အလင္းအျပင္းအေပ်ာ့ ေျပာင္းလဲမွဳ ခရီးတာ

စကားဦး

ကၽြန္ေတာ္ ေရးခဲ့သည့္ မွတ္စုမ်ားတြင္ ဘာသာရပ္မ်ားအား တတ္စြမ္းသမွ် စဥ္းစားကာ ေရးခဲ့ရာတြင္ အလင္းေရာင္ အျပင္းအေပ်ာ့၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ အျဖဴ ေရာင္မွ အနက္ေရာင္တို႕၏ အၾကား အေရာင္ ကူး ေျပာင္းေသာ ျဖစ္စဥ္ ျဖစ္သည့္ Light Dynamic Range မပါေသးပါ။ ဤဘာသာရပ္ကို ေလ့လာရ သည္မွာလည္း အလင္းရူပေဗဒဆိုင္ရာပညာရပ္ ျဖစ္ေနသျဖင့္ နည္းနည္းအတြင္းႏိႈက္ ေလ့လာရသည့္ အတြက္ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္ ကိုယ္ႏွိဳက္က တကၠသုိလ္တြင္ ရူပေဗဒဘာသာရပ္ကို အထူးျပဳ သင္ယူခဲ့ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေသာအပိုင္းမ်ားကို လြယ္ကူစြာ သေဘာေပါက္ေစကာမူ အခ်ဳိ႔ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ရုတ္ခ်ဥ္းနားလယ္ရန္ ခက္သည့္ အပိုင္းမ်ားရွိပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္အခ်ိဳ႕ေသာ အပိုင္းမ်ားကိုမူ ကုိုယ္တိုင္ သေဘာေပါက္ေစရန္ ေဆာင္းပါး မူကဲြမ်ားစြာကို ဖတ္ရွဳ ေလ့လာ ရပါ သည္။ ျပီးမွသာ အားလံုးတို႕ အနက္သေဘာျခင္း တူသည္မ်ားကိုယူကာ မွတ္စု ျပန္လုပ္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

HDR ျဖင့္ ဖန္တည္းထားသည့္ ပံုတစ္ပံု။

High Dynamic Range (HDR)

ကမၻာ ေက်ာ္ Wikipedia အဘိဓါန္ က HDR ကို “ ratio between the largest and smallest possible values of a changeable quantity" ဟူ၍ ဖြင့္ဆိုထား ပါသည္။ လံုးေကာက္ ဘာသာျပန္ ရပါမူ ( အလင္း-အသံ ဆိုင္ရာ လွ်ပ္စစ္လွိဳင္း- Signal - တို႕ ၏) ေျပာင္းလဲ နိုင္သည့္ အၾကီးဆံုး အတိုင္း အတာ တန္ဘိုး ပမာဏ မွ အေသးဆံုး အတိုင္း အတာ တန္ဘိုး ပမာဏ တို႕ ၏ အခ်ိဳး ဟု ျပန္ရပါမည္။

Dynamic Range သည္ အသံဆိုင္ရာတြင္မူ ၾကားနိုင္စြမ္း အတိုးဆံုးမွ အက်ယ္ဆံုး ၾကား နိုင္သည့္ ခရီးတာ (Range) ႏွင့္ ဓါတ္ပံု ပညာတြင္မူ အျဖဴေရာင္ ႏွင့္ မဲ ေရာင္ အစြန္း ႏွစ္ခု အၾကား ျမင္နိုင္စြမ္း ခရီးတာ ( Range) တစ္နည္း ျဖင့္ ကင္မရာ Sensor တြင္မူ ထင္နိုင္စြမ္းတို႕ ျဖစ္ပါသည္။ ယခုမွတ္စုတြင္မူ ဓါတ္ပံု ႏွင့္ ပတ္သက္သျဖင့္ အလင္းဆိုင္ရာကိုသာ ေရးသားပါမည္။

