ဒန္ ့သလြန္သီးက ဘာေတြရမလဲ
ကမၻာေပၚတြင္ ဒန္ ့သလြန္ပင္ စတင္ေပါက္ေရာက္ရာ ဇာစ္ျမစ္မွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ေဒ သျဖစ္ျပီး၊ ပါကစၥတန္၊ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ ႏွင့္ အာဖကန္နစၥတန္ စသည့္ အပူပိုင္းဇုန္တို ့တြင္လဲ လွိဳင္လွိဳင္ေပါပါ သည္။ ဒန္ ့သလြန္သီး အေၾကာင္း ကို လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ၂၀-ေက်ာ္ ခန္ ့က၊ အိႏိၵယႏုိင္ငံတြင္ ေဆး သုေတသနျပဳလုပ္ျပီးေနာက္မွာေတာ့ ဒန္ ့သလြန္ သီးသာမက၊ အပြင့္၊ အရြက္၊ အေစ့ ၊ အပင္၏ အခါက္ ႏွင့္ အျမစ္ အပါအ၀င္ တစ္ပင္လံုး၏ ထူးျခားဆန္းျပား အံၾသဘြယ္ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေဆးဘက္ ၀င္ပံု ကို ေလ့လာသိရွိလာခဲ့ ၾကပါသည္။ ထိုအခ်ိန္မွ စ၍ ဒန္ ့သလြန္ပင္သည္ အေရးပါေသာ စားေသာက္ကုန္ သီးႏွံ တစ္ခုအျဖစ္ အီသီယိုးပီးယား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ဆူဒန္၊ အေရွ ့-အေနာက္-ေတာင္ အာဖရိက၊ လက္တင္ အေမရိက၊ ကာေရဘီယံ၊ ဖေလာ္ရီဒါ ႏွင့္ ပစိဖိတ္ကြ်န္းစု တို့တြင္ က်ယ္ျပန္ ့စြာ စိုက္ပ်ိဳးလာခဲ့ၾကပါသည္။
ျမန္မာျပည္၏ အထက္အညာေဒသတြင္ ဒန္ ့သလြန္ပင္မ်ား လက္ညွိဳးထိုးမလြဲ ေပါမ်ားလွပါသည္။ မိမိ အိမ္၀ုိင္း၏ ေနာက္ေဖးေျမကြက္လပ္တြင္ စိုက္ပ်ိဳးေလ့ရွိၾကပါသည္။ ဒန္ ့သလြန္သီး ရာသီခ်ိန္ေရာက္ေသာ အခါတြင္ အရသာလဲရွိကာ၊ ရနံ ့လဲေမႊးသည့္ ဒန္ ့သလြန္သီး ကို ဟင္းအမယ္ မ်ိဳးစံုခ်က္ကာ ျမန္မာ အိမ္ရွင္ မမ်ား လက္စြမ္းျပ ေလ့ရွိၾကပါသည္။ ဒန္ ့သလြန္ရြက္ ႏွင့္အဖူးအပြင့္တို ့ကို ဟင္းခ်ိဳ၊ ဟင္းခါး ႏွင့္ အသုပ္ အျဖစ္ စားႏိုင္ပါသည္။ ဒန္ ့သလြန္သီးကို ငရံ ့(သို ့မဟုတ္) ငရံ ့ေျခာက္ (သို့မဟုတ္) ၾကက္ဥ/ဘဲဥ တို ့ျဖင့္တြဲ ဖက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပဲကုလားဟင္း၊ သီးစံုခ်ဥ္ရည္ဟင္း အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ဒန္ ့သလြန္ သီးေတာင့္ကို အစိမ္းလိုက္ (သို ့မဟုတ္) မီးကင္ျပီး အတြင္းသားႏွင့္ အေစ့ တို ့ကို ဇြန္းျဖင့္ျခစ္ကာ ၾကက္ဥျဖင့္ ေမႊေၾကာ္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ (သို ့မဟုတ္) ဘူသီးျဖင့္ ေၾကာ္ခ်က္ဟင္းအျဖစ္လည္းေကာင္း အရသာရွိရွိ စားသံုးႏိုင္ပါသည္။ အေနာက္ႏိုင္ငံ မ်ားတြင္ေတာ့ သူ ့ရိုးရာေဒသအလိုက္ ဟင္းလ်ာအဖံုဖံုကို
ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ၾကသလို ဒန္ ့သလြန္ရြက္ ႏွင့္ အပြင့္တို ့ကို နည္းပညာျဖင့္ ျပဳျပင္ကာ ကိတ္မုန္ ့ဖုတ္ စားၾကပါသည္။
