့္ နွဳတ္ခမ္း ျပတ္သားျပီး နွာေခါင္း ႏွင့္ မ်က္ လံုး တို႕၏ ၏ ျပတ္သား မွဳ ေလွ်ာ့ သြားတတ္ပါသည္။ Narrow Aperture ႏွင့္ ရိုက္ပါက DOF အလြန္ပါး ကာ Shallow Depth of Field ျဖစ္လာသည့္ အတြက္ Focusing တိက် ရန္ မ်ားစြာလို သည္။
အကယ္၍ 50mm, f-1.8 Lens ကို Aperture အျပည့္ f-1.8 ဖြင့္ျပီး Subject ၏ မ်က္လံုး ကို Single Point Focus ျဖင့္ ရိုက္ပါက မ်က္လံုးသည္ အျပတ္သား မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အျခားေသာ ေနရာမ်ားသည္ မ်က္လံုး ထက္ ျပတ္သားမွဳ ေလွ်ာ့ သြားပါ လိမ့္ မည္။
သို႕ မဟုတ္ ေနာက္ခံ Background သည့္ ေတာ အုပ္ ၊ ေတာင္တန္း၊ အေဆာက္ အဦး မ်ားကို ပါ ျပတ္သား သည့္ Effect လို အပ္လွ်င္ Depth of Field ရွည္ မည့္ က်ဥ္း ေသာ Aperture မ်ား ျဖစ္သည့္ f-8, f-11, f-16 စသည္ တို႕ ကို သံုး ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤ သို႕ျဖင့္ ေရွ႕ ေရာ ေနာက္ပါ ျပတ္သားသည့္ ပံု ရလာပါ လိမ့္မည္။
Aperture အလိုက္ ျဖစ္ေပၚ လာသည့္ Depth of Field Area။
သို႕ ရာ တြင္ သတိျပဳ ရမည့္ အခ်က္မွာ Aperture က်ဥ္း လာသည္ ႏွင့္အမွ် မွံဳ ၀ါး လာသည့္ Lens Diffraction မ်ား ေပၚလာတတ္သည္ကို သတိျပဳ ရပါမည္။ အခ်ိဳ႕ ေသာ ဓါတ္ပံုပညာရွင္မ်ားသည္ Portrait ရိုက္ရာ တြင္ အဆိုပါ Lens Diffraction ေရွာင္လိုသည့္ အတြက္ f-5.6 ထက္ က်ဥ္း သည့္ Aperture ကို မသံုးဟု ဆုိၾကပါသည္။
f-22 တြင္ သစ္ ရြက္ အျဖား၌ ေပၚလာသည့္ မွံဳ ၀ါး လာသည့္ Lens Diffraction နမူနာပံု။
အထက္ပါ Depth of Field ဆိုင္ရာ အခ်က္မ်ားသည္ ကင္မရာ ႏွင့္ Subject တို႕ ၏ အကြာ အေ၀း ၊ Lens ၏ Focal Length တို႕ အေပၚ လည္း တည္ ေနေသးသည္ ကို သတိျပဳ ရပါမည္။
အထက္ပါ ေရးသားခ်က္မ်ားသည္ Portrait Photography လမ္းျပ သေဘာမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ ပံုေသ သတ္မွတ္၍ မရပါ။ အနုပညာ ရပ္ ျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ မိမိၾကိဳက္ရာ ကိုစမ္း ၾကည့္ ၾက ရန္ လိုပါသည္။
Shutter Speed and ISO settings
ပံု ၾကည္လင္ျပတ္သား မွဳ သည္ Focusing အျပင္ Subject ကို Freeze လုပ္ နိုင္ ရန္ လံုေလာက္ သည့္ ွ Shutter Speed အျမန္ ႏွဳန္းရွိရန္ လိုပါသည္။ Focal Lenth ရွည္ သည့္ Lens ျဖင့္ ရိုက္ ပါက ပံု ရိပ္ လွဳပ္ ရွား မွဳ ပို မ်ားပါသည္။ အဆိုပါ လွဳပ္ရွား တုန္ ခါ မွဳ အားလံုးကို ထိန္းနိုင္ မည့္ Shutter Speed ျဖစ္ရပါမည္။
ေယဘူယ် အား ျဖင့္ Shutter speed သည္ မိမိ သံုးေနသည့္ Focal Length ထက္ မ်ားရပါမည္။ ဥပမာ အားျဖင့္ Focal Length 200mm ျဖင့္ ရိုက္ပါက Shutter Speed သည္ 1/250 သို႕ မဟုတ္ ထို ထက္ ျမန္ သည့္ Shutter speed ရွိေနရန္ လိုပါသည္။
Increase your ISO
ျပင္ပ တြင္ Outdoor ရိုက္ရာ ၌ လူ မ်ားသည္ လွဳပ္ရွားသြားလာေနသည္ကို Street Phohotography ဆန္ဆန္ ရိုက္ရျခင္း မ်ိဳးလည္း ရွိနိုင္္ပါသည္။ ရွိေနသည့္ အေနအထား ၌ အေကာင္း ဆံုး Expression ကို ဖမ္း ရသည့္ အေျခ အေန မ်ိဳး တြင္ Motion Blur မ်ိဳး အျဖစ္ ပံု ၀ါး မသြားေစရန္ Shutter speed ကို တတ္ နိုင္သမွ် ျမန္ျမန္ ျဖင့္ ရိုက္ရပါမည္။ Aperture Priority Mode ျဖင့္ ရိုက္ရာ တြင္ အလင္းေရာင္ အား နည္း သည့္ အေျခအေန မ်ိဳး ၌ Shutter speed ျမန္ျမန္ ရ ေစရန္ Lens ၏ Aperture အက်ယ္ ဆံုး ဖြင့္ ထားျပီးျပီ ဆိုပါက ISO တင္ရန္သာ ရွိပါေတာ့သည္။
အလင္းေရာင္ အလြန္နည္းပါက ISO ကို ISO 800, 1600, မတတ္သာပါက ISO 3200 အထိ တင္သာ ရိုက္ပါ။ ဤ သို႕ ျဖင့္ ပံု တြင္ Noise မ်ား ေပၚ လာ နိုင္ပါသည္။ သို႕ ရာ တြင္ ပံု မွဳန္ ၀ါး ျခင္း ထက္ စာ လွ်င္ Noise ေပၚလာသည့္က ျပႆနာ မရွိလွပါ။
Break the Rules of Composition.
ဓါတ္ပံု Composition တြင္ ဥပေဒ သ ( Rule ) ေပါင္း မ်ားစြာ ရွိပါသည္။ အသံုးလည္း မ်ားစြာ ၀င္ပါသည္. သို႕ရာ တြင္ အဆိုပါ ဥပေဒသ မ်ားကို “ ၀ိနည္းတတ္ ေတာ့ ၾကက္သတ္ လို႕ ရတယ္ “ ဆို သည့္အတိုင္း စနစ္တက် ခ်ိဳးေဖါက္ျခင္း သည္လည္း အာရုံ က္ု ဖမ္း စား နိုင္ပါသည္။
Rule of Thirds ကို စနစ္တက် ခ်ိဳးေဖါက္ ျခင္းျဖင့္ Powerful Image တစ္ခု ျဖစ္လာ နိုင္ပါသည္။ ေအာက္ ပါ ပံု တြင္ Subject ကိုစိတ္၀င္စား လာေစရန္ အတြက္ Rule of Thirds ကို ခ်ိဳးေဖါက္ကာ Frame ၏ တစ္ဘက္ အစြန္း သို႕ တမင္ ပို႕ ထားသည္ ကို ေတြ႕ နုိုင္ပါသည္။
အျခားေသာ Portrait Photography ဥပေဒသ တစ္ခု မွာ Subject ကိုအၾကည့္ ခံ ရန္ ေနရာ မ်ားမ်ား ေပး ရမည္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ Frame ကို တတ္ နိုင္သမွ် ျဖည့္ ထားရ မည္ ဟူ ေသာ ဥပေဒသ ျဖစ္ပါသည္။ မွန္ကန္ ေကာင္း မြန္သည့္ ဥပေဒသ ျဖင္ပါသည္။ သို႕ ရ တြင္ ေအာက္ပါ ပံု ကိုၾကည့္ လွ်င္ Subject သည္ Frame ထဲ တြင္ ၾကပ္မေနဘဲ သက္ေတာင့္ သက္သာ ျမင္နိုင္ေစရန္ေနရာ ထား ေပးသည့္ အတြက္ အျမင္ တစ္မ်ိဳး ဆန္း ေနေစသည္။ ဤသို႕ျဖင့္ အဆိုပါ ဥပေဒသ အား ခ်ိဳးေဖါက္ ထားသည္ကို ေတြ႕ နိုင္ပါသည္။
Portrait Lens.
Portrait ရိုက္ရာ တြင္ 50mm ထက္ Focal Length တို သည့္ Lens မ်ားျဖင့္ ရိုက္လွ်င္ Subject ၏ သည္ ေဘးသို႕ ဆဲြ ကားလိုက္ သကဲ့ သို႕ ျဖစ္ျပီး မ်က္ႏွာ ၊ ကိုယ္လံုး စသည္ တို႕သည္ ေဘးသို႕ ျပဲ ထြက္လာကာ ပံု မမွန္ ျဖစ္သြား ပါလိမ့္မည္။
Micro Lens ျဖစ္သည့္ Micro 105mm, f-2.8 ကဲ့ သို႕ Lens သည္ Micro Lens ျဖစ္ေစကာ မူ Portrait ရိုက္ရာ တြင္မူ အလြန္ ျပတ္ သား သည့္ ပံု ရ သည္။ သို႕ ရာ တြင္ Subject ၏ မ်က္ႏွာသည္ Wide Angle Lens ႏွင့္ ရိုက္သည့္ ပံု၏ ေျပာင္းျပန္ အျဖစ္ မသိမသာ ရွည္ထြက္ လာတတ္သည္ကို သတိျပဳ ရပါမည္။
Perspective and Proportion
ပံု ၏ ျမင္ကြင္း ႏွင့္ အခ်ိဳးအစား ျဖစ္ေသာ Perspective and Proportion တို႕ သည္ Lens ႏွင့္ မ်ားစြာ သက္ဆိုင္မွဳ မရွိလွပါ။ ဓါတ္ပံု ရိုက္စဥ္ ကပင္ တြင္ ၾကပ္ၾကပ္ ႏွင့္ ေခ်ာင္ ေခ်ာင္ Frame လုပ္ နုိင္သည့္ အတြက္ ျဖစ္ပါသည္။
ဥပမာ ဦးေခါင္း ကို အသားေပး အနီးကပ္ Tight Framing ရိုက္လွ်င္ 50mm Lens ျဖင့္ ဆိုပါက အေတာ္ အနီးကပ္ ရိုက္ရမည္ ျဖစ္သည္။ တစ္ေပ ႏွစ္ေပ ခန္႕ အထိ ကပ္ လိုက္ပါက Subject ၏ ႏွာေခါင္းမ်ား ၾကီးလာကာ နားရြက္ ျပတ္ သြား တတ္သည္။
Shooting from 15-Feet
လူ၏ မ်က္လံုးသည္ မိမိ ႏွင့္ ၁၅ ေပ ( ၅ မီတာ ) အကြာ ရွိ အရာ၀တၱုဳ ကို ပို၍ စဲြသည္။ ဥေနွာက္ က ပို မွတ္မိသည္။ တစ္ေပ ခန္႕ အကြာ ရွိ အရာ ၀တၱုဳ ကိုမူ သဲကဲြစြာ မျမင္နိုင္။ ကင္မရာ လည္းထို အတိုင္း ပင္ ျဖစ္သည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ Portrait ရိုက္ရာ တြင္ Subject ကို ၁၅ ေပ ခန္႕ အကြာ တြင္ ထားကာ ရိုက္ ေလ့ ရွိၾကသည္။ ဤ သို႕ ျဖင့္ Subject ၏ realistic proportions ကို ရရွိနိုင္သည္။
ေအာက္ပါ ဇယားသည္ Lens အမ်ိဳး အစား အလိုက္ ၁၅ ေပ အကြာ မွ ရိုက္လွ်င္ Frame အတြင္း ရွိမည့္ Subject ၏ Size ျဖစ္ပါသည္။
Subject covered comfortably at fifteen feet (5m).
မည္ သို႕ ေသာ Lens သည္ Portrait အတြက္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ မည္ နည္း ဟု ေမး လာလွ်င္ မူ Frame အတြင္း Subject ဘယ္ႏွစ္ခု ထည့္ ကာ ျပ လိုသနည္း ဟု ျပန္ ေမး ရပါလိမ့္ မည္။
သာမန္ အားျဖင့္ လူတစ္ေယာက္ ၏ မတ္တပ္ ရပ္ေနသည့္ ပံု တစ္ခု လံုးရိုက္လို လွ်င္ 50-70mm Lens ကိုေသာ္လည္းေကာင္း ထိုင္ေနသည့္ပံု အတြက္ 70-105mm ကို ေသာ္လည္း ေကာင္း သံုးရန္ သင့္ပါ သည္။
Subject မွ ၁၅ ေပ အကြာမွ Head and Shoulder ကို သာ လိုလွ်င္ 200mm, 300mm ကဲ့သို႕ Lens မ်ား ပို၍ သင့္ေလွ်ာ္ ပါသည္။
အျမင့္ တန္း ဓါတ္ပံု ဆရာ မ်ား ( Pro Photographer) ျပင္ပတြင္ ရိုက္သည့္ အခါ မ်ား တြင္ 300mm, 400mm, f-2.8 ကဲ့သို႕ Lens မ်ားကို Monopod ျဖင့္ ရိုက္သည္ကို ေတြ႕ရသည္
105mm Lenses.
ဓါတ္ပံု ေလာက ၌ 35mm Format ေခတ္စားလာသည့္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မ်ား ေလာက္ တြင္ Nikon 105mm, f-2.5 Lens သည္ Portrait အတြက္ အလြန္ ေခတ္စား ခဲ့ ေသာ Lens ျဖစ္ ရာ ယေန႕ အထိ 105mm ႏွင့္ Portrait တို႕သည္ အစဥ္ ယွဥ္ တဲြ လွ်က္ ရွိေနေပသည္။
ယေန႕ အထိ Portrait ႏွင့္ အစဥ္ ယွဥ္ တဲြလွ်က္ရွိ ေနဆဲ ျဖစ္သည့္ Nikon 105mm, f-3.5 Lens.
What's the optimum distance?
