CA 125 ကင္ဆာစစ္ေဆးနည္း
Sun, Dec 23, 2012 at 12:37 AM
ဆရာရွင့္ က်မ အသက္ ၃၉ ႏွစ္ေက်ာ္ပါရွင္။ က်မညာဘက္သားဥအိမ္တြင္ ေသြးလံုးတည္ေနတာ ၄.၅ cm ရွိေနပါတယ္။ ဆီးစပ္ႏွင့္ခါးလည္း အရမ္းကိုက္ပါတယ္။ ခြဲစိပ္ရင္ေကာင္းမလား ေဆးေသာက္ရင္ေကာင္းမလားဆုိတာ ဆရာအၾကံေပးပါလားရွင္။ ဆရာကိုတစ္ခါမွမေမးဘူးတဲ့အတြက္ အမွားရိွရင္ ခြင္လႊတ္ေပးပါ။
Ovarian cyst ဆိုတာ ေဆးနဲ႔ေတာ့ မေပ်ာက္ပါ။ ၾကီးလာႏိုင္တယ္။ တဖက္တည္းျဖစ္တာ ေတာ္ပါေသးတယ္။ ကင္ဆာ မဟုတ္တာလဲ ကံေကာင္းတယ္။ ေသြးျဖစ္ေနရင္ မ်ားလာတဲ့အခါ ဖိအားသက္ေရာက္တာ၊ ေပါက္တာ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္လာတတ္တယ္။ ခြဲစိတ္ထုတ္ျပစ္တာက အပန္းမၾကီးပါ။ အိမ္ေထာင္ေရး၊ ကေလး အေျခအေနေပၚမူတည္ျပီး အက်ိတ္သပ္သပ္ကိုသာ ထုတ္တာနဲ႔ မ်ိဳးဥအိမ္တခုလံုးထုတ္တာ ေရြးခ်ယ္ေလ့ရွိပါတယ္။
(အိုဂ်ီ) က အေကာင္းဆံုးအၾကံေပးတာ ျဖစ္ပါမယ္။ အိမ္ေထာင္ျပဳလို႔ ေရာဂါပိုဆိုးမယ္မဟုတ္ပါ။ သား-သမီ ရဘို႔ေတာ့ ခက္ႏိုင္တယ္။ ဒါလဲ ရာႏွဳန္းျပည့္ မရဘူးမဟုတ္ပါ။ ညာဘက္မွာသာျဖစ္ျပီး ဘယ္ဘက္က အေကာင္းရွိေနရင္ ေဟာ္မုန္း ထြက္တာ၊ မ်ိဳးဥထြက္လာ လုပ္ေပးေနပါလိမ့္မယ္။ အိမ္ေထာင္ျပဳလို႔ ပိုသက္သာလာတာလဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါေသးတယ္။
Wed, Dec 26, 2012 at 9:01 AM
ဆရာ အၾကံေပးမႈကို လက္ခံပါတယ္။ သမီးရဲ့ CA 125 ေသြး Result ကို ပို ့ေပးလိုက္ပါတယ္။ သမီးရဲ ့OG ကေတာ့ မခြဲစိပ္နဲ႔လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ၈ လပုိင္းကတည္းကစျပီး ေအာင့္တာ Ultrasound ရိုက္ေတာ့ ဘာမွမေတြ႔ေတာ့ OG က Mervalon 3 month on ပါတယ္။ ဒီလ ၁၂ ပိုင္း နည္းနည္းျပန္ေအာင့္တာနဲ႔ Ultrasound ျပန္ရိုက္တာ အခုမွ ေသြးလုံးရွိမွန္းသိေတာ့ အရမ္းေၾကာက္သြားပါတယ္ဆရာ။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာဆီ အၾကံေတာင္းလုိက္တာပါ။
အိမ္ေထာင္ျပဳလို ရ၊ မရ သိခ်င္ပါတယ္ ဆရာ။ ေနာက္ျပဳသင့္ မျပဳသင့္ သိခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္လုိျပဳမူေနထိုင္ရမယ္၊ ဘာအစားစာေတြ စားသုံးသင့္တယ္ဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။ သမီးရဲ ့ေသြးအေျဖက အေျခေနေကာင္းရဲ ့လားဆရာ။ သမီးက ေၾကာက္တတတ္လို႔ပါ။
Result Ref:Range Unit Remark
53.53 <=35 U/ ml High
CA 125 (စီေအ-၁၂၅) ဆိုတာ (ပရိုတင္း) တမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ Cancer Antigen ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ (အင္တီဂ်င္) ရဲ႕ အတိုေကာက္ ျဖစ္တယ္။ ေဆးပညာမွာ Tumor marker ဒါမွမဟုတ္ Biomarker လို႔ေခၚတယ္။ လူေတြရဲ႕ (ဆဲလ္) ေတြထဲမွာ တကယ္လို႔ ကင္ဆာရွိေနရင္ ဒါေတြေတြ႔မယ္။ အဓိကအားျဖင့္ Ovarian cancer မ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာမွာ သိသာတယ္။ သံသယရွိတဲ့လူနာရဲ႕ေသြးကိုစစ္ရတယ္။ (ရင္ပတ္၊ ဝမ္းဗိုက္) က ကိုယ္ခႏၶာအရည္ကိုလဲ စမ္းႏိုင္တယ္။ ဒီ (အင္တီဂ်င္) ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ (အင္တီေဘာ္ဒီ) နဲ႔ စမ္းရတာျဖစ္ygတယ္။
