တင္မိုးလြင္၏ ရန္ကုန္ နည္းပညာတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူဘဝ
“တကၠသိုလ္ကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ စတက္ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံလုံး မွတ္မိေနတဲ့ ကိန္းဂဏန္း တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တကၠသိုလ္ကို အရမ္းေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ အခ်ိန္မွာ တက္ၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ခဏေလးေနၿပီး ျပန္ပိတ္တယ္၊ ျပန္ဖြင့္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ အၾကာႀကီး ျပန္ပိတ္သြားတဲ့ႏွစ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္”
တကၠသိုလ္ တက္စဥ္က ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ အမွတ္ရဖြယ္ အေျခအေနတစ္ခုကို ေျပာျပေနသူမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေမာ္ဒယ္လ္ေခတ္ဦးတြင္ ေမာ္ဒယ္လ္တစ္ဦးအျဖစ္ စတင္ေအာင္ျမင္လာခဲ့ၿပီး လက္ရွိတြင္ ေမာ္ဒယ္လ္ သင္တန္းေက်ာင္း တည္ေထာင္ သင္တန္းပို႔ခ် ေပးေနသူ၊ ေမာ္ဒယ္လ္ ေအဂ်င္စီလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူ၊ အစီအစဥ္ တင္ဆက္သူအျဖစ္ ေအာင္ျမင္စြာ ရပ္တည္ေနသူ တင္မိုးလြင္ ျဖစ္သည္။ သူသည္ ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသိုလ္ Mechanical ဘာသာရပ္ အထူးျပဳျဖင့္ တက္ေရာက္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။
“မမိုးရဲ႕ ပထမဆုံး တကၠသိုလ္ စတက္တဲ့ ႏွစ္မွာပဲ ပထမဦးဆုံး ခဏတက္လိုက္၊ ျပန္ပိတ္လိုက္၊ ခဏတက္လိုက္၊ ျပန္ပိတ္လိုက္နဲ႔ သုံးႏွစ္ၾကာပါတယ္။ ပထမႏွစ္မွာတင္ သုံးႏွစ္ၾကာခဲ့တာေပါ့”
ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူဘဝကို ယင္းသို႔ေသာ အခ်ိန္အခါႏွင့္ အေျခအေနတြင္ ျဖတ္သန္းခဲ့သူ၊ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူဘဝကို အခ်ိန္ပိုမို ၾကာျမင့္စြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ရေသာ သူ၏ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားက ေခတ္ကာလ အေျခအေနႏွင့္ ေက်ာင္းသားဘဝ၊ ပညာေရးဘဝတို႔ကုိ ေဖာ္ျပေန သည္။ သူေျပာျပေနေသာ သူတို႔ေက်ာင္းသားဘဝ၊ သူကိုယ္တိုင္ေျပာေသာ သူတို႔ ပညာေရး အေၾကာင္းမွာ ဤသုိ႔ ...။
“တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ တစ္ေယာက္ရဲ႕ ဟန္ပန္ေတြ၊ စတိုင္ေတြဝင္ေအာင္လို႔ သင္ေပးၾကတာေပါ့”
အစ္မတကၠသိုလ္ တက္ခဲ့ရတာက ဆယ္ႏွစ္ ျဖစ္သြားတာေပါ့။ မမိုးတို႔ရဲ႕ Yangon Institute of Technology က ေျခာက္ႏွစ္ တက္ရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ခုနက ေျပာျပခဲ့တာ ထဲကေပါ့ Delay ျဖစ္တာက သုံးႏွစ္ၾကာတယ္ဆိုေတာ့ ကိုးႏွစ္ေပါ့။ မမိုးကလည္း Fifth Year မွာ တစ္ႏွစ္က်တယ္ဆိုေတာ့ တကၠသိုလ္မွာ ဆယ္ႏွစ္ၾကာခဲ့တာေပါ့။ ပထမဦးဆုံး First Year မွာေတာ့ အရမ္းေပ်ာ္ခဲ့တယ္။ မတက္ခင္တုန္းကလည္း အိမ္ကအမ်ားႀကီး ျပင္ဆင္ေပး၊ ပံ့ပိုးေပးခဲ့တယ္။ အဝတ္အစားကအစ၊ လမ္းေလွ်ာက္ပုံ ေလွ်ာက္နည္းကအစ၊ လြယ္အိတ္၊ ကြန္ပါဘူး အကုန္လုံးေပါ့။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ တစ္ေယာက္ရဲ႕ ဟန္ေတြပန္ေတြ စတိုင္ေတြ ဝင္ေအာင္လို႔ သင္ေပးၾကတာေပါ့။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အဲဒီေခတ္တုန္းက ဒီလိုမ်ဳိးတကၠသိုလ္ တက္ေရာက္ရတယ္ဆိုေတာ့ အိမ္ကလည္း ဂုဏ္ယူၾကတယ္ေလ။ အဲဒီေတာ့ ပထမႏွစ္ တက္တက္ခ်င္း သုံး၊ ေလးလေလာက္ကေတာ့ အရမ္းကို ေပ်ာ္စရာနဲ႔ ဂုဏ္ယူစရာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီ ေနာက္မွာ အေရးအခင္းေတြျဖစ္ေတာ့ အရမ္းေၾကာက္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ပညာေရးေတာင္ ဆုံးခန္းတိုင္ပါ့မလား လို႔ေတာင္ စိတ္ပူခဲ့မိပါတယ္။ အၾကာႀကီး ပိတ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ပုံမွန္ဆိုရင္ ဘြဲ႕ရခါနီး အခ်ိန္၊ ဘြဲ႕ရသြားႏိုင္ေလာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီပထမႏွစ္နဲ႔ တစ္ေနတယ္ဆိုေတာ့၊ ၿပီးေတာ့ ပညာေရး တုိးလုိးတန္းလန္း ျဖစ္မယ္လို႔ ေဗဒင္က ေျပာထားတာေလးလည္းရွိေတာ့ စိတ္ပူတာေပါ့။ ၾကားထဲမွာေတာ့ ျပန္ဖြင့္မလား၊ မဖြင့္မလားဆိုတဲ့ တကၠသိုလ္ကို မေမွ်ာ္လင့္ေတာ့ဘဲ တျခားကိုယ္တက္လို႔ရမယ့္ ဘာသာေတြ၊ Language သင္တန္းေတြ တက္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာေတြ၊ ၿပီးေတာ့ အိမ္တြင္းမႈ ဘာသာေတြ၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး ဘာသာေတြ သင္ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့မွ ျပန္တက္ခြင့္ရတယ္။
ျပန္တက္ခြင့္ရလို႔ ျပန္တက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ပထမဆုံး ခံစားမိတာကေတာ့ စိတ္မေကာင္းတာပါပဲ။ သုံး၊ ေလး၊ ငါးလေလာက္ တက္ခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ Taste နဲ႔ အမ်ားႀကီး ကြဲျပားျခားနားသြားတယ္။ လူေတြ ေလ်ာ့သြားတယ္ဆိုေတာ့ အရမ္းပဲ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ရွည္ ျပန္တက္တဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာလည္း အထိတ္တလန္႔ ေလးေတြေတာ့ ႀကံဳခဲ့ရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့လည္း ေက်ာင္းၿပီးေအာင္ေတာ့ ဆက္တက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့လိုပဲ Fifth Year မွာ က်တဲ့အခါမွာလည္း အေမကေျပာတယ္။ အဲဒီလိုသာ ထပ္ထပ္က်ေနမယ္ဆိုရင္ အသက္ေတြ ႀကီးေနၿပီ။ အလုပ္လုပ္ဖို႔ ေနာက္က်မယ္။ ေနာက္ၿပီး ပညာေရးကလည္း တစ္ခါရပ္တန္႔ခဲ့ရ ၿပီးၿပီေပါ့။ ေနာက္ ၿပီးတိုင္းျပည္ရဲ႕ အေျခအေနက ဘယ္လို လာဦးမလဲဆိုတာ မသိႏိုင္ဘူးေပါ့။ ေနာက္ တစ္ခါထပ္ျဖစ္ရင္ ဘြဲ႕မရဘဲေနမယ္။ ေနာက္တစ္ခါေတာ့ မက်ေစနဲ႔လို႔ ဖိအားေတြေပးတယ္။ ေျပာျပတယ္ေပါ့။
“မ်ားျပားလွတဲ့ စြယ္ေတာ္ေတာရွိတယ္”