High Dynamic Range သည္ ပံု တစ္ပံု၏ အျဖဴဘက္ အေတာက္ပ ဆံုး အလင္းေရာင္မွ အနက္ဘက္ အေမွာင္ဆံုး အလင္းေရာင္ တို႕ အၾကား အလင္း ေျပာင္းလဲသည့္္ ခရီးတာ ျဖစ္ပါသည္။ Dynamic Range သည္ သမားရိုးက် ကင္မရာမ်ား၏ Sensor က လက္ခံ နိုင္သည့္ ခရီးတာ ( Range) ထက္ မ်ားစြာ ပို က်ယ္ ေသာ အလင္းခရီးတာ ( High Dynamic Range ) ျဖစ္ေသာၾကာင့္ သာမန္ ပံု မ်ားထက္ အလင္း၊ အေရာင္ တို႕ ၏ အေသးစိတ္မ်ားကို ေဖၚ ေပးသည့္ စနစ္ ျဖစ္ပါသည္။

ဆိုလိုသည္မွာ ျမင္နိုင္စြမ္း ရွိသည့္ အျဖဴေရာင္ ခရီးတာ ( Range) တစ္ခုကို ျမင္နိုင္သည့္ အတိုင္းအတာ မွ ထပ္ကာ မ်ားစြာ ခ်ဲ႕ လိုက္ပါက အားလံုး ဘာကိုမွ် မျမင္ရေတာ့သည့္ အျဖဴ ေရာင္ လႊမ္းသြားမည္ ျဖစ္ပါ သည္။ အနက္ေရာင္ ခရီးတာ ( Range) ကို လည္း ထို႕ အတူပင္ မ်ားစြာ ခ်ဲ႕ လိုက္ပါကလည္း မဲ နက္ သြားကာ ဘာမွ ျမင္ရသည့္ အေျခအေနေရာက္သြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါ ေျပာင္းလဲ မွဳ ခရီးတာ ( Dynamic Range ) အတြင္း၌ အျဖဴ အစ အမဲအဆံုး အေရာင္မ်ားအားလံုး ပါ၀င္ ပါသည္။

HDR သည္ တိုက္ရိုက္ ေနေရာင္၏ အလင္း ျပင္းအားမွ ၾကယ္ေရာင္ ေအာက္ရွိ အလင္းေရာင္း ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ အထိေသာ အလင္းပမာဏ ၏အျပင္းအေပ်ာ့ကို တိက်စြာ ပံု ေဖၚ နိုင္စြမ္းရွိသည့္ စနစ္တစ္ခုလည္း ျဖစ္ ပါသည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ ရိုက္ကြက္ ( Scene) တစ္ခုအတြင္း အလင္း အျပင္းအေပ်ာ့ မတူသည့္ အေျခအေန မ်ိဳး တြင္ အလင္းမွ် လာေစရန္ ညွိေပးသည့္ ေနရာတြင္ ေရပန္းစားေသာ နည္း ျဖစ္လာပါသည္။

ျပင္ပေလာက တြင္မူ (Subject) ၀တၱဳ ၏ အေရာင္ျပန္မွဳ ေၾကာင့္ တကယ့္ အျဖဴ ေရာင္ ( White ) ႏွင့္ အနက္ ( Black ) အေရာင္မ်ားကို မေတြ႕ နိုင္ပါ။ ထို႕ ေၾကာင့္ အေရာင္ အစစ္ ကို ရ နိုင္ေစ ရန္ စီစဥ္ ရာတြင္ HDR Concept သည္ မ်ားစြာ ရွဳပ္ေထြးလာပါသည္။ ဥပမာ Subject ၏ပင္ကိုယ္ အလင္း၏ Dynamic Range သည္ ကင္မရာက ထုတ္ေပးသည့္ အလင္း၏ Dynamic Range ႏွင့္ မတူနိူင္ သကဲ့သို႕ ကင္မရာ Sensor တြင္ ေပၚသည္ ပံု ရိပ္၏ အလင္း၏ Dynamic Range သည္ ကြန္ျပဴ တာ Screen ေပၚ တြင္ ေပၚ သည့္ အလင္း၏ Dynamic Range ႏွင့္ မတူ နိုင္ပါ။ ထို႕ အတူပင္ ပံု ကို Print ထုတ္ျပန္ ပါက Printer ကထုတ္ေပးသည့္ အလင္း၏ Dynamic Range ႏွင့္ လည္းကြာ နိုင္ျပန္ပါသည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ မည္သည့္ ကရိယာ က ထုတ္ေပးသည္ အလင္း၏ Dynamic Range ကို လုိ ဆိုလို သနည္း ဆိုသည့္ အခ်က္ ေပၚ လာျပန္ပါသည္။