ကင္မရာ ႏွင့္ Subject အေကာင္း ဆံုး အကြာ အေ၀း မည္မွ် ျဖစ္သည္ ဆိုသည္မွာ မူ ဤ ကိစၥ သည္ အနု ပညာ ဆိုင္ရာ ကိစၥသာ ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုရပါလိမ့္မည္။ Subject ႏွင့္ ကင္မရာ နီးျခင္း ၊ ေ၀း ျခင္း ျဖင့္ Subject ၏ မ်က္ႏွာ အခ်ိဳး အစား (Facial Proportion ) သည္လည္းေျပာင္းလဲ သြားသည္။ လူတစ္ဦး ၏ ပံု သည္ ပံုေသ တစ္ေနရာ တည္း တြင္ အေကာင္း ဆံုးဆိုသည္မွာ မရွိပါ။ အေကာင္းအဆိုး အေျပာင္းအလဲ ရွိပါသည္။ ကင္မရာ ႏွင့္ နီးလာသည္ႏွင္အမွ် ႏွာေခါင္းၾကီးလာကာ နားရြက္ ေသးလာမည္ ျဖစ္သည္။ Subject သည္ ကင္မရာ ႏွင့္ ေ၀း သြားသည္ႏွင့္ အမွ် မ်က္ႏွာ သည္ တစ္ေျဖးေျဖး Flat ျဖစ္သြား ပါလိမ့္မည္။
Background Rendition
Portrait ရိုက္လွ်င္ ေနာက္ခံ ကို မည္ကဲ့ သို႕ ျပသလို သနည္း ဆိုသည္မွာ လည္း အေရး ၾကီးသည္။ Portrait ရိုက္လွ်င္ ေနာက္ခံအေနွာက္အယွက္ ကင္းေစရန္ အတြက္ Background ကို Boheh လုပ္ကာ Distraction မ်ားကို ေျဖာက္ပစ္ လိုက္ၾကသည္က မ်ား သည္။ Wide aperture မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ f-2.8, f-2 ကဲ့ သို႕ Aperture မ်ားက ေနာက္ခံ ကို ၀ါးသြားေစမည့္ Bokeh ကို ေဖၚ ေပးသည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ ဓါတ္ပံု သမားမ်ား Head Shot ရိုက္လွ်င္ 300mm, f-2.8 ကဲ့ သို႕ Lens မ်ားသံုးၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
Portrait တြင္ Subject ကို ေပၚေအာင္ ပံုေဖၚ ေပးသည့္ Bokeh နမူနာ ပံုမ်ား ။
Bokeh သည္ Background ၏အေသးစိတ္ မ်ား မေပၚ ဘဲ ေတြးယူ ၍သာ ရနိုင္သည့္ မွဳန္၀ါး၀ါး အေန အထားတစ္ရပ္ကို ေဖၚေပး သည့္ ပံု ျဖစ္သည္။
The Best Lenses Today
Portrait အတြက္ ယေန႕ အေကာင္းဆံုး Lens မ်ားမွာ ေဆာင္းပါး ရွင္ Ken Rockwell ၏ အၾကိဳက္ Lens မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ “ ကၽြန္ေတာ္ “ ဟူေသာ အသံုး အနွံဳး မွာ Ken Rochwell ကို ရည္ ညႊန္း ျခင္း ျဖစ္ပါ သည္။
ကၽြန္ေတာ္ အၾကိဳက္ဆံုး Portrait Lens မွာ ေအာက္တြင္ ျပထားသည့္ Nikon 135mm, f-2 DC ျဖစ္ပါ သည္။ DC မွာ Defocus Control ၏အတိုေကာက္ ျဖစ္ပါသည္။ Bokeh အေကာင္း ဆံုး ေပးနိုင္သည့္ Lens တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
Nikon 135mm, f-2,DC Lens.
အျခား ေသာ Lens မ်ားမွာ အထက္ပါ 135mm ထက္ ေသးျပီး တန္ဘိုး လည္း အနည္း ငယ္ ေလွ်ာ့ သည့္ Nikon 105mm, f-1.8, f-2 DC, f-2.5 တို႕ ျဖစ္ၾကပါသည္။
Nikon 105mm, f-2.8 Lens.
သို႕ ေသာ္ အဆိုပါ Lens မ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္း ကို 1990 ခုႏွစ္မ်ား အတြင္း ရပ္ ဆိုင္း လိုက္ျပီး Portrait အတြက္ DC Lens မ်ားကို အစားထိုး ထုတ္လုပ္ ခဲ့ပါသည္။
Head Shot ရိုက္လွ်င္ 300mm or 400mm တို႕ သည့္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါသည္။
Nikon 80-40mm, f-4.5-5.6 G ED VR Lens
ကၽြန္ေတာ္ စတူဒီယို အတြင္းရိုက္ပါက Background ကို ထိန္း ခ်ဳပ္ နိုင္သည့္ 80-400 VR ျဖင့္ ရိုက္ပါသည္။ Outdoor ရိုက္လွ်င္မူ 300mm, f-4 ကို သံုးေလ့ ရွိပါသည္။ အဆိုပါ Lens သည္ f-2.8 ကဲ့ သို႕ ပင္ Background Bokeh ထုတ္ ေပး နိုင္ပါသည္။
ေခတ္ေပၚ Portrait Lens မ်ား ၊ မ်ားစြာ ရွိ ေနပါျပီ။ Nikon Series မ်ားထဲ မွ အခ်ိဳ႕ ကိုေဖၚျပ ရပါလွ်င္-
- Nikon AF S 70-200mm, f-2.8 G ED VRII
- Nikon AF S 85 mm, f-1.4 G
- Nikon AF S 85 mm, f-1.8 G
- Nikon AF S 105 mm, f-12.8 G IF ED
စသည့္ Lens မ်ားသည္ Portrait ရိုက္သည့္ Lens မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။
Nikon AF S 70-200mm, f-2.8 G ED VRII.
Nikon AF S 85 mm, f-1.8
Portrait Lens ၾကီး မ်ား အတြက္ ေငြေၾကး အခက္အခဲ ရွိလွ်င္ မူ 15-55mm ကို Focal Length အား 55mm တြင္ ထားကာ ရိုက္၍ လည္း ျဖစ္ပါသည္။
Outdoor Portrait ရိုက္ကူးေရး ဆိုင္ရာ အၾကံျပဳ ခ်က္မ်ား။
Outdoor Portrait ရိုက္ကူးရန္ ထြက္ ေတာ့မည္ ဆိုလွ်င္ ေအာက္ပါ တို႕ ကို ျပင္ဆင္ရန္ လိုပါမည္။
ရိုက္ကူေရး မထြက္မွီ
ရိုက္ကူး ေရး မထြက္မွီ ေအာက္ပါ ပစၥည္းမ်ား ပါ မပါ စစ္ေဆးပါ။ တစ္ခါ တစ္ရံ ပစၥည္း မ်ား က်န္ရစ္ ခဲ့ လွ်င္ အခက္အခဲ ေတြ႕ နိုင္သည္။
Check List ထားကာ အျမဲ စစ္ေဆးပါ။
Preparation is key!
ရိုက္ကူးမည့္ ေနရာ Location ကို ရိုက္ကူးမည့္ ေန႕ မတုိင္မွီ တစ္ရက္ ၾကိဳတင္ စစ္ေဆးပါ။ အေကာင္းဆံုး ခြင္ Spot ကို ေရြးထားပါ။ ဤ ကဲ့သို႕ ေရြးခ်ယ္ ရာတြင္ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ားကို ထည္းသြင္း စဥ္းစားပါ။
Techniques and Settings
Outdoor Portrait ရိုက္ကူးရာတြင္ ‘Sunny 16 Rule’ ႏွင့္ ‘Rule Of Thirds’ ဥပေဒသ ႏွစ္ခု ကို အျမဲ မွတ္ထားရန္ လိုသည္။
Sunny 16 Rule
The Sunny 16 rule ဆိုသည္မွာ Light Meter မရွိသည့္ အခ်ိန္တြင္ Day Light Exposures ကို အတိ အက် ခန္႕မွန္းသည္ နည္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါ နည္းသည္ ခက္ခဲေသာ Subject မ်ား၏ Exposure ကိုပင္ တိက်စြာ ခန္႕ မွန္းနိုင္သည္။ တြက္ခ်က္သည္ မွာ ကင္မရာ အမ်ားစု ၏ Light meter မ်ား တြက္ခ်က္သည့္ reflected light ကို ေျခမခံဘဲ incident light ကိုအေျခခံ တြက္ခ်က္ျခင္း ျဖစ္သည္။
အေျခခံ အားျဖင့္ ေနသာသည့္ေန႕ တစ္ေန႕ တြင္ Sub ject ကို ေနေရာင္ ေအာက္ တြင္ ထားကာ Aperture ကို f -16 တြင္ Set လုပ္၍ ၄င္း ႏွင့္ လိုက္ေလွ်ာ ညီေထြ ျဖစ္ သည္ Shutter speed ႏွင့္ ISO တို႕ ကို setting လုပ္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေအာက္ပါ ဇယားသည္ Aperture 16 ေပၚ အေျခခံ ၍ တဲြ ထားေသာ Shutter speed ႏွင့္ ISO အတဲြ မ်ား ျဖစ္သည္။
Camera Setting on Sunny Day
Source- Wikipedia
The relations of Aperture ,Lighting Conditions and Shadow-
From Wikipedia
Rule Of Thirds
လူသိအမ်ားဆံုး ႏွင့္ အထိေရာက္ဆံုးေသာ Composition ျဖစ္သည္။ ပံု တစ္ပံုကို အလွ်ားလိုက္ ႏွင့္ ေထာင္ လိုက္ မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္းစီ ျဖင့္ အညီ အမွ် ပိုင္း လိုက္၍ ေပၚလာသည့္ ျဖတ္သန္း ဆံုမွတ္ (၄) ေနရာ မွာ COI - Center of Interest Points ျဖစ္သည္။ ထို ဆံု ရပ္ေနရာ မ်ားေပၚတြင္ Subject ကို ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤ နည္း သည့္ အရိုးရွင္းဆံုး ႏွင့္ အထိေရာက္ဆံုး နည္း ျဖစ္သည္။ တစ္ခါ တစ္ရံ Rule of Thirds ကို ခ်ိဳးေဖါက္ သည္မ်ားလည္းရွိသည္။ ဥပမာ အားျဖင့္ Subject သည္ ပံု ၏ အလယ္တြင္ ရွိေန ေစ ကာမူ ပံု၏ Coposition ကို အားျဖည့္ေပးသည့္ အေနအထားမ်ိဳး ရွိသည့္ ပံု မ်ိဳးတြင္ Rule of Thirds ကိုခ်ိဳးေဖါက္ ကာ သည္အတိုင္း ထားသည္လည္း ရွိသည္။
Technique
ပထမ ဦးစြာ ကင္မရာကို ဆက္တိုက္ ရိုက္သည့္ ‘Continuous shooting’ mode တြင္ထားပါ။ ဤသို႕ျဖင့္ တစ္ပံု စီ လီ ၍ ရိုက္ရ ေသာေၾကာင့္ ကုန္သည့္ အခ်ိန္ သက္သာ သည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ large format memory card ထည့္ထားရန္ လိုသည္။
Auto White Balance ကို မသံုးဘဲ Manual White Balance setting ျဖင့္ ရိုက္ပါ။ အေျခအေနေပၚ မူတည္၍ ထားရမည့္ White Balance ကို ေအာက္ပါ ဇယားတြင္ ျပထားသည္။
Temperature………..Typical Sources
1000K…………………Candlelight
2400K…………………Early morning sunrise
3200K…………………Tungsten light bulbs
4000K…………………Fluorescent
5200K…………………Typical daylight; electronic flash
6000K…………………Cloudy Day
7000K…………………Shade
Source - DPhotoJournal
Subject ကို Background မွ ကဲြထြက္ကာ ထင္းေနျခင္းသည္ Portrait ပံုေကင္း တို႕၏ အဓိက အခ်က္ ျဖစ္သည္။ shallow depth of field (high F-Stop) သည္ ဤ အခ်က္ကို ေဖၚ ေဆာင္ နိုင္သည္။ ဤ နည္းျဖင့္ Subject သည္ ျပတ္သားကာ ေနာက္ခံ ၀ါး ျပီး Bokeh Effect ရေနေပလိမ့္ မည္။ Auto Focus ကို အားမကိုးဘဲ Manual Focus ကို သံုးနိုင္လွ်င္ ပို ၍တိက်ျပတ္သားမည္။
portrait ရိုက္ရာတြင္ Focusing on the eyes သည္ Subject ၏ Emotion ကိုေဖၚ ေဆာင္ေပးသျဖင့္ ပံု ကို ပို၍ အားျဖည့္ရာ ေရာက္သည္။ Subject တြင္ passion and expression ရွိ ေနျခင္းျဖင့္ ပံုစံ အမ်ိဳး မ်ိဳးေသာ Moods မ်ား ေဖၚ ေဆာင္ နိုင္မည္။ ခေလး ငယ္မ်ားကို ရယ္ ေအာင္ လုပ္ျခင္း သည္ လြယ္ ေသာ္ လည္း လူၾကီးမ်ားအား ရယ္ ေအာင္ လုပ္၍ မလြယ္။ ရယ္ခိုင္း လွ်င္ ဟန္ေဆာင္ ရယ္ ျခင္းသာ ရနိုင္မည္. သဘာ၀ အေလွ်ာက္ ရယ္ျခင္း က သာ အေကာင္း ဆံုး Mood ျဖစ္သည္။
Direct Sun Light ကို ေရွာင္ပါ။ ပံု တြင္ အေရာင္ အထြက္ မေကာင္းသကဲ့သို႕ Lens flare လည္း ၀င္တတ္သည္။ အရိပ္ ေအာက္ေနရာမ်ိဳး ႏွင့္ ေန ကို ေၾကာေပး ရိုက္ရသည့္ ေနရာမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ပါ။ တိမ္ ဖံုးလာလွ်င္ ပို၍ ေကာင္းသည္။ over exposed. အတြက္ စိုးရိမ္ရန္ မလို ေတာ့ပါ။
နံနက္ ေစာေစာ ႏွင့္ ညေနခင္း တို႕ သည္ Subject ၏ Skin Tone ေခ်ာေမြ႕စြာ ေပၚ လာ ေစသည့္ အျပင္ လွပ သည့္ အရိပ္ မ်ားလည္း ရနိုင္ သည့္ အခ်ိန္ မ်ား ျဖစ္သည္။
To Flash Or Not To Flash
