လမ္းသြား လမ္းလာ ရိုက္ဘြယ္ရာ - Street Photography
Street Photography ဆိုသည္မွာ လမ္း ၊ ဥယာဥ္ ၊ ပင္လယ္ကမ္းေျခ ၊ ကုန္တိုက္ ၾကီးမ်ား အတြင္း စသည္ ကဲ့သို႕ အမ်ားျပည္သူ သြားလာ လွဳပ္ရွားေနသည့္ ေနရာမ်ိဳး ႏွင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေသာ အေၾကာင္းအရာ တို႕ျဖင့္ စုေ၀းၾကသည့္ လူစုလူေ၀းမ်ားအား Subject သတိမူမိျခင္း မရွိဘဲ ရိုက္ကူးသည့္ ဓါတ္ပံု ရိုက္ကူးနည္း ကို ေခၚသည္။
Street Photography နမူနာပံု မ်ား။
Street Photography ရိုက္ရာတြင္ သတိျပဳရ မည့္ အခ်က္။
လမ္းသြား လမ္းလာလူအမ်ားကို အားလံုး ျခံဳ၍ရိုက္ျခင္း ၊ တစ္နည္း အားျဖင့္ ေျပာရပါလွ်င္ မိမိ ေရွ႕ ေရာက္ လာသည့္ Subject ကို ေပးလာသည့္ အေျခအေနအရ ရိုက္လိုက္ျခင္း ႏွင့္ တကူးတက တမင္ရွာေဖြ ကာ ေခ်ာင္း၍ ရိုက္သည့္ Sneak-Shot ႏွစ္ခု ေရာေထြး သြားနုိုင္ ပါသည္။ Street Photography တြင္ အႏၱရာယ္မ်ားသည့္ Sneak-Shot ကို တတ္နိုင္သမွ် ေရွာင္ သင့္ပါသည္။ ရိုက္သင့္သည္ ထင္သည့္ အရာကို ေဗ်ာင္ ရိုက္ပါ။ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး ကသိကေအာင့္ ျဖစ္ေစေလာက္ သည့္ ၄င္း၏ မ်က္နွာ ေရွ႕ တည့္တည့္တြင္ ကင္မရာ ခ်ိန္ရိုက္ သည့္ ပံုမ်ိဳးလည္း ေရွာင္ရွားရန္လိုသည္။ ကင္မရာကို ဖြက္ ကာ ခိုးေၾကာင္ ခိုး၀ွက္ ရိုက္ျခင္း မ်ိဳး ကို လည္းေရွာင္ရွားရန္ လိုပါသည္။
အျခား အေရး ၾကီး သည့္ အခ်က္တစ္ခ်က္မွာ ဥပေဒေရးရာ ကိစၥပင္ျဖစ္သည္။ ဓါတ္ပံုသမားတစ္ဦးသည္ တစ္စံု တစ္ဦး၏ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ လမ္းမေပၚတြင္ သြားလာေနသူမ်ားကို တရား၀င္ ဓါတ္ပံုရိုက္ခြင့္ ရွိသလား ဆိုသည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္တြင္မူ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးျခင္း၏ လြတ္လပ္ခြင့္ ( Privacy )ကို မထိပါးေစဘဲ လမ္းမ၊ လမ္းေမွ်ာင္၊ ဥယာဥ္မ်ားတြင္ ရိုက္ခြင့္ရွိသည္ဟု စာေရးဆရာ ႏွင့္ အယ္ဒီတာ ျဖစ္သူ Jim Heid က ၄င္း၏ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္တြင္ ေရးသားထားသည္ ကိုေတြ႕ခဲ့ဘူးပါသည္။
ဤ အခ်က္မွာ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံ ႏွင့္ တစ္နိုင္ငံ ကြာ ျခားနိုင္ပါသည္။ မည္သည့္နိုင္ငံတြင္မဆို ကာကြယ္ ေရး ဆိုင္ရာ အေဆာက္ အဦ ၊ မဟာဗ်ဴဟာ က်သည့္ ေနရာ စသည္ မ်ားကို ဓါတ္ပံု မရိုက္ရဟု သတ္မွတ္ခ်က္ရွိ ပါမည္။ လမ္းမေပၚ၌ ဓါတ္ပံုမရိုက္ရ ဟူေသာ တိက်သည့္ ကန္႕သတ္ခ်က္မွာေတာ့ ရွား ေပလိမ့္မည္။ လမ္းေပၚ ရိုက္လွ်င္ လမ္းေလွ်ာက္ သည့္ လူ ပါမည္ပင္။ သို႕ ေသာ္ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးျခင္း၏ လြတ္လပ္ခြင့္ ( Privacy )ကို ထိပါး ေစနိုင္ေလာက္သည့္ ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကိုမူ မည္သည့္နိုင္ငံတြင္ မွခြင့္ ျပဳမည္ မဟုတ္ပါ။ ယင္းအခ်က္ကို အထူးသတိျပဳထား သင့္ပါသည္။
ဤ ေနရာတြင္ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးျခင္း ၏ လြတ္လပ္ခြင့္ ( Privacy ) ဆိုသည့္ အဓိပၼါယ္ ကို ရွင္းလင္းရန္ လိုလာျပန္ပါသည္။ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးျခင္း ၏ လြတ္လပ္ခြင့္ ( Privacy ) ဆိုသည္မွာ အေႏွာက္ အယွက္မရွိ ဘဲ တစ္ဦးထည္း ရွိပိုင္ခြင့္ "The right to be let alone." ဟူ၍ အေမရိကန္ တရားသူၾကီးခ်ဳပ္ တစ္ဦး ျဖစ္သူ Justic Thomas McIntyre Cooley က ဥပေဒ ေၾကာင္းအရ အဓိပၼါယ္ဖြင့္ဆို ပါသည္။ အေမရိကန္ ဥပေဒ ေရာ အဂၤလိပ္ ဥပေဒ ကပါ အဆိုပါအတိုင္း အဓိပၼါယ္ဖြင့္ဆို ထားပါသည္။ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႕ျပန္႕ လက္ခံ ထားသည့္ အဓိပၼါယ္ဖြင့္ဆို ခ်က္ျဖစ္ပါသည္။
လမ္းေပၚတြင္ လွဳပ္ရွား သြားလာေနသူမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူအားလံုးႏွင့္ ဆိုင္သည့္ Public Place တြင္ ျဖစ္ေသာေသာေၾကာင့္ " Right to be let alone " တြင္ အက်ဳံး၀င္ မည္ မဟုတ္ပါ။ သို႕ ရာတြင္ သီးသန္႕ေနရာဟု ဆိုနိုင္သည့္ ကိုယ္ပိုင္ေရကူးကန္တြင္ ေရကူးေနသည္ အေန အထားမွာမူ " Right to be let alone " တြင္ အက်ံဳး၀င္ နိုင္ပါသည္။ ဤသည္မွာလည္း တစ္နိုင္ငံႏွင့္တစ္နိုင္ငံ ဥပေဒ ျခင္း မတူနိုင္ပါ။
