တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဆိုးရြားလွတဲ့ က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားထဲက ကင္ဆာ တည္းခိုခန္းမ်ား

photo - cnn.com 

ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ အေနာက္ဖက္မွာေတာ့ ကင္ဆာေရာဂါဆိုင္ရာ သုေတသနႏွင့္ ကုသမႈဆိုင္ရာ ေဆးရံုမ်ား ရွိပါတယ္။ အဲဒီေဆးရံုမ်ားနဲ႔ မလွမ္းမကမ္း မီတာ တစ္ရာအကြာအေ၀းေလာက္မွာ ေဟာင္းႏြမ္း စုတ္ျပတ္ေနတဲ့ ႏွစ္ထပ္တိုက္ႏွစ္လံုး ထဲမွာေတာ့ ေျပာမျပႏိုင္တဲ့ ဒုကၡေ၀ဒနာေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ လို႔ေနပါတယ္။ အဲဒီေနရာကေတာ့ မိမိေနအိမ္ကိုေရာင္းစားၿပီး ကင္ဆာေရာဂါ ကုသဖို႔အတြက္ ေ၀ဒနာရွင္ေတြ လာေရာက္ခိုနားတဲ့ ကင္ဆာတည္းခိုခန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ 

အဲဒီနယ္တ၀ိုက္မွာေတာ့ “ကင္ဆာဟိုတယ္” လို႔ နာမည္ႀကီးေနၿပီး ေငြေရးေၾကးေရး အခက္အခဲသာမက ေရာဂါကို အျပင္းအထန္ခံစားေနရတဲ့ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ရာနဲ႔ခ်ီေနေသာ ေရာဂါေ၀ဒနာရွင္ေတြကို သက္သာတဲ့ ေစ်းႏႈန္းနဲ႔ ယာယီတည္းခိုခြင့္ရႏိုင္တဲ့ ေနရာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ညပိုင္းမွာဆိုရင္ တည္းခိုေဆာင္ရဲ႕ ေလွ်ာက္လမ္းေတြမွာ လူနာေတြရဲ႕ ေရာဂါဖိစီးမႈေၾကာင့္ ေပၚထြက္လာတဲ့ ညည္းတြားသံကို အတိုင္းသားၾကားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လူနာေတြကေတာ့ ၿမိဳ႕ငယ္မ်ား၊ ေက်းလက္ေတာရြာမ်ားနဲ႔ ေ၀းလံေခါင္ပါးတဲ့ အရပ္ေဒသမ်ားမွာ မရရွိႏိုင္တဲ့ ကုသမႈကို ရရွိႏိုင္ဖုိ႔ အတြက္ ခရီးအေ၀းမွ ေရာက္ရွိလာသူေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ရဲ့ ေျမာက္ဖက္ ကမ္းရိုးတန္းၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕မွာ ေနထိုင္သူ လ်ဴဒါဂ်င္းကေတာ့ “ကၽြန္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးမွာ ေရာဂါရွိေနၿပီဆုိတဲ့ သတင္းကို ၾကားၾကားခ်င္းမွာပဲ မူးေမ့လဲသြားမတတ္ ျဖစ္မိခဲ့ပါတယ္။ သူ႔မွာ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာရွိေနတာကို (၂၀၁၄)ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလကတည္းက စတင္သိရွိခဲ့ၿပီး ေစ်းႏႈန္းအသက္သာဆံုး တည္းခိုခန္းေတြထဲက တစ္ခုမွာ ေနထုိင္ရင္း ေရာဂါအတြက္ ေဆးသြင္းတာေတြ၊ ဓါတ္ကင္တာေတြ၊ ခြဲစိတ္္မႈေတြျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တည္းခိုေနတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈကို မရရွိႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အမ်ားသံုး မီးဖိုေခ်ာင္တစ္ခုကို စီစဥ္ေပးထားၿပီး ေစ်းသက္သက္သာသာနဲ႔ တည္းခိုႏိုင္တဲ့အျပင္ တျခား ဘ၀တူ ေ၀ဒနာရွင္ေတြဆီကေနေတာ့ အကူအညီ ရႏိုင္ပါတယ္။ သူမရဲ႕ေရာဂါကို ကုသဖို႔အတြက္ က်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မႈကို ၿမိဳ႕ငယ္ေလးေတြမွာ မရႏိုင္ဘူးေလ။" လို႔ ဆိုပါတယ္။