Flash လုိသလား မလို သလား ဆိုသည္ ႏွင့္ပတ္သက္၍ အခ်ိဳ႕ က သဘာ၀ အလင္းေရာင္ ႏွင့္ပင္ ရိုက္ၾက ျပီး အခ်ိဳ႕ကမူ Fill-in Flash ကို အစဥ္သံုးေလ့ ရွိၾကသည္။ မိမိ အေနႏွင့္မူ အေျခအေနေပၚ လိုက္၍ သံုးသင့္ သည္ဟု ဆိုျခင္သည္။ ေနေရာင္ လံုေလာက္စါာ ရသည့္ ညေနခင္းလို အခ်ိန္မိ်ဳးတြင္ Flash မလုိေသးလည္း အဂၤလန္ ကဲ့သို႕ အစဥ္ အုံ႕ ဆိုင္ေနသည့္ အရပ္ တြင္ မူ Flash မလဲြ မေသြ လိုေပမည္။
Portrait ရိုက္ရာတြင္ ပံုစံ အမ်ိးမ်ိဳးရွိနိုင္သည္။ ကိုယ္ဟန္ အမ်ိဳးမ်ိဴး Lighting အမ်ိဳးမ်ိဳး နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိနို္င္သည္။ ဤ ရိုက္နည္းတြင္ hard and fast rules မရွိ သို႕ရာတြင္ အေရးၾကီးသည့္ အခ်က္ အခ်ိဳ႕ ကို သတိထား ရန္ေတာ့ လိုသည္။
Location
Portrait ရိုက္ရန္အတြက္ ေနရာ Location ေရြးခ်က္ရန္ စနည္းနာ ထြက္ဘို႕ လိုသည္။ ေနရာ ေရြးျပီးပါ က ေနာက္ခံ ရွဳခင္း အဆင္ေျပမည့္ အကြက္ အကြင္း Area ေရြးရမည္။ ေနာက္ ခံ background သည္ Subject ကို လြမ္းမသြားရန္ လိုသည္။ အဆိုပါ ေနာက္ခံ သည္ အဆိုပါ Portrait ၏ Story ကုိ ေျပာျပ သကဲ့ သို႕ ျဖစ္ေန ေပလိမ့္မည္။ သို႕ ေသာ္ ေနာက္ခံ background အားအလြန္ ေကာင္းသြားပါက Subject ေပၚလြင္ မွဳ ေျပာက္ သြားမည္ကို လည္း သတိ ျပဳရမည္။
ေအာက္ပံု ကို ၾကည့္ပါ။ background သည္ Story ျဖစ္သည့္ ခ်ယ္ရီ ပြင့္ ခ်ိန္ ကို ေျပာ ျပ ရံု မွ်သာ ရွိျပီး ေရွ႕ရွိ subject ကို လႊမ္းမိုးျခင္း မရွိသည္ကို ေတြ႕ နိင္သည္။
Quick tip: Outdoor Portrair ရိုက္ရာတြင္ Backup Plan အျမဲ ထားပါ။ အေၾကာင္း ေၾကာင္း ေၾကာင့္ ရာသီဥတု ေဖါက္ျပန္ လာပါက အနီးတြင္ Indoor shooting အတြက္ စီစဥ္ထားပါ။
Lighting
Portreitue ကို သဘာ၀ အလင္းေရာင္ျဖင့္ ရိုက္မည္ ဆိုပါက ဓါတ္ပံု သမားမ်ားသည္ " Golden Hours " ဟု ေခၚသည့္ နံနက္ ပိုင္း ႏ်င့္ ညေန ပိုင္းမ်ား အခ်ိန္မ်ားကို ေရြး ၾကသည္။ အဆိုပါ အခ်ိန္မ်ား သည္ အသား ေရာင္ ကို Warm glow skin tone မ်ိဳး ေပးသည္။ အဆိုပါ အခ်ိန္ မ်ားတြင္ တိမ္ဖံုးလာပါက ဓါတ္ပံု ရုိက္ရာတြင္ ပို၍ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစသည္။ ယခင္ မွတ္စုမ်ားတြင္ ေရးခဲ့ လို တိမ္ ဖံုး ျခင္းသည္ Softbox ၾကီးတစ္ခု လို ျဖစ္လာေစသည္။ Soft Light ကို ရေစ နိုင္သည့္ အခြင့္ အေရး ျဖစ္သည္။ Indoor တြင္ ရိုက္လွ်င္ လည္း Soft Light ရေစရန္ ျပဳတင္းေပါက္ ၾကီးၾကီး နား တြင္ ရိုက္ပါ။ ဤသို႕ ျဖင့္ Subject ၏မ်က္လံုးတြင္ Beautiful catchlights မ်ား ေပၚလာေစနိုင္သည္။
Quick tip: White Board အၾကီး တစ္ခုကို Reflector အျဖစ္သံုးပါက Subject ၏ Uderexposed ျဖစ္ေန သည့္ ဧရိယာ ကို အလင္းေရာင္ ျဖည့္ ေပး လိမ့္ မည္။
Eye contact
မ်က္လံုးသည္ စိတ္ ကို ျမင္ေစ သည့္ ျပဴတင္းေပါက္ ဟု ဆုိ သည့္ အတိုင္း Portraiture ရိုက္ပါက မ်က္လံုး တြင္ Focus ျဖတ္ပါ။ အကယ္၍ subject သည္ ကင္မရာ ဘက္ သို႕ တည့္တည့္ မလွည့္ ပါက ကင္မရာ ႏွင့္အနီးဆံုး မ်က္လံုးကို Focus ယူပါ။ အုပ္ စု ကို ရိုက္ပါက ပံုမ်ားမ်ား ရိုက္ပါ သို႕ ႏွင့္ မ်က္ေစ့ မွိတ္ေနသူမ်ား ရွိပါက မမွိတ္ သည့္ ပံု ကို ေရြး နိုင္မည္။
Quick tip: ခေလး ငယ္မ်ားကို ရိုက္လွ်င္ သူ၏ မ်က္လံုး ကို Contact ရ ေစရန္ ကစားစရာမ်ား ျပ၍ ျမွဴ ေပးပါ။
Depth-of-field
Depth of Field အပါး (Shallow Depth of Fied ) သည္ Portraiture ရိုက္ရာတြင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ သည္။ Shallow Depth of Fied သည္ Subject ကို ျပတ္သား ေစျပီး ေနာက္ခံ Background ကိုမူ ၀ါး သြား ေစသည္။ ဥပမာ 50mm, f 1.8 ကဲ့သို႕ prime Lens သည္ subject ကိုျပတ္သားေစျပီး ေနာက္ခံ ကို ၀ါး သြားေစသည့္အတြက္ Background Distraction ကို ေျဖာက္ ပစ္လိုက္ နိုင္သည္။ Compact Camera မ်ားအတြက္ မူ f-3.5 ေအာက္တြင္ ထား၍လည္းေကာင္း snapper's portrait modes ထား၍ လည္းေကာင္း ရိုက္ပါက အဆိုပါ Result မ်ိုး ဆန္ဆန္ ရ နိုင္သည္။
Quick tip: Compact မ်ားအတြက္ မူ Zoom ကို အျပည့္ ဆဲြ ကာ ရိုက္ျခင္းျဖင့္ Subject ကုိ ေပၚလာေစ ကာ Shallow depth of field ကိုလည္း ရနိုင္သည္။
Framing
Portrait ရိုက္ရာတြင္ ေဘးပတ္၀န္းက်င္ကို ေရွာင္လဲြ ၍ မရပါက Frame အျဖစ္ သံုး လိုက္ပါ။ ဥပမာ arches, doorways, corridors, windows, gazebos စသည္ တို႕ သည္ Frame အျဖစ္ သံု ၍ ရသည့္ အရာ မ်ား ျဖစ္သည္။ Frame ထဲတြင္ subject ကို ထည့္ လိုက္ျခင္းျဖင့္ ၾကည့္သယ၏ အာရံု ကို ပို ၍ ဖမ္း စားနိုင္သည္။ လူ မ်ား ကိုလည္း Frame အျဖစ္ သံုး နိုင္သည္။ ဥပမာ - အဖြား၏ ၇၅ ႏွစ္ ေျမာက္ ေမြးေန႕ တြင္ အဖြား၏ ပတ္လယ္ တြင္ ေျမး မ်ား ၀ိုင္း ေနသည့္ ပံု မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ေျမး မ်ား၏ မ်က္ႏွာ Expression သည္ ေမြး ေန႕ အခန္း အနား တြင္ ေပ်ာ္ ရႊင္ ေနၾကသည္ကို ေျပာ ျပေနသည့္ ပံု ျပင္ ေလးသဘြယ္ ျဖစ္ေန လိမ့္မည္။
Quick tip: Frame လုပ္ပါက သတိျပဳရန္မွာ Frame ကို အေနွာက္ အယွက္ ျဖစ္ေစမည့္ ေဘးရွိ အရာ အားလံုးကို ဖယ္ရွား ပစ္ရပါမည္။
Never select all of the focus points for portraits, pick one.
ယခုေခတ္ေပၚ Digital Camera မ်ားသည္ ပံုမွန္အားျဖင့္ Lens ျဖင့္ အနီး ဆံုး ေသာ အရာ ကို သာ Focus လုပ္ မည္သာ ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ကင္မရာမ်ားတြင္ Focus Point မ်ားစြာ ပါသည္။ ကင္မရာကို Focus ခ်ိန္ပါေစ ဆိုျပီး လႊတ္ ထားလုိ႕ က ေတာ့ မိမိ ရိုက္ မည့္ Outdoor Portrait ပ်က္ျပီ လို႕သာ မွတ္ေပေတာ့။ Lens ကို လႊတ္မထားပါနွင့္။ လိုအပ္ သည့္ Focus Point တစ္ခု ထည္းကိုသာ Sနအ လုပ္ကာ ထိန္း ခ်ဳပ္ထားပါ။
Always focus on the eyes.
လူတြင္ မ်က္လံုးသည္ စိတ္ ၏သေဘာ ထင္ဟပ္ သည့္ ေနရာျဖစ္သည္။ Portrait ရိုက္လွ်င္ ထိုေနရာကို Focus ျဖတ္ပါ။ Portrait ေကာင္း တစ္ပံု တြင္ မ်က္လံုး သည္ အေရး အၾကီးဆံုး ေနရာတြင္ ရွိသကဲ့ သို႕ မ်က္ ႏွာ တြင္ မ်က္လံုးသည္ အေတာက္ပဆံုး အရာလည္း ျဖစ္သည္။ မ်က္ လံုးကို Aperture က်ယ္သည့္ Lens မ်ားျဖင့္ Focus ျဖတ္ကာ ရိုက္လွ်င္ Lens bokeh သည္ အသားေရာင္ Skin Tone ကို နူးညံ့ ေျပာ့ေပ်ာင္း ေစပါလိမ့္ မည္။
Shoot wide open for shallow depth of field.
Wide Aperture - Fast Lens မ်ားသည္ ေစ်းၾကီးေသာ္လည္း Portrait ရိုက္ရာတြင္ မ်ားစြာအသံုး၀င္သည္။ အဓိက အားျဖင့္ Depth of Field တိမ္တိမ္ ႏွင့္ ေနာက္ခံ background ကို ၀ါး သြားေစသည့္ အတြက္ ျဖစ္ သည္။ ေနာက္ခံ Blur ( Bokeh) ျဖစ္သြားသည့္ အတြက္ Background distraction မရွိနိုင္။ f-2.8 or f-4 ကဲ့ သို႕ Wide Aperture Lens မ်ားျဖင့္ ရိုက္ျခင္းျဖင့္ ထို ဤ ကဲ့သို႕ Bokeh မ်ား ရနိုင္သည္။ သဘာ၀ အလင္းေရာင္ ႏွင့္သာ ရိုက္ ကူးသည့္ လွပသည့္ Fantastic Background Bokeh နွင့္ ဖဲြ႕စည္းထားသည့္ Portrait မ်ားသည္ Wide Aperture Lens မ်ားျဖင့္ သာ ရိုက္ကူးျခင္း ျဖစ္သည္။
Never, ever, shoot a portrait at less than 50mm; try to stay at 70mm or higher.
Portrait ရိုက္ရာတြင္ မည္သို႕ ေသာ အခါ မွ Focal Length 50mm ထက္ ေလွ်ာ့ သည့္ Lens ႏွင့္ မရိုက္ ရန္ သတတိျပဳပါ။ အနည္းဆံုး Focal Length 70mm ေလာက္နွင့္ ရိုက္ပါ။ 50mm ေအာက္ ရွိ Lens မ်ားျဖင့္ ရိုက္ပါက ပံု Distortion ၀င္ကာ မ်က္ႏွာ ၾကီးသြားျခင္း ေဘးသို႕ ျပဲ ထြက္ သြားျခင္းမ်ား ျဖစ္လိမ့္ မည္။ Compression effect of Telephoto Lens သည္ ေနာက္ခံ ကို ၀ါး သြားေစ သည္။ Portrait ပံုမ်ားကို Focal Length 120mm, 200mm တို႕ ႏွင့္ ရိုက္ေလ့ ရွိၾကသည္။
Always shoot in RAW.
RAW သည္ ကင္မရာ Sensor က ၀င္လာသည္ data အားလံုးကို လံုး၀ ျပဳျပင္ ျခင္းမရွိဘဲ မူရင္း အတိုင္း သိမ္းထားသည့္ Format ျဖစ္သည္။ JPEG ျဖင့္ ရိုက္ ရာတြင္ မူ ရင္း data မ်ာကို ျပင္ျပီး မွ သိမ္းဆည္း ထားသည့္ Format ျဖစ္သည္။ RAW Format ျဖင့္ ရိုက္ကူးသည့္ ပံုမ်ားကို အေရာင္မ်ား ျပန္ လည္ ညွိရာ တြင္ ပို၍ လြယ္သည္။ Retouch လုပ္ရာတြင္ အလြန္ ထိေရာက္ သည့္ Format ျဖစ္သည္။
Always bring a gray card or a piece of a gray card for white balance.
White Balance ခ်ိန္ရာတြင္ သံုးသည့္ Gray Card ေဆာင္ထားပါ။ ေနရာမ်ားတြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းလဲေန သည့္ White Balance ေၾကာင့္ Post Production တြင္ ျပန္ ညွိရာ ၌ မ်ားစြာ ဒုကၡ ေရာက္ သည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ မရိုက္မီ Gray Card ျဖင့္ White Balance ကို ခ်ိန္ျပီး ရိုက္ျခင္းျဖင့္ တစ္ညီ ထည္းေသာ White Balance ရရွိ ကာ Post Porduction ျပဳလုပ္ ခ်ိန္တြင္ အခ်ိန္ ကုန္ သက္သာ ေစသည္။
Shoot in the shade (Avoid direct sunlight)
Direct Sun Light ေနေရာင္ခ်ည္ ေအာက္ တြင္ ရိုက္ပါက ပံုမ်ား အျဖဳ အမဲ ကဲြျပားမွဳ မ်ားသည့္ လြန္းျခင္း အရိပ္ မ်ားလြန္းျခင္းမ်ားရွိလာကာ ပံု ၾကမ္းသြားမည္။ အရိပ္ ေအာက္တါင္ ရိုက္ျခင္းျဖင့္ Harsh shadow မရွိဘဲ smooth milky shadows ရ လာနိုင္သည္။ Exposure , White Balance မွန္မွန္ ကန္ကန္ ျဖင့္ ရိုက္ ျခင္းျဖင့္ အံ့မခမ္း ပံုမ်ား ရနိုင္သည္။
Shooting carefully on an overcast day.
