လိုင္စင္ရ အပ္ပုန္း ေဆးခန္းမ်ားကုိ သတိထားပါ
09 October 2013 | By 7Day News
ပုဂၢလိက ေဆးခန္းငယ္ မ်ားတြင္ အပ္ပုန္း ဟုေခၚသည့္ ရမ္းကုမ်ားက အေပါစား က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ကုိသာ မွီခုိေနရသည့္ အမ်ားျပည္သူ လူနာမ်ားကုိ ဆရာ၀န္ အေယာင္ေဆာင္ လွည့္ျဖား ကုသေနျခင္းသည္ မလုိလား အပ္ေသာ ျပႆနာမ်ား ဆီသုိ႔ ဦးတည္ေနေၾကာင္း က်န္းမာေရး အသုိင္းအ၀ုိင္းက သုံးသပ္ေျပာဆုိသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕စြန္ ဆင္ေျခဖံုး ရပ္ကြက္ တစ္ခုတြင္ အစိမ္းေရာင္ ဆိုင္းဘုတ္ ငယ္ေလးမ်ား တန္းစီခ်ိတ္ ထားသည့္ ေဆးခန္းတစ္ခုကို ေတြ႕ရသည္။ အေထြေထြ ေရာဂါကု၊ ကေလးအထူးကု၊ သားဖြားမီးယပ္ စသည္ျဖင့္ အစံုျဖစ္သည္။ ၂၄ နာရီ ဖြင့္လွစ္သည့္ ေဆးခန္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ထင္ထင္ရွားရွားေရး ထားသည္။ ေဆးခန္း အတြင္း ၀င္ၾကည့္လိုက္သည့္ အခါ ဆိုင္းဘုတ္ခ်ိတ္ ထားေသာ ဆရာ၀န္ တစ္ေယာက္မွ မရွိ။ ပုံမွန္အားျဖင့္ အေထြေထြေရာဂါကု ဆရာ၀န္ တစ္ဦး ရွိသည္။
သုိ႔ေသာ္ ညေန ၃ နာရီေက်ာ္လွ်င္ ဆရာ၀န္မရွိေတာ့။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဆးခန္းပိုင္ရွင္ႏွင့္ ေဆးခန္းအကူက အလုိအေလ်ာက္ ဆရာ၀န္မ်ားျဖစ္သြားၾကသည္ဟု ယင္းေဆးခန္းတြင္ အကူအလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ မမ်ဳိးမ်ဳိးကေျပာသည္။ “ဆရာ၀န္မရွိေပမယ့္ မရွိေၾကာင္းမေျပာခိုင္းဘူး။ တစ္ခါတစ္ခါ ကၽြန္မတို႔ေတာင္ လူနာေတြကို ေဆးထိုးေပးရတယ္”ဟု ႐ိုး႐ိုးဘဲြ႕ရတစ္ဦးျဖစ္သူက ၎မတတ္ကၽြမ္းေသာ ေဆးပညာႏွင့္ လူနာမ်ားအေပၚ လွည့္စားေနရျခင္းကို စိုးရြံ႕စြာေျပာဆိုသည္။ အမ်ားျပည္သူ က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈ အျဖစ္ အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းမ်ားက လူဦးေရသိပ္သည္းမ်ားျပားေသာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕စြန္ ဆင္ေျခဖံုးရပ္ကြက္မ်ားတြင္ မိုးတြင္းကာလ မႈိေပါက္သလို ေနရာယူလာၾကသည္။ ဆင္ေျခဖံုးရပ္ ကြက္မ်ားအတြင္းရွိ ပုဂၢလိကေဆးခန္းငယ္မ်ား၌ လိုင္စင္ရအပ္ပုန္းမ်ားက အေပါစား က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကိုသာ မွီခိုေနရသည့္ လူနာမ်ားကို လွည့္ျဖားကုသေနျခင္းသည္ မလိုလားအပ္ေသာ ျပႆနာမ်ားအေပၚ ဦးတည္ေနေၾကာင္း ဆရာ၀န္အသိုင္းအ၀ိုင္းက သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
ယခင္က ညေနပိုင္းမွသာ ေဆးခန္းဖြင့္သည့္ အေလ့အထရွိခဲ့ေသာ္လည္း စီးပြားေရး အကြက္ျမင္ သူအခ်ဳိ႕က ႏွစ္ဆယ့္ေလးနာရီ အခ်ိန္ျပည့္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးသည့္ အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းမ်ားကို ဖြင့္လွစ္ၾက၏။ ေဆးပညာဘဲြ႕ရ ေက်ာင္းဆင္းၿပီးခါစ ဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္မ၀င္ရေသးေသာ ဆရာ၀န္မ်ားကို အခ်ိန္ပိုင္းငွားရမ္း၍ လုပ္ကိုင္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဆရာ၀န္အလြယ္တကူ ငွားရမ္းမရေသာ အခ်ဳိ႕ေဆးခန္းမ်ားတြင္ ေဆးခန္းဖြင့္လွစ္ထားသူႏွင့္ ေဆးခန္းအကူတို႔က က်န္းမာေရး အသိပညာ အားနည္းေသာ လူနာမ်ားကို ဆရာ၀န္မ်ားသဖြယ္ ဟန္ေဆာင္၍ ေဆးကုသမႈေပးေနျခင္း မ်ား ေတြ႕လာရသည္။
“ေဆးခန္းပိုင္ရွင္က ဆရာ၀န္မရွိဘူးလို႔ လာတဲ့လူနာကိုေျပာရင္ မႀကိဳက္ဘူး”ဟု မမ်ဳိးမ်ဳိးက ၎ေန႔စဥ္ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ ေဆးခန္း၏အေျခအေနကို ေျပာျပသည္။ နားၾကပ္ကို လည္ပင္းမွာခ်ိတ္ဆဲြသည္။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ေပး၊ ဟိုစမ္းသည္စမ္းျပဳလုပ္ကာ တတ္ကၽြမ္းသူသဖြယ္ ေရာဂါရွာေဖြမႈျပဳလုပ္ၾကသည္။ ဗိုက္ေအာင့္လွ်င္ ဘာေဆးေသာက္၊ ေခါင္းကိုက္ဖ်ားနာႏွင့္ ၀မ္းေလွ်ာ အစရွိသည့္ေရာဂါမ်ားျဖစ္လွ်င္ ဘာေဆးေသာက္ရမည္ စသည့္ သာမန္ေဆးပညာအသိကို အေျခခံၿပီး ကုသမႈေပးၾကသည္။ ထိုမွ်မက အသားေဆး၊ အေၾကာေဆး စသည္တို႔ကို ေဆးထိုးအပ္ကိုင္ကာ လက္ရဲဇက္ရဲျပဳမူသည္။ အၿပိဳင္အဆိုင္ျဖစ္ေနေသာ အေထြေထြေရာဂါကုေဆးခန္း ေစ်းကြက္တြင္ မိမိေဆးခန္း၌ ဆရာ၀န္မရွိလွ်င္ အျခားေဆးခန္းသို႔ လမ္းၫႊန္မႈမေပးၾက။ အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွး႐ႈကာ လူနာမ်ားမ်ားရရွိေရး... ဒို႔အေရး ျဖစ္လာပါသည္။
“အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ဆရာ၀န္မရွိရင္ တခ်ဳိ႕ေဆးခန္းပိုင္ရွင္ေတြက သူတို႔ကိုယ္တုိင္ ၀င္ၿပီးကုသတာေတြ လုပ္လာၾကတယ္။ ဆရာ၀န္မရွိရင္ မရွိဘူးေျပာၾကေပါ့။ လူနာေတြက သူတို႔ရဲ႕ အစမ္းသပ္ခံမဟုတ္ဘူး” ဟု ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္၌ ႏွစ္ဆယ့္ေလးနာရီ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းတစ္ခု တြင္ အခ်ိန္ပိုင္းလုပ္ကိုင္ေနသူ ေဒါက္တာထူးလြင္ကေျပာသည္။ လူနာမ်ားအေနျဖင့္ ေရာဂါအေသး အမႊားမွအစ မိမိတို႔၏က်န္းမာေရးအေျခအေနကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု သိရွိလိုၾကၿပီး တတ္ကၽြမ္းနားလည္ေသာ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္၏ မွန္ကန္အားကိုးထုိက္ေသာ လမ္းၫႊန္ကုသမႈကို လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ေဆးခန္းမ်ား အေနျဖင့္လည္း ေပးေဆာင္ရေသာ အခေၾကးေငြႏွင့္ ထိုက္တန္ေသာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ေပးရ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါဆရာ၀န္က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
“ေဆးခန္းေတြမွာ ဆရာ၀န္မရွိရင္ ေနာက္တစ္ေယာက္ကို ခဏတာ၀န္ယူခုိင္းၿပီး ထုိင္ခုိင္းရပါတယ္။ သူနာျပဳဆရာမေတြ၊ ေဆးခန္းအကူေတြက လူနာေတြကို တာ၀န္ခံဆရာ၀န္မရွိခ်ိန္မွာ ေဆးကုသေပးေနတာက တရားမ၀င္ဘူး။ ဒီလိုလုပ္လို႔မရဘူး။ ေဆးကုသခြင့္လုိင္စင္မရွိဘဲလုပ္ရင္ ေဆးခန္းလုိင္စင္ကို သိမ္းလို႔ရတယ္။ ဆရာ၀န္မရွိခ်ိန္မွာ ဒီလိုမ်ဳိးလုပ္လို႔ လူနာတစ္ခုခုျဖစ္သြားရင္ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။ ျပႆနာတစ္စုံတစ္ရာျဖစ္လို႔ တုိင္တန္းရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ သက္ဆုိင္ရာက စစ္ေဆးေတြ႕ရွိရင္ ဥပေဒအရအေရးယူလို႔ရတယ္”ဟု က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ကေျပာၾကားသည္။ ေဆးခန္းဖြင့္လွစ္သည္မွာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္သည္ႏွင့္အမွ် ဆရာ၀န္မ်ားထံမွတစ္ဆင့္ မည္သည့္ေရာဂါျဖစ္လွ်င္ မည္ကဲ့သုိ႔ေသာ ေဆးေသာက္ရမည္ကို ေဆးခန္းအကူမ်ားႏွင့္ ပိုင္ရွင္ျဖစ္သူတို႔က နားလည္လာၾကသည္။
သို႔ေသာ္ အဆိုပါ အေျခခံအသိ အနည္းငယ္သည္ အသက္အရြယ္ႏွင့္လိုက္၍ ေပးရမည့္ ေဆးပမာဏ၊ ျဖစ္ပြားသည့္လကၡဏာမ်ား ဆင္တူသေယာင္ရွိေသာ္လည္း ကဲြျပားမႈရွိေသာ ေရာဂါမ်ားကို သိရွိႏိုင္ရန္ႏွင့္ ကၽြမ္းက်င္သည့္ သမားေတာ္အထူးကုမ်ားႏွင့္ ဆက္လက္ျပသရန္ လို၊ မလို စသည္တို႔ကို သိရွိႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ အခ်ဳိ႕ေဆးခန္းပိုင္ရွင္မ်ားမွာ အစိုးရေဆး႐ံုမ်ားမွ အနီ၀တ္၊ အျပာ၀တ္ စသည့္ သူနာျပဳဆရာမမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ဆရာ၀န္ႏွင့္ျပမည္ဟု စိတ္ဆံုးျဖတ္ကာ လာေရာက္ေသာ လူနာမ်ားအတြက္ ေက်နပ္မႈကို ေပးစြမ္းႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ ဆရာ၀န္မ်ားသာ ကုသႏိုင္ေသာ ေရာဂါအေျခအေနမ်ဳိးကို အခ်ိန္ေႏွာင္းမွ သိခြင့္ရခဲ့လွ်င္ အပ္ႏွင့္ထြင္းရမည့္အရာကို ပုဆိန္ႏွင့္ထြင္းရမည့္ အေျခအေနမ်ဳိး လူနာမ်ားအေနျဖင့္ ႀကံဳေတြ႕လိုမည္မဟုတ္ပါ။ “ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္ျဖစ္တာၾကာလို႔ ေဆးခန္းသြားျပတာ။ နားၾကပ္နဲ႔စမ္းတယ္။ ဘာျဖစ္တာလဲ။ ဘာေရာဂါလဲမေျပာဘူး။ ေဆးထိုးၿပီး ေဆးေျခာက္ခြက္စာ ေပးလိုက္တယ္။ ေနာက္မွသိတာက အဲဒီသူက ဆရာ၀န္မဟုတ္ဘူးတဲ့”ဟု အသက္ ၂၀ အရြယ္ လႈိင္သာယာ စက္မႈဇုန္(၅)မွ အလုပ္သမားတစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုျပည့္ၿဖိဳးက သူႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္ မ်ားကို ေျပာျပသည္။
ေဆးခန္းလိုင္စင္ ေလွ်ာက္ေသာအခါ တာ၀န္ခံဆရာ၀န္တစ္ဦးဦးနာမည္ျဖင့္ ေလွ်ာက္ထား၍ စီးပြားေရးအရ ေဆးခန္းပိုင္ရွင္မ်ားက တတ္ကၽြမ္းနားလည္သူမ်ားအား အခ်ိန္ပိုင္းငွားရမ္းလုပ္ကိုင္ၾကၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံေဆးေကာင္စီက အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ရရွိထားေသာ ေဆးပညာဘဲြ႕ရမ်ားသာ ေဆးကုသခြင့္ရွိေၾကာင္း၊ ယခုကဲ့သို႔ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားရွိေနျခင္းကို ေသခ်ာစိစစ္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္မွ အၿငိမ္းစားၿမိဳ႕နယ္ဆရာ၀န္တစ္ဦးကေျပာသည္။