အထက္ေဖၚ ျပပါအတိုင္း ပစၥည္းကရိယာတိုင္းတြင္ အားလံုးေသာ ကရိယာမ်ားအလိုက္ အေရာင္ ျဖန္႕က်က္ မွဳ ( Colour Management ) သည္ သီးျခား အလင္း ဆိုင္ရာ Dynamic Range ရွိၾကသည္။ ကြန္ျပဴ တာေပၚတြင္ ေပၚ ေနသည့္ အျဖဴေရာင္ ႏွင့္ Print ထုတ္လိုက္သည့္ ပံုေပၚတြင္ ေပၚေနသည့္ အျဖဴ ေရာင္တို႔ သည္ မည္သို႕မွ် အျမင့္တန္း စကၠဴ အျဖဴ ေရာင္၏ အျဖဴ ေရာင္၏ အျဖဴ ေရာင္ကို မွီ ေအာင္ ထုတ္ ေပးနိုင္ျခင္း မရွိပါ။

ေနာက္ဆံုး ဥပမာ ေပးရမည့္ ကရိယာမွာမူ လူ၏ မ်က္လံုးပင္ ျဖစ္ပါသည္။ လူ၏မ်က္လံုးတြင္လည္း သီးျခား အလင္းဆိုင္ရာ Dyanamic Range ရွိသည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ လူ၏ မ်က္လံုးအပါအ၀င္ ပစၥည္းကိရိယာတို႕၏ မည့္သည့္ အလင္းဆိုင္ရာ Dyanamic Range ကို ယူၾကမည္နည္း ဟူ ေသာ အေျခအေနတစ္ခု ျဖစ္ေပၚ လာပါသည္။

အလင္းေရာင္၏ ေတာက္ပမွဳတြင္ ေရာင္ျပန္ႏွင့္ တိုက္ရိုက္ အလင္းေရာင္တုိ႕၏ လႊမ္းမိုးမွဳ။

အလင္း၏ ေတာက္ပမွဳ အတိုင္း အတိုင္းအတာ ( Light Intensity ) ကို အလင္းျပန္မွဳ ( Reflected Light ) ၊ အလင္းရိုက္ခတ္မွဳ ( Incident Light) တို႕ ႏွင့္ ေဖၚျပေလ့ရွိပါသည္။ ေအာက္ပါပံုမွာ ေရာင္ျပန္ ေတာက္ပ မွဳ မ်ားေသာပံု ျဖစ္ပါသည္။

ေအာက္ပါ ပံုမွာမူ တိုက္ရိုက္ ရိုက္ခတ္သည့္ အလင္းေရာင္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႕ ရာတြင္ ရိုက္ခတ္သည့္ ေနရာ မညီမွ်သည့္ ရိုက္ခတ္သည့္ ပံုစံ ျဖစ္ပါသည္။

အလင္းေရာင္ျပန္မွဳအတြင္း၌ အေရာင္ ေျပာင္းလဲ ကြာဟမွဳ မ်ားသည့္အျပင္ အလင္းျပန္မွဳ တြင္ ျပင္းျပသည့္ အနက္ေရာင္ပါ ပါ၀င္ေနပါက အဆိုပါအလင္း (Light) ၏ Dynamic Range သည္ တိုက္ရိုက္ ရိုက္ခတ္ သည့္ Incident Light ထက္ပို၍ မ်ား ေပလိမ့္မည္။ ဤကဲ့သို႕ ျပင္းျပ သည့္ အလင္းေရာင္ထဲ တြင္ ဓါတ္ပံု ရိုက္ပါလွ်င္ Dynamic Range ႏွစ္ဘက္ အစြန္းကို ကိုေက်ာ္သြား နိုင္ပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ျဖဴလြန္းျခင္ မဲ လြန္းျခင္းမ်ား ျဖစ္သြားပါလိမ့္မည္။

