Viagra in Heart Disease ႏွလံုးေရာဂါ နဲ႔ (ဗိုင္ယာဂရာ)
ေယာက္်ားေတြ Male sexual dysfunction ပန္းညွိဳး-ပန္းေသျဖစ္ရင္ သံုးတဲ့ Viagra (ဗိုင္ယာဂရာ) ေဆးဟာ အမ်ားစုမွာ ဘာမွ စိုးရိမ္စရာ မရွိပါ။ လိင္ဆက္ဆံမႈ အားနည္း တတ္တဲ့ အသက္နဲ႔ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ အသက္က ဆင္တူေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ Heart disease ႏွလံုးေရာဂါတိုင္း ဒီေဆးနဲ႔ မသင့္ဘူး မဟုတ္ပါ။
(ဗိုင္ယာဂရာ) ေဆး ေပၚကာစ ၁၉၉ဝ ေက်ာ္တံုးက ေဆးသံုး သူေတြ ႏွလံုးေရာဂါ ဆိုးတယ္လို႔ သတင္းေတြ အၾကီးအက်ယ္ ထြက္ခဲ့တယ္။ ဆန္းစစ္မႈေတြ လုပ္ေတာ့ Nitrates (ႏိုက္ထရိတ္) ႏွလံုးေဆး မသံုးရသူေတြမွာ အဲလိုအႏၠရာယ္ ပိုျဖစ္တယ္ဆိုတာ မမွန္ေၾကာင္း သိလာရတယ္။
Viagra ဆိုတာ Sildenafil citrate ပါတဲ့ေဆး ျဖစ္တယ္။ ႏွလံုးေရာဂါအေပၚကို သက္ေရာက္ေစႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္း ၂ မ်ိဳးရွိတယ္။
၁။ ေသြးဖိအား က်ေစတယ္။ Vasodilator ေသြးေၾကာေတြကို က်ယ္ေစတဲ့သတၠိရွိလို႔ Systolic blood pressure အထက္ေသြးခ်ိန္ကို ပ်မ္းမွ် 8 mmHg က်ေစတယ္။ Antihypertensive drugs ေသြးတိုး က်ေဆး ေပးေနသူေတြအတြက္ ျပႆနာ မဟုတ္ပါ။
၂။ Coronary artery disease ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါအတြက္ သံုးေလ့ရွိတဲ့ Nitrates (ႏိုက္ထရိတ္) ေဆးနဲ႔ ဓါတ္ျပဳတယ္။ Nitrates ေဆးကလဲ Vasodilating effects ေသြးေၾကာကို က်ယ္ေစလို႔ ေဆး ၂ မ်ိဳးေရာရင္ Severe hypotension ေသြးဖိအား မတရား က်သြားႏိုင္တယ္။ Syncope (Fainting) ရုတ္တရက္ မူးေမ့တာ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီ ေဆး ၂မ်ိဳးကို ၂၄ နာရီအတြင္း တြဲမေသာက္ပါနဲ႔။
Nitrates ေဆးေတြထဲမွာ Sublingual ငံုေဆး၊ Transdermal အေရျပားထဳထားေဆး၊ Spray ပန္းေဆးေတြ ရွိတယ္။ Isosorbide mononitrate, Isosorbide dinitrate, Pentaerythritol tetranitrate, Erythrityl tetranitrate နဲ႔ Amyl nitrate ေတြ ပါဝင္တယ္။အရင္က ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေရာဂါအတြက္ Nitrates ေဆး မပါရင္မျဖစ္ဘူး။ ခုေခတ္မွာေတာ့ Angioplasty နဲ႔ Stenting ကုသနည္းေတြ တိုးတက္ လာျပီ ျဖစ္တယ္။