က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ မႈေပးေသာ ေဆးခန္းမ်ားတြင္ နာမက်န္းျဖစ္ေသာ လူနာမ်ားအား ကုသမႈႈေပးရာ၌ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ ေဆးပညာဘဲြ႕ရ ဆရာ၀န္မ်ားသာ ေဆးထုိးအပ္ ကိုင္ခြင့္ရွိသည္။ မည္သည့္ေရာဂါျဖစ္သည္၊ မည္သည့္ေဆးထုိးမည္ စသည့္ မိမိကုိယ္ပိုင္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ ကုသမႈေပးရေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆးခန္းအကူလူမ်ားႏွင့္ သူနာျပဳဆရာမမ်ားက ျပဳလုပ္ခြင့္မရွိေပ။ ပုဂၢလိကအေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းမ်ားတြင္ တာ၀န္ခံပုဂိၢဳလ္ႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ေပးသူ တို႔၏ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား ပ်က္ကြက္ပါက သတ္မွတ္ထားေသာ ဒဏ္ေငြ႐ိုက္ျခင္း၊ လိုင္စင္ကို အကန္႔အသတ္ျဖင့္ ရပ္ဆိုင္းျခင္း၊ လိုင္စင္ပယ္ဖ်က္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံေဆးေကာင္စီ ၏ ပုဂၢလိကက်န္းမာေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းထားသည္။
ထို႔အျပင္ တာ၀န္ခံပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ေပးသူတို႔ ေပါ့ေလ်ာ့စြာေဆာင္ရြက္မႈမ်ားအေပၚ တရားမနစ္နာမႈဥပေဒအရ တရားစဲြဆိုႏိုင္ၿပီး အေရးယူခံရျခင္းမွ ကင္းလြတ္ခြင့္မရွိဟု အထက္ပါဥပေဒတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီ အေနျဖင့္လည္း ေဆးခန္းလိုင္စင္၊ အခြန္ေဆာင္မႈ၊ တာ၀န္ခံဆရာ၀န္၏ ေဆးကုသခြင့္လိုင္စင္ စသည္တို႔ကို ႏွစ္စဥ္စစ္ေဆးေပးေနေသာ္လည္း ယခုကဲ့သို႔ လက္တစ္လံုးျခား လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကို အတိအက်သိရွိႏိုင္ရန္ ခက္ခဲမည္ဟု ေမးျမန္းမႈျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အေထြေထြေရာဂါကုဆရာ၀န္မ်ားက ေျပာၾကားၾကသည္။
“တစ္ႏွစ္တစ္ခါ စစ္႐ံုနဲ႔ေတာ့ အခုလို မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႕ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို ေတြ႕ရမွာမဟုတ္ဘူး”ဟု အေထြေထြေရာဂါကုဆရာ၀န္ ေဒါက္တာစည္သူ ကေျပာသည္။ အစိုးရ၏ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို အျပည့္အ၀ အားကိုးမႈ မျပဳႏိုင္ေသးေသာ ဆင္းရဲသားျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ ရပ္ကြက္ အတြင္း ဖြင့္လွစ္ထားေသာ အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းမ်ား တြင္သာ မိသားစုက်န္းမာေရး အတြက္ ေျဖရွင္းေနရျခင္းျဖစ္သည္။
“အရမ္းႀကီးေရာဂါသည္းေနမွ ေဆးခန္းကိုလာတာ။ ေတာ္႐ံုတန္႐ံုဆို စပ္ေဆးနဲ႔ပဲၿပီးတာ”ဟု ႏွစ္ဆယ့္ေလးနာရီ ၀န္ေဆာင္မႈေပးေသာ အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းတစ္ခုမွ ထြက္လာသူ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္အရြယ္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးကေျပာသည္။ ေဆးခန္းရွိလွ်င္ ဆရာ၀န္ရွိသည္ဟု အားကိုး ထင္မွတ္၍ လာေရာက္ၾကေသာ လူနာမ်ားအား မွ်တေသာေငြေၾကးျဖင့္ အရည္အေသြးျမင့္ မားေသာ ၀န္ေဆာင္မႈ ေပးေရးသည္ ပုဂၢလိကအေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းမ်ား၏ တာ၀န္ျဖစ္သည္ဟု က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ၫႊန္ၾကားထားသည္။