ဒန္ ့သလြန္သီးႏွင့္ အရြက္တို ့ထဲတြင္ လူသားတို ့က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစသည့္ protein, carotene, carbohydrates, water, calorie, fiber, fat, vitamin A, vitamin B(choline), vitamin B1(thiamin), vitamin B2(riboflavin), vitamin B3(nicotinic acid), vitamin C(ascorbic
acid), calcium, magnesium, phosphorous, potassium, copper, iron, sulphar, arginine, histidine, isoleucine, leucine, lysine, methionine, phenylalanine, threonine, tryptophan, valine စသည့္ ဗိုက္တာမင္ႏွင့္ သတၱဳဓာတ္တို ့ ျမင့္မားစြာပါရွိပါသည္။ အသီးႏွင့္အရြက္သာမက အဖူးအပြင့္မ်ားထဲတြင္လဲ အဟာရဓာတ္ပမာဏ အေျမာက္အမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ဟိုးေရွးႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာမွစ၍ ယေန ့တိုင္ေအာင္ ရိုးရာကုထံုးမ်ားတြင္ ေဘးဥပါသ္ကင္းေ၀းစြာ အသံုးျပဳ လ်ွက္ရွိပါသည္။
Trees for Life Organization ၏ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ဒန္ ့သလြန္သီးႏွင့္ အရြက္ထဲတြင္ပါရွိေသာ--
>> vitamin C သည္ လိေမၼာ္သီး ထဲတြင္ပါရွိေသာ ပမာဏထက္ ၇-ဆ ပို္ေသာေၾကာင့္ အေအး မိ၊ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုး ျခင္းကို ကာကြယ္ ေပးႏိုင္ပါသည္။
>> calcium သည္ ႏို ့ထဲတြင္ပါရွိေသာ ပမာဏထက္ ၄-ဆ ပိုိေသာေၾကာင့္ အရိုးႏွင့္သြားမ်ားကို ခိုင္မာ သန္စြမ္းေစႏိုင္ပါသည္။
>> iron သည္ ဟင္းႏုနယ္ ထဲတြင္ပါရွိေသာ ပမာဏထက္ ၅-ဆ ပိုိေသာေၾကာင့္ ေသြးကိုသန္ ့ေစပါသည္။
>> potassium သည္ ဌက္ေပ်ာသီး ထဲတြင္ပါရွိေသာ ပမာဏထက္ ၃-ဆ ပို္ေသာေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာရံုေၾကာအဖြဲ ့အစည္းကို ေကာင္းစြာ အလုပ္လုပ္ေစႏိုင္ပါသည္။
>> vitamin A သည္ မုန္လာဥနီ ထဲတြင္ပါရွိေသာ ပမာဏထက္ ၄-ဆ ပိုေသာေၾကာင့္ မ်က္ေစ့ေရာဂါ၊ အေရျပားေရာဂါ ႏွင့္ ႏွလံုး ေရာဂါတို ့ကိုကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါသည္။
>> ပရိုတင္း သည္ ႏို ့ႏွင့္ ၾကက္ဥ ထဲတြင္ပါရွိေသာ ပမာဏထက္ ၂-ဆ နီးပါး ပိုေသာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ ဆဲလ္မ်ားပိတ္ဆို ့မႈ တို ့ကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါသည္။
(၁) ေသြးတိုးေရာဂါသည္ မ်ားအတြက္ ဒန္ ့သလြန္ရြက္ႏွင့္ အသီးတို ့က ဆရာ၀န္တစ္ဦးကဲ့သို ့ အားထားေလာက္ ပါသည္။