မၾကာျမင့္မီွကမွ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျဗိတိန္ အိမ္ေရွ႕ ေလာင္းလွ်ာ မင္းသား William ၏ ဇနီး Kate Middleton အေပၚပိုင္း ဗလာ က်င္းေနသည့္ ဓါတ္ပံုကို ျပင္သစ္ ဂ်ာနယ္ တစ္ခု ကေဖၚျပမည္ဟု ျဖန္႕ခ်ီျခင္းမျပဳမီကပင္ အဆိုပါမဂၢဇင္းက ထုတ္ေဖၚေျပာၾကားခဲ့သည္။ Willam ႏွင့္ Kate တို႕က ျဗိတိန္ ဥပေဒ အရ Pravicy ကို ထိပါးသည္ဟု ဆိုကာ တရားစဲြ မည္ဟုဆိုသည္။ ျပင္သစ္ျပည္သူမ်ားက အဆိုပါပံုကို ပင္လယ္ကမ္းေျခ တစ္ခုတြင္ ရိုက္သည္ဟု ထင္ကာ Pravicy ကို ထိပါးမွဳမရွိဟု ဆိုၾကေသာ အသံမ်ား ပထမပိုင္းတြင္ ထြက္ လာခဲ့သည္။ မဂၢဇင္းတိုက္ကလည္း အဆိုပါပံု သည္ Pravicy ကို ထိပါးျခင္း မရွိေသာ ပံု ျဖစ္သည္ဟု ဆိုကာ ျဖန္႕ခ်ီခဲ့သည္။ ထိုအမွဳကို အမွဳျဖစ္ပြားရာ ျပင္သစ္၌္ တရားစဲြဆိုခဲ့ သည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ အဆုိပါ ပံုမွာ Kate သည္ ျပင္သစ္ရွိ ေဆြမ်ိဳးအိမ္ တစ္အိမ္၏ ၀ရန္တာသို႕ ထြက္ေနစဥ္ Long Tele ႏွင့္ ဆဲြကာ ရိုက္သည့္ပံု ျဖစ္ေနသျဖင့္ William ႏွင့္ Kate တို႕ က အမွဳ နိုင္သြားသည္။ အၾကမ္း ဖ်ဥ္း ေကာက္ခ်က္ခ်ရပါက ကမ္းေျခတြင္ ရိုက္ပါက Public Place ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ Privacy ျဖစ္သည့္ " Right to be let alone " ႏွင့္ အက်ံဳးမ၀င္ဟု ဆိုသည့္ ေကာက္ခ်က္ဆဲြ နိုင္သည့္ အေနအထားတြင္ ရွိေသာ္ လည္း အခ်င္းျဖစ္သည့္ပံု မွာ အိမ္၀ရန္တာတြင္ ရိုက္ေသာ ပံု ျဖစ္ေနသည့္ အတြက္ " Right to be let alone " ဆိုသည့္ Privacy ႏွင့္ အက်ံဳး၀င္ေနေသာ ေၾကာင့္ မဂၢဇင္းတိုက္ အမွဳ ရွံဳး သြားရျခင္းျဖစ္သည္။
Street Photography ရိုက္ရာတြင္ မွတ္သားထားသင့္သည့္ အခ်က္မ်ား။
၁။ ရိုက္ရန္ ရွိသည္ ကိုရိုက္သာ ရိုက္ပါ
လမ္းမေပၚရွိ တစ္စိမ္းတစ္ရံကို ရိုက္ရသည္မွာ အနည္းငယ္ေတာ့ စိတ္လွဳပ္ရွားမွဳ ရွိနိုင္ပါ လိမ့္မည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အမ်ားစုမွာ ဓါတ္ပံုရိုက္သည္ကို ၈ရု မစိုက္ၾက ပါ။ သေဘာက် သူ မ်ားၾကပါသည္။ ပံုမ်ားကို ျပန္ ၾကည့္ပါက ပံုမ်ားထဲ တြင္ ျပဳံးရႊင္ သည့္ မ်က္ႏွာ မ်ားစြာ ကိုေတြ႕နိုင္ပါသည္။ စိုးရိမ္ စိတ္ကို ဖယ္ ကာ ရိုက္သာ ရိုက္ပါ။ သို႕ေသာ္ ခိုးေၾကာင္ခိုး၀ွက္ မရိုက္ပါ ႏွင့္၊ သူတပါးအား အေႏွာက္ အယွက္ မရွိ ဟု ထင္ပါက ရိုက္သာရိုက္ပါ။ အျမန္ ရိုက္ပါ။ အခ်ိန္မဆဲြပါႏွင့္။
ျပံဳးရႊင္ေသာ Street Photography မ်ား
၂။ ထိေတြ႔ ေျပာဆိုပါ ၊ ထိုအမူအယာကို အမိဖမ္းပါ။
Street Photography သည္ ေဒသခံ လူထုႏွင့္ လွ်င္ျမန္စြာ ထိေတြ႕မွဳ တစ္ခု လည္း ျဖစ္သည္။ ေဒသခံ လူထုႏွင့္ စကားစျမည္ ေျပာပါ။ တစ္ၾကိမ္မက ေျပာဆို ဆက္ဆံမွဳ ျပဳပါ။ ရင္းႏွီး လာစဥ္ ၄င္းတို႕ ထံမွ စိတ္၀င္စားဖြယ္ အမူအယာေလးမ်ား ထြက္ေပၚ လာပါလိမ့္မည္။ ထိုကဲ့ သို႕ Moment မ်ားကို ဖမ္း ယူ ထားလိုက္ပါ။
၃။ ေန႕ခင္းဘက္တြင္ရိုက္ျခင္းသည္ ည ဘက္ရိုက္ျခင္းထက္ ပိုလြယ္သည္။
ညပို္င္းတြင္ ရိုက္ သည့္ မ်ားစြာ Dramatic ဆန္ ေသာ ထိပ္တန္း Street Photography မ်ား ရွိပါသည္။ Street Photography သည္ အခ်ိန္ လု ရိုက္ရသည့္ ရိုက္ နည္း ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ အလင္းေရာင္ နည္းသည့္ ည ပိုင္းရက္ရာတြင္ ေန႕ခင္းထက္ အခက္အခဲ ပို၍ ရွိသည္။ ည ပိုင္း မရိုက္ရန္ ဆိုလိုသည္ မဟုတ္။ Street Photography ရိုက္ျခင္းလက္ သားက် လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ ညပိုင္း ထြက္ ရိုက္ပါ။
ဓါတ္ပံု သမား မ်ား အားလံုးသိျပီး ျဖစ္ သည့္ အတိုင္း ဓါတ္ပံု ရိုက္ရာတြင္ Light သည္ အဓိက ျဖစ္ သည္။ ေန႕ ခင္းတြင္ အလင္းေရာင္ လံုေလာက္စြာ ရသည္။ ညပိုင္း ၏ Low Light situation တြင္ အလွ်င္အျမန္ ရိုက္ရမည္မွာ လြယ္သည့္ ကိစၥမဟုတ္။ မတတ္ သာလွ်င္ Flash သံုးရ ေတာ့မည္။ တစိမ္း တစ္ရံ စာ ကို ရိုက္ရာတြင္ Flash ဖြင့္ရိုက္ ရန္ မွာ လြယ္ တဲ့ ကိစၥ မဟုတ္ ဆိုသည္ ကို အထူးေျပာ ရန္မလိုပါ။