35 U /ml ထက္နည္းတာက (ေနာ္မယ္လ္) ပံုမွန္အေျဖျဖစ္တယ္။
• ဓါတ္ခြဲခန္းအေျဖတခုတည္းနဲ႔ေတာ့ လူနာမွာ ကင္ဆာရွိေနျပီလို႔ ေျပာမရေသးပါ။ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ အက်ိတ္ေတြ။ တျခားအေျခအေနေတြမွာလဲ ဒီလိုရလဒ္မ်ားေနႏိုင္တယ္။
• တင္ပါးဆံုတြင္မွာ ကင္ဆာရွိသူ ၉ဝ% ေသာလူနာေတြမွာ ၆၅ ထက္မ်ားေနတယ္။ အက်ိတ္ရွိတာလဲ သိမွသာ အေသအခ်ာေျပာႏိုင္ပါမယ္။
• မ်ားေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြထဲက ၃% မွာသာ မ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာရွိတယ္။
• မ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာ တကယ္ရွိေနသူေတြထဲက ၂ဝ% မွာ ဒီအေျဖမ်ားမေနပါ။
• ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ Endometriosis (အင္ဒိုမီထရီယိုးဆစ္) Uterine Fibroids သားအိမ္အလံုး၊ Ovarian Cyst မ်ိဳးဥအိမ္အက်ိတ္၊ Pancreatitis သရက္ရြက္ေရာင္တဲ့ေရာဂါမွာလဲ မ်ားႏိုင္တယ္။
• ကင္ဆာဟုတ္တဲ့ သားအိမ္ျပြန္၊ သားအိမ္နံရံ၊ အဆုပ္၊ အစာလမ္းေၾကာင္း၊ ရင္သား၊ သရက္ရြက္အက်ိတ္ ေတြမွာလဲ ျမင့္ေနမယ္။
• သာမန္ရာသီလာခ်ိန္မွာလဲ ျမင့္ေနႏိုင္တယ္။ တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါေတြေရာင္ေနသူနဲ႔ အသဲေျခာက္ေရာဂါ ရွိသူေတြမွာလဲ မ်ားတယ္။
• ကိုယ္ဝန္ရွိေနရင္ ကင္ဆာမရွိဘဲ မ်ားေနႏိုင္တယ္။ ေသြးဆံုးကာနီးတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ မ်ားေနႏိုင္တယ္။
• ဒီစမ္းသပ္နည္းကို အမ်ားဆံုးသံုးတာက Ovarian cancer မ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာရွိတာေသခ်ာေနသူကို ေဆးကုသရာမွာ ထိေရာက္မႈသိႏိုင္ဘို႔ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုလူနာေတြကို မၾကာမၾကာစစ္ေနရတယ္။ နည္းနည္းလာရင္ ေဆးကုသမႈ ထိေရာက္တယ္လို႔ သိႏိုင္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီစမ္းသပ္နည္းကို ကင္ဆာ ရွိေန-မေန သိဘို႔ လူအမ်ားကိုစမ္းသပ္နည္းတခုအေနနဲ႔ မသံုးပါ။ ေသြးစစ္လို႔ CA-125 မ်ားေနတဲ့အမ်ိဳးသမီးကို အၾကံေပးႏိုင္တာက ကင္ဆာဆိုျပီး စိုးရိမ္စိတ္ မမ်ားပါနဲ႔၊ ဆရာဝန္နဲ႔ေဆြးေႏြးပါ ဆိုတာသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒါက္တာတင္ေ့ဆြ
၂၇-၁၂-၂ဝ၁၂
Result Ref:Range Unit Remark
53.53 <=35 U/ ml High
