Why Some Hate Broccoli
အခါးကို အာရုံခံ ႏိုင္တဲ့ မ်ိဳးဗီဇေတြ တူညီေန တာေတာင္မွ တခ်ိဳ႕လူေတြက ပန္းေဂၚဖီစိမ္း (broccoli) စားတဲ့အခါ ဘာလို႔ သူမ်ားထက္ ပိုခါးတတ္ ၾကတာလဲ ဆိုတာ သိပၸံ ပညာရွင္ ေတြက ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိခဲ့ပါျပီ။
အခါးကို အာရုံခံ ႏိုင္တဲ့ မ်ိဳးဗီဇေတြ တူညီေန တာေတာင္မွ တခ်ိဳ႕လူ ေတြက ပန္းေဂၚဖီစိမ္း (broccoli) လိုအသီးအရြက္ ေတြကို ၾကိဳက္ၾကျပီး တခ်ိဳ႕ေတြက မၾကိဳက္ၾကတာ ဘာလို႔ဆိုတာ လ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ တစ္ခု အေနနဲ႔သာ ရွိေနခဲ့တာ ၾကာပါျပီ။ အခုဆိုရင္ သိပၸံ ပညာရွင္ ေတြကေပ်ာက္ ဆံုးေနတဲ့ ကြင္းဆက္ကို ေတြ႔ရွိခဲ့ပါျပီ။ အဲဒါ ကေတာ့ အခါးကို အရသာ ခံတဲ့ မ်ိဳးဗီဇဟာ ပန္းေဂၚဖီစိမ္းရဲ႕ အရသာကို လူေတြ ဘယ္လို တုန္႔ျပန္ သလဲ ဆိုတာကို ဆံုးျဖတ္ေပး ရံုသာမက အခါးကို အာရုံခံဖို႔ receptor ေတြကိုပါ တည္ေဆာက္ ေစတယ္လို႔ စက္တင္ဘာလထုတ္ American Journal of Clinical Nutrition ရဲ႕ေလ့လာ ေတြ႔ရွိခ်က္ အသစ္က ဆိုပါတယ္။
အခါး အရသာကို အာရုံခံတဲ့ မ်ိဳးဗီဇ TASR38 ဟာ၂မ်ိဳး လာပါတယ္။ တခ်ိဳ႕လူ ေတြမွာ တစ္မ်ိဳးထဲ သာပါျပီး တခ်ိဳ႕ကေတာ့ လြန္လြန္ကဲကဲ တံု႔ျပန္ ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေတာ္ေတာ္ ေလးကို သူမ်ားထက္ ပိုျပီး ခါးတတ္တာ ဒါမွမဟုတ္ အခါးကို မသိတာ၊ အရမ္းခါးမွ ခါးမွန္းသိတာ၊ ၾကာၾကာ ၀ါးမွ ခါးမွန္းသိ ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ကေတာ့ ဒီမ်ိဳးဗီဇ တစ္ခုစီသာ ပါတတ္တာမို႔ ဒီလူႏွစ္မ်ိဳးရဲ႕ ၾကားထဲမွာ သာမန္သာ ခါးတတ္ ၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီမ်ိဳးဗီဇ တူညီတဲ့ အလယ္အလတ္ ခါးတတ္ သူမ်ားဟာ အဲ့ဒီအခါးဓာတ္ ကို အာရုံခံ ႏိုင္စြမ္းမွာ ကြဲျပားျခားနား ၾကပါတယ္။ ေလ့လာမႈ တစ္ခုမွာ အခါး မ်ိဳးဗီဇ တူတဲ့လူ ၁၈ေယာက္ကို တူညီတဲ့ အခါး ပမာဏ ရွိတဲ့ ေသာက္စရာေတြ ေပးျပီး တိုင္းပါတယ္။ ပန္းေဂၚဖီစိမ္းလို မုန္လာဥနီ လိုမ်ိဳးေပါ႔။ ေလ့လာသူ ေတြက အစမ္းသပ္ခံ တစ္ေယာက္ ခ်င္းရဲ႕ လ်ွာမွာရွိတဲ့ အရသာခံ အဖုေလး ေတြဆီက အစမ္းတစ္ရူး နည္းနည္း စီယူျပီး စမ္းသပ္ ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အဲ့ဒီ အဖုေလး ေတြထဲမွာ အခါး အရသာကို ျဖစ္ေစတဲ့ သတင္းပို႔ခ်က္ ပါ၀င္တဲ့ messenger RNA (mRNA ေမာ္လီက်ဴး ပမာဏ ဘယ္ေလာက္ မ်ားမ်ားပါလဲ တိုင္းတာ ပါတယ္။ ထြက္လာတဲ့ ရလဒ္ေတြက mRNA ဘယ္ေလာက္ ရွိတယ္ ဆိုတာနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ပန္းေဂၚဖီစိမ္း ေပၚပါ၀င္တဲ့ အခါးဓာတ္ ေတြပါ။ mRNA မ်ားမ်ား ထုတ္လုပ္တဲ့ သူေတြက မ်ားမ်ား ခါးတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