တကၠသိုလ္တက္ခဲ့ရတဲ့ ေတာက္ေလွ်ာက္ေတာ့ အရမ္းေပ်ာ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းတက္ဖို႔ သြားရတာဆိုရင္ အရမ္းေဝးၿပီးေတာ့ မမိုးတို႔အိမ္က ဘတ္စ္ကား သုံးဆင့္စီးရတယ္။ ေရာက္ဖို႔ဆိုလည္း အိမ္ကေစာေစာ ထသြားရတယ္။ ေက်ာင္းဆင္းၿပီးလို႔ ျပန္လာရင္လည္း ေတာ္ေတာ္ေနာက္က်မွ အိမ္ကိုျပန္ေရာက္တယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေက်ာင္းကို သြားခ်င္ပါတယ္၊ ဂုဏ္လည္း ယူပါတယ္။ ကိုယ္က အင္ဂ်င္နီယာတစ္ေယာက္ အျဖစ္ ရပ္တည္ႏိုင္မယ့္ အင္ဂ်င္နီယာ ဘာသာကို သင္ၾကားေပးတဲ့ ဒီလိုေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမွာ သင္ယူရတယ္ဆိုတာ တအားဂုဏ္ယူရပါတယ္။ ကိုယ့္ေက်ာင္းရဲ႕ တိုင္လုံးႀကီးေတြက အရမ္းကို ခိုင္မာၿပီး အဲ့လို ခိုင္မာမႈေတြ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္စိတ္ဓာတ္ေတြလည္း ခိုင္မာလာတယ္။ ကိုယ့္ေက်ာင္းႀကီးရဲ႕ ႀကီးမားတဲ့ အေဆာက္အအံုႀကီးေတြ ၾကည့္ၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ လည္း အရမ္းကို ထည္ဝါၿပီးေတာ့ Grand က်တယ္လို႔လည္း ျမင္လာပါတယ္။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ မမိုးတို႔ တကၠသိုလ္မွာ မ်ားျပားလွတဲ့ စြယ္ေတာ္ေတာရွိတယ္။ အဲလိုမ်ဳိး စြယ္ေတာ္ပင္ေတြက တကၠသိုလ္နယ္ေျမ အတြင္းက အမွတ္တရေတြေပါ့။
ေက်ာင္းေဆာင္တိုင္းရဲ႕ ေကာ္ရစ္ဒါေတြဆိုရင္ မမိုးတို႔ ေျခမခ်ဖူးတဲ့ ေနရာမရွိဘူး။ အဲဒီမွာ အမွတ္တရျဖစ္တဲ့ အေလ့အထေလးကေတာ့ ျမားပစ္တဲ့ အေလ့အထေလးပါပဲ။ မကြၽမ္းက်င္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကေတာ့ ျမားတုံးတုံးေလးေတြနဲ႔ေပါ့။ ေက်ာင္းၿပီးခ်ိန္ ေရာက္လာတာနဲ႔အမွ် ျမားပစ္တာလည္း ေတာ္ေတာ္ ကြၽမ္းက်င္လာတယ္။ ျမားလုပ္တာလည္း အရမ္းကြၽမ္းက်င္လာတယ္။ အဲဒါေလးကေတာ့ တကယ့္ အမွတ္တရပါ။
“အခက္အခဲေတြေတာ့ ႀကံဳခဲ့ရတယ္”
အစ္မတို႔တုန္းက အဲ့လိုမ်ဳိးေတြ ႀကံဳေတာ့ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာဆက္လုပ္ရမွာလဲဆိုတဲ့ အခက္ခဲေတြေတာ့ ႀကံဳခဲ့ရရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ဘာမွေျပာလို႔ မရဘူးေလ။ အဲ့ဒါနဲ႔ ဒီမွာပဲ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔ ေစာင့္ၿပီး စာဆက္သင္မယ္လို႔ပဲ ဆုံးျဖတ္ၿပီး ဆက္သင္ျဖစ္သြားတာပါ။ မမိုးတို႔ ညီအစ္မသုံးေယာက္ ရွိတဲ့အထဲမွာ ညီမႏွစ္ေယာက္ကို အေမက ႏိုင္ငံျခားကို လႊတ္လိုက္တယ္။ မမိုးကေတာ့ လိုင္းေကာင္းေတာ့ ဒီမွာပဲ ျပန္ဖြင့္ႏိုး၊ ျပန္ဖြင့္ႏိုးနဲ႔ ေစာင့္ရင္းနဲ႔ ဆက္တက္ျဖစ္သြားတာေပါ့။
“ဘဝတကၠသိုလ္လို႔လည္း သတ္မွတ္ထားပါတယ္”
တကၠသိုလ္တက္စဥ္ အခ်ိန္တုန္းကေတာ့ ဆရာေတြ၊ ဆရာမေတြ အားေပးမႈကို အမ်ားႀကီး ရခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတြက မမိုးတို႔လို ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြကို အရမ္းဂ႐ုစိုက္တယ္။ အားလုံးကိုလည္း တစ္ေျပးတည္း၊ တစ္သားတည္း ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ဆက္ဆံတယ္။ အရမ္းခက္ခဲတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ စိတ္ေတြ ေလးပင္မေနေအာင္ အဘက္ဘက္က ဂ႐ုစိုက္တယ္။ သင္ၾကားေပးတယ္။ အင္ဂ်င္နီယာ ဘာသာရပ္ဆိုတာ တိုင္းျပည္ တိုးတက္ေအာင္ စက္မႈ အခန္းက႑ကေန အရမ္းအေရးပါတဲ့ ဘာသာရပ္ပါ။ ကိုယ့္ဘက္က တျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ယွဥ္ႏိုင္ေအာင္ စံမီေအာင္ သင္ေပးတယ္။ ကာလကလည္း ေျခာက္ႏွစ္တာကာလ တက္ရတာဆိုေတာ့ အရမ္းကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ သင္ၾကားေပးပါတယ္။ မမိုးတို႔နဲ႔ အတန္းတူ သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ စီနီယာႀကီးေတြကလည္း တကယ့္ကို ႏိုင္ငံျခားမွာေရာ၊ ျပည္တြင္းမွာပါ ေနရာေကာင္းေကာင္းကို ေရာက္ေနၾကၿပီ။