၄။ ရိုက္မည္ ေနရာကို ေရြးခ်ယ္ပါ။
Street Photography ရိုက္ ေတာ့ မည္ ဆိုလွ်င္ မည္သည့္ ေနရာ ၊ မည္သည့္ Theme အား ရိုက္မည္ ကို သတ္မွတ္ကာ ေနရာေရြးခ်ယ္ပါ။ ျမိဳ႕ထဲ လယ္ပတ္ေနသည့္ လူေတြကို ရိုက္မည္လား။ ပ်ံက် ေစ်းကို ရိုက္မည္လား သို႕မဟုတ္ ငါးဖမ္း လုပ္သားေတြ ရဲ႕ ဘ၀ ကိုဘဲ ရိုက္မည္လား စသည္ျဖင့္ ေနရာ ေရြးခ်ယ္ ပါ။ ပံု တစ္ပံု ၏ Impact ေကာင္းနိုင္သမွ် ေကာင္း ေအာက္ ၾကိဳးစားပါ။
၅။ Street Photography တြင္ မည္သည့္ ဥပေဒသ ( Rules ) မွ် မရွိ။
Street Photography တြင္ မည္သည့္ ဥပေဒသ ( Rules ) မွ် အတိအက် မရွိ ေပ။ လမ္းညႊန္ခ်က္ (Guidelines)ေလာက္မွ်သာ ရွိသည္။ သို႕ ရာတြင္ အမ်ားစုမွာ မည္သည့္ အကန္႕အသတ္မွ် မထားဘဲ ရိုက္သည္က မ်ားသည္။ Street Photography တြင္ ဓါတ္ပံု ကို မည္သို႕ မည္ပံု ရိုက္သည္ ထက္ ပံု ၏ ရလဒ္ ( End Results ) က သာ အေရး ၾကီးသည္။ မည္သည့္ ကင္မရာ မည္သည့္ Lens ဘာမွ် အေရး မၾကီး ၊ ရိုက္ခ်င္တာ နဲ႕ သာ ရိုက္၊ ပံု၏ Result သည္သာ အဓိက က်သည္။ အခ်ိဳ႕ Street Photography မ်ားသည္ ဓါတ္ပံု ရည္အေသြးတို႕ Composition တို႕ ဘာကိုမွ ထည့္မတြက္ဘဲ ကမၻာေက်ာ္ သြားသည့္ ပံုေတြ မ်ားစြာ ရွိသည္။
၆။ Street Photography သည္ ေပ်ာ္ရႊင္ဘြယ္ရာ ျဖစ္သည္။
Street Photography ရိုက္ျခင္းသည္ ေပ်ာ္ရႊင္ ဘြယ္ရာ ျဖစ္သည္။ ပတ္၀န္းက်င္ကို လွည့္လယ္ ၾကည့္ ရွဳပါ။ ေဒသခံလူထု ႏွင့္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံပါ။ လမ္းတေလွ်ာက္ သြားရာလာရာ ရိုက္သင့္တာ ေတြေလးမ်ာကို ရိုက္ပါ။ သိတ္ၾကီးလည္း အေလး အနက္လည္း မထားပါႏွင့္။ ေပါ့ေပ့ါ ပါးပါး သာ ရိုက္ပါ။
Streetphotography ရိုက္ရာတြင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား။
၁။ ရိုက္ကြင္းထဲ ရွိလူမ်ားႏွင့္ တစ္သားထည္း ၀တ္စားပါ။
Street Photography ရို္က္ရန္ ထြက္သည့္ ခ်ိန္တြင္ ရိုက္မည့္ေနရာရွိ လူမ်ား ၀တ္စားထားသကဲ့ သို႕ ၀တ္စားပါ။ အထူးသျဖင့္ Tourist မ်ား သြားလာ ေလ့ရွိသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ Tourist မ်ား ကဲ့သို႕ ပင္၀တ္ စားထားပါ။ ရိုက္ကြင္းထဲရွိ လူအားလံုး ႏွင့္ တစ္သားထဲ ျဖစ္ေနပါေစ။
၂။ ဓါတ္ပံု ရိုက္ျပီးေသာ္လည္း ကင္မရာမွ မ်က္လံုးကို မခြာပါႏွင့္ ။
မိမိ ရိုက္ထားသည့္ ရိုက္ကြင္းထဲရွိ Subject က သူ႕ ကိုသာ ကြက္၍ ရိုက္ေနသည္ဟု မထင္ေစရန္အတြက္ ဓါတ္ပံုရိုက္ျပီး ေစကာမူ မ်က္ႏွာကို ခ်က္ျခင္း ကင္မရာမွ မခြာဘဲ ပတ္၀န္းက်င္ကို View Finder ထဲက ၾကည့္ကာ ဟိုခ်ိန္ သည္ခ်ိန္ လိုက္ခ်ိန္ေနပါ။ မ်က္ႏွာကို ကင္မရာမွ ခ်က္ျခင္း မခြာလိုက္ ပါ ႏွင့္။
၃။ မ်က္လံုး ႏွစ္လံုးစလံုး ဖြင့္ ထားပါ။ LCD ကို ပိတ္ထားပါ။
ဓါတ္ပံု ရိုက္ရာတြင္ မ်က္လံုး ႏွစ္လံုးစလံုးဖြင့္ထားျခင္းျဖင့္ ရိုက္ကြက္မ်ားကို ပို၍ ျမင္ရသည္။ တစ္ခုကို ၾကည့္ေနစဥ္ အျခားတစ္ခုကလည္း ပတ္၀န္းက်င္ကို ျမင္နိုင္သည္။ လူသြားလူလာမ်ားသည့္ လမ္းေပၚတြင္ ရိုက္ကြက္ မ်ားလွသည္။ ကင္မရာအျပင္ဘက္ရွိ မ်က္လံုးက ပို၍က်ယ္က်ယ္ ျပန္႕ျပန္႕ ရိုက္ကြက္ အသစ္ ကို ျမင္နိုင္သည္။ ကင္မရာ LCD ကိုပိတ္ ထား ျခင္းျဖင့္ မိမိ ေနာက္ရွိ လွဳပ္ရ်ားမွဳ ကို LCD ၏ ဖန္သားျပင္၏ Reflection မွတစ္ဆင့္ ျမင္နိုင္သည္။ အထူးသျဖင့္ ည ပိုင္းတြင္ ပို၍ ျမင္နိုင္သည္။ သင့္ေတာ္သည့္ ေနရာ တစ္ေနရာကို ၾကိဳ၍ Pre-Focus လုပ္ထားပါ။ လူမ်ား၏ လွဳပ္ရွားမွဳ သည္ အလြန္ျမန္သည့္အတြက္ ၾကိဳခ်ိန္ ထားျခင္းက ပို၍ ေသျခာသည္။ ခ်ိန္သားထဲ ေရာက္လာလွ်င္ ရိုက္ပါ။ ေသျခာသည့္ နည္း ျဖစ္သည္။
၄။ ကင္မရာကို မ်က္လံုး ေနရာမွ ရိုက္မည့္ အစား တင္ပဆံု ( Hip) ေနရာမွ ရိုက္ပါ။
မ်က္လံုးေနရာမွ ရိုက္သည့္ ျမင္ကြင္းသည္ ေန႕စဥ္ ေတြ႕ေနၾက ၊ မ်ားစြာ ရိုးေနျပီ ျဖစ္သည္။ ပို၍ စိတ္၀င္စား ဘြယ္ေကာင္းေစရန္ ကင္မရာကို မိမိ၏ တင္ပဆံု (Hip)အျမင့္ ေနရာ ေလာက္မွ ရိုက္ၾကည့္ပါ။ မ်က္ေစ့ ႏွင့္ ၾကည့္၍ မရေသာၾကာင့္ Frame လုပ္ရန္ ေတာ့ ခက္သည္။ ေလ့က်င့္ၾကည့္ ပါ။ စိတ္၀င္စားဘြယ္ရာပံု မ်ားရ နုိင္ပါသည္။