CA 125 (စီေအ-၁၂၅) ဆိုတာ (ပရိုတင္း) တမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ Cancer Antigen ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ (အင္တီဂ်င္) ရဲ႕ အတိုေကာက္ ျဖစ္တယ္။ ေဆးပညာမွာ Tumor marker ဒါမွမဟုတ္ Biomarker လို႔ေခၚတယ္။ လူေတြရဲ႕ (ဆဲလ္) ေတြထဲမွာ တကယ္လို႔ ကင္ဆာရွိေနရင္ ဒါေတြေတြ႔မယ္။ အဓိကအားျဖင့္ Ovarian cancer မ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာမွာ သိသာတယ္။ သံသယရွိတဲ့လူနာရဲ႕ေသြးကိုစစ္ရတယ္။ (ရင္ပတ္၊ ဝမ္းဗိုက္) က ကိုယ္ခႏၶာအရည္ကိုလဲ စမ္းႏိုင္တယ္။ ဒီ (အင္တီဂ်င္) ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ (အင္တီေဘာ္ဒီ) နဲ႔ စမ္းရတာျဖစ္ygတယ္။
35 U /ml ထက္နည္းတာက (ေနာ္မယ္လ္) ပံုမွန္အေျဖျဖစ္တယ္။
• ဓါတ္ခြဲခန္းအေျဖတခုတည္းနဲ႔ေတာ့ လူနာမွာ ကင္ဆာရွိေနျပီလို႔ ေျပာမရေသးပါ။ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ အက်ိတ္ေတြ။ တျခားအေျခအေနေတြမွာလဲ ဒီလိုရလဒ္မ်ားေနႏိုင္တယ္။
• တင္ပါးဆံုတြင္မွာ ကင္ဆာရွိသူ ၉ဝ% ေသာလူနာေတြမွာ ၆၅ ထက္မ်ားေနတယ္။ အက်ိတ္ရွိတာလဲ သိမွသာ အေသအခ်ာေျပာႏိုင္ပါမယ္။
• မ်ားေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြထဲက ၃% မွာသာ မ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာရွိတယ္။
• မ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာ တကယ္ရွိေနသူေတြထဲက ၂ဝ% မွာ ဒီအေျဖမ်ားမေနပါ။
• ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ Endometriosis (အင္ဒိုမီထရီယိုးဆစ္) Uterine Fibroids သားအိမ္အလံုး၊ Ovarian Cyst မ်ိဳးဥအိမ္အက်ိတ္၊ Pancreatitis သရက္ရြက္ေရာင္တဲ့ေရာဂါမွာလဲ မ်ားႏိုင္တယ္။
• ကင္ဆာဟုတ္တဲ့ သားအိမ္ျပြန္၊ သားအိမ္နံရံ၊ အဆုပ္၊ အစာလမ္းေၾကာင္း၊ ရင္သား၊ သရက္ရြက္အက်ိတ္ ေတြမွာလဲ ျမင့္ေနမယ္။
• သာမန္ရာသီလာခ်ိန္မွာလဲ ျမင့္ေနႏိုင္တယ္။ တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါေတြေရာင္ေနသူနဲ႔ အသဲေျခာက္ေရာဂါ ရွိသူေတြမွာလဲ မ်ားတယ္။
• ကိုယ္ဝန္ရွိေနရင္ ကင္ဆာမရွိဘဲ မ်ားေနႏိုင္တယ္။ ေသြးဆံုးကာနီးတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ မ်ားေနႏိုင္တယ္။
• ဒီစမ္းသပ္နည္းကို အမ်ားဆံုးသံုးတာက Ovarian cancer မ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာရွိတာေသခ်ာေနသူကို ေဆးကုသရာမွာ ထိေရာက္မႈသိႏိုင္ဘို႔ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုလူနာေတြကို မၾကာမၾကာစစ္ေနရတယ္။ နည္းနည္းလာရင္ ေဆးကုသမႈ ထိေရာက္တယ္လို႔ သိႏိုင္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီစမ္းသပ္နည္းကို ကင္ဆာ ရွိေန-မေန သိဘို႔ လူအမ်ားကိုစမ္းသပ္နည္းတခုအေနနဲ႔ မသံုးပါ။ ေသြးစစ္လို႔ CA-125 မ်ားေနတဲ့အမ်ိဳးသမီးကို အၾကံေပးႏိုင္တာက ကင္ဆာဆိုျပီး စိုးရိမ္စိတ္ မမ်ားပါနဲ႔၊ ဆရာဝန္နဲ႔ေဆြးေႏြးပါ ဆိုတာသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒါက္တာတင္ေ့ဆြ
၂၇-၁၂-၂ဝ၁၂