Viagra ေဆးရဲ႕ Nerve activity အာရံုေၾကာအေပၚ သက္ေရာက္မႈအရ Relaxation of the smooth muscles in the penis က်ား-လိင္အဂၤါထဲက ေသြးေၾကာေတြကို က်ယ္လာေစတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာကို လိုခ်င္တယ္။ ဒါေပမဲ့ Cardiovascular Effects ႏွလံုး-ေသြးေၾကာအေပၚ သက္ေရာက္မႈေတြလဲ ရွိေနတယ္။
- Cardiac Contractility ႏွလံုးၾကြက္သား ညွစ္ျခင္းအေပၚသက္ေရာမႈရွိေပမဲ့ Heart failure ႏွလံုး မေကာင္းေတာ့တဲ့ လူနာေတြအေပၚမွာ လံုေလာက္တဲ့ ဆန္းစစ္မႈေတြ မရွိေသးဘူး။
- Systolic Blood Pressure အထက္ေသြးဖိအား (8 to 10 mm Hg) နဲ႔ Diastolic ေအာက္ေသြးဖိအား (5 to 6 mm Hg) က်ေစႏိုင္တယ္။ ေဆးေသာက္အျပီး ၁ နာရီမွာ သိသာတယ္။ ၄ နာရီၾကာရင္ အရင္ လိုျပန္ျဖစ္တယ္။ လူနာရဲ႕ အသက္အရြယ္ မေရြး အဲလို ျဖစ္တယ္။
- Heart rate ႏွလံုးခုန္ႏွဳန္းအေပၚ သိသာတဲ့ အေျပာင္းအလဲ မေတြ႔ရဘူး။ (ဒါ့ေၾကာင့္ ေမးခြန္းေမးသူအတြက္ စိုးရိမ္စရာမရွိဘူး။)
- Cardiac index ဆိုတာ ၁၂ နာရီအထိ အေျပာင္းအလဲ မရွိဘူး။
- Systemic vascular resistance index နည္းတာကို ေသြးျပန္ေၾကာထဲထိုးျပီး စမ္းသပ္ေတာ့ ေတြ႔တယ္။
- Arteriodilator ေသြးလႊတ္ေၾကာ က်ယ္တာေရာ Venodilator ေသြးျပန္ေၾကာ က်ယ္တာပါ ျဖစ္တယ္။
- ေဆးကို ေသြးျပန္ေၾကာထဲ ထိုးေပးစမ္းေတာ့ Systemic pressure ကိုယ္ခႏၶာ-ေသြးဖိအား ဂ%၊ Pulmonary arterial pressure အဆုပ္-ေသြးဖိအား ၂၅% နဲ႔ Cardiac output ႏွလံုး-ေသြးထြက္ ပမာဏ ၇% က်တာ ေတြ႔တယ္။
တကယ္တန္းေျပာရရင္ -
- Severe coronary artery disease ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ရွိေနေပမဲ့ Active ischemia ေလာေလာလတ္လတ္ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြ ေသြးမဝတာ ျဖစ္မေနဘူးဆိုရင္ (ဗိုင္ယာဂရာ) ေဆး ကို သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက အခု Chest pain ရင္ပတ္နာ မေနသူေတြ၊ Nitrates ေဆးအခု ေသာက္မေနရသူကို ေျပာတာပါ။
- Low blood pressure ေသြးဖိအားက်ေနရင္း Severe heart failure ႏွလံုအလုပ္မလုပ္တဲ့ အေျခအေန ရွိေနသူေတြ အတြက္ေတာ့ အႏၠရာယ္ရွိမယ္။
- Hypertrophic cardiomyopathy ႏွလံုးၾကြက္သားေတြ ရွိရမွာထက္ ၾကီးထြား-ေဖါင္းကားေနသူေတြ ဆိုရင္ ေသြးဖိအား က်လာရင္ အႏၠရာယ္ မကင္းႏိုင္ဘူး။