ေနာက္တစ္ခုကက်ေတာ့ ႏွစ္ရွည္လမ်ား တက္ရတာဆိုေတာ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား Life အေနနဲ႔သာမကဘဲ ဘဝရဲ႕ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာေတြပါ သင္ၾကားေပးတဲ့ ဘဝတကၠသိုလ္လို႔လည္း သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အင္ဂ်င္နီယာဘာသာ ရပ္တစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘဲ ကြန္ပ်ဴတာတို႔လုိ ပညာရပ္ေတြပါ သင္ၾကားေပးေတာ့ ဒီဘက္ ေခတ္မွာလည္း အရမ္းကို ေကာင္းမြန္တဲ့ အေထာက္အကူေတြ ရပါတယ္။
“ေဆးေက်ာင္းထက္ေတာင္ ျမင့္သြားၿပီေပါ့”
ဒီေန႔ေခတ္ ဆိုရင္ေတာ့ Standard ေတြလည္း ကြာသြားတာေပါ့။ ႏိုင္ငံတကာကလည္း ၁၉၉၆ အထိပဲ ျမန္မာျပည္က အင္ဂ်င္နီယာေတြကို လက္ခံတယ္ေပါ့။ အဲ့လိုမ်ဳိး စင္ကာပူမွာေတာင္ Limit ထားတယ္။ ဒီေနာက္ပိုင္းဆိုရင္ စံႏႈန္း မမီေတာ့ဘူးလို႔ သတ္မွတ္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အခုႏွစ္ကေနစၿပီး မမိုးတို႔ သင္ၾကားခဲ့ရတဲ့ စက္မႈတကၠသိုလ္ႀကီးကို ေျခခ်ခြင့္ရၿပီ။ ဂုဏ္ယူစရာ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ဒီႏွစ္ရဲ႕ အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းကို တက္ေရာက္ခြင့္ ရဖို႔အတြက္ အမွတ္က ေဆးေက်ာင္းထက္ေတာင္ ျမင့္သြားၿပီေပါ့။
အမွန္ေတာ့ အင္ဂ်င္နီယာတို႔၊ ဆရာဝန္တို႔၊ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္ေတြကို တက္ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ ေတာ္႐ုံ ဦးေႏွာက္နဲ႔ေတာ့ မရပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ Professional Institute ေတြ အားလုံးက တကယ္ကိုေတာ္တဲ့ အရည္အခ်င္း ျပည့္ဝတဲ့သူေတြ ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္လို႔ မမိုးကေတာ့ တကယ္ေက်နပ္ပါတယ္။
“အမ်ားႀကီး ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ လိုေသးတယ္လို႔ ထင္တယ္”
အခုေခတ္ ပညာေရးစနစ္ကေတာ့ အမ်ားႀကီး ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ လိုေသးတယ္ လို႔ထင္တယ္။ ဥပမာ-အေမရိကန္ႏိုင္ငံ တိုးတက္တယ္ဆို တာဟာ သူကပညာေရး Foundation အရမ္းေကာင္းတာပါ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တက္လာတဲ့ အေမရိကန္ သမၼတတိုင္းဟာလည္း ႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကို ဦးေဆာင္ခြင့္ ျပဳႏိုင္မယ့္ လူငယ္ေတြရဲ႕ ပညာေရးကို အရမ္းဦးစားေပးတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာလည္း ကြန္ပ်ဴတာကိုင္ဖို႔ အဆင့္ရွိတဲ့ လူငယ္တိုင္းကို ကြန္ပ်ဴတာ တစ္လုံးစီ ေပးထားတဲ့ စနစ္မ်ဳိးက်င့္သုံးတယ္။ ပညာေရးဟာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ဘက္စုံအေရးေတြကို ပံ့ပိုးေပးႏိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ပညာေရးက ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ မမိုးတို႔ႏိုင္ငံဟာ ပညာေရးကို ေနာင္ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္စုေလာက္မွာ ေသခ်ာအုတ္ျမစ္ခ်ႏိုင္ရင္ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြလိုပ ဲအမီလိုက္ႏိုင္မွာပါ။