(၂) ေသြးကိုသန္ ့စင္ေစကာ၊ ေသြးလည္ပတ္စီးဆင္းမႈကို ေခ်ာေမြ ့ေစျပီး၊ ခြန္အားလဲ တိုးပြားေစသျဖင့္ ၾကီးေကာင္၀င္စ ဆယ္ေက်ာ္သက္ရြယ္ ကေလးမ်ား မွန္မွန္စားသံုးေပးသင့္ ပါသည္။
(၃) အရိုးအားကို တိုးပြားေစသည့္အတြက္ ႏို ့စို ့ရြယ္ကေလးငယ္မ်ားကိုလဲ၊ ဒန္ ့သလြန္သီးႏွင့္ အရြက္ျပဳတ္ရည္တို ့ကို အ၀တ္ပါးျဖင့္စစ္ကာ ႏို့ခ်ိဳျဖင့္ေရာ၍ တိုက္ေကြ်းသင့္ပါသည္။
(၄) လွပျပီးေမႊးၾကိဳင္ေသာ အျဖဴေရာင္ ဒန္ ့သလြန္ပန္းပြင့္ ရနံ ့ကေကာင္းစြာ အိပ္ေမာက်ေစႏိုင္ပါသည္။
(၅) ေမြးဖြားခါနီး မိခင္ေလာင္းမ်ားအတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာ ကယ္လ္စီယမ္၊ ဗီတာမင္ႏွင့္ သံဓာတ္တို ့ သည္ အသီးႏွင့္ အရြက္မ်ားထဲတြင္ အလံုအေလာက္ ပါရွိပါသည္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ကတည္းက အသီးႏွင့္ အရြက္တို ့ကို မွန္မွန္စားေပးျခင္းျဖင့္ ႏို ့ရည္လိုက္ေစပါသည္။ ဒန္ ့သလြန္ရြက္ကို ဆားအနဲ ငယ္ျဖင့္ျပဳတ္ျပီးေနာက္ အရြက္ကိုေရစစ္ျပီး ေထာပတ္ျဖင့္ သုပ္စားေပးျခင္းျဖင့္လဲ ႏို ့တိုက္မိခင္မ်ား ႏို ့ရည္
လႈိင္လႈိင္ေပါေစပါသည္။ ထို ့ျပင္ သားအိမ္ကို အားရွိေစကာ၊ ေမြးဖြားရ လြယ္ကူစေသည့္အျပင္ ေမြး ဖြားျပီးေနာက္ ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ မီးယပ္ေ၀ဒနာအမ်ိဳးမ်ိဳးတို ့ကိုလဲ သက္သာေစႏိုင္ပါသည္။
(၆) အစာေခ်စံနစ္ကို ေကာင္းမြန္ေစျပီး၊ အူေရာင္ ငန္းဖ်ားေရာဂါ၊ ၀မ္းသြားျခင္း၊ ကာလ၀မ္းေရာဂါ၊ ၀မ္းကိုက္ေရာဂါႏွင့္ အသဲေရာင္အသား၀ါ တို့ကိုလဲ ေကာင္းစြာ ကုသေပးႏိုင္ပါသည္။ (လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁-ဇြန္းစာ ပမာဏရွိေသာ ဒန္ ့သလြန္ရြက္ သတၱဳရည္ကို ပ်ားရည္၊ အုန္းရည္ အနဲငယ္တိုျ့ဖင့္ ေရာစပ္ကာ တေန ့လွ်င္ ၂-ၾကိမ္ မွ ၃-ၾကိမ္ ခန္ ့ေသာက္ေပးရံုျဖင့္ ထိုေရာဂါမ်ားကို ယူပစ္သလို ေပ်ာက္ကင္း ေစႏိုင္ ပါသည္)
(၇) ဒန္ ့လြန္ရြက္ သည္ penicillin ကဲ့သို ့ပိုးသတ္ႏိုင္စြမ္းရွိသျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္တြင္းကိုယ္ပ ႏွင့္ အေရျပားေပၚ ရွိ ကူးစက္ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးတို့ကို ကာကြယ္တားဆီးေပးႏိုင္ပါသည္။ ထို ့ျပင္ အူထဲရွိသန္ေကာင္မ်ားကိုလဲ
က်ေစပါသည္။ အေရျပားမႈိစြဲျခင္းႏွင့္ ယားနာအမ်ိဳးမ်ိဳးတို ့အတြက္လဲ ဒန့္သလြန္ပင္စည္၏ အေခါက္မႈန္ ့ျဖင့္ လိမ္းက်ံ ေပးႏိုင္ပါသည္။
