ေဆးဖက္ဝင္ ပင္စိမ္းပင္

ေဆးပင္အၿဖစ္သာမက ဘာသာေရးစာေပေတြမွာပါ အေတြ႕ရမ်ားတဲ့ အပင္ေတြထဲမွာ ပင္စိမ္းပင္
ဟာ ထင္ရွားပါတယ္။ ပင္စိမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဗုဒၶစာေပ၊ဟိႏၵဴစာေပနဲ႔ ခရစ္ယာန္စာေပေတြမွာ တခမ္း တနားေတြ႕ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပၿဖစ္တဲ့ ဇာတ္ေတာ္ၾကီးဆယ္ဘြဲ႕ အနက္ ေဝႆႏၱာရာ ဇာတ္ပါဠိေတာ္ၾကီးမွာ နီလပုမၹိ ေသတပါရီ၊ ကေလရုကၡ တုလသီဟိ လို႔ ပါရွိရာမွာ တုလသီ ဆိုတဲ့ ပါ ဠိေဝါဟာရဟာ ပင္စိမ္းပင္ကို ညြန္းပါတယ္။

ဟိႏၵဴ ဘာသာေရးက်မ္းေတြမွာေတာ့ ပင္စိမ္းပင္ အေၾကာင္းကို အမ်ားၾကီးေတြ႕ ရပါတယ္။ ပင္စိပ္းပင္ ဟာ ဗစ္ရွႏူး(vishnu) လို႔ေခၚတဲ့ ဗိႆႏုိးနတ္မင္းၾကီးနဲ႔ လက္ေခ်မီးနတ္သမီးတို႔ကို ပူေဇာ္တဲ့ ၊ ၿမင့္ၿမတ္တဲ့ ပန္းပင္အၿဖစ္ အသိမ်ားပါတယ္။ ပင္စိမ္းပင္ကို ပူေဇာ္ခဲ့ရင္ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝတာ၊ က်န္းမာ တာ၊ ေပ်ာ္ရႊင္တာ၊ အေၿခြအရံေပါမ်ားတာ……စတဲ့ အေကာင္း ေလာကဓံနဲ႔ ၾကဳံရ ဆံုရၿပီး ဗိႆႏုိး နတ္မင္းၾကီးရဲ႕ ေစာင္ေရွာက္မႈကိုလည္း ခံစားရမယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ အထူးသၿဖင့္ ပင္စိမ္းပင္ကို အိမ္ေထာင္ရွင္ ဟိႏၵဴအမ်ိဳးသမီးမ်ား ပူေဇာ္ပါတယ္။ ဒီလို႔ ပူေဇာ္တဲ့အတြက္ အိမ္ေထာင္ေရး သာယာေစ တယ္၊ လင္ေယာက်ာၤးက်န္းမာၿပီး မိမိေပၚ သစၥာ ရွိေစတယ္ ခ်မ္းသာၾကြယ္ ဝေစတယ္၊ လိမၼာတဲ့ သား သမီးေတြ ရေစတယ္လို႔ စြဲမွတ္ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ ဒါ့ၿပင္ ပင္စိမ္းပင္ဟာ သီတာေဒဝီရဲ႕ နိမိတ္ပံုၿဖစ္တာ မို႔ ရာမာယဏဇာတ္ေတာ္ၾကီးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနၿပန္ပါတယ္။ ပင္စိမ္းပင္ကို ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ေတြ ကလည္း Holy Basil လို႔ေခၚၿပီး အထြတ္အၿမတ္ထားၾကပါတယ္။ ေရွးေခတ္ ေရာမနဲ႔ ဂရိတိုင္းသားေတြ ကလည္း ၿမတ္ႏိုးပသခဲ့ၾကေၾကာင္း မွတ္တမ္းေတြရွိပါတယ္။ ပင္စိမ္္းပင္ဟာ ေယရႈခရစ္ေတာ္ရဲ႕ ဂူေပၚ မွာေပါက္ေရာက္တဲ့ အတြက္ ၿမင့္ၿမတ္တဲ့ အပင္လို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ စိန္႔ေဘးဆဲလ္ေန႔ (Saint Basil Day)မွာပင္စိမ္းကိုင္းကေလးေတြကိုယ္စီကိုင္ေဆာင္ၿပီး ဘုရား ရွိခိုးေက်ာင္းကို သြားၾကပါတယ္။