ကမၻာ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO)မွ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ တရုတ္ႏုိင္ငံမွာ ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းဟာ ေၾကာက္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ျမင့္မားလ်က္ရွိၿပီး တႏွစ္မွာ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးေပါင္း (၂.၂)သန္းေက်ာ္ဟာ ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ ေသဆံုးေနၾကပါတယ္။ ၄င္းေသဆံုးသူမ်ားထဲက အခ်ိဳ႕မွာ ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈ ျပဳႏိုင္ရဲ႕သားနဲ႔ ေသဆံုးခဲ့ရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ အျဖစ္အမ်ားဆံုး ကင္ဆာမွာ အဆုတ္ကင္ဆာျဖစ္ၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ကေတာ့ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ပါတယ္။

“ႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိက ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာရွိေနတဲ့ နာမည္ႀကီးေဆးရံုမ်ားရဲ႕ ေဘးပတ္၀န္းက်င္မွာ ကင္ဆာဟိုတယ္ေတြ မႈိလိုေပါက္သလို မ်ားျပားေနျခင္းဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ စနစ္ အားနည္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး လူနာအမ်ားစုဟာ ၄င္းတို႔ေနထိုင္ရာ အရပ္ေဒသမွာ အရည္အေသြးရွိၿပီး ေစ်းႏႈန္းသက္သာတဲ့ ကင္ဆာကုသမႈကို မရရွိႏိုင္လို႔ပဲ ျဖစ္တယ္၊ ကင္ဆာေရာဂါ ကုသဖို႔ စရိတ္ဟာ အင္မတန္ႀကီးလွၿပီး က်န္းမာေရးအာမခံအတြက္ ရရွိထားတဲ့ အေျခခံ စရိတ္ကလည္း ေရာဂါကုသဖို႔အတြက္ မလံုေလာက္ပါဘူး။” လို႔ တရုတ္ႏိုင္ငံရွိ WHO ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဘမ္းဟတ္ ရွ၀က္လန္ဒါဆိုသူက CNN သတင္းဌာနကို ဆိုပါတယ္။

ေက်းလက္ေတာရြာမွာ ေနထိုင္တဲ့ လူတန္းစားမ်ားအဖို႔ ေဆးဖိုး၀ါးခအတြက္ အိတ္စိုက္ထုတ္ကုသေနရျခင္းဟာ ၄င္းတို႔ရဲ႕ ေငြေရးေၾကးေရးကို အႀကီးအက်ယ္ထိခိုက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကင္ဆာေရာဂါဟာ လူမ်ားအတြက္ ေငြေၾကးခြ်တ္ၿခံဳက်မႈတစ္ခုျဖစ္ႏိုင္ၿပီး မိသားတစုလံုးကိုပါ ဆင္းရဲတြင္းထဲ ပို႔ပစ္လိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ၿမိဳ႕မ်ားရဲ႕ေဆးရံုေတြမွာေတာ့ ကင္ဆာေရာဂါအတြက္ လံုေလာက္တဲ့ ျပဳစုကုသမႈေတြကိုေပးႏိုင္ေပမယ့္ အခ်ိဳ႕သူမ်ားကေတာ့ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားမွာရွိတဲ့ ေဆးရံုမ်ားကသာ အရည္အေသြးရွိတဲ့ ေစာင့္ေရွာက္ကုသမႈကို ေပးႏိုင္တယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔အတြက္ကေတာ့ ေရာဂါျဖစ္လာရင္ နာမည္ႀကီး ေဆးရံုေတြကို သြားေရာက္ကုသဖို႔ကေတာ့ အသင့္ေတာ္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခု မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး၊ တကယ့္အရည္အေသြးရွိတဲ့ ကုသေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကလည္း ၀န္ေဆာင္မႈရရွိဖို႔အတြက္ ေစာင့္ဆိုင္းရတာေၾကာင့္ အၿမဲပိုေကာင္းေလ့ရွိတယ္လို႔ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ဒါေပမယ့့္ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားမွာရွိတဲ့ အထူးကုမ်ားနဲ႔ ျပသၿပီး ကုသမွ ျဖစ္ႏိုင္မယ့္ ျဖစ္ေတာင့္ျဖစ္ခဲ ကင္ဆာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိျပန္ေသးတယ္လို႔လည္း သူက ထပ္ေလာင္းေျပာဆိုထားပါေသးတယ္။