Hip Shot နမူနာ ပံုမ်ား
၅။ အမ်ိဳးသမီး မိတ္ေဆြ၊ တစ္ဦးေခၚ သြားပါ။
ဤ နည္းကို ေရွး ထည္းကပင္ သံုးခဲ့ ၾကသည္။ လူအုပ္ ထဲတြင္ မိမိ၏ အမ်ိဳးသမီး မိတ္ေဆြ ကို ေရာကာ ရပ္ခိုင္းထားပါ။ အမ်ိဳးသမီး မိတ္ေဆြကို တယ္ၾကက္ ( Decoy ) အျဖစ္ ထားကာ အျခားသူမ်ားကို ရိုက္ပါ။
၆။ လမ္းေလွ်ာက္လ်င္ ေႏွးေႏွး ေလွ်ာက္ပါ။ ရိုက္ရာတြင္ ျမန္ျမန္ ရိုက္ပါ။
အထူးရွင္းရန္ မလို ေတာ့ဟု ထင္ပါသည္။
၇။ Shutter Speed
Street Photography သည္ လက္ႏွင့္ကိုင္ကာ အျမန္ ရိုက္ရသည့္ Hand Held ရိုက္နည္း ျဖစ္ရာ Hand Held Rule ျဖစ္သည့္ Shutter Speed ႏွင့္ Focal Length တို႕ တူညီေနေစရန္ Set လုပ္ထားပါ။ ဆိုလိုသည္မွာ 30mm Lens ျဖင့္ ရိုက္လွ်င္ Shutter speed သည္လည္း 1/30 Sec. ထားရန္ ဆိုလိုသည္။ အခ်ိဳ႕ ပုဂၢိဳလ္ မ်ားအေနႏွင့္မူ 1/15 Sec. ေလာက္ကို ျငိမ္ ေအာင္ ကိုင္၍ရိုက္နိုင္သည္။ ေခတ္ မွီ Lens မ်ာတြင္ ကင္မရာ တုန္ လွဳပ္ရွားမွဳကို ထိန္းေပးသည့္ ကိရိယာ မ်ားရွိေနျပီ ျဖစ္၍ စိုးရိမ္ဘြယ္ရာ နည္းသြား မည္ ျဖစ္သည္။
သတိျပဳရန္မွာ ကင္မရာမည္မွ် ျငိမ္ပါေစ Subject က ျမန္ေနပါကလည္း ပံု၀ါး သြားနိုင္ သည္။ လွဳပ္ရွားေန သည့္ Subject’s Average Speed ကို Freeze လုပ္ နိုင္မည့္ Shutter Speed ကို Set လုပ္ထားသင့္သည္။
၈။ High ISO
High Shutter Speed တင္ရိုက္နိုင္ရန္ ISO တင္ထားပါ။ ဥပမာအားျဖင့္ ေခတ္မွီ ကင္မရာမ်ားအေနႏွင့္္ ISO 1600 အထိ တင္ထားေစကာမူ သိသာေသာ Noise ထမွဳ မရွိ ။ ေန႕ ခင္းတြင္ ထို ISO ႏွင့္ဆိုပါက Shuitter Speed 1/4000 ေလာက္အထိ အသာေလး ရိုက္နိုင္သည္။ အေတာ္ျမန္သည့္ ွ လွဳပ္ရွားမွဳ ကို Freeze လုပ္နိုင္သည္။
၉။ အေရးၾကီးသည့္ပံု ကို အၾကိမ္ၾကိမ္ ရိုက္ပါ။
အေရးၾကီးသည့္ ပံုမ်ားကို တစ္ပံုထည္းရိုက္ျပီး ရပ္မထားပါ ွင့္ ၾကိမ္းေသ ေစရန္ အၾကိမ္ၾကိမ္ ရိုက္ပါ။ Continuous Speed ျဖင့္ တစ္စကၠန္႕ ကို ေလးပံုငါးပံု ေလာက္ ရိုက္ထားပါ။
၁၀။ ကင္မရာ တစ္လံုးတြင္ Lens တစ္လံုးသာ သံုးပါ။
အေရးအေၾကာင္းတြင္ Lens လဲ ေနရန္အခ်ိန္မရွိ။ ျဖစ္နိုင္လွ်င္ သီးျခား Lens တစ္လံုးစီ ႏွင့္ ကင္မရာ ႏွစ္လံုး ယူသြားပါ။
၁၁။ ခက္ခဲေသာ အေျခအေနမ်ား ေတြ႕ ပါလွ်င္။
အေမရိကား Sub Way, စင္ကာပူ MRT ႏွင့္ ဥေရာပ Metro ကဲ့သို႕ ေျမေအာက္ မီးရထားမ်ားတြင္ ဓါတ္ပံု ရိုက္ရာ၌ အၾကမ္းဖက္သမားဟုထင္ကာ မၾကာခန ရဲမ်ား စစ္ေဆးျခင္း ခံရနိုင္သည္။ အဆိုပါ ေနရာမ်ားကို သြားရိုက္ပါက ID မွတ္ပံုတင္ ယူသြားပါ။ အစစ္ေဆးခံရပါက မိမိသည္ Fine Art ဓါတ္ပံု သမားျဖစ္ေၾကာင္း၊ မည္သည့္ကိစၥေၾကာင့္ ရိုက္ရ ေၾကာင္း ရွင္းျပပါ။
လူပုဂိၢဳလ္ကို ရိုက္လွ်င္ ခြင့္ေတာင္းျပီးမွ ရိုက္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္သည္။
အကယ္၍ မိမိ ရိုက္သည့္ ပုဂိၢဳလ္တစ္ဦးက သူ႕ကို ဓါတ္ပံု ရိုက္လိုက္ ပါသလားဟု လာေမး ပါက မလိမ္ ပါႏွင့္။ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ေျပာ ပါ။ မည္သို႕ မည္ ပံု စိတ္၀င္စား သည့္ အတြက္ ရိုက္မိေၾကာင္း ေျပာကာ ရိုက္ထားသည့္ ပံု ကို ျပလိုက္ပါ။ ကာယကံ ရွင္ အေနႏွင့္ ေၾက နပ္သြားေကာင္း ေၾက နပ္ သြားနိုင္သည္။ မေၾကနပ္ပါက ပံု ကို သူ႕ေရွ႕ တြင္ ပင္ ဖ်က္ေပး လိုက္ပါ။
၁၂။ ပံုမ်ားကို မဖ်က္ဆီးပစ္ပါ ႏွင့္
မည္သို႕ေသာ အေျခ အေန ျဖစ္ပါေစ မည္သည့္ ပံုကိုမွ် မဖ်က္ဆီး ပစ္ပါႏွင့္။ Street Photography အားလံုးသည္ End product- Finished Work မ်ားသာ ျဖစ္သည္။
နည္းနည္း ျပႆနာ ရွိနုိုင္ ေသာရိုက္ခ်က္မ်ား။
Street Photography သည္ ငါးမွ်ားသကဲ့ သို႕ ျဖစ္သည္။ ငါးမွ်ားထြက္တိုင္း ငါး ၾကီးၾကီး အျမဲရမည္ဟု တြက္၍မရ။ ကံ ေကာင္း အေၾကာင္း တိုက္ဆိုက္ပါလွ်င္ ငါးၾကီးၾကီး ရနိုင္ပါမည္။ ငါးေသး ေတြနဲ႕ ပင္ ျပန္ လာရသည့္ အၾကိမ္ေတြလည္း ရွိပါမည္။ စိတ္ဓါတ္က်ရန္ မလိုပါ။ သည္တစ္ၾကိမ္မရ ေနာက္ တစ္ၾကိမ္ေပါ့။
PDF file ကို ဒီေနရာမွာ ရယူပါ..