သဘာ၀ softbox သည္ မိုးတိမ္ ျဖစ္သည္။ တိမ္ ထူထူ ဖံုးေနစဥ္ အခ်ိန္တြင္ ရိုက္ပါက Colour အေရာင္ ပိုတက္ ကာ very smooth and pleasing shadows ပံု ရနိုင္သည္။
If you must use hot, hard, bright light…
စတူဒီရို Light သံုးျခင္း ကုိ ေလွ်ာ့ကာ ေရာင္ျပန္ reflector ကိုသံုးပါ။ Silhouette ရိုက္သည္က လဲြ ၍ Sbject ၏ေနာက္ တည့္တည့္ တြင္ Sun Light ထားျခင္းသည္ မသင့္ေလွ်ာ္။ ဓါတ္ပံု ရိုက္သူ ၏ေနာက္ တြင္ Sun Light ရွိေနပါက Subject အား ကင္မရာဘက္ တစ္နည္းအားျဖင့္ Sun Light ကို ၾကည့္ ျခင္း မွ ေရွာင္ ခိုင္းပါ။ အျခားတစ္နည္းမွာ ေန ကို တိမ္ ဖံုး သည့္ အခ်ိန္ကို ေစာင့္ပါ။ အဆိုပါအခ်ိန္တြင္ ရိုက္သည့္ ပံုသည္ ေတာက္ပျပီး contrasted look ပံု မ်ား ရ နိုင္သည္။
အထက္ပါ အခ်က္မ်ားသည္ Portrait ရိုက္ ျခင္း ႏွင့္ပတ္သက္၍ စုေဆာင္းဖတ္ရွဳ ထားသည္မ်ားကို တတ္စြမ္းသမွ် အစီစဥ္ တက် ျဖစ္ေအာင္ ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ လမ္း ျပ သေဘာ ေလာက္ သာျဖစ္သည့္ အေၾကာင္းေဖၚျပ အပ္ပါသည္။
PDF file ကို ဒီေနရာမွာ ယူပါ..
Credit: ဆရာဦးစိုးလိႈင္(Country Road)
-------------------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)
Portrait Photography နွင့္ပတ္သက္၍ ကၽြန္ေတာ္သည္ ဓါတ္ပံုဆိုင္ရာ မွတ္စုမ်ား စတင္ ေရးသားသည့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္း အပိုင္း(၁) မွ (၄) အထိ ေရးခဲ့ပါသည္။
အဆိုပါအခ်ိန္က ေရးလုိေဇာႏွင့္သာ ေရးခဲ့ေသာ္လည္း သင့္ေလွ်ာ္မည္ထင္သည့္ ေဆာင္းပါး တစ္ခုျခင္းကို လံုးေကာက္ သေဘာမ်ိဳး ဘာသာျပန္ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ ယခု ျပန္ဖတ္ ၾကည့္ရာတြင္ Portrait ရိုက္ကူးျခင္း ႏွင့္ပတ္သက္၍ အစီအစဥ္တက် ၊ စနစ္တက် မရွိဘဲ ေတာင္တစ္ခု ေျမာက္တစ္ခု ဆိုသကဲ့သို႕ ကစင့္ကရဲ ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႕ ရပါသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ အဆိုပါမွတ္စုမ်ားကို အေျချပဳကာ စုစုစည္းစည္းလည္းျဖစ္ ၊ စနစ္တက်လည္း ျဖစ္ေစရန္ အတြက္ အျခားေသာ Portrait ဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးမ်ားကိုပါ ထပ္မံ ျဖည့္စြက္ ဘာသာျပန္ကာ ဤ မွတ္စု ကို ျပန္လည္ ေရးသားရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
Portrait Photography ရိုက္ကူးျခင္း။
Portrait Photography ရိုက္ကူးျခင္း ကို ကင္မရာ Setting သေဘာ အလိုက္ Focusing, Aperture, Shutter Speed စသည္ တို႕ ကို အေျခ ခံ ကာ အပိုင္းလိုက္ ေဖၚျပသြားပါမည္။ အဓိကအားျဖင့္ Portrait Photography ေဆာင္းပါးရွင္ Darren Rowse ၏ Portrait Photography ဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါး မ်ားကို ပင္မအျဖစ္ အေျခတည္ကာ အျခားေသာ အခ်က္မ်ား ျဖင့္ ေပါင္းစပ္ ရးသားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
Focusing ( Setting)
Portrait Photography သည္ လူ ရုပ္ပံု ကို ရိုက္ ျခင္း သာ မဟုတ္ ဘဲ ၊ တိရိစၦာန္ ၊ ရုပ္ထု စသည့္ Subject မ်ား အား ၄င္း တို႕ ၏ ရုပ္ပံု ကို အထူးျပဳ ရိုက္ ကူးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
1. စတူဒီယိုအတြင္း အေျခအေန အားလံုးကို စိတ္ၾကိဳက္ ဖန္တည္း၍ ရိုက္ျခင္း၊
2. Out-door ျပင္ပတြင္ တတ္နိုင္သမွ် လိုအပ္သည့္ အေျခအေနမ်ားကို ဖန္တည္းကာ ရိုက္ျခင္း၊
3. လွဳပ္ ရွားေနသည့္ Subject ကို ရိုက္ျခင္းဟူ၍ အၾကမ္း ဖ်ဥ္း (၃) မ်ိဳး ေဖၚျပ သြားပါမည္။
1. စတူဒီယို အတြင္း Indoor ရိုက္ကူးျခင္း
Indoor ရိုက္ရာ တြင္ သာမန္ အားျဖင့္ ျပင္ပ ထက္ အလင္းေရာင္ နည္း နိုင္ေျခ ရွိပါ သည္။ ျပတ္သားေသာ ပံု ရရန္ အတြက္ လက္ရွိ Setting လုပ္ထားေသာ Aperture နွင့္ တဲြ ထားသည့္ Exposure Speed သည္ 1/60 ေအာက္ ေရာက္ေနပါလွ်င္ Exposure Speed ကို Compensate လုပ္ရန္အတြက္ ISO ကို တင္ေပး ရန္ လိုပါသည္။
Indoor Portrait ရိုက္ရာ တြင္ 50mm, f-1.8 ႏွင့္ 85mm, f-1.8 ကဲ့ သို႕ေသာ Lens မ်ားသည္ မ်ားစြာ ေကာင္းမြန္သည့္ Lens မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ Aperture ကို က်ယ္က်ယ္ ဖြင့္နိုင္သည့္အတြက္ ISO ကို မ်ားမ်ား တင္ရန္မလိုပါ။ အလင္းေရာင္ အလြန္ လံုေလာက ္ ေလာက္ စြာရွိေသာ အခန္း မဟုတ္ဘဲ အလင္းေရာင္ သာမန္ သာရွိသည့္ အခန္း ဆိုပါက ISO 400 မွ် အထိ တင္ရန္ လိုပါမည္။
Aperture အလြန္က်ယ္သည့္ Lens မ်ားကို Aperture က်ယ္က်ယ္ဖြင့္ကာ ရိုက္မည ္ဆိုပါက Depth of Field အလြန္ ပါးသည့္ Shallow Depth of Field ျဖစ္လာ ေသာၾကာင့္ Focus အလြန္ တိက် ရန္ လိုပါမည္။
Indoor Portrait ရိုက္ရာတြင္ သာမန္အားျဖင့္ အလင္းေရာင္ နည္းခ်ိန္၌ ကင္မရာလွဳပ္ ရွားမွဳ ကို ထိန္းသည့္ အေနႏွင့္ ISO 400 အနည္းဆံုး ႏွင့္ Exposure ( Shutter) Speed ကို အနည္းဆံုး 1/60 ေအာက္ မေလွ်ာ့ ဘဲ ထိုထက္ ျမန္ သည့္ Exposure Speed ကိုသာ ေရြး သင့္ပါသည္။
ျငိမ္ေနသည့္ ရုပ္ပံုကို ရိုက္ျခင္း။
အထက္ပါ ပံုကဲ့သို႕ ျငိမ္ေနသည့္ ရုပ္ပံုကို ရိုက္ရာ၌ -
- Auto-Focus Mode ကို လွဳပ္ရွားမွဳ မရွိဘဲ ျငိမ္သက္ေနသည့္ Subject မ်ားအား Focus လုပ္ ေသာ Nikon အေခၚ AF-S, ( Single Servo – AF )
- ႏွင့္ AF- Area Mode ကိုေရြးခ်ယ္ ရာတြင္မူ တစ္ေနရာ ထည္းကိုသာ အေလးေပး Focus လုပ္သည့္ Single Point- AF ကိုေရြးကာ AF-S ႏွင့္ တဲြ သုံုးသင့္ပါသည္။
2. ျပင္ပတြင္ Outdoor ရိုက္ကူးျခင္း။
သမားရိုက် Portrait ရိုက္ရာ တြင္ အမ်ားအားျဖင့္ ေနာက္ခံ အေနွာက္ အရွက္ ( Distraction ) မရွိဘဲ Subject ကိုသာ အာရံု ေရာက္ေစရန္ Shallow Depth of Field ျဖစ္လာေစသည့္ Wide Aperture မ်ားျဖင့္ သာ ရိုက္ေလ့ ရွိၾကပါသည္။
Standard Zoom Lens ကို သံုးမည္ ဆိုပါက -
- Focal Length ကို 50mm ႏွင့္ 100mm ၾကား ထား သင့္ပါသည္။ Portrait ရိုက္ရာ တြင္ Focal Length ကို 50mm ထက္ မေလွ်ာ့ ေစသင့္ပါ။ ထိုထက္ Focal Length တုိသြားပါက Subject အခ်ိဳး အစား မမွန္ ျဖစ္သြား နိုင္ပါ သည္။
Nikon 18-200mm, f-3.5-5.6, Standard zoom Lens.