မမိုးတို ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး အရင္လို ျပန္လည္ စိုျပည္ဖို႔က ပညာတက္ေရာက္ သင္ယူဖို႔ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားမ်ား လိုပါတယ္။ ဆရာအင္အားမ်ားမ်ား၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ ပညာေရးစနစ္၊ ေကာင္းမြန္တဲ့ Facilities ေတြသာ ရွိမယ္ဆိုရင္ အျမန္ဆုံး ျပန္လည္ စိုျပည္လာမယ္။ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး စိုျပည္လာတာနဲ႔အမွ် ႏိုင္ငံအတြက္ အသီးအပြင့္ေတြ အမ်ားႀကီး ေပၚထြက္လာမွာပါ။ တကယ္ကို အရည္အခ်င္း ျပည့္ဝတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာေတြနဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စနစ္ကလည္း ေကာင္းမြန္ မွန္ကန္လာမယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္မွာ အေဆာက္အအံုေတြ၊ လမ္းေတြ၊ တံတားေတြကလည္း ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ ျဖစ္ထြန္းလာမွာပါ။
“ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္မယ့္ အေပ်ာ္မ်ဳိး မက်ဴးလြန္မိပါေစနဲ႔”
မမိုးအရင္ဆုံး ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ကိုယ္က ဒီစက္မႈတကၠသိုလ္ကို တက္ခြင့္ ရၿပီဆိုတာနဲ႔ အရင္ဆုံး ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေပ်ာ္ရႊင္စြာနဲ႔ ဂုဏ္ယူလိုက္ပါ။ ၿပီးရင္ တက္ေနစဥ္ကာလ တစ္ေလွ်ာက္လုံးမွာလည္း ကိုယ့္တကၠသိုလ္ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို မညႇဳိးႏြမ္းေအာင္ ႀကံေဆာင္ပါ။ ေက်ာင္းေနစဥ္မွာ အေပ်ာ္အပါးေတြရွိတာ မွန္ေပမယ့္ ကိုယ့္ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္မယ့္ အေပ်ာ္မ်ဳိး မက်ဴးလြန္မိပါေစနဲ႔။ အရာရာကို ခ်င့္ခ်ိန္ တိုင္းဆ တြက္ခ်က္ၿပီးမွ တည္ေဆာက္ရတာ အင္ဂ်င္နီယာပါ။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ဘာအလုပ္ပဲလုပ္လုပ္ အဆင့္ဆင့္ ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီးမွ အလုပ္လုပ္ပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ဟန္သူ၀င္း
ျပန္တက္ခြင့္ရလို႔ ျပန္တက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ပထမဆုံး ခံစားမိတာကေတာ့ စိတ္မေကာင္းတာပါပဲ။ သုံး၊ ေလး၊ ငါးလေလာက္ တက္ခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ Taste နဲ႔ အမ်ားႀကီး ကြဲျပားျခားနားသြားတယ္။ လူေတြ ေလ်ာ့သြားတယ္ဆိုေတာ့ အရမ္းပဲ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ရွည္ ျပန္တက္တဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာလည္း အထိတ္တလန္႔ ေလးေတြေတာ့ ႀကံဳခဲ့ရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့လည္း ေက်ာင္းၿပီးေအာင္ေတာ့ ဆက္တက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့လိုပဲ Fifth Year မွာ က်တဲ့အခါမွာလည္း အေမကေျပာတယ္။ အဲဒီလိုသာ ထပ္ထပ္က်ေနမယ္ဆိုရင္ အသက္ေတြ ႀကီးေနၿပီ။ အလုပ္လုပ္ဖို႔ ေနာက္က်မယ္။ ေနာက္ၿပီး ပညာေရးကလည္း တစ္ခါရပ္တန္႔ခဲ့ရ ၿပီးၿပီေပါ့။ ေနာက္ ၿပီးတိုင္းျပည္ရဲ႕ အေျခအေနက ဘယ္လို လာဦးမလဲဆိုတာ မသိႏိုင္ဘူးေပါ့။ ေနာက္ တစ္ခါထပ္ျဖစ္ရင္ ဘြဲ႕မရဘဲေနမယ္။ ေနာက္တစ္ခါေတာ့ မက်ေစနဲ႔လို႔ ဖိအားေတြေပးတယ္။ ေျပာျပတယ္ေပါ့။