- "Stable coronary artery disease ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ ရွိထားေပမဲ့ တည္ျငိမ္မႈရွေန ခ်ိန္၊ ေနာက္ျပီး Nitrates ေဆး ေသာက္မေနရရင္ Sildenafil ေဆးဟာ စိတ္ခ်ႏိုင္တယ္" လို႔ American College of Cardiology and the American Heart Association အေမရိကန္ ႏွလံုးေရာဂါ ေကာလိပ္ နဲ႔ အေမရိကန္ ႏွလံုးအသင္း ကေနေျပာထားတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+
(ဗိုင္ယာဂရာ) ေဆး ေပၚကာစ ၁၉၉ဝ ေက်ာ္တံုးက ေဆးသံုး သူေတြ ႏွလံုးေရာဂါ ဆိုးတယ္လို႔ သတင္းေတြ အၾကီးအက်ယ္ ထြက္ခဲ့တယ္။ ဆန္းစစ္မႈေတြ လုပ္ေတာ့ Nitrates (ႏိုက္ထရိတ္) ႏွလံုးေဆး မသံုးရသူေတြမွာ အဲလိုအႏၠရာယ္ ပိုျဖစ္တယ္ဆိုတာ မမွန္ေၾကာင္း သိလာရတယ္။
Viagra ဆိုတာ Sildenafil citrate ပါတဲ့ေဆး ျဖစ္တယ္။ ႏွလံုးေရာဂါအေပၚကို သက္ေရာက္ေစႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္း ၂ မ်ိဳးရွိတယ္။
၁။ ေသြးဖိအား က်ေစတယ္။ Vasodilator ေသြးေၾကာေတြကို က်ယ္ေစတဲ့သတၠိရွိလို႔ Systolic blood pressure အထက္ေသြးခ်ိန္ကို ပ်မ္းမွ် 8 mmHg က်ေစတယ္။ Antihypertensive drugs ေသြးတိုး က်ေဆး ေပးေနသူေတြအတြက္ ျပႆနာ မဟုတ္ပါ။
၂။ Coronary artery disease ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါအတြက္ သံုးေလ့ရွိတဲ့ Nitrates (ႏိုက္ထရိတ္) ေဆးနဲ႔ ဓါတ္ျပဳတယ္။ Nitrates ေဆးကလဲ Vasodilating effects ေသြးေၾကာကို က်ယ္ေစလို႔ ေဆး ၂ မ်ိဳးေရာရင္ Severe hypotension ေသြးဖိအား မတရား က်သြားႏိုင္တယ္။ Syncope (Fainting) ရုတ္တရက္ မူးေမ့တာ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီ ေဆး ၂မ်ိဳးကို ၂၄ နာရီအတြင္း တြဲမေသာက္ပါနဲ႔။
Nitrates ေဆးေတြထဲမွာ Sublingual ငံုေဆး၊ Transdermal အေရျပားထဳထားေဆး၊ Spray ပန္းေဆးေတြ ရွိတယ္။ Isosorbide mononitrate, Isosorbide dinitrate, Pentaerythritol tetranitrate, Erythrityl tetranitrate နဲ႔ Amyl nitrate ေတြ ပါဝင္တယ္။အရင္က ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေရာဂါအတြက္ Nitrates ေဆး မပါရင္မျဖစ္ဘူး။ ခုေခတ္မွာေတာ့ Angioplasty နဲ႔ Stenting ကုသနည္းေတြ တိုးတက္ လာျပီ ျဖစ္တယ္။
Viagra ေဆးရဲ႕ Nerve activity အာရံုေၾကာအေပၚ သက္ေရာက္မႈအရ Relaxation of the smooth muscles in the penis က်ား-လိင္အဂၤါထဲက ေသြးေၾကာေတြကို က်ယ္လာေစတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာကို လိုခ်င္တယ္။ ဒါေပမဲ့ Cardiovascular Effects ႏွလံုး-ေသြးေၾကာအေပၚ သက္ေရာက္မႈေတြလဲ ရွိေနတယ္။