ထို႕ ေၾကာင့္ အလင္း၏ Dynamic Range ကို ခန္႕ မွန္းတြက္ခ်က္ရာ တြင္ အလင္း၏ ေတာက္ပမွဳ အမွန္ ကို တိုင္း ထြာ (Accurate measurement of light intensity, or luminance ) တြက္ခ်က္ရန္ ကနဦး လိုပါသည္။ အလင္း၏ ေတာက္ပမွဳ အမွန္ ကို တိုင္း ထြာ ရာတြင္ အစဥ္ အဆက္ Candelas per square meter (cd/m2). မီတာ ႏွစ္ထပ္ ကိန္း ဧရိယာ ပမာဏ အတြင္း ေတာက္ပသည္ ေယာင္း တိုင္ ၏လင္း နိုင္စြမ္း ျဖင့္ တိုင္းတာပါသည္။ ပံုေသနည္းမွာ Candelas per square meter (cd/m2) ျဖစ္ပါသည္။

Dynamic Range of a Digital Camera

ဤ အေၾကာင္းအရာ ၏ Technical Detail မ်ားသည္ မ်ားစြာ နက္နဲ အေသးစိတ္ျပီး တြက္ခ်က္မွဳ မ်ားသည္ လည္း သခ်ၤာ ဆိုင္ရာ သာမန္တြက္ခ်က္မွဳ မ်ားထက္ ျမင့္မားသည့္အတြက္ အဆိုပါ အေသးစိတ္မ်ား ကို ေလွ်ာ့ကာ လက္ေတြ႕ အသံုးျပဳမည့္ အခ်က္ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အပိုင္းမ်ားကိုသာလွ်င္ အေလးေပး ေဖၚျပပါမည္။

Digital Camera တစ္ခု ၏ Sensor တြင္ Lens လာသည့္ အလင္း ( Photon ) မ်ားကို လက္ခံ ေပးသည့္ Photosite ျဖစ္သည့္ က်င္း ( Well ) မ်ားရွိသည္။ Potential Well ဟုလည္း ေခၚၾကသည္။ Sensor တြင္ပါရွိ သည့္ အဆိုပါ Well ( Photosite ) မ်ား၏ အေရ အတြက္သည္ Compact ကင္မရာ ထက္ စာလွ်င္ DSLR ကင္မရာ Sensor တြင္ ပါသည္ ့Well ၏ အရြယ္ အစား က ပိုၾကီးသည္။

Well ( Photosite ) တစ္ခု တြင္ ယင္း လက္ခံ နိုင္သည့္ Photon အေရ အတြက္ ျပည့္သြားပါက အျပင္သို႕ လွ်ံထြက္ ကုန္ပါသည္။ အဆိုပါအေျခ အေန ကို Satuated Photosite ဟု ေခၚပါသည္။ ဤ သို႕ အေျခ အေနတြင္ ထပ္၀င္လာ သည့္ Photon ကို မွတ္သားနိုင္စြမ္း မရွိ ေတာ့သည့္ အေျခအေနေရာက္ သြားပါ သည္။ ယင္း အေျခအေန တြင္ Sensor က အားလံုးကို White Level ဟု သတ္မွတ္ လိုက္ပါသည္။ အဆိုပါ Photosite တစ္ခု ျခင္းစီအတြင္းရွိ Photon အေရ အတြက္ အား အလင္း၏ Intensity အနိမ့္ဆံုး တိုင္းတာ၍ ရနိုင္ ေသာ အေမွာင္ဆံုး Photon တစ္လံုး ႏွင့္ စား ကာ အခ်ိဳး ခ်ထားသည္ကို Contrast Ratio ဟု ေခၚသည္။