“မ်ားျပားလွတဲ့ စြယ္ေတာ္ေတာရွိတယ္”
တကၠသိုလ္တက္ခဲ့ရတဲ့ ေတာက္ေလွ်ာက္ေတာ့ အရမ္းေပ်ာ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းတက္ဖို႔ သြားရတာဆိုရင္ အရမ္းေဝးၿပီးေတာ့ မမိုးတို႔အိမ္က ဘတ္စ္ကား သုံးဆင့္စီးရတယ္။ ေရာက္ဖို႔ဆိုလည္း အိမ္ကေစာေစာ ထသြားရတယ္။ ေက်ာင္းဆင္းၿပီးလို႔ ျပန္လာရင္လည္း ေတာ္ေတာ္ေနာက္က်မွ အိမ္ကိုျပန္ေရာက္တယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေက်ာင္းကို သြားခ်င္ပါတယ္၊ ဂုဏ္လည္း ယူပါတယ္။ ကိုယ္က အင္ဂ်င္နီယာတစ္ေယာက္ အျဖစ္ ရပ္တည္ႏိုင္မယ့္ အင္ဂ်င္နီယာ ဘာသာကို သင္ၾကားေပးတဲ့ ဒီလိုေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမွာ သင္ယူရတယ္ဆိုတာ တအားဂုဏ္ယူရပါတယ္။ ကိုယ့္ေက်ာင္းရဲ႕ တိုင္လုံးႀကီးေတြက အရမ္းကို ခိုင္မာၿပီး အဲ့လို ခိုင္မာမႈေတြ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္စိတ္ဓာတ္ေတြလည္း ခိုင္မာလာတယ္။ ကိုယ့္ေက်ာင္းႀကီးရဲ႕ ႀကီးမားတဲ့ အေဆာက္အအံုႀကီးေတြ ၾကည့္ၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ လည္း အရမ္းကို ထည္ဝါၿပီးေတာ့ Grand က်တယ္လို႔လည္း ျမင္လာပါတယ္။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ မမိုးတို႔ တကၠသိုလ္မွာ မ်ားျပားလွတဲ့ စြယ္ေတာ္ေတာရွိတယ္။ အဲလိုမ်ဳိး စြယ္ေတာ္ပင္ေတြက တကၠသိုလ္နယ္ေျမ အတြင္းက အမွတ္တရေတြေပါ့။
ေက်ာင္းေဆာင္တိုင္းရဲ႕ ေကာ္ရစ္ဒါေတြဆိုရင္ မမိုးတို႔ ေျခမခ်ဖူးတဲ့ ေနရာမရွိဘူး။ အဲဒီမွာ အမွတ္တရျဖစ္တဲ့ အေလ့အထေလးကေတာ့ ျမားပစ္တဲ့ အေလ့အထေလးပါပဲ။ မကြၽမ္းက်င္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကေတာ့ ျမားတုံးတုံးေလးေတြနဲ႔ေပါ့။ ေက်ာင္းၿပီးခ်ိန္ ေရာက္လာတာနဲ႔အမွ် ျမားပစ္တာလည္း ေတာ္ေတာ္ ကြၽမ္းက်င္လာတယ္။ ျမားလုပ္တာလည္း အရမ္းကြၽမ္းက်င္လာတယ္။ အဲဒါေလးကေတာ့ တကယ့္ အမွတ္တရပါ။
“အခက္အခဲေတြေတာ့ ႀကံဳခဲ့ရတယ္”
အစ္မတို႔တုန္းက အဲ့လိုမ်ဳိးေတြ ႀကံဳေတာ့ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာဆက္လုပ္ရမွာလဲဆိုတဲ့ အခက္ခဲေတြေတာ့ ႀကံဳခဲ့ရရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ဘာမွေျပာလို႔ မရဘူးေလ။ အဲ့ဒါနဲ႔ ဒီမွာပဲ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔ ေစာင့္ၿပီး စာဆက္သင္မယ္လို႔ပဲ ဆုံးျဖတ္ၿပီး ဆက္သင္ျဖစ္သြားတာပါ။ မမိုးတို႔ ညီအစ္မသုံးေယာက္ ရွိတဲ့အထဲမွာ ညီမႏွစ္ေယာက္ကို အေမက ႏိုင္ငံျခားကို လႊတ္လိုက္တယ္။ မမိုးကေတာ့ လိုင္းေကာင္းေတာ့ ဒီမွာပဲ ျပန္ဖြင့္ႏိုး၊ ျပန္ဖြင့္ႏိုးနဲ႔ ေစာင့္ရင္းနဲ႔ ဆက္တက္ျဖစ္သြားတာေပါ့။
“ဘဝတကၠသိုလ္လို႔လည္း သတ္မွတ္ထားပါတယ္”