- Cardiac Contractility ႏွလံုးၾကြက္သား ညွစ္ျခင္းအေပၚသက္ေရာမႈရွိေပမဲ့ Heart failure ႏွလံုး မေကာင္းေတာ့တဲ့ လူနာေတြအေပၚမွာ လံုေလာက္တဲ့ ဆန္းစစ္မႈေတြ မရွိေသးဘူး။
- Systolic Blood Pressure အထက္ေသြးဖိအား (8 to 10 mm Hg) နဲ႔ Diastolic ေအာက္ေသြးဖိအား (5 to 6 mm Hg) က်ေစႏိုင္တယ္။ ေဆးေသာက္အျပီး ၁ နာရီမွာ သိသာတယ္။ ၄ နာရီၾကာရင္ အရင္ လိုျပန္ျဖစ္တယ္။ လူနာရဲ႕ အသက္အရြယ္ မေရြး အဲလို ျဖစ္တယ္။
- Heart rate ႏွလံုးခုန္ႏွဳန္းအေပၚ သိသာတဲ့ အေျပာင္းအလဲ မေတြ႔ရဘူး။ (ဒါ့ေၾကာင့္ ေမးခြန္းေမးသူအတြက္ စိုးရိမ္စရာမရွိဘူး။)
- Cardiac index ဆိုတာ ၁၂ နာရီအထိ အေျပာင္းအလဲ မရွိဘူး။
- Systemic vascular resistance index နည္းတာကို ေသြးျပန္ေၾကာထဲထိုးျပီး စမ္းသပ္ေတာ့ ေတြ႔တယ္။
- Arteriodilator ေသြးလႊတ္ေၾကာ က်ယ္တာေရာ Venodilator ေသြးျပန္ေၾကာ က်ယ္တာပါ ျဖစ္တယ္။
- ေဆးကို ေသြးျပန္ေၾကာထဲ ထိုးေပးစမ္းေတာ့ Systemic pressure ကိုယ္ခႏၶာ-ေသြးဖိအား ဂ%၊ Pulmonary arterial pressure အဆုပ္-ေသြးဖိအား ၂၅% နဲ႔ Cardiac output ႏွလံုး-ေသြးထြက္ ပမာဏ ၇% က်တာ ေတြ႔တယ္။
တကယ္တန္းေျပာရရင္ -
- Severe coronary artery disease ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ရွိေနေပမဲ့ Active ischemia ေလာေလာလတ္လတ္ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြ ေသြးမဝတာ ျဖစ္မေနဘူးဆိုရင္ (ဗိုင္ယာဂရာ) ေဆး ကို သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက အခု Chest pain ရင္ပတ္နာ မေနသူေတြ၊ Nitrates ေဆးအခု ေသာက္မေနရသူကို ေျပာတာပါ။
- Low blood pressure ေသြးဖိအားက်ေနရင္း Severe heart failure ႏွလံုအလုပ္မလုပ္တဲ့ အေျခအေန ရွိေနသူေတြ အတြက္ေတာ့ အႏၠရာယ္ရွိမယ္။
- Hypertrophic cardiomyopathy ႏွလံုးၾကြက္သားေတြ ရွိရမွာထက္ ၾကီးထြား-ေဖါင္းကားေနသူေတြ ဆိုရင္ ေသြးဖိအား က်လာရင္ အႏၠရာယ္ မကင္းႏိုင္ဘူး။
- "Stable coronary artery disease ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ ရွိထားေပမဲ့ တည္ျငိမ္မႈရွေန ခ်ိန္၊ ေနာက္ျပီး Nitrates ေဆး ေသာက္မေနရရင္ Sildenafil ေဆးဟာ စိတ္ခ်ႏိုင္တယ္" လို႔ American College of Cardiology and the American Heart Association အေမရိကန္ ႏွလံုးေရာဂါ ေကာလိပ္ နဲ႔ အေမရိကန္ ႏွလံုးအသင္း ကေနေျပာထားတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+