ကင္မရာ တစ္လံုး၏ Sensor ရွိ Photosite ၏ အတြင္း Photon အေရ အတြက္ ကို တိုင္းထြာ ျခင္း ႏွင့္ Photosite ၏ အရြယ္ အစား သည္ ကင္မရာ တစ္လံုး၏ Dynamic Range ကို အဆံုး အျဖတ္ ေပးေသာ အရာပင္ ျဖစ္ေပသည္။ အၾကမ္း အားျဖင့္ Sensor ၾကီး သည့္ DSLR ကင္မရာ မ်ား သည္ Intensity of Light Variation ကို Compact ကင္မရာ ကဲ့သို႕ Sensor ငယ္မ်ားထက္ ပို၍ ဖမ္းနိုင္စြမ္းး ရွိသည္။ Dynamic Range ပိုမ်ားသည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ Sensor အၾကီး ျဖင့္ ရိုက္သည့္ ပံုမ်ား၏ အျဖဴ ေရာင္သည္ Sensor အေသး ႏွင့္ ရိုက္သည္က ပံုထက္ ပို ျဖဴ၍ အနက္ေရာင္ သည္လည္း Sensor အေသး ႏွင့္ ရိုက္သည္က ပံု ထက္ ပို နက္ သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ အေရာင္ မ်ား အား မွတ္သား မွဳ ပိုျမင့္သည္။

Photon ျပည့္ေနသည့္ Satuated Photosite,
White Level

Photon မရွိသေလာက္ ျဖစ္ေနသည့္ Black Level (Limited by Noise)

ပံုမွန္ အားျဖင့္ ကင္မရာ တစ္လံုး၏ Contrast Ratio ကို တြက္ ခ်က္ရာတြင္ Photosite တစ္ခု အတြင္းရွိ Photon အေရ အတြက္ ကို တိုင္းထြာ၍ရနိုင္သည့္ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္အထိ ရွိေနေသးသည့္ အေမွာင္ ဆံုးေသာ Photon တစ္ခု ၏ အလင္းျပင္း အား ျဖင့္ စား ျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႕ ျဖစ္၍ ဥပမာ အားျဖင့္ Photosite တစ္ခုအတြင္း၌ Photon 1000 ရွိပါက Contrast Ratio သည္ 1000:1 ျဖစ္ပါသည္။

Photosite ၾကီးလွ်င္ Photon ပို မ်ား မည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ ေယဘူယ် အားျဖင့္ Photosite ၾကီးေသာ DSLR ကင္မရာ မ်ား၏ အလင္း မွ အေမွာင္ သို႕ ေရႊ႕ သည့္ ခရီးတာ Dynamic Range သည္ Compact ကင္မရာ မ်ားထက္ မ်ားျခင္း ျဖစ္သည္။

လူ၏မ်က္ေစ့၏ အလင္း ေတာက္ပ မွဳ ႏွင့္ အေမွာင္ အေရာင္ ႏွစ္ခု အၾကားရွိ Dynamic Range Ratio သည္ အၾကမ္း အားျဖင့္ 10,000:1 ခန္႕ ရွိသည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ အျမင့္တန္း Digital Camera တစ္လံုး၏ Scene တစ္ခု၏ ပံု ရိပ္ ကို ဖမ္း ယူ စြမ္းသည္ လည္း လူမ်က္လံုးကိုစံ အျဖစ္ထား သျဖင့္ အၾကမ္း အားျဖင့္ 10,000:1 ျဖစ္သည္။

လူ ၏ မ်က္လံုးသည္အလင္းေတာက္ပမွဳ အတိုင္းအတာကို ကင္မရာထက္ ပို၍ ျမင္နိုင္စြမ္းရွိသည္။ ဆိုလို သည္မွာ ကင္မရာ ဆံုး ျဖတ္ နိုင္စြမ္း မရွိသည့္ အလင္း၏ ေတာက္ပမွဳ ကို မ်က္လံုးက ဆံုး ျဖတ္ နိုင္သည္။ အလင္းေရာင္ ေဖ်ာ့ ေနေသာ အခန္း တစ္ အတြင္း သို႕ ျပဴတင္း ေပါက္မွ၀င္လာေသာ ေနေရာင္ တို႕ ေရာယွက္ ေနေသာ အလင္း ႏွင့္ အေမွာင္ ျခားနား ခ်က္ မ်ားစြာ ျဖစ္ေနသည့္ Scene တစ္ခု၏ Light Accepts Dynamic Range သည္ 100,000:1 ခန္႕ ရွိသည္။