Credits: ဆရာဦးစိုးလႈိင္ (Country Road)
http://lwanmapyay.blogspot.com
Street Photography နမူနာပံု မ်ား။
Street Photography ရိုက္ရာတြင္ သတိျပဳရ မည့္ အခ်က္။
လမ္းသြား လမ္းလာလူအမ်ားကို အားလံုး ျခံဳ၍ရိုက္ျခင္း ၊ တစ္နည္း အားျဖင့္ ေျပာရပါလွ်င္ မိမိ ေရွ႕ ေရာက္ လာသည့္ Subject ကို ေပးလာသည့္ အေျခအေနအရ ရိုက္လိုက္ျခင္း ႏွင့္ တကူးတက တမင္ရွာေဖြ ကာ ေခ်ာင္း၍ ရိုက္သည့္ Sneak-Shot ႏွစ္ခု ေရာေထြး သြားနုိုင္ ပါသည္။ Street Photography တြင္ အႏၱရာယ္မ်ားသည့္ Sneak-Shot ကို တတ္နိုင္သမွ် ေရွာင္ သင့္ပါသည္။ ရိုက္သင့္သည္ ထင္သည့္ အရာကို ေဗ်ာင္ ရိုက္ပါ။ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး ကသိကေအာင့္ ျဖစ္ေစေလာက္ သည့္ ၄င္း၏ မ်က္နွာ ေရွ႕ တည့္တည့္တြင္ ကင္မရာ ခ်ိန္ရိုက္ သည့္ ပံုမ်ိဳးလည္း ေရွာင္ရွားရန္လိုသည္။ ကင္မရာကို ဖြက္ ကာ ခိုးေၾကာင္ ခိုး၀ွက္ ရိုက္ျခင္း မ်ိဳး ကို လည္းေရွာင္ရွားရန္ လိုပါသည္။
အျခား အေရး ၾကီး သည့္ အခ်က္တစ္ခ်က္မွာ ဥပေဒေရးရာ ကိစၥပင္ျဖစ္သည္။ ဓါတ္ပံုသမားတစ္ဦးသည္ တစ္စံု တစ္ဦး၏ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ လမ္းမေပၚတြင္ သြားလာေနသူမ်ားကို တရား၀င္ ဓါတ္ပံုရိုက္ခြင့္ ရွိသလား ဆိုသည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္တြင္မူ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးျခင္း၏ လြတ္လပ္ခြင့္ ( Privacy )ကို မထိပါးေစဘဲ လမ္းမ၊ လမ္းေမွ်ာင္၊ ဥယာဥ္မ်ားတြင္ ရိုက္ခြင့္ရွိသည္ဟု စာေရးဆရာ ႏွင့္ အယ္ဒီတာ ျဖစ္သူ Jim Heid က ၄င္း၏ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္တြင္ ေရးသားထားသည္ ကိုေတြ႕ခဲ့ဘူးပါသည္။
ဤ အခ်က္မွာ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံ ႏွင့္ တစ္နိုင္ငံ ကြာ ျခားနိုင္ပါသည္။ မည္သည့္နိုင္ငံတြင္မဆို ကာကြယ္ ေရး ဆိုင္ရာ အေဆာက္ အဦ ၊ မဟာဗ်ဴဟာ က်သည့္ ေနရာ စသည္ မ်ားကို ဓါတ္ပံု မရိုက္ရဟု သတ္မွတ္ခ်က္ရွိ ပါမည္။ လမ္းမေပၚ၌ ဓါတ္ပံုမရိုက္ရ ဟူေသာ တိက်သည့္ ကန္႕သတ္ခ်က္မွာေတာ့ ရွား ေပလိမ့္မည္။ လမ္းေပၚ ရိုက္လွ်င္ လမ္းေလွ်ာက္ သည့္ လူ ပါမည္ပင္။ သို႕ ေသာ္ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးျခင္း၏ လြတ္လပ္ခြင့္ ( Privacy )ကို ထိပါး ေစနိုင္ေလာက္သည့္ ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကိုမူ မည္သည့္နိုင္ငံတြင္ မွခြင့္ ျပဳမည္ မဟုတ္ပါ။ ယင္းအခ်က္ကို အထူးသတိျပဳထား သင့္ပါသည္။
ဤ ေနရာတြင္ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးျခင္း ၏ လြတ္လပ္ခြင့္ ( Privacy ) ဆိုသည့္ အဓိပၼါယ္ ကို ရွင္းလင္းရန္ လိုလာျပန္ပါသည္။ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးျခင္း ၏ လြတ္လပ္ခြင့္ ( Privacy ) ဆိုသည္မွာ အေႏွာက္ အယွက္မရွိ ဘဲ တစ္ဦးထည္း ရွိပိုင္ခြင့္ "The right to be let alone." ဟူ၍ အေမရိကန္ တရားသူၾကီးခ်ဳပ္ တစ္ဦး ျဖစ္သူ Justic Thomas McIntyre Cooley က ဥပေဒ ေၾကာင္းအရ အဓိပၼါယ္ဖြင့္ဆို ပါသည္။ အေမရိကန္ ဥပေဒ ေရာ အဂၤလိပ္ ဥပေဒ ကပါ အဆိုပါအတိုင္း အဓိပၼါယ္ဖြင့္ဆို ထားပါသည္။ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႕ျပန္႕ လက္ခံ ထားသည့္ အဓိပၼါယ္ဖြင့္ဆို ခ်က္ျဖစ္ပါသည္။
လမ္းေပၚတြင္ လွဳပ္ရွား သြားလာေနသူမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူအားလံုးႏွင့္ ဆိုင္သည့္ Public Place တြင္ ျဖစ္ေသာေသာေၾကာင့္ " Right to be let alone " တြင္ အက်ဳံး၀င္ မည္ မဟုတ္ပါ။ သို႕ ရာတြင္ သီးသန္႕ေနရာဟု ဆိုနိုင္သည့္ ကိုယ္ပိုင္ေရကူးကန္တြင္ ေရကူးေနသည္ အေန အထားမွာမူ " Right to be let alone " တြင္ အက်ံဳး၀င္ နိုင္ပါသည္။ ဤသည္မွာလည္း တစ္နိုင္ငံႏွင့္တစ္နိုင္ငံ ဥပေဒ ျခင္း မတူနိုင္ပါ။