ရဲေနာင္
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕စြန္ ဆင္ေျခဖံုး ရပ္ကြက္ တစ္ခုတြင္ အစိမ္းေရာင္ ဆိုင္းဘုတ္ ငယ္ေလးမ်ား တန္းစီခ်ိတ္ ထားသည့္ ေဆးခန္းတစ္ခုကို ေတြ႕ရသည္။ အေထြေထြ ေရာဂါကု၊ ကေလးအထူးကု၊ သားဖြားမီးယပ္ စသည္ျဖင့္ အစံုျဖစ္သည္။ ၂၄ နာရီ ဖြင့္လွစ္သည့္ ေဆးခန္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ထင္ထင္ရွားရွားေရး ထားသည္။ ေဆးခန္း အတြင္း ၀င္ၾကည့္လိုက္သည့္ အခါ ဆိုင္းဘုတ္ခ်ိတ္ ထားေသာ ဆရာ၀န္ တစ္ေယာက္မွ မရွိ။ ပုံမွန္အားျဖင့္ အေထြေထြေရာဂါကု ဆရာ၀န္ တစ္ဦး ရွိသည္။
သုိ႔ေသာ္ ညေန ၃ နာရီေက်ာ္လွ်င္ ဆရာ၀န္မရွိေတာ့။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဆးခန္းပိုင္ရွင္ႏွင့္ ေဆးခန္းအကူက အလုိအေလ်ာက္ ဆရာ၀န္မ်ားျဖစ္သြားၾကသည္ဟု ယင္းေဆးခန္းတြင္ အကူအလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ မမ်ဳိးမ်ဳိးကေျပာသည္။ “ဆရာ၀န္မရွိေပမယ့္ မရွိေၾကာင္းမေျပာခိုင္းဘူး။ တစ္ခါတစ္ခါ ကၽြန္မတို႔ေတာင္ လူနာေတြကို ေဆးထိုးေပးရတယ္”ဟု ႐ိုး႐ိုးဘဲြ႕ရတစ္ဦးျဖစ္သူက ၎မတတ္ကၽြမ္းေသာ ေဆးပညာႏွင့္ လူနာမ်ားအေပၚ လွည့္စားေနရျခင္းကို စိုးရြံ႕စြာေျပာဆိုသည္။ အမ်ားျပည္သူ က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈ အျဖစ္ အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းမ်ားက လူဦးေရသိပ္သည္းမ်ားျပားေသာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕စြန္ ဆင္ေျခဖံုးရပ္ကြက္မ်ားတြင္ မိုးတြင္းကာလ မႈိေပါက္သလို ေနရာယူလာၾကသည္။ ဆင္ေျခဖံုးရပ္ ကြက္မ်ားအတြင္းရွိ ပုဂၢလိကေဆးခန္းငယ္မ်ား၌ လိုင္စင္ရအပ္ပုန္းမ်ားက အေပါစား က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကိုသာ မွီခိုေနရသည့္ လူနာမ်ားကို လွည့္ျဖားကုသေနျခင္းသည္ မလိုလားအပ္ေသာ ျပႆနာမ်ားအေပၚ ဦးတည္ေနေၾကာင္း ဆရာ၀န္အသိုင္းအ၀ိုင္းက သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
ယခင္က ညေနပိုင္းမွသာ ေဆးခန္းဖြင့္သည့္ အေလ့အထရွိခဲ့ေသာ္လည္း စီးပြားေရး အကြက္ျမင္ သူအခ်ဳိ႕က ႏွစ္ဆယ့္ေလးနာရီ အခ်ိန္ျပည့္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးသည့္ အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းမ်ားကို ဖြင့္လွစ္ၾက၏။ ေဆးပညာဘဲြ႕ရ ေက်ာင္းဆင္းၿပီးခါစ ဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္မ၀င္ရေသးေသာ ဆရာ၀န္မ်ားကို အခ်ိန္ပိုင္းငွားရမ္း၍ လုပ္ကိုင္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဆရာ၀န္အလြယ္တကူ ငွားရမ္းမရေသာ အခ်ဳိ႕ေဆးခန္းမ်ားတြင္ ေဆးခန္းဖြင့္လွစ္ထားသူႏွင့္ ေဆးခန္းအကူတို႔က က်န္းမာေရး အသိပညာ အားနည္းေသာ လူနာမ်ားကို ဆရာ၀န္မ်ားသဖြယ္ ဟန္ေဆာင္၍ ေဆးကုသမႈေပးေနျခင္း မ်ား ေတြ႕လာရသည္။