Philadelphia မွာရွိတဲ့ Monell Chemical Senses Center က Danielle Reed ဆိုတဲ့ မ်ိဳးဗီဇ ဆိုင္ရာ ပညာရွင္ ကေတာ့ အရသာခံ ဆဲလ္ ေတြက mRNA ေတြရဲ႕ ပမာဏဟာ ဘာလို႔ အလယ္အလတ္သာ ခါးတတ္တဲ့ မ်ိဳးဗီဇ ရွိသူေတြဟာ အခါးဓါတ္ကို လြန္လြန္ကဲကဲ တုံ႔ျပန္တတ္ တာလဲ ဆိုတာ ေပ်ာက္ဆံုး ေနတဲ့ ကြင္းဆက္ ပါပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။ ေတြ႔ရွိခ်က္ ေတြက အရသာ ခံစားမႈရဲ႕ ရႈပ္ေထြးမႈ level အသစ္နဲ႔ လူတစ္ ေယာက္ စီတိုင္းရဲ႕ အစားအစာ ေတြအေပၚ အျမင္နဲ႔ ေရြးခ်ယ္မႈေတြ ျပင္းထန္စြာ ကြဲျပား ရတာကို ျပသေန တယ္လုိ႔ ေလ့လာသူ ေတြကဆို ပါတယ္။ ေတြ႔ရွိခ်က္ ေတြက လ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ တစ္ခုကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ ခဲ့ေပမယ့္ အဲ့ဒါဟာ ေနာက္ထပ္ ေမးခြန္း ေတြကို ဖြင့္လိုက္တဲ့ တံခါး အသစ္ တစ္ခု ျဖစ္ေန ျပန္ပါတယ္။ အဓိက ေမးခြန္း ကေတာ့ mRNA ေတြဘယ္ေလာက္ ထုတ္နုိင္ သလဲ ဆိုတာနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ ခါးသလဲ ဆိုတာကို အက်ိဳး ဘယ္လို သက္ေရာက္သလဲ၊ ဒါဟာ အစားအစာနဲ႔ အသက္ေပၚ မူတည္ သလား ဆိုတာပါပဲလို႔ ေနာက္ထပ္ ပါ၀င္ ေလ့လာသူ တစ္ ေယာက္ ျဖစ္တဲ့ Julie Mennella ဆိုတဲ့ ဖြံျဖိဳးမႈ စိတ္ပညာရွင္က ဆိုပါတယ္။ mRNA နဲ႔ဓါတ္စာ ေတြရဲ႕ ဆက္စပ္မႈ ကေတာ့ ေ၀၀ါး ေနဆဲပါ။ အရင္ ေလ့လာမႈ ေတြအရ ကေတာ့ ဓါတ္စာ ေတြဟာ အာဟာရ ေခ်ဖ်က္မႈနဲ႔ ဇီ၀ရုပ္တြင္း ျဖစ္ပ်က္မႈမွာ ပါ၀င္တဲ့ မ်ိဳးဗီဇ ေတြအေပၚ သက္ေရာက္ ပါတယ္ တဲ့။ ဆိုေတာ့ကာ အခါးကို အာရံုခံဖို႔ receptor ေတြေဖာ္ျပတာ နည္းတဲ့သူ ေတြက အသီးအရြက္ ေတြကို နည္းနည္းပဲ ခါးတတ္ျပီး အဲ့ဒီ အသီးအရြက္ေတြ မ်ားမ်ား ပုိစားၾကမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေလ့လာသူ ေတြက ဆိုပါတယ္။ ေျပာင္းျပန္ အေနနဲ႔ ကေတာ့ အခါးမ်ားမ်ား စားလို႔ မ်ိဳးဗီဇ ေဖာ္ျပမႈေတြ ေျပာင္းသြား တာလဲ ျဖစ္ႏိုင္တာ ပဲလို႔ ေလ့လာသူ ေတြက ဆိုပါတယ္။
Images from healthyrecipesblogs, farm3.staticflickr, farm6.staticflickr. Source: livescience.com
Author Mai Shine
MYMC