ဘုရားေက်ာင္းက အၿပန္မွာ ပင္စိမ္းကိုင္းကေလးကိုၿပန္ယူလာခဲ့ၾကပါတယ္။ ပင္စိမ္းရြက္ တခ်ိဳ႕ကို ေၿခြၿပီး မိမိတို႔အိမ္ ၾကမ္းၿပင္ေပၚ ၿဖန္႔ၾကဲၾကပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ရင္ ေဘးရန္ေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္ၿပီး မဂၤလာ အေပါင္းနဲ႔ ၿပည့္စံုေစတယ္လို႔ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ ပင္စိမ္းပင္ဟာ ဘာသာေရးအရ အထြတ္အၿမတ္ ထား ရတဲ့ အပင္ၿဖစ္သလို က်န္းမာေရးအတြက္လည္း အထူးအားကိုရတဲ့ ေဆးပင္ၿဖစ္ေနပါတယ္။ အိႏၵယႏိုင္ငံ က ပဒုမုတၱရပူရာတာဆိုတဲ့ က်မ္းၾကီးမွာ မိမိတို႔ အိမ္၊ ၿခံဝင္းအတြင္း ပင္စိမ္းပင္စိုက္ပ်ိဳးထားဖို႔ လမ္းညြန္ ထားပါတယ္။ အဲဒီလိုစိုက္ထားရင္ ေၿမသန္႔ၿပီးသားၿဖစ္သြားတဲ့အတြက္ အႏၱရာယ္အေပါင္း ကပ္ေရာဂါေ တြ မက်ေရာက္၊ မကပ္ၿငိႏိုင္ဘူးလို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ပင္စိမ္းရဲ႕ရနံ႔ဟာ ေလကို သန္႔ၿပန္႔ေစတယ္ လို႔လည္း သိရပါတယ္။

၁၉၀၄ ခုႏွစ္က အိႏၵယႏိုင္ငံမွာ ဝိတိုရိယ ဥယ်ာဥ္ၾကီးနဲ႔ အဲလ္ဘတ္ တိရစၦာန္ရုံကို စတင္ ထူေထာင္ခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒီတုန္းက အဲဒီေနရာဟာ ေရေၿမကလည္း ၾကမ္းလွတာမို႔ အလုပ္သမားေတြ အဖ်ားအနာ မ်ား လွပါတယ္။ အထူးသၿဖင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါၿဖစ္ၿပီး အပ်က္အစီးလည္းမ်ားလွပါတယ္။ ဒီအခါ ဟိႏၵဴ အလုပ္ သမားတစ္ဦးက ပင္စိမ္းပင္ေတြစိုက္သင့္ေၾကာင္း အဂၤလိပ္အာဏာပိုင္ေတြကို အၾကံၿပဳပါတယ္။ အာ ဏာာပိုင္ေတြက သေဘာတူၿပီး အဲဒီ ဥယ်ာဥ္ၾကီိးထဲမွာ ပင္စိမ္းပင္စိုက္ခင္းေတြကို ဟိုေနရာ တစ္ကြက္၊ ဒီေနရာတစ္ကြက္ စိုက္ေစပါတယ္။ ထူးထူးၿခားၿခားပဲ ငွက္ဖ်ားေရာဂါကင္းစင္သြားပါတယ္။ ၁၉၀၇ ခုႏွစ္က က်င္းပခဲ့တဲ့ Imperial Malaria Conference မွာ ပင္စိမ္းပင္ကို ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ေပ်ာက္ေစတဲ့ ေဆးပင္အၿဖစ္ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

