ဦးေႏွာက္ေတြ က်န္းမာဖို႔
(၁ ဒသမ ၅) ကီလို ဂရမ္ေလာက္ သာ ေလးေသာ ေပ်ာ့ေပ်ာ့အိအိ ဦးေႏွာက္ တံုးေလးသည္ စၾက၀ဠာထဲတြင္ လူသားတို ႔ သိဖူးျမင္ဖူး သမွ် အရာမ်ား အနက္ အ႐ႈပ္ေထြးဆံုး၊ အနက္နဲ အသိမ္ေမြ႕ဆံုးဟု ဆိုလွ်င္ မည္သူမွ် ျငင္း မည္ မထင္။ ဦးေႏွာက္ကို တစ္ကယ္ တမ္းသာ ခိုင္းမည္ ဆိုပါက ယေန႔ အေကာင္းဆံုး ဆိုေသာ စူပါ ကြန္ပ်ဴတာမ်ား သည္ပင္ ျပႆနာ ေျဖရွင္းႏုိင္စြမ္း၊ တီထြင္ ဆန္းသစ္ႏုိင္စြမ္း၊ ဖန္တီးႏုိင္စြမ္း စသျဖင္႔ ဘက္စံု အရည္ အခ်င္း တြင္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ ယွဥ္သည့္အခါ ေနာက္တြင္ မိုင္နဲ႔ခ်ီ ျပတ္က်န္ခဲ့ လိမ့္မည္။ ဦးေႏွာက္ကို စြမ္းေဆာင္ရည္ က်ဆင္း ေစေသာ အယ္လ္ဇိုင္းမား ကဲ့သို႔ ေရာဂါမ်ား က်ေရာက္ လာသည့္ အခါ ဦးေႏွာက္ ၏ အံမခန္း စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားကို အနိမ့္ဆံုးသုိ႔ ဆြဲခ်ပစ္ ႏုိင္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ လူသားကို ထိုမွ် အက်ဳိးျပဳ ေနေသာ ဦးေႏွာက္ကို က်န္းမာေအာင္ထား ဖို႔သည္ လူသား၏ အဓိက အလုပ္ ျဖစ္သည္။
၀မ္းသာစရာ တစ္ခုကား ခႏၶာကိုယ္ကို က်န္းမာေအာင္ ထားျခင္းသည္ ဦးေႏွာက္ကိုပါ က်န္းမာေစေသာ အက်ဳိးရွိေနျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ လူကို က်န္းမာေစေသာ ဘ၀ေနမႈပံုစံ ကိုသာ က်င့္သံုးပါ၊ ဦးေႏွာက္ပါ လိုက္က်န္းမာ ေနမည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ေအာက္တြင္ ဦးေႏွာက္ က်န္းမာေရးကိုပါ ေကာင္းေစ မည့္ က်န္းမာေသာ လူမႈပံုစံေလးခုကို တင္ျပပါမည္။
၁။ က်စ္လ်စ္ျဖတ္လတ္ေသာ ခႏၶာကိုယ္ရွိေန ေအာင္ ထိန္းသိမ္းပါ။
လူတိုင္း သိၿပီးသား အႀကံျပဳခ်က္ တစ္ခုသာ ျဖစ္သည္ဟု စာဖတ္သူ ဆိုခ်င္ လိမ့္မည္။ မွန္သည္။ လူတိုင္း သိၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း လူေတာ္ ေတာ္မ်ားမ်ား လိုက္နာဖို႔ ေမ့ေနေသာ အႀကံျပဳခ်က္လည္း ျဖစ္သည္။ တစ္ကယ္ လုပ္ပါက လူကိုတကယ္ က်န္းမာေစေသာ အႀကံျပဳခ်က္လည္း ျဖစ္သည္။ ခႏၶာကို က်န္းမာသြက္ လက္ျခင္းသည္ ဦးေႏွာက္ကိုပါ သက္ရွည္ က်န္းမာေစေၾကာင္း လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သတိမထားမိဘဲ ရွိ ေနျခင္း သည္လည္း စိတ္မေကာင္းဖြယ္ တစ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။ ဦး ေႏွာက္ႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္သည္ အျပန္အ လွန္ ဆက္စပ္အက်ဳိးျပဳေန ၾကသည္။ ခႏၶာကိုယ္ လႈပ္ရွားမႈ မ်ားေၾကာင့္ ႂကြက္သား မ်ားသည္ ဦးေႏွာက္ အတြက္ အက်ဳိးျဖစ္ေစေသာ ေမာ္လီက်ဴးမ်ား ထုတ္ေပးသည္။ ခႏၶာကိုယ္ သြက္လက္ လႈပ္ရွားသျဖင့္ ေသြး လွည့္ပတ္မႈ ေကာင္းကာ ဦးေႏွာက္သို႔ ေသြးလံုလံုေလာက္ေလာက္ေရာက္ သျဖင့္ ဦးေႏွာက္ ဆဲလ္သစ္ မ်ား ျဖစ္ထြန္းႏႈန္းလည္း မ်ားျပားသည္။ ဆဲလ္ မ်ားၾကား ကြန္ရက္ခ်ိတ္ဆက္ ႏႈန္းလည္း အားေကာင္းလာ သျဖင့္ ဦးေႏွာက္၏ တြက္ခ်က္ ႏုိင္စြမ္း၊ ဖန္တီးႏုိင္စြမ္းမ်ား ပိုေကာင္းလာ ရသည္။ လက္ေတြ႕ ေလ့လာမႈမ်ား အရလည္း သြက္လက္ လႈပ္ရွားသူမ်ားသည္ အယ္လ္ဇိုင္းမား အပါအ၀င္ ဦးေႏွာက္ စြမ္းရည္ က် ဆင္းေစေသာ ေရာဂါ ကပ္ၿငိမႈ နည္းပါးၾက ေၾကာင္းေတြ႕ ရသည္။ သြက္လက္ လႈပ္ရွားေသာ ဘ၀ေနမႈ ပံုစံသည္ ဦးေႏွာက္ ယိုယြင္းမႈႈကို သာမက စိတ္က်ျခင္းမ်ားကိုပါ ကာကြယ္ေပးႏုိင္စြမ္း ရွိသည္။
၂။ စိတ္ႏိုးႏိုးၾကားၾကား တက္တက္ႂကြႂကြေနပါ။
ဦးေႏွာက္ဟူသည္ သိမ္းထားလွ်င္ ေဟာင္းျမင္း ျပဳန္းတီးသြားေသာ အရာ ျဖစ္၏။ အသံုးခ်ေလ ထက္ျမက္ေလ ဟူေသာ အမ်ဳိးအစား ျဖစ္၏။ ဦးေႏွာက္ကို မ်ားမ်ား အလုပ္ေပးပါမွ ဦးေႏွာက္တြင္းရွိ သတင္းအခ်က္ အလက္သယ္ ေဆာင္ေသာ ႏ်ဴရြန္ ေလးမ်ားသည္ အသစ္အသစ္ အေၾကာင္းအရာ မ်ားအတြက္ ကြန္ရက္ခ်ိတ္ဆက္မႈ ပိုက်ယ္ ျပန္႔လာကာ ဦးေႏွာက္၏ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္စြမ္းလည္း ပိုတက္ လာျခင္း ျဖစ္သည္။ လက္ေတြ႕ေလ႔လာမႈမ်ားအရ လည္း ဦးေႏွာက္ကို အသစ္ အသစ္မ်ားနဲ႔ မ်ားမ်ား ထိေတြ႕ေပးသူ မ်ားသည္ ဦးေႏွာက္တြင္း ႏ်ဴရြန္ကြန္ရက္ ခ်ိတ္ ဆက္မႈ ပိုက်ယ္ျပန္႔ ေနေၾကာင္း ေတြ႕ရ ၿပီး ဦးေႏွာက္ စြမ္းရည္က် ေရာဂါျဖစ္ပြားႏႈန္းလည္း နည္းပါးေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ဦးေႏွာက္ သည္လည္း ေသြး သားႏွင့္ ဖြဲ႕စည္း ထားေသာ အရာသာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အခ်ိန္ႏွင့္ အမွ် ယိုယြင္းပ်က္စီးလ်က္ ရွိသည္။ ဦးေႏွာက္ဆဲလ္ မ်ားသည္လည္း သူ႔ကာလနဲ႔ သူ ပ်က္စီး ေသဆံုးသြား ၾကသည္။ ေသဆံုးသြားသည့္ ဆဲလ္မ်ားေနရာမွာ အသစ္အသစ္ မ်ားက ၀င္အစားျဖည့္သည္။ လူတစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး ထိုသို႔ ၀င္အ စားျဖည့္ေပးႏုိင္ ႏႈန္းခ်င္း ကြာျခား ၾကသည္။ သြက္လက္ တက္ႂကြသူ မ်ားသည္ ခႏၶာကိုယ္ ေသြးလွည့္ပတ္မႈ စနစ္ ေကာင္းမြန္ေသာေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ကို ေသြးလံုေလာက္စြာ ေရာက္ရွိ သျဖင့္ ဆဲလ္သစ္မ်ား ျဖစ္ထြန္းဖို႔ ကုန္ၾကမ္းလံုေလာက္သျဖင္႔ လိုအပ္သမွ် ဆဲလ္သစ္မ်ားကို အခ်ိန္မီထုတ္ လုပ္ေပးႏုိင္သည္။ သြက္လက္ တက္ႂကြျခင္း မရွိသူ မ်ားသည္ကား ဆဲလ္သစ္ ထုတ္လုပ္ ေပးႏုိင္ႏႈန္းက ပ်က္စီးႏႈန္းကို