Body Types
Dr. William H. Sheldon ရဲ႕ေလ့လာမႈ အရ လူ႔ခႏၶာကိုယ္တြင္း အဆီေပၚ မူတည္ျပီး Endomorph၊ Mesomorph နဲ႔ Ectomorph ဆုိျပီး ၃မ်ိဳး ခြဲျခားထား ပါတယ္။ အဆုိပါ bodytype ၃မ်ိဳး အေၾကာင္း ေလ့လာ ၾကည့္ရေအာင္။
သင့္အေပါင္းအသင္း ေတြထဲမွာ ျဖစ္ေစ၊ သင္ကုိယ္တုိင္ ျဖစ္ေစ မဝေအာင္ ထိန္းထားတဲ့ ၾကားထဲမွာ ဝလာတတ္တဲ့ သူမ်ိဳးေတြ၊ ဝခ်င္လုိ႔ အစားအေသာက္ေတြ အမ်ားၾကီး စားေသာ္လည္း မဝတဲ့ သူမ်ိဳး ေတြကို ေတြ႔ဖူး မွာပါ။ ဒါေတြဟာ သင့္ရဲ႕ ေန႔စဥ္ ကုိယ္လက္ လႈပ္ရွားမႈ အတိုင္းအတာ၊ အစားအေသာက္ ပံုစံေတြ အျပင္ သင့္ရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာ အမ်ိဳးအစား (bodytype) နဲ႔လည္း သက္ဆုိင္ ေနပါတယ္။ ၁၉၄၀ ပတ္ဝန္းက်င္က အေမရိကန္ လူမ်ိဳး Dr. William H. Sheldon ဆိုသူက လူ႔ခႏၶာကိုယ္ အမ်ိဳးအစားနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ေလ့လာမႈ တစ္ခုကို ျပဳလုပ္ ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ေလ့လာမႈ အရ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ အမ်ိဳးအစား သံုးမ်ိဳးရွိျပီး အဓိက အားျဖင့္ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အဆီေပၚ မူတည္ျပီး Endomorph၊ Mesomorph နဲ႔ Ectomorph ဆုိျပီး ခြဲျခားထား ခဲ့တာပါ။ ဒါဆုိ အဆုိပါ bodytype ၃မ်ိဳး အေၾကာင္း ေလ့လာ ၾကည့္ရေအာင္။
Endomorph - ဒီလို bodytype မ်ိဳးကိုေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ ဝတဲ့သူ ေတြမွာ ေတြ႔ရတတ္ ပါတယ္။ အဆုိပါ ခႏၶာကိုယ္ ပိုင္ရွင္ေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ မ်က္ႏွာ ဝုိင္းျပီး ပခံုးက်ယ္က်ယ္၊ တင္ပါးဆံုရိုး ၾကီးတဲ့သူ မ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္ ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ အဓိက ျပႆနာ ကေတာ့ အဆီတက္ လြယ္တတ္တာ ျဖစ္ျပီး မ်ားေသာ အားျဖင့္ လက္ေမာင္းနဲ႔ ေပါင္ေတြမွာ အဆီေတြ ဖံုးေနတတ္ ပါတယ္။ အဆီတက္ လြယ္တတ္ျပီး အဆီခ်ရ အရမ္းခက္တတ္တဲ့ သူမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ အားကစားကို သာမန္လူ ေတြထက္ အခ်ိန္ပို ေပးသူမ်ား ျဖစ္ၾက ပါတယ္။ အဆီမ်ားျပီး အခ်ိဳအဆိမ့္ မ်ားတဲ့ အစားအစာေတြ၊ fast food ေတြကို လံုးဝ ေရွာင္သင့္တဲ့ သူမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆီတက္ ျခင္းကို ထိန္းသိမ္းရန္ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း၊ စက္ဘီး စီးျခင္း၊ ေျပးျခင္း အစရွိတဲ့ Cardiovascular exercise