က်မၼာဖို ့ရယ္ၾကစို ့
(က) ကာယသုခ
(၁) ရယ္စရာ ရုပ္ရွင္ကား တစ္ကားကို ထိုင္ၾကည့္ျခင္းဟာ ဥယ်ာဥ္ထဲမွာ ေျပးလႊားေနသေလာက္ ႏွလံုး က်န္းမားေရးအတြက္ ေကာင္းကိ်ဳးရေစ ပါတယ္။ (၂) ဟာသဇာတ္ျမဴးရုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားကို အခ်ိန္ ၇၅-မိနစ္ ခန္ ့ထိုင္ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ကိုယ္ခံစြမ္းအားကို တိုးျမွင့္လာနိုင္ပါတယ္။ (၃) မိနစ္၀က္(၃၀ စကၠန္ ့)ေလာက္ ေပ်ာ္ ရႊင္ ရယ္ေမာျခင္းဟာ ၄၅-မိနစ္ခန္ ့ျငိမ္သက္စြာ အပမ္းေျဖအနားယူျခင္းေလာက္ကို တန္ဖိုးတူညီပါတယ္။ (၄) မေအာင့္အည္းနိုင္ဘဲ အူလႈိႈက္သည္းလႈိႈက္ ရယ္ေမာျခင္းေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာေတြ ၅၀% ေလာက္ က်ယ္လာ၍ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ ဆို ့ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးနိုင္ပါတယ္။ ထိုျဖစ္ရပ္ဟာ ေအရိုးဗစ္ ၅-မိနစ္ ၾကာမွွ် ကစားျခင္းႏွင့္ ညီမွ်ပါတယ္။ (၅) ၁၀-ၾကိမ္ ၁၀-ခါ ေႏြးေထြးစြာျပံဳး ရယ္ျခင္းဟာ ၁၀-မိနစ္ေလာက္ အင္အားစိုက္ထုတ္ျပီး ေလွေလွာ္ အားကစားေလ့က်င့္သလို သက္လံုေကာင္းေစပါတယ္။ (၆) cortisol ႏွင့္ adrenaline စသည့္ မေကာင္းေသာဟိုမုန္းပမာဏမ်ား ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ (၇) Endorphins(ေခၚ) ခႏၶာကိုယ္တြင္း ေကာင္းမြန္ေသာ သဘာ၀ဓာတ္ျပဳမႈတို ့ေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္းေ၀ဒနာမ်ားမွ ယာယီ သက္သာ လာေစပါတယ္။ (၈) အားရပါးရရယ္ေမာျပီးေနာက္ ၄၅-မိနစ္ ၾကာသည္ အထိ ၾကြက္သားမ်ား ကိုေျပေလ်ာ့ေစပါတယ္။ (၉) ႏွလံုး ႏွင့္ ရင္ေခါင္းေရာဂါျပသနာမ်ား မျဖစ္ေစပါ။ (၁၀) ေသြးတိုးက်ေစပါ တယ္။ (၁၁) ေသြးထဲမွာ ေအာက္စီဂ်င္ဓာတ္ တိုးပြားလာျပီး ေကာင္းစြာေသြးလည္ပတ္ စီးဆင္းေစပါတယ္။ (၁၂) Gamma-interferon ႏွင့္ T-cells စေသာ အက်ိဳးမျပဳ ဆဲလ္မ်ားကို သတ္ေပးပါတယ္။ (၁၃) တံေတြးမွ တဆင့္ အေအးမိ ကူးစက္ဖ်ားနာျခင္းတို ့မွ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ (၁၄) အားရ ပါးရရယ္ေမာခ်ိန္မွာ အဆုတ္ထဲ ၀င္လာတဲ့ေလက သာမန္ထက္ ၃-ဆမွ် ပိုမ်ားလာပါတယ္။ (၁၅) ႏွစ္ျခိဳက္စြာ အိပ္ေမာက်ေစ ပါတယ္။ (၁၆) သက္ရွည္ က်မၼာေစပါတယ္။
(ခ) စိတၱသုခ
(၁) စိုးရမ္ေၾကာင့္က်မႈမွ ေျပေလ်ာ့ေစပါတယ္။ (၂) ရယ္ေမာေနစဥ္အတြင္း အလံုးစံုေပ်ာ္ရႊင္ရေသာ ဘ၀ကို ပိုင္ဆိုင္သလို ခံစားရပါတယ္။ (၃) ရယ္ေမာျခင္းျဖင့္ စိတ္ဆင္းရဲျခင္းမွ ယာယီ သက္သာေစသလို၊ မၾကာခဏဆိုသလို ရယ္ရႊင္ေပးျခင္းျဖင့္ စိတ္ေထာင္း ကိုယ္ေက် မျဖစ္ေစ ေတာ့ပါဘူး။ (၄) ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ယံုၾကည္မႈ တိုးပြားလာေစပါတယ္။ (၅) စိတ္ကူးစိတ္သန္း ႏွင့္ အေတြးသစ္ေကာင္းမ်ား ဖန္တီးလာေစႏိုင္ ပါတယ္။ (၆) စိတ္ပ်ိဳ ကိုယ္ႏု လာေစပါတယ္။ (၇) မွတ္ဥာဏ္ စြမ္းအား တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာျပီး၊ စာေမးပြဲတြင္ ရမွတ္ေကာင္းေစႏိုင္ေၾကာင္း Johns Hopkins ေဆးတကၠသိုလ္မွ အတည္ျပဳ ထားပါတယ္။ (၈) အားရပါးရ ရယ္ေမာျပီးေနာက္ အနည္းဆံုး နာရီ၀က္ၾကာသည္အထိ စိတ္ပိုင္းဆို္င္ရာ ဖိစီးမႈမ်ားကို သက္သာေစႏိုင္ပါတယ္။
(ဂ) မိတၱသုခ
(၁) လူမႈေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေရး ခိုင္ျမဲေစပါတယ္။ (၂) ဟာသညဏ္ရႊင္ျခင္းက လူအမ်ားရဲ ့အာရံုကို ကိုယ့္ဘက္ပါလာေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ ပါတယ္။ (၃) အသင္းအဖြဲ ့(စည္းလံုးညီညြတ္) စိတ္ဓာတ္ တိုးပြားေစပါတယ္။ (၄) တပါးသူ အခက္အခဲကို ကူညီေျဖရွင္းလိုစိတ္ တဖြားဖြား ျဖစ္ေပၚလာေစပါတယ္။ (၅) အရာရာကို အေကာင္းျမင္ အၾကည့္နဲ ့ၾကည့္တတ္ လာပါတယ္။
ဇ၀နဥာဏ္ (ေခၚ) ဟာသဥာဏ္ကြန္ ့ျမဴးျခင္းကလည္း လူခ်စ္လူခင္ေပါေစတာ ဧကန္မုခ်ပါ။ ဒါေပမယ့္ အူလႈိုက္သည္းလႈိက္ အရီလြန္ရင္ေတာ့ ဗိုက္ေအာင့္ဗိုက္နာ တတ္တာမို ့သတိထားၾကေနာ္။
ကိုးကား။ Mr.William Fry, M.D., of Stanford University
(ေဆာင္းပါးရွင္…ေပါက္ေပါက္္...ေရးသားမွ်ေ၀သည္)
promise.pauk
-------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+