ပင္စိမ္းပင္မွာလည္း အမ်ိဳးအမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ပင္စိမ္းၾကီး၊ ပင္စိမ္းငယ္၊ ပင္စိမ္းရိုင္း၊ ပင္စိမ္းယဥ္၊ေတာ ပင္စိမ္း၊ ပင္စိမ္းၿဖဴ၊ ပင္စိမ္းညို၊ ပင္စိမ္းနက္၊ ရြက္ၾကီးပင္စိမ္း ….စတာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးပါပဲ။ ရုိးရိုးပင္စိမ္းကို ပဲ အသံုးမ်ားပါတယ္။ သူရဲ႕ ရုကၡေဗဒ အမည္ကေတာ့ Ocimum Sanctum ၿဖစ္ပါတယ္။ေဆးတစ္ပင္လံုး (ပဥၥငါးပါး) ေဆးဖက္ဝင္ပါတယ္။ ၿမန္မာေဆးက်မ္း တစ္ေစာင္ၿဖစ္တဲ့ ရသဓာတုေဆး က်မ္းမွာ မုခ်မ တိမ္း၊ရြက္ပင္စိမ္းကား၊ မၿငိမ္းထပ္တူ၊ ပူသည္သေဘာ၊ သက္ေသာအခိုး၊ သို႔အက်ိဳးေၾကာင့္၊ စားမ်ိဳးအစာ၊ေၾကေစရာ၏။ မွန္စြာလည္းေကာင္း၊ဝမ္းမီးေကာင္းမွ၊ မုခ ခံတြင္း၊ ၿမိန္ၿခင္းရသာ၊ အသံသာလ်က္၊ ထြက္ သက္ၾကဴးလြန္၊ ထန္ေသာအနာ၊ ရသာပ်က္ကင္း၊ ထမင္းညီးေပ၊ ၿငိမ္းေစရရွင့္၊ ေသမွ ဝါတာ ထိုးၾကိိတ္ စြာသား၊ အနာကင္းလြတ္၊ မွတ္၏ မွတ္ေလာ့ … လို႔ ေဆးအက်ိဳးသြားေတြ ေရးသားထားတာ ေတြ႕ရပါ တယ္။

ပင္စိမ္းပင္ကို ကမၻာနဲ႔တစ္ဝန္း အမ်ားဆံုး အသံုးၿပဳတာကေတာ့ အစာအိမ္နဲ႔ အူလမ္းေၾကာင္းေရာဂါေတြ အတြက္ ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ပင္စိမ္းပင္ဟာ အစာအိမ္ေရာဂါေတြကို ေပ်ာက္ေစပါတယ္ အစာလည္းေၾကေစ ပါတယ္။ သည္းေၿခကိုလည္း ထက္ၿမက္ေစတာမို႔ အဆိဓာတ္ေတြေၾကက်က္ရာမွာ အက်ိဳးၿပဳပါတယ္။ အူတြင္းေန ကပ္ပါးပိုးေတြ၊ သန္ေကာင္ေတြကိုလည္း ရွင္းလင္းေစပါတယ္။ အဖ်ားေဝဒနာၿဖစ္ရင္လည္း ကိုယ္ပူက်ၿပီး အခိုးရေစပါတယ္။ ဒါၿပင္ ခရုသင္းေရာဂါ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္နဲ႔ ေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါေတြလည္း ေပ်ာက္ေစပါတယ္။ ပင္စိမ္းကို ခါးနာ၊ ခါးရိုးက်ီးေပါင္းတက္၊ နားၿပည္ယိုေရာဂါေတြ အတြက္လည္း အံုေဆး၊ ထည့္ေဆး၊ အၿဖစ္ သံုးႏိုင္ၿပန္ပါတယ္။ ပင္စိမ္းရြက္ေတြကို ေရသန္႔သန္႔ နဲ႔ေရာနယ္ထုေထာင္းၿပီး အၿမစ္မထြက္ႏိုင္တဲ့ အနာလံုးၾကီဒေတြ၊ အက်ိတ္ေတြေပၚမွာ အံုေပးရင္ အေရာင္ေလ်ာ့ၿပီး အၿမစ္လည္း အၿမန္ကြ်တ္ထြက္ပါတယ္။ အသားႏုတက္ၿပီး အနာက်က္လည္းၿမန္ပါတယ္။ အေရၿပားမွာ ၿဖစ္တတ္တဲ့ မိတ္ေပါက္၊ယားနာထ၊ ေပြးေပါက္၊ဝဲေၿခာက္ေပါက္ စတာေတြ ၿဖစ္ရင္ ပင္စိမ္းကို ေသာက္လည္းေသာက္၊ ပင္စိမ္းရြက္က ညွစ္ယူလို႔ရတဲ့ သတၱဳရည္ကို သံပရာရည္နဲ႔ ေရာၿပီး လိမ္းေပးရင္ အၿမန္ေပ်ာက္ကင္းေစပါ တယ္။