မၾကာျမင့္မီွကမွ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျဗိတိန္ အိမ္ေရွ႕ ေလာင္းလွ်ာ မင္းသား William ၏ ဇနီး Kate Middleton အေပၚပိုင္း ဗလာ က်င္းေနသည့္ ဓါတ္ပံုကို ျပင္သစ္ ဂ်ာနယ္ တစ္ခု ကေဖၚျပမည္ဟု ျဖန္႕ခ်ီျခင္းမျပဳမီကပင္ အဆိုပါမဂၢဇင္းက ထုတ္ေဖၚေျပာၾကားခဲ့သည္။ Willam ႏွင့္ Kate တို႕က ျဗိတိန္ ဥပေဒ အရ Pravicy ကို ထိပါးသည္ဟု ဆိုကာ တရားစဲြ မည္ဟုဆိုသည္။ ျပင္သစ္ျပည္သူမ်ားက အဆိုပါပံုကို ပင္လယ္ကမ္းေျခ တစ္ခုတြင္ ရိုက္သည္ဟု ထင္ကာ Pravicy ကို ထိပါးမွဳမရွိဟု ဆိုၾကေသာ အသံမ်ား ပထမပိုင္းတြင္ ထြက္ လာခဲ့သည္။ မဂၢဇင္းတိုက္ကလည္း အဆိုပါပံု သည္ Pravicy ကို ထိပါးျခင္း မရွိေသာ ပံု ျဖစ္သည္ဟု ဆိုကာ ျဖန္႕ခ်ီခဲ့သည္။ ထိုအမွဳကို အမွဳျဖစ္ပြားရာ ျပင္သစ္၌္ တရားစဲြဆိုခဲ့ သည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ အဆုိပါ ပံုမွာ Kate သည္ ျပင္သစ္ရွိ ေဆြမ်ိဳးအိမ္ တစ္အိမ္၏ ၀ရန္တာသို႕ ထြက္ေနစဥ္ Long Tele ႏွင့္ ဆဲြကာ ရိုက္သည့္ပံု ျဖစ္ေနသျဖင့္ William ႏွင့္ Kate တို႕ က အမွဳ နိုင္သြားသည္။ အၾကမ္း ဖ်ဥ္း ေကာက္ခ်က္ခ်ရပါက ကမ္းေျခတြင္ ရိုက္ပါက Public Place ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ Privacy ျဖစ္သည့္ " Right to be let alone " ႏွင့္ အက်ံဳးမ၀င္ဟု ဆိုသည့္ ေကာက္ခ်က္ဆဲြ နိုင္သည့္ အေနအထားတြင္ ရွိေသာ္ လည္း အခ်င္းျဖစ္သည့္ပံု မွာ အိမ္၀ရန္တာတြင္ ရိုက္ေသာ ပံု ျဖစ္ေနသည့္ အတြက္ " Right to be let alone " ဆိုသည့္ Privacy ႏွင့္ အက်ံဳး၀င္ေနေသာ ေၾကာင့္ မဂၢဇင္းတိုက္ အမွဳ ရွံဳး သြားရျခင္းျဖစ္သည္။
Street Photography ရိုက္ရာတြင္ မွတ္သားထားသင့္သည့္ အခ်က္မ်ား။
၁။ ရိုက္ရန္ ရွိသည္ ကိုရိုက္သာ ရိုက္ပါ
လမ္းမေပၚရွိ တစ္စိမ္းတစ္ရံကို ရိုက္ရသည္မွာ အနည္းငယ္ေတာ့ စိတ္လွဳပ္ရွားမွဳ ရွိနိုင္ပါ လိမ့္မည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အမ်ားစုမွာ ဓါတ္ပံုရိုက္သည္ကို ၈ရု မစိုက္ၾက ပါ။ သေဘာက် သူ မ်ားၾကပါသည္။ ပံုမ်ားကို ျပန္ ၾကည့္ပါက ပံုမ်ားထဲ တြင္ ျပဳံးရႊင္ သည့္ မ်က္ႏွာ မ်ားစြာ ကိုေတြ႕နိုင္ပါသည္။ စိုးရိမ္ စိတ္ကို ဖယ္ ကာ ရိုက္သာ ရိုက္ပါ။ သို႕ေသာ္ ခိုးေၾကာင္ခိုး၀ွက္ မရိုက္ပါ ႏွင့္၊ သူတပါးအား အေႏွာက္ အယွက္ မရွိ ဟု ထင္ပါက ရိုက္သာရိုက္ပါ။ အျမန္ ရိုက္ပါ။ အခ်ိန္မဆဲြပါႏွင့္။
ျပံဳးရႊင္ေသာ Street Photography မ်ား
၂။ ထိေတြ႔ ေျပာဆိုပါ ၊ ထိုအမူအယာကို အမိဖမ္းပါ။
Street Photography သည္ ေဒသခံ လူထုႏွင့္ လွ်င္ျမန္စြာ ထိေတြ႕မွဳ တစ္ခု လည္း ျဖစ္သည္။ ေဒသခံ လူထုႏွင့္ စကားစျမည္ ေျပာပါ။ တစ္ၾကိမ္မက ေျပာဆို ဆက္ဆံမွဳ ျပဳပါ။ ရင္းႏွီး လာစဥ္ ၄င္းတို႕ ထံမွ စိတ္၀င္စားဖြယ္ အမူအယာေလးမ်ား ထြက္ေပၚ လာပါလိမ့္မည္။ ထိုကဲ့ သို႕ Moment မ်ားကို ဖမ္း ယူ ထားလိုက္ပါ။
၃။ ေန႕ခင္းဘက္တြင္ရိုက္ျခင္းသည္ ည ဘက္ရိုက္ျခင္းထက္ ပိုလြယ္သည္။
ညပို္င္းတြင္ ရိုက္ သည့္ မ်ားစြာ Dramatic ဆန္ ေသာ ထိပ္တန္း Street Photography မ်ား ရွိပါသည္။ Street Photography သည္ အခ်ိန္ လု ရိုက္ရသည့္ ရိုက္ နည္း ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ အလင္းေရာင္ နည္းသည့္ ည ပိုင္းရက္ရာတြင္ ေန႕ခင္းထက္ အခက္အခဲ ပို၍ ရွိသည္။ ည ပိုင္း မရိုက္ရန္ ဆိုလိုသည္ မဟုတ္။ Street Photography ရိုက္ျခင္းလက္ သားက် လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ ညပိုင္း ထြက္ ရိုက္ပါ။
ဓါတ္ပံု သမား မ်ား အားလံုးသိျပီး ျဖစ္ သည့္ အတိုင္း ဓါတ္ပံု ရိုက္ရာတြင္ Light သည္ အဓိက ျဖစ္ သည္။ ေန႕ ခင္းတြင္ အလင္းေရာင္ လံုေလာက္စြာ ရသည္။ ညပိုင္း ၏ Low Light situation တြင္ အလွ်င္အျမန္ ရိုက္ရမည္မွာ လြယ္သည့္ ကိစၥမဟုတ္။ မတတ္ သာလွ်င္ Flash သံုးရ ေတာ့မည္။ တစိမ္း တစ္ရံ စာ ကို ရိုက္ရာတြင္ Flash ဖြင့္ရိုက္ ရန္ မွာ လြယ္ တဲ့ ကိစၥ မဟုတ္ ဆိုသည္ ကို အထူးေျပာ ရန္မလိုပါ။
၄။ ရိုက္မည္ ေနရာကို ေရြးခ်ယ္ပါ။