( Standard Zoom Lens ၏ အတိုဆံုး Focal Length သည္ 50mm ေအာက္တြင္ ရွိပါသည္။ )
- Aperture Priority ထားသင့္ပါသည္။
- Standard Zoom Lens တြင္ ယင္း၏ ရ နိုင္သမွ် အက်ယ္ ဆံုး Aperture မ်ားျဖစ္သည့္ f-3.5, f-5.6 စသည္တို႕ တြင္ Set လုပ္ထား သင့္ပါသည္။
- Subject ၏ လွဳပ္ ရွားမွဳ ႏွင့္ ကင္မရာ တုန္ခါ မွု မ်ားကို Freeze လုပ္ နိုင္ရန္အတြက္ Shutter Speed ကို 1/125 ထက္ မေလွ်ာ့ ေအာင္ သတိျပဳ ရပါမည္။
- Auto Focus Mode ကို Single Point-AF တြင္ ထား ကာ ေအာက္တြင္ နမူ နာျပထားသည့္ ပံု အတိုင္း Subject ၏ မ်က္လံုးကို Focus ဖမ္း ရပါမည္။
အထက္ပါ ပံုမွာ Outdoor Portrait နမူနာပံု တစ္ပံုျဖစ္ပါသည္။ Single Point Focus ျဖင့္ Subject ၏ မ်က္လံုး တြင္ Focus ဖမ္းထားပါသည္။
- White Balance ကိုမူ ေနရာ ေဒသ ၏ အေရာင္ အေျခအေနကို လိုက္ ကာ Set လုပ္ရန္ လိုပါသည္။
- Play With Backgrounds
Portrait ရိုက္ရာ တြင္ Subject ကို အာရံု စုျပံဳ က်လာေစရန္ ေအာက္ပါ ပံု ကဲ့သို႕ ေနာက္ခံ Background အား တတ္နိုင္သမွ် ေျဖာက္ ၾကသည္ က မ်ားပါသည္။
သို႕ ရာ တြင္ တစ္ခါ တစ္ရံတြင္ ေအာက္ပါ ပံု ကဲ့သို႕ ေနာက္ခံ က Subject ကို ပို၍ ေပၚလာေစရန္ အား ပို ေပးသည့္ အေနအထားမ်ိဳးလည္း ရွိပါသည္။
Unfocused Shots
ဓါတ္ပံု၏ အသက္ သည္ ၾကည္လင္္ ျပတ္သား ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႕ ရာ တြင္ ေအာက္ပါ ပံုကဲ့သို႕ တစ္ခါ တစ္ရံ ၌ စိတ္၀င္စားဘြယ္ရာ မွဳန္ရည္ မွဳန္၀ါး Unfocused Shot မ်ားသည္ လည္း အာရံု ကို ဖမ္းစား နိုင္ပါ သည္။
ဤ ကဲ့သို႕ ပံု ကို Narrow Depth of Field ရရန္ Aperture က်ယ္က်ယ္ ထားျပီး Subject ကို Focus မဖမ္း ဘဲ Subject ၏ ေရွ႕ တြင္ေသာ္လည္းေကာင္း ေနာက္တြင္ ေသာ္လည္း ေကာင္း Focus ဖမ္း ထားျခင္း ျဖစ္ ပါသည္။
Subject Expressions ကို ဖမ္းပါ။
အခ်ိဳ႕ ေသာ Portrait ပံု မ်ား ၏ အသက္သည္ Subjection ၏ မ်က္ႏွာ ဟန္ပန္ အေနအထား ( Expression) ျဖစ္ပါသည္။ Subject ကို Expression အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစေပၚ လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကည့္ ပါ။ ေပၚလာသည့္ Expression, Emotion ကို ဖမ္းယူပါ။
3. လွဳပ္ရွားေနသည့္ ရုပ္ပံုကို ရိုက္ျခင္း။
အထက္ပါ လွဳပ္ရွားေနသည့္ Subject ကို Freeze လုပ္ရာ တြင္-
- Subject လွဳပ္ ရွားေနသည့္ ေနာက္သို႕ လိုက္ကာ Focus လုပ္မည့္ Focus Tracking Mode ကို သံုး ရန္ လိုပါသည္။ အဆိုပါ Auto-Focus Mode မ်ားကို Canon တြင္ AI Servo AF ဟုေခၚကာ Nikon တြင္ မူ AF-C ဟု ေခၚပါသည္။ ကင္မရာမ်ား အလိုက္ အေခၚ အေ၀ၚ မ်ား မတူၾကပါ။ ထို႕ ေၾကာင့္ ရွင္းလင္း ေစရန္ အတြက္ Nikon စနစ္ ကိုသာလွ်င္ အေျခခံကာ ေရးသား သြားပါမည္ ။
ထို႕ေၾကာင့္ Moving Subject ကိုရိုက္ရာ တြင္ -
- Auto Focus Mode- ( AF-C - Continuous Srevo-AF ) ကို
- Focus Area Mode ( AF- Area Mode) မွ Dynamic Area AF, Auto-Area AF, 3D Tracking စသည့္ Mode မ်ားႏွင့္ တဲြ သံုး ရပါမည္။
AF-C ( Continuous Tracking ) စံနစ္တြင္ ကင္မရာ သည္ Subject ေရႊ႕ သည့္ေနရာ ကို လိုက္၍ ဆင့္ကဲ ဆင့္ကဲ ထပ္ကာ Focus လုပ္သည့္ နည္း ျဖစ္ပါသည္။ အထက္ပါ ပံုကဲ့သို႕ Subject ၾကီး ၾကီး ကို Freeze လုပ္နိုင္ရန္ သာမန္ လံုေလာက္ သည့္ Lighting Situation တြင္ Exposure speed 1/1000 အထက္ လိုပါမည္။ အလြန္တိုေတာင္း သည့္ အခ်ိန္တြင္း ရိုက္ရသည္ ျဖစ္ေသာၾကာင့္ Setting ျပန္လုပ္ခ်ိန္ မရ နိုင္ပါ။ ထို႕ ေၾကာင့္ Shutter Speed Priority ထားကာ ရိုက္သင့္ပါသည္။ အၾကမ္းဖ်ဥ္း Setting ကို ခန္႕မွန္း နိုင္လွ်င္လည္း Manual ရိုက္ နိုင္ပါသည္။
ISO ကို လို အပ္သလို အေလွ်ာ့ အတင္း လုပ္ရန္ လိုပါမည္။ ISO ထိန္း နိုင္သည့္ ကင္မရာ မ်ား အေနႏွင့္ မူ အလင္းေရာင္ လံုေလာက္မွဳ မရွိသည့္ေနရာ မ်ား တြင္ Exposure speed ကိုလိုအပ္ သေလာက္တင္ နိုင္ရန္ ISO 400 မွ 800 အထိ တင္ကာ ရိုက္ သင့္ပါသည္။
အတန္အသင့္ လွဳပ္ရွားနိုင္ေျခရွိသည့္ Subject ကို ရိုက္ျခင္း။
အထက္ပါ ပံုကဲ့ သို႕ အ နည္းငယ္ လွဳပ္ရွား နိုင္သည့္ Subject ကို ရိုက္ရာတြင္မူ
- Auto Focus Mode ကိုေရြးရာ တြင္ ျငိမ္ေနလွ်င္ ျငိမ္ေနသည့္ အေလွ်ာက္၊ အနည္းငယ္ လွဳပ္ရွားလွ်င္ လွဳပ္ ရွားသည့္ အေလွ်ာက္ အလိုအေလွ်ာက္ လိုက္၍ ေျပာင္းကာ Focus လုပ္ေပးသည့္ AF-A ( Auto – Servo AF ) ႏွင့္ ၊
- AF Area Mode ကိုမူ ကင္မရာ Firmware က ဧရိယာ အားလံုး ကို ေရြးခ်ယ္ကာ လိုက္၍ခ်ိန္ေပးေသာ Auto-Area AF တို႕ တဲြ သံုးရန္ သင့္ပါသည္။
- လံုး ၀ လွဳပ္ ရွားျခင္း မရွိဘဲ ျငိမ္ေနပါလွ်င္ AF Area Mode အတြင္းရွိ Single Point – AF ႏွင့္ လည္း တဲြ သံုး နိုင္ပါသည္။
ဓါတ္ပံု သည္ အနုပညာ ဖန္တည္း မွဳ တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္ စေနစ္ ၊ ဥပေဒသ ကို မွ် ပံုေသ မယူ နိုင္ပါ။ စိတ္တိုင္းက် ဖန္တည္း နိုင္သည္ ကို သတိျပဳသင့္ပါသည္။
Aperture
Aperture သည္ Portrait ရိုက္ရာ တြင္ အလြန္ အေရးပါသည့္ ေနရာ တြင္ ရွိပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ Portrait ရိုက္ရာတြင္ အမ်ားစုသည္ Aperture Priority ျဖင့္ ရိုက္ေလ့ ရွိၾကပါ သည္။ အေၾကာင္း မွာ Aperture သည္ Portrait ၏ အသက္ေသြးေၾကာ သဘြယ္ ျဖစ္သည့္ Depth of Field ကို တိုက္ရိုက္ ထိန္းခ်ဳပ္ထား သည့္ အတြက္ ျဖစ္ပါသည္။
Portrait ရိုက္ရာ တြင္ f-11, f-8, f5.6, f-2 စသည္ျဖင့္ မည္သည့္ကို Set လုပ္ရမည္ကို ၀ါရင့္ ဓါတ္ပံု ဆရာမ်ား ပံု ေသ သတ္မွတ္ ျခင္း မရွိၾကပါ။ ၄င္း တို႕ ေဆြြးေႏြးခ်က္မ်ားကို ဖတ္ၾကည့္လွ်င္ သိနိုင္ပါသည္။ မိမိ အေနႏွင့္ မည္သည့္ Effect ကို အေလးေပး ရိုက္မည္ နည္း ဆို သည့္ အခ်က္ ေပၚ တြင္ တည္ပါသည္။
မိမိ သည္ Subject ၏ ေနာက္ ခံ Background ကို လံုး၀ Distraction အျဖစ္မခံ ဘဲ မွဳန္ ၀ါးေနသည့္ Bokeh လုပ္ေတာ့ မည္ဆိုလွ်င္ Wide Aperture ျဖစ္သည့္ f-2.8, f-2 စသည္ျဖင့္ Aperture ကို က်ယ္ က်ယ္ ဖြင့္ေပးရန္ လိုပါမည္။ Potrait ဓါတ္ပံု ပညာရွင္ အမ်ားစုသည္ ေနာက္ခံ Distraction ကင္းေစသည့္ Bokeh ရ နိုင္ေစရန္ Aperture က်ယ္က်ယ္ ႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း Focal Lenth ရွည္ေသာ Lens မ်ား ႏွင့္ ေသာ္လည္း ေကာင္း ရိုက္ေလ့ ရွိၾကပါသည္။
Lens မ်ား တြင္ Sweet Spot ဆိုသည့္ အျပတ္သားဆံုး Aperture ရွိ သည္။ မ်ားေသာ အား ျဖင့္ အဆိုပါ Sweet Spot သည္ အက်ယ္ ဆံုး Aperture မွ ေန၍ တစ္ဆင့္ မွ သံုးဆင့္ အတြင္းက်ဥ္းလိုက္သည့္ ( between One-Stop and Three-Stop down ) ေလာက္ ၏ၾကား တြင္ ရွိေလ့ ရွိသည္။ ဥပမာ အားျဖင့္ 50mm, f-1.4 Lens ၏ Sweet Spot သည္ အၾကမ္း အားျဖင့္ f-2.8 ျဖစ္ သည္။
ေအာက္ပါပံု မွာ Nikon 50mm, f-1.8 ၏ Sweet spot ကို စမ္း ထားသည့္ ပံု ျဖစ္သည္။
အဆိုပါပံုကို ၾကည့္လွ်င္ Nikon 50mm, f-1.8 ၏ Sweet Spot သည္ အက်ယ္ဆံုးေသာ Aperture f-1.8 ၏ ေအာက္ ရွိ တစ္ဆင့္ မွ သံုးဆင့္ ( between One-Stop and Three-Stop ) အတြင္း ျဖစ္ေသာ f- 2.5 ႏွင့္ f-7.1 တို႕ ျဖစ္သည္ ကို ေတြ႕ ရသည္။
Aperture ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ယခင္ မွတ္စု မ်ားတြင္ ေရးခဲ့ ျပီးခဲ့ ေသာ္လည္း ယခု မွတ္စုေရး ရာတြင္လည္း တိုက္ရိုက္ သက္ဆိုင္သည့္ ပိုင္းမ်ားကို ပို၍ ရွင္းလင္းေစရန္ ျပန္လည္ ေဖၚျပ ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
Aperture Range.
၄င္းအျပင္ Head and Shoulder ႏွင့္ ¾ Length ပံုမ်ား အတြက္ f-2.8, f-3.5 တို႕ သည္ အျပတ္သားဆံုး ရေသာ Aperture မ်ား ဟု အခ်ိဳ႕ ေသာ ဓါတ္ပံု ဆရာမ်ားက ဆိုၾကသည္။
Aperture ကို မ်ားစြာ က်ယ္က်ယ္ ဖြင့္ ျပန္လွ်င္လည္း DOF အလြန္ပါးျခင္း ႏွင့္ ျပတ္သားမွဳ ဧရိယာ အလြန္က်ဥ္း သြားျခင္း မ်ိဳး ရွိနိုင္ပါသည္။ ဥပမာ ေအာက္ပါ ပံု ကဲ့ သို႕ အနည္း ငယ္ ေမာ့ ေနသည့္ ဦးေခါင္း ကို ရိုက္လွ်င္ ကင္မရာ ႏွင့္ အနီးဆံုးေနရာ ျဖစ္သည့္ နွဳတ္ခမ္း ျပတ္သားျပီး နွာေခါင္း ႏွင့္ မ်က္ လံုး တို႕၏ ၏ ျပတ္သား မွဳ ေလွ်ာ့ သြားတတ္ပါသည္။ Narrow Aperture ႏွင့္ ရိုက္ပါက DOF အလြန္ပါး ကာ Shallow Depth of Field ျဖစ္လာသည့္ အတြက္ Focusing တိက် ရန္ မ်ားစြာလို သည္။
အကယ္၍ 50mm, f-1.8 Lens ကို Aperture အျပည့္ f-1.8 ဖြင့္ျပီး Subject ၏ မ်က္လံုး ကို Single Point Focus ျဖင့္ ရိုက္ပါက မ်က္လံုးသည္ အျပတ္သား မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အျခားေသာ ေနရာမ်ားသည္ မ်က္လံုး ထက္ ျပတ္သားမွဳ ေလွ်ာ့ သြားပါ လိမ့္ မည္။
သို႕ မဟုတ္ ေနာက္ခံ Background သည့္ ေတာ အုပ္ ၊ ေတာင္တန္း၊ အေဆာက္ အဦး မ်ားကို ပါ ျပတ္သား သည့္ Effect လို အပ္လွ်င္ Depth of Field ရွည္ မည့္ က်ဥ္း ေသာ Aperture မ်ား ျဖစ္သည့္ f-8, f-11, f-16 စသည္ တို႕ ကို သံုး ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤ သို႕ျဖင့္ ေရွ႕ ေရာ ေနာက္ပါ ျပတ္သားသည့္ ပံု ရလာပါ လိမ့္မည္။
Aperture အလိုက္ ျဖစ္ေပၚ လာသည့္ Depth of Field Area။
သို႕ ရာ တြင္ သတိျပဳ ရမည့္ အခ်က္မွာ Aperture က်ဥ္း လာသည္ ႏွင့္အမွ် မွံဳ ၀ါး လာသည့္ Lens Diffraction မ်ား ေပၚလာတတ္သည္ကို သတိျပဳ ရပါမည္။ အခ်ိဳ႕ ေသာ ဓါတ္ပံုပညာရွင္မ်ားသည္ Portrait ရိုက္ရာ တြင္ အဆိုပါ Lens Diffraction ေရွာင္လိုသည့္ အတြက္ f-5.6 ထက္ က်ဥ္း သည့္ Aperture ကို မသံုးဟု ဆုိၾကပါသည္။
f-22 တြင္ သစ္ ရြက္ အျဖား၌ ေပၚလာသည့္ မွံဳ ၀ါး လာသည့္ Lens Diffraction နမူနာပံု။
အထက္ပါ Depth of Field ဆိုင္ရာ အခ်က္မ်ားသည္ ကင္မရာ ႏွင့္ Subject တို႕ ၏ အကြာ အေ၀း ၊ Lens ၏ Focal Length တို႕ အေပၚ လည္း တည္ ေနေသးသည္ ကို သတိျပဳ ရပါမည္။
အထက္ပါ ေရးသားခ်က္မ်ားသည္ Portrait Photography လမ္းျပ သေဘာမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ ပံုေသ သတ္မွတ္၍ မရပါ။ အနုပညာ ရပ္ ျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ မိမိၾကိဳက္ရာ ကိုစမ္း ၾကည့္ ၾက ရန္ လိုပါသည္။
Shutter Speed and ISO settings
ပံု ၾကည္လင္ျပတ္သား မွဳ သည္ Focusing အျပင္ Subject ကို Freeze လုပ္ နိုင္ ရန္ လံုေလာက္ သည့္ ွ Shutter Speed အျမန္ ႏွဳန္းရွိရန္ လိုပါသည္။ Focal Lenth ရွည္ သည့္ Lens ျဖင့္ ရိုက္ ပါက ပံု ရိပ္ လွဳပ္ ရွား မွဳ ပို မ်ားပါသည္။ အဆိုပါ လွဳပ္ရွား တုန္ ခါ မွဳ အားလံုးကို ထိန္းနိုင္ မည့္ Shutter Speed ျဖစ္ရပါမည္။
ေယဘူယ် အား ျဖင့္ Shutter speed သည္ မိမိ သံုးေနသည့္ Focal Length ထက္ မ်ားရပါမည္။ ဥပမာ အားျဖင့္ Focal Length 200mm ျဖင့္ ရိုက္ပါက Shutter Speed သည္ 1/250 သို႕ မဟုတ္ ထို ထက္ ျမန္ သည့္ Shutter speed ရွိေနရန္ လိုပါသည္။
Increase your ISO
ျပင္ပ တြင္ Outdoor ရိုက္ရာ ၌ လူ မ်ားသည္ လွဳပ္ရွားသြားလာေနသည္ကို Street Phohotography ဆန္ဆန္ ရိုက္ရျခင္း မ်ိဳးလည္း ရွိနိုင္္ပါသည္။ ရွိေနသည့္ အေနအထား ၌ အေကာင္း ဆံုး Expression ကို ဖမ္း ရသည့္ အေျခ အေန မ်ိဳး တြင္ Motion Blur မ်ိဳး အျဖစ္ ပံု ၀ါး မသြားေစရန္ Shutter speed ကို တတ္ နိုင္သမွ် ျမန္ျမန္ ျဖင့္ ရိုက္ရပါမည္။ Aperture Priority Mode ျဖင့္ ရိုက္ရာ တြင္ အလင္းေရာင္ အား နည္း သည့္ အေျခအေန မ်ိဳး ၌ Shutter speed ျမန္ျမန္ ရ ေစရန္ Lens ၏ Aperture အက်ယ္ ဆံုး ဖြင့္ ထားျပီးျပီ ဆိုပါက ISO တင္ရန္သာ ရွိပါေတာ့သည္။
အလင္းေရာင္ အလြန္နည္းပါက ISO ကို ISO 800, 1600, မတတ္သာပါက ISO 3200 အထိ တင္သာ ရိုက္ပါ။ ဤ သို႕ ျဖင့္ ပံု တြင္ Noise မ်ား ေပၚ လာ နိုင္ပါသည္။ သို႕ ရာ တြင္ ပံု မွဳန္ ၀ါး ျခင္း ထက္ စာ လွ်င္ Noise ေပၚလာသည့္က ျပႆနာ မရွိလွပါ။
Break the Rules of Composition.