မမီဘဲ ျဖစ္တတ္ရာ ၾကာလာေလ ဦးေႏွာက္ စြမ္းေဆာင္ရည္ က်ဆင္းေလ ျဖစ္လာ ရသည္။ ဥပမာတီဗီေရွ႕ အခ်ိန္ၾကာၾကာ ထိုင္ၾကည့္ေလ့ရွိသူ မ်ားသည္ မလႈပ္သျဖင္႔ တက္ႂကြေသာ ခႏၶာကိုယ္ ကိုလည္း ဆံုး႐ံႈးကာ ဦးေႏွာက္ ဆဲလ္သစ္ ျဖစ္ထြန္းမႈပါ ထိခုိက္သလို၊ တီဗီကိုသာ ထပ္ကာ ထပ္ကာ ၾကည့္ေန ျခင္းေၾကာင့္လည္း ဦးေႏွာက္သည္ အေၾကာင္းရာသစ္ မ၀င္သျဖင့္ ႏ်ဴရြန္မ်ား ကြန္ရက္ အသစ္ခ်ဲ႕စရာ မရွိသျဖင္႔ ႏွစ္ထပ္ကြမ္း ဦးေႏွာက္က်ဳံ႕ ဆိုးက်ဳိး ခံစားၾကရသည္။
သို႔ျဖစ္ရာ လူက တက္ႂကြစြာ ေနဖို႔အျပင္ ဦးေႏွာက္တြင္း ကြန္ရက္ ခ်ိတ္ဆက္မႈအား ေကာင္းေစဖို႔ ဦးေႏွာက္ ကို အေၾကာင္းအရာ အသစ္ အသစ္မ်ားနဲ႔ ႏိႈးဆြေပးဖို႔လည္း လိုအပ္ေနသည္။ ဦးေႏွာက္ကို ဘာအေၾကာင္း အရာမ်ားျဖင့္ ႏိႈးဆြမည္ကား ပံုေသ သတ္မွတ္ခ်က္မရွိ။ လူတစ္ဦးခ်င္း၏ အေျခအေနႏွင့္ လိုက္ဖက္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားကို ၪာဏ္ရွိသလို အသံုးျပဳႏုိင္သည္။
၃။ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီေအာင္ စားပါ။
အာဟာရျပည့္၀ေသာ စားေသာက္စရာ မ်ားသည္ ခႏၶာကိုယ္ကို က်န္းမာေစ႐ံု သာမက ဦးေႏွာက္ကိုလည္း လန္းဆန္းေစ ႏုိင္ေၾကာင္း သိပါ ရဲ႕လား။ အစားအေသာက္ေတြက ထြက္လာေသာ အာဟာရဓာတ္ အမ်ား အျပားသည္ ေသြးထဲ ၀င္ၿပီးေနာက္ ဦးေႏွာက္ထဲကို ျဖတ္သန္း ၾကသည္ကို သတိရ ၾကပါ။ အာဟာရဓာတ္ မ်ားသည္ ဦးေႏွာက္ကိုပါ ေသြးထဲကတစ္ဆင့္ တိုက္႐ိုက္ ထိခိုက္ သက္ေရာက္မႈ ရွိသည္ကို မေမ့သင့္။ ထို႔ေၾကာင့္ အာဟာရ ဓာတ္မ်ားသည္ ဦးေႏွာက္ဆဲလ္မ်ား က်န္းမာေရးကို တိုက္႐ိုက္အက်ဳိးျပဳသလို၊ ဦးေႏွာက္ ယိုယြင္း အိုမင္းျခင္း မ်ားကိုပါ တိုက္ဖ်က္ေပးႏုိင္စြမ္း တကယ္ရွိေနသည္။ ခႏၶာကိုယ္က စားေသာက္ေသာ အစာကို အာဟာရျပည့္ေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ျခင္းျဖင့္ က်န္းမာေသာ ႏွလံုး၊ က်န္းမာေသာ ေသြး လွည့္ပတ္ စနစ္၊ က်န္းမာေသာ ခုခံအားစနစ္၊ က်န္းမာေသာ ခႏၶာ ဇီ၀စနစ္မ်ားက ခႏၶာကိုယ္ ထိပ္ပိုင္းရွိ ဦးေခါင္း ကိုေရာ အက်ဳိးမျပဳဘူးဟု မည္သူေျပာႏုိင္မည္ နည္း။ က်န္းမာေစေသာ အစားအစာမ်ားေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးက နာ့ဗ္ေၾကာ မ်ား ကိုလည္းက်န္းမာေစမည္သာ။ နာ့ဗ္ေၾကာမ်ား ဟူသည္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးကို ဆက္သြယ္ေပး ထားေသာ အေ၀းေျပး လမ္းမႀကီးမ်ား ျဖစ္၏။
၄။ သိပ္ စိတ္မဖိစီးနဲ႔။