အိႏိၵယႏိုင္ငံမွာ ဆူရွားမား (Sushama) ဆိုတဲ့ ေဆးတစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ အဲဒီေဆးက လိမ္းေဆး၊ ေသာက္ ေဆးႏွစ္မ်ိဳးလံုးပါၿပီး ႏွင္းခူေရာဂါအတြက္ သီးသန္႔ ေဖာ္စပ္ထားတာပါ။ အဲဒီေဆးရဲ႕ အဓိက ေဆးမည္က ပင္စိမ္းပင္ပါ။ ႏွင္းခူေဝဒနာရွင္ေတြကို အဲဒီေဆးနဲ႔ သိပၸံနည္းက် ေပးေကြ်းကုသ သုေတသနလုပ္ၾကည့္ ရာမွာ ကိုးဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္း ေပ်ာက္ကင္းခ်မ္းသာေၾကာင္းေတြရပါသည္။

ေနာက္စမ္းသပ္မႈ တစ္ခုကေတာ့ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၊ မဟာရပ္စစ္ၿပည္နယ္၊ ဘန္ဒိုရဝါလ အနာၾကီးေရာဂါေဆး ရုံ ( Bandorawala Leprosy Hospital ) မွာ ၿပဳလုပ္တာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ပင္စိမ္းကို စားေဆး၊ လိမ္းေဆး ေတြအၿဖစ္ စီမံၿပီး အနာၾကီးေရာဂါႏွစ္မ်ိဳးၿဖစ္တဲ့ အစိုမ်ိဳးကိုေရာ၊ အေၿခာက္မ်ိဳးကိုပါ ေပးေကြ်းကုသ စမ္း သပ္ပါတယ္။ လူနာေတြကို ရက္ ၁၅၀ ၾကာေအာင္ ေပးေကြ်း ကုသၿပီး နည္းစနစ္တက် တြက္ခ်က္ၾကည့္ တဲ့ အခါ သိသိသာသာ သက္သာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

သိပၸံေဝါဟာရ အေနနဲ႔ Statistically significant ၿဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ပင္စိမ္းကို အေၿခာက္မႈန္႕ၿပဳၿပီး ရႈေဆးအၿဖစ္ စီမံ၊ ရႈၾကည့္ေစတဲ့ အခါ ထိပ္ကပ္နာ အၿပင္ Ozoena လို႔ေခၚတဲ့ ႏွာေခါင္း အတြင္းေၿမွး ေၿခာက္ၿပီး ရႈံ႕သြားတဲ့ ေရာဂါပါ ေပ်ာက္ကင္းေစတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ပင္စိမ္းကို ပ်ားရည္နဲ႔ ေဖ်ာ္ရည္ အၿဖစ္ စီမံၿပီး ေသာက္ေစတဲ့ အခါ မ်က္ႏွာအသားအေရ ႏူးညံ့ေခ်ာ မြတ္တယ္။ အိႏိၵယ၊နီေပါ၊ သီရိ လကၤာနဲ႔ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံေတြက ရုပ္ရွင္မင္းသား၊ မင္းသမီးေတြ၊ ေမာ္ဒယ္ေတြ ယံုယံုၾကည္ၾကည္နဲ႔ အၿမဲ စြဲၿပီး သံုးေဆာင္ၾကတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ အဲဒီ ေဖ်ာ္ရည္ဟာတုပ္ေကြးရာသီမွာ တုပ္ေကြး မၿဖစ္ ေအာင္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ဒါၿပင္ ငွက္ဖ်ားမၿဖစ္ေအာင္၊ ကာလဝမ္းေရာဂါ မၿဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ေပးတာလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ငွက္ဖ်ားေတာထဲမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနရသူေတြ၊ ဝမ္းေရာ ဂါၿဖစ္ပြားေနတဲ့အရပ္မွာ ေရာက္ေနတဲ့သူေတြဟာ ပင္စိမ္းရြက္ ငါးပဲသားကို ပ်ားရည္နဲ႔ ေဖ်ာ္ရည္လုပ္ၿပီး ေန႔စဥ္ မွန္မွန္ ေသာက္ေပးရင္ အဲဒီေရာဂါေတြေဘးက ကာကြယ္ၿပီးသား ၿဖစ္ပါတယ္။