(၈) ဖိုမ သဘာ၀ ကာမအားအင္ ကုန္ခမ္းျခင္းႏွင့္ မ်ိဳးကန္းျခင္းတို ့အတြက္ ဒန့္သလြန္ပန္းပြင့္ ကို ႏို ့ျဖင့္ျပဳတ္ေသာက္ေပးသင့္ ပါသည္။
(၉) ဒန္ ့သလြန္ပင္စည္၏ အေခါက္ကို အမႈန္ ့ၾကိတ္၍ လ်က္ေပးျခင္းျဖင့္ အမ်ိဳးသားမ်ား သုက္ရည္က်ဲျခင္းကို ကုသေပးႏိုင္ျပီး၊ ဖခင္ေကာင္း တစ္ေယာက္အျဖစ္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါသည္။
(၁၀) ဒန္ ့သလြန္သီး သည္ အသည္းႏွင့္သရက္ရြက္တို ့ ေရာင္ကိုင္းျခင္း၊ ေမးခိုင္ေရာဂါ၊ အာရံုေၾကာ အားနဲျခင္း၊ သြက္ခ်ာပါဒ၊ ျပည္တည္နာ ႏွင္ ့အနာၾကီးေရာဂါ စသည့္ ကိုယ္တြင္းကိုယ္ပ ေ၀ဒနာအမ်ိဳးမ်ိဳး တို ့ကို ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ပါသည္။
(၁၁) ဒန္ ့သလြန္ပင္၏ အေခါက္ထဲတြင္ အေစးမ်ားပါရွိပါသည္။ အစာအိမ္နာ ေရာဂါသမားမ်ားသည္ ထိုအေခါက္ကို ျပဳတ္ေသာက္ေပး သင့္ပါသည္။
(၁၂) ဒန္ ့သလြန္သီးသည္ ရင္ျပည့္ရင္ကယ္ျဖစ္ျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္းႏွင့္ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း တို ့ကို သက္သာေကာင္းမြန္ေစႏိုင္ ပါသည္။
(၁၃) ဆီးသြားလြန္ျခင္း ေရာဂါအတြက္ ဒန္ ့သလြန္ရြက္ သတၱဳရည္ကို ေသာက္သံုးေပးသင့္ပါသည္။ ေက်ာက္ ကပ္ႏွင့္ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ျပသနာမ်ားအတြက္ ဒန္ ့သလြန္ရြက္ သတၱဳရည္ စားပြဲတင္ဇြန္း ၁-ဇြန္းစာ ပမာဏထဲသို ့ ဆားအနဲငယ္ေရာ၍ မုန္လာဥနီ(သို ့မဟုတ္) သခြားသီး ေဖ်ာ္ရည္ အနဲငယ္ျဖင့္ ေရာေသာက္ေပး သင့္ပါသည္။
(၁၄) အသက္ရႈ လမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ျပသနာမ်ားအတြက္ ဒန္ ့သလြန္ရြက္ လက္တဆုပ္စာကို ဆား၊ ငရုပ္ေကာင္း၊ သံပုရာရည္ အနဲငယ္ထဲ့ ကာ ေရ ၃ပံု ၄ပံု ခန္ ့ကို အခ်ိန္ ၅-မိနစ္ေလာက္ ၾကိဳခ်က္ျပီးေနာက္ အေအးခံကာ ေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္ ခ်မ္းသာမႈကို ရေစပါသည္။
(၁၅) ဒန္ ့သလြန္သီး ႏွင့္ သံပုရာရည္တို ့ကို ေရာက်ိတ္ျပီးေနာက္ ရရွိလာေသာ အႏွစ္ရည္ကို မ်က္ႏွာအႏွံ ့ လိမ္းက်ံေပးျခင္းျဖင့္ ၀က္ျခံစို၊ ၀က္ျခံေျခာက္၊ ဆား၀က္ျခံ၊ မွဲ ့ေျခာက္ တို ့ကို ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ျပီး
မ်က္ႏွာအသားအေရကို ၀င္းပလာစေပါသည္။ (သို ့မဟုတ္) လတ္ဆတ္ ေသာ ဒန့္သလြန္ရြက္ သတၱဳရည္ကို သံပုရာရည္ျဖင့္ ေရာစပ္၍ လိမ္းက်ံေပးႏိုင္ပါသည္။
(၁၆) အဆစ္အျမစ္ နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္းႏွင့္ ေခါင္းကိုက္ျခင္း ေ၀ဒနာမ်ားအတြက္ ဒန္ ့သလြန္ရြက္ကို ေထာင္း ၍ အံုေပးႏိုင္ပါသည္။