တကၠသိုလ္တက္စဥ္ အခ်ိန္တုန္းကေတာ့ ဆရာေတြ၊ ဆရာမေတြ အားေပးမႈကို အမ်ားႀကီး ရခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတြက မမိုးတို႔လို ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြကို အရမ္းဂ႐ုစိုက္တယ္။ အားလုံးကိုလည္း တစ္ေျပးတည္း၊ တစ္သားတည္း ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ဆက္ဆံတယ္။ အရမ္းခက္ခဲတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ စိတ္ေတြ ေလးပင္မေနေအာင္ အဘက္ဘက္က ဂ႐ုစိုက္တယ္။ သင္ၾကားေပးတယ္။ အင္ဂ်င္နီယာ ဘာသာရပ္ဆိုတာ တိုင္းျပည္ တိုးတက္ေအာင္ စက္မႈ အခန္းက႑ကေန အရမ္းအေရးပါတဲ့ ဘာသာရပ္ပါ။ ကိုယ့္ဘက္က တျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ယွဥ္ႏိုင္ေအာင္ စံမီေအာင္ သင္ေပးတယ္။ ကာလကလည္း ေျခာက္ႏွစ္တာကာလ တက္ရတာဆိုေတာ့ အရမ္းကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ သင္ၾကားေပးပါတယ္။ မမိုးတို႔နဲ႔ အတန္းတူ သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ စီနီယာႀကီးေတြကလည္း တကယ့္ကို ႏိုင္ငံျခားမွာေရာ၊ ျပည္တြင္းမွာပါ ေနရာေကာင္းေကာင္းကို ေရာက္ေနၾကၿပီ။
ေနာက္တစ္ခုကက်ေတာ့ ႏွစ္ရွည္လမ်ား တက္ရတာဆိုေတာ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား Life အေနနဲ႔သာမကဘဲ ဘဝရဲ႕ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာေတြပါ သင္ၾကားေပးတဲ့ ဘဝတကၠသိုလ္လို႔လည္း သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အင္ဂ်င္နီယာဘာသာ ရပ္တစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘဲ ကြန္ပ်ဴတာတို႔လုိ ပညာရပ္ေတြပါ သင္ၾကားေပးေတာ့ ဒီဘက္ ေခတ္မွာလည္း အရမ္းကို ေကာင္းမြန္တဲ့ အေထာက္အကူေတြ ရပါတယ္။
“ေဆးေက်ာင္းထက္ေတာင္ ျမင့္သြားၿပီေပါ့”
ဒီေန႔ေခတ္ ဆိုရင္ေတာ့ Standard ေတြလည္း ကြာသြားတာေပါ့။ ႏိုင္ငံတကာကလည္း ၁၉၉၆ အထိပဲ ျမန္မာျပည္က အင္ဂ်င္နီယာေတြကို လက္ခံတယ္ေပါ့။ အဲ့လိုမ်ဳိး စင္ကာပူမွာေတာင္ Limit ထားတယ္။ ဒီေနာက္ပိုင္းဆိုရင္ စံႏႈန္း မမီေတာ့ဘူးလို႔ သတ္မွတ္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အခုႏွစ္ကေနစၿပီး မမိုးတို႔ သင္ၾကားခဲ့ရတဲ့ စက္မႈတကၠသိုလ္ႀကီးကို ေျခခ်ခြင့္ရၿပီ။ ဂုဏ္ယူစရာ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ဒီႏွစ္ရဲ႕ အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းကို တက္ေရာက္ခြင့္ ရဖို႔အတြက္ အမွတ္က ေဆးေက်ာင္းထက္ေတာင္ ျမင့္သြားၿပီေပါ့။
အမွန္ေတာ့ အင္ဂ်င္နီယာတို႔၊ ဆရာဝန္တို႔၊ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္ေတြကို တက္ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ ေတာ္႐ုံ ဦးေႏွာက္နဲ႔ေတာ့ မရပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ Professional Institute ေတြ အားလုံးက တကယ္ကိုေတာ္တဲ့ အရည္အခ်င္း ျပည့္ဝတဲ့သူေတြ ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္လို႔ မမိုးကေတာ့ တကယ္ေက်နပ္ပါတယ္။
“အမ်ားႀကီး ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ လိုေသးတယ္လို႔ ထင္တယ္”