“ေဆးခန္းပိုင္ရွင္က ဆရာ၀န္မရွိဘူးလို႔ လာတဲ့လူနာကိုေျပာရင္ မႀကိဳက္ဘူး”ဟု မမ်ဳိးမ်ဳိးက ၎ေန႔စဥ္ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ ေဆးခန္း၏အေျခအေနကို ေျပာျပသည္။ နားၾကပ္ကို လည္ပင္းမွာခ်ိတ္ဆဲြသည္။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ေပး၊ ဟိုစမ္းသည္စမ္းျပဳလုပ္ကာ တတ္ကၽြမ္းသူသဖြယ္ ေရာဂါရွာေဖြမႈျပဳလုပ္ၾကသည္။ ဗိုက္ေအာင့္လွ်င္ ဘာေဆးေသာက္၊ ေခါင္းကိုက္ဖ်ားနာႏွင့္ ၀မ္းေလွ်ာ အစရွိသည့္ေရာဂါမ်ားျဖစ္လွ်င္ ဘာေဆးေသာက္ရမည္ စသည့္ သာမန္ေဆးပညာအသိကို အေျခခံၿပီး ကုသမႈေပးၾကသည္။ ထိုမွ်မက အသားေဆး၊ အေၾကာေဆး စသည္တို႔ကို ေဆးထိုးအပ္ကိုင္ကာ လက္ရဲဇက္ရဲျပဳမူသည္။ အၿပိဳင္အဆိုင္ျဖစ္ေနေသာ အေထြေထြေရာဂါကုေဆးခန္း ေစ်းကြက္တြင္ မိမိေဆးခန္း၌ ဆရာ၀န္မရွိလွ်င္ အျခားေဆးခန္းသို႔ လမ္းၫႊန္မႈမေပးၾက။ အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွး႐ႈကာ လူနာမ်ားမ်ားရရွိေရး... ဒို႔အေရး ျဖစ္လာပါသည္။
“အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ဆရာ၀န္မရွိရင္ တခ်ဳိ႕ေဆးခန္းပိုင္ရွင္ေတြက သူတို႔ကိုယ္တုိင္ ၀င္ၿပီးကုသတာေတြ လုပ္လာၾကတယ္။ ဆရာ၀န္မရွိရင္ မရွိဘူးေျပာၾကေပါ့။ လူနာေတြက သူတို႔ရဲ႕ အစမ္းသပ္ခံမဟုတ္ဘူး” ဟု ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္၌ ႏွစ္ဆယ့္ေလးနာရီ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းတစ္ခု တြင္ အခ်ိန္ပိုင္းလုပ္ကိုင္ေနသူ ေဒါက္တာထူးလြင္ကေျပာသည္။ လူနာမ်ားအေနျဖင့္ ေရာဂါအေသး အမႊားမွအစ မိမိတို႔၏က်န္းမာေရးအေျခအေနကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု သိရွိလိုၾကၿပီး တတ္ကၽြမ္းနားလည္ေသာ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္၏ မွန္ကန္အားကိုးထုိက္ေသာ လမ္းၫႊန္ကုသမႈကို လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ေဆးခန္းမ်ား အေနျဖင့္လည္း ေပးေဆာင္ရေသာ အခေၾကးေငြႏွင့္ ထိုက္တန္ေသာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ေပးရ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါဆရာ၀န္က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
“ေဆးခန္းေတြမွာ ဆရာ၀န္မရွိရင္ ေနာက္တစ္ေယာက္ကို ခဏတာ၀န္ယူခုိင္းၿပီး ထုိင္ခုိင္းရပါတယ္။ သူနာျပဳဆရာမေတြ၊ ေဆးခန္းအကူေတြက လူနာေတြကို တာ၀န္ခံဆရာ၀န္မရွိခ်ိန္မွာ ေဆးကုသေပးေနတာက တရားမ၀င္ဘူး။ ဒီလိုလုပ္လို႔မရဘူး။ ေဆးကုသခြင့္လုိင္စင္မရွိဘဲလုပ္ရင္ ေဆးခန္းလုိင္စင္ကို သိမ္းလို႔ရတယ္။ ဆရာ၀န္မရွိခ်ိန္မွာ ဒီလိုမ်ဳိးလုပ္လို႔ လူနာတစ္ခုခုျဖစ္သြားရင္ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။ ျပႆနာတစ္စုံတစ္ရာျဖစ္လို႔ တုိင္တန္းရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ သက္ဆုိင္ရာက စစ္ေဆးေတြ႕ရွိရင္ ဥပေဒအရအေရးယူလို႔ရတယ္”ဟု က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ကေျပာၾကားသည္။ ေဆးခန္းဖြင့္လွစ္သည္မွာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္သည္ႏွင့္အမွ် ဆရာ၀န္မ်ားထံမွတစ္ဆင့္ မည္သည့္ေရာဂါျဖစ္လွ်င္ မည္ကဲ့သုိ႔ေသာ ေဆးေသာက္ရမည္ကို ေဆးခန္းအကူမ်ားႏွင့္ ပိုင္ရွင္ျဖစ္သူတို႔က နားလည္လာၾကသည္။