Digital Camera ၏ Dynamic Range ကုို f-Stop ျဖင့္ တိုင္းသည္။ ယင္းသည္ Total Light Range by powers of 2 , 10 f- Stop ( 2 to the power 10 ) -210= 1024 , ထို႕ ေၾကာင့္ Contrast Ratio သည္ 1024 : 1 ျဖစ္လာသည္။ ယင္းအခ်ိဳးကို Dynamic Range 10 f-Stop ( Since 210 = 1024) သို႕ မဟုတ္ EV ဟု ေခၚသည္။ အသံုး ျပဳ သည့္ အေပၚ တည္ ကာ Unit f-Stop ကို “ Zone “ ဟူ၍လည္းေကာင္း “ eV “ ဟူ ၍လည္းေကာင္း သံုး ႏွဳံးသည္။

လူ၏ မ်က္လံုးသည္ ကင္မရာ၏ Dynamic Range ထက္ ပိုက်ယ္ ျပန္႕သည္။ အလင္းေရာင္ အေျပာင္း အလဲ တစ္ရပ္၌ မ်က္လံုး သူငယ္ အိမ္ အဖြင့္ အပိတ္ လုပ္ လိုက္ လွ်င္ လူ၏ မ်က္လံုးသည္ Light Intensity variation ကို f-18 to 20 Stop အထိ ျမင္နိုင္သည္။ Digital Camera အမ်ားစုမွာမူ Dynamic Range 10 to 13 Stop အထိသာ ပံုရိပ္ကို ဖမ္းနိုင္သည္။ လူ၏ မ်က္လံုးသည္ အလင္းေရာင္ နည္း လွသည့္ အိမ္ အတြင္း ျမင္နိုင္သကဲ့သို႕ ေတာက္ပေနသည့္ တိမ္တိုက္ ကိုလည္း သဲကဲြစြာ ျမင္နိုင္သည္။ ကင္မရာသည္ ဤ မွ်အထိ ျမင္နိုင္စြမ္း မရွိ။ လူ၏ မ်က္လံုးသည္ ကင္မရာ၏ အလင္း(Light Intensity) ကိုျမင္နိုင္သည့္ Range ထက္ မ်ားစြာ ပိုျမင္နိုင္သည္။

Dynamic ranges of common devices
Device	Stops	Contrast
LCD display	9.5	700:1 (250:1 – 1750:1)
DSLR camera (Canon EOS-1D Mark II)	12	4096:1
Negative film (Kodak Vision3)	13	8192:1
Human eye	10–14	1024:1 – 16384:1

(Table - From Wikipedia, the free Encyclopaedia )

လက္ေတြ႕ အားျဖင့္မူ သာမန္ကင္မရာမ်ားတြင္ Photon တစ္ခုျခင္းစီကို ေရတြက္ ျခင္းမျပဳနိုင္သည့္ အတြက္ Texture ကို မွတ္သား နိုင္စြမ္း မရွိေတာ့ နိုင္ေလာက္ သည့္ အေမွာင္ဆံုး အေရာင္ ( Darkest Tone ) Black Level အေျခ အေနျဖင့္ ကန္႕သတ္ မွဳ ျပဳ သည္ဟုလည္း ဆိုၾကသည္။ Black Level ကို မူ Photosite အား မည္မွ်အထိ တိက်စြာတိုင္းထြာနိုင္သည္ ဆိုသည့္ Image Noise ျဖင့္ ကန္႕သတ္ထား ျပန္္ သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ကင္မရာတစ္ခု၏ Dynamic Range သည္ ေယဘူယ် အားျဖင့္ Lower ISO ၏ Speed ကို တိုးတက္လာေစျပီး Image Noise ကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးသည္။