တစ္မ်ိဳးမ်ဳိးကုိ ေန႔စဥ္ စြဲစြဲျမဲျမဲ လုပ္သင့္ ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့ ဘက္က ၾကည့္ရင္ေတာ့ အဆုိပါ ခႏၶာကိုယ္ ပိုင္ရွင္မ်ားဟာ တျခားသူ မ်ားထက္ ပိုမိုသန္မာ သူမ်ား ျဖစ္ေလ့ ရွိတာေၾကာင့္ နပန္းသတ္ျခင္း အားကစား မ်ိဳးေတြ၊ အေလးမ အားကစား မ်ိဳးေတြမွာ သူမ်ားထက္ ပိုမို ထူးခြ်န္ ၾကပါတယ္။
Mesomorph - သူတုိ႔ကိုေတာ့ ေမြးရာပါ ကံေကာင္းသူ သုိ႔မဟုတ္ genetically gifted people ေတြလို႔ သတ္မွတ္ ရမွာပါ။ ပင္ကုိယ္ သဘာဝ ကိုက က်စ္လစ္ ေတာင့္တင္းတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ ကိုပိုင္ဆိုင္ ထားတဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ Bodybuilder သုိ႔မဟုတ္ fitness model ျဖစ္ဖုိ႔ ေမြးဖြား လာတယ္လုိ႔ ေတာင္ဆုိလုိ႔ ရပါတယ္။ ၾကြက္သား ဖြံျဖိဳးမႈအား အေကာင္းဆံုး သူေတြ ျဖစ္ျပီး အဆီခ် ရတာလည္း အလြန္ လြယ္ကူ ပါတယ္။ Mesomorph ခႏၶာကိုယ္ ပိုင္ရွင္ ေတြရဲ႕ ထင္ရွားတဲ့ အခ်က္ ေတြကေတာ့ ေမးရိုး ထင္ရွားျပီး မ်က္ႏွာ ေလးေထာင့္စပ္စပ္၊ သန္မာျပီး က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ပခံုး ၾကြက္သားေတြ၊ ေတာင့္တင္း သန္မာတဲ့ ေျခေတြ လက္ေတြ ပိုင္ဆုိင္ ၾကပါတယ္။ ဒီလို ခႏၶာကိုယ္ ပိုင္ရွင္ေတြက လက္ေဝွ႔ အားကစား၊ ေဘာလံုး၊ အေျပး အားကစားနဲ႔ bodybuilding မွာသူတို႔ရဲ႕ ေမြးရာပါ ေကာင္းမြန္တဲ့ မ်ိဳးဗီဇ ေတြေၾကာင့္ သူမ်ားထက္ ႏွာတစ္ဖ်ား သာသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေအာင္ျမင္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ mesomorph ပိုင္ရွင္ ေတြကို နမူနာ ျပရရင္ေတာ့ - Bodybuilding နယ္ပယ္ မွာဆုိ Hollywood ရုပ္ရွင္ သရုပ္ေဆာင္ Arnold Schwarzenegger ၊ ေနာက္ ဒီဘက္ ေခတ္မွာဆုိ Mr.Olympia ေလးဆုပိုင္ရွင္ Jay Cutler၊ ေမာ္ဒယ္လ္ ေတြထဲကဆုိ America ရဲ႕ဆြဲေဆာင္မႈ အရွိဆံုး ေယာက်္ား ဆယ္ေယာက္ စာရင္းဝင္ Gregg Plitt နဲ႔ လက္ေဝွ႔ အေက်ာ္အေမာ္ Muhammad Ali တုိ႔ပဲ ျဖစ္ၾက ပါတယ္။
Ectomorph - ဒါကေတာ့ ပိန္ပိန္ရွည္ရွည္ ခႏၶာကိုယ္ မ်ိဳးေတြကို ေျပာတာပါ။ သူတုိ႔ေတြက ခႏၶာကိုယ္ အရိုးအဆစ္ ကအစ ေသးငယ္ျပီး ၾကြက္သား ဖြံ႔ျဖိဳးမႈလည္း အားနည္း တတ္ပါတယ္။ မ်က္ႏွာရွည္ရွည္ သြယ္သြယ္ ေျခတံ လက္တံလည္း ရွည္ရွည္ ပခံုးက်ဥ္းက်ဥ္း ခႏၶာကိုယ္ ပိုင္ရွင္ေတြပါ။ ဒီလို ကိုယ္ကာယ ပိုင္ရွင္ ေတြရဲ႕ အဓိက ျပႆနာက ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တက္ရန္ အလြန္ ခက္ခဲျခင္းပါ။ ဒါဟာ ဘာလုိ႔လဲ ဆုိေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ဇီဝကမၼ ျဖစ္စဥ္က အလြန္ျမန္ျပီး စားသံုးသမွ် ကယ္လုိရီ ေတြကုိ အခ်ိန္ခဏ အတြင္း ေလာင္ကြ်မ္း ေစလုိ႔ပါတဲ့။ ဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ေတြဟာ ၾကြက္သား ၾကီးထြားရန္ ခက္ခဲရံု သာမကဘဲ အဆီတက္ ဖုိ႔လည္း ခက္ခဲတတ္ ပါတယ္။ ဒီလုိ ခႏၶာကိုယ္ ပိုင္ရွင္ေတြ ကိုယ္ကာယ အလွျပ အားကစား (bodybuilding) လုပ္မယ္ ဆုိရင္ အစားမ်ားမ်ား စားဖုိ႔ လုိအပ္ျပီး ေလ့က်င့္ခန္း ေတြကုိလည္း အခ်ိန္တုိတုိနဲ႔ ၾကြက္သား အၾကီးစား အုပ္စုေတြကို အဓိက အသားေပး ေလ့က်င့္သင့္ ပါတယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ ဆုိရင္ ရင္ဘတ္ ၾကြက္သား(chest msucle group)၊ ေနာက္ေက်ာ ၾကြက္သားေတြ (Back muscle group) နဲ႔ ခႏၶာကုိယ္ ေအာက္ပုိင္း ၾကြက္သား ေတြကုိ အဓိက ထားျပီး ေလ့က်င့္ သင့္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ၾကြက္သား ဖြံ႔ျဖိဳးမႈ ျမန္ေစတဲ့ ျဖည့္စြက္ အစားအစာေတြ မွီဝဲျခင္း (အဓိကအား ျဖင့္ေတာ့ protein supplements ေတြနဲ႔ ၾကြက္သား ျပန္လည္ အားျပည့္တာ ျမန္ေစတဲ့ creatine လိုေဆးေတြနဲ႔ ညမအိပ္ခင္ အစာစားတဲ့ အေလ့အက်င့္ ျပဳလုပ္သင့္ ပါတယ္။ အဆီတက္ မွာကို စိတ္မပူပါနဲ႔။ ဒီလုိ ခႏၶာကိုယ္ ပိုင္ရွင္ေတြဟာ နဂိုအစ ထဲက ဇီဝကမၼ ျဖစ္စဥ္ (metabolism) ျမန္ျပီး ပံုမွန္ ေလ့က်င့္ခန္း ျပဳလုပ္တဲ့ အေလ့အထ ရွိရင္ ေတာ္ရံုနဲ႔ ဝလာေလ့ မရွိပါဘူး။
အထက္ပါ ေဖာ္ျပ သြားတာ ေတြက Dr. William H. Sheldon ရဲ႕ေတြ႔ရွိခ်က္ အရ လူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ခႏၶာကိုယ္ အမ်ိဳးအစား သံုးမ်ိဳးပါ။ ဒါေပမယ့္ တကယ္တမ္း မွာေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ အမ်ိဳးအစား ႏွစ္မ်ိဳး စပ္ၾကားေတြ (compound body type) ေတြရွိႏုိင္ျပီး ခႏၶာကိုယ္ အမ်ိဳးအစား တစ္ခုမွ တစ္ခုကိုလည္း ေနထုိင္မႈ ပံုစံ၊ အစားအေသာက္ မွန္မွန္၊ ေလ့က်င့္ခန္း နည္းစနစ္ က်က်နဲ႔ ေျပာင္းလဲ ယူလို႔ ရပါတယ္။ သင္တုိ႔ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ အမ်ိဳးအစားကို တိတိက်က် သိခ်င္တယ္၊ ဘယ္လုိ နည္းလမ္း ေတြနဲ႔ က်စ္လစ္ ေတာင့္တင္းတဲ့ ခႏၶာကိုယ္မ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲလုိ႔ ရသလဲ ဆုိတာ သိခ်င္ ရင္ေတာ့ ဒီမွာ ၁မိနစ္စာ ေမးခြန္းေလးေတြ ေျဖဆုိျပီး သိႏိုင္ ပါတယ္။
Images from mensfitness, cdn.menstylefashion, i1.ytimg, bodybuilding. Source: bodybuilding.com, muscleandstrength.com
Author Wai Yan
MYMC