အခုေခတ္ ပညာေရးစနစ္ကေတာ့ အမ်ားႀကီး ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ လိုေသးတယ္ လို႔ထင္တယ္။ ဥပမာ-အေမရိကန္ႏိုင္ငံ တိုးတက္တယ္ဆို တာဟာ သူကပညာေရး Foundation အရမ္းေကာင္းတာပါ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တက္လာတဲ့ အေမရိကန္ သမၼတတိုင္းဟာလည္း ႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကို ဦးေဆာင္ခြင့္ ျပဳႏိုင္မယ့္ လူငယ္ေတြရဲ႕ ပညာေရးကို အရမ္းဦးစားေပးတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာလည္း ကြန္ပ်ဴတာကိုင္ဖို႔ အဆင့္ရွိတဲ့ လူငယ္တိုင္းကို ကြန္ပ်ဴတာ တစ္လုံးစီ ေပးထားတဲ့ စနစ္မ်ဳိးက်င့္သုံးတယ္။ ပညာေရးဟာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ဘက္စုံအေရးေတြကို ပံ့ပိုးေပးႏိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ပညာေရးက ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ မမိုးတို႔ႏိုင္ငံဟာ ပညာေရးကို ေနာင္ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္စုေလာက္မွာ ေသခ်ာအုတ္ျမစ္ခ်ႏိုင္ရင္ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြလိုပ ဲအမီလိုက္ႏိုင္မွာပါ။
မမိုးတို ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး အရင္လို ျပန္လည္ စိုျပည္ဖို႔က ပညာတက္ေရာက္ သင္ယူဖို႔ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားမ်ား လိုပါတယ္။ ဆရာအင္အားမ်ားမ်ား၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ ပညာေရးစနစ္၊ ေကာင္းမြန္တဲ့ Facilities ေတြသာ ရွိမယ္ဆိုရင္ အျမန္ဆုံး ျပန္လည္ စိုျပည္လာမယ္။ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး စိုျပည္လာတာနဲ႔အမွ် ႏိုင္ငံအတြက္ အသီးအပြင့္ေတြ အမ်ားႀကီး ေပၚထြက္လာမွာပါ။ တကယ္ကို အရည္အခ်င္း ျပည့္ဝတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာေတြနဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စနစ္ကလည္း ေကာင္းမြန္ မွန္ကန္လာမယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္မွာ အေဆာက္အအံုေတြ၊ လမ္းေတြ၊ တံတားေတြကလည္း ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ ျဖစ္ထြန္းလာမွာပါ။
“ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္မယ့္ အေပ်ာ္မ်ဳိး မက်ဴးလြန္မိပါေစနဲ႔”
မမိုးအရင္ဆုံး ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ကိုယ္က ဒီစက္မႈတကၠသိုလ္ကို တက္ခြင့္ ရၿပီဆိုတာနဲ႔ အရင္ဆုံး ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေပ်ာ္ရႊင္စြာနဲ႔ ဂုဏ္ယူလိုက္ပါ။ ၿပီးရင္ တက္ေနစဥ္ကာလ တစ္ေလွ်ာက္လုံးမွာလည္း ကိုယ့္တကၠသိုလ္ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို မညႇဳိးႏြမ္းေအာင္ ႀကံေဆာင္ပါ။ ေက်ာင္းေနစဥ္မွာ အေပ်ာ္အပါးေတြရွိတာ မွန္ေပမယ့္ ကိုယ့္ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္မယ့္ အေပ်ာ္မ်ဳိး မက်ဴးလြန္မိပါေစနဲ႔။ အရာရာကို ခ်င့္ခ်ိန္ တိုင္းဆ တြက္ခ်က္ၿပီးမွ တည္ေဆာက္ရတာ အင္ဂ်င္နီယာပါ။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ဘာအလုပ္ပဲလုပ္လုပ္ အဆင့္ဆင့္ ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီးမွ အလုပ္လုပ္ပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ဟန္သူ၀င္း
the Voice