သို႔ေသာ္ အဆိုပါ အေျခခံအသိ အနည္းငယ္သည္ အသက္အရြယ္ႏွင့္လိုက္၍ ေပးရမည့္ ေဆးပမာဏ၊ ျဖစ္ပြားသည့္လကၡဏာမ်ား ဆင္တူသေယာင္ရွိေသာ္လည္း ကဲြျပားမႈရွိေသာ ေရာဂါမ်ားကို သိရွိႏိုင္ရန္ႏွင့္ ကၽြမ္းက်င္သည့္ သမားေတာ္အထူးကုမ်ားႏွင့္ ဆက္လက္ျပသရန္ လို၊ မလို စသည္တို႔ကို သိရွိႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ အခ်ဳိ႕ေဆးခန္းပိုင္ရွင္မ်ားမွာ အစိုးရေဆး႐ံုမ်ားမွ အနီ၀တ္၊ အျပာ၀တ္ စသည့္ သူနာျပဳဆရာမမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ဆရာ၀န္ႏွင့္ျပမည္ဟု စိတ္ဆံုးျဖတ္ကာ လာေရာက္ေသာ လူနာမ်ားအတြက္ ေက်နပ္မႈကို ေပးစြမ္းႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ ဆရာ၀န္မ်ားသာ ကုသႏိုင္ေသာ ေရာဂါအေျခအေနမ်ဳိးကို အခ်ိန္ေႏွာင္းမွ သိခြင့္ရခဲ့လွ်င္ အပ္ႏွင့္ထြင္းရမည့္အရာကို ပုဆိန္ႏွင့္ထြင္းရမည့္ အေျခအေနမ်ဳိး လူနာမ်ားအေနျဖင့္ ႀကံဳေတြ႕လိုမည္မဟုတ္ပါ။ “ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္ျဖစ္တာၾကာလို႔ ေဆးခန္းသြားျပတာ။ နားၾကပ္နဲ႔စမ္းတယ္။ ဘာျဖစ္တာလဲ။ ဘာေရာဂါလဲမေျပာဘူး။ ေဆးထိုးၿပီး ေဆးေျခာက္ခြက္စာ ေပးလိုက္တယ္။ ေနာက္မွသိတာက အဲဒီသူက ဆရာ၀န္မဟုတ္ဘူးတဲ့”ဟု အသက္ ၂၀ အရြယ္ လႈိင္သာယာ စက္မႈဇုန္(၅)မွ အလုပ္သမားတစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုျပည့္ၿဖိဳးက သူႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္ မ်ားကို ေျပာျပသည္။
ေဆးခန္းလိုင္စင္ ေလွ်ာက္ေသာအခါ တာ၀န္ခံဆရာ၀န္တစ္ဦးဦးနာမည္ျဖင့္ ေလွ်ာက္ထား၍ စီးပြားေရးအရ ေဆးခန္းပိုင္ရွင္မ်ားက တတ္ကၽြမ္းနားလည္သူမ်ားအား အခ်ိန္ပိုင္းငွားရမ္းလုပ္ကိုင္ၾကၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံေဆးေကာင္စီက အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ရရွိထားေသာ ေဆးပညာဘဲြ႕ရမ်ားသာ ေဆးကုသခြင့္ရွိေၾကာင္း၊ ယခုကဲ့သို႔ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားရွိေနျခင္းကို ေသခ်ာစိစစ္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္မွ အၿငိမ္းစားၿမိဳ႕နယ္ဆရာ၀န္တစ္ဦးကေျပာသည္။