ဓါတ္ပံု Composition တြင္ ဥပေဒ သ ( Rule ) ေပါင္း မ်ားစြာ ရွိပါသည္။ အသံုးလည္း မ်ားစြာ ၀င္ပါသည္. သို႕ရာ တြင္ အဆိုပါ ဥပေဒသ မ်ားကို “ ၀ိနည္းတတ္ ေတာ့ ၾကက္သတ္ လို႕ ရတယ္ “ ဆို သည့္အတိုင္း စနစ္တက် ခ်ိဳးေဖါက္ျခင္း သည္လည္း အာရုံ က္ု ဖမ္း စား နိုင္ပါသည္။
Rule of Thirds ကို စနစ္တက် ခ်ိဳးေဖါက္ ျခင္းျဖင့္ Powerful Image တစ္ခု ျဖစ္လာ နိုင္ပါသည္။ ေအာက္ ပါ ပံု တြင္ Subject ကိုစိတ္၀င္စား လာေစရန္ အတြက္ Rule of Thirds ကို ခ်ိဳးေဖါက္ကာ Frame ၏ တစ္ဘက္ အစြန္း သို႕ တမင္ ပို႕ ထားသည္ ကို ေတြ႕ နုိုင္ပါသည္။
အျခားေသာ Portrait Photography ဥပေဒသ တစ္ခု မွာ Subject ကိုအၾကည့္ ခံ ရန္ ေနရာ မ်ားမ်ား ေပး ရမည္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ Frame ကို တတ္ နိုင္သမွ် ျဖည့္ ထားရ မည္ ဟူ ေသာ ဥပေဒသ ျဖစ္ပါသည္။ မွန္ကန္ ေကာင္း မြန္သည့္ ဥပေဒသ ျဖင္ပါသည္။ သို႕ ရ တြင္ ေအာက္ပါ ပံု ကိုၾကည့္ လွ်င္ Subject သည္ Frame ထဲ တြင္ ၾကပ္မေနဘဲ သက္ေတာင့္ သက္သာ ျမင္နိုင္ေစရန္ေနရာ ထား ေပးသည့္ အတြက္ အျမင္ တစ္မ်ိဳး ဆန္း ေနေစသည္။ ဤသို႕ျဖင့္ အဆိုပါ ဥပေဒသ အား ခ်ိဳးေဖါက္ ထားသည္ကို ေတြ႕ နိုင္ပါသည္။
Portrait Lens.
Portrait ရိုက္ရာ တြင္ 50mm ထက္ Focal Length တို သည့္ Lens မ်ားျဖင့္ ရိုက္လွ်င္ Subject ၏ သည္ ေဘးသို႕ ဆဲြ ကားလိုက္ သကဲ့ သို႕ ျဖစ္ျပီး မ်က္ႏွာ ၊ ကိုယ္လံုး စသည္ တို႕သည္ ေဘးသို႕ ျပဲ ထြက္လာကာ ပံု မမွန္ ျဖစ္သြား ပါလိမ့္မည္။
Micro Lens ျဖစ္သည့္ Micro 105mm, f-2.8 ကဲ့ သို႕ Lens သည္ Micro Lens ျဖစ္ေစကာ မူ Portrait ရိုက္ရာ တြင္မူ အလြန္ ျပတ္ သား သည့္ ပံု ရ သည္။ သို႕ ရာ တြင္ Subject ၏ မ်က္ႏွာသည္ Wide Angle Lens ႏွင့္ ရိုက္သည့္ ပံု၏ ေျပာင္းျပန္ အျဖစ္ မသိမသာ ရွည္ထြက္ လာတတ္သည္ကို သတိျပဳ ရပါမည္။
Perspective and Proportion
ပံု ၏ ျမင္ကြင္း ႏွင့္ အခ်ိဳးအစား ျဖစ္ေသာ Perspective and Proportion တို႕ သည္ Lens ႏွင့္ မ်ားစြာ သက္ဆိုင္မွဳ မရွိလွပါ။ ဓါတ္ပံု ရိုက္စဥ္ ကပင္ တြင္ ၾကပ္ၾကပ္ ႏွင့္ ေခ်ာင္ ေခ်ာင္ Frame လုပ္ နုိင္သည့္ အတြက္ ျဖစ္ပါသည္။
ဥပမာ ဦးေခါင္း ကို အသားေပး အနီးကပ္ Tight Framing ရိုက္လွ်င္ 50mm Lens ျဖင့္ ဆိုပါက အေတာ္ အနီးကပ္ ရိုက္ရမည္ ျဖစ္သည္။ တစ္ေပ ႏွစ္ေပ ခန္႕ အထိ ကပ္ လိုက္ပါက Subject ၏ ႏွာေခါင္းမ်ား ၾကီးလာကာ နားရြက္ ျပတ္ သြား တတ္သည္။
Shooting from 15-Feet
လူ၏ မ်က္လံုးသည္ မိမိ ႏွင့္ ၁၅ ေပ ( ၅ မီတာ ) အကြာ ရွိ အရာ၀တၱုဳ ကို ပို၍ စဲြသည္။ ဥေနွာက္ က ပို မွတ္မိသည္။ တစ္ေပ ခန္႕ အကြာ ရွိ အရာ ၀တၱုဳ ကိုမူ သဲကဲြစြာ မျမင္နိုင္။ ကင္မရာ လည္းထို အတိုင္း ပင္ ျဖစ္သည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ Portrait ရိုက္ရာ တြင္ Subject ကို ၁၅ ေပ ခန္႕ အကြာ တြင္ ထားကာ ရိုက္ ေလ့ ရွိၾကသည္။ ဤ သို႕ ျဖင့္ Subject ၏ realistic proportions ကို ရရွိနိုင္သည္။
ေအာက္ပါ ဇယားသည္ Lens အမ်ိဳး အစား အလိုက္ ၁၅ ေပ အကြာ မွ ရိုက္လွ်င္ Frame အတြင္း ရွိမည့္ Subject ၏ Size ျဖစ္ပါသည္။
Subject covered comfortably at fifteen feet (5m).
DX and Canon 1.6x
|
FX and 35mm Film
|
|
50mm
|
6' (2m)
|
9' (3m)
|
70mm
|
4.5' (1.3m)
|
6.5' (2m)
|
85mm
|
3.5' (1m)
|
5' (1.5m)
|
105mm
|
2.8' (90cm)
|
4' (1.3m)
|
135mm
|
2.2' (70cm)
|
3' (1m)
|
200mm
|
1.5' (45cm)
|
2' (70cm)
|
300mm
|
1' (30cm)
|
1.5' (50cm)
|
400mm
|
9" (20cm)
|
13" (35cm)
|
500mm
|
7" (18cm)
|
11'' (30cm)
|
So what's the optimum portrait lens?
Portrait Lens မ်ား အၾကာင္းေရးရာ တြင္ ကင္မရာ ႏွင့္ Lens မ်ားအေၾကာင္း ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သံုးသပ္ သည့္ ေဆာင္း ပါးမ်ား ေရးသားရာ တြင္ ထင္ရွားသည့္ Ken Rockwell ၏ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ဘာသာျပန္ ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မည္ သို႕ ေသာ Lens သည္ Portrait အတြက္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ မည္ နည္း ဟု ေမး လာလွ်င္ မူ Frame အတြင္း Subject ဘယ္ႏွစ္ခု ထည့္ ကာ ျပ လိုသနည္း ဟု ျပန္ ေမး ရပါလိမ့္ မည္။
သာမန္ အားျဖင့္ လူတစ္ေယာက္ ၏ မတ္တပ္ ရပ္ေနသည့္ ပံု တစ္ခု လံုးရိုက္လို လွ်င္ 50-70mm Lens ကိုေသာ္လည္းေကာင္း ထိုင္ေနသည့္ပံု အတြက္ 70-105mm ကို ေသာ္လည္း ေကာင္း သံုးရန္ သင့္ပါ သည္။
Subject မွ ၁၅ ေပ အကြာမွ Head and Shoulder ကို သာ လိုလွ်င္ 200mm, 300mm ကဲ့သို႕ Lens မ်ား ပို၍ သင့္ေလွ်ာ္ ပါသည္။
အျမင့္ တန္း ဓါတ္ပံု ဆရာ မ်ား ( Pro Photographer) ျပင္ပတြင္ ရိုက္သည့္ အခါ မ်ား တြင္ 300mm, 400mm, f-2.8 ကဲ့သို႕ Lens မ်ားကို Monopod ျဖင့္ ရိုက္သည္ကို ေတြ႕ရသည္
105mm Lenses.
ဓါတ္ပံု ေလာက ၌ 35mm Format ေခတ္စားလာသည့္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မ်ား ေလာက္ တြင္ Nikon 105mm, f-2.5 Lens သည္ Portrait အတြက္ အလြန္ ေခတ္စား ခဲ့ ေသာ Lens ျဖစ္ ရာ ယေန႕ အထိ 105mm ႏွင့္ Portrait တို႕သည္ အစဥ္ ယွဥ္ တဲြ လွ်က္ ရွိေနေပသည္။
ယေန႕ အထိ Portrait ႏွင့္ အစဥ္ ယွဥ္ တဲြလွ်က္ရွိ ေနဆဲ ျဖစ္သည့္ Nikon 105mm, f-3.5 Lens.
What's the optimum distance?
ကင္မရာ ႏွင့္ Subject အေကာင္း ဆံုး အကြာ အေ၀း မည္မွ် ျဖစ္သည္ ဆိုသည္မွာ မူ ဤ ကိစၥ သည္ အနု ပညာ ဆိုင္ရာ ကိစၥသာ ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုရပါလိမ့္မည္။ Subject ႏွင့္ ကင္မရာ နီးျခင္း ၊ ေ၀း ျခင္း ျဖင့္ Subject ၏ မ်က္ႏွာ အခ်ိဳး အစား (Facial Proportion ) သည္လည္းေျပာင္းလဲ သြားသည္။ လူတစ္ဦး ၏ ပံု သည္ ပံုေသ တစ္ေနရာ တည္း တြင္ အေကာင္း ဆံုးဆိုသည္မွာ မရွိပါ။ အေကာင္းအဆိုး အေျပာင္းအလဲ ရွိပါသည္။ ကင္မရာ ႏွင့္ နီးလာသည္ႏွင္အမွ် ႏွာေခါင္းၾကီးလာကာ နားရြက္ ေသးလာမည္ ျဖစ္သည္။ Subject သည္ ကင္မရာ ႏွင့္ ေ၀း သြားသည္ႏွင့္ အမွ် မ်က္ႏွာ သည္ တစ္ေျဖးေျဖး Flat ျဖစ္သြား ပါလိမ့္မည္။
Background Rendition
Portrait ရိုက္လွ်င္ ေနာက္ခံ ကို မည္ကဲ့ သို႕ ျပသလို သနည္း ဆိုသည္မွာ လည္း အေရး ၾကီးသည္။ Portrait ရိုက္လွ်င္ ေနာက္ခံအေနွာက္အယွက္ ကင္းေစရန္ အတြက္ Background ကို Boheh လုပ္ကာ Distraction မ်ားကို ေျဖာက္ပစ္ လိုက္ၾကသည္က မ်ား သည္။ Wide aperture မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ f-2.8, f-2 ကဲ့ သို႕ Aperture မ်ားက ေနာက္ခံ ကို ၀ါးသြားေစမည့္ Bokeh ကို ေဖၚ ေပးသည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ ဓါတ္ပံု သမားမ်ား Head Shot ရိုက္လွ်င္ 300mm, f-2.8 ကဲ့ သို႕ Lens မ်ားသံုးၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
Portrait တြင္ Subject ကို ေပၚေအာင္ ပံုေဖၚ ေပးသည့္ Bokeh နမူနာ ပံုမ်ား ။
Bokeh သည္ Background ၏အေသးစိတ္ မ်ား မေပၚ ဘဲ ေတြးယူ ၍သာ ရနိုင္သည့္ မွဳန္၀ါး၀ါး အေန အထားတစ္ရပ္ကို ေဖၚေပး သည့္ ပံု ျဖစ္သည္။
The Best Lenses Today
Portrait အတြက္ ယေန႕ အေကာင္းဆံုး Lens မ်ားမွာ ေဆာင္းပါး ရွင္ Ken Rockwell ၏ အၾကိဳက္ Lens မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ “ ကၽြန္ေတာ္ “ ဟူေသာ အသံုး အနွံဳး မွာ Ken Rochwell ကို ရည္ ညႊန္း ျခင္း ျဖစ္ပါ သည္။
ကၽြန္ေတာ္ အၾကိဳက္ဆံုး Portrait Lens မွာ ေအာက္တြင္ ျပထားသည့္ Nikon 135mm, f-2 DC ျဖစ္ပါ သည္။ DC မွာ Defocus Control ၏အတိုေကာက္ ျဖစ္ပါသည္။ Bokeh အေကာင္း ဆံုး ေပးနိုင္သည့္ Lens တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
Nikon 135mm, f-2,DC Lens.
အျခား ေသာ Lens မ်ားမွာ အထက္ပါ 135mm ထက္ ေသးျပီး တန္ဘိုး လည္း အနည္း ငယ္ ေလွ်ာ့ သည့္ Nikon 105mm, f-1.8, f-2 DC, f-2.5 တို႕ ျဖစ္ၾကပါသည္။
Nikon 105mm, f-2.8 Lens.