ဦးေႏွာက္ အပါအ၀င္ လူ႔ ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးသည္ ႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ အခ်ိန္ယူ၍ ပိုေကာင္းသည္ ထက္ေကာင္းေအာင္ အဆင့္ဆင့္ဖြံ႕ၿဖိဳး ခဲ႔ရျခင္းျဖစ္ သည္။ လူသားတို႔ ဂူေအာင္းေနထိုင္ကာ အမဲလိုက္ၿပီး အသက္ ေမြးရွင္သန္ၾက တုန္းက “တိုက္မလား၊ ေျပးမလား ကို အလိုေလ်ာက္ တံု႔ျပန္ စနစ္ျဖင္႔ ဆံုးျဖတ္ေပးႏုိင္ေသာ ဦးေႏွာက္၏ အစြမ္းသည္ လူသားမ်ားကို သားရဲမ်ား အႏၱရာယ္မွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ကူညီခဲ့သလို၊ စားစရာ ရဖို႔၊ ဆက္လက္ ရွင္သန္ႏုိင္ဖို႔ပါ ကူညီခဲ့သည္။ ဂူေအာင္ လူသားမ်ား ေခတ္က တိုက္ မလား၊ ေျပးမလား ကဲ့သို႔ စိတ္ဖိစီးမႈ အေျခအေနမ်ဳိးက နည္းပါးသည္။ ယေန႔ (၂၁) ရာစု လူသားမ်ား အဖို႔ ကား တိုက္မလား၊ ေျပးမလား စိတ္ဖိစီး စရာေတြက မ်ားလြန္းသည္။ တိုက္မလား၊ ေျပးမလား စိတ္ဖိစီးမႈ သည္ လူသား ကို အခက္အခဲမ်ား ေအာက္ကေန ရွင္သန္ႏုိင္ေအာင္ ကူညီခဲ့သည္ မွန္ေသာ္လည္း ထိုစိတ္သည္ ခႏၶာကိုယ္ စြမ္းအင္ ရင္းျမစ္ကို အလြန္အမင္း အသံုးခ် သျဖင့္ ထိုစိတ္မ်ဳိး မၾကာမၾကာျဖစ္ျခင္း သည္ ခႏၶာကိုယ္ကို အဆိပ္ခတ္ရာ ေရာက္သည္။ ထိုသို႔ စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ဳိးျဖစ္ျခင္းသည္ ဦးေႏွာက္ကို အထိခိုက္ ဆံုး ျဖစ္သည္။ စိတ္ဖိစီးမႈေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ဆဲလ္မ်ား ပ်က္စီးရသည္။ ဘ၀ေနမႈပံုစံကို သင့္ေတာ္ေအာင္ ျပင္ ယူျခင္းျဖင္႔ စိတ္ဖိစီးမႈ ေလ်ာ့နည္းေအာင္ ႀကိဳးပမ္းယူ ရမည္။ စိတ္တည္ၿငိမ္ ေအာင္၊ ဖိစီးမႈမ်ားကိုခံႏိုင္ေအာင္ တရားထိုင္နည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးသည္ စိတ္မဖိစီးမႈ၏ အဆိပ္သင့္ ဒဏ္ကေန ဦးေႏွာက္ကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္စြမ္း ရွိသည္။ က်န္းမာေရး ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား လုပ္ျခင္းသည္လည္း စိတ္ဖိစီးမႈက်ေစေသာ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္ သည္။ လူတစ္ဦးခ်င္း အလိုက္ ကိုယ္နဲ႔ကိုက္သည့္ က်န္းမာေရး ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား လုပ္ႏုိင္သည္။ စိဖိစီးမႈ ကို ေလ်ာ့က်ေစမည့္ ေနာက္ထပ္ နည္းေကာင္း တစ္ရပ္မွာ အိပ္ေရး ၀ေအာင္ အိပ္ဖို႔ ျဖစ္သည္။ အိပ္ခ်ိန္ ပံုမွန္ရွိျခင္းသည္ ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ေရာ ဦးေႏွာက္အတြက္ပါ ေကာင္းေသာ အေလ့အက်င့္ ျဖစ္၏။
Ref: Four Things You Need To Be Doing To Keep Your Brain Healthy (Business Insider)
The Messenger
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+