နားကိုက္တဲ့ အခါ ပင္စိမ္းရြက္ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ကို မီးအံုးၿပီး နားထဲကို အရည္ညွစ္ထည့္ေပးရင္ ေပ်ာက္ကင္း ေစပါတယ္။ ကေလးသူငယ္ေတြ ေလထိုးေလေအာင့္ၿဖစ္တဲ့ အခါ၊ သန္ထၿပီး ဗိုက္နာတဲ့ အခါ ပင္စိမ္းရြက္ရည္နဲ႔ ခ်င္းစိမ္းရည္ ေရာစပ္ၿပီး သၾကားေလး နည္းနည္းစပ္လို႔ တိုက္ေပးရပါတယ္ ပင္စိမ္းရြက္ သတၱဳရည္ဟာအူတြင္းကပ္းေတြၿဖစ္တဲ့ သန္ေကာင္၊ တုတ္ေကာင္ေတြကို လည္းေသေစပါ တယ္။ ေခ်ာင္းေၿခာက္ဆိုးတာ၊ အဆုတ္ေလၿပြန္ေရာင္တာ ေတြၿဖစ္ရင္ ပင္စိမ္းရြက္ သတၱဳရည္ ခ်င္းစိမ္း သတၱဳ ရည္၊ ၾကက္သြန္နီသတၱဳရည္……. စတဲ့ အရည္ သံုးမ်ိဳးစပ္ၿပီး ေသာက္ေပးရပါတယ္ သတၱဳရည္ဆို တာ ပင္စိမ္းရြက္ကို ညွစ္ယူလို႔ရတဲ့ အရည္ ၊ခ်င္းစိမ္းကို ထုေထာင္းၿပီး ညွစ္ယူလို႔ရတဲ့အရည္ ၾကက္သြန္ နီကို မညက္တညက္ ထုေထာင္းၿပီး ညွစ္ယူလို႔ရတဲ့ အရည္ေတြကို ေခၚတာပါ။ အဲဒီ သတၱဳရည္ သံုးမ်ိဳး ကိုစပ္ၿပီး ေသာက္ေပးရင္ သလိပ္ရ၊ ရင္ေခ်ာင္ၿပီး၊ေခ်ာင္းဆိုးလည္း အၿမန္ေပ်ာက္ေစပါတယ္ လည္ ေခ်ာင္း နာတာ၊ လည္ေခ်ာင္း ယားတာလည္း ေပ်ာက္ေစပါတယ္။

တင္းတိပ္၊မွဲ႔ေၿခာက္၊ခရုသင္း စတဲ့ အေရၿပားေပၚက အစက္အေၿပာက္ေတြ ၊ အကြက္ေတြကို ေပ်ာက္တဲ့ေ ဆးတစ္မ်ိဳးကို ပင္စိမ္းရြက္နဲ႔ စပ္ၿပီး ေဖာ္လို႔ရပါတယ္။ ေဖာ္စပ္နည္းကလည္း လြယ္ပါတယ္ ေၾကးနီဖ လား ကေလးတစ္လံုးကို ယူပါ။ ၿပီးရင္ ေရွာက္ရည္ႏွစ္ဇြန္းထည့္ၿပီး ညသိပ္ထားပါ။ ေနာက္ေန႔မွာ ပင္စိမ္း ရြက္ သတၱဳရည္ႏွစ္ဇြန္း၊ ကေသာ့ပုပ္အရြက္ သတၱဳရည္ႏွစ္ဇြန္းထပ္ထည့္ပါ။ အဲဒီေဆးရည္ေတြ ပ်စ္လာၿပီ ဆိုတဲ့ အခါ ဖန္ပုလင္း သန္႔သန္႔ထဲ ေၿပာင္းထည့္ၿပီးထားပါ။ အဲဒီေဆးကို မ်က္ႏွာ၊ ေၿခ…လက္ စတဲ့ေန ရာေတြမွာ လိုအပ္သလို လူးေပးရင္ တင္းတိပ္၊ မွဲ႔ေၿခာက္ စတဲ့ အစက္အေၿပာက္ေတြ ၾကြက္ႏို႔ေတြတင္ မကဘဲ ခရုသင္းကိုပါ ေပ်ာက္ေစႏိုင္ပါတယ္။

ေဒါက္တာေအာင္ႏိုင္ (ေဆးသုေတသန) 

ေဖြေဖြရွာရွာ တိုင္းရင္းေဆးပညာ စာအုပ္မွ ေကာက္နုတ္ထားပါသည္။
han152

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် အကြောင်းအရာများ...