အထက္တြင္ ေဖၚျပခဲ့သည္မွာ အလင္းဆိုင္ရာ Dynamic Range ဆိုင္ရာ Theory ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အက်ဥ္းသေဘာသာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤဘာသာရပ္ကို အထူးျပဳ ေလ့လာထားသူမ်ား အေနႏွင့္ လိုအပ္ေန သည္မ်ားကို ျဖည့္၍ ဖတ္ရွဳ ၾကပါရန္ ႏွင့္ ကဲြလဲြ မွဳမ်ားေတြ႕ရွိပါက ဖယ္၍ ဖတ္ရွဳ ၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံ အပ္ပါသည္။

HDR Photography

Exposure အမ်ား (+EV )၊ အမွန္( 0-EV )၊ အနည္း ( - EV ) စသည့္ ပံုသံုးပံုအား HDR ပံုတစ္ပံု ျဖစ္ လာ ေစရန္ ဖန္တည္းသည့္ ပံုမ်ား။( Wikipedia) အေပၚဆံုးပံုမွာ End Result HDR Image ျဖစ္ပါသည္။

အလင္း အေမွာင္ ျခားနားလြန္းလွသည့္ ျမင္ကြင္းတစ္ခု ဥပမာ ေန၀င္ခ်ိန္ တြင္ ေန (Sun)ကို ရိုက္ပါက အထက္မွ ေတာက္ပေနသည့္ ေနကို Exposure အေလာေတာ္ ယူ လိုက္လွ်င္ ေအာက္ ရွိ သစ္ပင္ ေရျပင္တို႕ ေမွာင္ေနေပမည္။ ေအာက္ပိုင္း ရွိသစ္ပင္ ေရျပင္ တို႕ ကို Exposure အမွန္ ယူျပန္ လွ်င္လည္း အထက္ ရွိ ေတာက္ပေနေသာ ေကာင္းကင္ သည္ အလြန္ ျဖဴ သြား ေပလိမ့္မည္။ Split Neutral Density Filter ကိုသံုး လွ်င္လည္း ေကာင္ကင္ ႏွင့္ ေရျပင္ တို႕ ကဲ့သို႕ Sright Line Horizon ဆို လွ်င္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေစကာမူ အလင္း ႏွင့္ အေမွာင္ အၾကား မညီညာေသာ Odd-Shaped Mountain သို႕ မဟုတ္ Open Door Way ကဲ့ သို႕ ေနရာ မ်ားအတြက္မူ အလင္း ခ်ိန္ ညွိ၍ မရ နိုင္ပါ။ ထိုအတြက္ တည္ထြင္ ထားသည့္ Filter လည္းမရွိေသးပါ။ HDR သည္ ထိုကဲ့ သို႕ အေျခ အေန တြင္ ဧရိယာ အလုိက္ မ်က္ေစ့ ႏွင့္ ျမင္နိုင္သည့္ အေနအထား ကို ေက်ာ္သည္ အထိ Camera Dynamic Range ေစခိုင္း သည့္ နည္း လည္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤ သည္ မွာ High Dynamic Range photography ပင္ ျဖစ္ပါသည္။

HDR သည္ ဓါတ္ပံု ဆိုင္ရာ တြင္ မူ လက္ရွိ အသံုးျပဳေနသည့္ (Standard Digital Imaging Method ) နည္းလမ္း ထက္ ပံု တစ္ပံု၏ အလင္းဆံုးေသာ ဧရိယာ ႏွင့္ အေမွာင္ဆံုး ေသာ ဧရိယာ ႏွစ္ခု အၾကား အမွ်တ ဆံုးေသာ က်ယ္ျပန္႕ သည္ Dynamic Range ကို ရေအာင္ ေဆာင္ ရြက္သည့္ နည္း လမ္း ျဖစ္ပါ သည္။ HDR သည္ တိုက္ရိုက္ ေနေရာင္ ေအာက္ မွသည္ အလင္းေရာင္ ျဖိဳးျဖ အေရာင္သာ ရွိသည့္ ၾကယ္ေရာင္ ေအာက္ စေသာ အလင္းေရာင္ ေအာက္ ရွိ မ်က္လံုး ျဖင့္ ျမင္ရေသာ ျမင္ကြင္း (Scenes ) တစ္ခု ၏အမွန္ျမင္ ရသည့္ Intensity Level ကို ပို ၍ မွန္ကန္ လာေအာင္ ေဖၚေပးသည္ စနစ္လည္း ျဖစ္ သည္။