သို႕ ေသာ္ အဆိုပါ Lens မ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္း ကို 1990 ခုႏွစ္မ်ား အတြင္း ရပ္ ဆိုင္း လိုက္ျပီး Portrait အတြက္ DC Lens မ်ားကို အစားထိုး ထုတ္လုပ္ ခဲ့ပါသည္။
Head Shot ရိုက္လွ်င္ 300mm or 400mm တို႕ သည့္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါသည္။
Nikon 80-40mm, f-4.5-5.6 G ED VR Lens
ကၽြန္ေတာ္ စတူဒီယို အတြင္းရိုက္ပါက Background ကို ထိန္း ခ်ဳပ္ နိုင္သည့္ 80-400 VR ျဖင့္ ရိုက္ပါသည္။ Outdoor ရိုက္လွ်င္မူ 300mm, f-4 ကို သံုးေလ့ ရွိပါသည္။ အဆိုပါ Lens သည္ f-2.8 ကဲ့ သို႕ ပင္ Background Bokeh ထုတ္ ေပး နိုင္ပါသည္။
ေခတ္ေပၚ Portrait Lens မ်ား ၊ မ်ားစြာ ရွိ ေနပါျပီ။ Nikon Series မ်ားထဲ မွ အခ်ိဳ႕ ကိုေဖၚျပ ရပါလွ်င္-
- Nikon AF S 70-200mm, f-2.8 G ED VRII
- Nikon AF S 85 mm, f-1.4 G
- Nikon AF S 85 mm, f-1.8 G
- Nikon AF S 105 mm, f-12.8 G IF ED
စသည့္ Lens မ်ားသည္ Portrait ရိုက္သည့္ Lens မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။
Nikon AF S 70-200mm, f-2.8 G ED VRII.
Nikon AF S 85 mm, f-1.8
Portrait Lens ၾကီး မ်ား အတြက္ ေငြေၾကး အခက္အခဲ ရွိလွ်င္ မူ 15-55mm ကို Focal Length အား 55mm တြင္ ထားကာ ရိုက္၍ လည္း ျဖစ္ပါသည္။
Outdoor Portrait ရိုက္ကူးေရး ဆိုင္ရာ အၾကံျပဳ ခ်က္မ်ား။
Outdoor Portrait ရိုက္ကူးရန္ ထြက္ ေတာ့မည္ ဆိုလွ်င္ ေအာက္ပါ တို႕ ကို ျပင္ဆင္ရန္ လိုပါမည္။
ရိုက္ကူေရး မထြက္မွီ
ရိုက္ကူး ေရး မထြက္မွီ ေအာက္ပါ ပစၥည္းမ်ား ပါ မပါ စစ္ေဆးပါ။ တစ္ခါ တစ္ရံ ပစၥည္း မ်ား က်န္ရစ္ ခဲ့ လွ်င္ အခက္အခဲ ေတြ႕ နိုင္သည္။
- Large memory card
- Spare batteries for the camera AND flash
- Grey card
- Tripod
- Flash diffuser
- Suitable clothes – as silly as it sounds, if your uncomfortable then this will effect your work!
- Set your Camera to shoot in RAW
- Pack a 70mm+ lens
Check List ထားကာ အျမဲ စစ္ေဆးပါ။
Preparation is key!
ရိုက္ကူးမည့္ ေနရာ Location ကို ရိုက္ကူးမည့္ ေန႕ မတုိင္မွီ တစ္ရက္ ၾကိဳတင္ စစ္ေဆးပါ။ အေကာင္းဆံုး ခြင္ Spot ကို ေရြးထားပါ။ ဤ ကဲ့သို႕ ေရြးခ်ယ္ ရာတြင္ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ားကို ထည္းသြင္း စဥ္းစားပါ။
- The position of the sun throughout the day
- Man made objects, such as power lines, signs etc
- Quiet spots
- Natural light reflectors such as white buildings etc
- Repeating lines to ‘frame’ the photo.
- Objects that you can use during the shoot such as benches, fallen tress etc
Techniques and Settings
Outdoor Portrait ရိုက္ကူးရာတြင္ ‘Sunny 16 Rule’ ႏွင့္ ‘Rule Of Thirds’ ဥပေဒသ ႏွစ္ခု ကို အျမဲ မွတ္ထားရန္ လိုသည္။
Sunny 16 Rule
The Sunny 16 rule ဆိုသည္မွာ Light Meter မရွိသည့္ အခ်ိန္တြင္ Day Light Exposures ကို အတိ အက် ခန္႕မွန္းသည္ နည္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါ နည္းသည္ ခက္ခဲေသာ Subject မ်ား၏ Exposure ကိုပင္ တိက်စြာ ခန္႕ မွန္းနိုင္သည္။ တြက္ခ်က္သည္ မွာ ကင္မရာ အမ်ားစု ၏ Light meter မ်ား တြက္ခ်က္သည့္ reflected light ကို ေျခမခံဘဲ incident light ကိုအေျခခံ တြက္ခ်က္ျခင္း ျဖစ္သည္။
အေျခခံ အားျဖင့္ ေနသာသည့္ေန႕ တစ္ေန႕ တြင္ Sub ject ကို ေနေရာင္ ေအာက္ တြင္ ထားကာ Aperture ကို f -16 တြင္ Set လုပ္၍ ၄င္း ႏွင့္ လိုက္ေလွ်ာ ညီေထြ ျဖစ္ သည္ Shutter speed ႏွင့္ ISO တို႕ ကို setting လုပ္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေအာက္ပါ ဇယားသည္ Aperture 16 ေပၚ အေျခခံ ၍ တဲြ ထားေသာ Shutter speed ႏွင့္ ISO အတဲြ မ်ား ျဖစ္သည္။
Camera Setting on Sunny Day
Aperture
|
Shutter Speed
|
ISO
|
|
-
|
f-16
|
1/100s or 1/125s
|
100
|
-
|
f-16
|
1/200s or 1/250s
|
200
|
-
|
f-16
|
1/400s or 1/500s
|
400
|
The relations of Aperture ,Lighting Conditions and Shadow-
Aperture
|
Lighting Conditions
|
Shadow Detail
|
f/22
|
Snow/Sand……………………..
|
Dark with sharp edges
|
f/16
|
Sunny…………………………..
|
Distinct
|
f/11
|
Slight Overcast……………….
|
Soft around edges
|
f/8
|
Overcast………………………..
|
Barely visible
|
f/5.6
|
Heavy Overcast………………
|
No shadows
|
f/4
|
Open Shade/Sunset…………..
|
No shadows
|
Backlighting
|
Add One Stop…………………..
|
n/a
|
Rule Of Thirds
လူသိအမ်ားဆံုး ႏွင့္ အထိေရာက္ဆံုးေသာ Composition ျဖစ္သည္။ ပံု တစ္ပံုကို အလွ်ားလိုက္ ႏွင့္ ေထာင္ လိုက္ မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္းစီ ျဖင့္ အညီ အမွ် ပိုင္း လိုက္၍ ေပၚလာသည့္ ျဖတ္သန္း ဆံုမွတ္ (၄) ေနရာ မွာ COI - Center of Interest Points ျဖစ္သည္။ ထို ဆံု ရပ္ေနရာ မ်ားေပၚတြင္ Subject ကို ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤ နည္း သည့္ အရိုးရွင္းဆံုး ႏွင့္ အထိေရာက္ဆံုး နည္း ျဖစ္သည္။ တစ္ခါ တစ္ရံ Rule of Thirds ကို ခ်ိဳးေဖါက္ သည္မ်ားလည္းရွိသည္။ ဥပမာ အားျဖင့္ Subject သည္ ပံု ၏ အလယ္တြင္ ရွိေန ေစ ကာမူ ပံု၏ Coposition ကို အားျဖည့္ေပးသည့္ အေနအထားမ်ိဳး ရွိသည့္ ပံု မ်ိဳးတြင္ Rule of Thirds ကိုခ်ိဳးေဖါက္ ကာ သည္အတိုင္း ထားသည္လည္း ရွိသည္။
Technique
ပထမ ဦးစြာ ကင္မရာကို ဆက္တိုက္ ရိုက္သည့္ ‘Continuous shooting’ mode တြင္ထားပါ။ ဤသို႕ျဖင့္ တစ္ပံု စီ လီ ၍ ရိုက္ရ ေသာေၾကာင့္ ကုန္သည့္ အခ်ိန္ သက္သာ သည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ large format memory card ထည့္ထားရန္ လိုသည္။
Auto White Balance ကို မသံုးဘဲ Manual White Balance setting ျဖင့္ ရိုက္ပါ။ အေျခအေနေပၚ မူတည္၍ ထားရမည့္ White Balance ကို ေအာက္ပါ ဇယားတြင္ ျပထားသည္။
Temperature………..Typical Sources
1000K…………………Candlelight
2400K…………………Early morning sunrise
3200K…………………Tungsten light bulbs
4000K…………………Fluorescent
5200K…………………Typical daylight; electronic flash
6000K…………………Cloudy Day
7000K…………………Shade
Source - DPhotoJournal
Subject ကို Background မွ ကဲြထြက္ကာ ထင္းေနျခင္းသည္ Portrait ပံုေကင္း တို႕၏ အဓိက အခ်က္ ျဖစ္သည္။ shallow depth of field (high F-Stop) သည္ ဤ အခ်က္ကို ေဖၚ ေဆာင္ နိုင္သည္။ ဤ နည္းျဖင့္ Subject သည္ ျပတ္သားကာ ေနာက္ခံ ၀ါး ျပီး Bokeh Effect ရေနေပလိမ့္ မည္။ Auto Focus ကို အားမကိုးဘဲ Manual Focus ကို သံုးနိုင္လွ်င္ ပို ၍တိက်ျပတ္သားမည္။
portrait ရိုက္ရာတြင္ Focusing on the eyes သည္ Subject ၏ Emotion ကိုေဖၚ ေဆာင္ေပးသျဖင့္ ပံု ကို ပို၍ အားျဖည့္ရာ ေရာက္သည္။ Subject တြင္ passion and expression ရွိ ေနျခင္းျဖင့္ ပံုစံ အမ်ိဳး မ်ိဳးေသာ Moods မ်ား ေဖၚ ေဆာင္ နိုင္မည္။ ခေလး ငယ္မ်ားကို ရယ္ ေအာင္ လုပ္ျခင္း သည္ လြယ္ ေသာ္ လည္း လူၾကီးမ်ားအား ရယ္ ေအာင္ လုပ္၍ မလြယ္။ ရယ္ခိုင္း လွ်င္ ဟန္ေဆာင္ ရယ္ ျခင္းသာ ရနိုင္မည္. သဘာ၀ အေလွ်ာက္ ရယ္ျခင္း က သာ အေကာင္း ဆံုး Mood ျဖစ္သည္။
Direct Sun Light ကို ေရွာင္ပါ။ ပံု တြင္ အေရာင္ အထြက္ မေကာင္းသကဲ့သို႕ Lens flare လည္း ၀င္တတ္သည္။ အရိပ္ ေအာက္ေနရာမ်ိဳး ႏွင့္ ေန ကို ေၾကာေပး ရိုက္ရသည့္ ေနရာမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ပါ။ တိမ္ ဖံုးလာလွ်င္ ပို၍ ေကာင္းသည္။ over exposed. အတြက္ စိုးရိမ္ရန္ မလို ေတာ့ပါ။
နံနက္ ေစာေစာ ႏွင့္ ညေနခင္း တို႕ သည္ Subject ၏ Skin Tone ေခ်ာေမြ႕စြာ ေပၚ လာ ေစသည့္ အျပင္ လွပ သည့္ အရိပ္ မ်ားလည္း ရနိုင္ သည့္ အခ်ိန္ မ်ား ျဖစ္သည္။
To Flash Or Not To Flash
Flash လုိသလား မလို သလား ဆိုသည္ ႏွင့္ပတ္သက္၍ အခ်ိဳ႕ က သဘာ၀ အလင္းေရာင္ ႏွင့္ပင္ ရိုက္ၾက ျပီး အခ်ိဳ႕ကမူ Fill-in Flash ကို အစဥ္သံုးေလ့ ရွိၾကသည္။ မိမိ အေနႏွင့္မူ အေျခအေနေပၚ လိုက္၍ သံုးသင့္ သည္ဟု ဆိုျခင္သည္။ ေနေရာင္ လံုေလာက္စါာ ရသည့္ ညေနခင္းလို အခ်ိန္မိ်ဳးတြင္ Flash မလုိေသးလည္း အဂၤလန္ ကဲ့သို႕ အစဥ္ အုံ႕ ဆိုင္ေနသည့္ အရပ္ တြင္ မူ Flash မလဲြ မေသြ လိုေပမည္။
Portrait ရိုက္ရာတြင္ ပံုစံ အမ်ိးမ်ိဳးရွိနိုင္သည္။ ကိုယ္ဟန္ အမ်ိဳးမ်ိဴး Lighting အမ်ိဳးမ်ိဳး နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိနို္င္သည္။ ဤ ရိုက္နည္းတြင္ hard and fast rules မရွိ သို႕ရာတြင္ အေရးၾကီးသည့္ အခ်က္ အခ်ိဳ႕ ကို သတိထား ရန္ေတာ့ လိုသည္။
Location
Portrait ရိုက္ရန္အတြက္ ေနရာ Location ေရြးခ်က္ရန္ စနည္းနာ ထြက္ဘို႕ လိုသည္။ ေနရာ ေရြးျပီးပါ က ေနာက္ခံ ရွဳခင္း အဆင္ေျပမည့္ အကြက္ အကြင္း Area ေရြးရမည္။ ေနာက္ ခံ background သည္ Subject ကို လြမ္းမသြားရန္ လိုသည္။ အဆိုပါ ေနာက္ခံ သည္ အဆိုပါ Portrait ၏ Story ကုိ ေျပာျပ သကဲ့ သို႕ ျဖစ္ေန ေပလိမ့္မည္။ သို႕ ေသာ္ ေနာက္ခံ background အားအလြန္ ေကာင္းသြားပါက Subject ေပၚလြင္ မွဳ ေျပာက္ သြားမည္ကို လည္း သတိ ျပဳရမည္။