Street Photography ရိုက္ ေတာ့ မည္ ဆိုလွ်င္ မည္သည့္ ေနရာ ၊ မည္သည့္ Theme အား ရိုက္မည္ ကို သတ္မွတ္ကာ ေနရာေရြးခ်ယ္ပါ။ ျမိဳ႕ထဲ လယ္ပတ္ေနသည့္ လူေတြကို ရိုက္မည္လား။ ပ်ံက် ေစ်းကို ရိုက္မည္လား သို႕မဟုတ္ ငါးဖမ္း လုပ္သားေတြ ရဲ႕ ဘ၀ ကိုဘဲ ရိုက္မည္လား စသည္ျဖင့္ ေနရာ ေရြးခ်ယ္ ပါ။ ပံု တစ္ပံု ၏ Impact ေကာင္းနိုင္သမွ် ေကာင္း ေအာက္ ၾကိဳးစားပါ။
၅။ Street Photography တြင္ မည္သည့္ ဥပေဒသ ( Rules ) မွ် မရွိ။
Street Photography တြင္ မည္သည့္ ဥပေဒသ ( Rules ) မွ် အတိအက် မရွိ ေပ။ လမ္းညႊန္ခ်က္ (Guidelines)ေလာက္မွ်သာ ရွိသည္။ သို႕ ရာတြင္ အမ်ားစုမွာ မည္သည့္ အကန္႕အသတ္မွ် မထားဘဲ ရိုက္သည္က မ်ားသည္။ Street Photography တြင္ ဓါတ္ပံု ကို မည္သို႕ မည္ပံု ရိုက္သည္ ထက္ ပံု ၏ ရလဒ္ ( End Results ) က သာ အေရး ၾကီးသည္။ မည္သည့္ ကင္မရာ မည္သည့္ Lens ဘာမွ် အေရး မၾကီး ၊ ရိုက္ခ်င္တာ နဲ႕ သာ ရိုက္၊ ပံု၏ Result သည္သာ အဓိက က်သည္။ အခ်ိဳ႕ Street Photography မ်ားသည္ ဓါတ္ပံု ရည္အေသြးတို႕ Composition တို႕ ဘာကိုမွ ထည့္မတြက္ဘဲ ကမၻာေက်ာ္ သြားသည့္ ပံုေတြ မ်ားစြာ ရွိသည္။
၆။ Street Photography သည္ ေပ်ာ္ရႊင္ဘြယ္ရာ ျဖစ္သည္။
Street Photography ရိုက္ျခင္းသည္ ေပ်ာ္ရႊင္ ဘြယ္ရာ ျဖစ္သည္။ ပတ္၀န္းက်င္ကို လွည့္လယ္ ၾကည့္ ရွဳပါ။ ေဒသခံလူထု ႏွင့္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံပါ။ လမ္းတေလွ်ာက္ သြားရာလာရာ ရိုက္သင့္တာ ေတြေလးမ်ာကို ရိုက္ပါ။ သိတ္ၾကီးလည္း အေလး အနက္လည္း မထားပါႏွင့္။ ေပါ့ေပ့ါ ပါးပါး သာ ရိုက္ပါ။
Streetphotography ရိုက္ရာတြင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား။
၁။ ရိုက္ကြင္းထဲ ရွိလူမ်ားႏွင့္ တစ္သားထည္း ၀တ္စားပါ။
Street Photography ရို္က္ရန္ ထြက္သည့္ ခ်ိန္တြင္ ရိုက္မည့္ေနရာရွိ လူမ်ား ၀တ္စားထားသကဲ့ သို႕ ၀တ္စားပါ။ အထူးသျဖင့္ Tourist မ်ား သြားလာ ေလ့ရွိသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ Tourist မ်ား ကဲ့သို႕ ပင္၀တ္ စားထားပါ။ ရိုက္ကြင္းထဲရွိ လူအားလံုး ႏွင့္ တစ္သားထဲ ျဖစ္ေနပါေစ။
၂။ ဓါတ္ပံု ရိုက္ျပီးေသာ္လည္း ကင္မရာမွ မ်က္လံုးကို မခြာပါႏွင့္ ။
မိမိ ရိုက္ထားသည့္ ရိုက္ကြင္းထဲရွိ Subject က သူ႕ ကိုသာ ကြက္၍ ရိုက္ေနသည္ဟု မထင္ေစရန္အတြက္ ဓါတ္ပံုရိုက္ျပီး ေစကာမူ မ်က္ႏွာကို ခ်က္ျခင္း ကင္မရာမွ မခြာဘဲ ပတ္၀န္းက်င္ကို View Finder ထဲက ၾကည့္ကာ ဟိုခ်ိန္ သည္ခ်ိန္ လိုက္ခ်ိန္ေနပါ။ မ်က္ႏွာကို ကင္မရာမွ ခ်က္ျခင္း မခြာလိုက္ ပါ ႏွင့္။
၃။ မ်က္လံုး ႏွစ္လံုးစလံုး ဖြင့္ ထားပါ။ LCD ကို ပိတ္ထားပါ။
ဓါတ္ပံု ရိုက္ရာတြင္ မ်က္လံုး ႏွစ္လံုးစလံုးဖြင့္ထားျခင္းျဖင့္ ရိုက္ကြက္မ်ားကို ပို၍ ျမင္ရသည္။ တစ္ခုကို ၾကည့္ေနစဥ္ အျခားတစ္ခုကလည္း ပတ္၀န္းက်င္ကို ျမင္နိုင္သည္။ လူသြားလူလာမ်ားသည့္ လမ္းေပၚတြင္ ရိုက္ကြက္ မ်ားလွသည္။ ကင္မရာအျပင္ဘက္ရွိ မ်က္လံုးက ပို၍က်ယ္က်ယ္ ျပန္႕ျပန္႕ ရိုက္ကြက္ အသစ္ ကို ျမင္နိုင္သည္။ ကင္မရာ LCD ကိုပိတ္ ထား ျခင္းျဖင့္ မိမိ ေနာက္ရွိ လွဳပ္ရ်ားမွဳ ကို LCD ၏ ဖန္သားျပင္၏ Reflection မွတစ္ဆင့္ ျမင္နိုင္သည္။ အထူးသျဖင့္ ည ပိုင္းတြင္ ပို၍ ျမင္နိုင္သည္။ သင့္ေတာ္သည့္ ေနရာ တစ္ေနရာကို ၾကိဳ၍ Pre-Focus လုပ္ထားပါ။ လူမ်ား၏ လွဳပ္ရွားမွဳ သည္ အလြန္ျမန္သည့္အတြက္ ၾကိဳခ်ိန္ ထားျခင္းက ပို၍ ေသျခာသည္။ ခ်ိန္သားထဲ ေရာက္လာလွ်င္ ရိုက္ပါ။ ေသျခာသည့္ နည္း ျဖစ္သည္။
၄။ ကင္မရာကို မ်က္လံုး ေနရာမွ ရိုက္မည့္ အစား တင္ပဆံု ( Hip) ေနရာမွ ရိုက္ပါ။
မ်က္လံုးေနရာမွ ရိုက္သည့္ ျမင္ကြင္းသည္ ေန႕စဥ္ ေတြ႕ေနၾက ၊ မ်ားစြာ ရိုးေနျပီ ျဖစ္သည္။ ပို၍ စိတ္၀င္စား ဘြယ္ေကာင္းေစရန္ ကင္မရာကို မိမိ၏ တင္ပဆံု (Hip)အျမင့္ ေနရာ ေလာက္မွ ရိုက္ၾကည့္ပါ။ မ်က္ေစ့ ႏွင့္ ၾကည့္၍ မရေသာၾကာင့္ Frame လုပ္ရန္ ေတာ့ ခက္သည္။ ေလ့က်င့္ၾကည့္ ပါ။ စိတ္၀င္စားဘြယ္ရာပံု မ်ားရ နုိင္ပါသည္။
Hip Shot နမူနာ ပံုမ်ား