လ်ဴ ဆိုသူကေတာ့ ၄င္းငွားထားတဲ့ အခန္းမွာ ကုတင္(၂)လံုးပါ၀င္ၿပီး တီဗီတလံုးကလြဲလို႔ ဘာပရိေဘာဂမွ မပါရွိပါဘူး။ လ်ဴရဲ႕ဇနီးကေတာ့ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြနဲ႔ စကားေျပာဆိုလိုျခင္း မရွိတာေၾကာင့္ တီဗီဖြင့္ထားလည္း ကုတင္ေပၚမွာ လဲေလ်ာင္းလို႔ မ်က္စိကို မွိတ္ထားပါတယ္။ “သူ အရမ္းအားနည္းေနပါတယ္။ အိပ္ရာက ထတယ္ဆိုတာကို မရွိဘူး။ အနီးအနားကို လမ္းေလ်ွာက္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္ပဲ အေဖာ္ျပဳေပးရတယ္” လို႔ လ်ဴက ဆိုပါတယ္။

မိမိနာမည္အျပည့္အစံုကို မေဖာ္ျပလိုသူ ဟိုတယ္ပိုင္ရွင္ မန္း ဆိုသူကေတာ့ “ ေဆးကုသဖို႔အတြက္ ကိုယ့္အိမ္ယာေတြကို ေရာင္းခ်ၿပီးလာတဲ့ ေ၀ဒနာရွင္ေတြနဲ႔ ဆံုဖူးပါတယ္၊ အမ်ားစုကေတာ့ ျပန္လည္ေနေကာင္းသြားၾကေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေဆးရံုကေနကို ဘယ္ေတာ့ မွ ျပန္မလာေတာ့ႏိုင္တဲ့ လူေတြလည္း ရွိပါတယ္” လို႔ဆိုပါတယ္။ မန္းဟာ (၂၀၁၀)ခုႏွစ္ကစလို႔ အေဆာက္အအံုတစ္ခုကို ငွားရမ္းခဲ့ၿပီး အခန္း(၇၀)နဲ႔ ဘံုေရခ်ိဳးခန္း (၁၀)ခန္းပါတဲ့ ဟိုတယ္တစ္ခုျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ခဲ့ပါတယ္။ “တျခားေသာ သာမန္ တည္းခိုခန္းေတြလို အစားအေသာက္ေတြကို စီစဥ္ထားေပးလို႔မရပါဘူး။ လူနာေတြဟာ ျဖည့္စြက္အစားအစာေတြ စားေပးဖို႔ လိုတာမို႔ သူတို႔ ခ်က္စားခ်င္တာေလးေတြကို ဒီမွာ ခ်က္စားခြင့္ျပဳထားပါတယ္၊ လူနာေတြကလည္း အခ်င္းခ်င္းသင့္ျမတ္ၾကၿပီး မေျပာပေလာက္တဲ့ ကိစၥ ေတြအတြက္နဲ႔ ရန္ျဖစ္တာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။

သူတို႔ေတြအားလံုးမွာ ေ၀ဒနာကိုယ္စီ ရွိၾကတာမို႔ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေကာင္းေကာင္း နားလည္ၾကပါတယ္၊ ကံဆိုးၿပီး အမဂၤလာနဲ႔ ျပည့္ေနတဲ့ ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းေတြကို ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္း အႀကိမ္ေပါင္း မေရမတြက္ႏိုင္ေအာင္ ၾကားဖူးေနပါၿပီ။ လာေရာက္တည္းခိုသူတိုင္းကလည္း ကၽြန္ေတာ့္ကို ယံုၾကည္ေနၾကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကိုပဲ စကားေတြ လာလာေျပာၾကတယ္။ လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးေနွာင့္ေႏွးသြားေပမယ့္ သူတို႔ေျပာတာေတြကို နားမေထာင္ဘဲ၊ နားမလည္ဘဲေနဖို႔ ဘယ္ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလဲ ” လို႔ မန္းကဆိုပါတယ္။

