ေဒါသအိုုးမ်ား ႏွလံုုးႏွင္႔ ေလ သတိထား
ျမန္မာရုုပ္ရွင္ဇာတ္လမ္းေတြထဲမွာ ဇာတ္ေဆာင္ေတြ ေဒါသထြက္ရင္း Stroke ေလျဖတ္သတိလစ္၊ Heart Attack ႏွလံုုးတိုုက္ခိုုက္ခံရတာေတြကိုု မႀကာခဏ ေတြ႔ရေလ႔ ရွိပါတယ္။ စာေရးသူ ငယ္ငယ္က ဒါမ်ိဳးေတြကိုု ရုုပ္ရွင္ထဲမွာ ျမင္ရရင္ အမႈမဲ႔ အမွတ္မဲ႔ပါပဲ။ ဒါရိုုက္တာက ဇာတ္နာေအာင္ ပိုုျပီးလုုပ္တယ္လိုု႔ ထင္တဲ႔အခါလည္း ထင္တာေပါ႔။ တခါတေလလည္း ဇာတ္ေဆာင္ေတြကိုု အမူအယာ ပိုုလြန္းတယ္ဆိုုျပီး အျမင္ေတာင္ ကပ္မိသလိုုလိုု။
စာေရးသူ ဆရာ၀န္ေပါက္စ ျဖစ္လာေတာ႔လည္း ဒါမ်ိဳးေတြဟာ တမင္ ဇာတ္လမ္းဆင္တယ္လိုု႔ ထင္ဆဲပါပဲ။ တကယ္ေတာ႔ ေဒါသဆိုုတာ ရုုပ္ရွင္ထဲမွာတင္မကဘူး အျပင္မွာလည္း တကယ္ကိုု ေႀကာက္စရာ ေကာင္း ပါတယ္။ အခုု ေခတ္ပၚ ေဆးသုုေတသန စာတမ္းေတြအရ ဆိုုရင္ ေဒါသေႀကာင္႔ ႏွလံုုးအတိုုက္အခိုုက္ ခံရသူ ေလျဖတ္သူေတြ မနည္းပါဘူး။ ဒီ စာတမ္းေတြကိုု စံနစ္တက် ေပါင္းစည္းသံုုးသပ္ထားတဲ႔ ေဆး ပညာဆိုုင္ရာ စာတမ္းတစ္ခုုအရဆိုုရင္ ေဒါသေပါက္ကြဲျပီး ၂ နာရီအတြင္းမွာ ႏွလံုုးတိုုက္ခိုုက္ခံရသူေတြဟာ သာမာန္လူေတြထက္ ၅ ဆ မ်ားျပီး ေလျဖတ္သူ ၃ ဆ ရွိတယ္လိုု႔ ေျပာပါတယ္။
ေရွးေဟာင္း က်မ္းဂန္ေတြထဲကအတိုုင္း က်န္းမာေရးအတြက္ဆိုုရင္ ကံ၊ စိတ္၊ ဥတုု၊ အာဟာရ ေလး မ်ိဳးေႀကာင္႔ ေရာဂါျဖစ္တတ္တယ္ ဆိုုတဲ႔အတိုုင္း ဆိုုေတာ႔ စိတ္ေႀကာင္႔ ေရာဂါရတာ အထူးအဆန္းေတာ႔ မဟုုတ္လွပါဘူး။အခုုေခတ္ တကမၻာလံုုးမွာ လူတိုုင္းလိုုလိုု စား၀တ္ေနေရး အတြက္ ေန႔စဥ္ လႈပ္ရွားႀကရတဲ႔ အခါ ေသာကေတြနဲ႔ ၀န္ပိေနတတ္ႀကပါတယ္။ တခါတေလ အလုုပ္မွာ မတတ္သာလိုု႔ ေအာင္႔အီး သည္းျငီးခံေပမယ္႔ စိတ္ကုုိဖိအုုပ္ထားရတာ မလြယ္လွပါဘူး။ အေႀကာင္းေလးနည္းနည္း တိုုက္ဆိုုင္တဲ႔ အခါ ေပါက္ကြဲေလ႔ ရွိႀကပါတယ္။
ေသာကမ်ားရင္ လူေတြက အထိမခံ ေရႊပန္းကန္ ျဖစ္ေလ႔ ရွိႀကတယ္ မဟုုတ္ပါလား။ တခါတေလ ဘာမွ မဟုုတ္တာေလးနဲ႔ကိုု စိတ္တိုု ေဒါသ ထြက္ေနေလ႔ ရွိႀကတယ္။ ေဘးလူက နည္းနည္းေလး အသံက်ယ္ က်ယ္နဲ႔ သီးခ်င္း ဖြင္႔တာမ်ိဳးေတာင္ လူက သည္းမခံႏိုုင္ေတာ႔ဘူး။ လူတစ္ေယာက္ ေဒါသထြက္တဲ႔ အခါ ေသာကေဟာ္မုုန္းလိုု႔ ေခၚတဲ႔ မေကာင္းတဲ႔ ဓါတုုပစၥည္းေတြ ကိုုယ္ခႏၱာထဲကေန အေျပးအလႊား ထြက္လာေတာ႔တာပါပဲ။ အဲဒီဓာတုုပစၥည္းေတြထဲမွာ အယ္ဒရီနယ္လင္လိုု႔ေခၚတဲ႔ ဓာတ္တစ္မ်ိဳးလည္း ပါတာေပါ႔။ ဒီဓာတ္ဟာ ကမၻာဦးတည္းက လူသားေတြအတြက္ အႏၱရာယ္ႀကံုုလိုု႔ ေႀကာက္လန္႔ တႀကား ေျပးလႊားလႈပ္ရွားႏိုုင္ေအာင္ သဘာ၀က ေပးထားတဲ႔ သဘာ၀လက္ေဆာင္ပါ။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ကိုု တက္ေစတယ္၊ ေသြးခုုန္ႏႈန္းပိုု ျမန္ေစတယ္။ ေသေရးရွင္ေရးအတြက္ ဒီဓာတ္ေတြက မရွိမျဖစ္ေပ မယ္႔ ေဒါသေပါက္ကြဲလိုု႔ ဒီဓာတ္ေတြ သိပ္မ်ားလာရင္ ဒုုကၡလွလွ ေပးႏိုုင္ပါတယ္။
ေဒါသေႀကာင္႔ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ရုုတ္တရက္ ေဆာင္႔ျပီး တက္လာတဲ႔အခါ ကိုုယ္ခႏၷာက ရုုတ္တရက္ဆိုုရင္ ဒဏ္မခံႏိုုင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အသက္ငယ္စဥ္တုုန္းက ေသြးေႀကာေတြကေကာင္းေသးေတာ႔ ခံႏိုုင္ရည္ ရွိေပမယ္႔ အသက္ကေလး ရလာတဲ႔အခါ ေသြးေႀကာေတြကလည္း မငယ္ေတာ႔ပါဘူး။ အသက္နဲ႔အတူ ေသြးေႀကာေတြ အသက္ႀကီးလာတဲ႔အခါ ေပ်ာ႔ေျပာင္းမႈ နည္းလာပါတယ္။ တစ္သက္လံုုး စားထား ေသာက္ထား ခႏၱာကိုုယ္ကိုု လွ်စ္လွ်ဴရႈထားမိခဲ႔ရင္ ေသြးေႀကာေတြ ခ်ိဳးကပ္ျပီး ပိုုလိုု႔ ဆိုုးတာေပါ႔။ အိမ္အိုု အိမ္ေဟာင္းက ပိုုက္အိုုပိုုက္ေဟာင္းေတြကိုု ျမင္ႀကည္႔ပါလား။ သံေခ်းတက္ေနတဲ႔ ပိုုက္ေတြကိုု အင္ဂ်င္ အားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ေရမ်ားမ်ားသြင္းႀကည္႔ရင္ ဘယလိုုေနမယ္ ထင္သလည္း။ တစ္ေနရာရာကေတာ႔ ပိုုက္ ေပါက္မွာေပါ႔။ ႏွလံုုးေသြးေႀကာေတြ ဦးေဏွာက္ေသြးေႀကာေတြလည္း ဒီလိုုပါပဲ၊ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ရုုတ္တရက္ ေဆာင္႔တက္လာရင္ အေျခအေန မေကာင္းႏိုုင္ပါ ဘူး။ ေဒါသ ကိုု ေရွ႔ထားမိရင္ေတာ႔ ႏွလံုုးတိုုက္ခိုုက္ခံရတာ၊ ေလျဖတ္တာေတြကိုု ဖိတ္ေခၚေနသလိုုပါပဲ။
ေဒါသဆိုုတဲ႔ အမ်ိဳးကလား ေျပာရတာသာလြယ္တယ္။ သူသူကုုိယ္ကိုုယ္ ဘယလိုုလုုပ္ျပီး ထိန္းလိုု႔ လြယ္ပါ႔မလည္း။ မလြယ္ေပမယ္႔လည္း အသက္နဲ႔ ပါတ္သက္လာျပီဆိုုေတာ႔ ထိန္းကိုု ထိန္းခ်ဳပ္ရမွာေပါ႔။ “ကာကြယ္ျခင္းသည္ ကုုသျခင္းထက္ ပိုုျပီး ထိေရာက္သည္” ဆိုုတဲ႔စကားကလည္း ႀကားလြန္းလိုု႔ လူတိုုင္းလိုု ရိုုးအီေနေလာက္ပါျပီ။ ႏွလံုုးတိုုက္ခိုုက္ခံရျပီ၊ ေလျဖတ္ျပီ ဆိုုရင္ေတာ႔ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေဆး၀ါး ကိရိယာပစၥည္းေတြစံုုစံုု အသက္အႏၱရာယ္ကိုု လြယ္ထားရတာပါ။ တိုုးတက္တဲ႔ ႏိုုင္ငံေတြမွာေတာင္ ဒီေရာဂါ ၂ မ်ိဳးက လူအသတ္ဆံုုး တရားခံေတြပါ။ ေငြေႀကး ဘယ္ေလာက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ တတ္ႏိုုင္ပါတယ္ ဆိုုပါေစ အေရးေပၚျဖစ္တဲ႔ ေရာဂါေတြမ်ိုု႔လိုု႔ ျဖစ္ျပီ ဆိုုရင္ေတာ႔ တာ႔တာပါပဲ။
အနာသိရင္ ေဆးရွိပါတယ္။ ေဒါသေႀကာင္႔ ျဖစ္တဲ႔ေရာဂါကေတာ႔ ေဒါသကိုုပဲ ထိန္းရေတာ႔မွာေပါ႔။ ငါ႔ပိုုင္တဲ႔ ေဒါသ ငါ႔ဟာငါ ျဖစ္တယ္ကြာ ဘာျဖစ္လည္းဆိုုရင္ေတ႔လည္း ေရြးခ်ယ္ႏိုုင္ပါတယ္။ “ေဒါသနဲ႔ သင္႔ က်န္းမာေရး သင္ ႀကိဳက္ရာေရြးလိုု႔”ပဲ ဆိုုရေတာ႔မွာေပါ႔။ ေဒါသကိုု ထိန္းခ်င္ရင္ေတာ႔ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ႔ နည္းလမ္းက အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိႏိုုင္ပါတယ္။ ပထမဆံုုးေတာ႔ ကိုုယ္က ေဒါသထြက္ေနျပီဆိုုရင္ ထြက္ေနတာကိုု သိရမွာေပါ႔။ သတိနဲ႔ ထိန္းရမွာပါပဲ။ ကိုုယ္႔ကိုုယ္ကိုု “ငါ ေဒါသစိတ္ေတြ မ်ားေနျပီလား” ဆိုုျပီး ဆန္းစစ္ႀကည္႔ပါ။ ဘာစမ္းသပ္ခမွ မကုုန္ပါဘူး။ ေဒါသစိတ္ေတြ သိပ္မ်ားေနရင္ ကိုုယ္နဲ႔ သင္႔ေတာ္တဲ႔ နည္းလမ္းကိုု ရွာပါ။ စိတ္ေျပာင္းဖိုု႔၊ ပါတ္၀န္းက်င္ေျပာင္းဖိုု႔ လိုုသလား ေျပာင္းႏိုုင္သလား။ စိတ္ဆိုုတာက စိတ္နဲ႔ပဲ ျပဳျပင္ရတာပါ။ တရားမွတ္ျခင္းကလည္း ေဒါသစိတ္ကိုု ကုုစားတဲ႔ နည္းလမ္းေတြထဲက ထိေရာက္တဲ႔ နည္း တစ္မ်ိဳးပါပဲ။ လိုုအပ္ရင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသင္႔ရင္လည္း ျပရမွာေပါ႔။ စိတ္ျခိမ္ေဆးဆိုု တာကလည္း ေဆးျမီးတိုုမိုု႔လိုု႔ အထူးကုုဆရာ၀န္ေတြအေနနဲ႔ လူတိုုင္းကိုု စိတ္ျငိမ္ေဆးေတြ ေရရွည္ေပးေလ႔ မရွိပါဘူး။ Counselling စိတ္အေျခအေန ျပဳျပင္ကုုစားမႈကလည္း အေထာက္အကူ ျပဳႏိုုင္ပါတယ္။
စာေရးသူ ေျပာခ်င္တဲ႔ အဓိက လိုုရင္းအခ်က္ကေတာ႔ “ေဒါသအိုုးမ်ား ႏွလံုုးႏွင္႔ ေလ သတိထား” ဆိုုတဲ႔ စကားပါပဲ။ ေဒါသကိုု ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းျဖင္႔ ႏွလံုုးတိုုက္ခိုုက္ခံရမႈနဲ႔ ေလျဖတ္ေရာဂါေတြကိုု ကာကြယ္ႀကပါစိုု႔လိုု႔ ဆိုုပါရေစ။ ။
ျမန္မာႏွလံုုးေဖာင္ေဒးရွင္း