ေအာက္ပံု ကို ၾကည့္ပါ။ background သည္ Story ျဖစ္သည့္ ခ်ယ္ရီ ပြင့္ ခ်ိန္ ကို ေျပာ ျပ ရံု မွ်သာ ရွိျပီး ေရွ႕ရွိ subject ကို လႊမ္းမိုးျခင္း မရွိသည္ကို ေတြ႕ နိင္သည္။
Quick tip: Outdoor Portrair ရိုက္ရာတြင္ Backup Plan အျမဲ ထားပါ။ အေၾကာင္း ေၾကာင္း ေၾကာင့္ ရာသီဥတု ေဖါက္ျပန္ လာပါက အနီးတြင္ Indoor shooting အတြက္ စီစဥ္ထားပါ။
Lighting
Portreitue ကို သဘာ၀ အလင္းေရာင္ျဖင့္ ရိုက္မည္ ဆိုပါက ဓါတ္ပံု သမားမ်ားသည္ " Golden Hours " ဟု ေခၚသည့္ နံနက္ ပိုင္း ႏ်င့္ ညေန ပိုင္းမ်ား အခ်ိန္မ်ားကို ေရြး ၾကသည္။ အဆိုပါ အခ်ိန္မ်ား သည္ အသား ေရာင္ ကို Warm glow skin tone မ်ိဳး ေပးသည္။ အဆိုပါ အခ်ိန္ မ်ားတြင္ တိမ္ဖံုးလာပါက ဓါတ္ပံု ရုိက္ရာတြင္ ပို၍ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစသည္။ ယခင္ မွတ္စုမ်ားတြင္ ေရးခဲ့ လို တိမ္ ဖံုး ျခင္းသည္ Softbox ၾကီးတစ္ခု လို ျဖစ္လာေစသည္။ Soft Light ကို ရေစ နိုင္သည့္ အခြင့္ အေရး ျဖစ္သည္။ Indoor တြင္ ရိုက္လွ်င္ လည္း Soft Light ရေစရန္ ျပဳတင္းေပါက္ ၾကီးၾကီး နား တြင္ ရိုက္ပါ။ ဤသို႕ ျဖင့္ Subject ၏မ်က္လံုးတြင္ Beautiful catchlights မ်ား ေပၚလာေစနိုင္သည္။
Quick tip: White Board အၾကီး တစ္ခုကို Reflector အျဖစ္သံုးပါက Subject ၏ Uderexposed ျဖစ္ေန သည့္ ဧရိယာ ကို အလင္းေရာင္ ျဖည့္ ေပး လိမ့္ မည္။
Eye contact
မ်က္လံုးသည္ စိတ္ ကို ျမင္ေစ သည့္ ျပဴတင္းေပါက္ ဟု ဆုိ သည့္ အတိုင္း Portraiture ရိုက္ပါက မ်က္လံုး တြင္ Focus ျဖတ္ပါ။ အကယ္၍ subject သည္ ကင္မရာ ဘက္ သို႕ တည့္တည့္ မလွည့္ ပါက ကင္မရာ ႏွင့္အနီးဆံုး မ်က္လံုးကို Focus ယူပါ။ အုပ္ စု ကို ရိုက္ပါက ပံုမ်ားမ်ား ရိုက္ပါ သို႕ ႏွင့္ မ်က္ေစ့ မွိတ္ေနသူမ်ား ရွိပါက မမွိတ္ သည့္ ပံု ကို ေရြး နိုင္မည္။
Quick tip: ခေလး ငယ္မ်ားကို ရိုက္လွ်င္ သူ၏ မ်က္လံုး ကို Contact ရ ေစရန္ ကစားစရာမ်ား ျပ၍ ျမွဴ ေပးပါ။
Depth-of-field
Depth of Field အပါး (Shallow Depth of Fied ) သည္ Portraiture ရိုက္ရာတြင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ သည္။ Shallow Depth of Fied သည္ Subject ကို ျပတ္သား ေစျပီး ေနာက္ခံ Background ကိုမူ ၀ါး သြား ေစသည္။ ဥပမာ 50mm, f 1.8 ကဲ့သို႕ prime Lens သည္ subject ကိုျပတ္သားေစျပီး ေနာက္ခံ ကို ၀ါး သြားေစသည့္အတြက္ Background Distraction ကို ေျဖာက္ ပစ္လိုက္ နိုင္သည္။ Compact Camera မ်ားအတြက္ မူ f-3.5 ေအာက္တြင္ ထား၍လည္းေကာင္း snapper's portrait modes ထား၍ လည္းေကာင္း ရိုက္ပါက အဆိုပါ Result မ်ိုး ဆန္ဆန္ ရ နိုင္သည္။
Quick tip: Compact မ်ားအတြက္ မူ Zoom ကို အျပည့္ ဆဲြ ကာ ရိုက္ျခင္းျဖင့္ Subject ကုိ ေပၚလာေစ ကာ Shallow depth of field ကိုလည္း ရနိုင္သည္။
Framing
Portrait ရိုက္ရာတြင္ ေဘးပတ္၀န္းက်င္ကို ေရွာင္လဲြ ၍ မရပါက Frame အျဖစ္ သံုး လိုက္ပါ။ ဥပမာ arches, doorways, corridors, windows, gazebos စသည္ တို႕ သည္ Frame အျဖစ္ သံု ၍ ရသည့္ အရာ မ်ား ျဖစ္သည္။ Frame ထဲတြင္ subject ကို ထည့္ လိုက္ျခင္းျဖင့္ ၾကည့္သယ၏ အာရံု ကို ပို ၍ ဖမ္း စားနိုင္သည္။ လူ မ်ား ကိုလည္း Frame အျဖစ္ သံုး နိုင္သည္။ ဥပမာ - အဖြား၏ ၇၅ ႏွစ္ ေျမာက္ ေမြးေန႕ တြင္ အဖြား၏ ပတ္လယ္ တြင္ ေျမး မ်ား ၀ိုင္း ေနသည့္ ပံု မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ေျမး မ်ား၏ မ်က္ႏွာ Expression သည္ ေမြး ေန႕ အခန္း အနား တြင္ ေပ်ာ္ ရႊင္ ေနၾကသည္ကို ေျပာ ျပေနသည့္ ပံု ျပင္ ေလးသဘြယ္ ျဖစ္ေန လိမ့္မည္။
Quick tip: Frame လုပ္ပါက သတိျပဳရန္မွာ Frame ကို အေနွာက္ အယွက္ ျဖစ္ေစမည့္ ေဘးရွိ အရာ အားလံုးကို ဖယ္ရွား ပစ္ရပါမည္။
Never select all of the focus points for portraits, pick one.
ယခုေခတ္ေပၚ Digital Camera မ်ားသည္ ပံုမွန္အားျဖင့္ Lens ျဖင့္ အနီး ဆံုး ေသာ အရာ ကို သာ Focus လုပ္ မည္သာ ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ကင္မရာမ်ားတြင္ Focus Point မ်ားစြာ ပါသည္။ ကင္မရာကို Focus ခ်ိန္ပါေစ ဆိုျပီး လႊတ္ ထားလုိ႕ က ေတာ့ မိမိ ရိုက္ မည့္ Outdoor Portrait ပ်က္ျပီ လို႕သာ မွတ္ေပေတာ့။ Lens ကို လႊတ္မထားပါနွင့္။ လိုအပ္ သည့္ Focus Point တစ္ခု ထည္းကိုသာ Sနအ လုပ္ကာ ထိန္း ခ်ဳပ္ထားပါ။
Always focus on the eyes.
လူတြင္ မ်က္လံုးသည္ စိတ္ ၏သေဘာ ထင္ဟပ္ သည့္ ေနရာျဖစ္သည္။ Portrait ရိုက္လွ်င္ ထိုေနရာကို Focus ျဖတ္ပါ။ Portrait ေကာင္း တစ္ပံု တြင္ မ်က္လံုး သည္ အေရး အၾကီးဆံုး ေနရာတြင္ ရွိသကဲ့ သို႕ မ်က္ ႏွာ တြင္ မ်က္လံုးသည္ အေတာက္ပဆံုး အရာလည္း ျဖစ္သည္။ မ်က္ လံုးကို Aperture က်ယ္သည့္ Lens မ်ားျဖင့္ Focus ျဖတ္ကာ ရိုက္လွ်င္ Lens bokeh သည္ အသားေရာင္ Skin Tone ကို နူးညံ့ ေျပာ့ေပ်ာင္း ေစပါလိမ့္ မည္။
Shoot wide open for shallow depth of field.
Wide Aperture - Fast Lens မ်ားသည္ ေစ်းၾကီးေသာ္လည္း Portrait ရိုက္ရာတြင္ မ်ားစြာအသံုး၀င္သည္။ အဓိက အားျဖင့္ Depth of Field တိမ္တိမ္ ႏွင့္ ေနာက္ခံ background ကို ၀ါး သြားေစသည့္ အတြက္ ျဖစ္ သည္။ ေနာက္ခံ Blur ( Bokeh) ျဖစ္သြားသည့္ အတြက္ Background distraction မရွိနိုင္။ f-2.8 or f-4 ကဲ့ သို႕ Wide Aperture Lens မ်ားျဖင့္ ရိုက္ျခင္းျဖင့္ ထို ဤ ကဲ့သို႕ Bokeh မ်ား ရနိုင္သည္။ သဘာ၀ အလင္းေရာင္ ႏွင့္သာ ရိုက္ ကူးသည့္ လွပသည့္ Fantastic Background Bokeh နွင့္ ဖဲြ႕စည္းထားသည့္ Portrait မ်ားသည္ Wide Aperture Lens မ်ားျဖင့္ သာ ရိုက္ကူးျခင္း ျဖစ္သည္။
Never, ever, shoot a portrait at less than 50mm; try to stay at 70mm or higher.
Portrait ရိုက္ရာတြင္ မည္သို႕ ေသာ အခါ မွ Focal Length 50mm ထက္ ေလွ်ာ့ သည့္ Lens ႏွင့္ မရိုက္ ရန္ သတတိျပဳပါ။ အနည္းဆံုး Focal Length 70mm ေလာက္နွင့္ ရိုက္ပါ။ 50mm ေအာက္ ရွိ Lens မ်ားျဖင့္ ရိုက္ပါက ပံု Distortion ၀င္ကာ မ်က္ႏွာ ၾကီးသြားျခင္း ေဘးသို႕ ျပဲ ထြက္ သြားျခင္းမ်ား ျဖစ္လိမ့္ မည္။ Compression effect of Telephoto Lens သည္ ေနာက္ခံ ကို ၀ါး သြားေစ သည္။ Portrait ပံုမ်ားကို Focal Length 120mm, 200mm တို႕ ႏွင့္ ရိုက္ေလ့ ရွိၾကသည္။
Always shoot in RAW.
RAW သည္ ကင္မရာ Sensor က ၀င္လာသည္ data အားလံုးကို လံုး၀ ျပဳျပင္ ျခင္းမရွိဘဲ မူရင္း အတိုင္း သိမ္းထားသည့္ Format ျဖစ္သည္။ JPEG ျဖင့္ ရိုက္ ရာတြင္ မူ ရင္း data မ်ာကို ျပင္ျပီး မွ သိမ္းဆည္း ထားသည့္ Format ျဖစ္သည္။ RAW Format ျဖင့္ ရိုက္ကူးသည့္ ပံုမ်ားကို အေရာင္မ်ား ျပန္ လည္ ညွိရာ တြင္ ပို၍ လြယ္သည္။ Retouch လုပ္ရာတြင္ အလြန္ ထိေရာက္ သည့္ Format ျဖစ္သည္။
Always bring a gray card or a piece of a gray card for white balance.
White Balance ခ်ိန္ရာတြင္ သံုးသည့္ Gray Card ေဆာင္ထားပါ။ ေနရာမ်ားတြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းလဲေန သည့္ White Balance ေၾကာင့္ Post Production တြင္ ျပန္ ညွိရာ ၌ မ်ားစြာ ဒုကၡ ေရာက္ သည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ မရိုက္မီ Gray Card ျဖင့္ White Balance ကို ခ်ိန္ျပီး ရိုက္ျခင္းျဖင့္ တစ္ညီ ထည္းေသာ White Balance ရရွိ ကာ Post Porduction ျပဳလုပ္ ခ်ိန္တြင္ အခ်ိန္ ကုန္ သက္သာ ေစသည္။
Shoot in the shade (Avoid direct sunlight)
Direct Sun Light ေနေရာင္ခ်ည္ ေအာက္ တြင္ ရိုက္ပါက ပံုမ်ား အျဖဳ အမဲ ကဲြျပားမွဳ မ်ားသည့္ လြန္းျခင္း အရိပ္ မ်ားလြန္းျခင္းမ်ားရွိလာကာ ပံု ၾကမ္းသြားမည္။ အရိပ္ ေအာက္တါင္ ရိုက္ျခင္းျဖင့္ Harsh shadow မရွိဘဲ smooth milky shadows ရ လာနိုင္သည္။ Exposure , White Balance မွန္မွန္ ကန္ကန္ ျဖင့္ ရိုက္ ျခင္းျဖင့္ အံ့မခမ္း ပံုမ်ား ရနိုင္သည္။
Shooting carefully on an overcast day.
သဘာ၀ softbox သည္ မိုးတိမ္ ျဖစ္သည္။ တိမ္ ထူထူ ဖံုးေနစဥ္ အခ်ိန္တြင္ ရိုက္ပါက Colour အေရာင္ ပိုတက္ ကာ very smooth and pleasing shadows ပံု ရနိုင္သည္။
If you must use hot, hard, bright light…
စတူဒီရို Light သံုးျခင္း ကုိ ေလွ်ာ့ကာ ေရာင္ျပန္ reflector ကိုသံုးပါ။ Silhouette ရိုက္သည္က လဲြ ၍ Sbject ၏ေနာက္ တည့္တည့္ တြင္ Sun Light ထားျခင္းသည္ မသင့္ေလွ်ာ္။ ဓါတ္ပံု ရိုက္သူ ၏ေနာက္ တြင္ Sun Light ရွိေနပါက Subject အား ကင္မရာဘက္ တစ္နည္းအားျဖင့္ Sun Light ကို ၾကည့္ ျခင္း မွ ေရွာင္ ခိုင္းပါ။ အျခားတစ္နည္းမွာ ေန ကို တိမ္ ဖံုး သည့္ အခ်ိန္ကို ေစာင့္ပါ။ အဆိုပါအခ်ိန္တြင္ ရိုက္သည့္ ပံုသည္ ေတာက္ပျပီး contrasted look ပံု မ်ား ရ နိုင္သည္။
အထက္ပါ အခ်က္မ်ားသည္ Portrait ရိုက္ ျခင္း ႏွင့္ပတ္သက္၍ စုေဆာင္းဖတ္ရွဳ ထားသည္မ်ားကို တတ္စြမ္းသမွ် အစီစဥ္ တက် ျဖစ္ေအာင္ ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ လမ္း ျပ သေဘာ ေလာက္ သာျဖစ္သည့္ အေၾကာင္းေဖၚျပ အပ္ပါသည္။
PDF file ကို ဒီေနရာမွာ ယူပါ..
Credit: ဆရာဦးစိုးလိႈင္(Country Road)
-------------------------------------------------
ကိုမ်ဳိး (lwanmapyay.blogspot.com)