တခ်ိဳ႕လူနာေတြကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ဟိုတယ္မွာ ခန္႔မွန္းထားတဲ့ အခ်ိန္ထက္ ပိုၿပီးၾကာေအာင္ ေနျဖစ္ၾကတယ္။ ကုသမႈရဖို႔ စာရင္းေပးၿပီး ေစာင့္ေနရတဲ့သူေတြကလည္း မနည္းပါဘူး။ အမည္မေဖာ္လိုသူ တစ္ဦးကေတာ့ သူဟာ မန္းရဲ႕ ဟိုတယ္မွာ (၂)လနီးပါး သူ႔ဇနီးရယ္၊ သမီးေလးရယ္နဲ႔ အတူ ေနထိုင္ခဲ့ရပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သူဟာ ဂ်လင္ၿမိဳ႕ကျဖစ္ၿပီး ေမးရိုးမွာရွိေနတဲ့ အက်ိတ္ကို ခြဲထုတ္ၿပီး ေဘဂ်င္းကို ကင္ဆာေဆးရံုမွာ ဓါတ္ေရာင္ျခည္နဲ႔ ကုသမႈခံယူဖို႔ ေရာက္ရွိလာရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ “ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ကုသမႈေပးတဲ့ စက္ယႏၱရားေတြထက္ေတာ့ ေဘဂ်င္းကစက္ေတြ သာတယ္ဆိုတာကို ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးတဲ့ အေနအထားကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ စိတ္တိုင္းမက်လွပါဘူး။ ကင္ဆာ စတင္ရွိေၾကာင္း သိကတည္းက ခုထိဆို ေဒၚလာ(၇)ေသာင္းေလာက္ ကုန္က်ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ လူတိုင္းကေတာ့ အေကာင္းဆံုး ဆရာ၀န္နဲ႔ ေတြ႔ခ်င္ၾကတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဆရာ၀န္ေတြကေရာ တကယ္ပဲ အကူအညီေပးႏိုင္သူေတြျဖစ္ရဲ႕လားဆိုတာကိုေတာ့ အတတ္မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုၾကည့္ေပးတဲ့ ဆရာ၀န္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ကို ေလကုန္ခံၿပီးေတာ့ေတာင္ စကားေျပာခ်င္တာ မဟုတ္ဘူး၊ ေဆးရုံမွာ ကုသခြင့္ရဖို႔ မွတ္ပံုတင္ရတာကို ယြမ္ (၁)ေသာင္းခြဲ ကုန္ေနပါၿပီ။ ဒါေတာင္ ကုသစရိတ္မပါေသးဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ကို သတ္ေနသလိုပါပဲ။

လ်ဴ ရဲ႕ဇနီးကေတာ့ ေဆးရံုမွာ ဓါတ္ေရာင္ျခည္နဲ႔ ကုသဖို႔ တစ္ႀကိမ္သာလိုအပ္ၿပီး အဲဒီ တစ္ႀကိမ္ၿပီးရင္ ကင္ဆာဟိုတယ္ကေန အိမ္ကိုျပန္ႏိုင္ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အခုအခါမွာေတာ့့ ကုသစရိတ္ေတြေရာ၊ ေဘဂ်င္းကိုလာရတဲ့ ခရီးစရိတ္နဲ႔ ေနထိုင္စရိတ္ေတြအတြက္ ေခ်းငွား ေပးလိုက္ရၿပီး အေၾကြးတင္ေနတဲ့ ေဒၚလာ (၃)ေသာင္းအေၾကာင္းကိုပဲ စဥ္းစားေနမိပါေတာ့တယ္။ လ်ဴဟာ ယခင္က အေသးစားစီးပြားေရးလုပ္ငန္း တစ္ခုကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ေပမယ့္ ဇနီးသည္ ဖ်ားနာၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕လုပ္ငန္းကို ရပ္တန္႔လိုက္ရပါတယ္။ ဟိုတယ္ရွိ တျခားသူမ်ားကဲ့သို႔ပဲ လ်ဴဟာလည္း လိုအပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို ၀ယ္ျခမ္းလို႔ ကိုယ္တိုင္ ခ်က္ျပဳတ္စားသံုးရင္း အသံုးအစြဲကို ေခြ်တာေနရသူျဖစ္ပါတယ္။ “အေၾကြေစ့တိုင္းကို ေခြ်တာသံုးစြဲေနရတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတာသူေတာင္သားေတြဟာ စရိတ္စက အလြန္ျမင့္မားတဲ့ ကုသမႈေတြရရွိဖို႔အတြက္ မတတ္ႏိုင္ၾကပါဘူး။” လို႔ လ်ဴ က ဆိုထားပါေသးတယ္။

ခင္ေအးျမလြင္
ကိုးကားသတင္း။ ။ http://edition.cnn.com/2015/05/03/asia/china-cancer-hotels/index.html

The Irrawaddy's Blog

--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် အကြောင်းအရာများ...