၅။ အမ်ိဳးသမီး မိတ္ေဆြ၊ တစ္ဦးေခၚ သြားပါ။
ဤ နည္းကို ေရွး ထည္းကပင္ သံုးခဲ့ ၾကသည္။ လူအုပ္ ထဲတြင္ မိမိ၏ အမ်ိဳးသမီး မိတ္ေဆြ ကို ေရာကာ ရပ္ခိုင္းထားပါ။ အမ်ိဳးသမီး မိတ္ေဆြကို တယ္ၾကက္ ( Decoy ) အျဖစ္ ထားကာ အျခားသူမ်ားကို ရိုက္ပါ။
၆။ လမ္းေလွ်ာက္လ်င္ ေႏွးေႏွး ေလွ်ာက္ပါ။ ရိုက္ရာတြင္ ျမန္ျမန္ ရိုက္ပါ။
အထူးရွင္းရန္ မလို ေတာ့ဟု ထင္ပါသည္။
၇။ Shutter Speed
Street Photography သည္ လက္ႏွင့္ကိုင္ကာ အျမန္ ရိုက္ရသည့္ Hand Held ရိုက္နည္း ျဖစ္ရာ Hand Held Rule ျဖစ္သည့္ Shutter Speed ႏွင့္ Focal Length တို႕ တူညီေနေစရန္ Set လုပ္ထားပါ။ ဆိုလိုသည္မွာ 30mm Lens ျဖင့္ ရိုက္လွ်င္ Shutter speed သည္လည္း 1/30 Sec. ထားရန္ ဆိုလိုသည္။ အခ်ိဳ႕ ပုဂၢိဳလ္ မ်ားအေနႏွင့္မူ 1/15 Sec. ေလာက္ကို ျငိမ္ ေအာင္ ကိုင္၍ရိုက္နိုင္သည္။ ေခတ္ မွီ Lens မ်ာတြင္ ကင္မရာ တုန္ လွဳပ္ရွားမွဳကို ထိန္းေပးသည့္ ကိရိယာ မ်ားရွိေနျပီ ျဖစ္၍ စိုးရိမ္ဘြယ္ရာ နည္းသြား မည္ ျဖစ္သည္။
သတိျပဳရန္မွာ ကင္မရာမည္မွ် ျငိမ္ပါေစ Subject က ျမန္ေနပါကလည္း ပံု၀ါး သြားနိုင္ သည္။ လွဳပ္ရွားေန သည့္ Subject’s Average Speed ကို Freeze လုပ္ နိုင္မည့္ Shutter Speed ကို Set လုပ္ထားသင့္သည္။
၈။ High ISO
High Shutter Speed တင္ရိုက္နိုင္ရန္ ISO တင္ထားပါ။ ဥပမာအားျဖင့္ ေခတ္မွီ ကင္မရာမ်ားအေနႏွင့္္ ISO 1600 အထိ တင္ထားေစကာမူ သိသာေသာ Noise ထမွဳ မရွိ ။ ေန႕ ခင္းတြင္ ထို ISO ႏွင့္ဆိုပါက Shuitter Speed 1/4000 ေလာက္အထိ အသာေလး ရိုက္နိုင္သည္။ အေတာ္ျမန္သည့္ ွ လွဳပ္ရွားမွဳ ကို Freeze လုပ္နိုင္သည္။
၉။ အေရးၾကီးသည့္ပံု ကို အၾကိမ္ၾကိမ္ ရိုက္ပါ။
အေရးၾကီးသည့္ ပံုမ်ားကို တစ္ပံုထည္းရိုက္ျပီး ရပ္မထားပါ ွင့္ ၾကိမ္းေသ ေစရန္ အၾကိမ္ၾကိမ္ ရိုက္ပါ။ Continuous Speed ျဖင့္ တစ္စကၠန္႕ ကို ေလးပံုငါးပံု ေလာက္ ရိုက္ထားပါ။
၁၀။ ကင္မရာ တစ္လံုးတြင္ Lens တစ္လံုးသာ သံုးပါ။
အေရးအေၾကာင္းတြင္ Lens လဲ ေနရန္အခ်ိန္မရွိ။ ျဖစ္နိုင္လွ်င္ သီးျခား Lens တစ္လံုးစီ ႏွင့္ ကင္မရာ ႏွစ္လံုး ယူသြားပါ။
၁၁။ ခက္ခဲေသာ အေျခအေနမ်ား ေတြ႕ ပါလွ်င္။
အေမရိကား Sub Way, စင္ကာပူ MRT ႏွင့္ ဥေရာပ Metro ကဲ့သို႕ ေျမေအာက္ မီးရထားမ်ားတြင္ ဓါတ္ပံု ရိုက္ရာ၌ အၾကမ္းဖက္သမားဟုထင္ကာ မၾကာခန ရဲမ်ား စစ္ေဆးျခင္း ခံရနိုင္သည္။ အဆိုပါ ေနရာမ်ားကို သြားရိုက္ပါက ID မွတ္ပံုတင္ ယူသြားပါ။ အစစ္ေဆးခံရပါက မိမိသည္ Fine Art ဓါတ္ပံု သမားျဖစ္ေၾကာင္း၊ မည္သည့္ကိစၥေၾကာင့္ ရိုက္ရ ေၾကာင္း ရွင္းျပပါ။
လူပုဂိၢဳလ္ကို ရိုက္လွ်င္ ခြင့္ေတာင္းျပီးမွ ရိုက္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္သည္။
အကယ္၍ မိမိ ရိုက္သည့္ ပုဂိၢဳလ္တစ္ဦးက သူ႕ကို ဓါတ္ပံု ရိုက္လိုက္ ပါသလားဟု လာေမး ပါက မလိမ္ ပါႏွင့္။ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ေျပာ ပါ။ မည္သို႕ မည္ ပံု စိတ္၀င္စား သည့္ အတြက္ ရိုက္မိေၾကာင္း ေျပာကာ ရိုက္ထားသည့္ ပံု ကို ျပလိုက္ပါ။ ကာယကံ ရွင္ အေနႏွင့္ ေၾက နပ္သြားေကာင္း ေၾက နပ္ သြားနိုင္သည္။ မေၾကနပ္ပါက ပံု ကို သူ႕ေရွ႕ တြင္ ပင္ ဖ်က္ေပး လိုက္ပါ။
၁၂။ ပံုမ်ားကို မဖ်က္ဆီးပစ္ပါ ႏွင့္
မည္သို႕ေသာ အေျခ အေန ျဖစ္ပါေစ မည္သည့္ ပံုကိုမွ် မဖ်က္ဆီး ပစ္ပါႏွင့္။ Street Photography အားလံုးသည္ End product- Finished Work မ်ားသာ ျဖစ္သည္။
နည္းနည္း ျပႆနာ ရွိနုိုင္ ေသာရိုက္ခ်က္မ်ား။
Street Photography သည္ ငါးမွ်ားသကဲ့ သို႕ ျဖစ္သည္။ ငါးမွ်ားထြက္တိုင္း ငါး ၾကီးၾကီး အျမဲရမည္ဟု တြက္၍မရ။ ကံ ေကာင္း အေၾကာင္း တိုက္ဆိုက္ပါလွ်င္ ငါးၾကီးၾကီး ရနိုင္ပါမည္။ ငါးေသး ေတြနဲ႕ ပင္ ျပန္ လာရသည့္ အၾကိမ္ေတြလည္း ရွိပါမည္။ စိတ္ဓါတ္က်ရန္ မလိုပါ။ သည္တစ္ၾကိမ္မရ ေနာက္ တစ္ၾကိမ္ေပါ့။
PDF file ကို ဒီေနရာမွာ ရယူပါ..
Credits: ဆရာဦးစိုးလႈိင္ (Country Road)
http://lwanmapyay.blogspot.com