(၁၇) ဒန္ ့သလြန္သီး အေစ့က ေရကိုသန္ ့စင္ေပးႏိုင္ေသာ ဂုဏ္သတၱိရွိပါသည္။ မိမိအိမ္ရွိ ေရခ်ိဳးကန္မ်ား သန္ ့စင္ေစရန္အတြက္ ဒန္ ့သလြန္သီး အေစ့ကို က်ိတ္ေခ်ေထာင္းထုျပီးေနာက္ အ၀တ္ျဖင့္ထုပ္ ကာ ေရကန္ထဲသို ့ထဲ့စိမ္ေပးျခင္းျဖင့္ သန္ ့စင္ေသာေရကို ရွိေစႏိုင္ ပါသည္။ (ထို ့ျပင္ ပ်ားရည္ စစ္- မစစ္ ကိုလဲ ဤနည္းျဖင့္ စမ္းသပ္ႏိုင္ပါသည္)
(၁၈) ဒန္ ့သလြန္သီးအေစ့မွ အနဲငယ္ခ်ိဳေသာ အရသာရွိသည့္ အဆီကို ရရွိပါသည္။ ထိုအဆီသည္ ခြ်ဲပ်စ္ျခင္း မရွိသည့္ အျပင္ ဆီေခ်းေစာ္လဲ မနံသျဖင့္ အသုပ္သုပ္ရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ စက္ဆီ/ေခ်ာဆီ အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။ ထို ့ျပင္ ထိုအဆီကို အေျခခံ၍ ေရေမႊး၊ ေပါင္ဒါ ႏွင့္ ေခါင္းလိမ္းဆီ အျဖစ္လဲ ထုတ္လုပ္ၾကပါသည္။
(၁၉) အီသီယိုးပီးယားကဲ့သို ့ အာဟာရခ်ိဳ ့တဲ့ေသာ အရပ္ေဒသမ်ားတြင္ ဒန့္သလြန္ရြက္ အမႈန္ ့ က သက္ေစာင့္ေဆးအျဖစ္ စြမ္းေဆာင္ေပးႏိုင္ ပါသည္။ ဒန့္သလြန္ရြက္အမႈန္ ့ကို ေရခဲေသတၱာထဲတြင္ အထူးတလည္ သိမ္းဆည္းထားစရာ မလုိဘဲ အာဟာရဓာတ္ ပ်က္ျပယ္ျခင္းမရွိ ရက္ရွည္လမ်ား ထားႏိုင္ပါ သည္။
(၂၀) ဒန္ ့သလြန္ ရြက္သည္ ရင္ျပည့္ရင္ကယ္ျဖစ္ျခင္း၊ ခြ်ဲသလိပ္ထျခင္း၊ ပန္းနာရပ္က်ပ္ ေခ်ာင္းဆိုးျဖင္း၊ တီဘီအဆုတ္နာ ႏွင့္ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း ေ၀ဒနာတို ့အတြက္ အလြန္ေဆးဘက္၀င္ပါသည္။
(၂၁) ပန္းနာရင္က်ပ္ ေရာဂါသည္မ်ားႏွင့္ အဆုတ္ေ၀ဒနာသည္ မ်ားသည္ ဒန့္သလြန္သီးႏွင့္ အရြက္ျပဳတ္ သည့္ အခိုးေငြ႔ကို ရႈရိုက္ေပးျခင္းျဖင့္ မ်ားစြာ ေကာင္းက်ိဳးျပဳေပးႏုိင္ပါသည္။
ဒန္ ့သလြန္ပင္ကို “ ဗီတာမင္ႏွင့္ သတၱဳဓာတ္တို ့စုေ၀းရာအိမ္ၾကီး ” ဟု တင္စားေခၚေ၀ၚၾကပါသည္။ မွန္ပါသည္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး လံုး၀မရွိဘဲ လူသားတို ့က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူေပးသည့္ လက္တစ္ကမ္းမွ အလြယ္တကူ ရရွိႏိုင္ေသာ ထိုဟင္းသီးဟင္းရြက္ကို လက္လြတ္မခံဘဲ စားသံုးၾကေစလို ပါေၾကာင္း……..။
မွတ္ခ်က္။(က) အခ်ိဳ ့ေသာ သူမ်ားသည္ ဒန္ ့သလြန္သီးႏွင့္ ေမြးရာပါ ဓာတ္မတဲ့ေရာဂါ ရွိတတ္သျဖင့္၊ သတိျပဳေစလိုပါသည္။ (ခ)ဒန္ ့သလြန္သီးနွင့္ ကေလာဥ တို ့ကို တြဲဖက္၍ မစားသင့္ပါ။
ကိုးကား (Power House of Minerials-Drumstick Plant)
promise.pauk
https://www.facebook.com/promise.pauk
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+