က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ မႈေပးေသာ ေဆးခန္းမ်ားတြင္ နာမက်န္းျဖစ္ေသာ လူနာမ်ားအား ကုသမႈႈေပးရာ၌ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ ေဆးပညာဘဲြ႕ရ ဆရာ၀န္မ်ားသာ ေဆးထုိးအပ္ ကိုင္ခြင့္ရွိသည္။ မည္သည့္ေရာဂါျဖစ္သည္၊ မည္သည့္ေဆးထုိးမည္ စသည့္ မိမိကုိယ္ပိုင္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ ကုသမႈေပးရေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆးခန္းအကူလူမ်ားႏွင့္ သူနာျပဳဆရာမမ်ားက ျပဳလုပ္ခြင့္မရွိေပ။ ပုဂၢလိကအေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းမ်ားတြင္ တာ၀န္ခံပုဂိၢဳလ္ႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ေပးသူ တို႔၏ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား ပ်က္ကြက္ပါက သတ္မွတ္ထားေသာ ဒဏ္ေငြ႐ိုက္ျခင္း၊ လိုင္စင္ကို အကန္႔အသတ္ျဖင့္ ရပ္ဆိုင္းျခင္း၊ လိုင္စင္ပယ္ဖ်က္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံေဆးေကာင္စီ ၏ ပုဂၢလိကက်န္းမာေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းထားသည္။
ထို႔အျပင္ တာ၀န္ခံပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ေပးသူတို႔ ေပါ့ေလ်ာ့စြာေဆာင္ရြက္မႈမ်ားအေပၚ တရားမနစ္နာမႈဥပေဒအရ တရားစဲြဆိုႏိုင္ၿပီး အေရးယူခံရျခင္းမွ ကင္းလြတ္ခြင့္မရွိဟု အထက္ပါဥပေဒတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီ အေနျဖင့္လည္း ေဆးခန္းလိုင္စင္၊ အခြန္ေဆာင္မႈ၊ တာ၀န္ခံဆရာ၀န္၏ ေဆးကုသခြင့္လိုင္စင္ စသည္တို႔ကို ႏွစ္စဥ္စစ္ေဆးေပးေနေသာ္လည္း ယခုကဲ့သို႔ လက္တစ္လံုးျခား လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကို အတိအက်သိရွိႏိုင္ရန္ ခက္ခဲမည္ဟု ေမးျမန္းမႈျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အေထြေထြေရာဂါကုဆရာ၀န္မ်ားက ေျပာၾကားၾကသည္။
“တစ္ႏွစ္တစ္ခါ စစ္႐ံုနဲ႔ေတာ့ အခုလို မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႕ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို ေတြ႕ရမွာမဟုတ္ဘူး”ဟု အေထြေထြေရာဂါကုဆရာ၀န္ ေဒါက္တာစည္သူ ကေျပာသည္။ အစိုးရ၏ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို အျပည့္အ၀ အားကိုးမႈ မျပဳႏိုင္ေသးေသာ ဆင္းရဲသားျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ ရပ္ကြက္ အတြင္း ဖြင့္လွစ္ထားေသာ အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းမ်ား တြင္သာ မိသားစုက်န္းမာေရး အတြက္ ေျဖရွင္းေနရျခင္းျဖစ္သည္။
“အရမ္းႀကီးေရာဂါသည္းေနမွ ေဆးခန္းကိုလာတာ။ ေတာ္႐ံုတန္႐ံုဆို စပ္ေဆးနဲ႔ပဲၿပီးတာ”ဟု ႏွစ္ဆယ့္ေလးနာရီ ၀န္ေဆာင္မႈေပးေသာ အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းတစ္ခုမွ ထြက္လာသူ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္အရြယ္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးကေျပာသည္။ ေဆးခန္းရွိလွ်င္ ဆရာ၀န္ရွိသည္ဟု အားကိုး ထင္မွတ္၍ လာေရာက္ၾကေသာ လူနာမ်ားအား မွ်တေသာေငြေၾကးျဖင့္ အရည္အေသြးျမင့္ မားေသာ ၀န္ေဆာင္မႈ ေပးေရးသည္ ပုဂၢလိကအေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္းမ်ား၏ တာ၀န္ျဖစ္သည္ဟု က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ၫႊန္ၾကားထားသည္။
ရဲေနာင္