မ်ားေသာ အားျဖင့္ ပံု တစ္ပံု ကို Exposure အတိုးအေလွ်ာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖင့္ ရိုက္ကာ HDR ျဖင့္ ျပန္လည္ ပံုေဖၚ ေပးၾကသည္။ HDR သည္ Image Process လုပ္ရာတြင္ Exposure မ်ားစြာကို ျပန္ ညွိေပးကာ Higher Dynamic Range ကို ေဖၚ ေဆာင္ ေပးသည္။ ရိုးရိုး ပံု မွာ မူ Exposure Level တစ္ခု သာရွိျပီး Limited Contrast Range ကိုသာ ေပးသည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ ကင္မရာ၏ Low Exposure Setting ျဖစ္ေစ High Exposure Setting တြင္ ျဖစ္ေစ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ပံု၏ အေတာက္ပ ဆံုး ႏွင့္ အေမွာင္ ဆံုးေသာ ေနရာမ်ားတြင္ အနုစိတ္ Details မ်ား ေပ်ာက္ ကုန္ သည္။ HDR က အဆိုပါ အခ်က္ မ်ားကို အတိုး အေလွ်ာ့ လုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ ျပန္ လည္ ညွိေပး ကာ အနု စိတ္ မ်ား ျပန္ေဖၚ ေပးသည္။ စင္စစ္ အားျဖင့္ ပံု တစ္ပံု၏ အလင္း နည္းျခင္း ၊ မ်ားျခင္း ျဖစ္ေနသည့္ ေနရာ မ်ားကို (Multiple at Different Exposure Levels) ပံုမ်ားအားလံုးကို ျပန္ေပါင္းေပးျခင္း ( Intelligently Stitching ) ျဖင့္ အလင္းေရာင္ မွ်တ သည့္ ပံု တစ္ပံု ျဖစ္လာေစရန္ ဖန္တည္း ေပးသည့္ နည္း ျဖစ္သည္။

ံMild HDR ပံု တစ္ပံု ။

သဘာ၀ဆန္သည့္ Mild HDR ပံု ။

အျခားေသာ HDR ၏ဖန္တည္း မွဳ နည္း တစ္ခုမွာ အလင္း ႏွင့္အေရာင္မ်ား၏ Contrast ကို မ်ားစြာ ၾကြတက္လာေစကာ တမူ ထူးဆန္းသည့္ အနုပညာ အျမင္ေပၚ ေပါက္လာေစရန္လည္း ဖန္တည္း ၾကသည္။

အနည္းငယ္ Wild ျဖစ္လာသည့္ ပံု။

သဘာ၀ ႏွင့္ အႏုပညာ ( Mild and Wild )တုိ႕ အၾကားရွိပံု။

HDR ဖန္တည္းရာတြင္ ကြန္ျပဴတာ က ဖန္တည္း ေပးေသာ HDR နည္းစနစ္ ႏွင့္ Low Dynamic Range ( LDR ) သို႕ မဟုတ္ Standard Dynamic Range ( SDR ) စသည္ တို႕ျဖင့္ ပံု မ်ားျပန္ေပါင္းေပးသည္ နည္း ဟူ ၍ ရွိသည္။ Tone Mapping နည္း မွာမူ ပံု၏ Contrast ကို အနုပညာ ဆန္ဆန္ Artistic Effect အျဖစ္ပံုေဖၚ ေပးသည္ နည္း ျဖစ္သည္။

HDR နမူနာပံုမ်ား။

နမူနာပံုမ်ားတြင္ ေျပျပစ္သည့္ Mild HDR ပံု ေရာ Artistic ဆန္ဆန္ ဖန္တည္းထားသည့္ Wild HDR ပံုမ်ားပါ ပါရွိပါသည္။