ခ်ီကန္ဂန္းညားေရာဂါ (Chikungunya)
Health Updates Journal No. 89
ခ်ီကန္ဂန္းညားေရာဂါဟာ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရတဲ့ ေရာဂါတစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ပိုးကူးစက္ခံထားရတဲ့ Aedes Aegyptis ျခင္ေၾကာင့္ ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔ရပါတယ္။ ဖ်ားနာျခင္း၊ အဆစ္ေတြ အျပင္းအထန္ နာက်င္ျခင္းနဲ႔ ကိုယ္ခႏၶာအႏွံ႔အျပားမွာ အနီစက္ေတြေပၚျခင္းေတြကို ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။
Chikungunga ကိုျဖစ္ေစတဲ့ ခ်ီကန္ဂန္းညားဗိုင္းရပ္စ္ဟာ arbo ဗိုင္းရပ္စ္အမ်ိဳးအစားျဖစ္ၿပီး ဒီေရာဂါ ပထမဦးဆံုးပ်ံ႕ႏွံ႔မႈကို ၁၉၅၂ ခုႏွစ္မွာ တန္ဇန္နီးယားႏိုင္ငံနဲ႔ မိုဇမ္ဘစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္က Makonde ကုန္းျမင့္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ အာဖရိကတိုက္၊ အာရွတိုက္နဲ႔ အိႏၵိယတိုက္ငယ္ေတြ ကို ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနခဲ့ ပါတယ္။
ခ်ီကန္ဂန္းညား ေရာဂါကို ၁၉၅၅ ခုႏွစ္မွာ Marion Robinson နဲ႔ W.H.R lumden တို႔က ပူးတြဲေတြ႕ရွိခဲ့တာျဖစ္ၿပီး Kimakonde ဆိုတဲ့ ဘာသာစကားက ေနယူထားတဲ့ စကားလံုးျဖစ္ၿပီး “ေကြးၫြတ္ျခင္း”လို႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ ဒီေရာဂါျဖစ္ရင္ အဆစ္ေတြပါ ထိခိုက္တဲ့အတြက္ ေရာဂါရွင္ေတြဟာ ေကြးၿပီးကိုင္းကိုင္းႀကီးျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားနဲ႔ ရွိေနလို႔ပါပဲ။
ဒီေရာဂါဟာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါလကၡဏာ တခ်ိဳ႕နဲ႔လဲ ဆင္ဆင္တူေနတဲ့အတြက္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါ အျဖစ္မ်ားတဲ့ ေဒသေတြမွာ ေရာဂါအမည္တပ္မွားတဲ့ ေရာဂါတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ခ်ီကန္ဂန္းညားေရာဂါအတြက္ ကုသမႈဆုိတာေတာ့ မေပၚေပါက္ေသးေပမဲ့ ဒီေရာဂါဟာ သူ႔ဘာသာေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ၿပီး ျပည့္ျပည့္၀၀ နာလန္ထႏိုင္တဲ့ ေရာဂါတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။
ေသဆံုးမႈ၊ အာ႐ံုေၾကာပ်က္စီးမႈ၊ ေသြးလန္႔ျခင္းနဲ႔ ေသြးလြန္ျခင္းေတြလဲ မရွိတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္တယ္လို႔ ေဆးပညာဆိုင္ရာပညာရွင္ေတြက ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားထားပါတယ္။ ကုသမႈအေနနဲ႔ ေရာဂါလကၡဏာေတြကို သက္သာေလ်ာ့ပါးသြားၿပီး ခုခံအားစနစ္ကိုပုိၿပီး တိုက္ခိုက္ႏိုင္ေအာင္ ထိန္းေပးတာ မ်ိဳးပဲရွိတယ္။
သက္ကို
Ref:ANI
Health Updates Journal
